Wetsartikel 1
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in:
De begrotingsstaat van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).
De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking,E.N.A.J.Schreinemacher
De voorliggende Tweede suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 van hoofdstuk XVII van de begroting van het Rijk.
In onderdeel 2 worden de belangrijkste mutaties op de begroting voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking toegelicht.
Onderdeel 3 bevat per beleidsartikel een tabel budgettaire gevolgen van beleid. Na de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» wordt een toelichting op de mutaties gegeven. Hierbij worden per artikel de mutaties die groter of gelijk zijn aan de ondergrenzen in onderstaande staffel conform de Rijksbegrotingsvoorschriften toegelicht. De wijzigingen van de verplichtingen worden alleen toegelicht wanneer deze groter zijn dan 10% ten opzichte van de vorige stand op artikelniveau.
De budgetten zijn op het niveau van artikelonderdeel verdeeld over een aantal financiële instrumenten. Bij de uitvoering van BHOS-beleid wordt het meest effectieve instrument en de uitvoerende organisatie geselecteerd. De keuze van het instrument is daardoor vooraf meestal niet bekend en is bij het opstellen van de begroting niet goed te bepalen. Dit verklaart waarom de budgetten op instrumentniveau in deze suppletoire begroting veelvuldig wijzigen.
Omvang begrotingsartikel (stand ontwerpbegroting) in € miljoen | Beleidsmatige mutaties (ondergrens in € miljoen) | Technische mutaties (ondergrens in € miljoen) |
|---|---|---|
< 50 | 1 | 2 |
=> 50 en < 200 | 2 | 4 |
=> 200 en < 1000 | 5 | 10 |
=> 1000 | 10 | 20 |
Uitgaven:
In dit wetsvoorstel zijn een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die leiden tot een stijging van de geraamde uitgaven van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) met EUR 96,8 miljoen in 2022.
Hieronder vindt u een overzicht van de meest in het oog springende wijzigingen in de uitgaven ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):
Art. | Uitgaven 2021 | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2022 | 3.265.762 | |
Stand 1e suppletoire begroting 2022 | 3.498.861 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie | 1.2 | 17.514 |
2) Voedselzekerheid | 2.1 | 10.000 |
3) Humanitaire hulp | 4.1 | 6.000 |
4) Veiligheid en rechtsstaatontwikkeling | 4.3 | ‒ 15.000 |
5) Multilaterale samenwerking | 5.1 | 177.763 |
6) Overig armoedebeleid | 5.2 | ‒ 41.136 |
7) Nog te verdelen i.v.m. BNI en/of toerekeningen | 5,4 | ‒ 72.187 |
8) Overige mutaties | ‒ 4.123 | |
Stand 2e suppletoire begroting 2022 | 3.577.692 |
Artikelonderdeel 1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
Per saldo neemt het budget voor artikelonderdeel 1.2 toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan:
– Een ophoging van het budget voor de instrumenten van het Dutch Trade and Investment Fund (DTIF).
– Verschillende nieuwe programma’s voor internationaal ondernemen.
Artikelonderdeel 2.1 Voedselzekerheid
Het budget van artikelonderdeel 2.1 neemt toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan een ophoging van het budget op het gebied van voedselzekerheid voor het PSNP V (Ethiopia’s Productive Safety Net Program) programma van de Wereldbank in Ethiopië.
Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire Hulp
Per saldo neemt het budget van artikelonderdeel 4.1 toe. Deze verhoging is toe te schrijven aan:
– Een verhoogde bijdrage aan UNRWA.
– Bijdragen aan verschillende noodhulpprogramma’s voor het World Food Programma.
– Subsidies ten behoeve van het UN Central Emergency Response Fund.
Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling
Het budget voor artikelonderdeel 4.3 wordt naar beneden bijgesteld omdat het landenbudget Afghanistan op het instrument functionerende rechtsorde is verlaagd.
Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking
Het uitgavenbudget van artikelonderdeel 5.1 (Multilaterale samenwerking) wordt verhoogd. Dit komt hoofdzakelijk door een bijdrage voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Voor deze bijdrage heeft het kabinet EUR 180 miljoen vrijgemaakt uit de generale middelen.
Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid
Het budget op artikelonderdeel artikel 5.2 wordt per saldo neerwaarts bijgesteld. Dit is vooral toe te schrijven aan:
– Een overheveling naar artikel 5.1 (Multilaterale samenwerking) ter dekking van de technische assistentie van de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en bijdragen aan het Joint Fund 2030, UNICEF en UNDP.
– Een overheveling naar artikel 2 (Voedselzekerheid) en artikel 3 (SRGR) voor de herstart van sociale beschermingsprogramma’s in Ethiopië en Benin.
