Kamervragen

Alle

16 december 2014 - 3 april 2015

108 dagen

De gevolgen van de nieuwe Wet werk en zekerheid (Wwz) voor het onderwijs
	Johannes Sibinga Mulder , Karin Straus (VVD)
	Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA), Sander Dekker (staatssecretaris onderwijs, cultuur en wetenschap) (VVD)

Bronnen

1. http://www.poraad.nl/content/zorgt-nieuwe-wet-werk-en-zekerheid-voor-…

Vraag 1

Bent u bekend met de problemen die de PO- en VO- raad signaleert rond de nieuwe Wet werk en zekerheid (Wwz)?1

Ja.
Vraag 2

Bent u het met de conclusie van hen eens dat de nieuwe verplichting om na drie flexibele contracten een werknemer in vaste dienst te nemen zou kunnen leiden tot grote problemen rond het (tijdelijk) vervangen van leerkrachten in het primair en voortgezet onderwijs? Zo ja, hoe gaat u dit probleem oplossen? Zo nee, waarom niet?

Nee ik verwacht niet dat dit tot grote problemen zal leiden. De maatregelen in de Wet werk en zekerheid (Wwz) – als uitvloeisel van het sociaal akkoord – bewerkstelligen een nieuw evenwicht tussen flexibiliteit en zekerheid op de arbeidsmarkt en verkleinen het gat in bescherming tussen werknemers met een arbeidsovereenkomst voor bepaalde en onbepaalde tijd. Zo wordt de doorstroom naar een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd bevorderd. Leerkrachten in het primair en voortgezet bijzonder onderwijs vallen ook onder deze wet. Ook invalkrachten in het onderwijs hebben behoefte aan zekerheid als het gaat om werk en inkomen net als invalkrachten in andere sectoren. Voor hen moet dus ook gelden dat na zes contracten of na vier jaar (de ketenbepaling maakt het mogelijk deze afwijking bij cao af te spreken) uitzicht zal bestaan op een vast contract. Er blijven voldoende mogelijkheden om flexibiliteit te organiseren.
In de Wwz zijn ook bepalingen opgenomen die meer flexibiliteit mogelijk maken:
Vraag 3

Bent u bekend met het feit dat invalleerkrachten vaak kort, één tot enkele dagen per keer, worden ingezet? Deelt u de mening dat het voor de kwaliteit van het onderwijs juist belangrijk kan zijn dat een invalleerkracht meerdere malen bij eenzelfde school mee kan draaien, omdat deze de school, de werkwijze van de school en de leerlingen kent?

Dit doet zich voor bij onverwachte afwezigheid van de vaste leerkracht. Activiteiten als cursussen en buitengewoon verlof zijn immers structureel en daarmee planbaar. Bij onverwachte afwezigheid kan het zo zijn dat de invalleerkracht een tot enkele dagen wordt ingezet. Deze korte vervanging is naar mijn inschatting niet van invloed op de kwaliteit van het onderwijs. De afwijkingsmogelijkheden die ik heb genoemd in het antwoord op vraag 2 bieden voldoende mogelijkheden om deze situatie te voorkomen.
Vraag 4

Hoe gaat u er voor zorgen dat er straks genoeg invallers beschikbaar blijven als zij niet vaker dan drie maal kunnen worden ingezet per school? Bent u bang dat deze wet tot lege klassen kan leiden?

Nee, ik verwacht niet dat de Wwz tot lege klassen zal leiden. Het probleem kan alleen bestaan als sprake is van plotselinge onvoorzienbare afwezigheid van een leerkracht. Voor die situaties blijven er genoeg mogelijkheden over om vervangers in te zetten. Dit blijkt ook uit mijn antwoord op vraag 2.
Vraag 5

Welke oplossingen ziet u om lege klassen bij gebrek aan invalkrachten op piekmomenten te voorkomen?

Zie hiervoor mijn antwoorden op de vragen 2 en 4.
Vraag 6

Kunt u aangeven waarom er bij de Wet flexibiliteit en zekerheid in 1999 een uitzondering is gemaakt op de zogenoemde ketenbepaling voor de situatie in het onderwijs, waardoor het mogelijk is om in een periode van drie jaar een ongelimiteerd aantal contracten mogelijk te maken? Wat waren de overwegingen destijds?

In artikel 7:668a, lid 5, Burgerlijk Wetboek (BW) is bepaald dat bij collectieve arbeidsovereenkomst of bij regeling door of namens een daartoe bevoegd bestuursorgaan van alle onderdelen van dat artikel ten nadele van de werknemer kan worden afgeweken, zonder dat hieraan nadere voorwaarden zijn verbonden.
Deze bepaling is toepasselijk op alle arbeidsovereenkomsten naar burgerlijk recht. In het bijzonder onderwijs maar ook in andere sectoren. Er is dus geen sprake van een uitzonderingsmogelijkheid die alleen voor het bijzonder onderwijs is ingesteld. De overwegingen destijds voor een collectieve uitzondering waren dat een uitzondering op de ketenbepaling op grond van een gezamenlijke afweging van sociale partners verantwoord was. Gebleken is dat deze ongeclausuleerde afwijkingsmogelijkheid te veel ruimte bood, met als gevolg een toenemend langdurig en onvrijwillig verblijf van werknemers in de flexibele schil. In het sociaal akkoord is daarom afgesproken de wetgeving op dat punt aan te scherpen. Zoals reeds genoemd, blijven er ook in de Wwz nog uitzonderingsmogelijkheden bestaan die plotselinge vervanging in het onderwijs mogelijk maken.
Vraag 7

Bent u bereid voor (inval)leerkrachten een uitzondering te maken voor wat betreft de nieuwe ketenbepaling van de Wet werk en zekerheid? Zo nee, hoe verhoudt dit zich tot de uitzondering die bij de Wet flexibiliteit en zekerheid gemaakt is?

De Wwz biedt ook voor het onderwijs voldoende mogelijkheden om bij plotselinge afwezigheid van een docent, een invalkracht in te zetten. Een uitzondering voor het onderwijs is daarom niet nodig. Wel heb ik toegezegd voorlichting te geven en mee te denken over mogelijke oplossingen die de nieuwe wetgeving biedt.
Vraag 8

Klopt het dat in de cao afwijkingen van de nieuwe ketenbepaling kunnen worden afgesproken? Heeft u er vertrouwen in dat de sociale partners met een werkbare oplossing kunnen komen? Zo nee, wat gaat u hier aan doen?

Zoals beschreven in mijn antwoord op vraag 2 zijn afwijkingen bij cao mogelijk. Ik heb er alle vertrouwen in dat sociale partners hun verantwoordelijkheid zullen nemen en met een werkbare oplossing zullen komen. Binnen de sociaal economische verhoudingen past het mij overigens niet om in te grijpen in overleg tussen werkgevers en werknemers.

15 december 2014 - 12 januari 2015

28 dagen

De nareis van meerderjarige kinderen van vluchtelingen
	Attje Kuiken (PvdA)
	Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

1. http://nos.nl/artikel/2008525-beleid-gezinshereniging-pakt-soms-naar-…

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht dat het beleid voor gezinshereniging soms ongunstig uitpakt?1

Ja.
Vraag 2

Wat is uw reactie op dit bericht en op de opmerkingen hierover van de United Nations High Commissioner for Refugees (UNHCR)?

In algemene zin wil ik het beeld corrigeren dat meerderjarige ongehuwde kinderen niet zouden kunnen nareizen. Nederland heeft er namelijk bewust voor gekozen om de gunstigere regels voor gezinshereniging met vluchtelingen, ook open te stellen voor meerderjarige (niet-gehuwde) kinderen, hoewel de Richtlijn gezinshereniging (2003/86/EG) lidstaten daartoe niet verplicht. Uit het advies (Na de Vlucht herenigd)2 van de Adviescommissie voor Vreemdelingenzaken, blijkt dat Nederland zich hiermee in positieve zin onderscheidt van andere Europese landen.
Voorwaarde is dan wel dat er tussen het meerderjarig kind en de ouder(s) in Nederland sprake moet zijn van een «meer dan normale emotionele afhankelijkheid» om tot Nederland te worden toegelaten. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) beoordeelt aan de hand van de door de vreemdeling ingebrachte individuele omstandigheden of er sprake is van een meer dan normale emotionele afhankelijkheid tussen de ouder(s) en het ongehuwd meerderjarig kind. Dat een meerderjarig kind alleen zou achterblijven in een land waar de situatie van alleenstaande ongehuwde meisjes bijzonder precair is door de sterke afhankelijkheid van het gezin om zich in het maatschappelijk leven te kunnen bewegen, vormt een overweging in deze beoordeling.
Vraag 3

Wanneer is sprake van bijzondere afhankelijkheid? Op welke wijze wordt het criterium «more than normal emotional ties» in de beslispraktijk uitgelegd? Wanneer is daar wel en wanneer is daar geen sprake van?

Bij de beoordeling of sprake is van «meer dan normale emotionele afhankelijkheid» tussen het meerderjarig kind en zijn gezin, kijkt de IND naar de specifieke individuele omstandigheden van de gezinssituatie. Gelet op het individueel karakter van deze beoordeling, is het niet mogelijk om op voorhand alle situaties te beschrijven die al dan niet voldoen aan deze voorwaarde. Op 23 oktober jl. heb ik uw Kamer geïnformeerd3 over een aanpassing in deze beoordeling voor meerderjarige kinderen die minderjarig waren op het moment van het vertrek van hun vader of moeder uit het land van herkomst en meerderjarig zijn op het moment dat de aanvraag tot gezinshereniging wordt gedaan. Indien dit inmiddels meerderjarig kind altijd thuis heeft gewoond bij zijn ouders, zal dit in beginsel volstaan voor een positief besluit, tenzij er sprake is van contra-indicaties, zoals dat het meerderjarig kind een eigen gezin heeft gesticht.
Vraag 4

Hoe verhoudt het criterium van vóór 2013 (gewone afhankelijkheid) zich in de beslispraktijk tot het criterium van na 2013 (bijzondere afhankelijkheid)? Klopt het dat hiermee gezinnen van vluchtelingen aan een net zo zwaar criterium moeten voldoen als reguliere gezinsmigranten?

Meerderjarige kinderen kunnen in beginsel geen reguliere aanvraag tot gezinshereniging doen, maar kunnen zich wel beroepen op artikel 8 EVRM indien ze zich toch willen herenigen met hun ouders. Voor de uitleg van het begrip «feitelijke gezinsband» bij nareisaanvragen wordt zoveel mogelijk aangesloten bij artikel 8 EVRM en de jurisprudentie daaromtrent. Dit heb ik eerder aan uw Kamer geschreven, onder meer in een reactie op een aanbeveling van de Kinderombudsman, waarin nadrukkelijk hierom werd gevraagd. Bij meerderjarige kinderen betekent dit dat sprake moet zijn van «meer dan normale (emotionele) afhankelijkheid» zoals dit geldt in het reguliere beleid en dat inderdaad bij meerderjarige kinderen voortaan een grotere mate van afhankelijkheid van het gezin wordt gevergd.
Vraag 5

Hoeveel meerderjarige kinderen hebben als gevolg van dit verzwaarde criterium niet kunnen nareizen met de rest van het vluchtelingengezin?

Het antwoord op bovenstaande vragen vergt intensief en tijdrovend individueel dossieronderzoek. Deze aantallen zijn niet automatisch te generen uit het informatiesysteem van de IND.
Zoals ik ook in mijn brief van 24 maart 2014 aan uw Kamer heb geschreven, is het niet (meer) mogelijk om een uitsplitsing te maken naar gevraagd verblijfsdoel in nareiszaken. De verblijfsdoelen (verblijf bij partner/echtgenoot of kind bij ouder) die voorheen in INDIS bij nareiszaken (MVV) waren geregistreerd, zijn in de conversie naar INDIGO overgezet naar de minder gedetailleerde kwalificatie «Nareis asiel» opdat deze zaken eenduidig in het systeem zouden zijn te onderscheiden binnen de categorie gezinsherenigingsaanvragen.
Vraag 6

Welke mogelijkheden zijn er in het bestaande beleid om, indien één of twee meerderjarige kinderen noodgedwongen moeten achterblijven, deze kinderen toch te laten nareizen, bijvoorbeeld vanwege onevenredige hardheid?

Zoals ik heb geschreven in het antwoord op vraag 2, geldt de voorwaarde dat sprake moet zijn van een «meer dan normale emotionele afhankelijkheid» tussen het meerderjarig kind en zijn ouders. Alle individuele omstandigheden waarvan de vreemdeling meent dat deze in dit verband van belang zijn om deze meer dan normale emotionele afhankelijkheid aan te tonen, kunnen door hem of haar worden ingebracht bij de IND. Als er sprake is van een «meer dan normale emotionele afhankelijkheid», kan een meerderjarig kind nareizen.
Vraag 7

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voorafgaand aan het algemeen overleg over partner- en gezinsmigratie op 14 januari 2015?

Ja.

15 december 2014 - 3 februari 2015

50 dagen

De import van illegaal gekapt hout
	Stientje van Veldhoven (D66)
	Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD), Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

1. «Illegaal hout ook hier volop te koop», Hans Marijnissen, Trouw, 9 de…

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Illegaal hout ook hier volop te koop»?1

Ja.
Vraag 2

Maakt zich u ook zorgen over de conclusie van het rapport, namelijk 46% van al het hout in Nederland buiten het Europese importverbod valt?

