Kamervraag 2014Z17431

De hoogte van de AOW-uitkering in het buitenland

Ingediend 7 oktober 2014
Beantwoord 4 november 2014 (na 28 dagen)
Indiener Steven van Weyenberg (D66)
Beantwoord door Jetta Klijnsma (staatssecretaris sociale zaken en werkgelegenheid) (PvdA)
Onderwerpen ouderen sociale zekerheid
Bron vraag https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2014Z17431.html
Bron antwoord https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20142015-453.html
  • Vraag 1
    Hoeveel Nederlanders ontvangen een AOW-uitkering in het buitenland? Kunt u dit uitsplitsen naar land?

    Zie bijlage 1. Rubricering is per rechtsgebied: EU, verdragen, zonder verdrag. Gebieden die integraal onderdeel uitmaken van een land (bijvoorbeeld de Franse departementen) worden niet apart vermeld c.q. zijn opgenomen onder het desbetreffende land. Gebieden met zelfbestuur worden apart vermeld alsof ze een land zijn (bijvoorbeeld Azoren, Gibraltar). Gebieden met aparte status kunnen onder een ander rechtsregime vallen dan het metropolitane grondgebied (bijvoorbeeld Kanaaleilanden).

  • Vraag 2
    Met hoeveel en met welke landen heeft Nederland een verdrag gesloten over toezicht ten behoeve van het samenwooncriterium in de Algemene ouderdomswet (AOW)? Kunt u aangeven hoeveel Nederlanders een AOW-uitkering ontvangen in een land waarmee Nederland een verdrag heeft, en hoeveel Nederlanders in een land waarmee Nederland geen verdrag heeft? Kunt u dit uitsplitsen naar land?

    Zie antwoord vraag 1.

  • Vraag 3
    Hoe controleert de Sociale Verzekeringsbank (SVB) op bijvoorbeeld overlijden in landen waarmee Nederland geen verdrag heeft gesloten?

    Klanten die in een land wonen waarmee Nederland geen verdrag heeft gesloten, ontvangen jaarlijks een formulier levensbewijs (OLB = Onderzoek LevensBewijs) waarmee ze kunnen aantonen dat ze nog in leven zijn. Het OLB formulier moet worden ondertekend door een bevoegde autoriteit alvorens te worden geretourneerd aan de SVB. Komt een formulier niet retour dan wordt een rappel verzonden. Komt geen reactie op het rappel dan wordt de uitkering geschorst en wordt een nader onderzoek ingesteld. Afhankelijk van het onderzoek wordt de schorsing opgeheven (uiteraard omdat de persoon in leven is en recht op pensioen heeft) of wordt het recht op uitkering volledig ingetrokken.

  • Vraag 4
    Deelt u de mening dat Nederland met zoveel mogelijk landen een verdrag zou moeten sluiten, zodat Nederlanders die in het buitenland verblijven aanspraak kunnen maken op de AOW-hoogte waar ze recht op hebben en niet worden «gekort» op de uitkeringshoogte omdat de SVB niet kan controleren op het samenwooncriterium?

    Op 1 januari 2000 is de Wet beperking export uitkeringen(Wet BEU) in werking getreden. In deze wet is het beleid vastgelegd om geen uitkeringen meer te exporteren, tenzij met het desbetreffende land verdragsrechtelijke afspraken zijn gemaakt waardoor de handhaving van de uitkeringen adequaat is geregeld. Een uitzondering geldt voor de AOW, die naar alle landen in de wereld wordt geëxporteerd ter hoogte van de zogenoemde gehuwdennorm (50% van het wettelijk minimum loon). Het is de inzet geweest van de Nederlandse regering om na aanvaarding van het wetsvoorstel Beperking Export Uitkeringen (BEU) met zoveel mogelijk landen een dergelijk handhavingsverdrag te sluiten. Deze inzet heeft geleid tot een groot aantal afgesloten verdragen. Voor landen waarmee een verdrag is gesloten, kan de AOW voor alleenstaanden 70% van het wettelijk minimum loon bedragen. Ten aanzien van de landen waarmee tot nu toe geen verdragsafspraken zijn gemaakt, zie ik weinig mogelijkheden om die alsnog tot stand te brengen. Voor Nederland geldt in deze situatie dat de baten van het sluiten van een verdrag en het implementeren van de daarin gemaakte afspraken in termen van verbeterde rechtmatigheid dikwijls niet opwegen tegen de daarmee gemoeide kosten (Kamerstuk 29 382, nr. 13).

