Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 19 februari 2009
Hierbij treft u de rapportage Groot Onderhoud aan over het vierde kwartaal van 2008. Aanleiding is de motie ingediend door het kamerlid Van Hijum c.s. (TK, nr 30 300 A, nr. 26; begrotingsbehandeling Verkeer en Waterstaat op 7 december 2005). Deze rapportage is een vervolg op de voortgangsrapportages in 2006 en 2007 alsmede over de eerste drie kwartalen van 2008. Met name wordt de periode 1 oktober t/m 31 december 2008 belicht.
Ik ga achtereenvolgens in op de volgende onderwerpen:
• Ontwikkeling files ten gevolge van wegwerkzaamheden;
• Planning werkzaamheden;
• Flankerende maatregelen;
• Beleving door weggebruikers;
• Communicatie.
Ontwikkeling files ten gevolge van wegwerkzaamheden
In genoemde motie word ik verzocht de extra fileoverlast als gevolg van Groot Onderhoud te beperken tot 5%, waarmee het maximaal aandeel fileoverlast door werkzaamheden 10% wordt (dus een verdubbeling van het gemiddelde percentage in voorgaande jaren).
De totale filezwaarte in het vierde kwartaal van 2008 bedroeg 4,5 miljoen kilometerminuten. Dit is 6,1% lager dan de filezwaarte in dezelfde periode in 2007. Hiermee komt de totale filezwaarte in 2008 1,6% lager uit dan in 2007. In 2008 bedroeg de totale filezwaarte 15,4 miljoen kilometerminuten; met een aandeel fileoverlast door werkzaamheden van 4,8%. In 2007 was dit aandeel 5,2%.
De zwaarste files door werkzaamheden stonden in het vierde kwartaal van 2008 op de A2 van Utrecht naar ’s Hertogenbosch bij Kerkdriel en Culemborg en van Amsterdam naar Utrecht voor Utrecht-Centrum.
Het aandeel filezwaarte door werkzaamheden ten opzichte van de totale filezwaarte in het vierde kwartaal van 2008 is vergeleken met het overeenkomstige kwartaal van 2007 gestegen van 4,3% naar 4,9%.
Bovengenoemde cijfers zijn gebaseerd op registratie door het Verkeerscentrum Nederland (VCNL) alsmede op analyses en onderzoeken door de Dienst Verkeer en Scheepvaart (DVS) van Rijkswaterstaat. Inbegrepen zijn alle wegwerkzaamheden in het kader van MIRT, ZSM en Variabel Onderhoud.
Figuur: Het aandeel filezwaarte door wegwerkzaamheden ten opzichte van de totale filezwaarte uitgesplitst per kwartaal
Voor een overzicht van de projecten die in 2008 zijn gestart en beëindigd treft u in bijlage 1 de standlijn per 1 januari 2009 aan.1
Er is afgesproken dat bij grootschalige werkzaamheden, waarbij de kans op aanzienlijke hinder aanwezig is, gezocht wordt naar alternatieven op het gebied van mobiliteitsmanagement. Hiermee wordt bereikt dat bij wegwerkzaamheden in het kader van Groot Onderhoud de filedruk vermindert, doordat minder automobilisten de weg opgaan. Bovendien heeft de automobilist een keuzemogelijkheid.
Ook in het vierde kwartaal van 2008 is ingezet op het aanbieden van extra openbaar vervoer tegen gereduceerd tarief. De weggebruiker kan tegen gereduceerd tarief gebruik maken van een alternatief vervoermiddel of het risico nemen om in de file terecht te komen. Dit komt neer op het aanbieden van gunstige mogelijkheden per trein, boot of bus. Met de vervoerders NS, RET, ARRIVA en Connexxion zijn afspraken gemaakt over de inzet van een zogenaamd van-A-naar-Beter-kaartje, waarmee voor een aantrekkelijke prijs met het openbaar vervoer langs de wegwerkzaamheden in de weekenden kan worden gereisd. Het van-A-naar-Beter-kaartje is verkrijgbaar bij NS-automaten en in de bus.
