31 314 (R 1843)
Regels inzake het verlenen van medische zorg aan Nederlands-gepensioneerden in de Nederlandse Antillen (Rijkswet voorzieningen bij ziekte voor Nederlands-gepensioneerden in de Nederlandse Antillen)

nr. 9
VERSLAG VAN EEN ALGEMEEN OVERLEG

De vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport1 heeft op 27 februari 2008 overleg gevoerd met minister Klink van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over:

– de brief van de minister van VWS d.d. 12 februari 2008, inzake het verstrekken van aanvraagformulieren door het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) op de Antillen en Aruba (31 314 (R 1843), nr. 6).

Van dit overleg brengt de commissie bijgaand beknopt verslag uit.

Vragen en opmerkingen uit de commissie

Mevrouw Schippers (VVD) meent dat de minister verder is gegaan dan voorlichting. Vooruitlopend op de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel heeft het College voor Zorgverzekeringen (CVZ) de gegevens opgevraagd van alle personen die een AOW-uitkering ontvangen en deze doorgestuurd naar het beoogde uitvoeringsorgaan op de Antillen, het Bureau Ziektekosten Voorzieningen (BZV). Betrokkenen ontvingen in oktober 2007 van het CVZ een brief met de mededeling dat zij verplicht waren zich voor de Antillenregeling in te schrijven bij het BZV. Ook in krantenadvertenties werd gesproken van een verplichte ziektekostenregeling. Betrokkenen moesten tijdens de inschrijvingsdagen niet alleen een inschrijvingsformulier inleveren, maar ook de persoonsgegevens controleren die het CVZ aan het BZV verstrekt heeft. Enkele mensen hebben geweigerd hun handtekening te zetten of onder protest de formulieren ingevuld. Zij zijn het niet eens met de gang van zaken en voelen zich gediscrimineerd. Zij verwachten grote problemen met het door Nederland geselecteerde uitvoeringsorgaan. Bovendien voelen zij zich onzeker vanwege het uiteenvallen van de Antillen en willen zij hun huidige ziektekostenverzekering niet kwijt.

Aangezien het wetsvoorstel nog niet is behandeld door het parlement, bestond er geen enkele juridische basis voor het handelen van de minister. Hiermee is betrokkenen geen recht gedaan. Met zijn brief van 12 februari 2008 geeft de bewindsman geen enkel blijk van eerbied voor staatkundige verhoudingen. Hij passeert het parlement en doet dit af zonder hierop nader in te gaan.

Mevrouw Smilde (CDA) is verbaasd over de gang van zaken. Zij is ongelukkig met het feit dat de minister vooruit is gelopen op de parlementaire behandeling van het wetsvoorstel. Het afwijken van de koninklijke weg straft zichzelf, omdat het voor ontzettend veel onrust heeft gezorgd.

Zijn mensen die vóór 1 december 2007 hun ziektekostenverzekering hebben opgezegd nu onverzekerd? Wat moeten zij doen?

Welke acties ondernemen het BZV en het CVZ op dit moment? Hoe luidt hun huidige voorlichting?

Volgens de heer Van der Veen (PvdA) verdient de gang van zaken op zijn zachtst gezegd niet de schoonheidsprijs. De zaken die zich op de Antillen hebben afgespeeld kunnen niet door de beugel, omdat het wetsvoorstel nog niet behandeld is. Het parlement lijkt op een heel vervelende manier gepasseerd te zijn.

De heer Pechtold (D66) is van mening dat de intentie van de minister om vroeg te beginnen met voorlichting goed was, maar dat de uitvoering verkeerd heeft uitgepakt. De aangekondigde regeling is nog niet in werking getreden en is omstreden. Het staat nog niet vast of deelname aan de regeling verplicht wordt. Concrete gegevens ontbreken en de voorwaarden zijn niet duidelijk. Desondanks moesten mensen zich inschrijven.

