Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 oktober 2012
In reactie op de motie Van der Werf (Kamerstukken II, vergaderjaar 2011–2012, 32 667, nr. 20) stuur ik u hierbij het rapport «Costs and Effectiveness of Domestic Offset schemes» opgesteld door Ecofys. 1)
Het Nederlandse klimaatbeleid bestaat uit enerzijds het Europese emissiehandelssysteem (ETS), en anderzijds uit nationaal beleid gericht op de zogeheten niet-ETS sectoren. Onder de ETS vallen de grote industriële bedrijven, onder de niet-ETS de kleinere industrie, landbouw, vervoer en gebouwde omgeving. Tijdens de behandeling van de Europese Richtlijn gericht op uitbreiding en verbetering van het ETS heeft de Tweede Kamer gesproken over de mogelijkheid om emissierechten toe te kennen aan emissiereductieprojecten in niet-ETS sectoren. Deze emissierechten kunnen dan verkocht worden op de ETS markt. Met de opbrengst worden de reducties in de niet-ETS dan (deels) gefinancierd. De richtlijn biedt mandaat aan de Europese Commissie om hiertoe uitvoeringsmaatregelen op te stellen. Uw verzoek was om te onderzoeken onder welke voorwaarden zo’n systeem, ook wel domestic offset (DO) systeem genoemd, in de Nederlandse situatie zou kunnen plaatsvinden, wat de kosten en baten zijn en wat de effecten op het klimaatbeleid en de CO2-prijs zouden zijn.
De conclusie van het onderzoek is dat er een beperkt reductiepotentieel van 0,5–1 Mton CO2 te realiseren is met een DO-systeem. Dit is minder dan 1% van de totale niet-ETS emissies in Nederland. Er zijn een aantal belangrijke randvoorwaarden aan dit reductiepotentieel gesteld. Enerzijds is het van belang dat er sprake is van kosten-effectieve netto reducties in de niet-ETS sectoren en dat er geen verstoring in de ETS markt optreedt. Anderzijds zijn ook meer praktische barrières voor de realisatie van projecten meegerekend, zoals transactiekosten, monitoring, verificatie en interactie met ETS.
Daarnaast is het de vraag of een DO-systeem het beperkte beschikbare potentieel zal realiseren. Veel van de reductiemaatregelen die zijn geïdentificeerd zijn al winstgevend. Het is dan zeer de vraag of een extra (en met de huidige CO2-prijs zeer beperkte) financiële stimulans tot extra reducties gaat leiden.
Zoals de onderzoekers ook aangeven is het zeer waarschijnlijk dat er andere, niet-financiële, barrières zijn die deze reductiemaatregelen verhinderen.
Gezien het beperkte reductiepotentieel in de Nederlandse niet-ETS sectoren en de vraag of DO systemen het juiste instrument zijn om de maatregelen waar het om gaat te realiseren, zie ik thans geen reden er bij de Europese Commissie op aan te dringen een domestic offset systeem uit te werken, noch op nationaal niveau een systeem op te zetten.
De staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, J. J. Atsma
1) Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer