Vraag 1

Bent u bekend met de zaak rondom drie jonge KNIL-vliegers (E. de Lyon, W. Burck en H. Kelder) die in Colombo in het najaar van 1943 veroordeeld werden, op verdenking van sabotage, hulp aan de Japanners en desertie?

Ja.

Vraag 2

Klopt het dat deze vliegers jarenlange veroordelingen kregen om een voorbeeld te stellen aan de collega’s en zo de discipline op vliegbasis Acherfield te verbeteren?

Nee, het klopt niet dat de veroordeling van de drie vliegers direct in verband kan worden gebracht met de discipline op de vliegbasis Archerfield nabij Brisbane. Het squadron waartoe de drie vliegers behoorden, is gedurende de Tweede Wereldoorlog vanaf meerdere vliegbases actief geweest. Tijdens de arrestatie van drie vliegers was dit squadron gehuisvest in Canberra. Het kan zijn dat deze arrestatie naar de collega’s van dit squadron een voorbeeldwerking heeft gehad, die mogelijk zijn weerslag heeft gehad op de discipline binnen deze eenheid.
Of bij het vaststellen van de strafmaat door de Zeekrijgsraad rekening is gehouden met «het stellen van een voorbeeld», is nu niet meer te achterhalen. Hoewel de drie vliegers werden veroordeeld tot zware straffen, kregen zij geen van allen de zwaarste straf opgelegd, namelijk de doodstraf. Tegen één van de drie vliegers was deze straf wel geëist. In oorlogstijd konden militairen voor dergelijke misdrijven worden veroordeeld tot de doodstraf.
Na de oorlog kregen de drie vliegers, onder handhaving van de vonnissen, strafvermindering door een gratiebesluit van de Minister van Justitie. Eind april 1950 werden de drie vrijgelaten.

Vraag 3

Deelt u de mening dat het stellen van een voorbeeld om het moreel te verhogen niet de grondslag mag vormen voor een jarenlange of zelfs levenslange veroordeling? Zo ja, kunt u dit toelichten? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Klopt het dat u in oktober 2013 op het verzoek tot rehabilitatie aangaf niet de bevoegdheid te hebben om de rechterlijke toetsing opnieuw te beoordelen? Wat waren de uitkomsten van deze rechterlijke toetsing? Wat deed u besluiten hier geen nader onderzoek op te verrichten?

Door het Comité Last Post Nederland 1940–1945 is mede namens de nabestaanden in 2011 en 2012 een verzoek tot rehabilitatie ingediend. Feit is dat dat de drie vliegers in 1950 een gratieverzoek hebben ingediend, waarover toen positief is beschikt. Met deze gratieverlening werd aan alle drie strafvermindering toegekend en kwamen zij voorwaardelijk vrij. Hiermee is toen al in zeer belangrijke mate aan hun belangen tegemoet gekomen. Het vonnis bleef in deze procedure echter ongewijzigd. Er zijn voor zover bekend door betrokken vliegers zelf later geen juridische acties meer ondernomen om dit vonnis te laten herzien.
Met inachtneming van de historische context waarbinnen de arrestatie, het proces en de veroordeling van de vliegers plaatsvond, zie ik mij alles overwegende dan ook genoodzaakt te blijven bij de eerdere afwijzing van het verzoek tot rehabilitatie.

Vraag 5

Deelt u de mening, dat voortschrijdende inzichten deze zaak tot een andere uitkomst kunnen brengen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Bent u bereid opnieuw nader historisch onderzoek te verrichten naar deze zaak van de drie KNIL-vliegers, en afhankelijk daarvan opnieuw te beoordelen of rehabilitatie al dan niet gewenst is? Zo nee, waarom niet?

De zaak van de drie vliegers is in de loop der jaren reeds diverse malen onderwerp van historisch onderzoek geweest. Dit onderzoek heeft geleid tot verschillende publicaties. In de loop der jaren is een gedeelte van het relevante bronnenmateriaal (archiefbescheiden) echter verloren gegaan. Het verkrijgen van nadere inzichten in deze zaak is daardoor onwaarschijnlijk.

Vraag 1

Kent u het bericht «Ontuchtverpleger opnieuw in de fout»1 en herinnert u zich de eerdere vragen over respectievelijk het opleggen van een strafrechtelijk beroepsverbod aan zedendelinquenten2 3 en over seksueel misbruik door zorgverleners?4

Ja.

Vraag 2

Hoeveel patiënten worden jaarlijks seksueel misbruikt door zorgverleners c.q. hoeveel meldingen krijgt de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) daar jaarlijks over?

De IGZ registreert op basis van de meldingsplicht in de Kwaliteitswet Zorginstellingen meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag door hulpverleners. De IGZ registreert deze meldingen onder een brede definitie seksueel grensoverschrijdend gedrag. Daaronder vallen meldingen over seksueel misbruik, maar bijvoorbeeld ook meldingen die betrekking hebben op seksueel getinte opmerkingen door hulpverleners. In 2013 waren er 133 meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

Vraag 3

In hoeveel van de bovenstaande gevallen was er sprake van een zorgverlener die zich eerder schuldig heeft gemaakt aan seksueel misbruik van een patiënt dan wel over wie er eerder een melding is gedaan?

In drie van de meldingen seksueel grensoverschrijdend gedrag uit 2013 was er sprake van (eerdere) meldingen van meerdere cliënten over één zorgverlener. De IGZ heeft bij deze personen zelf onderzoek gedaan. Bij één zorgverlener is een tuchtzaak gestart en tegen twee zorgverleners is aangifte gedaan.

Vraag 4

Hoe vaak is er de afgelopen twee jaar iemand, die voor een zedendelict werd veroordeeld, door de strafrechter (tevens) uit zijn beroep gezet?

Het openbaar ministerie (OM) en de Raad voor de rechtspraak hebben mij meegedeeld hierover geen gegevens uit hun registratiesystemen te kunnen genereren aangezien dit alleen kan worden nagegaan door middel van onderzoek op dossierniveau.

Vraag 5

Acht u het voorstelbaar dat, als bij een strafrechtelijke veroordeling de bijkomende straf van ontzetting uit een beroep wordt opgelegd, een veroordeelde zorgverlener wellicht niet meer in staat zal zijn patiënten te misbruiken? Zo ja, waarom? Zo nee, waarom niet?

Ja, een dergelijke vorm van ontzetting uit het beroep kan er in de praktijk toe leiden dat een veroordeelde zorgverlener niet meer in de hoedanigheid van zorgverlener in contact staat met zijn patiënten. In verband met het toezicht op de naleving is de Aanwijzing verstrekking van strafvorderlijke gegevens voor buiten de strafrechtspleging gelegen doeleinden gewijzigd. Hiermee kunnen ook beroepsorganisaties in kennis worden gesteld van opgelegde ontzettingen en van opgelegde bijzondere voorwaarden met een vergelijkbare strekking.

Vraag 6

Wat is naar uw mening het verschil in effectiviteit in de zin van het voorkomen van een zedenmisdrijf door een zorgverlener bij het opleggen van een beroepsverbod door een strafrechter bij een veroordeling voor een zedenmisdrijf enerzijds en een tuchtrechterlijk beroepsverbod na gebleken misbruik van een patiënt anderzijds?

Er zijn verschillen in duur en uitwerking. De tuchtrechter heeft de mogelijkheid om de inschrijving in het BIG-register door te halen. Dit heeft een onbeperkte duur. Het effect van de tuchtrechtelijke doorhaling is momenteel nog beperkt omdat deze alleen ziet op de beroepsuitoefening waarvoor betrokkene geregistreerd stond. De Minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) is voornemens een wijziging door te voeren waardoor het mogelijk wordt om binnen het tuchtrecht een breder verbod op te leggen dan de doorhaling van de inschrijving voor het BIG-beroep. Hierover heeft zij uw Kamer reeds geïnformeerd.5 De strafrechtelijke ontzetting kan voor het leven worden uitgesproken bij de veroordeling tot een levenslange gevangenisstraf. Bij veroordeling tot een tijdelijke gevangenisstraf, hechtenis, een geldboete of bij afzonderlijke oplegging gelden verschillende periodes van kortere duur. Ook leidt een dergelijke ontzetting tot doorhaling van de inschrijving in het BIG-register. Alle doorhalingen worden vermeld in het BIG-register en gepubliceerd op de online raadpleegbare lijst met maatregelen BIG, in de Staatscourant en regionale dagbladen. De strafrechtelijke ontzetting wordt tevens betrokken bij de beoordeling van de Verklaring Omtrent Gedrag (VOG). De tuchtrechtelijke doorhaling wordt niet in die beoordeling betrokken, maar wel openbaar gemaakt. Bij het aannemen van nieuwe medewerkers voor BIG-beroepen behoren werkgevers te controleren of betrokkene BIG-geregistreerd is.

Vraag 7

Acht u het wenselijk dat bij de strafeis in het geval van zedendelinquenten vaker dan nu het geval is gekeken wordt naar het beroep van de delinquent en ontzetting uit dat beroep overwogen wordt? Zo ja, acht u dan bijvoorbeeld aanscherping van de richtlijnen van het Openbaar Ministerie op dit punt mogelijk? Zo nee, waarom niet?

De bijkomende straf van ontzetting uit het beroep vormt een belangrijk instrument om de veroordeelde de mogelijkheid te ontnemen om voor bepaalde duur opnieuw de uitoefening van het beroep te misbruiken voor het plegen van strafbare feiten. Ook het OM acht het van belang dat de mogelijkheid van ontzetting uit het ambt of beroep, en de vordering van bijzondere voorwaarden met een vergelijkbare strekking in die gevallen waarin ontzetting uit ambt of beroep niet kan worden gevorderd, aandacht krijgt in de afwegingen met betrekking tot de strafeis. In verband met het toezicht op de naleving is de Aanwijzing verstrekking van strafvorderlijke gegevens voor buiten de strafrechtspleging gelegen doeleinden (Aanwijzing Wet Justitiële en Strafvorderlijke gegevens, Aanwijzing Wjsg) gewijzigd, zodat ook beroepsorganisaties in kennis kunnen worden gesteld van opgelegde ontzettingen en bijzondere voorwaarden met een vergelijkbare strekking. Voor een aanpassing van de toepassingspraktijk van het OM zie ik geen aanleiding.

Vraag 8

Hoe vaak vragen werkgevers in de zorg nieuwe werknemers een Verklaring Omtrent Gedrag (VOG) en hoe veel werkgevers doen dit niet?

Het precieze aantal werkgevers dat al dan niet VOG’s aan de medewerkers vraagt, is onbekend. In 2013 zijn er in totaal ca. 113.000 VOG-aanvragen ingediend met het verzoek om te screenen via het profiel «Gezondheidszorg en welzijn van mens en dier». Van deze aanvragen zijn er 241 geweigerd.

Vraag 9

Ziet u aanleiding in delen van de zorg waar sprake is van extra kwetsbare patiënten zoals psychiatrische patiënten, een VOG (verklaring omtrent het gedrag) verplicht te stellen? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

De verantwoordelijke Minister van VWS is voornemens om in het Uitvoeringsbesluit wet kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Uitvoeringsbesluit Wkkgz) te regelen dat zorgaanbieders die zorg leveren in de zin van de Wet langdurige zorg en de intramurale GGZ-zorg, moeten beschikken over een VOG voor hun nieuwe medewerkers. In het geval van solistisch werkende zorgverleners geldt dat zij de VOG op verzoek moeten kunnen tonen aan een cliënt of aan de IGZ.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «EO zendt Dennis van der Geest met PVV-aanhangers naar vluchtelingenkampen»?1

Ja.

Vraag 2

Komt er ook een programma waarin PvdA-kiezers geconfronteerd worden met de problemen in de zorg? Zo nee, waarom niet?

Ik heb navraag gedaan bij de EO, maar dergelijke programma’s zijn niet in voorbereiding.

Vraag 3

Komt er ook een programma waarin GroenLinks-kiezers eens worden meegenomen naar de oude wijken zodat ze de problemen ten gevolge van de massa-immigratie eens van nabij kunnen zien? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Komt er ook een programma waarin D66’ers getoond wordt hoe Nederlandse gezinnen moeten blauw liggen vanwege de betalingen aan de Europese Unie? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Indien bovenstaande drie vragen (of één daarvan) met «nee» is beantwoord: waarom komt er dan wel een programma waarin exclusief PVV-kiezers op andere gedachten worden gebracht?

«Rot Op Naar Je eigen Land» is een Nederlandse versie van het succesvolle Australische format «Go back to where you came from». Deze serie werd eerder met de prestigieuze Rose d’Or bekroond, de hoogste internationale onderscheiding van de EBU/Eurovision.

Vraag 6

Hoe verhoudt het zich tot de Mediawet – in het bijzonder artikel 2.1.2 lid B dat voorschrijft dat de omroep op «evenwichtige wijze een beeld van de samenleving geeft», maar ook artikelen 2.1.2 lid E («hoge journalistieke en professionele kwaliteitseisen») en lid F («voor iedereen toegankelijk») – dat exclusief PVV-kiezers op andere gedachten moeten worden gebracht?

