Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2024 wijzigingen aan te brengen in:
1. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;
2. de begrotingsstaat inzake de agentschappen van dit ministerie;
3. de begrotingsstaat voor het begrotingsfonds Diergezondheidsfonds.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister van Landbouw, Natuur en VoedselkwaliteitP.Adema
De Minister voor Natuur en StikstofCh. van der Wal-Zeggelink
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen | Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen) | Technische mutaties (ondergrens in € miljoen) |
|---|---|---|
< 50 | 1 | 2 |
=> 50 en < 200 | 2 | 4 |
=> 200 < 1000 | 5 | 10 |
=> 1000 | 10 | 20 |
Artikelnummer | Uitgaven t | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting t | 3.999.161 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) WEcR 2 | 22 | 195.400 |
2) Eindejaarsmarge | diverse | 407.000 |
3) PAS-melders | 22 | 150.000 |
4) Brexit adjustment reserve | 51 | ‒ 63.000 |
5) Loon- en prijsbijstelling | 51 | 104.313 |
6) Inzet loon- en prijsbijstelling t.b.v. problematiek | 51 | ‒ 61.915 |
7) Uitvoeringskosten medeoverheden | 22 | 49.000 |
8) RVO tariefstijging | 24 | 39.570 |
9) Overheveling IenW | 51 | 29.300 |
10) Overheveling EZK aanpak piekbelasters | 51 | ‒ 87.000 |
11) Kasschuif MGB | 21 | ‒ 68.550 |
12) Kasschuif versnellingsmiddelen kennis & innovatie | 23 | ‒ 129.700 |
13) Bronmaatregelen Natuurcompensatiebank | 22 | ‒ 22.231 |
14) Overige mutaties | ‒ 83.384 | |
Stand 1e suppletoire begroting t | 4.457.964 |
Toelichting
1. WEcR 2
In het kader van het Nationaal programma landelijk gebied wordt in 2024 € 195,4 mln. onttrokken van de reservering voor het Transitiefonds op de Aanvullende post. Deze middelen worden overgeheveld aan de provincies voor de uitvoering van maatregelen op het gebied van natuur, klimaat en waterkwaliteit.
2. Eindejaarsmarge
Er wordt € 407 mln. onderuitputting uit 2023 opnieuw aan de LNV-begroting toegevoegd. Dit betreft € 168 mln. Transitiefonds-budget, € 155 mln. bronmaatregelen budget, € 65 mln. budget uit de Brexit Adjustment Reserve en € 17 mln. reguliere eindejaarsmarge.
3. PAS-melders
Er wordt € 150 mln. vrijgemaakt op de LNV-begroting ten behoeve van de legalisatie van PAS-melders.
4. Brexit Adjustment Reserve
EZK ontvangt € 63 mln. vanuit de LNV-begroting voor maatregelen in het kader van de Brexit.
5. Loon- en prijsbijstelling
De loon- en prijsbijstelling 2024 wordt toegevoegd aan de LNV-begroting.
6. Inzet loon- en prijsbijstelling t.b.v. problematiek
Om de problematiek op de LNV-begroting van dekking te voorzien wordt een deel van de loon- en prijsbijstelling ingezet.
7. Uitvoeringskosten medeoverheden
De provincies voeren het nationaal programma landelijk gebied uit. De uitvoeringskosten (€ 49 mln.) worden onttrokken uit de reservering voor het Transitiefonds op de Aanvullende post.
8. RVO tariefstijging
De tariefstijging RVO is hoger dan er met de loon- en prijsbijstelling compenseerd wordt. Dit wordt van dekking voorzien door middel van diverse ombuigingen binnen de LNV-begroting.
9. Overheveling IenW
In het kader van de stikstofaanpak worden middelen van de Aanvullende Post overgeheveld aan IenW ten behoeve van stisktofreducerende maatregelen in de bouw en de scheepvaart.
10. Overheveling EZK aanpak piekbelasters
De overheveling aan EZK wordt ingezet voor de reductie van stikstofemissies door industriële piekbelasters.
11. Kasschuif MGB
Er is vertraging opgelopen bij het uitwerken van de provinciale uitkoopregeling Maatregel Gerichte Beëindiging (MGB).
12. Kasschuif Versnellingsmiddelen Kennis & Innovatie
In 2023 is € 177 mln. beschikbaar gesteld voor kennis- en innovatiemaatregelen in de landbouwsector. Vanwege de complexiteit van de opgaven is een kasschuif nodig, zodat regelingen en projecten kunnen worden doorontwikkeld en uitgevoerd.
13. Bronmaatregelen Natuurcompensatiebank
Omdat verschillende maatregelen uit het bronmaatregelenpakket in het kader van de structurele aanpak stikstof niet het gewenste doelbereik opleveren, wordt budget alternatief aangewend binnen de sitkstofaanpak.
Artikelnummer | Uitgaven t | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting t | 97.775 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) Onttrekking begrotingsreserve t.b.v. vestigingssteun jonge boeren | 21 | 43.100 |
2) Overige mutaties | 4.725 | |
Stand 1e suppletoire begroting t | 145.600 |
Toelichting
1. Onttrekking begrotingsreserve t.b.v. Vestigingssteun jonge boeren
Het amendement 36410XIV nr. 28 Vedder en Grinwis regelt een ophoging van het budget voor vestigingssteun voor jonge boeren. Dit is een aanvullende onttrekking uit de begrotingsreserve om het amendement meerjarig te verwerken.