Voor de beantwoording van deze vraag is navraag gedaan bij de opsteller van het rapport, Stichting Probos. De conclusie dat 46% van al het hout in Nederland buiten de Houtverordening valt, berust op een verkeerde presentatie van gegevens.
Niet al het hout dat op de Nederlandse markt wordt aangeboden, wordt geïmporteerd. Een klein deel is afkomstig uit Nederlandse bossen. Van al het hout dat we wel importeren viel in de periode 2008–2013 gemiddeld 6% niet onder de Houtverordening, berekend op basis van de hoeveelheid, in gewicht, en 16% berekend op basis van de geldelijke waarde. Een behoorlijk deel van het hout dat we importeren betreft overigens «transit trade», wat betekent dat het niet wordt aangeboden op de Nederlandse markt.
Van al het hout dat we importeerden in de periode 2008–2013 betrof 66% primaire houtproducten (rondhout, gezaagd hout, plaatmaterialen, houtpulp, e.d.) en 34% secundaire houtproducten (vloeren, meubels, boeken, e.d.). Van de primaire houtproducten viel in die periode 1% niet onder de Houtverordening, van de secundaire houtproducten was dit 16,8% (berekend op basis van de hoeveelheid, in gewicht).
In de publiciteit is een vertekend beeld ontstaan van de hoeveelheid hout in Nederland die niet onder de Houtverordening valt. Desalniettemin vind ik ook een percentage van 16,8% van de hoeveelheid geïmporteerde bewerkte houtproducten die niet gedekt wordt door de Houtverordening een punt van zorg.
Wanneer wordt gekeken naar de geldelijke waarde van de Nederlandse import van buiten de EU, dan hebben de secundaire producten die niet onder de Houtverordening vallen een aandeel van ca. 46% binnen de totale import van secundaire houtproducten van buiten de EU. Echter, de waarde in Euro’s is iets anders dan de hoeveelheid hout die ermee gemoeid is. Daarbij importeert Nederland niet alleen secundaire houtproducten van buiten de EU, maar ook van binnen de EU.
Vraag 3

Vindt u het ook zorgelijk dat de stijgende trend in de import van secundaire houtproducten leidt tot meer import van illegaal hout en vervolgens meer illegale ontbossing?

Een stijgende trend in de import van secundaire houtproducten leidt niet per definitie tot meer import van illegaal hout, maar maakt het wel lastiger om na te gaan waar het verwerkte hout oorspronkelijk vandaan komt en onder welke omstandigheden het gekapt is. Deze ondoorzichtigheid, gecombineerd met producerende landen die in een aantal gevallen minder belang hechten aan de legaliteit van het hout dat ze importeren en verwerken, zorgt voor een verhoogd risico op illegaal hout. Het is aan bedrijven die dergelijke producten op de markt willen aanbieden om zich bewust te zijn van dit risico en hiernaar te handelen.
Vraag 4

Bent u ook van mening dat de import van secundaire houtproducten die van illegale origine zijn moet worden voorkomen?

Ik ben inderdaad van mening dat we het risico op illegaal hout op de Nederlandse markt moeten minimaliseren. Dat doen we onder andere door goed te controleren op de naleving van de Houtverordening.
Vraag 5

Welke oplossing stelt u voor om er zeker van te zijn dat er door middel van bewerkte producten geen «fout hout» meer wordt geïmporteerd?

Dit jaar vindt de evaluatie van de EU-Houtverordening door de Europese Commissie plaats, waarbij ook nadrukkelijk de lidstaten worden geconsulteerd.
Ik zal in dat kader de problematiek van de import van bewerkte producten van illegaal hout, zoals genoemd in het rapport van Probos, aan de orde stellen. De Europese Commissie is inmiddels van het rapport op de hoogte.
Vraag 6

Bent u bereid om samen met grote Nederlandse meubelbedrijven, die de meeste secundaire houtproducten (stoelen) voor Nederland importeren, afspraken te maken over het waarborgen van het importeren van meubels van gecertificeerd hout?

Verschillende brancheorganisaties van meubelbedrijven hebben zich aangesloten bij de Green Deal Bevorderen Duurzaam Bosbeheer, een deal waar ik zelf ook medeondertekenaar van ben. Het doel van deze Green Deal is dat het gebruik van hout uit duurzaam beheerde bossen gemeengoed wordt in Nederland (zie voor meer informatie de website http://bewustmethout.nl). In het kader van deze Green Deal wordt door de Centrale Bond van Meubelfabrikanten, de Raad Nederlandse Detailhandel en INretail met WNF besproken hoe samengewerkt kan worden om daar waar nodig houtstromen te verduurzamen.
Duurzaamheidscertificaten voor hout zijn overigens geen garantie voor de legaliteit van het hout. Ook producten met een dergelijk keurmerk vallen daarom onder de EU-Houtverordening. Daarnaast worden de duurzaamheidscertificaten voor hout regelmatig onderworpen aan een toets door toetsingscommissie TPAC om te bezien of ze nog voldoen aan de criteria van het duurzaam inkoopbeleid.
Op dit moment is die toets gaande voor het FSC-keurmerk.
Vraag 7

Hoe gaat u ervoor zorgen dat Nederlandse importbedrijven een voldoende doorzichtig, en dus traceerbaar, importbeleid van secundaire houtproducten naleven?

In het kader van de Houtverordening zijn bedrijven die hout voor het eerst op de EU-markt brengen verplicht om een stelsel van zorgvuldigheidseisen te hanteren (een «due dilligence»-systeem). Dit stelsel bestaat uit het verzamelen (en 5 jaar beschikbaar houden) van gegevens over de herkomst van het hout, het uitvoeren van risicoanalyses om in te schatten of het hout illegaal gekapt kan zijn en het minimaliseren van het risico op illegaliteit door het nemen van maatregelen.
De Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) controleert Nederlandse bedrijven die hout voor het eerst op de EU-markt brengen op naleving van het verbod om illegaal gekapt hout op de markt te brengen en op de aanwezigheid van een due dilligence systeem, en gaat na hoe dat systeem in de praktijk wordt toegepast. De NVWA controleert alleen bedrijven die producten op de markt brengen die onder de Houtverordening vallen.
Vraag 8

Bent u bereid om het probleem van geïmporteerde bewerkte illegaal hout in Nederland en Europa op de Europese agenda zetten?

Ja. Zie ook mijn antwoord op vraag 5.
Vraag 9

Wat is uw mening over de aanbeveling van het Wereld Natuur Fonds (WNF) om de EU-Houtverordening uit te breiden, en daar een importverbod op illegaal hout van niet alleen de primaire, maar ook secundaire houtproducten in op te nemen en wat zijn daarbij uw overwegingen?

De EU-Houtverordening betreft niet een importverbod, maar een verbod op het op de EU-markt aanbieden van illegaal gekapt hout. Onder de Houtverordening vallen nu nagenoeg alle primaire houtproducten (rondhout, gezaagd hout en plaatmateriaal) en een groot deel van de secundaire houtproducten (onder andere kantoormeubilair, bedden en kledingkasten). Zie ook mijn antwoord op vraag 5.
Vraag 10

Bent u bereid om exportlanden, en met name China, die geen wetgeving hebben op illegaal hout aan te sporen tot een beter beleid en wetgeving omtrent houtkap?

Er bestaat sinds 2009 een bilateraal overleg tussen de Europese Commissie en het verantwoordelijk departement voor het bosbeheer in China over het bestrijden van de handel in illegaal hout.

15 december 2014 - 28 januari 2015

44 dagen

Uber
	Farshad Bashir
	Eric Wiebes (staatssecretaris financiën) (VVD), Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.nrc.nl/nieuws/2014/12/08/rechter-verbiedt-taxidienst-uberp…
2. «Commotie om illegale taxidienst», 5 december 2014, AD Rotterdams Dagblad

Vraag 1

Wat vindt u ervan dat Uber zich noch door hoge boetes noch door een gerechtelijke uitspraak laat afschrikken?1

Alle burgers en bedrijven dienen zich aan de democratisch tot stand gekomen wet- en regelgeving te houden, dit geldt ook voor Uber. Met UberPOP heeft Uber een initiatief gelanceerd dat niet past binnen de huidige regelgeving, waarin eisen zijn gesteld om de kwaliteit en veiligheid van het taxivervoer voor de consument te waarborgen. Dit blijkt tevens uit de uitspraak van de voorzieningenrechter van 8 december 2014. De rechter heeft geconstateerd dat Uber de Wet personenvervoer 2000 overtreedt en dat er geen reden is de door ILT aan Uber opgelegde Last onder Dwangsom (LOD) op te schorten. ILT zal dan ook handhavend blijven optreden. Voor het bepalen van de hoogte van de LOD heeft de ILT een afweging gemaakt in termen van evenredigheid en afschrikwekkendheid. Mocht dat nog niet voldoende blijken, kan de ILT een hogere last opleggen of denken aan andere zwaardere prikkels.
Vraag 2

Wat vindt u ervan dat Uber onlangs zijn UberPOP-diensten heeft uitgebreid naar Rotterdam en Den Haag?

Alle burgers en bedrijven moeten zich aan geldende regelgeving houden. Het bedrijf Uber mag zich ontwikkelen waar en zoals het wil, zolang het zich aan de wet houdt. ILT blijft optreden waar dat niet het geval is.
Vraag 3

Op welke wijze gaat u handhaven dat Uber zich aan de gerechtelijke uitspraak houdt, nu blijkt dat het bedrijf zich niet laat afschrikken door boetes?

De voorzieningenrechter stelt in haar uitspraak van 8 december 2014 vast dat ILT terecht en op goede gronden heeft geoordeeld dat Uber de Wet personenvervoer 2000 heeft overtreden. De rechter oordeelt verder dat er geen reden is de aan Uber opgelegde LOD op te schorten. Dat betekent dat Uber bij elke nieuwe door de ILT geconstateerde overtreding een dwangsom verbeurt, tot een maximum van € 100.000,-. De ILT zal dan ook handhavend blijven optreden. Voor meer informatie verwijs ik u naar mijn brief over de genoemde uitspraak van
14 januari 2015.
Vraag 4

Wat vindt u ervan dat Europese bedrijven in de Verenigde Staten voor wetsovertredingen boetes krijgen die oplopen tot meerdere miljarden, maar Amerikaanse bedrijven hier wegkomen met een dwangsom van € 100.000,–?

Verschillende landen hebben verschillende rechtsstelsels, waarbij elk land een eigen verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van het eigen rechts- en sanctiestelsel. In Nederland kennen we democratisch tot stand gekomen regelgeving en bijbehorende sancties die zorgvuldig worden uitgevoerd. De ILT heeft voor wat betreft de dwangsom een afweging gemaakt in termen van evenredigheid en afschrikwekkendheid. Mocht dit niet voldoende blijken te zijn, kan ILT een hogere last opleggen of denken aan andere zwaardere prikkels.
Vraag 5

Bent u ervan op de hoogte dat chauffeurs van UberPOP ruzie hebben met reguliere taxichauffeurs die zich netjes aan de wet houden zoals onlangs in Rotterdam?2 Verwacht u gezien de gerechtelijke uitspraak een toename van spanningen tussen de legale taximarkt en UberPOP? Zo ja, hoe gaat u hier mee om? Zo niet, waar baseert u dit dan op?

Ik ben ervan op de hoogte dat er spanningen zijn. Ik verwacht niet dat deze spanningen toenemen door de gerechtelijke uitspraak, omdat duidelijk is dat op overtredingen wordt gehandhaafd. Handhaving is vanzelfsprekend gericht op zoveel mogelijk naleving. Indien er spanningen optreden tussen personen bij de taxistandplaats, is het in eerste instantie aan de burgemeester en/of de politie om de openbare orde te handhaven.
Vraag 6

Vindt u het wenselijk dat sommige bedrijven, zoals KLM en ICS, hun klanten stimuleren om verboden diensten van Uber te gebruiken door bijvoorbeeld gratis tegoed weg te geven? Zo nee, wat gaat u hier tegen ondernemen?

Het staat voor mij voorop dat alle burgers en bedrijven zich gewoon aan de democratisch tot stand gekomen regelgeving moeten houden. Voor mij is, ook in een dergelijke samenwerking tussen private partijen, alleen relevant dat UberPOP op dit moment niet voldoet aan de regels en dus illegaal is. Hier zal de ILT dan ook op blijven handhaven.
Vraag 7

Wat vindt u van de opstelling van Uber dat het zich niet aan de taxiwetgeving hoeft te houden omdat ze het niet met de wetgeving eens is? Is dit hoe de wet werkt? Zo niet, kunt u dan (aan Uber) uitleggen hoe het wel werkt?

Iedereen in Nederland moet zich aan de wet houden. In het geval van UberPOP overtreedt Uber de Wet Personenvervoer 2000. De ILT heeft Uber daarvoor een last onder dwangsom opgelegd.
Vraag 8

Wat vindt u van de opstelling van Uber dat het zich niet aan de taxiwetgeving hoeft te houden omdat die verouderd zou zijn? Hoeven mensen en bedrijven zich inderdaad niet aan de wet te houden op het moment dat ze vinden dat de wet verouderd is? Zo niet, kunt u dan (aan Uber) uitleggen hoe het wel werkt?

Zie het antwoord op vraag 7.
Vraag 9

In welke lidstaten van de Europese Unie is UberPOP wel toegestaan binnen de taxiwetgeving, en welke voorwaarden worden dan gesteld aan een UberPOP-chauffeur?

Voor zover mij bekend biedt Uber de dienst UberPOP aan in verschillende steden in Nederland, België (alleen Brussel), Spanje, Duitsland, Frankrijk, Italië, Polen en Tsjechië. Frankrijk heeft via nieuwe regelgeving per 1 januari 2015 alle Uberdiensten verboden. In België (Brussel), Spanje en in diverse steden in Duitsland is de dienst verboden. In Duitsland was UberPOP tevens op nationaal niveau verboden, maar dit verbod is om procedurele redenen (voorlopig) weer opgeheven. In Italië loopt een rechtszaak over de UberPOP diensten. Van Polen en Tsjechië is mij geen informatie bekend over procedures of specifieke eisen die gesteld worden aan UberPOP-chauffeurs.
Vraag 10

Ziet u mogelijkheden voor de legale taxibranche om meer gebruik te maken van innovaties zoals mobiele apps, waardoor de taximarkt transparanter wordt voor de klant? Kunt u dat toelichten?

Daar zijn zeker mogelijkheden voor. Het is mij bekend dat verschillende taxibedrijven al langer gebruik maken van apps om vraag en aanbod te combineren. Onder de huidige taxiregelgeving is veel mogelijk. De taxiwetgeving gaat niet over vraag en aanbod, maar stelt slechts regels aan de chauffeur en het voertuig.
Vraag 11

Lopen UberPOP-chauffeurs het risico om een strafblad te krijgen na het (stelselmatig) overtreden van de taxiwetgeving? Kunt u uw antwoord toelichten? Als dat het geval is, hoe gaat u ervoor zorgen dat de UberPOP-chauffeurs weten dat ze het risico lopen op een strafblad? Waarom krijgen alleen de chauffeurs een strafblad en de directie van Uber niet?