  • Vraag 5
    Kunt u aangeven met hoeveel landen thans onderhandelingen worden gevoerd over een verdrag, met hoeveel landen in het verleden onderhandelingen zijn gevoerd die niet hebben geleid tot een verdrag, danwel met hoeveel landen een gesloten verdrag is opgezegd?

    Momenteel wordt met 21 landen1 onderhandeld over (aanpassing van) bilaterale verdragen inzake sociale zekerheid. Met meerdere landen zijn besprekingen gevoerd die niet tot een verdrag hebben geleid, bijvoorbeeld vanwege onvoldoende handhavingsmogelijkheden in die landen. Tot op heden heeft Nederland geen bilateraal verdrag inzake sociale zekerheid opgezegd.

  • Vraag 6
    Klopt het dat de onderhandelingen met Costa Rica over een verdrag zijn gestaakt? Zo ja, waarom? Bent u voornemens de onderhandelingen met Costa Rica te hervatten? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke termijn?

    De onderhandelingen met Costa Rica hebben geleid tot ondertekening van het verdrag inzake controle van socialezekerheidsuitkeringen op 1 december 2003. Nederland heeft in 2004 het verdrag geratificeerd. In afwachting van ratificatie van het verdrag door Costa Rica, heeft Nederland het verdrag eenzijdig voorlopig toegepast en uitkeringen geëxporteerd, hoewel de desbetreffende handhavingsbepalingen nog niet in werking waren getreden. Zoals toegezegd in de nota «Arbeidsmobiliteit en sociale zekerheid» (Kamerstuk 32 149, nr. 1) heeft de regering besloten niet langer te wachten op ratificatie door een aantal landen waaronder Costa Rica. De voorlopige toepassing van het verdrag is per 1 januari 2012 daadwerkelijk beëindigd.
    Nationaliteit
    Nederlands
    Nederlands + Buitenlands
    Buitenlands
    Totaal
    Nederland
    2.846.131
    64.542
    42.499
    2.953.172
    Bonaire
    412
    .
    13
    425
    Sint Eustatius
    .
    .
    .
    30
    Saba
    13
    0
    0
    13
    Aruba
    1.858
    13
    54
    1.925
    Curacao
    3.988
    14
    116
    4.118
    Nederlandse Antillen
    .
    .
    .
    43
    Sint Maarten
    211
    .
    11
    222
    Azoren
    .
    .
    .
    1
    België
    18.600
    343
    46.419
    65.362
    Bulgarije
    53
    12
    30
    95
    Canarische eilanden
    239
    11
    1.038
    1.288
    Cyprus
    101
    .
    39
    140
    Denemarken
    292
    18
    444
    754
    Duitsland
    19.113
    580
    24.735
    44.428
    Estland
    .
    .
    .
    11
    Finland
    70
    .
    234
    304
    Frankrijk
    8.696
    433
    3.342
    12.471
    Gibraltar
    .
    .
    .
    4
    Griekenland
    412
    117
    1.435
    1.964
    Groot-Brittannië
    3.483
    277
    6.902
    10.662
    Hongarije
    386
    80
    163
    629
    Ierland
    470
    24
    289
    783
    Italië
    1.127
    299
    5.843
    7.269
    Kroatië
    52
    83
    1.754
    1.889
    Letland
    .
    .
    .
    16
    Litouwen
    .
    .
    .
    17
    Luxemburg
    534
    .
    184
    718
    Madeira-eilanden
    .
    .
    .
    2
    Malta
    149
    .
    39
    188
    Oostenrijk
    743
    44
    1.409
    2.196
    Polen
    246
    115
    343
    704
    Portugal
    1.255
    69
    3.341
    4.665
    Roemenië
    72
    13
    11
    96
    Slovenië
    24
    10
    114
    148
    Slowakije
    35
    .
    24
    59
    Spanje
    6.985
    380
    40.144
    47.509
    Tsjechie
    161
    55
    96
    312
    Zweden
    674
    38
    1.340
    2.052
    Nationaliteit
    Woonland
    Nederlands
    Nederlands
    +
    Buitenlands