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 1.540.083 | 1.576.900 | 3.116.983 | 516.281 | 3.633.264 | 119.763 | ‒ 2.875 | 47.318 | 5.073 | 280.742 |
Uitgaven | 909.109 | 459.900 | 1.369.009 | ‒ 113.774 | 1.255.235 | 151.600 | 28.252 | 65.184 | ‒ 17.541 | 210.711 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||||
Sociaal economische positie boeren | 48.588 | 119.900 | 168.488 | ‒ 52.956 | 115.532 | 63.856 | 14.200 | 16.200 | ‒ 2.400 | 5.538 |
Duurzame veehouderij | 346.871 | 340.000 | 686.871 | 23.925 | 710.796 | ‒ 4.714 | ‒ 1.479 | ‒ 319 | ‒ 319 | 20.502 |
Glastuinbouw en weerbare planten en teeltsystemen | 111.751 | 0 | 111.751 | 5.289 | 117.040 | 15.618 | 16.883 | 6.510 | ‒ 25.450 | 92.764 |
Mestbeleid | 72.937 | 0 | 72.937 | ‒ 788 | 72.149 | 7.174 | ‒ 30.000 | 0 | 0 | 7.672 |
Diergezondheid en dierenwelzijn | 4.567 | 0 | 4.567 | ‒ 59 | 4.508 | ‒ 61 | 0 | 0 | 0 | 5.046 |
Voedselzekerheid en internationale agrarische samenwerking | 1.616 | 0 | 1.616 | ‒ 30 | 1.586 | ‒ 30 | ‒ 30 | ‒ 30 | ‒ 30 | 1.616 |
Integraal voedselbeleid | 8.389 | 0 | 8.389 | ‒ 721 | 7.668 | ‒ 805 | ‒ 71 | 0 | 0 | 4.694 |
Leningen | ||||||||||
Lening Pilot Investeringsfonds Duurzame Landbouw | 43.600 | 0 | 43.600 | ‒ 19.100 | 24.500 | ‒ 3.600 | ‒ 3.600 | 26.300 | 0 | 0 |
Garanties | ||||||||||
Bijdrage borgstellingsreserve | 3.627 | 0 | 3.627 | ‒ 3.627 | 0 | ‒ 3.627 | ‒ 3.627 | ‒ 3.627 | ‒ 3.627 | 0 |
Verliesdeclaraties borgstellingsfaciliteit | 1.805 | 0 | 1.805 | 0 | 1.805 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.805 |
Opdrachten | ||||||||||
Sociaal economische positie boeren | 3.585 | 0 | 3.585 | 953 | 4.538 | 15.375 | 18.075 | 7.075 | 6.800 | 10.928 |
Duurzame veehouderij | 4.500 | 0 | 4.500 | ‒ 128 | 4.372 | 0 | 0 | ‒ 500 | 0 | 0 |
Mestbeleid | 13.600 | 0 | 13.600 | ‒ 10.098 | 3.502 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Diergezondheid en dierenwelzijn | 14.637 | 0 | 14.637 | 4.249 | 18.886 | ‒ 244 | ‒ 227 | ‒ 40 | ‒ 40 | 10.836 |
Voedselzekerheid en internationale agrarische samenwerking | 3.276 | 0 | 3.276 | 0 | 3.276 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3.226 |
Integraal voedselbeleid | 3.088 | 0 | 3.088 | ‒ 1.262 | 1.826 | ‒ 1.240 | 40 | 40 | 40 | 3.339 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | ||||||||||
College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden | 1.866 | 0 | 1.866 | 0 | 1.866 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.406 |
Centrale Commissie Dierproeven | 2.470 | 0 | 2.470 | 0 | 2.470 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.503 |
Medebewind/voormalige productschappen | 687 | 0 | 687 | 0 | 687 | ‒ 500 | ‒ 600 | ‒ 600 | ‒ 600 | 87 |
Raad voor de Plantenrassen | 1.492 | 0 | 1.492 | 0 | 1.492 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.492 |
Keuringsdiensten | 4.337 | 0 | 4.337 | 4.800 | 9.137 | 7.844 | 6.138 | 4.248 | 4.058 | 7.124 |
Bijdrage aan medeoverheden | ||||||||||
Specifieke uitkeringen | 185.314 | 0 | 185.314 | ‒ 68.976 | 116.338 | 52.927 | 8.923 | 6.300 | 400 | 0 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||||
FAO en overige contributies | 11.633 | 0 | 11.633 | ‒ 300 | 11.333 | 0 | 0 | 0 | 0 | 11.633 |
Storting/onttrekking begrotingsreserve | ||||||||||
Storting begrotingsreserve landbouw | 0 | 0 | 0 | 1.428 | 1.428 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Storting begrotingsreserve apurement | 2.500 | 0 | 2.500 | 0 | 2.500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.500 |
Storting begrotingsreserve borgstelling | 0 | 0 | 0 | 3.627 | 3.627 | 3.627 | 3.627 | 3.627 | 3.627 | 3.627 |
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken | ||||||||||
Diergezondheidsfonds | 12.373 | 0 | 12.373 | 0 | 12.373 | 0 | 0 | 0 | 0 | 12.373 |
Ontvangsten | 31.780 | 19.900 | 51.680 | 44.728 | 96.408 | 0 | 0 | 0 | 0 | 29.080 |
Ontvangsten | ||||||||||
Sociaal economische positie boeren | 245 | 0 | 245 | 0 | 245 | 0 | 0 | 0 | 0 | 245 |
ZBO's/RWT's | 2.300 | 0 | 2.300 | 200 | 2.500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.300 |
Agroketens | 2.013 | 0 | 2.013 | 0 | 2.013 | 0 | 0 | 0 | 0 | 513 |
Mestbeleid | 7.209 | 0 | 7.209 | 0 | 7.209 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7.209 |
Garanties | 1.800 | 0 | 1.800 | 0 | 1.800 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.800 |
Weerbare planten en teeltsystemen | 0 | 0 | 0 | 1.428 | 1.428 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Diergezondheid en dierenwelzijn | 11.600 | 0 | 11.600 | 0 | 11.600 | 0 | 0 | 0 | 0 | 11.600 |
Voedselzekerheid en internationale agrarische samenwerking | 5.413 | 0 | 5.413 | 0 | 5.413 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5.413 |
Onttrekkingen begrotingsreserves | 1.200 | 19.900 | 21.100 | 43.100 | 64.200 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Subsidies
Sociaal economische positie boeren
Het kasbudget in 2024 neemt met € 53,0 mln. af. Dit wordt voor € 50,0 mln. veroorzaakt door de verdere budgettaire verwerking van amendement Flach (36410 XIV, nr. 27). Zoals de toelichting op het amendement stelt, zal de uitbetaling van de ecoregeling voor 2024 plaatsvinden in 2025. Het betreffende uitgavenbudget is daarom in deze eerste suppletoire begroting van 2024 naar 2025 verplaatst.
Duurzame veehouderij
Het kasbudget in 2024 stijgt met € 23,9 mln. Dit is een saldo van verhogingen en verlagingen. Hoofdzakelijk komt dit door het doorschuiven van de onbenutte € 23,0 mln. voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties met piekbelasting (Lbv-plus) van 2023 die in 2024 tot uitgaven leidt. Het doel van de Lbv-plus is het realiseren van blijvende forse daling van stikstofdepositie op overbelaste en voor stikstof gevoelige Natura 2000-gebieden door beëindiging van de piekbelasters. De Lbv-plus is een bronmaatregel en levert een bijdrage aan de realisatie van de reductiedoelstellingen zoals vastgelegd in de Wet stikstofreductie en natuurverbetering. Verder wordt een deel van de onbenutte middelen (€ 10,4 mln.) die beschikbaar waren gesteld voor de PAS-melders in 2023 doorgeschoven naar 2024 voor de Landelijke beëindigingsregeling veehouderijlocaties (Lbv). Daarnaast is er sprake van een aantal verlagingen van het budget in 2024. Zo is € 5,6 mln. overgeboekt naar artikel 23 voor de financiering van de klimaatopdracht van Wageningen Research en wordt € 2,3 mln. via een decentralisatie uitkering voor de Lbv en de Lbv-plus naar provincies en gemeenten uitgekeerd. Het overige verschil wordt verklaard door kleinere mutaties.
Leningen
Investeringsfonds Duurzame Landbouw
Van het beschikbare kasbudget voor 2024 wordt € 19,1 mln. doorgeschoven naar 2027 omdat de inrichting van het definitieve fonds in de loop van 2024 wordt vormgegeven. Het totale budget van € 130,8 mln. voor fondsvermogen is niet gewijzigd.
