Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 8 december 2023
Op 1 november 2023 heb ik uw Kamer geïnformeerd over de verontrustende berichtgeving dat op donderdag 26 oktober 2023 twee personen zijn aangehouden op verdenking van het bezitten en naar buiten brengen van staatsgeheime informatie.1 De Rijksrecherche, onder leiding van het Landelijk Parket van het Openbaar Ministerie, doet strafrechtelijk onderzoek naar deze verdenkingen.
Op 3 november 2023 heb ik uw Kamer geïnformeerd dat daarnaast een onafhankelijk onderzoek wordt ingesteld naar deze kwestie en dat de Auditdienst Rijk (ADR) bereid is dit onderzoek te doen.2 Dat is per 6 december jl. gestart. Naar verwachting zal het onderzoek enkele maanden duren.
Ik hecht eraan te benadrukken dat het strafrechtelijk onderzoek te allen tijde onbelemmerd doorgang moet kunnen vinden. De ADR zal gedurende het onderzoek in overleg met het Openbaar Ministerie borgen dat het onderzoek geen belemmering vormt voor het strafrechtelijk onderzoek.
Doel onderzoek
Doel van het onderzoek, zoals verwoord in de onderzoeksopdracht door de ADR, is «inzichtelijk maken op welke wijze de beveiliging van de bijzondere informatie in de in deze casus relevante processen en systemen is ingericht teneinde suggesties te doen om de beveiliging waar nodig te verbeteren.» Zoals reeds aangegeven doet de ADR geen persoonsgericht onderzoek. Dat valt onder het strafrechtelijk onderzoek.
Dit leidt tot de volgende onderzoeksvragen:
i) op welke wijze hebben de NCTV en politie ingeregeld dat bijzondere informatie in de in deze casus gebruikte processen en systemen wordt behandeld conform de voorschriften van het Besluit Voorschrift Informatiebeveiliging Rijksdienst Bijzondere Informatie 2013 of de Rubriceringsregeling Politie 2015;
ii) welke bevindingen heeft de ADR bij de invulling van de relevante maatregelen in relatie tot deze casus; en iii) welke maatregelen kunnen waar nodig ter aanvulling of verbetering worden getroffen in de in deze casus gebruikte processen en systemen.
Op verzoek van mijn departement is met de ADR besproken dat de volgende elementen hun weerslag zullen vinden in het onderzoek:
− De berichtgeving over eerdere signalen en de opvolging daarvan;
− De (on)wenselijkheid van samenloop van functies; en
− De maatregelen in geval van mogelijk misbruik.
Het is aan de ADR om, nadat er kennisgenomen is van de feiten, te bepalen hoe aan deze elementen precies invulling wordt gegeven.
Rubricering onderzoek
In het onderzoek zullen de processen en werkwijzen van de NCTV en politie ten aanzien van (het verwerken van) gerubriceerde informatie worden doorgelicht. Kennis van deze processen en werkwijzen kunnen van waarde zijn voor kwaadwillenden en hebben daarom ook zelf een vertrouwelijk en daardoor gerubriceerd karakter. Dit heeft zowel gevolgen voor de wijze waarop en door wie het onderzoek mag worden verricht, als voor de mate waarin (delen van) het rapport openbaar kunnen worden. Tegelijkertijd acht ik het van groot belang dat, waar mogelijk, bevindingen en aanbevelingen van het onderzoek openbaar aan uw Kamer kunnen worden gemaakt. Er zal op basis van de uitkomsten van het onderzoek daarom worden bezien in welke vorm en/of onder welke voorwaarden uitkomsten van het onderzoek kunnen worden gedeeld. Uw Kamer zal daarover nader worden geïnformeerd zodra het onderzoek is afgerond.
De Minister van Justitie en Veiligheid, D. Yeşilgöz-Zegerius