Wat is precies de status van de brief van het CVZ die op de ontvangers als dreigend is overgekomen? Niet inschrijven zou tot gevolg hebben dat men wel premie diende te betalen, maar niet verzekerd was. Is dit een wettelijk toegestane sanctie?

Betere communicatie had een hoop onrust kunnen voorkomen. In het vervolg moet de Kamer bij dergelijke acties nauwer betrokken worden. Is de minister bereid om per direct een persbericht te doen uitgaan op de Antillen om een einde te maken aan de onrust en de onduidelijkheid?

De heer Van Gerven (SP) wil geen negatieve toon aanslaan, omdat hij de intentie van de minister eigenlijk wel goed vindt. Het feit dat de invoering van de regeling is uitgesteld, is jammer. Er moet immers een oplossing komen voor de vele schrijnende gevallen.

Antwoord van de minister

Naar minister hoopt, krijgen bewoners van de Antillen met een Nederlands pensioen met ingang van 1 juli 2008 een verplichte ziektekostenregeling. Zij hebben recht op zorg op de Antillen volgens het zorgpakket van de Antilliaanse ambtenarenregeling. Het wetsvoorstel biedt verder de mogelijkheid om zonder risicoselectie bij te verzekeren voor de kosten van ziekenhuisopname in een hogere klasse.

Het wetsvoorstel betreft een voorstel voor een zogeheten «consensus rijkswet» en is een coproductie van de Nederlandse en Antilliaanse regering. Beide regeringen hechten aan een zorgvuldige invoering van de regeling en hebben hun eigen verantwoordelijkheid. De inschrijving is gebeurd onder verantwoordelijkheid van de Antilliaanse regering. Namens haar heeft het BZV in september 2007 uitgebreide voorlichting gegeven over de regeling. Hierbij is voortdurend gewezen op de nog komende behandeling in het rijksparlement. Van een veronachtzaming van de parlementaire spelregels is geen sprake.

De huidige verschillende sociale ziektekostenverzekeringen op de Antillen zijn niet voor iedereen toegankelijk. Bovendien zijn de premies van Nederlandse particuliere ziektekostenverzekeringen na de invoering van de Zorgverzekeringswet gestegen. Betrokkenen en de Kamer hebben dan ook terecht bij herhaling aangedrongen op een zo spoedig mogelijke inwerkingtreding van de wet. Starten met voorlichting na afronding van de parlementaire procedure leidt tot een ongewenste vertraging van de invoering. Aan de andere kant is goede voorlichting noodzakelijk voor een zorgvuldige invoering van de regeling.

Er zijn lessen getrokken uit het onderzoek van de Nationale ombudsman uit 2006 naar de voorlichting over de Zorgverzekeringswet door het CVZ aan verdragsgerechtigden in het buitenland. Volgens het onderzoeksrapport werden de aanvraagformulieren te laat verstrekt. De voorlichting is congruent met de Zorgverzekeringswet vrij snel opgepakt. Daarnaast zijn de aanvraagformulieren in een vroeg stadium verstrekt, telkens met de kanttekening dat een en ander onder voorbehoud van parlementaire behandeling was.

Als de wet in werking treedt, wordt premie ingehouden, ongeacht of men zich wel of niet inschrijft. Recht op zorg ontstaat pas na inschrijving. Nergens is gesteld dat bestaande verzekeringen opgezegd dienden te worden.

Een persbericht is niet nodig, omdat betrokkenen inmiddels door het CVZ op de hoogte zijn gesteld dat de beoogde ingangsdatum 1 juli 2008 wordt. Als blijkt dat uit het voorlichtingsmateriaal niet duidelijk kan worden opgemaakt dat de inwerkingtreding van de wet onder voorbehoud is van parlementaire goedkeuring, zal dit alsnog uitdrukkelijk gecommuniceerd worden. De Kamer zal hierover binnen een week schriftelijk geïnformeerd worden.