Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 5 december 2008
Hierbij bied ik u aan het advies van de Raad voor cultuur van 3 december 2008 inzake het ontwerp voor de Beleidsregel aanwijzing beschermde monumenten 20091.
Mijn reactie daarop is als volgt:
De Raad is positief over het voorstel om het restrictieve aanwijzingsbeleid, dat van kracht was in opeenvolgende beleidsregels sinds 2004, op te heffen en mogelijkheden te bieden voor toevoegingen aan de lijst met beschermde monumenten. Ook staat de Raad positief tegenover het aanwijzingsprogramma als beleidsinstrument en het feit dat ik bij het formuleren van aanwijzingsprogramma’s en bij de uitvoering daarvan wil samenwerken met deskundigen, andere overheden en particuliere monumentenorganisaties.
Daarnaast plaatst de Raad enkele kritische kanttekeningen.
Ten aanzien van het aanwijzingsprogramma als beleidsinstrument mist de Raad normen en toetsbare criteria. Het normstellend kader voor de aanwijzingsprogramma’s wordt evenwel gevormd door mijn beleid dat gericht is op het opheffen van lacunes en onevenwichtigheden in het monumentenbestand en het doorvoeren van verbeteringen in dit bestand. Daarnaast gelden als criteria voor monumenten die in een aanwijzingsprogramma worden opgenomen steeds minimaal de criteria zoals neergelegd in artikel 3 van de Monumentenwet: het moet altijd gaan om vóór tenminste vijftig jaar vervaardigde zaken welke van algemeen belang zijn wegens hun schoonheid, hun betekenis voor de wetenschap of hun cultuurhistorische waarde of om terreinen welke van algemeen belang zijn wegens daar aanwezige zaken als voornoemd. Specifieke criteria voor onderscheiden aanwijzingsprogramma’s zullen zich richten op de categorie of groep monumenten waarop het desbetreffende aanwijzingsprogramma betrekking heeft. Per aanwijzingsprogramma zal ik de specifieke criteria openbaar maken. Bij mijn keuze voor toekomstige aanwijzingsprogramma’s zal ik de Raad betrekken.
In het licht van de discussie inzake de modernisering van de monumentenzorg (MoMo) heeft de Raad geadviseerd aan de beleidsregel 2009 een geldigheid van maximaal vier jaar toe te kennen. Hoewel ook een beleidsregel met onbeperkte geldigheidsduur tussentijds gewijzigd kan worden om nieuwe ambities vorm te geven of kan worden vervangen door een nieuwe beleidsregel, zal ik dit advies van de Raad overnemen. Deze beleidsregel treedt derhalve in werking op 1 januari 2009 en vervalt uiterlijk met ingang van 1 januari 2013.