Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 december 2021
Hierbij bied ik uw Kamer het «Advies verenigbaarheid 24-weken-eis met de Opvangrichtlijn» aan, dat door de landsadvocaat is opgesteld1.
Asielzoekers mogen in Nederland arbeid verrichten wanneer de asielaanvraag ten minste zes maanden in behandeling is en er nog geen definitief besluit is genomen. Uitgangspunt van het kabinet is dat het verrichten van arbeid de mogelijke terugkeer van deze vreemdelingen naar hun land van herkomst niet mag belemmeren en geen gevolgen mag hebben voor de verblijfsrechtelijke positie van betrokkene. Een te uitgebreide mogelijkheid om te werken tijdens de procedure zou (ten onrechte) opgevat kunnen worden als een publiek signaal dat permanent verblijf in ons land waarschijnlijk is. Ook in de rechtspraak zou dit argument een rol kunnen gaan spelen. Het uitgangspunt van het kabinet is tevens dat voor deze categorie geen rechten op uitkering op grond van de Werkloosheidswet ontstaan. Met het oog hierop is het verrichten van arbeid door asielzoekers gelimiteerd tot de maximale duur van 24 weken2 in een periode van 52 weken (24-weken-eis).
Bij de behandeling van de wijziging van de Wet arbeid vreemdelingen op 16 juni 2021 (Handelingen II 2020/21, nr. 89, item 3) (Kamerstuk 35 680) is door de Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid toegezegd om juridisch advies in te winnen over de verenigbaarheid van de 24-weken-eis in artikel 2a van het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen3 met de Opvangrichtlijn. Met dit advies geef ik invulling aan deze toezegging.
Ik ben de landsadvocaat erkentelijk voor haar gedegen advies. Gezien de demissionaire status van het kabinet, is het aan een nieuw kabinet om te bezien wat er moet worden gedaan met de inhoud van het advies en of dit eventuele gevolgen heeft voor bestaande regelgeving. Het advies vergt nader onderzoek naar de huidige praktijk en die van andere EU-lidstaten om te bepalen of de beleidswijziging aan de orde is. Hierbij is het van belang om niet alleen te kijken naar de effecten voor de asielzoekers maar ook naar de gevolgen op andere terreinen zoals sociale zekerheid. Mogelijke aanpassingen kunnen aanzienlijke consequenties hebben die dan eerst goed in beeld gebracht dienen te worden. Daarnaast moeten ook de mogelijke gevolgen in de asielketen goed in kaart worden gebracht, wat valt onder de verantwoordelijkheid van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Ik zal dit advies ook aan hen doen toekomen ter eventuele verdere bestudering.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, A.D. Wiersma