Of het programma voldoet aan de diverse bepalingen van de Mediawet, zal te zijner tijd blijken bij uitzending (start in januari 2015). Duidelijk is dat de EO zelf verantwoordelijk is voor de vorm en inhoud van zijn media-aanbod, waaronder ook dit programma. De Grondwet bepaalt nadrukkelijk dat er geen voorafgaand toezicht is op de inhoud van een radio of televisie-uitzending (artikel 7, tweede lid Grondwet).

Vraag 1

Wanneer heeft Eurostat voorbehouden gemaakt, wat hielden deze voorbehouden in en wanneer is de Tweede Kamer over deze voorbehouden – die nu 127 miljoen kosten – geïnformeerd?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 2

Kunt u aangeven wie in Den Haag allemaal op de hoogte waren van de naheffing en op welk moment? In welke vergaderingen en gremia is er over de naheffing gesproken?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 3

Heeft één van de ambtenaren van het Ministerie van Algemene Zaken of van het Ministerie van Financiën of heeft de Minister van Financiën op enig moment vóór 23 oktober 2014 de Minister-President gewezen op de mogelijkheid van een naheffing? Zo ja, wanneer en op welke wijze?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 4

Op welk moment en op welke wijze is het Ministerie van Algemene Zaken ingelicht over de naheffing en over de brief van 17 oktober 2014?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 5

Wanneer en door wie zijn de raadsadviseurs voor Europese Zaken, Financiën en Buitenlandse Zaken op de hoogte gesteld van de naheffing?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 6

Met welke raadsadviseurs en wanneer heeft de Minister-President de Europese top van 23 en 24 oktober voorbereid?

Ik heb u hierover op 3 november geïnformeerd bij de beantwoording van de Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten.

Vraag 7

Kunt u het verslag van de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie van 17 oktober 2014 dat voor het eerst melding maakt de mogelijkheid van een naheffing van 642,7 miljoen euro, aan de Kamer doen toekomen en meedelen wie dit allemaal ontvangen heeft op 17 oktober 2014?

Ik heb u bij brief van 28 oktober en met de beantwoording van de aanvullende Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten op 3 november geïnformeerd over de achtergronden van de naheffing. Tevens is tijdens het vragenuurtje op 29 oktober en tijdens het AO ecofin op 5 november en het VAO op 6 november gesproken over de naheffing. De weerslag van dit verslag is daarbij volledig betrokken.

Vraag 8

Kunt u alle correspondentie met de Europese Commissie over de naheffing van de afgelopen twee weken met de Kamer delen?

Ik heb u bij brief van 28 oktober en met de beantwoording van de aanvullende Kamervragen over de gevolgen van de macro-economische revisies voor de EU-afdrachten op 3 november geïnformeerd over de achtergronden van de naheffing. Tevens is tijdens het vragenuurtje op 29 oktober en tijdens het AO ecofin op 5 november en het VAO op 6 november gesproken over de naheffing. De weerslag van de correspondentie met de Europese Commissie is daarbij volledig betrokken.

Vraag 9

Is er op enig moment de afgelopen jaren overleg geweest tussen het ministerie en/of het kabinet met het CBS over de herziening van de nationale rekeningen? Zo ja, wanneer en wat hebben partijen daar aan de orde gesteld?

Er is regulier overleg tussen het CBS en het ministerie. Over de herziening van de nationale rekeningen bent u geïnformeerd onder meer bij de Kamerbrief van 20 februari 2014 over «Kabinetsreactie op artikel in Volkskrant over berekeningswijze bbp», de Kamerbrief van 6 maart 2014 over «Nadere informatie revisie CBS» en de Kamerbrief van 25 juni 2014 over «Revisie cijfers nationale rekeningen»1. De weerslag van de besprekingen met het CBS is hierin betrokken

Vraag 10

Heeft u voldoende informatie ontvangen over andere Lidstaten om de berekeningen te kunnen verifiëren? Zo ja, kunt u die met de Kamer delen?

Zie voor beantwoording van deze vraag het verslag van de Ecofin Raad van 7 november.

Vraag 11

Herkent u de eerste zes vragen als reeds gesteld en begrijpt u de opvatting dat ze niet of niet volledig beantwoord zijn? (bron: Kamervragen inzake macro-economische revisies voor EU afdrachten)

Ja, ik herken de vragen. De beantwoording van deze vragen zijn ook betrokken bij het Algemeen Overleg Ecofin Raad van 5 november. Bij dit overleg ben ik uitgebreid ingegaan op (vervolg)vragen van diverse fracties naar aanleiding van de beantwoording van deze vragen. Vervolgens heeft er een Voortgezet Algemeen Overleg plaatsgevonden over dit onderwerp op 6 november. Ik verwijs u naar mijn beantwoording tijdens deze overleggen.

Vraag 12

Wilt u deze vragen één voor één en voor woensdag 12 november 2014 om 17.00 uur beantwoorden in verband met het plenaire debat over dit onderwerp op donderdag 13 november?

Ja.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het artikel «Hoe multinationals belasting ontwijken met hulp van Luxemburg»1, waarin ook Nederland meermaals wordt genoemd?

Dagblad Trouw heeft in een serie artikelen aandacht besteed aan het zogenoemde «LuxLeaks» project van het International Consortium of Investigative Journalism. De zogenoemde «Lux Leaks» geven toegang tot een grote hoeveelheid documenten waarin verzoeken om zekerheid vooraf aan de Luxemburgse belastingautoriteiten te lezen zijn. Een oordeel over de wijze waarop het Luxemburgse belastingrecht of de door Luxemburg gesloten belastingverdragen op deze gevallen toegepast moet worden kan ik niet geven.
Deze publicaties onderstrepen de conclusies die het kabinet, net als de OESO en het IMF, bij verschillende gelegenheden heeft getrokken, namelijk dat internationale belastingontwijking een zaak is waarbij zeer veel landen zijn betrokken. Het is een mondiaal probleem dat alleen kan worden opgelost via internationale samenwerking en met maatregelen die alle landen in gelijke mate binden.

Vraag 2

Is het gebruikelijk dat bedrijven verzoeken om een ruling waarin wordt afgesproken slechts een klein deel in de belastingheffing te betrekken?

De Nederlandse Belastingdienst biedt internationaal opererende bedrijven de mogelijkheid om binnen de kaders van de Nederlandse wet, beleid en jurisprudentie vooraf afspraken te maken over de fiscale duiding van een voorgenomen (rechts)handeling. Deze afspraken kunnen neerslaan in een Advance Pricing Agreement (APA) of een Advance Tax Ruling (ATR).
Bij een APA wordt goedkeuring vooraf gegeven ten aanzien van bij grensoverschrijdende transacties te hanteren verrekenprijzen tussen gelieerde lichamen en tussen onderdelen van eenzelfde lichaam (transfer pricing). Bij een ATR gaat het om zekerheid vooraf over bijvoorbeeld de toepassing van de deelnemingsvrijstelling of de fiscale gevolgen van hybride financieringsvormen en/of hybride rechtsvormen in internationale verhoudingen.
Zowel bij een APA als bij een ATR wordt alleen een afspraak gemaakt indien deze in overeenstemming is met de wet- en regelgeving en de internationale standaarden zoals die van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling.
Er worden door de Nederlandse Belastingdienst derhalve geen afspraken gemaakt dat slechts een klein deel van de op basis van wet- en regelgeving toe te rekenen winst in de belastingheffing wordt betrokken. Dit uitgangspunt is breed bekend. De Belastingdienst ontvangt derhalve geen verzoeken met deze strekking

Vraag 3

In hoeveel procent van de gevallen waarin de Belastingdienst wordt verzocht om een ruling waarin wordt afgesproken slechts een klein deel van de totale geldstroom in de belastingheffing te betrekken, wordt dit verzoek gehonoreerd?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Begrijpt u, gezien de beweringen in het artikel, de roep om een openbare variant van country by country reporting? Zet u zich hiervoor in?

Nederland geeft volop steun aan het groeiende aantal internationale initiatieven tot bevordering van transparantie door middel van belastingrapportages. Daarbij heeft Nederland wel aandacht voor de mogelijk negatieve consequenties van publieke beschikbaarheid van deze informatie en voor een goede afstemming met reeds bestaande transparantieverplichtingen. Nederland heeft er daarom bij het richtlijnvoorstel niet-financiële informatie voor gepleit dat de Europese Commissie de impact onderzoekt van het uitbreiden van publieke country-by-country reporting voor banken naar alle bedrijven. In lijn met de wens van Nederland is in de richtlijn een bepaling opgenomen waarin staat dat de Europese Commissie uiterlijk in 2018 verslag uitbrengt van een onderzoek naar een uitbreiding van country-by-country reporting.

Vraag 5

Valt volgens u nog te ontkennen dat Nederland een doorstroomparadijs is, waar veel multinationale ondernemingen hun winsten en andere geldstromen doorheen sluizen om hun belastingafdracht laag te houden?

Nederland ondersteunt met zijn nationale fiscale systeem (deelnemingsvrijstelling, geen bronheffing op uitbetaalde rente en royalty’s) en zijn verdragennetwerk Nederlandse bedrijven bij het investeren in andere landen. Nederland is dan ook een aantrekkelijk land om investeringen te beheren en te bundelen. Zoals ik mijn brief van 17 januari 20132 aan uw Kamer al aangaf, spelen Nederlandse vennootschappen vaak een rol in het repatriëren van vergoedingen voor investeringen in de vorm van dividenden, rente en royalty’s. Zoals ik toen ook schreef is het niet mogelijk via dit soort vennootschappen de winst in andere landen te verminderen. De afdracht van winstbelasting wordt hierdoor dan ook niet verlaagd.
Bronheffingen op uitgekeerde dividenden, rente en royalty’s worden onder met Nederland gesloten verdragen doorgaans verlaagd. Het streven hiernaar is onderdeel van het Nederlandse fiscale verdragsbeleid, juist om Nederlandse bedrijven te helpen in andere landen te investeren en daarmee werkgelegenheid in Nederland te creëren. De vraag kan opkomen of een beroep op die verdragen in alle gevallen gerechtvaardigd is. Op die vraag ben ik in mijn brieven van 17 januari en 30 augustus 2013 verder ingegaan. Deze vraag is ook een van de onderwerpen waar het BEPS project van de OESO en de G20 zich op richt (Actiepunt 6; voorkoming van verdragsmisbruik) en is ook een van de redenen waarom in Europees verband wordt gewerkt aan aanpassing van de Moeder Dochter Richtlijn. Zoals bekend, werkt Nederland in deze projecten actief mee aan het vinden van oplossingen en vindt Nederland het van belang dat maatregelen gericht en proportioneel zijn.
In dit kader is Nederland bovendien bezig met het heronderhandelen van belastingverdragen met 23 ontwikkelingslanden met de bedoeling in die verdragen anti-misbruikbepalingen op te nemen.

Vraag 6

In hoeverre kijkt de Belastingdienst bij een verzoek om een ruling naar de gevolgen voor andere landen?

Uitgangspunt bij het geven van zekerheid vooraf zijn de kaders van de Nederlandse wet, beleid en jurisprudentie. De Belastingdienst zal in bepaalde situaties afzien van het sluiten van een APA of ATR. Zo geeft de Belastingdienst onder andere geen zekerheid vooraf als de afspraken in strijd zouden komen met de goede trouw die tegenover de verdragspartners en/of in internationaal verband verschuldigd is.

Vraag 1

Kent u het bericht «Trucker vrijuit bij overnachting naast snelweg»?1

Ik ben bekend met het desbetreffende bericht.

Vraag 2

Klopt het dat er in de Rotterdamse regio alleen betaalde parkeervoorzieningen voor vrachtwagens zijn voor nacht- en weekendparkeren op de A15-corridor in het Rotterdams havengebied en niet op de A20 corridor richting de haven van Hoek van Holland?

Dat is juist. In het Rotterdamse havengebied is een aantal truckparkings waar chauffeurs 24 uur per dag beveiligd kunnen verblijven. Van 20.00 uur tot 06.00 uur dient hier voor betaald te worden.
Op de A20 corridor richting Hoek van Holland zijn geen betaalde parkeervoorzieningen.

Vraag 3

Bent u er mee bekend dat er momenteel veel overlast is van overnachtende vrachtwagenchauffeurs bij twee tankstations langs de A20 bij Vlaardingen en dat deze chauffeurs niet willen betalen voor de alternatieve parkeervoorzieningen voor langparkeren?

Het is mij bekend dat er overlast is van overnachtende vrachtwagenchauffeurs langs de A20. Er vindt momenteel overleg plaats tussen de Stadsregio Rotterdam en Rijkswaterstaat. In dit overleg is een (concept)plan van aanpak opgesteld voor een gezamenlijk parkeer- en handhavingsbeleid. Dit plan omvat een analyse van de huidige situatie, knelpunten en behoeften. Na vaststelling van dit plan volgt een maatregelenpakket en uitvoeringsprogramma. De start van het programma is voorzien in 2015. Het plan voorziet ook nog in het monitoren van de voortgang en het resultaat.
Naast genoemde partijen zijn hier ook het Havenbedrijf Rotterdam en Transport en Logistiek Nederland bij betrokken.

Vraag 4

Wanneer wordt het overleg tussen Rijkswaterstaat en regio, politie en de logistieke sector over deze problemen afgerond?

Zie antwoord vraag 3.

