Kamervraag 2012Z14664

Nederlandse hulp bij tankdeal met Saoedi-Arabië

Ingediend 20 juli 2012
Beantwoord 21 september 2012 (na 63 dagen)
Indiener Arjan El Fassed (GL)
Beantwoord door Hans Hillen (minister defensie) (CDA), Henk Bleker (staatssecretaris economische zaken) (CDA), Uri Rosenthal (minister buitenlandse zaken) (VVD)
Onderwerpen defensie economie handel internationaal
Bron vraag https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kv-tk-2012Z14664.html
Bron antwoord https://zoek.officielebekendmakingen.nl/ah-tk-20122013-128.html
  • Vraag 1
    Kent u het bericht «Nederland helpt Duitsers bij wapendeal met Saoedi's?1

    Ja.

  • Vraag 2
    Heeft de regering een (tijdelijke) exportvergunning verleend voor de Leopard tank die door de Duitse firma KMW wordt gebruikt voor tests in Saoedi-Arabië? Zo ja, op welke datum is deze aangevraagd en verleend? Zo nee, waarom niet?

    In 2007 is het Duitse bedrijf Kraus-Maffei Wegmann (KMW) samen met de ministeries van Defensie van Duitsland, Zwitserland en Nederland begonnen met een project voor de (door)ontwikkeling van de Leopard 2A6 voor gebruik bij vredesmissies (de Leopard 2A6 Peace Support Operations). Duitsland en Zwitserland hebben een financiële bijdrage aan dit project geleverd. Nederland heeft een bijdrage in natura geleverd door één Leopard 2A6 tank beschikbaar te stellen voor beproevingen. De tank is overgebracht naar Saoedi-Arabië voor beproevingen onder extreme omstandigheden, zoals zeer hoge temperaturen en veel zand. Met dezelfde tank zijn eerder beproevingen onder extreme omstandigheden uitgevoerd in Qatar.
    Er is geen sprake van verkoop; Defensie is nog steeds eigenaar van de tank. Op 6 mei 2008 is een overeenkomst (Leihvertrag) gesloten met KMW. Het betreft geen leasecontract maar een bruikleenovereenkomst die eind 2015 afloopt. In de overeenkomst met KMW is vastgelegd dat het bedrijf Defensie moet informeren indien het een derde partij betrekt bij het gebruik van de tank. KMW heeft Defensie op 24 april 2012 geïnformeerd dat de Leopard 2A6 tank zou worden gebruikt bij beproevingen in Saoedi-Arabië van begin juni tot en met eind juli van dit jaar.

  • Vraag 3
    Zijn aan deze vergunning voorwaarden gesteld? Zo ja, welke? Zo nee, waarom niet?

    Er is geen sprake van een overeenkomst met Saoedi-Arabië die op enigerlei wijze zou moeten worden getoetst. Export is niet aan de orde. Het gaat immers niet om verkoop van defensiematerieel. De tank blijft in eigendom van Defensie en in bruikleen bij het Duitse bedrijf KMW. Zie het antwoord op de vragen 2 en 5.

  • Vraag 4
    Is voor deze vergunning een verklaring omtrent het eindgebruik en/of de eindgebruiker afgegeven?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 5
    Klopt het dat het om een lease contract gaat? Zo ja, met welk oogmerk heeft de regering tot deze constructie besloten? Welke voorwaarden zijn aan de lease verbonden? Is in dit contract een voorbehoud van instemming van de Kamer overeenkomstig de motie Van den Doel c.s.2 opgenomen en een voorbehoud van afgifte vergunning? Zo nee, waarom niet?

    Zie antwoord vraag 2.

  • Vraag 6
    Waarom is de Tweede Kamer niet eerder over deze overeenkomst op de hoogte gesteld? Kunt u dit toelichten?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 7
    Is het waar dat Saoedi-Arabië tanks en ander defensiematerieel heeft verplaatst naar Bahrein en Jemen?

    Saoedi-Arabië heeft geen tanks verplaatst naar Bahrein. In Bahrein heeft Saoedi-Arabië lichte pantservoertuigen ingezet als onderdeel van de Peninsula Shield Force. Hierbij zijn eenheden uit Saoedi-Arabië ingezet voor de beveiliging van belangrijke objecten en overheidsgebouwen. Momenteel bevinden zich in Jemen geen troepen uit Saoedi-Arabië. In 2009 hebben eenheden uit Saoedi-Arabië, waaronder tanks, in het noordelijk grensgebied van Jemen een militaire operatie uitgevoerd tegen Houthi-milities.

  • Vraag 8
    Hoe verhoudt de «uitleen» van defensiematerieel zich tot het wapenexportbeleid ten aanzien van Saoedi-Arabië zoals verwoord in uw brief van 2 december 20113 in reactie op de motie El Fassed4?

    Het betreft geen verkoop van materieel maar een beproeving van een Nederlandse tank op een testlocatie in Saoedi-Arabië. Hiervoor is gekozen omdat deze locatie mogelijkheden biedt voor het testen van de tank en de rupsbanden (tracks) onder extreme omstandigheden, zoals zeer hoge temperaturen en veel zand.

  • Vraag 9
    Is bij het toekennen van deze (tijdelijke) vergunning getoetst op de criteria van het wapenexportbeleid, zoals mensenrechten, interne en regionale spanningen? Zo neen, waarom niet? Zo ja, waarom is dan toch een vergunning verleend?

    Zie antwoord vraag 3.

  • Vraag 10
    Klopt het dat bedoelde tests met de Leopard tank plaatsvinden met het oogmerk dit type tank uiteindelijk aan Saoedi-Arabië te verkopen? Kunt u dit toelichten?

    De beproevingen worden uitgevoerd ten behoeve van Duitsland, Zwitserland en Nederland in het kader van de (door)ontwikkeling van de Leopard tank. Het betreft geen demonstratie ten behoeve van de strijdkrachten van Saoedi-Arabië. Indien Saoedi-Arabië belangstelling zou tonen voor dit type tank, zal Duitsland de daarvoor geldende procedures in gang moeten zetten en een eventuele verkoop moeten toetsen aan de criteria van het Gemeenschappelijk Standpunt.


Kamervraag document nummer: kv-tk-2012Z14664
Volledige titel: Nederlandse hulp bij tankdeal met Saoedi-Arabië
Kamerantwoord document nummer: ah-tk-20122013-128
Volledige titel: Antwoord vragen El Fassed over Nederlandse hulp bij tankdeal met Saoedi-Arabië