Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 december 2009
De vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit heeft mij bij brief van 9 december jl. (kenmerk: 2009Z23928/2009D62789) gevraagd te reageren op een aantal vragen. De Commissie vraagt wat de gevolgen zijn van de artikelen 3.3, 3.4 en 3.6 van de Wet dieren en paragraaf 4.7.2.3 van de memorie van toelichting bij de Wet dieren voor een bedrijf als Noblesse Proteins in Wijster. De Commissie wil weten of de Wet dieren zou kunnen leiden tot concurrentievervalsing en of de wet een beperkend effect heeft op andere kadaververwerkende bedrijven. Ook wil de Commissie een overzicht van welke markten vrij zijn of juist niet, uitgesplitst naar categorie destructiemateriaal. Daarbij stelt de Commissie dat wanneer Noblesse Proteins kadavers zou willen verwerken, het een werkgebied bij mij zou moeten aanvragen en dat een positief besluit hierover tot schadeloosstelling voor het bedrijf Rendac zou kunnen leiden.
Hierbij stuur ik u antwoorden op deze vragen.
In de Wet dieren wordt onderscheid gemaakt tussen kadavers en overige dierlijke bijproducten.
Voor kadavers blijft de werkgebiedensystematiek, zoals deze nu in de GWWD bestaat voor categorie 1- en 2-materiaal, van kracht. Uit marktonderzoek (Kamerstukken II 2006/07, 27 495, nr. 35) is gebleken dat in een vrije marktsituatie naar verwachting slechts één marktpartij actief zal zijn. In een vrije marktsituatie is niet voldoende geborgd dat kadavers tijdig worden opgehaald, hetgeen veterinaire risico’s oplevert. Een systeem van werkgebieden waarbinnen de houder van kadavers verplicht is om deze bij een verwerker aan te geven en de verwerker verplicht is de kadavers op te halen en te verwerken, dekt deze risico’s af.
Gelet op het handhaven van het systeem van werkgebieden voor kadavers met de daaraan inherente feitelijk (regionale) monopolies, blijft regulering door de overheid van de prijs voor de verwerking van kadavers noodzakelijk.
De Commissie concludeert terecht dat een werkgebied bij mij moet worden aangevraagd. Noblesse Proteins zou een dergelijke aanvraag kunnen doen.
De GWWD voorziet in de toekenning van een schadeloosstelling aan de houder van een werkgebied, in geval een werkgebied wordt gewijzigd, bijvoorbeeld omdat een nieuwe ondernemer toetreedt tot de markt. Daartegenover staat dat de ondernemer die voordeel behaalt door een dergelijke wijziging, een bedrag aan de overheid moet betalen. Met de Wet dieren komen deze bepalingen te vervallen. Indien een ondernemer schade lijdt als gevolg van wijziging van zijn werkgebied, wordt de vraag of en in welke omvang de overheid aansprakelijk is voor deze schade beantwoord aan de hand van de regels die gelden bij (on)rechtmatige overheidsdaad, titel 1, afdeling 10, van Boek 6 van het Burgerlijk Wetboek.
Overige dierlijke bijproducten
Voor categorie 1 bijproducten exclusief de kadavers, en categorie 2 bijproducten exclusief de kadavers, komt met inwerkingtreding van de Wet dieren de werkgebiedensystematiek te vervallen en bestaat een vrije markt.
Voor categorie 3 bijproducten bestond al een vrije markt. Deze blijft ongewijzigd.
In de bijlage bij deze brief is een tabel opgenomen waarin beknopt is weergegeven welke veranderingen in de dierlijke bijproductenregelgeving worden doorgevoerd met de Wet dieren.
| Huidige Situatie | Wet Dieren | |
|---|---|---|
| Kadavers (vallen onder cat.1 en 2 dierlijke bijproducten) | • Werkgebied* • Gereguleerde markt • Minister keurt tarieven goed | Werkgebied** • Gereguleerde markt • Minister keurt tarieven goed |
| Cat. 1 en 2 dierlijke bijproducten, exclusief kadavers | Werkgebied* • Gereguleerde markt • Minister keurt tarieven goed | Geen werkgebied • Marktwerking • Marktprijzen |
| Cat. 3 dierlijke bijproducten | Geen werkgebied • Marktwerking • Marktprijzen | Geen werkgebied • Marktwerking • Marktprijzen |
* GWWD kent regels over schadeloosstelling bij wijziging werkgebied aan een ondernemer die nadeel hiervan ondervindt en regels over betaling aan de overheid door een ondernemer die hiervan voordeel heeft.
** Na inwerkingtreding Wet Dieren gelden voor de ondernemer die nadeel ondervindt van de wijziging van een werkgebied, de regels voor (on)rechtmatige overheidsdaad uit het Burgerlijk Wetboek.