Vraag 5

Deelt u de mening dat de rij- en rusttijden voor chauffeurs van belang zijn in het kader van verkeersveiligheid en dat het daarbij past dat er voldoende parkeervoorzieningen zijn?

In het belang van de verkeersveiligheid dienen chauffeurs uitgerust op weg te gaan. Het is daarom belangrijk dat er voor chauffeurs voldoende parkeermogelijkheden zijn om te voldoen aan de rij- en rusttijdenwet. Voor een rust van korte duur kunnen chauffeurs gebruik maken van verzorgingsplaatsen langs autosnelwegen. Voor een lang verblijf kunnen zij gebruik maken van speciaal daarvoor ingerichte private parkings.

Vraag 6

Deelt u de mening dat u in een steeds verder internationaliserende transportmarkt een verantwoordelijkheid heeft in het realiseren van sobere gratis parkeervoorzieningen voor de nacht en het weekend langs het Rijkswegennet voor chauffeurs? Deelt u de mening dat dit ook nodig is om te voorkomen dat deze overnachtende chauffeurs parkeren in de bebouwde kom en/ of reguliere verzorgingsplaatsen volledig bezetten, waardoor andere chauffeurs zich door de volle verzorgingsplaatsen moeilijk kunnen houden aan de rij- en rusttijden?

Mijn primaire opgave is de veiligheid en doorstroming op het hoofdwegennet waarborgen. Vanuit die opgave voel ik me verantwoordelijk voor het aanbieden van parkeermogelijkheden voor de korte rust. Voor het aanbieden van parkeercapaciteit voor de lange rustpauzes voel ik mij echter niet verantwoordelijk. Ik ben van mening dat voor de lange rust gebruik zou moeten worden gemaakt van de beveiligde private parkings op het onderliggend wegennet omdat deze beschikken over de daarvoor benodigde voorzieningen.
Ik erken dat chauffeurs op zoek gaan naar een gratis mogelijkheid om te overnachten. Vinden zij die niet langs het hoofdwegennet, dan wijken zij uit naar het onderliggend wegennet. Dat is voor mij echter geen reden om extra mogelijkheden om te overnachten aan te bieden langs het hoofdwegennet. Er zijn voldoende private parkings die in die behoefte voorzien. Het is de verantwoordelijkheid van de sector en van de chauffeurs hier gebruik van te maken.

Vraag 7

Klopt het dat Rijkswaterstaat in de concept strategische beheervisie ten aanzien van het parkeren langs Rijkswegen constateert dat er op meerdere locaties sprake is van overbelasting door het langparkeren, maar dat Rijkswaterstaat tegelijkertijd de capaciteit voor langparkeren langs het hoofdwegennet drastisch wil terugschroeven en stelt dat regionale overheden hier een oplossing voor moeten vinden?

In drukke herkomst- en bestemmingsgebieden zoals de mainports en greenports en op sommige corridors is inderdaad sprake van overbelasting als gevolg van lang parkeren. Dit wordt veroorzaakt doordat chauffeurs in hun cabine overnachten en door oneigenlijk gebruik (kamperen, stallen van trailers, wachten op een retourlading) van de verzorgingsplaats. Ik zie het niet als mijn verantwoordelijkheid om dit oneigenlijk gebruik te faciliteren. Ik ben niet voornemens om de huidige parkeercapaciteit te reduceren. Integendeel: tot 2017 investeer ik € 25 miljoen in capaciteitsuitbreiding en kwaliteitsverbetering van diverse verzorgingsplaatsen. Ik verwacht niet van regionale overheden dat zij de vraag naar gratis overnachtingsplekken gaan oplossen. Op regionaal niveau zal met alle betrokken partijen naar oplossingen gezocht moeten worden voor problemen die zich voordoen als gevolg van overbelaste verzorgingsplaatsen.
Ik zoek de oplossing primair in het stimuleren van de markt om meer private truckparkings te ontwikkelen en in het beter benutten van bestaande parkings. Dat laatste kan bijvoorbeeld met behulp van een app, die aangeeft waar nog vrije parkeerplaatsen zijn. Zo kan de chauffeur beter zijn rij- en rusttijden plannen. Daarnaast onderzoek ik welke mogelijkheden er zijn om de parkeerduur wettelijk te beperken en in hoeverre dit vervolgens gehandhaafd kan worden. Regionale overheden kunnen in hun grondbeleid en ruimtelijke ordening de ontwikkeling van private parkings stimuleren.
De sector zelf tenslotte, is er voor verantwoordelijk dat chauffeurs gestimuleerd worden om op een private parkeerplaats te verblijven.

Vraag 8

Vindt u het terecht dat regionale overheden de parkeerproblemen langs het Rijkswegennet moeten oplossen terwijl deze het gevolg zijn van (de handhaving van) Europees vastgestelde rij- en rusttijden waarin deze regionale overheden geen partij zijn? Bent u bereid de strategische beheervisie op dit punt aan te passen?

Zie antwoord vraag 7.

Vraag 9

Klopt het dat met de komst van de Blankenburgtunnel de twee huidige overbelaste verzorgingsplaatsen Aalkeet en Rijskade langs de A20 zullen worden opgeheven? Deelt u de zorg dat de chauffeurs die daar momenteel parkeren, vervolgens in de regio Vlaardingen en het Westland gaan parkeren en daar voor meer overlast zullen gaan zorgen? Vindt u dat een wenselijke situatie?

Het voorkeursalternatief van de Blankenburgtunnel heeft consequenties voor de verzorgingsplaatsen Aalkeet en Rijskade. Aalkeet kan niet blijven bestaan gezien het toekomstige knooppunt dat deze verzorgingsplaats raakt. Voor Rijskade wordt momenteel samen met betrokkenen (gemeente Vlaardingen en BP) onderzocht hoe deze ingepast kan worden in het ontwerp, zodat deze in stand kan worden gehouden.
Een onderdeel van het plan van aanpak van de Stadsregio (zoals genoemd in mijn antwoord op vraag 4) is een inventarisatie van de parkeercapaciteit in de regio. Het opheffen van verzorgingsplaats Aalkeet wordt daarin meegenomen. Mocht blijken dat de capaciteit (in de toekomst) ontoereikend is, dan ga ik in overleg met de eerder genoemde partijen verkennen hoe wij kunnen voorkomen dat de huidige overlast door langdurig parkerende vrachtwagens verergert of zich verplaatst naar het onderliggend wegennet.

Vraag 10

Gaat u langs de A20 voor een alternatief zorgen voor deze verzorgingsplaatsen opdat de overlast in Vlaardingen zich niet uitbreidt maar juist wordt beperkt?

Ik blijf mij inspannen om met markpartijen mogelijkheden te verkennen. Momenteel ben ik bezig met de beoordeling van een marktinitiatief voor een truckparking in de nabijheid van de A20.

Vraag 11

Klopt het dat vanwege de realisatie van de doortrekking van de A15 in Oost-Nederland eveneens parkeercapaciteit verdwijnt, doordat verzorgingsplaats Oudbroeken langs de A12 wordt opgeheven en langs het nieuwe tracé van de A15 geen nieuwe verzorgingsplaatsen zijn voorzien? Deelt u de mening dat langs transportcorridors in Oost-Nederland nu al een structureel tekort aan parkeerplaatsen voor vrachtauto’s bestaat? Zo ja, op welke manier wilt u dit tekort op gaan lossen?

Het klopt dat verzorgingsplaats Oudbroeken wordt opgeheven. Op deze locatie komt het nieuwe knooppunt met de A12 te liggen. Op het nieuwbouwgedeelte van de A15 is geen nieuwe verzorgingsplaats voorzien.
Langs de transportcorridors in Oost-Nederland is momenteel een tekort aan parkeercapaciteit voor vrachtwagens. Op plaatsen waar grote problemen bestaan, breid ik de parkeercapaciteit uit en zoek ik naar oplossingen in overleg met marktpartijen. De werkzaamheden hiervoor zijn dit jaar gestart en zullen in 2016 worden afgerond.

Vraag 1

Bent u bekend met het bericht «Iedereen bij moskee wist van shariahuwelijken»?1

Ja.

Vraag 2

Hoeveel shariahuwelijken zijn er de afgelopen vijf jaar gesloten in Nederland, al dan niet voorafgegaan door een wettig huwelijk?

Hier is geen (landelijk) overzicht van beschikbaar.

Vraag 3

Deelt u de mening dat de sharia de Nederlandse rechtsstaat ondermijnt, nooit op ons grondgebied mag worden toegepast en dus met kracht moet worden bestreden? Zo neen, waarom niet?

Ja, het is in strijd met de beginselen van de Nederlandse democratische rechtsstaat als mensen een eigen rechtssysteem hanteren dat zich buiten de kaders van onze rechtsorde begeeft. Het kabinet ziet het als haar taak dit te voorkomen.

Vraag 4

Deelt u de mening dat imams die shariahuwelijken voltrekken het land uit moeten worden gezet of indien ze ook Nederlander zijn hun Nederlandse nationaliteit dienen te verliezen teneinde te kunnen worden uitgezet? Zo neen, waarom niet?

Artikel 1:68 van het Burgerlijk Wetboek stelt dat geen religieuze huwelijken mogen worden gesloten, als daarvoor nog geen burgerlijk huwelijk is voltrokken.
De bedienaar (zoals een dominee, goeroe of imam) van de godsdienst kan bij overtreding hiervan op grond van artikel 449 van het Wetboek van Strafrecht een geldboete worden opgelegd.
De rijkswet op het Nederlanderschap bevat geen bepaling op grond waarvan intrekking van het Nederlanderschap wegens commune strafbare feiten mogelijk is. Invoering van een dergelijke bepaling wordt evenmin overwogen. Het Europees Nationaliteitsverdrag (Trb. 1998, 10), waartoe ook Nederland is toegetreden, staat het invoeren van een dergelijke bepaling niet toe.
Voor zover het vreemdelingen betreft, is voor het beëindigen van het rechtmatig verblijf een onherroepelijke veroordeling nodig waarna aan de hand van de glijdende schaal wordt beoordeeld of het rechtmatig verblijf kan worden beëindigd. Het recht op eerbiediging van privé, familie- en gezinsleven, zoals vastgelegd in artikel 8 van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, speelt bij deze beoordeling een belangrijke rol. Als het rechtmatig verblijf van een vreemdeling wordt beëindigd, krijgt hij een inreisverbod opgelegd of wordt hij ongewenst verklaard en moet hij Nederland direct verlaten. Als de vreemdeling dat niet doet, kan hij worden uitgezet.

Vraag 5

Bent u bereid imam Fawaz Jneid, die heeft bekend illegale shariahuwelijken te hebben voltrokken, de Nederlandse nationaliteit te ontnemen en linea recta enkele reis richting Islamitische Staat te sturen? Zo neen, waarom niet?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Wat is uw reactie op het bericht «Patiëntgegevens zonder toestemming gedeeld»?1

Ik heb het bericht «Patiëntgegevens zonder toestemming gedeeld» met interesse gelezen.

Vraag 2

Vindt u het acceptabel dat in ongeveer 5% van de gevallen geen rechtsgeldige toestemming voor het uitwisselen van medische gegevens kon worden vastgesteld?

Ik vind het belangrijk dat de patiënt om toestemming wordt gevraagd bij de uitwisseling van medische gegevens. En het is een wettelijke eis dat de toestemming van de patiënt is gevraagd. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft bij het Landelijk Schakelpunt (LSP) een steekproef van 149 dossiers onderzocht. Bij acht dossiers kon niet worden aangetoond dat er sprake was van rechtsgeldige, uitdrukkelijke toestemming voor de uitwisseling van medische gegevens. Het CBP stelt in haar rapportage dat de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) inmiddels voldoende technische en organisatorische waarborgen heeft getroffen om te bewerkstelligen dat alleen persoonsgegevens verwerkt worden van patiënten die daarvoor aan hun zorgaanbieder een rechtsgeldige toestemming hebben verleend.

Vraag 3

Bent u van plan alle 5 miljoen aanmeldingen te laten onderzoeken? Zo nee, waarom niet?

Ik ben niet van plan nader onderzoek te verrichten. In Nederland is een onafhankelijke toezichthouder en dat is het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP). Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) heeft als taak toezicht te houden op de naleving en toepassing van onder andere de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Het CBP bepaalt zelf of er onderzoek danwel nader onderzoek wordt gedaan.

Vraag 4

Zijn de betrokken patiënten ervan op de hoogte gesteld dat hun medische gegevens uitgewisseld konden worden? Zo nee, waarom niet?

De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) heeft aangegeven dat in alle acht gevallen de zorgverlener daadwerkelijk toestemming van de patiënt heeft verkregen voor uitwisseling van gegevens. Het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) oordeelde dat het aantonen van de rechtsgeldigheid van deze toestemming nog onvoldoende was. In twee gevallen ontbrak een handtekening of de datum op het formulier. In zes gevallen was de informatie voorafgaand aan de toestemming niet aantoonbaar fysiek verstrekt aan de patiënt. Het verstrekken van foldermateriaal via balies en in informatierekken acht het CBP niet voldoende.
In alle acht gevallen is op verzoek van VZVZ door de zorgverlener ter controle opnieuw contact met de patiënt opgenomen. In alle gevallen waarin de patiënt bereikt kon worden, is de toestemming bevestigd aan de zorgverlener. Patiënten die niet binnen twee weken bereikt konden worden (dit waren 4 van de 8 personen), zijn door de zorgverlener bij het LSP afgemeld

Vraag 5

Waaruit bestaan de maatregelen die de VZVZ (de organisatie die verantwoordelijk is voor het voormalige elektronische patiëntendossier) heeft genomen?

De Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ) verricht reguliere en periodieke controles bij de aangesloten zorgaanbieders. De VZVZ heeft mij bericht daarnaast de volgende aanvullende maatregelen zijn genomen.
Allereerst zijn de instructies en de ondersteuning van de VZVZ bij het inrichten en uitvoeren van de toestemmingsprocedure bij de aangesloten zorgaanbieders onder de aandacht gebracht. Vervolgens zijn de eisen in de toestemmingsprocedure aangescherpt. Ook is er bij de zorgaanbieders op aangedrongen dat een strikte scheiding wordt aangebracht tussen de formulieren die met «ja» of met «nee» zijn ingevuld. Hierop moet de zorgaanbieder toezicht houden, waardoor misverstanden worden uitgesloten.
Tot slot heeft de VZVZ het drukwerk, de formulieren, de website en de instructies aangescherpt over het verkrijgen van toestemming.

Vraag 6

Welke sancties staan er op het niet naleven van de Wet bescherming persoonsgegevens?

Degenen die in strijd handelen met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) kunnen op verschillende manieren worden aangesproken, zowel op grond van het privaatrecht, het bestuursrecht of het strafrecht. Ook betrokkenen die vermoeden dat er misbruik is gemaakt van hun gegevens kunnen via deze wegen hun recht halen. Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) is de toezichthouder op de naleving van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp). Op dit moment kan het CBP bij overtredingen van de materiële normen van de Wbp bestuursdwang toepassen of een last onder dwangsom opleggen. Op 24 november jl. heeft de Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie een wetsvoorstel aan de Tweede Kamer gestuurd (Kamerstuk 33 662) waarin is opgenomen dat het CBP ook de bevoegdheid krijgt een bestuurlijke boete op te leggen bij overtreding van de materiële normen van de Wbp.

Vraag 7

Wanneer gaat u een einde maken aan het Landelijk Schakelpunt (LSP)?

Ik ga geen einde maken aan het Landelijk Schakelpunt. Zie ook het antwoord op vraag 3.

Vraag 1

Kunt u aangeven hoeveel laagcalorisch gas Gasterra in de periode 10/2013 – 09/2014 heeft beleverd ten behoeve van lange termijn contracten?

In genoemde periode heeft GasTerra aan afnemers onder lange termijn exportcontracten ongeveer 25 miljard m3 laagcalorisch gas geleverd. Daarvan is 21 miljard m3 geleverd op zich op de grens bevindende exitpunten voor laagcalorisch gas en bijna 4 miljard m3 op de TTF, zie in dat verband ook mijn beantwoording van vraag 3 en 4.

Vraag 2

Is voor de periode 10/2013 – 09/2014 het maximum aan laagcalorisch gas, 34,5 miljard kuub (tabel 4 pagina 6 van het rapport Aardgasbeleid in Nederland: Actuele ontwikkelingen, documentnr.2014D35449) geleverd ten behoeve van buitenlandse contractuele verplichtingen van Gasterra of volstond een hoeveelheid dichter bij de minimale leveringsverplichting?

Zie het antwoord op vraag 1. In genoemde periode is minder geleverd dan
34,5 miljard m3. Aangezien het in genoemde periode relatief warm is geweest, was de vraag naar laagcalorisch gas navenant lager.

Vraag 3

Kunt u aangeven hoeveel laagcalorisch gas uit het Groningenveld Gasterra in de periode10/2013 – 09/2014 u heeft verkocht via de virtuele handelsplaats TTF?

Zoals hiervoor aangegeven vindt de handel via de TTF plaats in energie-eenheden. De kwaliteit van het gas (hoog- c.q. laagcalorisch) speelt daarbij geen rol en er valt bijgevolg ook geen onderscheid naar herkomst of bestemming van het gas te maken.
In de periode 10/2013 – 09/2014 heeft GasTerra ongeveer 270 miljard kWh gas verkocht via de TTF. Ter vergelijking: dit komt overeen met de energiewaarde van ongeveer 25 miljard m3 hoogcalorisch gas of ongeveer 28 miljard m3 laagcalorisch gas.

Vraag 4

Kunt u aangeven hoeveel laagcalorisch gas uit het Groningenveld Gasterra in de periode10/2013 – 09/2014 u heeft verkocht aan Nederlandse afnemers, specifiek aan huishoudens en klein zakelijke gebruikers, aan kantoren, instellingen en winkels, aan elektriciteitscentrales, en aan Warmte krachtkoppeling (WKK) en industrie?

In de periode 10/2013 – 09/2014 heeft GasTerra ruim 44 miljard m3 gas uit het Groningenveld afgenomen, waarvan 15 miljard m3 in 2013 en 29 miljard m3 in 2014. GasTerra heeft deze hoeveelheid ingevoed in het landelijk transportnet. Het is niet te herleiden wat het aandeel Groningengas is in het laagcalorisch gas dat eindverbruikers in Nederland ontvangen.

Vraag 5

Kunt u aangeven hoeveel hoogcalorisch gas is in de periode 10/2013 – 09/2014 is omgezet in laagcalorisch gas?

In de betreffende periode is 4,4 miljard m3 hoogcalorisch gas toegevoegd aan het Groningengas en zo omgezet naar laagcalorisch gas.
Er is nauwelijks hoogcalorisch gas omgezet naar laagcalorisch gas door toevoeging van stikstof.

Vraag 6

Klopt het dat in 2000 21,3 miljard kubieke meter laagcalorisch Groningengas is geproduceerd, en dat de rest dus hoogcalorisch gas uit andere velden was, dat met grote hoeveelheden stikstof moest worden «verdund» tot laagcalorisch gas? Klopt het dat toen toch wel aan alle gasleverantieverplichtingen kon worden voldaan en waarom is dat nu dan niet meer mogelijk? Is de stikstofproductiecapaciteit nu kleiner dan in 2000 of zijn de leveringsverplichtingen nu hoger dan in 2000?

Het verschil in hoogte van de Groningenproductie tussen 2000 en vandaag de dag kent de volgende oorzaken:
Aangezien de dalende productie van Duitsland en Nederlandse kleine velden niet heeft geleid tot een dalende vraag naar laagcalorisch gas heeft dit een groter beroep op het Groningenveld tot gevolg gehad.
In mijn brief van 17 januari 2014 (Kamerstuk 33 529, nr. 28) heb ik aangegeven dat een maximale inzet van de conversie-installaties het mogelijk maakt om de productie uit het Groningenveld terug te brengen tot 30 miljard m3 per jaar. Dit echter onder de voorwaarde dat de flexibiliteit van het Groningenveld volledig mag worden benut en er meer dan 30 miljard m3 mag worden geproduceerd indien de omstandigheden (met name temperatuur) daartoe aanleiding geven.

Vraag 7

Is volgens u de 30 miljard m3 per jaar Groningengas waaraan wordt gerefereerd in de brief van 17 januari 2014 (Kamerstuk 33 529, nr. 28) de minimale hoeveelheid Groningengas is die nodig is om alle afspraken te kunnen voldoen? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Wat is volgens u de hoeveelheid Groningengas die minimaal nodig is om in de behoefte aan laagcalorisch gas te voorzien?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 9

Klopt hetgeen gesteld wordt op pagina 6 van het rapport «Aardgasbeleid in Nederland: actuele ontwikkelingen» horende bij het onderzoek «Groningengas op de Noordwest-Europese Gasmarkt» dat enkele langlopende contracten eerder aflopen? Deelt u de mening dat langlopende contracten die nu aflopen niet moeten worden verlengd?

Zoals ik in de bijlage bij mijn brief over het aardgasbeleid in Nederland (Kamerstuk 29 023, nr. 176) heb aangeven, lopen enkele langetermijncontracten eerder af dan 2020. In diezelfde bijlage heb ik aangegeven dat de Staat als aandeelhouder van GasTerra zal borgen dat voorlopig geen nieuwe langetermijncontracten worden afgesloten.
Dit wil zeggen dat bestaande langetermijncontracten niet worden verlengd of in volume worden verhoogd en ook dat er geen nieuwe contracten met een looptijd van langer dan vijf jaar zullen worden gesloten.1

Vraag 1

Kent u het bericht «Pork from EU disguised as mushrooms, bubble gum busted by Russia»?1

Ja.

Vraag 2

Kunt u de berichten uit Rusland bevestigen waarbij grote partijen vlees uit Nederland zijn omgekat naar oorsprong dan wel inhoud, waarbij Nederlands vlees zelfs geëxporteerd zou worden onder de noemer «champignons uit China»?

Sinds eind januari 2014 accepteert de Russische Federatie geen varkensvlees meer uit de EU. Nederlandse bedrijven produceren daarom niet meer voor de Russische Federatie en bieden ook geen partijen aan voor exportcertificering voor de Russische Federatie bij de NVWA. Sinds eind januari 2014 heeft de NVWA geen certificaten voor de export van varkensvlees(producten) naar de Russische Federatie afgegeven.
Eind oktober 2014 heeft de Russische veterinaire dienst de Europese Commissie CVO geïnformeerd over de vondst van varkensvlees(producten) uit een aantal EU-lidstaten en een derde land in een 26-tal zeecontainers op schepen afkomstig uit een aantal Europese havens. De Europese Commissie heeft op haar beurt de Nederlandse CVO hierover geïnformeerd. In mijn antwoord beperkt ik mij tot het vlees dat in Nederland is geproduceerd.
In een aantal containers heeft de Russische veterinaire dienst varkensvlees(producten) uit Nederland aangetroffen. Deze producten waren verborgen onder niet-veterinaire producten. Navraag bij de betrokken bedrijven, NVWA en de Nederlandse douane heeft de volgende informatie opgeleverd: Van de 26 containers, blijken er 25 niet te bestaan in de internationale registers voor zeecontainers. De containers zijn ook niet, zoals gebruikelijk, aangemeld voor een transportbeweging.
Op basis van de foto’s van de Russische veterinaire dienst heeft gemaakt van de bewuste partijen vlees kan duidelijk worden opgemaakt dat het originele dozen en producten betreft. De partijen vlees zijn niet omgekat als vlees afkomstig uit een ander land. De Nederlandse bedrijven in kwestie hebben deze partijen niet aangeboden voor exportcertificering naar een ander derde land. De Nederlandse producenten hebben deze partijen verkocht aan verschillende Nederlandse en buitenlandse handelaren. Volgens opgave van de handelaren hadden deze partijen een ander EU-land als bestemming, en gelden de regels van de interne markt. De partijen Nederlands vlees zijn niet vanuit een Nederlandse haven naar Rusland verscheept.

Vraag 3

Bent u bereid bij de European Food and Safety Agency (EFSA) aan te dringen op strengere controles? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn en wijze?

Nee, de bevoegdheid tot controle op de naleving van de Europese wetgeving ten aanzien van voedselveiligheid ligt bij de lidstaten en niet bij de EFSA.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «UWV stuurt werkzoekenden naar oplichters»?1

Ja

Vraag 2

Hoe kan het zijn dat een frauderend detacheringsbureau kan adverteren op de website werk.nl van het UWV (Uitvoeringsorgaan werknemersverzekeringen)? Aan welke voorwaarden moeten bedrijven voldoen om toegang te krijgen tot de website werk.nl?

Op werk.nl kunnen op drie manieren vacatures verschijnen:
Ten eerste door directe plaatsing van een vacature op werk.nl door werkgevers of intermediairs. De werkgevers en intermediairs moeten daarbij beschikken over een bij UWV aangevraagd werkgeversaccount. UWV controleert daarbij of het om een reële werkgever of een reëel intermediair gaat. Door deze werkgevers en intermediairs gemelde vacatures worden door UWV altijd gecontroleerd op woorden die op misbruik, fraude of discriminatie kunnen duiden. Werkzoekenden kunnen vanuit werk.nl direct op de gemelde vacatures solliciteren.
Ten tweede vacature van partners. Met een aantal grote vacature-aanbieders heeft UWV afspraken gemaakt over het publiceren van vacatures op werk.nl. Zij kunnen vacatures op hun eigen vacaturebanken geautomatiseerd doorzetten naar werk.nl. De teksten van de doorgezette vacatures worden door UWV op dezelfde wijze gecontroleerd als de direct geplaatste vacatures (zie het vorige punt).
Ten derde zijn er vacatures die verkregen zijn op basis van «webcrawling». Dit zijn vacatures die afkomstig zijn van het internet. Met dit aanvullend aanbod van vacatures is UWV in staat om voor werkzoekenden een zeer groot deel van alle vacatures op de Nederlandse arbeidsmarkt inzichtelijk te maken. De mogelijkheden voor werkzoekenden om werk te vinden worden hiermee sterk vergroot. Zo’n 60% van alle door UWV getoonde vacatures komt via webcrawling beschikbaar voor gebruikers van de werkmap van UWV. UWV controleert deze vacatureteksten vooraf altijd op woorden die op misbruik, fraude of discriminatie kunnen duiden. UWV controleert echter niet de identiteit van de aanbieder van de vacature(s). UWV toont alleen de eerste regels van de teksten van vacatures die via webcrawling zijn verkregen. Gebruikers van de werkmap kunnen vervolgens doorklikken naar de website van de aanbieder van de vacature om de gehele vacaturetekst te zien. De werkzoekende reageert op de website van de aanbieder op de betreffende vacature.
In de week van 27 oktober is de website van een werving- en selectiebedrijf nagemaakt door een fraudeur. Deze fraudeur, handelend onder de naam Alstaf Groep, heeft vacatures geplaatst op enkele commerciële vacaturesites. Deze vacatures zijn op basis van webcrawling ook opgenomen in het vacaturebestand van werk.nl. Gebruikers van de Werkmap konden deze vacatures opzoeken en via de website van de werkelijke aanbieder op de vacature reageren. Vervolgens werd de werkzoekende in een email verzocht om een kopie van een identiteitsbewijs in te sturen als voorbereiding op een sollicitatiegesprek. Dit mailverkeer speelde zich buiten het gezichtsveld van UWV af. In de vacatureteksten waarnaar via de werkmap kan worden doorgeklikt stond niet dat deze verzoeken onderdeel uitmaken van de sollicitatieprocedure. Uiteindelijk bleek het hier om een «spookbedrijf» te gaan, dat kopieën van identiteitsbewijzen verzamelt om daar vervolgens (mogelijk) mee te frauderen.