Opdrachten
Mestbeleid
Het kasbudget voor mestbeleid wordt met € 10,1 mln. verlaagd. Dit heeft te maken met een overboeking naar artikel 24 voor uitvoeringskosten door de NVWA.
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Keuringsdiensten
De verhoging van het budget (€ 4,8 mln.) heeft met name te maken met het verhoogde budget voor Skal (€ 3,9 mln.). Dit is nodig om de wettelijke taken uit te kunnen blijven voeren en door te groeien in lijn met de ontwikkeling van de biologische landbouw. Daarnaast is een deel van deze wijziging toe te schrijven aan de gevolgen van de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) over het niet mogen verwerken van sommige kosten van de keuringsdiensten in de tarieven voor het bedrijfsleven (€ 0,8 mln.).
Bijdrage aan medeoverheden
Specifieke uitkeringen
Het budget voor Specifieke uiterkingen wordt met € 69,0 mln. verlaagd. Deze wijziging wordt voornamelijk veroorzaakt door een kasschuif van € 68,5 mln. van 2024 naar 2025 voor de uitvoering van de 2de tranche van de Maatregel Gerichte Aankoop (MGA).
Ontvangsten
De begrote ontvangsten op artikel 21 nemen met € 44,7 mln. toe. Het grootste deel daarvan, € 43,1 mln., betreft de verdere verwerking van amendement 36 410 XIV, nr. 31 (Vedder, Grinwis en Flach). Indieners hebben in de toelichting bij het amendement het kabinet verzocht om de uitgaven op artikel 21 in 2025 en verder op te hogen door € 43,1 mln. te dekken uit de module vermogensversterkend krediet (VVK) van de Borgstellingsfaciliteit. De ontvangst en inzet in het ritme € 12,5 mln. (2025), € 14,3 mln. (2026) en € 16,3 mln. (2027) voor uitgaven Vestigingssteun jonge landbouwers is in deze eerste suppletoire begroting verwerkt.
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 737.688 | 1.550.207 | 2.287.895 | 1.592.092 | 3.879.987 | ‒ 48.235 | 51.797 | 73.201 | ‒ 224.951 | 233.549 |
Uitgaven | 770.485 | 689.308 | 1.459.793 | 412.351 | 1.872.144 | 140.016 | 258.417 | 52.928 | 44.176 | 502.660 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||||
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit | 6.085 | 150 | 6.235 | 2.857 | 9.092 | ‒ 375 | ‒ 875 | ‒ 1.280 | ‒ 1.280 | 5.418 |
Natuur en Biodiversiteit op land | 78.238 | ‒ 7.772 | 70.466 | ‒ 30.618 | 39.848 | ‒ 30.763 | 28.634 | 39.142 | 41.246 | 53.691 |
Beheer Kroondomeinen | 803 | 0 | 803 | 0 | 803 | 0 | 0 | 0 | 0 | 803 |
Duurzame visserij | 14.859 | 0 | 14.859 | 22.405 | 37.264 | 5.000 | 25.000 | 20.000 | 0 | 6.462 |
Overige stelsel activiteiten | 6.208 | 0 | 6.208 | 1.121 | 7.329 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6.719 |
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren | 3.900 | 0 | 3.900 | 0 | 3.900 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Leningen | ||||||||||
Leningen rente en aflossing | 22.145 | 0 | 22.145 | 0 | 22.145 | 0 | 0 | 0 | 0 | 22.145 |
(Schade)vergoeding | ||||||||||
Vermaatschappelijking natuur en biodiversiteit | 5.000 | 0 | 5.000 | ‒ 4.500 | 500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Opdrachten | ||||||||||
Vermaatschappelijking Natuur en Biodiversiteit | 15.147 | 0 | 15.147 | ‒ 3.358 | 11.789 | ‒ 838 | ‒ 838 | ‒ 838 | ‒ 838 | 11.201 |
Natuur en Biodiversiteit op land | 75.344 | 0 | 75.344 | 19.509 | 94.853 | 13.429 | 9.250 | 11.800 | 14.050 | 56.291 |
Natuur en Biodiversiteit Grote Wateren | 34.056 | 0 | 34.056 | 9.259 | 43.315 | 9.031 | 9.117 | 754 | ‒ 437 | 29.822 |
Duurzame visserij | 36.940 | 0 | 36.940 | ‒ 2.798 | 34.142 | 760 | 2.000 | 2.000 | 2.000 | 31.118 |
Overige stelsel activiteiten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 200 | 400 | 0 | 0 | 0 |
Internationale Samenwerking | 3.027 | 0 | 3.027 | 0 | 3.027 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3.068 |
Klimaatimpuls Natuur en Biodiversiteit | 5.998 | 0 | 5.998 | ‒ 225 | 5.773 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3.306 |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||||
Rijksrederij | 9.812 | 0 | 9.812 | 4.137 | 13.949 | 6.205 | 3.000 | 3.000 | 3.000 | 12.829 |
Rijksvastgoedbedrijf | 100.000 | 0 | 100.000 | ‒ 3.579 | 96.421 | 20.559 | 4.632 | 15.000 | 25.000 | 0 |
Overige agentschappen | 0 | 0 | 0 | 91 | 91 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | ||||||||||
Staatsbosbeheer | 30.987 | 0 | 30.987 | 0 | 30.987 | 0 | 0 | 0 | 0 | 30.573 |
Overige ZBO's | 0 | 0 | 0 | 92 | 92 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan medeoverheden | ||||||||||
Caribisch Nederland | 16.475 | 0 | 16.475 | ‒ 5.255 | 11.220 | ‒ 145 | 0 | 0 | 0 | 800 |
Specifieke uitkering | 303.620 | 676.558 | 980.178 | 401.979 | 1.382.157 | 116.953 | 178.097 | ‒ 36.650 | ‒ 38.565 | 226.574 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||||||
Internationale Samenwerking | 1.841 | 0 | 1.841 | 0 | 1.841 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.840 |
Storting/onttrekking begrotingsreserve | ||||||||||
Storting begrotingsreserve visserij | 0 | 0 | 0 | 1.234 | 1.234 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Bijdrage aan (andere) begrotingshoofdstukken | ||||||||||
Bijdrage aan provinciefonds | 0 | 20.372 | 20.372 | 0 | 20.372 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
Ontvangsten | 34.190 | 0 | 34.190 | 1.518 | 35.708 | 0 | 3.621 | 7.242 | 10.862 | 23.635 |
Ontvangsten | ||||||||||
Landinrichtingsrente | 22.845 | 0 | 22.845 | 0 | 22.845 | 0 | 0 | 0 | 0 | 14.190 |
Verkoop gronden | 500 | 0 | 500 | 0 | 500 | 0 | 3.621 | 7.242 | 10.862 | 0 |
Overige ontvangsten natuur | 2.089 | 0 | 2.089 | 284 | 2.373 | 0 | 0 | 0 | 0 | 9.445 |
Duurzame visserij | 8.756 | 0 | 8.756 | 1.234 | 9.990 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Subsidies (regelingen)
Natuur en biodiversiteit op land
Het subsidiebudget Natuur en biodiversiteit op land wordt met € 30,6 mln. verlaagd. Dit is het saldo van meerdere mutaties waarvan de twee grootste mutaties hier worden toegelicht. Het beteft ten eerste een interdepartementale overboeking van € 20 mln. naar de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat. Deze middelen zijn bestemd voor het stimuleren van de depositiereductie bij Yara Sluiskil waarbij de bovenwettelijke reductie van ammoniakemissies wordt beoogd. Daarnaast wordt het budget van de Regeling Versneld Natuurherstel met € 7,7 verlaagd omdat de deelname aan de regeling lager is dan verwacht.