– Een overheveling van de Verdragsmiddelen voor Suriname naar het verdeelartikel 5.4. Deze Verdragsmiddelen komen in 2022 niet meer tot betaling. Deze middelen worden komend jaar opnieuw beschikbaar gesteld.
Artikelonderdeel 5.4 Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen
Per saldo neemt de stand van het verdeelartikel 5.4 af. De negatieve bijstelling van artikel 5.4 wordt veroorzaakt door de raming van de ODA-toerekening voor eerstejaars opvang van asielzoekers uit DAC-landen 2022 (EUR -160 miljoen). In het voorjaar van 2023 wordt het meerjarige deel van de aangepaste raming verwerkt. Hiertegenover staat onder andere een verhoging vanuit artikel 5.2 vanwege de Verdragsmiddelen Suriname.
Ontvangsten:
In dit wetsvoorstel zijn een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die leiden tot een stijging van de geraamde ontvangsten van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII) met EUR 21,4 miljoen in 2022.
Hieronder vindt u de meest in het oog springende wijzigingen in de ontvangsten ten opzichte van de Eerste suppletoire begroting 2022 voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (XVII):
Art. | Ontvangsten 2022 | |
|---|---|---|
Vastgestelde begroting 2022 | 51.574 | |
Stand 1e suppletoire begroting 2022 | 53.304 | |
Belangrijkste suppletoire mutaties | ||
1) Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen | 1.10 | 15.336 |
2) Ontvangsten DGGF | 1.30 | 7.000 |
3) Overige mutaties | ‒ 918 | |
Stand 2e suppletoire begroting 2022 | 74.722 |
Artikel 1
De ontvangsten op artikelonderdeel 1 zijn verhoogd door een onttrekking uit de begrotingsreserves ter dekking van uitbetaalde wisselfinancieringen en door hogere premieontvangsten en terugbetalingen op wisselfinancieringen voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF) en het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF).
Budgettaire gevolgen van beleid
Stand ontwerp begroting | Stand 1e suppletoire begroting | Mutaties 2e suppletoire begroting (3) | Stand 2e suppletoire begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Miljoenennota | Overige mutaties 2e suppletoire begroting | |||||
2022 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||
(1) | (2) | (4)=(2+3) | ||||
Verplichtingen | 575 216 | 624 319 | 399 | 6 507 | 631 225 | |
waarvan garantieverplichtingen | 100 000 | 100 000 | 100 000 | |||
waarvan overige verplichtingen | 475 216 | 524 319 | 531 225 | |||
Uitgaven: | ||||||
Programma-uitgaven totaal | 550 199 | 555 346 | 399 | 15 707 | 571 452 | |
waarvan juridisch verplicht | 91% | 100% | ||||
1.1 | Duurzaam handels- en investeringssysteem, incl. MVO | 31 525 | 31 412 | 257 | ‒ 1 265 | 30 404 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
MVO en beleidsondersteuning (ODA) | 13 575 | 13 575 | 0 | 4 300 | 17 875 | |
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA) | 2 611 | 2 511 | 257 | ‒ 1 380 | 1 388 | |
Opdrachten | ||||||
MVO en beleidsondersteuning (non-ODA) | 2 294 | 2 281 | 0 | ‒ 55 | 2 226 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 1 850 | 1 850 | 0 | 0 | 1 850 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
MVO en beleidsondersteuning (ODA) | 6 000 | 6 000 | 0 | ‒ 4 300 | 1 700 | |
Contributies internationaal ondernemen (non-ODA) | 5 195 | 5 195 | 0 | 170 | 5 365 | |
1.2 | Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie | 86 665 | 93 425 | 142 | 17 372 | 110 939 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Programma's internationaal ondernemen | 10 000 | 10 200 | 0 | 8 380 | 18 580 | |
Versterking concurrentiepositie Nederland | 6 502 | 6 502 | 0 | 0 | 6 502 | |
Invest Internationaal | 9 000 | 9 000 | 0 | ‒ 4 000 | 5 000 | |
Dutch Trade and Investment Fund | 4 499 | 4 499 | 0 | 0 | 4 499 | |
Garanties | ||||||
Dutch Trade and Investment Fund | 1 500 | 1 500 | 0 | 8 500 | 10 000 | |
Opdrachten | ||||||
Programma's internationaal ondernemen | 11 566 | 11 566 | 0 | 3 450 | 15 016 | |