Vraag 3

Worden bedrijven gescreend voordat ze kunnen adverteren op werk.nl? Zo ja, op welke wijze?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Klopt het dat commerciële vacaturesites zoals »jobbird» en »vacaturedirect» vacatures kunnen plaatsen op werk.nl? Zo ja, welke voorwaarden zijn daar aan verbonden? Welke controle voert het UWV uit op de vacatures die geplaatst worden via dergelijke vacaturesites?

Nee, andere vacaturesites kunnen geen vacatures op werk.nl plaatsen. UWV vergaart door middel van «webcrawling» vacatures van andere websites. Die kunnen afkomstig zijn van bijvoorbeeld Jobbird of Vacaturedirect, maar ook van andere websites waarop vacatures staan vermeld.

Vraag 5

Maakt het UWV gebruik van de informatie die bekend is bij de landelijke FraudeHelpdesk? Zo nee, waarom niet?

Ja, de Fraudehelpdesk heeft bij Bureau Integriteit van UWV melding gedaan van de mogelijke fraudegevallen die bij de fraudehelpdesk bekend waren. UWV heeft tevens via het eigen telefoonkanaal een aantal meldingen van gedupeerden ontvangen en een schadeclaim van een gedupeerde.

Vraag 6

Hoe gaat u voorkomen dat frauduleuze bedrijven kunnen adverteren via de website van het UWV?

Op een (vacature)platform op internet, zoals werk.nl, is nooit met 100% zekerheid te garanderen dat frauduleuze bedrijven altijd met succes buiten de deur gehouden kunnen worden. Wel is deze zaak aanleiding voor UWV om informatie over veilig online solliciteren nog prominenter op werk.nl onder de aandacht te brengen. UWV adviseert werkzoekenden nadrukkelijk om bij online sollicitaties nooit persoonlijke gegevens zoals bankgegevens, kopie paspoort, rijbewijsnummer, BSN e.d. te geven. UWV zal, naar aanleiding van dit incident, bij de vacatures die via webcrawling zijn verkregen, gaan vermelden dat UWV niet kan instaan voor de identiteit van de betrokken vacatureaanbieder. Deze toevoeging wordt voor de jaarwisseling doorgevoerd op werk.nl

Vraag 7

Wordt de fraude met identiteiten aangepakt? Hoe?

UWV doet zelf aangifte en heeft gedupeerden aangeraden aangifte te doen, voorzover zij dat niet al hadden gedaan. Ook het benadeelde werving- en selectiebedrijf heeft inmiddels aangifte gedaan. Gedupeerden wordt verder aangeraden om contact op te nemen met het Centraal Meldpunt Identiteitsfraude en –fouten bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Verder staan op rijksoverheid.nl/identiteitsfraude adviezen op de vraag «Wat doe ik bij (mogelijke) identiteitsfraude?»

Vraag 1

Bent u bekend met het artikel «Hoes onder vuur om criminaliteit»?1

Ja.

Vraag 2

Erkent u de link tussen het drugsbeleid en de toename in misdrijven als inbraak, geweld en straatroof?

Een causale relatie tussen het aantal high impact crimes en de invoering dan wel handhaving van het ingezetenencriterium kan niet worden aangetoond. Wel is het aantal high impact crimes afgenomen ten opzichte van voorgaande jaren, zowel in Maastricht als ook landelijk.

Vraag 3

Hoe verklaart u dat Maastricht een koppositie heeft overgenomen als het gaat om high impact crimes sinds de coffeeshops gesloten zijn voor buitenlanders?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u bereid naar de oproep van de burgemeester van Maastricht voor «reguleren, reguleren, reguleren» te luisteren? Zo nee, waarom niet en wat doet u anders om te helpen?2

Ik beschouw het lokaal bestuur als een zeer belangrijke partner in de gezamenlijke aanpak van criminaliteit en overlast. Over het coffeeshopbeleid en de veranderingen daarin, die onder het vorige kabinet zijn ingezet, heb ik vanaf het begin intensief contact met alle betrokken burgemeesters. Ik onderhoud regelmatig contact met burgemeesters van coffeeshopgemeenten en van gemeenten die drugsoverlast en drugscriminaliteit ervaren, juist omdat ik de ernst van de problematiek volledig onderschrijf. Zo heb ik mij, tijdens mijn werkbezoek aan Maastricht, begin januari 2015, door de burgemeester laten informeren over de lokale situatie voor wat betreft de aanpak van overlast als gevolg van het coffeeshopbeleid in Maastricht en de intensivering van de aanpak van ondermijnende criminaliteit in Limburg. Ik heb alle vertrouwen in de aanpak van het lokaal bestuur, het Openbaar Ministerie en de politie.
In het huidige beleid wordt nadrukkelijk de ruimte gegeven aan betrokken gemeenten om de handhaving van het ingezetenencriterium zo nodig gefaseerd in te voeren waarbij wordt aangesloten bij het lokale coffeeshop- en veiligheidsbeleid. Voor wat betreft de regulering van hennepteelt heeft er in 2013, op verzoek van de Tweede Kamer, een uitgebreide inventarisatie plaatsgevonden van gemeentelijke plannen met betrekking tot gereguleerde hennepteelt. In vervolg daarop heb ik alle burgemeesters die een plan hebben ingestuurd, persoonlijk gesproken. Het resultaat daarvan, inclusief een reactie op aangedragen argumenten, is neergeslagen in mijn brief aan uw Kamer van 18 december 2013 (Kamerstuk 24 077, nr. 314).
Daarnaast zijn de argumenten die door gemeenten zijn aangevoerd ter onderbouwing van hun plannen uitgebreid behandeld en becommentarieerd in het, in mijn opdracht, door een onafhankelijke externe partij, uitgevoerde onderzoek «Internationaal recht en cannabis, Een beoordeling op basis van VN-drugsverdragen en EU-drugsregelgeving van gemeentelijke en buitenlandse opvattingen pro regulering van cannabisteelt», van Prof. Dr. P.H.P.H.M.C van Kempen en Mr. M.I. Fedorova van de Radboud Universiteit Nijmegen, dat ik op 21 maart 2014 aan uw Kamer heb gezonden (Kamerstuk 24 077, nr. 316).
Een belangrijk argument tegen (experimenteren met de) regulering van hennepteelt betreft het gegeven dat een groot deel van deze teelt bestemd is voor de export. Onlangs is in een onderzoek van het WODC gevalideerd dat inderdaad een groot gedeelte van de in Nederland geteelde cannabis naar het buitenland wordt geëxporteerd. Dit onderzoek heb ik u op 16 december 2014 doen toekomen (Kamerstuk 24 077, nr. 339).
Alles overziende stel ik vast dat ik met enkele burgemeesters van inzicht verschil over wat de meest effectieve en daarmee gewenste aanpak kan en moet zijn. Het antwoord op de problematiek moet mijns inziens niet gevonden worden in regulering van de teelt, maar in een krachtige en gezamenlijke aanpak van criminaliteit en overlast (zie ook antwoord onder vraag 6).

Vraag 5

Hoe verklaart u het verwijt van de burgemeester van Maastricht dat er onvoldoende steun uit Den Haag komt?3

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Hoe gaat u bijdragen aan het oplossen van de problemen met drugscriminaliteit in Maastricht en andere plaatsen?

De huidige aanpak zet in op het geïntegreerd tegengaan van hennepteelt en andere vormen van ondermijnende criminaliteit. Door de samenwerking tussen onder meer gemeenten, politie, Openbaar Ministerie en Belastingdienst, daarin ondersteund door de Regionale Informatie- en ExpertiseCentra (RIECs), zijn de verschillende diensten steeds beter in staat informatie te delen, gezamenlijk keuzes te maken en als één overheid te interveniëren. In dit verband wijs ik u op de Verantwoording aanpak georganiseerde criminaliteit 2013 en het jaarverslag RIEC/LIEC 2013, die op 16 juli 2014 naar uw Kamer zijn gezonden (Kamerstuk 29 911, nr. 92). Hieruit blijkt onder meer dat het aantal projectmatige onderzoeken naar grootschalige hennepteelt en de hoeveelheid aangepakte criminele samenwerkingsverbanden het afgelopen jaar wederom zijn gestegen en dat ook binnen de RIECs elk jaar meer casussen op een geïntegreerde wijze zijn behandeld. Het is met voortzetting en intensivering van deze werkwijze dat het kabinet de georganiseerde (drugs)criminaliteit terug wil dringen en beheersen. Ook het wetsvoorstel Strafbaarstelling voorbereiding illegale hennepteelt, dat onlangs door de Eerste Kamer werd aangenomen en 1 maart 2015 in werking treedt, vormt een belangrijke bijdrage in de strijd tegen de illegale hennepteelt.
Voor Zuid-Nederland geldt bovendien dat het bevoegd gezag aldaar aanleiding heeft gezien de aanpak van ondermijnende criminaliteit verder te intensiveren. Hierover heb ik uw Kamer geïnformeerd per brief van 4 september 2014 (Kamerstuk 29 911, nr. 93) en laatstelijk tijdens het Algemeen Overleg Georganiseerde Criminaliteit op 30 oktober 2014. Binnen de bestaande capaciteit wordt 125 fte politiecapaciteit ingezet voor de bestrijding van ondermijnende en georganiseerde criminaliteit, waaronder hennepgerelateerde criminaliteit. Alle 125 aangewezen politiemedewerkers in de drie Zuidelijke provincies zijn sinds november 2014 operationeel. Deze 125 politiemedewerkers werken in speciale ondermijningsteams en draaien zaken op de afgesproken thema’s synthetische drugs en hennepteelt. Het toezicht en de sturing op deze teams is zodanig dat men direct kan reageren als de situatie daarom vraagt: korte klappen en korte onderzoeken met bijzondere aandacht voor het afpakken van crimineel vermogen.

Vraag 7

Waarom geeft u geen gehoor aan burgemeesters die alternatieve oplossingen zoeken voor de problemen met drugscriminaliteit?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Iedereen bij moskee wist van shariahuwelijken»?1

Ja.

Vraag 2

Wat is uw reactie op dit bericht?

Artikel 1:68 van het Burgerlijk Wetboek stelt dat geen religieuze huwelijken mogen worden gesloten, als daarvoor nog geen burgerlijk huwelijk is voltrokken. De bedienaar (zoals een dominee, goeroe of imam) van de godsdienst kan bij overtreding hiervan op grond van artikel 449 van het Wetboek van Strafrecht een geldboete worden opgelegd.
Naar aanleiding van een aangifte van het bestuur van de As Soenah-moskee is het Openbaar Ministerie (OM) een strafrechtelijk onderzoek gestart naar het voltrekken van illegale huwelijken door betrokkene. Alle in het onderzoek naar voren gekomen huwelijken zijn onderzocht. Een aantal door betrokkene voltrokken huwelijken bleken niet strafbaar te zijn. Deze huwelijken waren namelijk voltrokken, nadat de betrokken personen waren getrouwd door een ambtenaar van de burgerlijke stand. In enkele gevallen bleek de identiteit van de gehuwde personen niet te achterhalen, waardoor niet met zekerheid te zeggen is of het huwelijk ten overstaan van betrokkene voor of na het wettige huwelijk is gesloten. In deze gevallen is niet te achterhalen of de huwelijken illegaal voltrokken zijn. Uit het onderzoek kwamen uiteindelijk 5 bewijsbare zaken naar voren. De verdachte is op 14 november 2014 door het Gerechtshof te Den Haag veroordeeld tot vijf keer een voorwaardelijke geldboete van € 300,–.
Artikel 449 van het Wetboek van Strafrecht betreft een overtreding. Uitsluitend medeplichtigheid aan misdrijven is strafbaar gesteld in artikel 48 van het Wetboek van Strafrecht. Ik zie geen reden om van dit algemene beginsel af te wijken.