Duurzame Visserij
Het budget Duurzame Visserij wordt met € 22,4 mln. verhoogd. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door vertraging van de energie-efficiëntieregeling waardoor € 18,4 mln. aan onderuitputting in 2023 is ontstaan. Deze middelen worden aan de begroting voor 2024 toegevoegd. Daarnaast zijn in 2023 de sanerings-, liquiditeits- en stilligregeling van de Brexit Adjustment Reserve (BAR) uitgevoerd. € 2,8 mln. aan niet bestede middelen wordt in 2024 toegevoegd voor het dekken van een risico betreffende bezwaarschriften.
Opdrachten
Natuur en biodiversiteit op land
Het opdrachtenbudget Natuur en biodiversiteit op land wordt per saldo met € 19,5 mln. verhoogd. Dit bedrag valt uiteen in meerdere mutaties waarvan de belangrijkste hier worden toegelicht. Er wordt in 2024 € 9,8 mln. toegevoegd voor de inhuur van zaakbegeleiders voor de aanpak piekbelasters. Daarnaast wordt € 8,5 mln. toegevoegd voor investeringen om natuurbranden te voorkomen en gevolgen van natuurbranden te mitigeren. Verder wordt € 4,9 mln. beschikbaar gesteld voor het beheer, onderhoud, en doorontwikkeling van AERIUS. Daarnaast wordt er € 3,2 mln. toegevoegd voor de uitvoering van de nationale grondbank. Voor verschillende opdrachten aan de RVO wordt er € 5,7 mln. aan budget van artikel 22 overgeheveld naar artikel 24. Dit wordt aldaar verantwoord.
Natuur en biodiversiteit Grote Wateren
Het opdrachtenbudget Natuur en biodiversiteit Grote Wateren wordt per saldo met € 9,3 mln. verhoogd. Dit is een saldo van diverse verhogingen en verlagingen. Hoofdzakelijk komt dit door de toevoeging van de onbenutte € 8,7 mln. voor het programma digitalisering ecologische monitoring aan de begroting 2024. Daarnaast is € 2,8 mln. toegevoegd aan de LNV-begroting voor de Nadeelcompensatie Voordelta door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Ook zijn meerdere technische mutaties uitgevoerd waardoor het saldo uitkomt op € 9,3 mln.
Bijdrage aan medeoverheden
Specifieke uitkeringen
Het budget voor specifieke uitkeringen voor medeoverheden wordt met € 402,0 mln. verhoogd. Dit bedrag bestaat uit een reservering van € 195,4 mln. voor de eerste maatregelpakketten ten behoeve van de transitie in het landelijk gebied. Dit bedrag is onderdeel van de totale reservering van € 434,2 mln. voor maatregelpakketten die in juli 2023 zijn ingediend en door Wageningen Economic Research zijn beoordeeld als ‘low regret’. Verdere toetsing door het Rijk vindt nog plaats voordat de middelen worden overgeheveld richting de provincies. Daarnaast wordt € 150 miljoen toegevoegd die bestemd is voor de legalisatie van PAS-melders. Voor de uitvoeringskosten van het opstellen van de gebiedsprogramma's is voor provincies, gemeenten en waterschappen in 2025 € 49 mln. beschikbaar. Deze middelen worden in 2024 beschikbaar gesteld aan de provincies.
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 328.288 | 0 | 328.288 | 199.886 | 528.174 | 18.031 | 16.894 | 14.810 | 26.840 | 236.860 |
Uitgaven | 379.608 | 0 | 379.608 | ‒ 21.514 | 358.094 | 87.961 | 78.886 | 72.176 | 110.606 | 258.231 |
Subsidies (regelingen) | ||||||||||
Beleidsondersteunend onderzoek | 35.653 | 0 | 35.653 | 18.599 | 54.252 | 7.191 | 2.198 | 96 | 30 | 19.973 |
Missiegedreven topsectoren- en innovatiebeleid | 67.641 | 0 | 67.641 | ‒ 7.600 | 60.041 | ‒ 7.600 | ‒ 7.600 | ‒ 7.600 | ‒ 7.600 | 59.540 |
Kennisverspreiding en groen onderwijs | 140.977 | 0 | 140.977 | ‒ 47.416 | 93.561 | 79.418 | 76.359 | 74.261 | 113.466 | 43.661 |
Opdrachten | ||||||||||
Kennisontwikkeling en innovatie | 10.297 | 0 | 10.297 | 8.451 | 18.748 | 1.469 | 1.740 | 7 | ‒ 420 | 9.182 |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||||
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu | 10.408 | 0 | 10.408 | 3.704 | 14.112 | 661 | 589 | 312 | 30 | 5.913 |
Bijdrage aan ZBO's/RWT's | ||||||||||
Wageningen Research | 114.137 | 0 | 114.137 | 2.748 | 116.885 | 6.822 | 5.600 | 5.100 | 5.100 | 117.719 |
ZonMw | 495 | 0 | 495 | 0 | 495 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.243 |
Ontvangsten | 7.543 | 0 | 7.543 | 1.452 | 8.995 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7.474 |
Ontvangsten | ||||||||||
Kennisontwikkeling en innovatie | 7.543 | 0 | 7.543 | 1.452 | 8.995 | 0 | 0 | 0 | 0 | 7.474 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Verplichtingen
Op artikel 23 zijn de verplichtingen meerjarig verhoogd. Dit betreft ophogingen van verplichtingenbudget direct gekoppeld aan de onderstaande kasophogingen.
Subsidies
Beleidsondersteunend onderzoek
Het budget voor beleidsondersteunend onderzoek wordt met € 18,6 mln. verhoogd. Deze verhoging is het saldo van bijdragen vanuit andere artikelen van de LNV-begroting aan beleidsondersteunend onderzoek voor subsidiebeschikking aan Wageningen Research. Dit betreft onder andere klimaatonderzoek, onderzoeken naar visserij en glastuinbouw.
Missiegedreven topsectoren en innovatiebeleid
Het budget wordt structureel met € 7,6 mln. verlaagd. Dit betreft een technische mutatie binnen artikel 23 naar het onderdeel Bijdrage aan ZBO's/RWT's in verband met het in 2023 vastgelegde Kennis- en Innovatieconvenant (KIC).