Dutch Trade and Investment Fund | 450 | 450 | 0 | 100 | 550 | |
Wereldtentoonstelling Dubaï | 0 | 3 500 | 0 | ‒ 500 | 3 000 | |
Wereldtentoonstelling | 0 | 0 | 0 | 500 | 500 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 43 148 | 46 208 | 142 | 942 | 47 292 | |
1.3 | Versterkte private sector en arbeidsmarkt in ontwikkelingslanden | 432 009 | 430 509 | 0 | ‒ 400 | 430 109 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Marktontwikkeling en markttoegang | 8 450 | 8 450 | 0 | 3 690 | 12 140 | |
Economic governance and institutions | 26 400 | 24 900 | 0 | ‒ 7 600 | 17 300 | |
Financiële sector ontwikkeling | 36 810 | 33 914 | 0 | 1 600 | 35 514 | |
Infrastructuurontwikkeling | 36 500 | 33 400 | 0 | ‒ 21 871 | 11 529 | |
Duurzame productie en handel | 39 700 | 39 700 | 0 | 14 000 | 53 700 | |
(Jeugd)werkgelegenheid | 6 000 | 6 000 | 0 | 4 800 | 10 800 | |
Nexus onderwijs en werk | 0 | 12 350 | 0 | ‒ 2 260 | 10 090 | |
Lokale private sector ontwikkeling | 0 | 1 470 | 0 | 965 | 2 435 | |
Leningen | ||||||
Infrastructuurontwikkeling | 10 000 | 10 000 | 0 | 2 325 | 12 325 | |
Financiële sector ontwikkeling | 34 000 | 34 000 | 0 | 20 300 | 54 300 | |
Garanties | ||||||
Financiële sector ontwikkeling | 1 000 | 1 000 | 0 | 9 000 | 10 000 | |
Opdrachten | ||||||
Marktontwikkeling en markttoegang | 12 000 | 12 000 | 0 | ‒ 2 000 | 10 000 | |
Economic governance and institutions | 18 000 | 18 000 | 0 | 0 | 18 000 | |
Financiële sector ontwikkeling | 4 000 | 4 000 | 0 | 1 600 | 5 600 | |
Infrastructuurontwikkeling | 750 | 750 | 0 | 8 550 | 9 300 | |
(Jeugd)werkgelegenheid | 19 305 | 19 305 | 0 | ‒ 700 | 18 605 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland | 34 000 | 34 000 | 0 | ‒ 3 000 | 31 000 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
International Labour Organisation | 5 700 | 5 700 | 0 | ‒ 1 149 | 4 551 | |
Lokale private sector ontwikkeling | 29 794 | 31 220 | 0 | ‒ 6 480 | 24 740 | |
Marktontwikkeling en markttoegang | 8 500 | 8 500 | 0 | 310 | 8 810 | |
Partnershipprogramma ILO | 5 500 | 5 500 | 0 | 690 | 6 190 | |
Economic governance and institutions | 10 000 | 10 000 | 0 | ‒ 6 000 | 4 000 | |
Financiële sector ontwikkeling | 3 000 | 3 000 | 0 | 13 200 | 16 200 | |
Infrastructuurontwikkeling | 57 000 | 57 000 | 0 | ‒ 27 400 | 29 600 | |
(Jeugd)werkgelegenheid | 3 000 | 3 000 | 0 | ‒ 3 000 | 0 | |
Nexus onderwijs en werk | 22 600 | 13 350 | 0 | 30 | 13 380 | |
Ontvangsten | 6 264 | 6 264 | 0 | 22 336 | 28 600 | |
1.10 | Ontvangsten duurzame economische ontwikkeling, handel en investeringen | 3 264 | 3.264 | 0 | 15 336 | 18 600 |
1.30 | Ontvangsten DGGF | 3 000 | 3.000 | 0 | 7 000 | 10 000 |
Toelichting
Verplichtingen
Geen toelichting.
Uitgaven
Mutaties tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 1.1 Duurzaam handels- en investeringssysteem, incl. MVO
Het budget van artikel 1.1 (Duurzame handels- en investeringssysteem) is verlaagd met EUR 1,2 miljoen. Deze verlaging is voornamelijk toe te schrijven aan een overheveling vanuit Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) naar internationaal ondernemen op artikel 1.2 (Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie). Verder is het budget verlaagd door een interdepartementale overheveling naar het Ministerie voor Economische Zaken en Klimaat voor MVO en beleidsondersteuning.
Artikelonderdeel 1.2 Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie
De positieve bijstelling van artikel 1.2 (Versterkte Nederlandse Handels- en Investeringspositie) met EUR 17,3 miljoen is vooral toe te schrijven aan een ophoging van het budget voor de instrumenten van het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF) en programma’s internationaal ondernemen. Deze verhoging is gedekt vanuit het MVO budget, hogere ontvangsten DTIF en een onttrekking aan de Faciliteit Opkomende Markten (FOM) reserve.