Vraag 3

Hoeveel illegale islamitische huwelijken heeft de heer Fawaz als imam gesloten de laatste vijf jaar? Welke signalen heeft u dat het moskeebestuur van de As Soennah moskee daar medewerking aan heeft verleend of in elk geval kennis van heeft gehad? Worden de tientallen illegaal afgesloten huwelijken, zoals wordt beweerd door de heer Fawaz, onderzocht? Zo nee, waarom niet? Deelt u de mening dat medewerking verlenen aan en of faciliteren van illegale huwelijken eveneens strafbaar moet zijn?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Op welke schaal vinden illegale islamitische huwelijken zonder voorafgaand burgerlijk huwelijk plaats in Nederland en in andere moskeeën, of door andere imams? Heeft u hier een compleet beeld van en wat is uw aanpak teneinde dit fenomeen te bestrijden? Kunt u hier eveneens de aangenomen motie Yücel/Van Dijk2 bij betrekken die vraagt om de omvang van onwettige huwelijken waar imams en overheidsinstellingen bij betrokken zijn?

Het kabinet heeft geen zicht op de schaal waarop islamitische huwelijken, waarbij geen sprake is van een voorafgaand burgerlijk huwelijk, worden afgesloten. Evenmin heeft het kabinet zicht op in Nederland of in het buitenland op informele plaatsen afgesloten islamitische huwelijken.
Een reactie op de motie Yücel/Van Dijk is reeds gegeven in de brief van mijn ambtgenoot van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) aan de Tweede Kamer van 23 april 20143. Op dit moment wordt bekeken of een onderzoek dienstig kan zijn om het probleem aan te pakken en op te lossen. De Tweede Kamer wordt hierover door de Minister van SZW geïnformeerd voor het einde van 2014, als onderdeel van het meerjarig vervolg van de inzet tegen huwelijksdwang en achterlating (zelfbeschikking).

Vraag 5

In welke mate worden islamitische huwelijken ook gesloten op informele, particuliere plaatsen zoals huizen, kantoren, buiten het zicht van organisaties en instanties? In welke mate worden die door Nederlandse moslims gesloten in het buitenland met huwelijkse gevangenschap in Nederland als gevolg?

Zie antwoord vraag 4.

Vraag 6

Deelt u de mening dat deze illegale islamitische huwelijken in strijd zijn met de wet en met name vrouwen in een kwetsbare positie kan brengen? Zo ja, bent u bereid het maximale te doen teneinde deze praktijken te stoppen? Zo ja, welke acties gaat u concreet ondernemen?

Een huwelijk is naar Nederlands recht alleen een huwelijk als het voltrokken is ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand en voldaan is aan de in het Burgerlijk Wetboek neergelegde voorwaarden en vereisten.
Ingevolge artikel 449 lid 1 van het Wetboek van Strafrecht is het strafbaar om als bedienaar van een godsdienst, voordat partijen hebben doen blijken dat hun huwelijk ten overstaan van de ambtenaar van de burgerlijke stand is voltrokken, enige godsdienstige plechtigheid daartoe te verrichten. Als sprake is van een vermoeden van een strafbaar feit, is het aan het OM om per geval te beoordelen of het opportuun is daartegen op te treden. Huwelijksdwang valt onder de brede aanpak van geweld in huiselijke kring van politie en OM.
De ministeries van Binnenlandse Zaken, Buitenlandse Zaken, Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Veiligheid en Justitie en Volksgezondheid, Welzijn en Sport werken aan het bestrijden van huwelijksdwang, zoals reeds uiteengezet in de brief van de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan de Tweede Kamer d.d. 10 juli 20144.
Verschijnselen als huwelijksdwang en huwelijkse gevangenschap vormen een beperking van de fundamentele rechten en vrijheden en zijn daarom een schending van de mensenrechten.
Om vrij te kunnen beschikken over de eigen fundamentele rechten en vrijheden is kennis hiervan een eerste voorwaarde. Er wordt dan ook extra ingezet op bewustwording en voorlichting. Voorlichting over wat in Nederland is toegestaan en wat niet, inclusief de bijbehorende wettelijke maatregelen, zal naar verwachting een belangrijke preventieve werking hebben.
Verder is er voor alle vormen van huiselijk geweld het Steunpunt Huiselijk Geweld (SHG). Per 1 januari 2015 komt er ook een landelijk knooppunt huwelijksdwang. Dit is een kennis- en expertisecentrum dat wordt ondergebracht bij het SHG in Den Haag.
Voor rechtsvragen over beëindiging van een (religieus) huwelijk kunnen vrouwen terecht bij het Juridisch Loket voor gratis juridisch advies. Vrouwen kunnen zich tot de civiele rechter wenden, teneinde de medewerking van de echtgenoot te vorderen tot ontbinding van het religieuze huwelijk. Indien er een strafproces loopt, kunnen de slachtoffers bovendien kosteloos ondersteuning (in juridisch, praktisch, sociaal en psychologisch opzicht) krijgen van Slachtofferhulp Nederland.
Ik verwijs verder naar het antwoord op vragen 4 en 5.

Vraag 7

Op welke wijze kunt u vrouwen die tegen hun wil vastzitten in een religieus islamitisch huwelijk en mogelijk te maken hebben met ondergeschiktheid, afhankelijkheid en in het ergste geval geweld, helpen en beschermen? Kunt u hierbij betrekken de omstandigheid dat vrouwen in deze illegale islamitisch huwelijken geen volledig eigen zeggenschap hebben over het definitief willen beëindigen daarvan?

Zie antwoord vraag 6.

Vraag 8

Bent u bereid deze vragen te beantwoorden voor het Algemeen overleg over huwelijksdwang en achterlating?

Ja.

Vraag 1

Bent u bekend met de berichten «Hogeschool van Amsterdam verbiedt stages en reizen naar Afrika»1 en «HvA zet stop op stages en reizen naar Afrika»2?

Ja. Overigens heeft de HvA aangegeven dat het verbod niet absoluut is, maar meer bedoeld is om een extra check in te bouwen voor reizen naar risicogebieden.3

Vraag 2

Deelt u de mening dat ervaring opdoen in Afrika tijdens een stage of studiereis naar Afrika, een verrijking kan zijn voor zowel de student als het continent en daarom een belangrijk onderdeel kan zijn van het curriculum van een studie?

Ja, ik deel die mening. In mijn Visiebrief Internationale dimensie ho en mbo (Kamerstuk 22 452, nr. 41), die ik deze zomer uitbracht, benadruk ik het belang van internationale ervaring. Internationale ervaring helpt studenten hun grenzen te verleggen, problemen creatief op te lossen en levenservaring op te doen. Dat geldt voor reizen binnen en buiten Europa, dus ook voor reizen naar Afrika.

Vraag 3

Zijn er andere onderwijsinstellingen met een vergelijkbaar beleid ten aanzien van stages in en studiereizen naar Afrika?

Er zijn mij geen instellingen bekend die reizen in heel Afrika verbieden, hoewel er wel instellingen zijn die reizen naar West-Afrika ontraden. De onderwijsinstellingen die programma’s en stages hebben in Afrika, geven doorgaans aan het reisadvies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken te volgen.

Vraag 4

Deelt u de mening, zoals ook verwoord door de HvA-studente in Folia3, dat het niet goed is om heel Afrika als continent over één kam te scheren en dat het daarom beter zou zijn om per land het besmettingsgevaar en de risicosituatie te beoordelen in plaats van een verbod op reizen naar het gehele continent Afrika in te stellen?

Ja, ik deel deze mening. Er zijn grote verschillen tussen regio’s en landen in Afrika. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken geeft een actueel en op de situatie aangepast reisadvies met betrekking tot reizen naar Afrikaanse landen. Met een reisadvies kunnen Nederlandse reizigers zich beter voorbereiden op veiligheidsrisico's tijdens een buitenlands verblijf.

Vraag 5

Bent u bereid in gesprek te gaan met de HvA en sectorraden om ervoor te zorgen dat onderwijsinstellingen op de hoogte zijn van de exacte risico’s en het verantwoord bezoeken van Afrika in het kader van een studie mogelijk blijft?

Het is aan de instellingen zelf om in hierin hun beleid te bepalen, ik zal daarover geen landelijke richtlijnen opstellen. Wel onderhoud ik contact met de Vereniging Hogescholen en de VSNU over de ontwikkelingen. Ik raad instellingen aan zich te houden aan het reisadvies van het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken gaat in reisadviezen uitgebreid in op de veiligheidssituatie in een land en wijst op gezondheidsrisico’s. In een groot aantal landen in Afrika is het heel goed mogelijk om te reizen/verblijven, mits goed voorbereid. De reisadviezen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken zijn niet bindend. Het blijft de verantwoordelijkheid van de reiziger zelf en van in dit geval de HvA om een reis wel of niet te laten doorgaan.

Vraag 1

Heeft u kennisgenomen van het bericht «Het gaat mis met zoveel asielzoekers»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de visie dat het alle redelijkheid te buiten gaat om een dorpje van 140 inwoners door de komst van 1.400 asielzoekers te laten vertienvoudigen?

Voor wat betreft de gang van zaken rondom de komst van een asielzoekerscentrum verwijs ik u naar mijn antwoord op de vragen 3, 4 en 5 over een asielzoekerscentrum in Winschoten of Scheemda (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 548). Ik realiseer mij dat dit impact heeft op de omwonenden. Desalniettemin is het noodzakelijk asielzoekers op te vangen en daartoe worden geschikte locaties gezocht die op zo kort mogelijke termijn beschikbaar zijn.

Vraag 3

Begrijpt u de grote zorg in het Drenthse dorp voor ontwrichting van de lokale gemeenschap?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Bent u ook van mening dat inwoners van plaatsen zoals Oranje, die geconfronteerd worden met de komst van een asielzoekerscentrum, de mogelijkheid dienen te hebben dit te blokkeren?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 5

Deelt u de mening dat het beleid steeds nieuwe groepen asielzoekers toe te laten, moet worden vervangen door een beleid van opvang in de regio? Zo neen, waarom niet?

Voor het antwoord op deze vraag verwijs ik naar mijn antwoord op vraag 2 over een asielzoekerscentrum in Winschoten of Scheemda (Aanhangsel Handelingen, vergaderjaar 2014–2015, nr. 548).

Vraag 6

In hoeverre begrijpt u dat de enige structurele oplossing van het probleem een opt-out is ten aanzien van het Europese immigratie- en asielbeleid?

Gelet op het feit dat de komst van asielzoekers naar Nederland meestal verband met crises in landen van herkomst, deel ik niet de mening dat de enige structurele oplossing een opt-out is ten aanzien van het Europese immigratie- en asielbeleid. Structurele oplossingen zullen vooral gerealiseerd moeten worden in de landen van herkomst.

Vraag 1

Wat is uw reactie op de berichten1 dat de Rwandese overheid, ondanks enige tekenen van verbetering, nog altijd oneerlijke processen voert en beschuldigingen van oorlogsmisdaden gebruikt als manier om tegenstanders van het regime uit te schakelen en dat nu zelfs de familie van leden van de oppositie wordt gebruikt teneinde hen het zwijgen op te leggen?2

Volgens het Rwandese strafrecht is het strafbaar om haat te zaaien en de genocide te ontkennen of te minimaliseren. De Nederlandse regering respecteert deze wetgeving, maar vindt het belangrijk dat er geen misbruik van wordt gemaakt om oppositie de mond te snoeren. Waar een vermoeden bestaat van een oneerlijk proces spreekt Nederland de Rwandese regering daarop aan.

Vraag 2

Is door Nederland onderzocht of deze berichten kloppen? Zo ja, op welke informatie baseert u uw standpunt? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 1.

Vraag 3

Wat is uw standpunt ten aanzien van de inspanningen van de Rwandese overheid in het algemeen ten aanzien van het hervormen van het justitieel apparaat? Deelt u de mening van Human Rights Watch dat hiermee doorgegaan moet worden en dat dit werk nog niet is voltooid?3

Het justitiële apparaat in Rwanda moest opnieuw worden opgebouwd na de genocide in 1994. Mede met steun van Nederland is hierbij al veel bereikt. Er zijn zeker nog verbeteringen mogelijk in het Rwandese juridische stelsel en verdere versterking is wenselijk; daarom zal Nederland ook doorgaan met verdere ondersteuning. Ook blijft Nederland de Rwandese overheid aanspreken op het garanderen van eerlijke procesgang. Meest recent heeft Minister Ploumen dit besproken met de Rwandese Minister van Justitie tijdens haar bezoek aan Rwanda op 13 november 2014.

Vraag 4

Kunt u garanderen dat Rwandezen die worden uitgezet naar of uitgeleverd aan Rwanda geen gevaar lopen op een oneerlijk proces of onterechte straf? Zo ja, hoe kunt u dat garanderen nu de hervormingen van het justitieel apparaat blijkens het standpunt van Human Rights Watch nog niet zijn voltooid? Zo nee, waarom worden er dan toch mensen uitgezet naar en uitgeleverd aan Rwanda?

