Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 juni 2009
Hierbij informeer ik u over de 61ste jaarvergadering van de Internationale Walvisvaart Commissie (IWC61) en de inzet van de Europese Unie en van Nederland daarbij. Over het standpunt van Nederland bent u eerder geïnformeerd.1 De jaarvergadering wordt van 22 tot en met 26 juni 2009 gehouden in Madeira, Portugal. Daaraan voorafgaand vinden de vergaderingen plaats van de wetenschappelijk comités en diverse werkgroepen.
Hoewel er een internationale afspraak is om niet op walvissen te jagen (moratorium op de commerciële walvisjacht van de IWC), wordt in de praktijk wel gejaagd, zowel commercieel (Noorwegen en IJsland) als onder het mom van wetenschappelijke jacht (Japan).
In 2006 werd een resolutie aangenomen, waarin de IWC erkent dat de organisatie niet goed meer functioneert. In 2007 is daarom een proces gestart om de toekomst van de IWC veilig te stellen. Er is een werkgroep2 ingesteld met de opdracht om één of meerdere opties voor een pakket van afspraken te verkennen, waarover binnen de IWC consensus kan worden bereikt. Dit pakket van afspraken moet garanderen dat walvispopulaties goed beschermd zijn en de jacht gereguleerd is.
Een eerste voorstel voor mogelijke afspraken is op 2 februari 2009 door de IWC gepubliceerd. Het omvat de 11 meest controversiële van de 33 elementen die uiteindelijk deel moeten uitmaken van het totale pakket van afspraken. Onderdelen hiervan zijn het beperken van de wetenschappelijke walvisjacht door Japan (in omvang en jachtgebied), inclusief het respecteren van het Antarctisch Reservaat door Japan. Daar tegenover staat dat Japan erkenning zou kunnen krijgen voor zijn kleinschalige en traditionele walvisjacht in hun eigen kustzone. Deze denkrichting voor een pakket van afspraken is van 9 tot en met 11 maart jl. tijdens een tussentijdse vergadering van de IWC in Rome besproken. Daar bleek draagvlak te zijn binnen de IWC om de discussie binnen de werkgroep voort te zetten. Het is echter lang niet zeker of er tijdens IWC61 definitieve afspraken over een pakket kunnen worden gemaakt.
Gezamenlijk optreden van de Europese Unie (EU)
De Europese Commissie heeft de steun van de lidstaten die lid zijn van de IWC1 gekregen om een gemeenschappelijke positie van de Europese Unie te coördineren. Voor IWC61 is een gezamenlijke positie van de EU-lidstaten vastgesteld, die leidend is voor de Nederlandse inzet.
• De EU wil de toekomst van de IWC veiligstellen om de walvis te beschermen en in stand te houden.
• De EU wil dat alle walvisvangstactiviteiten onder toezicht van de IWC komen.
• De EU is voor het moratorium op de commerciële walvisjacht.
• De EU is tegen de wetenschappelijke walvisjacht.
• De EU is in principe tegen voorstellen voor nieuwe vormen van walvisvangst die momenteel niet in het verdrag worden voorzien.
• De EU is voor walvisreservaten.
• De EU is voor het beheer van de autochtone walvisvangst voor levensonderhoud.
• Nederland zet zich op deze wijze in EU-verband in tegen de commerciële walvisjacht en voor de versterking van de IWC.
België, Cyprus, Duitsland, Estland, Finland, Frankrijk, Griekenland, Hongarije, Ierland, Italië, Litouwen, Luxemburg, Nederland, Oostenrijk, Polen, Portugal, Roemenië, Slovenië, Slowakije, Spain, Tsjechië, Verenigd Koninkrijk, Zweden; Denemarken heeft zich teruggetrokken uit dit specifieke Raadsbesluit.