Ja, het verrichten van taxivervoer zonder een daartoe verleende vergunning is verboden op grond van artikel 76, lid 1, van de Wet Personenvervoer 2000. Overtreding van dit verbod is een misdrijf (economisch delict). Het mag bekend worden verondersteld dat gegevens van misdrijven worden vastgelegd in de justitiële documentatie. Ten aanzien van de directie van Uber is door het Openbaar Ministerie nog geen beslissing genomen omtrent eventuele strafrechtelijke vervolging.
Vraag 12

Kunt u nogmaals bevestigen dat taxidiensten onder het lage btw-tarief van zes procent vallen en dat chauffeurs die hun auto als taxi gebruiken en hier inkomsten mee genereren, dit moeten afdragen? Kunt u ook bevestigen dat dit mede om Europese richtlijnen gaat waar alle taxidiensten onder vallen?

Ja. Zelfstandig opererende personen die zich richten op het tegen betaling vervoeren van personen, worden voor de btw-heffing aangemerkt als ondernemer en moeten over de ontvangen vergoeding 6% btw afdragen. Dat deze personen dan btw-plichtige personen zijn volgt uit de Europese BTW-richtlijn3 en de Nederlandse wet op de omzetbelasting 1968 die voorschrijven dat een ieder die zelfstandig en regelmatig tegen vergoeding prestaties verricht in het economische verkeer belastingplichtig is voor de btw.
Vraag 13

Wat vindt u ervan dat chauffeurs van taxidienst UberPOP geen btw afdragen over hun omzet? Waarom handhaaft de Belastingdienst hier niet op?

In zijn algemeenheid geldt dat de inspecteur van de Belastingdienst aan de hand van de feiten en omstandigheden zal moeten beoordelen of sprake is van btw-ondernemerschap met de daarbij behorende btw-verplichtingen. Als daarvan sprake is, worden deze personen gehouden aan alle daarbij behorende fiscale verplichtingen. De veronderstelling dat de Belastingdienst hier niet op handhaaft is onjuist. Ondernemers die (taxi)vervoersdiensten verrichten vallen onder het reguliere toezicht van de Belastingdienst. Als deze ondernemers ervoor kiezen om zich niet te melden bij de Belastingdienst en zich niet houden aan de fiscale regels, dan lopen zij het risico bij controle te worden geconfronteerd met een naheffing van btw en boeten, en mogelijk zelfs strafvervolging.
Vraag 14

Wat vindt u ervan dat chauffeurs van UberPOP hun inkomsten opgegeven als «resultaat uit overige werkzaamheden»? Is dit toegestaan? Moeten taxichauffeurs niet ingeschreven staan als ondernemer en aan de bijbehorende verplichtingen voldoen?

Afhankelijk van een aantal factoren, waaronder de mate van zelfstandigheid, aanwezigheid van ondernemersrisico, winstverwachting, hoeveelheid uren en de intensiteit van de bestede werkzaamheden kunnen de behaalde inkomsten van chauffeurs van UberPOP voor de inkomstenbelasting worden gekwalificeerd als loon uit dienstbetrekking, winst uit onderneming of resultaat uit overige werkzaamheden. Of een kwalificatie van de inkomsten als resultaat uit overige werkzaamheden op zijn plaats is, is dus afhankelijk van de omstandigheden van het geval en kan hier niet in algemene zin worden beoordeeld.
Indien de behaalde inkomsten fiscaal worden gekwalificeerd als resultaat uit overige werkzaamheden dan mogen de zakelijke kosten en de afschrijvingen ook in mindering worden gebracht op het resultaat. De resultaatgenieters hebben echter geen recht op specifieke tegemoetkomingen voor ondernemers.
Ondernemingen die in Nederland zijn gevestigd, moeten worden ingeschreven in het handelsregister. Dit geldt voor alle branches, ook voor het vervoer van personen. Soms is het echter lastig om te bepalen of er sprake is van een bedrijfsmatige activiteit (en dus een onderneming). Op basis van artikel 2 van het Handelsregisterbesluit en de Beleidsregel ondernemingsbegrip in het handelsregister beoordeelt de Kamer van Koophandel of er sprake is van een onderneming. Dat inkomsten voor de inkomstenbelasting worden gekwalificeerd als resultaat uit overige werkzaamheden hoeft er overigens niet aan in de weg te staan dat de activiteiten voor het handelsregister als onderneming kunnen worden aangemerkt.
Vraag 15

Kunt u aangeven welke fiscale verplichtingen autobezitters hebben die hun auto als taxi gebruiken en hier inkomsten mee genereren?

De fiscale verplichtingen van autobezitters die hun auto als taxi gebruiken en hier inkomsten mee genereren kunnen verschillen per situatie en zijn afhankelijk van de feiten en omstandigheden van het geval. Over de inkomsten van particulieren verkregen uit werkzaamheden verricht voor UberPOP is – afhankelijk van de omstandigheden – inkomsten- en/of loonbelasting (en sociale premies) verschuldigd. Daarnaast worden zelfstandig opererende personen die zich richten op het tegen betaling vervoeren van personen voor de btw-heffing aangemerkt als ondernemer en moeten zij over de ontvangen vergoeding 6% btw afdragen. Voorts kunnen taxivervoerders in de zin van de Wet personenvervoer 2000 onder voorwaarden gebruikmaken van tegemoetkomingen in de BPM en de MRB.
Vraag 16

Wat vindt u van de opstelling van UberPOP-chauffeurs dat zij zich niet aan de belastingwetgeving hoeven te houden omdat die verouderd zou zijn, danwel dat ze het er niet mee eens zijn? Is de fiscus hiermee akkoord gegaan? Zo niet, waar blijkt dat dan uit? Kunt u uw antwoord toelichten?

Belastingplichtigen moeten zich aan de geldende belastingwetgeving houden. Dat geldt uiteraard ook voor Uber. Artikel 67 van de Algemene wet inzake rijksbelastingen verbiedt het mij om uitlatingen te doen over de wijze waarop de handhaving van de Belastingdienst bij individuele belastingplichtigen plaatsvindt. Voor het overige verwijs ik naar het antwoord op vraag 13.
Vraag 17

In hoeverre zijn UberPOP-chauffeurs volgens u van de wettelijke verplichtingen op de hoogte?

Vooropgesteld moet worden dat iedereen in Nederland de wet behoort te kennen. Dit geldt zowel ten aanzien van de WP 2000, fiscale wet- en regelgeving en andere wet- en regelgeving die de UberPOP-chauffeurs aangaat. In de uitoefening van haar taak als toezichthouder heeft de ILT regelmatig contact met chauffeurs. Chauffeurs worden daarbij gewezen op de geldende regels. Ook stuurt de ILT waarschuwingsbrieven naar chauffeurs, waarin hen de regels nog eens worden uitgelegd. Ook de Belastingdienst wijst personen die werkzaam (willen) zijn in (onder andere) de taxibranche regelmatig gevraagd en ongevraagd op hun fiscale verplichtingen. Op de internetpagina van de Belastingdienst is tevens de nodige informatie rond taxi’s voorhanden.
(Potentiële) UberPOP-chauffeurs kunnen dus op verscheidene manieren aan informatie komen over hun wettelijke verplichtingen. Het is belangrijk dat (potentiële) chauffeurs en consumenten goed voorgelicht worden over de regels. Daarom zal ik, naast het blijven voortzetten van bovenstaande acties, tevens de informatie over de taxiregelgeving op de internetpagina’s op www.rijksoverheid.nl en www.ilent.nl uitbreiden.
Vraag 18

Bent u van mening dat de overheid voldoende doet om deze chauffeurs, maar ook andere deelnemers aan de zogenaamde «deeleconomie», te informeren over hun verantwoordelijkheden en plichten?

Zie het antwoord op vraag 17. Daarnaast doet ook Koninklijk Nederlands Vervoer aan voorlichting van (potentiële) chauffeurs. KNV taxi geeft in de algemene media regelmatig aan dat UberPOP illegaal vervoer is. Tevens waarschuwt KNV hun leden voor het feit dat ze een boete of strafblad riskeren als ze voor UberPOP gaan rijden.

15 december 2014 - 20 januari 2015

36 dagen

De flessenhals van de A4
	Barbara Visser (VVD)
	Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD)

Bronnen

1. Telegraaf, 4 december 2014

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Rijkswaterstaat is de weg kwijt»?1

Ja, ik heb kennisgenomen van het bericht.
Vraag 2

Kunt u aangeven wat de redenen zijn voor de snelheidsverlaging naar 80 kilometer per uur en de rijstrookafsluiting bij de A4 Burgerveen–Leiden, terwijl de bedoeling is en was dat met de totale verbreding naar twee keer drie rijstroken met maximaal 100 kilometer per uur moet kunnen worden gereden? Wanneer wordt dit gerealiseerd?

In de richting van Den Haag naar Amsterdam geldt sinds 25 oktober 2014 een definitieve rijstrook indeling en een maximum snelheid van 100 km/u.
In de richting van Amsterdam naar Den Haag is sinds 1 december 2014 ook de definitieve wegindeling met 3 rijstroken gereed en opengesteld. Echter vinden hier tot medio maart 2015 vanaf de vluchtstrook nog werkzaamheden plaats aan de westwand van de verdiepte ligging ter hoogte van Leiden, waardoor hier tot die tijd nog een maximum snelheid van 80 km/u geldt.
Vraag 3

Indien er sprake is van fouten door de aannemer, kunnen de kosten dan worden verhaald?

De openstelling van de A4 met de definitieve 2 x 3 rijstroken heeft conform planning plaatsgevonden in het vierde kwartaal van 2014. Het verhalen van kosten bij de aannemer is niet aan de orde. De aannemer voert tot medio maart 2015 herstelwerkzaamheden aan de westwand op eigen kosten uit.
Vraag 4

Waarom worden de weggebruikers niet proactief geïnformeerd over de redenen van de snelheidsbeperking en de rijstrookafsluiting? Gaat dit alsnog gebeuren? Zo nee, waarom niet?

De weggebruikers zijn proactief geïnformeerd.
In 2014 is de weg gefaseerd in gebruik genomen. Sinds de eerste fase in april 2014 is hierover gecommuniceerd door de pers uit te nodigen, persberichten te sturen, via aangrenzende gemeenten te communiceren, communicatie via omgevingsgroepen, communicatie op de weg, digitale nieuwsbrief en bewonersbrieven. Ook is gecommuniceerd via rws.nl en facebook en twitter van RWS.
Voor de laatste fasering zijn de weggebruikers over de nieuwe situatie pro actief geïnformeerd middels een persbericht verspreid via landelijke en regionale media en via de aangrenzende gemeenten. De omgeving heeft een digitale nieuwsbrief ontvangen en men is geïnformeerd via het W4-bulletin, uitgegeven door de W4 partners binnen dit project. Dit bulletin wordt huis-aan-huis verspreid in de aangrenzende gemeenten.
Vraag 5

Heeft Rijkswaterstaat voornemens om in de toekomst beter en vroeger te communiceren over verkeerssituaties als deze?

Zie het antwoord op vraag 4.

15 december 2014 - 3 februari 2015

50 dagen

Het bericht van Foodwatch over de lijst van producten die mogelijk paardenvlees bevatten
	Sjoera Dikkers (PvdA)
	Edith Schippers (minister volksgezondheid, welzijn en sport) (VVD)

Bronnen

1. Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 741

Vraag 1

Hoe is de aansturing van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) door ministeries formeel geregeld?1

De NVWA is een agentschap, dat als zelfstandig dienstonderdeel onder het Ministerie van Economische Zaken (EZ) valt. Het Ministerie van EZ is het moederdepartement. Het Ministerie van EZ en het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) zijn beide afzonderlijk opdrachtgever van de NVWA voor de eigen beleidsterreinen. De wijze waarop deze opdrachtverlening plaatsvindt, inclusief afspraken over de onderlinge samenwerking en planning en verantwoording, is vastgelegd in raamovereenkomsten tussen de eigenaar en de NVWA, en de opdrachtgevers en de NVWA.
Vraag 2

Wie is verantwoordelijk voor het al dan niet openbaar maken van gegevens?

Het bestuursorgaan dat de informatie onder zich heeft, is verantwoordelijk voor de openbaarmaking ervan op basis van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob).
Het feit dat de NVWA onderdeel is van het Ministerie van EZ, brengt mee dat de Staatssecretaris van EZ verantwoordelijk is voor het al dan niet openbaar maken van inspectiegegevens van de NVWA in het kader van de Wob. In geval de informatieverstrekking betrekking heeft op het beleidsterrein van VWS, gebeurt de openbaarmaking in afstemming met het Ministerie van VWS.
Vraag 3

Op basis van welke argumenten is op 14 augustus 2014 in een bezwaarprocedure besloten dat openbaarmaking van de namen van de bedrijven die producten hebben afgenomen, met daarin vlees van het bedrijf Selten een onevenredige benadeling zou zijn voor deze bedrijven?

In het genomen besluit van 14 augustus 2014 op het bezwaarschrift van Foodwatch is geoordeeld dat openbaarmaking van de gegevens van bedrijven die betrokken waren bij de recall van het vlees van het bedrijf Selten een onevenredige benadeling van deze bedrijven zou betekenen. Het feit dat een bedrijf betrokken was bij een recall betekende immers niet dat het bedrijf en de betrokken personen onrechtmatig gehandeld hebben. Publicatie van deze gegevens zou ertoe kunnen leiden dat deze bedrijven en personen reputatieschade zouden kunnen ondervinden. Daarom is ervoor gekozen om op basis van artikel 7 van de Wob, eerste lid, aanhef, en onder c, de gegevens te verstrekken in de vorm van een uittreksel of samenvatting, dat wil zeggen zonder de merk- en producentennamen. Bij dit besluit zijn eventuele gevolgen voor de informatiebehoefte van burgers meegewogen. Tegen dit besluit loopt momenteel een beroepszaak.
Vraag 4

Is er bij het besluit om de namen van de bedrijven niet bekend te maken rekening gehouden met de gevolgen die dit voor burgers kan hebben, die hierdoor geen volledig geïnformeerde keuzes omtrent voeding hebben kunnen maken? Zo ja, hoe is hier rekening mee gehouden?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

In hoeverre kan de NVWA zelf keuzes maken over het wel of niet openbaar maken van de gegevens waar Foodwatch om vroeg?