Nederland kent een zorgvuldige uitleveringsprocedure, waarbij zorgen over schending van mensenrechten aan de orde kunnen worden gesteld en worden beoordeeld: allereerst door de rechtbank en door de Hoge Raad, en tenslotte door de Minister van Veiligheid en Justitie. In elke individuele zaak zal door de Minister, in overleg met het Ministerie van Buitenlandse Zaken, worden bekeken of er een concreet risico is dat mensenrechten, die aan de uitlevering in de weg staan, zullen worden geschonden.
Voor zover er in een individueel geval ten aanzien van bepaalde aspecten nog twijfel bestaat, is het mogelijk om hier met Rwanda afspraken over te maken door garanties te vragen. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan garanties ten aanzien van artikel 5 EVRM: detentieomstandigheden. Zo heeft Rwanda aangegeven dat door Nederland uit te leveren personen gedetineerd zullen worden in een penitentiaire inrichting die voldoet aan de internationale maatstaven. De beslissing van de Minister van Veiligheid en Justitie om uitlevering toe te staan kan bovendien worden voorgelegd aan de voorzieningenrechter.
Opgemerkt wordt dat uitlevering (strafrecht) los staat van uitzetting (vreemdelingenrecht). Niettemin, net als bij uitlevering is in het geval van uitzetting ook sprake van stevige waarborgen: als bij terugkeer naar het land van herkomst sprake is van een risico op een onmenselijke behandeling als bedoeld in artikel 3 EVRM zal de persoon in kwestie niet worden uitgezet. Dit staat eveneens ter toetsing van de Nederlandse rechter.
De omstandigheid dat hervormingen in het justitieel apparaat in Rwanda nog niet volledig zouden zijn voltooid, brengt niet met zich mee dat er niet per individueel geval bezien kan worden of uitlevering dan wel uitzetting mogelijk is.

Vraag 5

Zijn er geverifieerde argumenten op basis waarvan u de Nederlandse nationaliteit van betrokkene in meent te moeten trekken? Zo ja, kunt u de Kamer hierover, desgewenst vertrouwelijk, informeren?

Zoals uw Kamer bekend is, ga ik niet in op individuele zaken. De Wet bescherming persoonsgegevens verbiedt de Nederlandse staat om in gevallen als deze gegevens openbaar te maken. Dat klemt in gevallen als deze des te meer omdat deze informatie door openbaarmaking ook onbedoeld ter kennis van de autoriteiten van herkomstlanden zou kunnen komen met eventuele risico’s voor betrokkene van dien. De Nederlandse overheid heeft zich daar in dit geval dan ook verre van gehouden en alle verwijzingen in de media naar de inhoud van de procedure van betrokkene zijn dan ook terug te voeren op betrokkene zelf. Dit heb ik tevens bericht aan de gemachtigde van betrokkene, in antwoord op zijn schrijven.4 Niettemin kan ik uw vragen ook beantwoorden door een weergave van de algemene gang van zaken. Daartoe acht ik het in deze specifieke situatie tevens nuttig om enige achtergrond te schetsen.
Zoals uw Kamer bekend zet Nederland zich in voor het tegengaan van straffeloosheid van plegers van internationale misdrijven en is de Nederlandse inzet erop gericht om te voorkomen dat Nederland voor hen een toevluchtsoord wordt. Met enige regelmaat spreek ik uw Kamer hierover.
In 1994 heeft in Rwanda een genocide plaatsgevonden: na het neerschieten van het vliegtuig met daarin de Rwandese en Burundese presidenten, waarbij zij beide om het leven kwamen, zijn in een tijdbestek van 100 dagen naar schatting 500.000 tot 800.000 Tutsi’s (na die dagen was ongeveer 75% van de als Tutsi geregistreerde bevolking vermoord) en gematigde Hutu’s vermoord. Op grote schaal vonden gruwelijkheden plaats, openlijk aangemoedigd door de autoriteiten via o.a. haatpropaganda van radio RTLM. In de maanden voor de genocide werden Hutu’s hiertoe al opgeruid.
Veel Rwandezen zijn rond die tijd gevlucht en een aantal van hen is ook in Nederland terecht gekomen. Na verloop van tijd kwam steeds meer informatie beschikbaar waaruit blijkt dat sommige van de Rwandezen in Nederland destijds mogelijk niet naar waarheid hebben verklaard over hun rol en betrokkenheid bij de genocide. Indachtig het Nederlandse uitgangspunt van geen vluchthaven te willen zijn voor plegers van internationale misdrijven en het tegengaan straffeloosheid is de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) daarom in 2008 een project gestart om hier onderzoek naar te doen.5 Als informatie in een individueel geval daar aanleiding toe geeft, wordt actie ondernomen door het starten van een procedure, zoals bijvoorbeeld het intrekken van een verblijfsvergunning of Nederlanderschap op grond van het verstrekken van onjuiste gegevens wegens de toepasselijkheid van artikel 1F Vluchtelingenverdrag. Deze procedures worden nu gevoerd en staan uiteindelijk ter toetsing van de Nederlandse rechter. In de zaak die aanleiding heeft gegeven tot uw vragen loopt ook een dergelijke procedure.
Het artikel 1F-onderzoek en de besluiten van IND zijn doorgaans gebaseerd op meerdere bronnen: verklaringen van betrokkene, openbare informatie van NGO’s, jurisprudentie en informatie van internationale tribunalen etc.
Voor zover een individueel ambtsbericht (IAB) mede ten grondslag ligt aan het besluit van de IND, geldt het volgende.
IAB’s worden op verzoek van de IND door het Ministerie van Buitenlandse Zaken opgesteld. In het IAB wordt, voor zover mogelijk, antwoord gegeven op specifieke onderzoeksvragen van de IND in een individuele asielzaak. Een IAB kan zowel belastende als ontlastende informatie bevatten.
Aan IAB’s ligt onderzoek in het land van herkomst van de asielzoeker ten grondslag. Dit onderzoek wordt uitgevoerd door een vertrouwenspersoon die op basis van zijn of haar kennis, netwerk en toegang door de ambassade is geworven. Integriteit en zorgvuldigheid zijn belangrijke vereisten voor een vertrouwenspersoon om het onderzoekswerk te kunnen doen, dat vaak in moeilijke en complexe omstandigheden wordt uitgevoerd.
Vertrouwenspersonen werken op basis van een werkinstructie met richtlijnen voor het verrichten van onderzoek. Zo worden er eisen gesteld aan te gebruiken bronnen en onderzoeksmethoden en dient de vertrouwenspersoon hierover te rapporteren in zijn verslag. Op deze manier wordt inzichtelijk gemaakt hoe de informatie van de vertrouwenspersoon is verkregen en hoe de betrouwbaarheid van de gebruikte bronnen kan worden beoordeeld. Bij onderzoek is het essentieel dat de veiligheid van de asielzoeker, diens familie of de onderzoeker niet in gevaar wordt gebracht en de band met Nederland dan wel de asielprocedure niet bekend wordt. De autoriteiten in het land van herkomst zijn op geen enkele wijze betrokken bij of geïnformeerd over deze onderzoeken. Het onderzoek van een vertrouwenspersoon wordt door zowel ambassade als het Ministerie van Buitenlandse Zaken kritisch getoetst op het gebruik van bronnen, betrouwbaarheid van informatie en onderzoeksmethoden.
Vervolgens vergewist de IND zich ten behoeve van een zorgvuldige besluitvorming ervan dat het IAB zorgvuldig tot stand is gekomen, inhoudelijk inzichtelijk is en voldoende wordt onderbouwd door de onderliggende stukken: de zogenoemde REK-check. Als een IAB de REK-check niet doorstaat, wordt het niet gebruikt in de besluitvorming. Doorstaat een IAB wel de REK-check en wordt het gebruikt in een besluit dan heeft betrokkene vervolgens de mogelijkheid om de rechter over het IAB te laten oordelen, inclusief de onderliggende bronnen die voor een rechter volledig inzichtelijk zijn.
We hebben in Nederland een zorgvuldige procedure. Met procedures als het intrekken van Nederlanderschap en/of toepassen van artikel 1F wordt terughoudend omgegaan en deze besluiten worden niet zomaar genomen. De gronden moeten goed worden onderbouwd en zorgvuldig (kenbaar) gemotiveerd in het besluit. De Nederlandse procedure is zo ingericht dat betrokkene uitgebreid in de gelegenheid is om zijn argumentatie naar voren te brengen, en uiteindelijk is het oordeel aan de rechter.
De stand van zaken en informatie die op een bepaald moment bekend is, maakt dat er al dan niet wordt overgegaan tot het nemen van een artikel 1F besluit. Wanneer nieuwe informatie of inzichten ertoe leiden dat het gekozen standpunt onjuist is, dan voorziet de procedure erin dat het (voorgenomen) besluit hersteld kan worden. De procedure bevat voldoende waarborgen om te concluderen dat een besluit, wanneer het is geaccordeerd door de rechtbank, zorgvuldig is genomen.

Vraag 1

Kent u het bericht «Radeloze Joop (81): Soms loopt de urine langs haar enkels»?1

Ja.

Vraag 2

Wat vindt u ervan dat de echtgenoot van een cliënt die woont op een afdeling van verpleeghuis WZH Waterhof in Den Haag zelf regelmatig op de afdeling van zijn echtgenote, waar 8 dementerende cliënten verblijven, oppast omdat er geen personeel aanwezig is op de afdeling? Kunt u uw antwoord toelichten?

Bewoners van een verpleeghuis moeten kunnen rekenen op verantwoorde zorg. Genoeg personeel op een afdeling, juiste medicatietoediening en het nakomen van afspraken uit het zorgplan maken onderdeel uit van verantwoorde zorg.

Vraag 3

Wat vindt u van de verdere constateringen, die de echtgenoot van een cliënt toelicht in het artikel, over toezicht op de medicatietoediening op de afdeling, hygiëne en persoonlijke verzorging van cliënten en het niet nakomen van afspraken uit het ondersteuningsplan? Kunt u uw antwoord toelichten?

Zie antwoord vraag 2.

Vraag 4

Kunt u aangeven wat volgens u goede kwaliteit van zorg is? Wordt er volgens u goede kwaliteit van zorg geleverd in verpleeghuis WZH Waterhof in Den Haag? Kunt u beide antwoorden toelichten?

In mijn brief van 12 juni jl. heb ik geschetst wat voor mij goede zorg is. Ik citeer: «Goede zorg wil zeggen dat er wordt gestreefd naar een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven voor de cliënt. De concrete invulling van de zorg gebeurt in samenspraak tussen de cliënt en de zorgverlener, waarbij het uitgangspunt is dat de cliënt zo veel mogelijk beslist met het oog op zijn wensen en mogelijkheden. Omdat de kwaliteit van bestaan centraal staat, kiezen zorgverleners een persoonsgerichte bejegening. Er is aandacht voor zingeving en voor iemands eigen netwerk en buurt. De (zorg)vraag van de cliënt wordt integraal bekeken. Het gaat erom dat iemand zich geholpen voelt, niet dat er «een product» is geleverd. Daarbij voldoet goede zorg aan professionele standaarden. (...) In mijn visie op kwaliteit staat het begrip kwaliteit van leven centraal en is veilige zorg daar onlosmakelijk een onderdeel van. Veilige zorg is de basis van waaruit gestart wordt; van daaruit kan kwalitatief goede zorg zich richten op een zo hoog mogelijke kwaliteit van leven of welbevinden.»
Het oordeel op de vraag of er verantwoorde zorg wordt geleverd, is een verantwoordelijkheid van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ).

Vraag 5

Wanneer is voor het laatst door de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) verpleeghuis WZH Waterhof in Den Haag bezocht? Hoe was het oordeel van de IGZ over de kwaliteit van zorg in deze instelling? Hoe verhoudt het oordeel van de IGZ zich tot de constateringen van genoemde echtgenoot?

De IGZ heeft het specifieke verpleeghuis WZH de laatste vier jaar frequent bezocht. Dit jaar heeft de IGZ in het voorjaar WZH bezocht.
Het is gebruikelijk dat de IGZ het ministerie over haar bezoeken informeert indien er sprake is van noodzaak tot een maatregel. Daarvoor was destijds geen aanleiding. De IGZ heeft WZH locatie Waterhof voor het laatst 12 november 2014 bezocht. De voorlopige bevindingen komen overeen met het beeld dat de IGZ de laatste jaren van deze organisatie heeft gekregen. Uit dit toezicht bleek niet dat er hoge risico’s waren voor kwaliteit en veiligheid van zorg, maar wel dat er verbeterpunten zijn ten aanzien van bezetting, deskundigheid van medewerkers en ook medicatieveiligheid. Deze elementen komen ook terug in het artikel in het Algemeen Dagblad.

Vraag 6

Wat vindt u ervan dat de cliëntenraad van de instelling meerdere keren aan de bel getrokken heeft over de kwaliteit van zorg op deze locatie, maar dat het bestuur van de instelling niet reageert op de signalen van de cliëntenraad? Kunt u uw antwoord toelichten?

Signalen van de cliëntenraad moeten altijd serieus genomen worden. Dit is een expliciet aandachtspunt van de IGZ bij inspecties.

Vraag 7

Bent u bereid in gesprek te gaan met de bestuurders van WZH Waterhof in Den Haag over deze situatie?

Dit is een verantwoordelijkheid van de IGZ als toezichthouder.

Vraag 8

Kunt u aangeven op welke wijze kwaliteit van zorg in verzorgings- en verpleeghuizen nu concreet verbeterd gaat worden, zodat situaties – zoals de echtgenoot van deze cliënt deze beschrijft – niet meer voorkomen? Kunt u aangeven welke concrete acties er gaan plaatsvinden in het kader van het verbeterprogramma dat samen met brancheorganisatie Actiz wordt opgezet? Welke rol speelt de IGZ in dit verbeterprogramma?