    Buitenlands
    Totaal
    IJsland
    .
    .
    .
    17
    Liechtenstein
    .
    .
    .
    11
    Noorwegen
    421
    19
    669
    1.109
    Amerikaanse Maagdeneilanden
    .
    .
    .
    1
    Argentinië
    94
    23
    59
    176
    Australië
    4.711
    280
    8.487
    13.478
    Belize
    .
    .
    .
    9
    Bosnië-Herzegovina
    34
    104
    908
    1.046
    Canada
    3.329
    420
    11.403
    15.152
    Chili
    108
    26
    167
    301
    Ecuador
    .
    .
    .
    47
    Egypte
    42
    .
    18
    60
    Filipijnen
    408
    .
    100
    508
    Guam
    .
    .
    .
    3
    Hongkong
    112
    25
    82
    219
    India
    69
    .
    71
    140
    Indonesië
    755
    18
    508
    1.281
    Israël
    779
    202
    637
    1.618
    Japan
    36
    0
    1.361
    1.397
    Jordanië
    .
    .
    .
    21
    Kaapverdië
    68
    64
    985
    1.117
    Kanaaleilanden
    25
    .
    22
    47
    Kosovo
    .
    .
    .
    76
    Macedonië
    14
    10
    433
    457
    Man
    .
    .
    .
    17
    Marokko1)
    58
    324
    12.394
    12.776
    Monaco
    120
    .
    26
    146
    Montenegro
    12
    .
    49
    61
    Nieuw-Zeeland
    2.752
    61
    1.370
    4.183
    Pakistan
    28
    .
    39
    67
    Panama
    41
    .
    9
    50
    Paraguay
    .
    .
    .
    14
    Puerto Rico
    .
    .
    .
    8
    Servië
    54
    122
    1.150
    1.326
    Suriname
    1.685
    66
    2.146
    3.897
    Thailand
    1.119
    26
    115
    1.260
    Tunesië
    38
    37
    380
    455
    Turkije
    304
    1.429
    21.185
    22.918
    Uruguay
    37
    .
    44
    81
    Verenigde Staten van Amerika
    6.143
    514
    10.990
    17.647
    Zuid-Afrika
    2.512
    68
    616
    3.196
    Zuid-Korea
    .
    .
    .
    53
    Zwitserland
    2.502
    445
    2.323
    5.270
    Nationaliteit
    Woonland
    Nederlands
    Nederlands +
    Buitenlands
    Buitenlands
    Totaal
    Algerije
    .
    .
    .
    25
    Andorra
    50
    0
    11
    61
    Angola
    .
    .
    .
    1
    Anguilla
    .
    .
    .
    6
    Antigua en Barbuda
    .
    .
    .
    4
    Armenië
    .
    .
    .
    1
    Azerbajdsjan
    .
    .
    .
    2
    Bahama-eilanden
    .
    .
    .
    11
    Bahrein
    .
    .
    .
    14
    Bangladesh
    .
    .
    .
    8
    Barbados
    .
    .
    .
    6
    Belarus (Wit-Rusland)
    .
    .
    .
    2
    Benin
    .
    .
    .
    3
    Bermuda
    .
    .
    .
    5
    Bolivia
    .
    .
    .
    37
    Botswana
    .
    .
    .
    12
    Brazilië
    585
    30
    151
    766
    Britse Maagdeneilanden
    .
    .
    .
    3
    Brunei
    .
    .
    .
    2
    Burkina Faso
    .
    .
    .
    3
    Burundi
    .
    .
    .
    1
    Caymaneilanden
    .
    .
    .
    7
    China
    77
    .
    35
    112
    Colombia
    99
    .
    15
    114
    Cookeilanden
    .
    .
    .
    3
    Costa Rica
    94
    .
    18
    112
    Cuba
    .
    .
    .
    6
    Dem. Rep. Congo
    .
    .
    .
    6
    Dominica
    .
    .
    .
    4
    Dominicaanse Republiek
    .
    .
    .
    103
    El Salvador
    .
    .
    .
    9
    Eritrea
    .
    .
    .
    5
    Etiopië
    .
    .
    .
    20
    Faeroer
    .
    .
    .
    2
    Fiji
    .
    .
    .
    7
    Frans Polynesië
    .
    .
    .
    5
    Gabon
    .
    .
    .
    6
    Gambia
    .
    .
    .
    17
    Georgië