Inzake het openbaar maken van informatie op basis van Wob-verzoeken is de NVWA, net als ieder onderdeel van de rijksdienst, gebonden aan de wettelijke voorschriften inzake de Wob en aan het rijksbeleid in deze.
Met inachtneming van de bepalingen uit de Hygiëneverordeningen, Warenwet, Wob en privacyregelgeving, vindt een belangenafweging plaats over de openbaarmaking van de specifieke inspectiegegevens met daarbij vermeld de naam van de ondernemer. Zie verder het antwoord op vraag 2.
Vraag 6

Op basis van welke wetsartikelen kan er bezwaar worden gemaakt tegen een WOB-verzoek aan de NVWA over het openbaar maken van de namen van de bedrijven die vlees hebben afgenomen van Selten, alsmede soortgelijke gevallen in de toekomst?

Een belanghebbende kan op grond van de Algemene wet bestuursrecht een bezwaarschrift indienen tegen een besluit op basis van de Wob.
Wanneer in een besluit op basis van de Wob, informatie wordt geweigerd met als weigeringsgrond bepalingen in de artikelen 10 en 11 van de Wob, kan door degene die bezwaar maakt de (onjuiste) toepassing van deze artikelen worden aangevoerd.

15 december 2014 - 29 januari 2015

45 dagen

Uitbreiding gemeentelijke milieuzones waaronder Amsterdam, Utrecht en Rotterdam
	Remco Dijkstra (VVD), Barbara Visser (VVD)
	Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

1. Telegraaf, 11 december 2014: http://bit.ly/1Bbl8ER
2. Telegraaf, 11 december 2014: http://bit.ly/1BblbjO

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de artikelen «bedrijfsverkeer zonder uitstoot in Amsterdam» en «verbod op bevoorraden meubelzaak»?1 2

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening dat er inmiddels een wildgroei van verschillende gemeentelijke regimes qua milieuzones aan het ontstaan is, waardoor ondernemers straks per gemeente een nieuw wagenpark moeten aanschaffen en per gemeente verkeersexamens moeten doen om de verschillende regels en verkeersborden überhaupt nog te begrijpen? Zo nee, waarom niet? Zo ja, welke stappen heeft u ondernomen of gaat u ondernemen om meer duidelijkheid voor ondernemers en automobilisten te scheppen?

Die mening deel ik niet. De milieuzones die door de gemeenten worden ingevoerd in het kader van de aanpak van luchtkwaliteitknelpunten zoals geïdentificeerd in het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) zijn gebonden aan het wettelijke kader van het Reglement Verkeersborden en Verkeersregels. Daarin is het toegangsregime geregeld voor de milieuzone. Deze regels worden afgestemd in een landelijk overleg tussen gemeenten, bedrijfsleven en het Rijk. De milieuzones verschillen alleen in de categorieën van voertuigen waarop de gemeente de milieuzone van toepassing verklaart (vrachtverkeer, personen-, of bestelauto’s).
In de dertien gemeenten met een milieuzone vrachtverkeer geldt een uniform toegangsregime dat is vastgelegd in een convenant tussen de betrokken partijen. Transportbedrijven kennen deze afspraken. Voor personen- en bestelauto’s heeft tot op heden alleen de gemeente Utrecht een formeel besluit genomen tot invoering van de milieuzone. Voorafgaande aan dit traject is er ook over bestelauto’s een landelijk overleg geweest met gemeenten en bedrijfsleven. Indien andere gemeenten de milieuzone willen uitbreiden naar personen- of bestelauto’s dan wordt dit landelijk overleg hervat, waarbij het uitgangspunt zal zijn om te komen tot een uniform toegangsregime.
Voorlichting over milieuzones en het toegangsregime gebeurt in eerste instantie door gemeenten en samen met brancheorganisaties, waarbij een redelijke termijn in acht wordt genomen tussen aankondiging en invoering van de milieuzone. Daarnaast informeert het Rijk het publiek over milieuzones via de site www.milieuzones.nl.
Vraag 3

Hoe verhouden de voornemens van Rotterdam en Amsterdam zich tot de afspraken in de recent ondertekende Green Deal Zero Emissie Stadsdistributie (ZES)? Is hier niet sprake van een stapeling van lasten voor ondernemers? Zo nee, waarom niet? Vindt u dat de overheid een betrouwbare partner is voor het bedrijfsleven als lokale besturen de afspraken/eisen telkens bijstellen, mede gelet op de scherpe kritiek op de voorgenomen uitbreidingsplannen door de diverse brancheverenigingen, zoals TLN, EVO, BOVAG,?

Een milieuzone heeft tot doel de lokale luchtkwaliteit op korte termijn te verbeteren. De normen moeten worden gehaald en daarom mogen de meest vervuilende voertuigen de zone niet in. Doel van de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek is om op langere termijn toe te groeien naar de vermindering van energiegebruik van voertuigen in de steden via betere benutting van de weg, slimmere logistieke concepten en het naar nul-emissie terug brengen van voertuigen. Hierbij wordt niet uitgegaan van verboden, maar van voordelen binnen de zones voor partijen die bijvoorbeeld al heel snel gaan rijden met hybride of elektrische voertuigen.
Zoals in de landelijke Green Deal is afgesproken, is het aan de lokale overheden om hier de komende jaren lokaal invulling aan te geven in proefprojecten (zogeheten living labs), waarin ervaring wordt opgedaan met innovatieve technologieën. De genoemde brancheverenigingen zijn deelnemer in de Green Deal en kunnen derhalve aanschuiven bij lokale initiatieven en meedenken. In goed overleg zal gekeken worden hoe het pad naar Zero Emissie Stadslogistiek kan worden vormgegeven. Overigens zullen de zuiniger voertuigen naar verwachting ook een positief effect hebben op de luchtkwaliteit.
Vraag 4

Hoe verhouden deze gemeentelijke milieuzones zich tot uw uitspraak dat een milieuzone altijd tijdelijk is? Deelt u de mening dat er sprake is van «ondernemer en automobilist pesten» door ondernemers en automobilisten op te zadelen met extra kosten voor een tijdelijke maatregel? Zo nee, waarom niet?

De concentraties fijn stof en stikstofdioxide blijven dalen. Bijna overal in Nederland liggen de concentraties (vaak ruim) onder de Europese grenswaarden. Er zijn echter ook veel plekken waar de concentraties net onder de norm zitten en met schommelingen in de achtergrondconcentraties een knelpunt kunnen vormen. Milieuzones kunnen daarom de komende jaren nodig zijn om ervoor te zorgen dat deze knelpunten niet opnieuw optreden. Dit is aan de gemeenten. Overigens komt de overheid ondernemers en burgers bij de invoering van milieuzones tegemoet met sloop- en vervangingsregelingen, waarmee de financiële gevolgen worden beperkt.
Ik volg de ontwikkeling in de luchtkwaliteit op de voet en wil nu niet vooruitlopen op de termijn waarop dit instrument kan worden afgeschaft. Daarbij hecht ik veel waarde aan initiatieven zoals de Green Deal Zero Emissie Stadslogistiek waarbij overheid, bedrijven, bestuurders en maatschappelijke organisaties gezamenlijk zoeken naar innovatieve manieren om de transitie naar duurzame mobiliteit met positieve prikkels te stimuleren en daarmee ook kansen voor groene groei te pakken voor het Nederlands bedrijfsleven.
Vraag 5

Hoe beoordeelt u de voornemens van Rotterdam en Amsterdam in relatie tot het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL)? Worden hierdoor geen aanvullende eisen bovenop de huidige EU en landelijke normen gesteld? Hoe verhouden deze verplichte kosten voor ondernemers en automobilisten zich tot de effectiviteit van deze maatregel en de inzet op bronbeleid, aangezien de maatregelen van het Rijk en de EU voor ruim 75% invloed hebben op de luchtkwaliteit in de genoemde steden? Zijn de voorgenomen milieuzones dan niet milieutechnisch overbodig en zo nee, waarom niet? Is het terugdringen van roet ook een legitimatie om een milieuzone in te stellen? Zo ja, op welke gronden en met welke streefwaarden?

Uit de monitoring van het NSL blijkt dat met name Rotterdam en Amsterdam nog knelpunten hebben, waardoor het nog onzeker is of in 2015 de norm voor stikstofdioxide (NO2) wordt gehaald. Het niet halen van de norm betekent ook dat er een risico ontstaat voor het uitvoeren van projecten in de steden. Het NSL is er op gericht om in geval van knelpunten te zorgen voor extra maatregelen om deze aan te pakken. Het past dus in de NSL-aanpak dat gemeenten zorgen voor uitbreiding van hun maatregelenpakket.
Het NSL is een samenwerkingsprogramma. Het bevat maatregelen van rijk, provincies en gemeenten, die allemaal bijdragen aan verbetering van de luchtkwaliteit. Iedere overheid stelt zijn eigen maatregelenpakket samen. Gemeenten maken daarbij ook gebruik van kosten-batenanalyses. Uiteindelijk is het een lokale afweging welke maatregelen gekozen worden.
Ik zet mij in voor Europees bronbeleid (normering en adequate testprocedures) voor voertuigen, omdat dat de meest effectieve manier is om te zorgen voor een landelijke daling van te hoge concentraties stikstofdioxide, en daarmee voor een afname van knelpunten. Voor vrachtwagens heeft de invoering van nieuwe testprocedures inmiddels tot een zeer lage uitstoot van stikstofoxiden geleid. Echter, voor personenauto’s en bestelauto’s blijken de effecten van scherpere Europese normen in de praktijk tot dusver tegen te vallen, waardoor een deel van de stedelijke knelpunten is blijven bestaan.
Op nationaal niveau worden daarnaast stimuleringsmaatregelen en fiscale maatregelen genomen die bijdragen aan een snelle verschoning van het wagenpark.
Het uitgangspunt is om de gezondheidsschade zo snel mogelijk te beperken en de normen op tijd te halen. Daarom is het belangrijk dat, naast het rijk en de provincies, de steden zoveel mogelijk maatregelen nemen die er op korte termijn voor zorgen dat de stedelijke concentraties stikstofoxiden verminderen. Zoals aangegeven in antwoord op vraag 4 zijn milieuzones ook uit het oogpunt van fijnstof, met inbegrip van roet, de komende jaren nodig om ervoor te zorgen dat luchtkwaliteitknelpunten bij de huidige grenswaarde niet opnieuw optreden.
Vraag 6

Bent u het ermee eens dat de overheid juist eenduidige regels moet vastleggen en moet inzetten op bronbeleid in plaats van symboolpolitiek? Zo nee, waarom niet? Kunt u de effectiviteit van bronmaatregelen afzetten tegen de effectiviteit van milieuzones, zowel qua kosten als opbrengsten? Kan hierbij ook een overzicht verstrekt worden van alle uitgaven in relatie tot de specifieke maatregel in het kader van het NSL- programma en andere gerelateerde programma's, zoals de green deals?

In het antwoord op vraag 2 is al aangegeven dat er landelijke afspraken worden gemaakt over het toegangsregime en de borden voor milieuzones. In het antwoord op vraag 5 is aangegeven dat ik primair inzet op bronbeleid, maar dat dit door tegenvallende praktijkemissies op korte termijn nog onvoldoende effect heeft op de knelpunten in de steden. Milieuzones richten zich specifiek op stedelijke knelpunten. De kosteneffectiviteit op lokaal niveau wordt op een rij gezet door de gemeente zelf. Zij kiezen uit alle alternatieven en innovatieve oplossingen wat het beste past in hun gemeente. Er is geen overzicht beschikbaar van alle uitgesplitste uitgaven in relatie tot specifieke maatregelen in het NSL door rijk, provincies en gemeenten. Provincies en gemeenten richten zelf hun maatregelenpakket in, waarbij het Rijk kan faciliteren waar nodig. Ten behoeve van deze maatregelpakketten heeft het Rijk, in vier verschillende tranches, circa 320 miljoen euro subsidie verleend aan de provincies en gemeenten voor maatregelen ter verbetering van de luchtkwaliteit. De provincies en gemeenten moeten hier voor een deel cofinanciering tegenover stellen.
In aanvulling op bestaande maatregelen wil ik innovatieve oplossingen benutten die passen in de mobiliteitsbehoeften. Daarom is het ministerie deelnemer aan de Green Deals Zero Emissie Bussen en Zero Emissie Stadslogistiek en stimuleer ik bijvoorbeeld het rijden op waterstof. Als de maatregelen te zijner tijd voldoende effect sorteren, dan kan dat reeds genomen maatregelen overbodig maken.
Vraag 7

Bent u bereid om een «nee, tenzij» regel in te voeren en in overleg met de gemeenten andere alternatieven te onderzoeken buiten de uiterste maatregel van een milieuzone, waarbij kosten en baten voor ondernemers worden betrokken? Zo nee, waarom niet? Deelt u de mening dat allereerst op bronbeleid moet worden ingezet en daarnaast op innovatieve oplossingen die passen in de mobiliteitsbehoeften, zoals het toepassen van Open Parkeerdata vanuit Platform Beter Benutten, wat voor aanzienlijk minder zoekverkeer zorgt en daarmee ook schonere lucht? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.
Vraag 8

Bent u bereid om in ieder geval een kader te scheppen dat bepaalt onder welke condities een gemeente mag overgaan tot het instellen van een milieuzone, en onder welke condities een dergelijke milieuzone weer ongedaan zou moeten worden gemaakt? Deelt u de mening dat – als gemeenten besluiten om aanvullende eisen te stellen in het kader van NSL – het Rijk hier geen bijdrage aan moet leveren in financiële zin dan wel in het kader van wet- en regelgeving? Zo nee, waarom niet?

Zoals eerder aangegeven bepalen gemeenten op basis van hun eigen afweging en inzicht of ze een milieuzone instellen. Het Rijk faciliteert de uitbreiding van de milieuzone naar personenauto’s en bestelauto’s om de luchtkwaliteit te verbeteren, door aanpassing van de reikwijdte van het milieuzonebord en binnenkort ook door middel van een subsidie voor vervanging van bestelauto’s in grensgemeenten van NSL-knelpuntgemeenten die een milieuzone voor bestelauto’s invoeren.
Vraag 9

Kunt u aangeven op welke wijze milieuzones in andere EU-lidstaten zijn vormgegeven en of er binnen die EU-lidstaten vergelijkbare verschillen zijn als die in Nederland ontstaan? Kunt u ook aangeven op welke wijze het voor automobilisten uit andere EU-lidstaten te achterhalen is waar in Nederland een milieuzone geldt en of het voertuig voldoet aan de criteria?

In de Europese Unie zijn meer dan 400 afzonderlijke zogenaamde Low Emission Zones van kracht. Zo zijn er in Duitsland al sinds jaren milieuzones voor personenauto’s in veel grote steden. De Europese Commissie heeft een speciaal platform opgericht waar informatie over de verschillende toegangsregimes wordt uitgewisseld, dat op de volgende website te vinden is: http://urbanaccessregulations.eu/. Hier kunnen automobilisten uit andere landen ook terecht voor informatie over de Nederlandse milieuzones.