Kennisverspreiding en groen onderwijs
De totale uitgaven worden met € 47,4 mln. verlaagd. Dit wordt hoofdzakelijk verklaard door de volgende wijzigingen:
– Transitie landbouw: met de Toekomst Landbouw brief is in totaal € 177 mln. beschikbaar gekomen op artikel 23 voor 2023 en 2024 voor Innovatie op het boerenerf, Fieldlabs, Meten en berekenen en Digitalisering. In 2023 is € 75 mln. niet besteed en wordt daarom in 2024 toegevoegd. Tegelijkertijd is gebleken dat de onderliggende activiteiten een langere looptijd hebben dan twee jaar, daarom worden de programma’s nu meerjarig opgezet en de middelen doorgeschoven naar latere jaren, dit leidt tot een verlaging van het kasbudget in 2024 van € 129,7 mln. Per saldo worden de uitgaven daarmee verlaagd met € 54,7 mln.
– Met deze suppletoire begroting worden de middelen voor drie Nationaal Groeifonds (NGF) projecten toegevoegd aan de LNV-begroting. Het betreft de volgende projecten met een ophoging van € 15,6 mln. voor 2024:
• RE-GE-NL (€ 11,7 mln.): In totaal is er vanuit het NGF € 129 mln. toegekend voor het project RE-GE-NL. Het project richt zich op de overgang van het huidige landbouwsysteem naar een regeneratief landbouwsysteem. Regeneratieve landbouw is een manier van landbouw die voedselproductie combineert met natuurherstel. Het voorkomt uitputting van de bodem. Het voorstel biedt niet alleen een mogelijke oplossing voor de brede landbouw milieuproblematiek, maar biedt ook economische kansen voor het gehele agri-food complex inclusief Nederlandse boerenbedrijven.
• HOLOMICROBIOOM (€ 3,7 mln.): In totaal is er vanuit het NGF € 60 mln. toegekend voor het project Holomicrobioom. Het consortium gaat voor het eerst onderzoeken hoe microbiomen in alle delen van ons voedselsysteem samen één groot netwerk vormen: een 'holomicrobioom'. Geholpen door kunstmatige intelligentie gaat het Instituut microbiomen begrijpen en hun (wissel)werking modelleren en voorspellen. Dat brengt veel toepassingen dichterbij: manieren om grondstoffen te recyclen, microbiële mest voor gewassen, gezondere voedingsproducten, nieuwe diagnostische hulpmiddelen, en nieuwe behandelingen voor mens, dier en milieu − ingrepen waarvan de effectiviteit én de veiligheid eerst moeten worden bewezen.
• CPBT (€ 0,2 mln.): In totaal is er vanuit het NGF € 55 mln. toegekend voor het project Centrum voor Proefdiervrije Biomedische Translatie (CPBT). Het CPBT wordt een nationaal centrum voor het valoriseren en dissemineren van proefdiervrije innovaties en expertise. Het centrum heeft als doel om de stap van nieuwe biomedische innovaties naar patiënt en gebruiker te verbeteren en te versnellen, met minder kosten en zonder proefdieren. Dit zorgt onder meer voor veiliger, effectievere en betere medicijnen met minder dierenleed.
Daarnaast wordt € 6,8 mln. voor het NGF-project cellulaire agricultuur doorgeschoven naar latere jaren.
Per saldo worden de uitgaven voor de LNV NGF-projecten daarmee opgehoogd met € 8,8 mln.
Opdrachten
Kennisontwikkeling en innovatie
Het budget wordt met € 8,5 mln. verhoogd. Deze verhoging is het saldo van bijdragen vanuit andere artikelen van de LNV-begroting aan dit artikel en zijn voornamelijk voor opdrachtverlening aan de RIVM.
Bijdrage aan ZBO's/RWT's
Wageningen Research
Het budget wordt per saldo met € 2,7 mln. verhoogd. Als gevolg van een technische mutatie wordt het budget opgehoogd met € 7,6 mln. ten laste van artikel 23 Missiegedreven topsectoren en innovatiebeleid en de desaldering van de ontvangsten voor de HCU bijdrage van € 1,5 mln. Het budget wordt tegelijkertijd verlaagd met € 6,3 mln., dit bedrag wordt overgeboekt naar artikel 24 ten behoeve van de NVWA voor de uitvoering van de Wettelijke Onderzoekstaken (WOT) voedselveiligheid en handhaving.
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 527.403 | 0 | 527.403 | 108.065 | 635.468 | 56.666 | 13.843 | 14.203 | 14.203 | 525.553 |
Uitgaven | 527.461 | 0 | 527.461 | 108.007 | 635.468 | 56.666 | 13.843 | 14.203 | 14.203 | 525.553 |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||||||
Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit | 273.633 | 0 | 273.633 | 42.647 | 316.280 | 24.331 | 13.011 | 13.371 | 13.371 | 314.842 |
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 253.828 | 0 | 253.828 | 65.360 | 319.188 | 32.335 | 832 | 832 | 832 | 210.711 |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Bijdrage aan agentschappen
Nederlandse Voesel- en Warenautoriteit (NVWA)
De bijdrage aan de NVWA in 2024 neemt met € 42,7 mln. toe. Een belangrijk deel van deze wijziging is toe te schrijven aan de gevolgen van de uitspraak van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) op 26 september 2023 over het niet mogen verwerken van sommige kosten van de NVWA in de tarieven voor het bedrijfsleven. Het effect van de uitspraak is € 18,7 mln., waarvan ongeveer € 17 mln. is bestemd voor het corrigeren van facturen op grond van bezwaren (12.000 zaken) uit de periode 2013 tot en met 2023. Het overige deel betreft de kosten voor 2024 die niet meer zijn door te berekenen aan het bedrijfsleven.
Voor de bekostiging van het NVWA jaarplan 2024 worden budgetten overgeheveld naar artikel 24 vanuit andere artikelen van de LNV-begroting. Voor het project ‘real-time Vervoersbewijs Dierlijke Mest’ (rVDM) wordt een bedrag van € 10,1 mln. overgeheveld. Voor de wettelijke onderzoeks- en handhavingstaken op het terrein van voedselveiligheid is € 6,3 mln. overgeheveld. Voor bekostiging van uitvoeringskosten van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) is € 4,9 mln. beschikbaar gesteld. € 1,3 mln. is bestemd voor Good Distribution Practices (GDP) voor diergeneesmiddelen en het bijbehorende toezichtarrangement. Ten slotte is € 1,1 mln. bedoeld voor voorbereiding op de handhaving van de Europese Verordening Ontbossingsvrije Producten (EUDR). De verordening moet per 31 december 2024 worden gehandhaafd, daarvoor worden o.a. inspecteurs en juristen geworven.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
De bijdrage aan de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland neemt met € 65,4 mln. toe. De goedkeuring van het RVO jaarplan 2024 vroeg voor bekostiging van de in het jaarplan opgenomen opdrachten een forse extra compensatie vanuit de beleidsartikelen vanwege de tariefstijging RVO 2024 met ruim 13%, dit omvat € 39,6 mln. van de genoemde € 65,4 mln. Daarnaast is er sprake van groei of wijziging van lopende opdrachten en toevoeging van nieuwe opdrachten aan de RVO. De bijbehorende uitvoeringskosten zijn overgeheveld van de beleidsartikelen naar de agentschapsbijdrage RVO. Te noemen zijn kosten voor uitvoering van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid 2023-2027 (€ 10,2 mln.), de Uitvoering Aanpak Piekbelasting (€ 4,0 mln), uitvoeringskosten van een programma voor bevordering van de groei de afzetmarkt voor producten uit de biologische landbouw (€ 1,7 mln.), kosten RVO ten gevolge van het in 2023 gestarte samenwerkingsverband tussen 6 Rijksuitvoerings-organisaties in het kader van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (€ 1,7 mln.) ter ondersteuning van de provincies, kosten RVO ten behoeve van een Innovatiehub (€ 1,2 mln) en uitvoeringskosten RVO voor uitvoering van de subsidieregeling behoud grasland bij afbouw van derogatie (€ 0,9 mln).