In totaal maakten in het vierde kwartaal ruim 3 000 personen gebruik van het aanbod om goedkoper met de trein te reizen met het VanAnaarBeter treinkaartje tijdens de wegwerkzaamheden. Dit OV-alternatief is in het vierde kwartaal ingezet op een viertal trajecten:
Periode | Regio | Locatie |
---|---|---|
1–2 november | Limburg | A73 aanleg tunnels |
25–26 oktober en 8–9 november | Zuid Holland | A13 aanleg fietstunnel |
1–2 november en 8–9 november | Zuid Holland | A15 Botlektunnel |
25 augustus–16 oktober | Zuid Holland | A29 Haringvlietbrug |
Daarnaast zijn er in het vierde kwartaal een aantal andere mogelijkheden aangeboden in het kader van mobiliteitsmanagement:
Bij werkzaamheden aan de Haringvlietbrug in de A29 zijn extra bussen en fietspendel ingezet.
Sinds de presentatie van de A2 Minderhinderpas in september hebben bijna 2000 A2-automobilisten een pas aangevraagd. Inmiddels rijden er 1300 pashouders. De waardering voor dit initiatief van Rijkswaterstaat ligt hoog: 90% van de automobilisten geeft een 8 of hoger.
A12 Spitsmijden Gouda Zoetermeer
Vanaf 1 november 2008 zet Rijkswaterstaat Spitsmijden in op het traject A12 Gouda–Zoetermeer om tijdens de werkzaamheden het verkeer beter door te laten stromen. Automobilisten die tijdens de ochtendspits niet over de A12 tussen Gouda en Zoetermeer rijden, komen in aanmerking van een beloning van € 4,= per keer. De automobilist kiest zelf een alternatief voor het rijden in de spits zoals op andere tijden rijden, thuis werken of gebruik maken van openbaar vervoer. Spitsmijden op dit traject is een uitbreiding van de wetenschappelijke proef Spitsmijden Gouda Den Haag die in september is gestart.
Eind december 2008 zijn de werkzaamheden aan de A6 Hollandse brug afgerond. De brug is in beide richtingen versterkt. Daarnaast is de brug verbreed zodat de vluchtstrook als spitsstrook kan worden gebruikt. Hierdoor kan het verkeer tussen Almere en Amsterdam beter doorrijden.
Door middel van belevingsonderzoeken wordt vanaf 2006 ieder kwartaal de mate van tevredenheid van automobilisten en vrachtwagenchauffeurs gemeten over de wijze waarop Rijkswaterstaat werken uitvoert. In het vierde kwartaal van 2008 is er weer een belevingsonderzoek gedaan. De resultaten zijn vergeleken met de overeenkomstige periode van 2007.
Een meerderheid van de weggebruikers (60%) is tevreden over de wijze waarop hinder door wegwerkzaamheden wordt beperkt. De tevredenheid hierover wijkt niet significant af van het derde kwartaal (58%) in 2008. Ten opzichte van het vierde kwartaal van 2007 neemt de tevredenheid af met 4%. Dit betekent echter niet dat men meer ontevreden is, want het percentage weggebruikers dat ontevreden is neemt af van 14% in het vierde kwartaal van 2007 naar 10% in het overeenkomstige kwartaal van 2008. Hierdoor is het afgelopen halfjaar een grotere middengroep (30%) ontstaan die niet tevreden maar ook niet ontevreden is.
Ontevredenheid bij weggebruikers komt vooral voort uit het blijven staan van borden wanneer er niet zichtbaar gewerkt wordt (genoemd door 17% van de weggebruikers).
Aangaande de informatie over werkzaamheden voorafgaand aan het passeren van werkzaamheden is 73% van de weggebruikers tevreden, 11% van de weggebruikers is hier ontevreden over. Dit is vergelijkbaar met de overeenkomstige periode van vorig jaar.
Over informatie ter plaatse van de werkzaamheden is 78% van de weggebruikers tevreden en 7% van de weggebruikers ontevreden. Het aantal tevreden weggebruikers neemt ten opzichte van het overeenkomstige kwartaal van 2007 (82%) af met 4%. Belangrijkste oorzaken van de ontevredenheid zijn het te laat aangeven van werkzaamheden, het te laat geven van informatie en het verstrekken van onduidelijke informatie
In het vierde kwartaal van 2008 zijn er in oktober en november top 10 advertenties verschenen om het publiek te informeren over wegwerkzaamheden. De advertenties van oktober en november zijn geplaatst op respectievelijk 25 september en 30 oktober. In december is er geen top 10 advertentie verschenen in verband met het feit dat er nauwelijks aan de weg werd gewerkt.