15 december 2014 - 22 april 2015

128 dagen

De gevolgen van windenergiegebieden op zee voor de visserij
	Hayke Veldman (VVD), René Leegte (VVD), André Bosman (VVD)
	Sharon Dijksma (staatssecretaris economische zaken) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/wind-op-zee-kavels-borssele

Vraag 1

Kent u het bericht «Wind op zee- kavels Borssele»1 en de conceptnotitie Reikwijdte en Detailniveau milieueffectrapport kavelbesluiten Borssele?

Ja.
Vraag 2

Wat is de economische schade voor de beroepsvisserij als gevolg van de twee windparken in het windenergiegebied Borssele?

In het Nationaal Waterplan (NWP) is het gebied Borssele sinds 2009 aangewezen als een voor windenergie geschikt gebied. Daarmee was sindsdien voorzienbaar dat er windenergie zou kunnen komen. In het NWP is opgenomen dat het kabinet prioriteit geeft aan activiteiten van nationaal belang, waaronder duurzame (wind)energie. Bij de afweging tot het nemen van een kavelbesluit in het gebied Borssele worden andere activiteiten, zoals visserij, wel betrokken. De gevolgen voor de visserij worden kwalitatief en waar mogelijk kwantitatief beoordeeld. De conceptnotitie Reikwijdte en Detailniveau milieueffectrapport kavelbesluiten Borssele is hierbij de eerste stap. In het uiteindelijke milieueffectrapport zullen de effecten op de visserij worden beschreven. Op dit moment is dan ook nog niet aan te geven wat de effecten zullen zijn.
Vraag 3

In de conceptnotitie Reikwijdte en Detailniveau staat geschreven dat de visgronden met een heel klein percentage afnemen ten opzichte van het totale hiervoor beschikbare gebied (p. 26); deelt u de mening dat het percentage van het totale gebied niet relevant is, omdat de zee niet homogeen is? Graag een toelichting.

Indien de visserijsector tijdig informatie kan verschaffen over specifieke gebieden waar waardevolle vis wordt gevangen, zal dit worden meegenomen bij het in beeld brengen van de effecten. Met de visserijsector is overigens afgesproken dat zij bij het nemen van de kavelbesluiten betrokken blijven.
Vraag 4

In hoeverre houdt u rekening met het moeten omvaren als gevolg van de aanleg van de windparken en de daarmee gepaard gaande hogere energiekosten? Bent u bereid de werkelijke en volledige economische schade voor de visserijsector als gevolg van de windparken inzichtelijk te maken? Zo nee, waarom niet?

In het uiteindelijke milieueffectrapport zullen de voor het kavelbesluit relevante effecten, waaronder indien relevant de economische effecten op de visserij, worden beschreven. Het omvaren kan één van deze effecten zijn.
Vraag 5

Men is voornemens een onderzoek te doen om de doorvaart voor boten met een lengte kleiner dan 24 meter toe te staan; bent u bereid om ook onderzoek te doen of de doorvaart van kotters met een lengte van ongeveer 42 meter toegestaan kan worden, net zoals bij windparken in het Verenigd Koninkrijk? Zo nee, waarom is de regelgeving in Nederland dan strenger dan in het Verenigd Koninkrijk? Zo ja, op welke termijn wordt de Kamer geïnformeerd over dit onderzoek?

Op 12 december 2014 heeft de Minister van Infrastructuur en Milieu het ontwerp Nationaal Waterplan 2016–2021 aan de Tweede Kamer aangeboden (Kamerstukken II, 2014/15, 31 710, nr. 35). In de bijbehorende ontwerp Beleidsnota Noordzee is als uitkomst van onderzoeken naar doorvaart opgenomen dat het de intentie en gedachte is om doorvaart mogelijk te maken voor vaartuigen kleiner dan of gelijk aan 24 meter lengte, onder voorwaarden die handhaafbaar moeten zijn en moeten leiden tot een acceptabel niveau van «Search and Rescue»-mogelijkheden. Het gevraagde onderzoek is dus reeds gedaan. De maatvoering van 24 meter sluit aan bij een gebruikelijke grens die binnen de Internationale Maritieme Organisatie (IMO) wordt gehanteerd. Het is ook de maximum maat voor Eurokotter. Daarmee is deze grens voor de handhaving en regelgeving eenvoudiger.
De situatie is in de landen aan de Noordzee divers. Bijvoorbeeld in België is en wordt de komende jaren doorvaart van de windparken helemaal niet toegestaan. In het Verenigd Koninkrijk is geen grens gesteld voor de omvang van de schepen die door de windparken mogen varen. De Nederlandse overheid zit hier tussenin en vindt het niet wenselijk om grote schepen in windparken toe te staan, vanwege de schade die ontstaat als grote schepen tegen windturbines aanvaren of aandrijven.
De nog uit te voeren onderzoeken in 2015 betreffen testen met betrekking tot de handhaafbaarheid en «Search and Rescue»-mogelijkheden. Op basis van de testresultaten zal eind 2015 een definitief besluit worden genomen over het al dan niet toestaan van doorvaart en medegebruik. De visserijsector is en wordt door gesprekken en bijeenkomsten betrokken bij de totstandkoming van het beleid ten aanzien van doorvaart en medegebruik in Nationaal Waterplan 2016–2021 en bij de kavelbesluiten.

15 december 2014 - 29 december 2014

14 dagen

De massale arrestatie van journalisten, de afkeurende reactie van de Europese Commissie en de mogelijke gevolgen voor de steun vanuit de EU aan Turkije
	Mark Verheijen (VVD), Pieter Omtzigt (CDA)
	Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA)

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de massale arrestatie van Turkse journalisten het afgelopen weekend?

Ja.
Vraag 2

Deelt u de mening van Hoge vertegenwoordiger Mogherini en Europees Commissaris Hahn dat «de politie-invallen en arrestatie van journalisten en vertegenwoordigers van de media vandaag in Turkije incompatibel zijn met mediavrijheid, een kernprincipe van democratie» (statement 14/2640 van de EU Commissie van 14 december)?

Ja.
Vraag 3

Herinnert u zich de afspraken «more for more» en «less for less» in het kader van de zogenaamde «pre-toetredingsgelden», waarbij er ook expliciet sancties zouden zijn voor landen die willen toetreden tot de Europese Unie wanneer zij zich afwenden van de Europese waarden?

Zoals aangegeven in de brief aan uw Kamer over de instrumenten van het extern beleid (Kamerstuk 21 501-20, nr. 837) is het pre-toetredingsinstrument (IPA) voor de periode 2014–2020 aangepast in de zin dat er een duidelijkere koppeling is gemaakt tussen hervormingen en steun; waarbij middelen meer worden ingezet ter ondersteuning van belangrijke maar weerbarstige hervormingen waaronder op het terrein van de rechtsstaat. Nederland heeft hier tijdens de onderhandelingen over de IPA-verordening ook voor geijverd. In het geval van Turkije heeft deze nieuwe benadering geleid tot een groter aandeel van middelen op het gebied van de rechtsstaat (toename van 19 procent). Dit betreft nieuwe programma's die in de loop van volgend jaar gaan lopen.
De IPA-verordening voorziet eveneens in een performance reward voor de (potentieel) kandidaat-lidstaten. Deze biedt de mogelijkheid landen die goed hervormen te «belonen» in de vorm van meer steun (more for more) en landen die achterblijven te korten (less for less). De Commissie werkt deze performance reward nog nader uit en voorziet een overall weging bij de mid-term review van IPA in 2017. Overigens zijn tussentijdse kortingen ook mogelijk, zoals in het geval van Bosnie-Herzegovina dat in 2013 50 procent gekort werd op IPA-steun. Deze 50 procent korting werd onlangs voor de periode 2014–2017 gehandhaafd. Voor een korting van IPA-middelen voor Turkije bestaat geen steun. Beslissingen hierover geschieden met QMV.
Vraag 4

Deelt u de mening dat Turkije totaal de verkeerde kant opgaat en dat het tijd is om de toetredingssteun (IPA-II gelden) van de Europese Unie aan Turkije te bevriezen en/of te korten?

Recente ontwikkelingen in Turkije baren zorgen. Arrestaties van journalisten en invallen bij media druisen rechtstreeks in tegen de democratische beginselen van de Unie en zijn onverenigbaar met mediavrijheid. Nederland verwacht van Turkije als kandidaat-lidstaat dat het zich committeert aan Europese waarden. Wat het afgelopen weekend is gebeurd, is duidelijk in strijd daarmee.
De conclusies van de Raad Algemene Zaken over het uitbreidingsproces bevatten op voorstel van Nederland een duidelijke veroordeling van de recente politie-invallen en arrestaties van journalisten en mediavertegenwoordigers. Nederland heeft tijdens de Raad eveneens gewezen op de prestatiebeloning die in de nieuwe IPA-verordering verankerd zit en ervoor gepleit dat de huidige ontwikkelingen consequenties zouden moeten hebben voor de financiële steun aan Turkije. De Commissie steunde de Nederlandse oproep om kritisch te blijven kijken naar hoe we IPA-geld uitgeven en hierin de belangen van de Unie scherp in het oog te houden. Hoewel er geen steun was onder andere lidstaten om verdergaande stappen ten aanzien van IPA te zetten, bevatten de conclusies in de algemene IPA-paragraaf op Nederlands aandringen wel een verwijzing naar de relatie tussen voortgang in de implementatie van de pre-accessie strategie en financiële assistentie vanuit het pre-toetredingsinstrument. Het is aan de Commissie terzake voorstellen te doen. Nederland heeft daarbij zijn positie duidelijk gemarkeerd. Voor verdere informatie wordt uw Kamer verwezen naar het verslag van de RAZ van 16 december 2014 (Kamerstuk 21 501-02, nr. 1446).
Vraag 5

Bent u bereid dit voorstel op tafel te leggen bij de Raad Algemene Zaken op dinsdagochtend 16 december?

Zie het antwoord op vraag 4.
Vraag 6

Wilt u uitgebreid verslag doen van de discussie over Turkije in de Raad Algemene Zaken en deze vragen beantwoorden voor dinsdagavond 16 december, zodat zij deel kunnen uitmaken van het debat over de Europese Raad in de Tweede Kamer op woensdag 17 december?

Ja.

12 december 2014 - 29 januari 2015

48 dagen

Het gebruik van verboden bestrijdingsmiddelen op sierplanten
	Lutz Jacobi (PvdA)
	Sharon Dijksma (staatssecretaris economische zaken) (PvdA), Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.greenpeace.nl/2014/Persberichten/Nederlandse-bloemen-en-pl…
2. Kamerstuk 27 858, nr. 271

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het rapport van Greenpeace over pesticiden dat op 1 december jl. werd gepresenteerd in het tv programma Kassa Groen?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de zorgen over het feit dat 36 procent van de in dit onderzoek geteste bloemen, planten en bollen residuen bevat die verboden zijn in de EU of niet toegestaan in de Nederlandse landbouw of op het betreffende gewas?

Ik deel deze zorgen, daar waar sprake is van illegaal gebruik van in de EU verboden stoffen. De gewasbeschermingsmiddelen die zijn aangetroffen kunnen het gevolg zijn van illegaal gebruik, maar dat hoeft niet. Zoals ik u schreef in de kabinetsreactie op het rapport van Greenpeace «Gifplanten in het tuincentrum» (Kamerstuk 27 858, nr. 271) kunnen residuen ook het gevolg zijn van opslag of afkomstig zijn van stoffen die in andere EU-landen wel toegestaan zijn. Volgens het nieuwe rapport van Greenpeace is het grootste deel van de onderzochte planten, bloemen en bollen in Nederland geteeld. In mijn antwoord op vraag 5 ga ik nader in op het in Nederland gebruiken van niet toegelaten middelen.
In de genoemde kabinetsreactie staat ook dat het aantreffen van residuen van gewasbeschermingsmiddelen op planten niet per definitie tot onaanvaardbare risico’s leidt voor bijen.
Vraag 3

Hoe staat u tegenover het feit dat neonicotinoïden werden aangetroffen op sierteeltgewassen die consumenten vervolgens in hun tuin laten bloeien, terwijl er verschillende neonicotinoïden zijn die niet op sierteeltgewassen mogen worden toegepast die in hetzelfde jaar bloeien?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Kunt u de nalevingsmeting van de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) in 2013, de steekproef door de NVWA in het eerste kwartaal van 2014 en het bredere onderzoek van de NVWA in het 2e kwartaal van 2014, die u in uw brief van 2 juni 2014 aanhaalt2, openbaar maken?

Ja. De resultaten van de nalevingsmetingen van de sierteelt onder glas en de akkerbouw worden begin 2015 op de website van de NVWA geplaatst. Dit geldt ook voor de resultaten van het steekproefsgewijze bezoek aan een aantal verkooplocaties van sierteeltproducten en het bredere onderzoek bij de leveranciers.
Vraag 5

Welke stappen gaat u nemen om op zo kort mogelijke termijn ervoor te zorgen dat bestrijdingsmiddelen die, ofwel vanuit Nederlandse, ofwel vanuit EU regelgeving, verboden zijn niet langer op planten in tuincentra en supermarkten aangetroffen worden?

Ik heb uw Kamer tijdens het AO gewasbeschermingsmiddelen op 4 december 2014 aangegeven dat ik het illegaal gebruik van gewasbeschermingsmiddelen volstrekt onaanvaardbaar vind. De NVWA ziet toe op het toepassen van illegale middelen en op de handel hierin. Ook in 2015 zal de NVWA een extra handhavingsinspanning verrichten daar waar de naleving structureel te wensen overlaat en niet lijkt te verbeteren. Daarnaast heb ik gezegd dat ik structurele overtreders strenger zal gaan straffen. Hierbij denk ik aan hogere bestuurlijke boetes of het intrekken van het bewijs van vakbekwaamheid (de zogenaamde spuitlicentie).
Verder vind ik dat er in de keten, bijvoorbeeld bij de retail, ook een verantwoordelijkheid ligt. Ook de retail moet eisen dat bij de teelt van producten geen illegale middelen worden gebruikt en dat deze niet op een product aanwezig zijn. Ik juich het initiatief «Groen brancheplan» van Tuinbranche Nederland daarom ook toe.
In dit plan wordt certificering ingezet om ongeoorloofd gebruik van gewasbeschermingsmiddelen uit te bannen. Ik zie de resultaten daarvan met veel belangstelling tegemoet.