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 229.031 | 0 | 229.031 | 12.987 | 242.018 | 9.760 | 35.362 | 2.158 | 2.158 | 192.627 |
Uitgaven | 229.031 | 0 | 229.031 | 12.987 | 242.018 | 9.760 | 35.362 | 2.158 | 2.158 | 192.627 |
Personele uitgaven | ||||||||||
Eigen personeel | 169.984 | 0 | 169.984 | 7.049 | 177.033 | 5.877 | 32.751 | ‒ 878 | ‒ 751 | 119.996 |
Externe inhuur | 7.289 | 0 | 7.289 | 6.070 | 13.359 | 3.475 | 2.776 | 2.526 | 2.399 | 26.576 |
Overige personele uitgaven | 3.282 | 0 | 3.282 | 0 | 3.282 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2.196 |
Materiële uitgaven | ||||||||||
ICT | 500 | 0 | 500 | 0 | 500 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.041 |
Bijdrage aan SSO's (exclusief DICTU) | 12.929 | 0 | 12.929 | 0 | 12.929 | 0 | 0 | 0 | 0 | 12.929 |
SSO DICTU | 25.049 | 0 | 25.049 | ‒ 649 | 24.400 | ‒ 442 | ‒ 442 | ‒ 442 | ‒ 442 | 22.901 |
Overige materiële uitgaven | 9.998 | 0 | 9.998 | 517 | 10.515 | 850 | 277 | 952 | 952 | 6.988 |
Ontvangsten | 4.362 | 0 | 4.362 | 127 | 4.489 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.362 |
Ontvangsten | ||||||||||
Ontvangsten | 4.362 | 0 | 4.362 | 127 | 4.489 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.362 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Personele uitgaven
Eigen personeel
Het budget voor de personele uitgaven wordt per saldo verhoogd met € 7,0 mln. Dit is een saldo van diverse mutaties dat voornamelijk is opgebouwd uit een toevoeging van € 2,8 mln. voor het organisatie ontwikkelingsprogramma LNV in beweging. Daarnaast zijn er toevoegingen aan het budget voor eigen personeel gedaan voor o.a. de benodigde managementondersteuning en de administratie. Verder zijn er middelen toegevoegd aan de gedeelde bedrijfsvoeringsonderdelen van het ministerie van EZK en LNV.
Externe inhuur
Het budget voor externe inhuur wordt per saldo verhoogd met € 6,1 mln. De stijging van het saldo voor externe inhuur wordt voor circa € 2,7 mln. verklaard door doorbelastingen van externe inhuur aan het personeels- of beleidsbudget van de inhurende directie. Externe inhuur in tijden van drukte of wegens ziekte van vaste medewerkers (‘piek en ziek’) wordt centraal vergoed voor maximaal 6 maanden. Hier wordt aan het begin van het begrotingsjaar op begroot. Voor overige inhuur (met andere oorzaken dan ‘piek en ziek’ of na 6 maanden) wordt vanuit de beleids- of personeelsbudgetten van directies gedurende het jaar middelen overgeheveld naar het centrale budget op artikel 50 van de LNV-begroting voor externe inhuur. De rest van de verhoging van het budget wordt verklaard doordat er door een technische weeffout middelen worden opgenomen onder «externe inhuur» die in werkelijkheid onder «eigen personeel» zouden moeten vallen.
Ontwerpbegroting 2024 | Mutaties via NvW, moties, amendementen en ISB (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3) = (1) + (2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5) = (3) + (4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 47.009 | ‒ 12.750 | 34.259 | 60.746 | 95.005 | 16.709 | 45.373 | 41.556 | 45.488 | 64.270 |
Uitgaven | 47.009 | ‒ 12.750 | 34.259 | 60.746 | 95.005 | 16.709 | 45.373 | 41.556 | 45.488 | 64.270 |
Prijsbijstelling | 0 | 0 | 0 | 16.202 | 16.202 | 29.103 | 14.600 | 7.529 | 6.843 | 6.814 |
Loonbijstelling | 0 | 0 | 0 | 39.669 | 39.669 | 36.458 | 32.931 | 33.170 | 32.282 | 32.105 |
Nog te verdelen | 47.009 | ‒ 12.750 | 34.259 | 4.875 | 39.134 | ‒ 48.852 | ‒ 2.158 | 857 | 6.363 | 25.351 |
Ontvangsten | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
De loon- en prijsbijstelling tranche 2024 is op artikel 51 geplaatst en wordt bij een volgend begrotingsmoment verdeeld. De loonbijstelling betreft de vergoeding voor de stijging van de contractloonontwikkeling en de stijging van de sociale lasten voor de overheidswerkgever. De prijsbijstelling betreft de verwerking van de stijging van diverse prijsindexen.
Het onderdeel Nog te verdelen bestaat uit verschillende mutaties. De eindejaarsmarge is toegevoegd en vervolgens ingezet, er zijn reserveringen ingezet om de problematiek op de LNV-begroting van dekking te voorzien en er zijn middelen van de Aanvullende Post onttrokken en ingezet ten behoeve van de stikstofaanpak. Per saldo leidt dit tot een verlaging van de uitgaven van € 1,8 mln.
(1) Vastgestelde begroting | (2) Mutaties 1e suppletoire begroting1 | (3) = (1) + (2) Totaal geraamd | |
|---|---|---|---|
Baten | |||
- Omzet | 574.677 | 2.801 | 577.478 |
waarvan omzet moederdepartement | 285.641 | 11.518 | 297.159 |
waarvan omzet overige departementen | 151.342 | ‒ 5.452 | 145.890 |
waarvan omzet derden | 137.695 | ‒ 3.266 | 134.429 |
Rentebaten | 360 | 2.140 | 2.500 |
Vrijval voorzieningen | 0 | 0 | 0 |
Bijzondere baten | 22.604 | 19.876 | 42.480 |
Totaal baten | 597.641 | 24.817 | 622.458 |
Lasten | |||
Apparaatskosten | 579.242 | 19.645 | 598.887 |
- Personele kosten | 353.153 | 12.804 | 365.957 |
waarvan eigen personeel | 312.057 | 11.980 | 324.037 |
waarvan inhuur externen | 27.668 | 0 | 27.668 |
waarvan overige personele kosten | 13.428 | 823 | 14.251 |
- Materiële kosten | 226.089 | 6.842 | 232.931 |
waarvan apparaat ICT | 3.300 | 651 | 3.951 |
waarvan bijdrage aan SSO's | 74.486 | 4.401 | 78.887 |
waarvan overige materiële kosten | 148.303 | 1.790 | 150.093 |
Rentelasten | 200 | 5.200 | 5.400 |
Afschrijvingskosten | 7.810 | ‒ 47 | 7.763 |
- Materieel | 1.810 | ‒ 200 | 1.610 |
waarvan apparaat ICT | 200 | 0 | 200 |
- Immaterieel | 6.000 | 153 | 6.153 |
Overige lasten | 10.389 | 19 | 10.408 |
waarvan dotaties voorzieningen | 500 | 0 | 500 |
waarvan bijzondere lasten | 9.889 | 19 | 9.908 |
Totaal lasten | 597.641 | 24.817 | 622.458 |
Saldo van baten en lasten gewone bedrijfsuitoefening | 0 | 0 | 0 |
Agentschapsdeel Vpb-lasten | 0 | 0 | 0 |
Saldo van baten en lasten | 0 | 0 | 0 |
Let op: bovenstaande staat van baten en lasten is exclusief de financiële impact van de cao aanpassing per 1 juli 2024.