Ik heb de Tweede Kamer 12 juni jl. een brief gestuurd, waarin de hoofdlijnen van mijn aanpak voor een verbetering van de zorg voor ouderen in verzorgings- en verpleeghuizen is gepresenteerd. Hierover ga ik vanavond met u in debat en daarin zal ik uw Kamer ook de uitwerking nader toelichten.

Vraag 9

Is het mogelijk deze vragen voor de behandeling van de begroting VWS voor het jaar 2015 te beantwoorden en het verbeterprogramma dat in november naar de Kamer zou komen vóór de begrotingsbehandeling naar de Kamer te sturen?

Ja. Ik heb u ten aanzien van het verbeterprogramma in de brief over verbetering van de mondzorg van 12 november laten weten dat de uitwerking daarvan aanaar uw Kamer wordt verzonden.

Vraag 1

Kent u Youp nog?1

Ja.

Vraag 2

Erkent u dat de blinde Youp door zijn lichte verstandelijke beperking, het ontbreken van zelfregulatie en ernstige gedragsproblematiek 24 uur per dag zorg en toezicht nodig heeft? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 3

Klopt het dat Youp niet onder de Wet langdurige zorg (Wlz) valt, omdat zijn ouders geen kortdurend verblijf hebben aangevraagd, mede omdat Youp nergens opgevangen kan worden?2

Vraag 4

Erkent u dat de situatie van Youp exemplarisch is voor vele andere kinderen en jongeren met een net afwijkende grondslag of aantal uren in de indicatie? Kunt u een overzicht geven welke uitsluitingsmechanismen bestaan voor de toegang tot de Wlz?

Vraag 5

Is er een selectiefout gemaakt, waardoor een groep kinderen die wel aangewezen zijn op een 24-uur hulp/toezicht niet in de Wlz terecht zijn gekomen, vanwege die ontbrekende indicatie voor kortdurend verblijf?

Vraag 6

Is het niet vreemd dat de ouders van kinderen zoals Youp om in aanmerking te komen voor de Wlz nu een aanvraag voor kortdurend verblijf zouden moeten indienen, terwijl ze deze aanspraak niet kunnen of willen «gebruiken»?3

Vraag 7

Deelt u de inschatting dat kinderen zoals Youp in een zorginstelling zouden verblijven als de ouders niet de 24-uur hulp/toezicht taak op zich nemen? Kunt u uw antwoord toelichten?

Vraag 8

Is het werkelijk de bedoeling van de stelselwijzigingen dat kinderen met een lichtverstandelijke beperking en ernstige gedragsproblemen onder de Jeugdwet/Wmo en Zorgverzekeringswet gaan vallen tot ze 18 jaar zijn? Waardoor ze niet langer verzekerd zijn van de veilige omgeving waarin ze nu verkeren? Zijn gemeenten hierop berekend?

Een belangrijke doelstelling van de nieuwe Jeugdwet is de zorg voor kinderen in één kader samen te brengen, onder verantwoordelijkheid van gemeenten. Dat geldt met name ook voor de zorg aan kinderen met een licht verstandelijke beperking. Gemeenten zijn verantwoordelijk voor passende zorg, en dat kan afhankelijk van de ernst van de bijkomende gedragsproblematiek behandeling thuis inhouden of in een orthopedagogisch behandelcentrum.

Vraag 9

Bent u bereid om snel het besluit te nemen dat kinderen en jongeren met licht verstandelijke beperking en ernstige gedragsproblemen op te nemen in de Wlz, om rust te geven aan de bezorgde ouders en om recht te doen aan de stelling dat de Wlz er is voor mensen die levenslang en levensbreed zorg en ondersteuning nodig hebben?

Ik heb altijd gesteld dat cliënten voor het systeem gaan. Om die reden heb ik eerder de Regeling Wlz-indiceerbaren opgesteld. Zoals ik in het antwoord op de vragen 2 tot en met 7 heb gesteld, wordt de regeling feitelijk uitgebreid voor mensen zoals Youp. Hiermee ontstaat duidelijkheid voor de cliënt en kan volgend jaar worden bezien op welke wijze en binnen welk wetgevingsregime de zorg en ondersteuning het beste ingericht kan worden.

Vraag 10

Kunt u deze vragen op zo een kort mogelijke termijn beantwoorden, maar zeker voor de behandeling van de begroting VWS in week 47?

Deze termijn is helaas niet haalbaar gebleken.

Vraag 1

Kent u het bericht «Spermakliniek MC Bijdorp overtrad de wet»1 en herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen over misstanden bij deze spermakliniek?

Ja.

Vraag 2

Is het waar dat nog in de zomer van 2007 door MC Bijdorp sperma van een anonieme donor bij een vrouw is ingebracht? Zo ja, zijn daardoor wettelijke bepalingen overtreden? Zo ja, welke bepalingen en hoe kan nu nog tegen de overtreder(s) worden opgetreden? Zo nee, wat is er dan niet waar?

Op basis van een recent signaal onderzoekt de IGZ of er na de inwerkingtreding van de Wet donorgegevens kunstmatige bevruchting (Wdkb) in 2004 vrouwen behandeld zijn met anoniem semen in MC Bijdorp. Lopende dit onderzoek kan ik hierover geen mededelingen doen.

Vraag 3

Wat kunnen kinderen die met een erfelijke afwijking geboren worden uit sperma van een anonieme donor nog doen om achter de identiteit van de donor te komen? Wat kunnen andere personen of instanties nog doen om hier achter te komen?

Spermaklinieken hebben de verplichting om – indien aanwezig – ook donorgegevens van voor 2004 aan te leveren bij de Stichting donorgegevens kunstmatige bevruchting (Sdkb). Voor spermadonoren die voor 2004 anoniem semen hadden gedoneerd bestond de mogelijkheid tot de inwerkingtreding van de wet schriftelijk te verklaren dat de persoonsidentificerende gegevens niet aan een donorkind zouden worden verstrekt. In het geval van geregistreerde anonimiteit zal de Sdkb geen contact opnemen met de donor. In het geval dat de anonimiteit niet geregistreerd is, zal de Sdkb – als zij een verzoek ontvangt van een donorkind – de donor verzoeken in te stemmen met het verstrekken van zijn persoonsidentificerende gegevens.
Uit de evaluatie van de Embryowet en de Wdkb is gebleken dat het verkrijgen van gegevens daterend van voor 2004 een knelpunt is. Deze persoonsgegevens zijn vaak niet beschikbaar, omdat de klinieken niet meer bestaan en de dossiers zijn vernietigd. Helaas zie ik geen mogelijkheden deze gegevens te achterhalen. Donorkinderen zijn dan aangewezen op de Fiom DNA-databank. Wellicht kunnen zij op die manier in contact komen met mogelijke halfbroers en -zussen en eventueel de donor.

Vraag 4

Wat is de stand van zaken van uw overleg met Fiom over hun bevindingen zoals genoemd in de eerdere vragen (zie antwoord 2 en 3)?

Met het Fiom heeft overleg plaatsgevonden over de ontwikkelingen rondom de DNA-databank. Dit overleg heeft geen aanleiding gegeven voor nadere stappen.

Vraag 5

Wat is de stand van zaken van uw overleg met de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)? Heeft de IGZ al nader onderzoek gedaan? Zo ja, wat is de uitkomst van dat onderzoek? Is de uitkomst van dat onderzoek voor u reden om nadere stappen te ondernemen en welke? Zo nee, waarom niet? (Zie antwoord 2 en 3 van de genoemde eerdere vragen)

Met de IGZ heeft de afgelopen maanden overleg plaatsgevonden over de betreffende kliniek.
De IGZ heeft meerdere meldingen en signalen ontvangen over haar praktijkvoering. Van een aantal van deze meldingen is aangifte gedaan bij het OM wegens verdenking van een strafbaar feit. Het OM heeft deze zaken geseponeerd op basis van verjaring en omdat de strafbare feiten niet op alle onderdelen bewezen waren. Recent zijn er enkele nieuwe meldingen gedaan bij de IGZ, voornamelijk van uit de periode van (ver) voor 2004. Deze heeft de IGZ nog in onderzoek. In geval van een ernstige overtreding zal de IGZ niet nalaten alsnog in te grijpen. Hierbij teken ik aan dat eventueel te nemen maatregelen alleen gebaseerd kunnen worden op de op het moment van behandeling vigerende wetgeving en richtlijnen, en niet op basis van de huidige wetgeving en inzichten.
Omdat ik het signaal heb gekregen dat MC Bijdorp niet langer de zorg kon dragen voor de opslag en beheer van de dossiers, heb ik ervoor gezorgd dat deze dossiers elders zijn opgeslagen. Dit is in overleg met de oud-directeur van de kliniek gebeurd. Op het moment wordt bezien hoe en waar de dossiers structureel bewaard kunnen worden, zodat de gegevens uit de dossiers beschikbaar blijven voor verzoeken van donorkinderen.

Vraag 6

Is de inhoud van het genoemde bericht «Spermakliniek MC Bijdorp overtrad de wet»2 voor u aanleiding om de IGZ (aanvullend) onderzoek te laten doen of ziet u aanleiding nadere stappen te nemen? Zo ja, waar richt het onderzoek zich op en aan welke stappen denkt u? Zo nee, waarom niet?

Zie antwoord vraag 5.

Vraag 7

Deelt u de mening dat er zo snel mogelijk en zo compleet mogelijk duidelijkheid moet komen over de aard en de omvang van misstanden bij de inmiddels gesloten kliniek MC Bijdorp? Zo ja, hoe gaat u dit bewerkstelligen? Zo nee, waarom niet?

Ik deel met u de mening dat het van groot belang is dat donorkinderen en hun moeders helderheid krijgen over de klachten die zij hebben over de betreffende kliniek. Daarnaast acht ik het van groot belang dat voor donorkinderen de mogelijkheid bestaat hun afstamming te kunnen kennen.
Ik wacht de resultaten van het onderzoek dat de IGZ doet naar de ontvangen meldingen af om op basis daarvan zo mogelijk stappen te zetten.

Vraag 8

Acht u het mogelijk dat misstanden zoals genoemd zich ook bij andere klinieken hebben voorgedaan? Zo ja, waarom acht u dat mogelijk? Heeft u of de IGZ daar signalen van ontvangen en waar bestaan die uit? Zo nee, waarom acht u dit niet mogelijk?

Uit de evaluatie van de Wdkb is niet gebleken dat er andere klinieken zijn waar zich soortgelijke problemen hebben voorgedaan. Daarnaast heeft de IGZ sinds de inwerkingtreding van de Wdkb geen verdere signalen ontvangen over andere spermaklinieken. Gezien de recente ontwikkelingen ben ik echter voornemens te spreken met de Sdkb om te vernemen of zij wellicht signalen hebben ontvangen over andere (oud-)klinieken.

Vraag 1

Herinnert u zich de antwoorden op eerdere vragen dat «het positief (is) dat Taiwan zich betrokken toont bij het terugdringen van de CO2 uitstoot en hier aan wil bijdragen, ook in multilateraal verband» en dat het «in sommige gevallen in het belang (kan) zijn van de Internationale gemeenschap als Taiwan op enigerlei wijze betrokken wordt bij en hiermee meer toegang krijgt tot internationale organisaties of internationale afspraken»?1

Ja.

Vraag 2

Deelt u de mening dat, gezien de relatief hoge uitstoot van CO2 door Taiwan, het belangrijk is dat Taiwan een waarnemersstatus krijgt bij de Conference of Parties van het United Nations Framework Convention on Climate Change die later dit jaar in Lima gehouden wordt? Indien neen, waarom niet?

Het antwoord op de Kamervragen waar u in uw vraag aan refereert, is nog steeds van toepassing: Het is positief dat Taiwan zich betrokken voelt bij het terugdringen van de CO2 uitstoot en dat het hieraan wil bijdragen, ook in multilateraal verband.
Op grond van het één-China beleid erkent Nederland (evenals de Europese Unie) de regering in Peking als enige wettige regering van China. Taiwan kan vanwege zijn status geen partij worden bij verdragen/internationale organisaties.
In sommige gevallen kan het in het belang zijn van de internationale gemeenschap als Taiwan op enigerlei wijze betrokken wordt bij internationale organisaties of internationale afspraken. De EU en Nederland menen dat hiervan sprake kan zijn wanneer de afwezigheid van Taiwan een vacuüm creëert in internationaal bindende afspraken (bijvoorbeeld visserij), een beschermend netwerk verzwakt (bijvoorbeeld SARS) of de economische en handelsbelangen van de EU/ Nederland schaadt (bijvoorbeeld Government Procurement Agreement). Deelname van Taiwan kan tevens van belang zijn op terreinen waar Taiwan een dermate grote speler is dat mondiale coördinatie zonder Taiwan niet effectief kan zijn (bijvoorbeeld wetenschappelijke samenwerking).
In het kader van de United Nations Framework Convention on Climate Change (UNFCCC) is er een pragmatische modus gevonden in de vorm van deelname van de Taiwanese organisatie Industrial Technology Research Institute (ITRI) als waarnemer, om praktische samenwerking tussen Taiwan en UNFCCC mogelijk te maken.