12 december 2014 - 10 februari 2015

60 dagen

De Oostenrijkse islamwet
	Joram van Klaveren (GrBvK), Louis Bontes (GrBvK)
	Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA), Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)

Bronnen

1. http://m.telegraaf.nl/article/23435066/oostenrijk-werkt-aan-islamwet

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Oostenrijk werkt aan islamwet»?1

Ja.
Vraag 2

Deelt u de visie dat de financiering van islamitische instellingen vanuit het buitenland aan banden moet worden gelegd, onder andere om terrorisme en extremisme tegen te gaan? Zo neen, waarom niet?

In de kabinetsreactie op het briefadvies van de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) «De kaders van de rechtsstaat. Over buitenlandse financiering van moskeeën en gebedshuizen», d.d. 25 september jl. (Kamerstuk 29 614, nr. 35), onderschrijft het Kabinet de constatering van de RMO dat elke geloofsgemeenschap de vrijheid heeft financiering aan te trekken, zowel van binnen als buiten de Nederlandse grenzen, ten behoeve van een moskee, kerk of tempel. Het als zodanig verbieden van buitenlandse financiering van geloofsuitoefening is niet aan de orde, behalve voor zover er sprake is van financiering van geweldsuitoefening of onrechtmatige dan wel criminele praktijken. Financiering van gebedshuizen door organisaties die op de EU-lijst van terroristische organisaties staan is onmogelijk, omdat hun financiële tegoeden worden bevroren. De Nederlandse overheid speelt vanwege het recht op vrijheid van godsdienst geen rol bij het aannamebeleid van imams door moskeebesturen, op voorwaarde dat de Nederlandse regels en wetten worden nageleefd.
Vraag 3

In hoeverre bent u, in navolging van de Oostenrijkse regering, van mening dat imams die salaris ontvangen van buitenlandse financiers niet meer binnen de nationale landsgrenzen mogen werken?

Zie antwoord vraag 2.
Vraag 4

Ziet u in dat een islamwet, zoals die nu in Oostenrijk komt, er voor zou kunnen zorgen dat onder meer de invloed van de Turkse staat op Nederland kan worden aangepakt? Kunt u uw antwoord toelichten?

In Oostenrijk is de relatie tussen kerk en staat anders vormgegeven dan in Nederland. Er zijn religieuze gemeenschappen met een erkende status, die onder meer recht hebben op overheidssubsidie voor hun interne aangelegenheden. Het Oostenrijkse wetsvoorstel introduceert nu het afzien van buitenlandse financiering als voorwaarde voor erkenning door de overheid.
Binnen het Oostenrijkse systeem biedt het wetsvoorstel dus de mogelijkheid buitenlandse geldstromen aan banden te leggen. Dit is erop gebaseerd dat aan de status van «erkend geloof» rechten zijn verbonden (onder meer subsidie voor bouw gebedshuizen en betaling van voorgangers), maar dat dit ook plichten met zich meebrengt. Het wetsvoorstel voegt aan deze plichten het verbod op buitenlandse financiering toe.
Binnen de Nederlandse context, waar kerk en staat op grotere afstand van elkaar staan, ook financieel, is dit als zodanig niet toepasbaar. Van een verbod op buitenlandse financiering kan pas sprake zijn bij het door de overheid aanbieden van financiering van de interne aangelegenheden van een religieuze gemeenschap. Daarnaast moet bedacht worden dat het Oostenrijks wetsvoorstel geen absoluut verbod van buitenlandse financiering betekent. Binnen het Oostenrijkse systeem kunnen alleen erkende geloven op buitenlandse financiering worden aangesproken.
Voor wat betreft de invloed van Turkije in Nederland worden op initiatief van Nederland gesprekken gevoerd met de Turkse autoriteiten, om tot nadere afspraken te komen over de ambities en invloed vanuit de Turkse overheid richting de Turkse gemeenschap in Nederland. Van onze kant wordt bij deze gesprekken steeds aangedrongen op transparantie.
Vraag 5

Bent u bereid de genoemde elementen uit de Oostenrijkse islamwet over te nemen? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

12 december 2014 - 5 maart 2015

83 dagen

Het bericht dat de aanpak van zware misdaad in Noord-Nederland hapert
	Gert-Jan Segers (CU)
	Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

1. Leeuwarder Courant, 10 december 2014: «Aanpak zware misdaad in Noord-Nederland hapert».
2. Leeuwarder Courant, 10 december 2014: «Wie pakt de grote boeven?».

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van de berichten «Aanpak zware misdaad in Noord-Nederland hapert»1 en «Wie pakt de grote boeven?»?2 Deelt u de mening dat dit zeer zorgelijke berichten zijn?

Ik heb kennisgenomen van de berichten. Voor mijn reactie hierop verwijs ik naar het antwoord op de hierna volgende vragen.
Vraag 2

Deelt u de conclusie dat in de praktijk maar weinig terechtkomt van de doelstelling om bij de rechtbanken meer ruimte vrij te maken voor zwaardere onderzoeken? Kunt u uw reactie onderbouwen en ingaan op de oorzaak hiervan?

Er is geen expliciete doelstelling om bij de rechtbanken meer ruimte vrij te maken voor zwaardere onderzoeken. Wel nemen het Openbaar Ministerie en de Rechtspraak maatregelen om flexibel te kunnen inspelen op onverwachte fluctuaties in vraag en aanbod van ter zitting te behandelen zaken. Daarbij wordt onder meer gedacht aan het in voorkomende gevallen kunnen behandelen van strafzaken in een ander dan het eigen arrondissement en aan het opnemen van een flexibele capaciteit in het zittingsrooster. Door middel van voortgangsrapportages over het programma Versterking Prestaties Strafrechtketen houd ik uw Kamer op de hoogte van de voortgang hierbij.
Vraag 3

Kunt u aangeven of het klopt dat er in Noord-Nederland een achterstand in rechercheonderzoeken is en dat het noorden hiermee achterblijft ten opzichte van de rest van Nederland? Kunt u vergelijkende cijfers geven over het aantal lopende, afgeronde en niet opgepakte rechercheonderzoeken voor Noord-Nederland en de rest van Nederland?

In Noord-Nederland is geen sprake van een achterstand in het aantal recherche-onderzoeken. Het gezag in Noord-Nederland heeft wel geconstateerd dat er de laatste tijd een daling zichtbaar is in de aanlevering van het aantal zaken aan de meervoudige kamer (waar de zware en ingewikkelde zaken worden behandeld). Naar het zich nu laat aanzien komt dit door de focus op de sturing in doorlooptijden van zaken en niet op het doorrechercheren. Dat levert veelal enkelvoudige (één verdachte en één strafbaar feit) en dus eenvoudige zaken op die door de politierechter worden afgedaan. In 2014 heeft er dan ook een recordaantal afdoeningen via de politierechter plaatsgevonden.
Overigens is ook in Noord-Nederland de doelstelling voor 2014 over het aantal onderzoeken naar criminele samenwerkingsverbanden gerealiseerd. Het bevoegd gezag vindt het van belang om ook het aantal onderzoeken waarin wel wordt doorgerechercheerd verder te verhogen. Daarom is er op dit moment verscherpt aandacht voor de aanpak van georganiseerde criminaliteit en worden maatregelen genomen om te komen tot verhoging van het aantal voorgeleidingen en zaken voor de meervoudige kamer. Daarbij wordt bezien of de opsporingsonderdelen die gericht zijn op de aanpak van georganiseerde criminaliteit versneld op de beoogde sterkte kunnen worden gebracht.
Als het inrichtingsplan gerealiseerd is zal de districtsrecherche in Noord-Nederland 295 fte bevatten en de Dienst Regionale Recherche 584 fte.
Vraag 4

Wilt u toelichten welke oorzaken tot de achterstand in rechercheonderzoeken hebben geleid? In hoeverre is de achterstand te wijten aan ondercapaciteit bij de politie? Wat is uw reactie op de mededeling van betrokken politiemensen dat de achterstand ook veroorzaakt wordt door de komst van de nationale politie, de reorganisatie en het daarmee samenhangende feit dat de noordelijke eenheid sindsdien meer dan ooit druk is met zichzelf?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Welke maatregelen wilt u nemen om de achterstand in rechercheonderzoeken weg te werken? Klopt het dat het aantal rechercheurs uitgebreid zal worden tot 74 en kunt u aangeven binnen welk termijn deze uitbreiding tot stand zal komen? In hoeverre worden er elders in Nederland vergelijkbare klachten geuit met betrekking de reorganisatie en de druk die dat legt op de politie-organisatie?

Zie antwoord vraag 3.

12 december 2014 - 23 december 2014

11 dagen

Het torture report
	Harry van Bommel
	Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA)

Bronnen

1. The Senate Committee’s Report on the C.I.A.»s Use of Torture, http://…
2. «Berecht verantwoordelijken martelpraktijken CIA», http://www.rtlnieu…
3. Poland «helped in CIA rendition», European court rules, http://www.bb…

Vraag 1

Bent u bekend met de inhoud van het recent gepubliceerde rapport over de martelpraktijken van de CIA, het zogenaamde torture report?1

Ja, ik ben bekend met de samenvatting van het Senaatsrapport «Committee Study of the Central Intelligence Agency’s Detention and Interrogation Program» (hierna het Senaatsrapport), die door de Amerikaanse regering is vrijgegeven.
Vraag 2

Deelt u de opvatting dat dit rapport bewijst dat de VS terreurverdachten hebben gemarteld? Indien neen, waarom niet?

De verhoormethoden zoals beschreven in het Senaatsrapport zijn in strijd met internationale mensenrechtenstandaarden, waaronder het Verdrag tegen foltering en andere wrede, onmenselijke en onterende behandeling en bestraffing.
Vraag 3

Bent u het eens met onder meer de mensenrechtenorganisaties Amnesty International en Human Rights Watch dat er geen straffeloosheid voor marteling mag bestaan?2

Het besluit van president Obama aan het begin van zijn presidentschap om omstreden verhoormethoden uit te bannen en de openbaarmaking van het Senaatsrapport, zijn essentiële stappen om dit soort praktijken te voorkomen. De publicatie van het Senaatsrapport en de reactie hierop van de Amerikaanse regering getuigen van een cruciaal vermogen tot kritisch zelfonderzoek en zijn een belangrijke stap voor het waarborgen van onze gemeenschappelijke waarden in de toekomst. Het is aan Amerikaanse justitiële autoriteiten om te beslissen over vervolging. Ik ga ervan uit dat dit rapport daarbij wordt betrokken.
Vraag 4

Bent u bereid bij uw Amerikaanse collega’s aandacht te vragen voor het tegengaan van deze straffeloosheid en erop aan te dringen dat er volledige openheid komt over de Amerikaanse betrokkenheid bij marteling?

Zie antwoord vraag 3.
Vraag 5

Kunt u aangeven hoeveel terreurverdachten Nederland sinds de aanslagen op 11 september 2001 in New York aan de VS heeft uitgeleverd? Kan uitgesloten worden dat Nederland gevangenen heeft overgedragen die uiteindelijk zijn gemarteld? Indien ja, kunt u toelichten hoe dit uit te sluiten is?

Sinds 11 september 2001 is er één verdachte van terrorisme aan de VS uitgeleverd. Bij brief van 3 juli 2007 (Kamerstuk 29 754 nr. 102) heeft de Minister van Justitie aan uw Kamer toegezegd dat indien door de Verenigde Staten uitlevering wordt gevraagd in verband met terrorisme, Nederland zal vragen om toezeggingen en garanties dat de uitgeleverde persoon zal worden berecht als verdachte voor een reguliere rechtbank in de Verenigde Staten, en dat hij zal worden gedetineerd onder een regulier gevangenisregime. Het Senaatsrapport heeft geen betrekking op de Amerikaanse autoriteiten aan wie strafrechtelijke rechtshandhaving is opgedragen. Uitsluitend aan deze autoriteiten, en niet aan veiligheidsdiensten, vindt uitlevering plaats.
Vraag 6

Deelt u de opvatting dat het torture report voor EU-lidstaten, waaronder het afgelopen zomer door het Europese Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelde Polen3, aanleiding zou moeten zijn om extra inspanningen te verrichten om de eigen betrokkenheid bij het martelprogramma te onderzoeken en, vooral, verantwoordelijken hiervoor ter verantwoording te roepen? Bent u bereid hierop aan te dringen tijdens de Raad Buitenlandse Zaken op 15 december aanstaande? Indien neen, waarom niet?

Het kabinet heeft altijd het belang benadrukt van volledige naleving van mensenrechtenstandaarden en, waar toepasselijk, humanitair oorlogsrecht in de strijd tegen internationaal terrorisme. Daarnaast heeft het kabinet zich uitgesproken tegen het overbrengen van op onrechtmatige wijze gedetineerde terrorismeverdachten door de CIA. In lijn daarmee heeft Nederland consistent gewezen op de verantwoordelijkheid van nationale autoriteiten, ook in Europa, om onderzoek te doen naar gevallen van vermeende betrokkenheid. In sommige EU-lidstaten zijn al onderzoeken verricht of zijn nog gaande. Het is nu ook aan betreffende EU-lidstaten zelf om na te gaan in hoeverre dit rapport aanleiding vormt voor aanvullende stappen. Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken op 15 december heeft Nederland gesteld dat de EU een positie zou moeten innemen met betrekking tot het Senaatsrapport, waarbij de EU en lidstaten in hun strijd tegen terrorisme ervoor moeten zorgen de hoogste mensenrechtenstandaarden in acht te houden. Voor zover het Europees Hof voor de Rechten van de Mens schendingen op dit terrein heeft geconstateerd of zal constateren, zal Nederland in het Comité van Ministers van de Raad van Europa toezien op naleving van de uitspraken.

12 december 2014 - 8 januari 2015

27 dagen

De reconstructie van gebeurtenissen na de aanslag op de MH17 in het politievakblad Blauw
	Louis Bontes (GrBvK), Joram van Klaveren (GrBvK)
	Opstelten (minister justitie en veiligheid) (VVD), Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA), Mark Rutte (minister-president , minister algemene zaken) (VVD)

Bronnen

1. Politievakblad Blauw, 29 november 2014, pagina 8–15

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Repatriëring uit oorlogsgebied,» waarin een zeer indrukwekkende reconstructie is gemaakt van de Nederlandse experts van het Landelijke Team Forensisch Onderzoek (LTFO) in Oost-Oekraïne?1

Ja.
Vraag 2

Hoe vallen de onderhandelingen van Peter van Vliet, het hoofd van het Nederlandse LTFO, met de rebellenleider Alexander Borodai te rijmen met het kabinetsstandpunt dat Nederland nooit rechtstreeks met de rebellen zou hebben onderhandeld?