Toelichting
Toelichting op de baten
Omzet moederdepartement (bedragen x € 1.000)
De omzet moederdepartement is hoger (€ 11,5 mln.) dan begroot door ten eerste extra opdrachten die in het Jaarplan 2024 zijn opgenomen en ten tweede de vergoeding voor de incidentele kosten voor HSKT (€ 4,4 mln.). Daarnaast is eind 2023 besloten om e-CertNL per 2024 integraal op te nemen in de financiële verantwoording van de NVWA. Daarom is e-CertNL in deze suppletoire begroting toegevoegd.
De volgende tabel laat de verdeling van de omzet moederdepartement over de productgroepen zien. Productgroep ‘overig’ betreft werkzaamheden die aan derden worden uitbesteed zoals bijvoorbeeld laboratorium onderzoek door Wageningen Food Safety Research.
Slotwet 2023 | Vastgestelde begroting | 1e suppletoire begroting 2024 | |
|---|---|---|---|
2024 | |||
Toezicht | 243.299 | 266.220 | 277.165 |
Overig | 15.353 | 19.421 | 19.994 |
Totaal | 258.652 | 285.641 | 297.159 |
Omzet overige departementen (bedragen x € 1.000)
De omzet overige departementen is lager dan begroot, doordat in het uiteindelijke Jaarplan 2024 zowel bij VWS, als bij DGF en de Provincies minder uren zijn opgenomen.
De volgende tabel laat de verdeling van de omzet overige departementen over de productgroepen zien. Productgroep ‘overig’ betreft werkzaamheden die aan derden worden uitbesteed zoals bijvoorbeeld laboratorium onderzoek door Wageningen Food Safety Research of onderzoeken door het RIVM.
Slotwet 2023 | Vastgestelde begroting | 1e suppletoire begroting 2024 | |
|---|---|---|---|
2024 | |||
Toezicht | 106.717 | 121.980 | 117.247 |
Overig | 27.293 | 29.362 | 28.643 |
Totaal | 134.010 | 151.342 | 145.890 |
Omzet derden
De omzet derden is in het Jaarplan 2024 hoger ingeschat dan de oorspronkelijke begroting (circa € 6,2 mln.). Ook is in deze suppletoire begroting de omzet vanuit e-CertNL meegenomen (circa € 4,0 mln.). Daar tegenover staat dat de NVWA als gevolg van de uitspraak CBB een deel van de in rekening gebrachte facturen moet terugbetalen (€ 13,4 mln.). De wettelijke rente over dit bedrag (€ 5 mln.) is verantwoord onder de rentelasten.
Rentebaten
Doordat de rente op de uitstaande middelen op de rekening-courant bij het ministerie van Financiën is gestegen, hebben we € 2,5 mln. rentebaten in deze suppletoire begroting opgenomen.
Bijzondere baten
De compensatie die wij van opdrachtgevers ontvangen als gevolg van de uitspraak CBB (€ 19,5 mln. zijnde incidentele uitvoeringskosten € 1,1 mln. + terugbetaling bedrijfsleven € 18,4 mln.) worden verantwoord onder de bijzondere baten.
Toelichting op de lasten
Personele kosten
De personele kosten nemen toe met € 12,8 mln. (excl. impact nieuwe cao), met name als gevolg van de extra opdrachten voor de opdrachtgevers (€ 7,4 mln.). Daarnaast stijgen de kosten omdat er meer capaciteit nodig is voor HSKT (€ 0,9 mln. incidentele kosten) en voor het verwerken van de gevolgen van de uitspraak CBB (€ 1,1 mln. incidentele uitvoeringskosten). Ook is in deze suppletoire begroting e-CertNL meegenomen (€ 3,5 mln.)
Materiële kosten
De bijdrage aan SSO’s is hoger dan in de vastgestelde begroting, als gevolg van prijsstijgingen door de hoge inflatie. Hierbij is nog geen rekening gehouden met eventuele kostenstijgingen als gevolg van de hogere kosten bij de SSO’s partners vanwege de cao-stijging. De overige materiële kosten zijn hoger als gevolg van HSKT (incidentele programmakosten KDS en Merita en incidentele transitiekosten).
Rentelasten
Onder de rentelasten is een bedrag van € 5 mln. opgenomen als wettelijke rente over de terug te betalen bedragen als gevolg van de uitspraak CBB.
(1) Vastgestelde begroting | (2) Mutaties 1e suppletoire begroting | (3) = (1) + (2) Totaal geraamd | ||
|---|---|---|---|---|
1 | Rekening courant RHB 1 januari + depositorekeningen | 64.167 | 1.573 | 65.740 |
Totaal ontvangsten operationele kasstroom (+) | 597.641 | 24.817 | 622.458 | |
Totaal uitgaven operationele kasstroom (-/-) | -/- 589.331 | -/- 24.864 | -/-614.195 | |
2 | Totaal operationele kasstroom | 8.310 | -/- 47 | 8.263 |
Totaal investeringen (-/-) | -/- 10.850 | -/- 1.200 | -/- 12.050 | |
Totaal boekwaarde desinvesteringen (+) | 0 | 0 | 0 | |
3 | Totaal investeringskasstroom | -/- 10.850 | -/- 1.200 | -/- 12.050 |
Eenmalige uitkering aan moederdepartement (-/-) | 0 | 0 | 0 | |
Eenmalige storting door moederdepartement (+) | 0 | 0 | 0 | |
Aflossingen op leningen (-/-) | -/- 6.247 | 253 | -/- 5.994 | |
Beroep op leenfaciliteit (+) | 10.850 | 1.200 | 12.050 | |
4 | Totaal financieringskasstroom | 4.603 | 1.453 | 6.056 |
5 | Rekening courant RHB 31 december (=1+2+3+4) | 66.230 | 1.779 | 68.009 |
Toelichting
Rekening-courant RHB 1 januari + depositorekeningen
Ten opzichte van de vastgestelde begroting is de rekening courant per 1 januari € 1,6 mln. hoger. De operationele kasstroom in 2023 was lager door een negatief resultaat. Daartegenover stond een hogere investeringskasstroom dan begroot (minder investeringen) en een hogere financieringskasstroom, met name door een storting in het eigen vermogen door het moederdepartement.
