Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 22 december 2023
Hierbij zend ik u, mede namens de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, en de Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen mijn reactie op de brief van R.P. te N. d.d. 21 augustus 2023 over het meenemen van een WW-uitkering naar Caribisch Nederland. Uw Kamer heeft mij verzocht om een reactie in uw brief d.d. 14 september 2023. Op ambtelijk niveau is overleg geweest met R.P.
R.P. heeft vragen gesteld over het exporteren van de werkloosheidsuitkering en de startersregeling. R.P. is in de afrondende fase van de opleiding tot huisarts, komt oorspronkelijk uit Curaçao en is van plan om na het afstuderen op Bonaire als huisarts aan de slag te gaan. In Europees Nederland gaan veel startende huisartsen als zelfstandig ondernemer aan de slag en hebben zij in het begin recht op een WW-uitkering. UWV heeft aangegeven dat R.P. daar geen recht op heeft, indien ze naar Bonaire migreert en zich daar vestigt als huisarts. Het is wettelijk toegestaan om een WW-uitkering mee te nemen als je werk gaat zoeken in de EU, EER of Zwitserland; daar behoort Bonaire niet toe.
R.P. heeft mij hier eerder een brief over gestuurd. In mijn antwoord van 4 augustus 2023 (referentie 2023–0000488471) heb ik uiteengezet onder welke voorwaarden een WW-uitkering kan worden geëxporteerd. Ik kan en mag niet adviseren in individuele situaties. Evenmin ben ik bevoegd in individuele situaties een uitkering toe te kennen. De individuele gevalsbehandeling van de WW-uitkering is voorbehouden aan UWV.
R.P. vraagt hoe «comply or explain» als kabinetsbeleid zich verhoudt tot artikel 4 van de Invoeringswet BES. In dit artikel staat dat in een wettelijk voorschrift dat niet van toepassing is in de openbare lichamen, onder «Nederland» wordt verstaan het Europese deel van Nederland, tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald. Deze bepaling juncto artikel 2, tweede lid, van die wet, ziet erop dat uitdrukkelijk uit de betreffende wetgeving, in casu de Werkloosheidswetgeving, moet kunnen worden opgemaakt of deze (deels) van toepassing is in Caribisch Nederland. Dit is niet het geval. Zie hiertoe ook het arrest van de Hoge Raad d.d. 7 oktober 2022 (ECLI:NL:HR:2022:1378). Daarnaast wordt verder gewerkt aan de toepassing van het principe van «comply or explain».
Het uitgangspunt van comply or explain betekent dat alle beleidsintensiveringen en de daaruit voortvloeiende wetgeving en/of financiële consequenties van toepassing (zullen) zijn op Caribisch Nederland, tenzij er redenen zijn om dat niet te doen. De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft dat laatstelijk bevestigd aan de Tweede Kamer in haar brief van 23 juni 2023 (Kamerstukken II 2022/23, 36 200 IV, nr. 85). Daarbij is aangegeven dat, om de benodigde uitvoeringskracht en -capaciteit binnen Caribisch Nederland en de departementen niet op één moment te veel te belasten, ervoor wordt gekozen om bij de uitvoering van het principe van «comply or explain» gefaseerd te werk te gaan. De passendheid van maatwerkmaatregelen in de lokale context is daarbij van groot belang. Dit overstijgt het belang van aansluiting bij de Europees Nederlandse regelingen of stelsels. Bij schrijven van 20 november 2023 heeft de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een lijst van prioritaire wetgeving aan de Tweede Kamer toegezonden (Kamerstukken II 2023/24, 36 410 IV, nr. 32). Hierin is opgenomen dat het wetsvoorstel om te komen tot een werkloosheidsvoorziening naar verwachting in 2025 voor formele consultatie wordt aangeboden.
Ik moedig de inzet van getalenteerde huisartsen met een Caribische achtergrond van harte aan. Zoals de brievenschrijver aangeeft, is het belangrijk dat huisartsen vertrouwd zijn met de cultuur en talen van het eiland. Ik heb R.P. via VWS in contact laten brengen met Primary Care Caribbean (PCC). Zij kunnen ondersteuning bieden bij vestiging op Bonaire en mogelijke aansluiting bij een praktijkhouder op het eiland, al dan niet als waarnemend huisarts om ervaring op te doen.
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, C.E.G. van Gennip