In het vierde kwartaal bezochten ongeveer 133 000 unieke bezoekers de van-A-naar-Beter-website. De drukste dag was 3 oktober met 3500 bezoekers. Dit had te maken met het weekend van 4 en 5 oktober waarin er door Rijkswaterstaat veel aan de weg werd gewerkt. In de maand december is de site in verband met het geringe aantal wegwerkzaamheden relatief minder vaak bezocht.
De landelijke informatielijn van Rijkswaterstaat 0800–8002 kreeg het vierde kwartaal ruim 16 000 meldingen (telefoontjes, e-mail, via Postbus 51, etc). Circa 10 000 van deze meldingen hadden betrekking op Groot Onderhoud. De meeste meldingen hadden betrekking op wegwerkzaamheden op de A2 (17%), gevolgd door A12 (7%), A73 (6%) en A1 (6%).
Planning werkzaamheden 4e kwartaal 2008
Onderstaand de belangrijkste trajecten waarop grootschalige werkzaamheden zijn uitgevoerd in het 4e kwartaal van 2008:
• A6 Hollandse Brug tot eind december 2008, verbreding en versterking van de brug
• A7 Weekendafsluitingen in verband met groot onderhoud aan de Julianabrug
• A9 Knooppunt Diemen–Knooppunt Holendrecht, grootschalige asfalteringswerkzaamheden
• A13 Aanleg fiets- en voetgangerstunnel door gemeente Delft ter hoogte van Delft-Zuid
• A15 Grootschalige onderhoudswerkzaamheden aan de Botlektunnel
• A15 Rhoon–knoopunt Vaanplein, grootschalige asfalteringswerkzaamheden t.h.v. Portland
• A15 Ridderkerk–Alblasserdam, grootschalig onderhoud aan de Noordtunnel
• A27 Knooppunt Gorinchem–Nieuwendijk, weekendafsluiting i.v.m. grootschalige asfalteringswerkzaamheden
• A29 Grootschalige onderhoudswerkzaamheden aan de Haringvlietbrug
• A32 Steenwijk–Ter Idzard, grootschalige asfalteringswerkzaamheden
• A73 Swalmentunnel en Roertunnel, afbouwwerkzaamheden technische tunnelinstallaties
• N46 Ter hoogte van de Driebondsbrug, onderhoudswerkzaamheden aan weg en wegkant
• N57 Harmsenbrug en Brielsebrug, weekendafsluiting in verband met onderhoud aan de verharding van de bruggen
• N57 Ter hoogte van de aansluiting Neeltje Jans, grootschalige asfalteringswerkzaamheden, vervangen voegovergangen en aanbrengen belijning
Belangrijkste werkzaamheden in het 1e kwartaal van 2009:
• A1 Muiderbrug, grootschalig onderhoud aan de brug
• A2 Utrecht Centrum, reconstructiewerkzaamheden
• A4 Hoofddorp–Leidschendam, aanleg extra rijstroken
• A6 Grootschalig onderhoud Scharsterrijnbrug
• A7 Julianabrug, weekendafsluiting in verband met groot onderhoud, tevens reconstructiewerkzaamheden
• A9 Knp. Diemen–Knp. Holendrecht, grootschalige asfalteringswerkzaamheden
• A28 Knp. Hoevelaken–Nijkerk, aanleg tunnel onder de A28 door
• A32 Heerenveen-Steenwijk, grootschalige asfalteringswerkzaamheden
• A67 T.h.v. Geldrop, afsluiting toe- en afritten i.v.m. aanleg rotondes door gemeente Geldrop;
• N31 Zurich – Kimswerd, reconstructiewerkzaamheden
Trajecten waaraan permanent wordt gewerkt met hinder
• A2 Ring Den Bosch tot september 2010, verbreding snelweg
• A2 Ring Eindhoven tot 2011, verbreding snelweg
• A2 Amsterdam–Utrecht tot maart 2012, verbreding snelweg
• A2 Knooppunt Everdingen–knooppunt Deil tot eind 2010, verbreding snelweg
• A2 Zaltbommel–Den Bosch tot juli 2010, verbreding snelweg
• A7 Ringweg Sneek, ombouw tot dubbelbaans autoweg tot juli 2010
• A7 Ombouw zuidelijke ringweg Groningen tot mei 2009
• A12 Zoetermeer–knooppunt Gouwe tot april 2010, aanleg spitsstrook
• A12 Ede–Veenendaal tot juni 2009, aanleg spitsstrook