Operationele kasstroom
De operationele kasstroom is vrijwel hetzelfde als begroot, doordat de baten en lasten in dezelfde mate stijgen. Het kleine verschil wordt veroorzaakt doordat de afschrijvingskosten lager zijn (afschrijvingen zorgen niet voor een kasstroom).
Investeringskasstroom
De totale investeringen zijn € 1,2 mln. hoger dan begroot, met name als gevolg van een verhoging het investeringsbudget voor immateriële vaste activa (IV/ICT actieplan).
Financieringskasstroom
De totale financieringskasstroom is € 1,5 mln. hoger dan in de vastgestelde begroting. Ten opzichte van de vastgestelde begroting wordt er € 0,3 mln. minder afgelost en wordt voor € 1,2 mln. extra beroep gedaan op de leenfaciliteit, conform de toename in de investeringen.
Rekening courant
De verwachte stand rekening-courant neemt ten opzichte van de vastgestelde begroting toe met € 1,8 mln. tot € 68,0 mln.
2024 | 2024 | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting | Stand 1e suppletoire begroting | |
Tarieven | ||
Gemiddelde kostprijs (€/uur) | 135,54 | 136,03 |
Index 2012 = € 94,07 = 100 | 144,08 | 144,61 |
Omzet per productgroep ( in € mln.) | ||
Toezicht (moeder- en overige departementen) | 388,2 | 394,4 |
Overige producten (derden) | 137,7 | 134,4 |
Percentage meerwerk t.o.v. Jaarplan | 0,00% | 0,00% |
FTE | ||
Aantal FTE (excl. Externe inhuur)1 | 3.310 | 3.310 |
Verhouding FTE direct/indirect (exclusief externe inhuur) | 2.615/695 | 2.615/695 |
Salariskosten per fte | 94.266 | 98.018 |
Saldo van baten en lasten | ||
Saldo van baten en lasten als % van de totale baten | 0% | 0% |
Kwaliteit | ||
Afhandelsnelheid informatieverzoeken, klachten en meldingen | 90% | 90% |
Tijdig betaalde facturen (< 30 dagen) | 95% | 95% |
De gemiddelde bezetting is niet alleen exclusief herplaatsingskandidaten, maar ook exclusief Van-WerkNaarWerk-kandidaten.
Art. 1 | Bewaking en bestrijding van dierziekten en voorkomen en verminderen van welzijnsproblemen | Ontwerpbegroting 2024 (1) | Mutaties via NvW, ISB, moties en amendementen (2) | Vastgestelde begroting 2024 (3)=(1)+(2) | Mutaties 1e suppletoire begroting (4) | Stand 1e suppletoire begroting (5)=(3)+(4) | Mutatie 2025 | Mutatie 2026 | Mutatie 2027 | Mutatie 2028 | Mutatie 20291 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Verplichtingen | 15.624 | 0 | 15.624 | 6.342 | 21.966 | 0 | 0 | 0 | 0 | 30.939 | |
Uitgaven | 30.939 | 0 | 30.939 | 9.855 | 40.794 | 0 | 0 | 0 | 0 | 30.939 | |
Opdrachten | |||||||||||
Bewaking van dierziekten | 5.052 | 0 | 5.052 | ‒ 5.052 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5.052 | |
Bestrijding van dierziekten | 8.130 | 0 | 8.130 | 3.514 | 11.644 | 0 | 0 | 0 | 0 | 8.130 | |
Overig | 1.155 | 0 | 1.155 | 0 | 1.155 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.155 | |
Subsidies | |||||||||||
Bewaking van dierziekten | 14.404 | 0 | 14.404 | ‒ 14.404 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 14.404 | |
Overig | 1.348 | 0 | 1.348 | ‒ 611 | 737 | 0 | 0 | 0 | 0 | 1.348 | |
Bestrijding van dierziekten (schade)vergoedingen | 850 | 0 | 850 | 3.242 | 4.092 | 0 | 0 | 0 | 0 | 850 | |
Bijdrage aan ZBO's / RWT's | |||||||||||
Bewaking (Bijdrage aan ZBO's / RWT's) | 0 | 0 | 0 | 22.159 | 22.159 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Overig (bijdrage aan ZBO's / RWT's) | 0 | 0 | 0 | 1.007 | 1.007 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
Ontvangsten | 31.558 | 0 | 31.558 | 27.673 | 59.231 | 0 | 0 | 0 | 0 | 30.939 | |
Ontvangsten LNV | 12.373 | 0 | 12.373 | 0 | 12.373 | 0 | 0 | 0 | 0 | 12.373 | |
Ontvangsten sector | 14.079 | 0 | 14.079 | 0 | 14.079 | 0 | 0 | 0 | 0 | 13.460 | |
Ontvangsten EU | 419 | 0 | 419 | 0 | 419 | 0 | 0 | 0 | 0 | 419 | |
Bijdrage sector crisisreserve | 4.687 | 0 | 4.687 | 0 | 4.687 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4.687 | |
Saldo van de afgesloten rekeningen | 0 | 0 | 0 | 27.673 | 27.673 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
In aansluiting op de ontwerpbegrotingen en de Voorjaarsnota worden vanaf 2024 ook de mutaties voor het jaar t+5 opgenomen in de tabel budgettaire gevolgen van beleid van de 1ste suppletoire begrotingen. Dit betreft de extrapolatie van de begroting – het toevoegen van het jaar t+5 – en vervolgens de mutaties tot en met t+5 die tijdens de voorjaarsbesluitvorming zijn verwerkt.
Toelichting
Uitgaven bewaking van dierziekten
Op aangeven van ADR is bewaking van dierziekten gesplitst in opdrachten, subsidies en bijdrage aan ZBO’s/RWT’s. Hiertoe is een overheveling nodig ad € 5,1 mln. van bewaking (opdrachten) en € 14,4 van bewaking (subsidies) naar bijdrage aan ZBO’s/RWT’s. Voorts is een bijstelling in de 1e suppletoire doorgevoerd van € 2,7 mln. als gevolg van indexaties en nagekomen uitgaven 2023.
Uitgaven bestrijding van dierziekten
In de uitgaven bestrijding van dierziekten is een bijstelling van de prognose nodig als gevolg van verwachte vogelgriep uitbraken in 2024. In de 1e suppletoire begroting wordt uitgegaan van 14 vogelgriepuitbraken in 2024 op basis van een (wetenschappelijk) onderzoek, het zogenaamde WEcr rapport. De bijstelling op bestrijding (opdrachten) en de bijstelling op bestrijding (schadevergoeding) bedraagt respectievelijk € 3,5 mln. en € 3,2 mln.
Toelichting op de ontvangsten
Conform de vigerende systematiek wordt bij voorjaarsnota het eindsaldo DGF van het voorgaande jaar (2023) toegevoegd aan de ontvangsten van het lopende jaar (2024). Op het saldo van de afgesloten rekeningen is derhalve € 27,7 mln. toegevoegd.