Er was op 21 juli geen sprake van rechtstreekse onderhandelingen met de separatisten. Het gesprek dat plaatsvond onder leiding van de OVSE met Borodai staat daarom niet op gespannen voet met de lijn van het kabinet.
Vraag 3

Klopt het tevens dat vanuit Den Haag aan de heer Van Vliet het verzoek is gedaan om na te denken over hoe in contact te treden met de separatisten? Zo ja, door wie is dit verzoek gedaan?

Er is, zoals het artikel vermeldt, een verzoek gedaan door de Staf Grootschalig Bijzonder Optreden (SGBO) aan de heer van Vliet om via de OVSE afspraken te maken met de separatisten over toegang tot het rampgebied.
Vraag 4

Hoe valt de duidelijke sturende rol die Peter van Vliet op zich nam te verenigen met eerdere uitspraken van het kabinet dat juist via de OVSE afspraken zouden worden gemaakt over de toegang tot het rampgebied en de repatriëring?

De leider van de LTFO-missie had een sturende rol voor de Nederlandse inspanningen op dat moment. De contacten met separatisten over toegang tot het rampgebied verliepen echter via de OVSE.
Vraag 5

Hoe komt het dat de heer Van Vliet werd verrast door de aanwezigheid van veertien Maleisische onderzoekers in de wagon met de stoffelijke overschotten, terwijl Nederland de leiding had over de repatriëring?

Er was op 22 juli 2014 nog geen sprake van een gezamenlijke missie. Vanwege het feit dat het een vliegtuig betrof van Maleysian Airlines met Maleisische bemanning aan boord, was Maleisië op eigen initiatief in Oekraïne. De opbouw van de onderlinge samenwerking vond reeds plaats, maar er was nog geen sprake van concrete samenwerkingsafspraken.

12 december 2014 - 21 januari 2015

40 dagen

De vergrote kans op buikgriep bij kinderdagverblijven
	Keklik Yücel (PvdA)
	Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.nu.nl/gezondheid/3949287/kinderdagverblijven-vergroten-kan…

Vraag 1

Kent u het bericht «Kinderdagverblijven vergroten kans buikgriep»?1

Ja
Vraag 2

Deelt u de mening dat een goede hygiëne een belangrijk onderdeel is van een kwalitatieve kinderopvang? Wat is in dit kader uw reactie op het in het genoemde bericht beschreven onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) en het UMC Utrecht?

Een goede hygiëne is erg belangrijk in de kinderopvang. Alle kinderopvangorganisaties zijn verplicht jaarlijks een risico-inventarisatie op het gebied van veiligheid en gezondheid uit te voeren. Infectieziektepreventie maakt hier deel van uit. Voor de preventie van infectieziekten is een richtlijn van het RIVM beschikbaar, die door instellingen gebruikt kan worden. De hygiëneaanpak in een kinderopvangorganisatie wordt tijdens een inspectiebezoek gecontroleerd door de GGD.
Het uitgevoerde onderzoek van het RIVM en het UMC leidt tot nieuwe aanknopingspunten voor de preventie van infectieziekten, zowel in het algemeen als voor de kinderopvangsector. Binnen de kinderopvang ligt de verantwoordelijkheid om verspreiding van infectieziekten te voorkomen bij de aanbieder van de kinderopvang. De sector speelt op dit gebied dus een belangrijke rol en kan haar voordeel doen met de bevindingen van het RIVM.
Vraag 3

Welke acties gaat u naar aanleiding van het rapport ondernemen om de hygiëne binnen de kinderopvang te verbeteren? Hoe kijkt u aan tegen het voorgestelde kwaliteitskeurmerk voor kinderdagverblijven? Denkt u dat dit een stimulans kan vormen voor preventie?

Ik heb mij door het RIVM laten informeren over mogelijke acties om de hygiëne binnen de kinderopvang te verbeteren. Het RIVM heeft aangegeven dat het onderhavige onderzoek bevestigt dat hygiëne en buikgriep aan elkaar gerelateerd zijn, maar er is niet onderzocht in hoeverre buikgriep met verbeterde hygiëne te voorkomen is. De richtlijn van het RIVM richt zich op het voorkomen van verspreiding van infectieziekten algemeen binnen kinderdagverblijven. Uit het onderzoek blijkt dat er ruimte is voor verbetering van preventieve maatregelen in de kinderopvang.
In 2015 zal de reguliere herziening plaatsvinden van de richtlijn «gezondheidsrisico’s in een kindercentrum of peuterspeelzaal» van het Landelijk Centrum voor Hygiëne en Veiligheid (LCHV) van het RIVM. Deze herziening wordt uitgevoerd in samenwerking met de kinderopvangsector. De richtlijn wordt verbeterd op basis van resultaten uit relevant onderzoek, zoals van het genoemde RIVM onderzoek en van een onderzoek van de GGD Rotterdam en het Erasmus MC (Heel gewoon, handen schoon; ontwikkeling van een bewezen effectieve interventie om het handenwas gedrag te verbeteren).
Het RIVM heeft in 2014 ook een onderzoek uitgevoerd naar de behoefte van een aanpak Gezonde Kinderopvang (RIVM 131010001/2014), vergelijkbaar met de reeds bestaande aanpak Gezonde School (www.gezondeschool.nl). Hieruit blijkt een breed draagvlak voor een aanpak die kinderopvangorganisaties helpt bij het vormgeven van structureel en integraal beleid om de gezondheid van kinderen te bevorderen. Op basis van dit onderzoek wordt deze aanpak momenteel ontwikkeld in samenwerking met de Brancheorganisatie Kinderopvang, de MO-groep, BoINK en diverse kennisinstituten). Deze aanpak schrijft niet voor op welke gezondheidsthema’s een kinderopvang organisatie extra zou moeten inzetten. De organisatie kiest zelf een of meerdere thema’s waarbij te denken valt aan voeding, beweging en milieu. Er wordt in overleg met VWS bekeken of en op welke manier infectiepreventie meegenomen kan worden in de aanpak Gezonde Kinderopvang. Uit dit onderzoek blijkt overigens dat 100% van de ondervraagde kinderopvangorganisaties reeds structureel aandacht heeft voor hygiëne. De winst valt te behalen in het treffen van de juiste maatregelen om de hygiëne in organisatie te verbeteren en de verspreiding van infectieziekten te voorkomen.
Een vignet of kwaliteitskeurmerk kan mogelijk een stimulans vormen voor kinderdagverblijven om zich te profileren op een gezonde leefstijl, zoals gezonde voeding en bewegen. De inzet op deze thema’s is niet verplicht vanuit de Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen. Hygiëne en ziektepreventie maken daarentegen wel deel uit van de wettelijke kwaliteitseisen en vallen daardoor al onder het publieke toezicht.
Er is nog geen besluit genomen over een eventuele ontwikkeling van een vignet gezonde kinderopvang. Over dit besluit adviseren diverse organisaties waaronder Brancheorganisatie Kinderopvang, de MO-Groep en BOiNK.
Vraag 4

Welke aanvullende voorstellen heeft het RIVM in voorbereiding om de hygiëne bij kinderdagverblijven te verbeteren? Wat is uw oordeel hierover?

Zie het antwoord op de derde vraag. Hieruit blijkt dat zowel het RIVM als de kinderopvang sector belangrijke stappen ondernemen – ondermeer op het gebied van hygiëne – om de gezondheid van de kinderen in de kinderopvang te bevorderen.

12 december 2014 - 30 december 2014

18 dagen

De detentie van anti-slavernij activisten in Mauritanië
	Harry van Bommel , Eric Smaling
	Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA)

Bronnen

1. Mauritania must end clamp down on anti-slavery activists, http://www.…

Vraag 1

Kent u het bericht «Mauritania must end clamp down on anti-slavery activists»?1

Ja.
Vraag 2

Kunt u aangeven wat nu de situatie is van de vorige maand door de autoriteiten in Mauritanië opgepakte anti-slavernij activisten? Worden zij goed behandeld? Krijgen zij een eerlijk proces?

De leider van de «Initiative pour la résurgence du mouvement abolitionniste Mauritanie», Biram Abeid, en een tiental andere activisten, zijn nog steeds in hechtenis. Ze zijn voorgeleid en wachten nu op hun proces. Hen wordt ondermeer ten laste gelegd: verstoring openbare orde en illegale manifestatie.
Biram Abeid wordt, gelet op de moeilijke omstandigheden in Mauritaanse gevangenissen, goed behandeld. Westerse diplomaten hebben ook telefonisch contact met hem. De EU, de VN en de VS dringen gezamenlijk aan op een eerlijk proces bij de Mauritaanse autoriteiten.
Vraag 3

Deelt u de opvatting van Amnesty International dat Mauritanië een einde moet maken aan de intimidatie en repressie van anti-slavernij activisten en dat alle gewetensgevangenen onvoorwaardelijk moeten worden vrijgelaten? Indien neen, waarom niet?

De EU dringt, net als Nederland, bij de autoriteiten aan op het beëindigen van intimidatie en repressie.
Vraag 4

Bent u bereid om contact op te nemen met de autoriteiten in Mauritanië om uw zorgen hierover te uiten?

De Europese Unie heeft zijn ernstige zorgen hierover uitgesproken bij de Premier van Mauritanië en blijft deze zaak zeer nauwlettend volgen.
Ook bilateraal is deze kwestie op verschillende niveaus aan de orde gesteld bij de Mauritaanse autoriteiten en dit zal worden voortgezet.

12 december 2014 - 9 januari 2015

28 dagen

Mogelijke vertraging rondom de inwerkingtreding van de nieuwe Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT)
	John Kerstens (PvdA)
	Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.rtlnieuws.nl/nieuws/binnenland/verlaging-topinkomens-uitge…

Vraag 1

Kent u het bericht «Verlaging topinkomens uitgesteld»?1

De schriftelijke vragen van het lid Kerstens (PvdA), vraagnummer 2014Z23009, zijn beantwoord middels de brief «Invoering Wet verlaging bezoldigingsmaximum WNT» (Kamerstuk 33 978, nr. 27)
Vraag 2

Per wanneer verwacht u dat de nieuwe WNT in werking zal treden?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 3

Op welke wijze voorkomt u dat bestuurders in de tussentijd hun salaris opplussen tot € 230.000 waarover vervolgens een overgangstraject van zeven jaren geldt? Deelt u de mening dat het uitstel dat de Eerste Kamer nu veroorzaakt deze perverse prikkel tot opplussing van het salaris met zich meebrengt?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 4

Kunt u in de WNT-rapportages over 2013, 2014 en 2015 inzicht geven in het aantal bestuurders dat in deze jaren hun inkomen heeft verhoogd tot een bedrag tussen € 170.000 en € 230.000, zijnde het verschil tussen de nieuwe en de oude norm? Kunt u daarbij specifiek aandacht besteden aan die bestuurders die tussen oktober 2014 en de datum van aanname van de wet in de Eerste Kamer een salarisverhoging hebben ontvangen, inclusief de redenen van de salarisverhoging?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 5

Deelt u de mening dat bestuurders die deze situatie gebruiken, en daarmee misbruiken voor eigen gewin, niet thuishoren in de (semi-)publieke sector, aangezien dit gedrag van een moraal blijk geeft die niet past bij hun maatschappelijke taak? Zo ja, bent u bereid deze bestuurders individueel hierop aan te spreken en de Kamer over de uitkomsten van die gesprekken zo spoedig mogelijk te informeren?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 6

Beschikt u over juridische mogelijkheden om het zogenaamde opplussen te voorkomen? Zo ja, deelt u de mening dat alle juridische mogelijkheden om opplussen te voorkomen moeten worden benut?

Zie antwoord vraag 1.
Vraag 7

Bent u bereid desnoods spoedig met nieuwe afzonderlijke wet- of regelgeving te komen, waaronder een ministeriële regeling, waarmee opplussen vanaf een bepaalde datum kan worden voorkomen, of indien mogelijk (achteraf) ongedaan kan worden gemaakt?

Zie antwoord vraag 1.

12 december 2014 - 8 januari 2015

27 dagen

Onderhandelen met rebellen inzake MH17
	Pieter Omtzigt (CDA), Sjoerd Sjoerdsma (D66)
	Bert Koenders (minister buitenlandse zaken) (PvdA)

Bronnen

1. https://www.politievakblad-blauw.nl/Pages/Default.aspx; Politievakbla…
2. http://nieuwsuur.nl/onderwerp/715575-reactie-ministerie-van-buitenlan…

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het artikel «Repatriëring uit oorlogsgebied»?1

Ja.
Vraag 2

Klopt het dat de projectleider van het Landelijk Team Forensische Opsporing in Oekraïne op 21 juli, met Alexander Borodai, de leider van de separatisten, heeft onderhandeld? Klopt het tevens dat de ambassade tussentijds op de hoogte is gesteld?

Het gesprek waar de projectleider van het LTFO naar verwijst, vond onder leiding van de OVSE plaats. De ambassade was hiervan op de hoogte.
Vraag 3

Staan deze onderhandelingen met Borodai niet op gespannen voet met de eerdere uitspraak van de regering: ««Vanaf het begin eerste uur is het een principieel kabinetsbesluit geweest om niet in directe onderhandeling te treden met de separatisten. Dat had ons kwetsbaar en chantabel gemaakt»?2

Nee. Er was geen sprake van rechtstreekse onderhandelingen met de separatisten. Het gesprek dat plaatsvond onder leiding van de OVSE met Borodai staat niet op gespannen voet met de lijn van de regering.
Vraag 4

Is er op meer momenten sprake geweest van onderhandelingen met de separatisten? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

Er is nimmer direct met de separatisten onderhandeld, maar altijd via de OVSE.
Vraag 5

Kunt u deze vragen beantwoorden voor dinsdag 16 december, 12.00 uur?

Er is getracht deze vragen zo spoedig mogelijk te beantwoorden.