    .
    .
    .
    6
    Ghana
    .
    .
    .
    48
    Grenada
    .
    .
    .
    1
    Guatemala
    .
    .
    .
    25
    Guinee
    .
    .
    .
    2
    Guinee Bissau
    .
    .
    .
    3
    Guyana
    .
    .
    .
    8
    Haïti
    .
    .
    .
    5
    Honduras
    .
    .
    .
    13
    Internationaal gebied
    .
    .
    .
    2
    Irak
    .
    .
    .
    16
    Iran
    .
    .
    .
    24
    Ivoorkust
    .
    .
    .
    4
    Jamaica
    .
    .
    .
    8
    Jemen
    .
    .
    .
    2
    Kambodja
    .
    .
    .
    6
    Kameroen
    16
    ,
    0
    16
    Katar
    .
    .
    .
    3
    Kazachstan
    .
    .
    .
    3
    Kenya
    64
    .
    14
    78
    Koeweit
    .
    .
    .
    3
    Kongo
    .
    .
    .
    1
    Kyrgyzstan
    .
    .
    .
    1
    Laos
    .
    .
    .
    1
    Lesotho
    .
    .
    .
    2
    Libanon
    .
    .
    .
    26
    Liberia
    .
    .
    .
    2
    Madagaskar
    .
    .
    .
    8
    Malawi
    .
    .
    .
    16
    Maleisië
    153
    .
    38
    191
    Mali
    .
    .
    .
    4
    Mauritanië
    .
    .
    .
    2
    Mauritius
    .
    .
    .
    6
    Mexico
    127
    .
    53
    180
    Moldavië
    .
    .
    .
    1
    Mongolië
    .
    .
    .
    1
    Mozambique
    .
    .
    .
    10
    Myanmar
    .
    .
    .
    2
    Namibië
    .
    .
    .
    30
    Nepal
    .
    .
    .
    2
    Nicaragua
    .
    .
    .
    16
    Nieuwcaledonië
    .
    .
    .
    1
    Niger
    .
    .
    .
    1
    Nigeria
    .
    .
    .
    15
    Oekraine
    .
    .
    .
    19
    Oman
    .
    .
    .
    15
    Papua-Nieuwguinea
    .
    .
    .
    12
    Peru
    43
    .
    12
    55
    Republiek van Palau
    .
    .
    .
    2
    Rusland
    .
    .
    .
    27
    Rwanda
    .
    .
    .
    6
    Saint Kitts-Nevis
    .
    .
    .
    3
    San Marino
    .
    .
    .
    2
    Saoedi-Arabië
    .
    .
    .
    8
    Senegal
    .
    .
    .
    9
    Seychellen
    .
    .
    .
    4
    Sƒo Tom‚ en Principe
    .
    .
    .
    1
    Sierra Leone
    .
    .
    .
    2
    Singapore
    62
    .
    77
    139
    Sint Lucia
    .
    .
    .
    8
    Sint Vincent en de Grenadinen
    .
    .
    .
    2
    Soedan
    .
    .
    .
    5
    Solomoneilanden
    .
    .
    .
    4
    Somalia
    .
    .
    .
    1
    Sri Lanka
    38
    .
    10
    48
    Swaziland
    .
    .
    .
    11
    Syrië
    .
    .
    .
    2
    Taiwan
    24
    .
    17
    41
    Tanzania
    .
    .
    .
    38
    Togo
    .
    .
    .
    3
    Tonga
    .
    .
    .
    2
    Trinidad en Tobago
    .
    .
    .
    16
    Turks- en Caicoseilanden
    .
    .
    .
    2
    Uganda
    .
    .
    .
    21
    Vanuatu
    .
    .
    .
    2
    Vaticaanstad
    .
    .
    .
    1
    Venezuela
    65
    .
    20
    85
    Verenigde Arabische Emiraten
    .
    .
    .
    55
    Vietnam
    15
    10
    10
    35
    Westelijke Sahara
    .
    .
    .
    7
    Westsamoa
    .
    .
    .
    1
    Zambia
    .
    .
    .
    22
    Zimbabwe
    .
    .
    .
    21
    Zuid-Soedan
    .
    .
    .
    1
    opzeggingswet in voorbereiding


Kamervraag document nummer: kv-tk-2014Z17431
Volledige titel: De hoogte van de AOW-uitkering in het buitenland
Kamerantwoord document nummer: ah-tk-20142015-453
Volledige titel: Antwoord op vragen van het lid Van Weyenberg over de hoogte van de AOW-uitkering in het buitenland