12 december 2014 - 17 december 2014

5 dagen

Het stoppen van een project voor sociale huurwoningen op Statia
	Ronald van Raak
	Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.corporatienl.nl/bouwen-op-de-bes-eilanden/
2. http://www.thedailyherald.com/index.php?option=com_content&view=artic…

Vraag 1

Deelt u het enthousiasme over het feit dat woningcorporatie Woonlinie zich inzet voor de bouw van sociale huurwoningen op Saba en Statia?1

In 2008 heeft mijn ambtsvoorganger een beroep op corporaties gedaan om een samenwerking met lokale woonstichtingen op Bonaire, Sint Eustatius en Saba aan te gaan. Op die manier hoopte het ministerie samen met deskundige en betrokken organisaties bij te dragen aan kwalitatieve en kwantitatieve verbetering van de volkshuisvesting op deze eilanden. Sindsdien heeft Woonlinie zowel met Saba als met Sint Eustatius samenwerkingsovereenkomsten gesloten en zich actief ingezet op deze twee eilanden. Deze inzet, gericht op het welzijn van burgers, vergt van Woonlinie extra inspanning en investeringen welke ik bijzonder waardeer.
Vraag 2

Waarom is dit project succesvol op Saba, maar heeft het eilandsbestuur van Statia op het laatste moment de afspraken met Woonlinie opgezegd?2

De inzet van Woonlinie heeft op Saba tot vruchtbare resultaten geleid. Zo heeft de samenwerking daar geresulteerd in nieuwbouw van sociale huurwoningen en zijn onder andere speeltuintjes in woonwijken gerealiseerd.
Op Sint Eustatius is het tot nu toe in mindere mate gelukt om met het openbaar lichaam en de lokale woonstichting tot werkbare afspraken te komen. In 2011 zag Woonlinie zich genoodzaakt de samenwerking te beëindigen. Op verzoek van het bestuurscollege hebben in 2013 gesprekken plaats gevonden tussen het openbaar lichaam, Woonlinie en het Ministerie van BZK en in 2014 werden concrete afspraken gemaakt tussen deze drie partijen. Die afspraken behelsden renovatie en nieuwbouw van sociale huurwoningen en ondersteuning van het openbaar lichaam bij de reorganisatie van de lokale woonstichting teneinde tot een duurzame inzet te komen. Begin december heeft het huidige bestuurscollege van Sint Eustatius aangegeven zich niet aan de door haar ondertekende afspraken ten aanzien van reorganisatie van de lokale woonstichting te willen houden en is de samenwerking opnieuw «on hold» gezet. Ik betreur dat zeer omdat door deze samenwerking een belangrijke basis voor het realiseren van voldoende kwalitatief goede en betaalbare huurwoningen voor mensen met een laag inkomen kan worden gelegd. Investeren in nieuwbouw en renovatie heeft alleen duurzaam effect als tegelijkertijd ook wordt ingezet op een efficiënt bestuur en beheer van de sociale woningbouw.
Vraag 3

Bent u bereid te onderzoeken in hoeverre hier sprake is van discriminatie, fraude of vriendjespolitiek?

Het is in eerste instantie aan de Eilandsraad om het bestuur van Sint Eustatius te bevragen op de motieven voor zijn handelwijze. Wat die motieven ook geweest mogen zijn, duidelijk is dat door deze wijze van optreden veel inspanningen en reeds gedane investeringen gevaar lopen. Bovendien kan nu vooralsnog de renovatie en nieuwbouw van sociale woningen geen doorgang vinden, terwijl deze mijns inziens hard nodig zijn. Sinds de samenwerking «on hold» werd gezet is er vanuit het bestuurscollege nog geen contact gezocht met de bij de afspraken betrokken partijen (te weten BZK, DG Wonen en Bouwen en Woonlinie) om hierover te overleggen. Ik zie – gegeven de huidige opstelling van het bestuurscollege – niet hoe onder deze omstandigheden de renovatie op korte termijn kan worden gerealiseerd. Het bestuurscollege is hier, vóór dat zij definitief besloot zich niet aan de ondertekende afspraken te zullen houden, op gewezen.

11 december 2014 - 15 januari 2015

35 dagen

ID-scanners
	Renske Leijten , Joël Voordewind (CU)
	Martin van Rijn (staatssecretaris volksgezondheid, welzijn en sport) (PvdA)

Bronnen

1. http://www.idreaders.nl/nieuws/in-de-media/156-cbl-start-actie-rood-i…
2. http://www.stap.nl/nl/nieuws/laatste-nieuws.html/3454/3691/cbl-onderz…

Vraag 1

Bent u bekend met het feit dat het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) al vanaf 2012 aanstuurt op de inzet van ID-scanners bij de verkoop van alcoholhoudende dranken in supermarkten?1

Nee.
Vraag 2

Bent u bekend met de resultaten van het recente mystery shop onderzoek, dat in opdracht van het CBL door Bureau Nuchter is uitgevoerd?2 Wat vindt u van de resultaten?

Ja. Hierover heb ik reeds vragen van het lid Rebel beantwoord op 16 december jl.3
Vraag 3

Is Bureau Nuchter betrokken of betrokken geweest bij de ontwikkeling, de marketing en de verkoop van ID-scanners, zoals de ID-swiper?

Bureau Nuchter heeft aangegeven in de beginfase van haar bedrijf betrokken te zijn geweest bij de ontwikkeling van een leeftijdsverificatiesysteem. Bureau Nuchter zag destijds dat verstrekkers problemen hadden met het omrekenen van de geboortedatum naar de juiste leeftijd. Zij hebben toen samen met andere partijen de ID-swiper ontwikkeld. In 2010 hebben ze dit hulpmiddel voor het eerst onder de aandacht gebracht tijdens de Nijmeegse Vierdaagse. Bureau Nuchter realiseerde zich in 2012 dat zij, om zich volledig te kunnen richten op het onderzoeken van het totale nalevingproces en de factoren die hierop van invloed zijn, geen enkel belang konden hebben bij welk systeem dan ook. Zij hebben daarom al hun belangen overgedragen aan de Interventiewinkel en in 2012 alle activiteiten rond dit leeftijdsverificatiesysteem stopgezet. Bureau Nuchter heeft ook aangegeven geen eigenaar meer te zijn van de merknaam «ID-swiper».
Vraag 4

Kunt u toezeggen dat het door u aangekondigde, landelijke mystery shop onderzoek van het Ministerie van VWS zal worden uitgevoerd door een partij die geen enkele betrokkenheid heeft of heeft gehad met de ontwikkeling, de marketing, de inzet en de verkoop van leeftijdsverificatie systemen, dan wel met de verkoop van alcohol en tabak, teneinde iedere zweem van belangenverstrengeling te voorkomen?

Het betreffende onderzoek zal worden uitgevoerd door Bureau Nuchter. Na een uitgebreide Europese aanbestedingsprocedure is de keuze op hen gevallen. Bureau Nuchter is een partij die, zoals hierboven beschreven, op dit moment geen enkele betrokkenheid heeft met de ontwikkeling, de marketing, de inzet en de verkoop van leeftijdsverificatie systemen, dan wel met de verkoop van alcohol en tabak. Naar aanleiding van de gestelde vragen over belangenverstrengeling heeft Bureau Nuchter zelf voorgesteld om een wetenschappelijke commissie in te stellen die de objectiviteit van dit onderzoek zal toetsen. Ik heb hier positief op gereageerd. Ik heb er vertrouwen in dat Bureau Nuchter dit onderzoek op professionele wijze tot een goed einde kan brengen.
Vraag 5

Blijkt uit het onderzoek van het Trimbos-instituut «leeftijdsverificatie in het vizier» dat ID-scanners ineffectief zijn en niet bestendig voor fraude door de verstrekker?

Uit dit onderzoek blijkt inderdaad dat dit systeem op zichzelf niet effectief is in het bereiken van betere naleving.
De praktijk laat zien dat verstrekkers naast een hulpmiddel, vaak ook aandacht hebben voor training en instructie van het personeel. Daarnaast lichten verstrekkers hun klanten veelal voor over de wet via stickers en folders. Een ID scanner wordt daarmee een hulpmiddel binnen een bredere aanpak, die weer effect kan hebben op een goede naleving.
Vraag 6

Bent u in het voorjaar van 2014, dus vlak voor het verschijnen van het onderzoek van het Trimbos-instituut «leeftijdsverificatie in het vizier», op de hoogte gesteld door verschillende supermarktorganisaties dat zij voornemens waren op grote schaal ID-scanners in te zetten? Zo ja, heeft u deze organisaties toen gevraagd de resultaten van het onderzoek van het Trimbos-instituut af te wachten? Zo nee, waarom niet? Op welke andere momenten is er contact geweest met partijen uit de sector over de inzet van de ID-swiper?

Een aantal supermarktorganisaties heeft mij in het voorjaar van 2014 laten weten dat zij voornemens was verschillende systemen in te zetten. Ik heb deze organisaties niet gevraagd de resultaten van het betreffende onderzoek af te wachten. Ik vind het aan de markt zelf om een aanpak te kiezen waarvan zij denken dat die de naleving kan helpen verbeteren. Om die reden heb ik ook geen contact met partijen uit de sector over de inzet van één specifiek systeem.
Vraag 7

Bent u bekend met het feit dat de brancheorganisatie voor de tabaksdetailhandel (NSO) ruim na het verschijnen van het onderzoek van het Trimbos-instituut «leeftijdsverificatie in het vizier» met cofinanciering van de Staatsloterij in totaal duizend ID-scanners heeft aangeschaft en ter beschikking heeft gesteld aan de verkopers van tabak?

Ja, hierover ben ik achteraf op de hoogte gebracht door een derde partij.
Vraag 8

Wat vindt u ervan dat het CBL, de NSO en de Staatsloterij aansturen op de inzet van ID-scanners, terwijl uit uw eigen onderzoek is gebleken dat deze ID-scanners ineffectief zijn en niet bestendig tegen fraude door de verstrekker? Juicht u dit toe, gezien het feit dat u en uw voorgangers de afgelopen jaren voortdurend hebben aangegeven de inzet van effectieve leeftijdscontrolesystemen toe te juichen?

Hulpmiddelen als ID scanners zijn op zichzelf niet een afdoende middel om de naleving te verbeteren, maar binnen een bredere systematiek kunnen dit soort technische hulpmiddelen wel een toegevoegde waarde hebben.
Ik juich het toe als ondernemers stappen ondernemen met als doel de naleving te verbeteren.
Vraag 9

Is de Staat aandeelhouder van de Staatsloterij? Zo ja, is de Staat bereid om gebruik te maken van de invloed en mogelijkheden die zij heeft als aandeelhouder om ervoor te zorgen dat de Staatsloterij alleen maar investeert in systemen of hulpmiddelen ten behoeve van leeftijdsverificatie, waarvan is aangetoond dat ze wel effectief zijn en bestendig voor fraude door de verstrekker? Zo nee, waarom niet?

Aangezien de Staatsloterij een stichting is, is de staat formeel gezien geen aandeelhouder. De Staatssecretaris van Financiën is echter verantwoordelijk voor het beheer en treedt op als ware hij aandeelhouder van de Staatsloterij. Staatsdeelnemingen worden zakelijk aangestuurd langs de lijnen van de Nota Beheer Staatsdeelnemingen, waarbij de aandeelhoudersrechten en instrumenten van de staat dezelfde zijn als die van elke private aandeelhouder op basis van het Burgerlijk Wetboek. De aandeelhouder gaat niet over operationele beslissingen van bescheiden financiële omvang; dergelijke besluiten worden door het bestuur van de onderneming genomen, waarop de raad van commissarissen toezicht houdt. Van zo’n beslissing was in dit geval sprake.
Vraag 10

Denkt u dat de beschikbaarheid van alcohol en tabak voor kinderen wordt teruggedrongen en dat de toezichtsopgave voor burgemeesters en de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) wordt vereenvoudigd, zolang verstrekkers massaal blijven inzetten op ID-scanners of andere hulpmiddelen?

Hulpmiddelen als ID scanners zijn op zichzelf niet een afdoende middel om de naleving te verbeteren, maar binnen een bredere systematiek kunnen dit soort technische hulpmiddelen wel een toegevoegde waarde hebben. Het is aan verstrekkers om de naleving te verbeteren. Ik krijg signalen dat de naleving verbetert. Het recent gepubliceerde onderzoek dat het CBL liet uitvoeren naar de naleving van de leeftijdsgrens alcohol en tabak is zo’n signaal. De stijgende lijn die uit dat onderzoek bleek is volgens het CBL te danken aan een intensieve, veelzijdige aanpak waarbij training van medewerkers, voorlichting van de consument, de NIX18-campagne en onderlinge controles centraal staan. Ik laat zelf ook onderzoek doen naar de naleving van de leeftijdsgrens alcohol en tabak. De resultaten daarvan zijn voor mij leidend. Dus als de naleving echt verbetert, dan zou dat daaruit moeten blijken. Een betere naleving zou er toe moeten leiden dat de beschikbaarheid van jongeren onder de 18 wordt teruggedrongen en de toezichtsopgave wordt vereenvoudigd.

Titel

Status

Indiener (persoon)

Indiener (partij)

Onderwerpen

37091 kamervragen gevonden

beantwoord onbeantwoord uitgesteld

Alle

16 december 2014 - 3 april 2015

108 dagen

Johannes Sibinga Mulder , Karin Straus (VVD)

Lodewijk Asscher (viceminister-president , minister sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA), Sander Dekker (staatssecretaris onderwijs, cultuur en wetenschap) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

15 december 2014 - 12 januari 2015

28 dagen

Attje Kuiken (PvdA)

Fred Teeven (staatssecretaris justitie en veiligheid) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

15 december 2014 - 3 februari 2015

50 dagen

Stientje van Veldhoven (D66)

Henk Kamp (minister economische zaken) (VVD), Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

Vraag 10

15 december 2014 - 28 januari 2015

44 dagen

Eric Wiebes (staatssecretaris financiën) (VVD), Wilma Mansveld (staatssecretaris infrastructuur en waterstaat) (PvdA)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4

Vraag 5

Vraag 6

Vraag 7

Vraag 8

Vraag 9

Vraag 10

Vraag 11

Vraag 12

Vraag 13

Vraag 14

Vraag 15

Vraag 16

Vraag 17

Vraag 18

15 december 2014 - 20 januari 2015

36 dagen

Barbara Visser (VVD)

Melanie Schultz van Haegen (minister infrastructuur en waterstaat) (VVD)

Bronnen

Vraag 1

Vraag 2

Vraag 3

Vraag 4