Ontvangsten
Het totaal aan ontvangsten op artikel 1 is verhoogd met een onttrekking uit de begrotingsreserves ter dekking van uitbetaalde wisselfinancieringen en door hogere premieontvangsten en terugbetalingen op wisselfinancieringen voor het Dutch Good Growth Fund (DGGF) en het Dutch Trade and Investement Fund (DTIF).
Budgettaire gevolgen van beleid
Stand ontwerp begroting | Stand 1e suppletoire begroting | Mutaties 2e suppletoire begroting (3) | Stand 2e suppletoire begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Miljoenennota | Overige mutaties 2e suppletoire begroting | |||||
2022 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||
(1) | (2) | (4)=(2+3) | ||||
Verplichtingen | 636 000 | 945 040 | 125 | 167 014 | 1 112 179 | |
Uitgaven: | ||||||
Programma-uitgaven totaal | 776 880 | 806 435 | 125 | 10 000 | 816 560 | |
waarvan juridisch verplicht | 91% | 100% | ||||
2.1 | Voedselzekerheid | 328 672 | 328 672 | 0 | 10 000 | 338 672 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen | 20 000 | 18 000 | 0 | ‒ 10 000 | 8 000 | |
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect. | 38 000 | 15 500 | 0 | 8 500 | 24 000 | |
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid | 3 000 | 3 000 | 0 | ‒ 2 000 | 1 000 | |
Uitbannen huidige honger en voeding | 25 327 | 25 327 | 0 | 0 | 25 327 | |
Voedselzekerheid | 0 | 62 396 | 0 | ‒ 11 984 | 50 412 | |
Opdrachten | ||||||
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid | 33 000 | 21 000 | 0 | ‒ 9 000 | 12 000 | |
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen | 10 000 | 10 000 | 0 | ‒ 9 000 | 1 000 | |
Voedselzekerheid | 0 | 2 200 | 0 | 0 | 2 200 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 4 245 | 3 895 | 0 | ‒ 1 559 | 2 336 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Voedselzekerheid | 147 650 | 98 854 | 0 | 22 543 | 121 397 | |
Realiseren ecologische houdbare voedselsystemen | 5 000 | 5 000 | 0 | 8 000 | 13 000 | |
Bevorderen inclusieve, duurzame groei in de agrarische sect. | 18 450 | 39 500 | 0 | 4 000 | 43 500 | |
Kennis & capaciteitsopbouw ten behoeve van voedselzekerheid | 20 000 | 20 000 | 0 | 0 | 20 000 | |
Uitbannen huidige honger en voeding | 4 000 | 4 000 | 0 | 10 500 | 14 500 | |
2.2 | Water | 188 619 | 187 619 | 0 | 0 | 187 619 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Waterbeheer | 17 045 | 27 854 | 0 | ‒ 7 800 | 20 054 | |
Drinkwater en sanitatie | 24 429 | 21 174 | 0 | 0 | 21 174 | |
Opdrachten | ||||||
Waterbeheer | 0 | 7 391 | 0 | ‒ 4 891 | 2 500 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 2 000 | 2 000 | 0 | 0 | 2 000 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Waterbeheer | 95 050 | 77 280 | 0 | 18 688 | 95 968 | |
Drinkwater en sanitatie | 50 095 | 51 920 | 0 | ‒ 5 997 | 45 923 | |
2.3 | Klimaat | 259 589 | 290 144 | 125 | 0 | 290 269 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Klimaat algemeen | 32 400 | 34 150 | 0 | 300 | 34 450 | |
Hernieuwbare energie | 35 000 | 26 000 | 0 | 0 | 26 000 | |
Dutch Fund for Climate and Development | 40 000 | 40 000 | 0 | 0 | 40 000 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 3 000 | 3 320 | 0 | 0 | 3 320 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Contributie IZA/IZT | 357 | 357 | 0 | 0 | 357 | |
Klimaatprogramma's (non-ODA) | 1 150 | 1 705 | 125 | 0 | 1 830 | |
Klimaat algemeen | 123 540 | 151 470 | 0 | ‒ 300 | 151 170 | |
Hernieuwbare energie | 17 000 | 26 000 | 0 | 0 | 26 000 | |
UNEP | 7 142 | 7 142 | 0 | 0 | 7 142 | |
Toelichting
Verplichtingen
De verhoging van het verplichtingenbudget bedraagt per saldo EUR 167 miljoen. Deze toename is het gevolg van de per saldo positieve mutaties op artikelonderdelen 2.1 (voedselzekerheid), 2.2 (water) en 2.3 (klimaat).
Voor artikelonderdeel 2.1 (voedselzekerheid) is de per saldo verhoging toe te schrijven aan enerzijds meerjarige verplichtingen in het kader van het uitbannen van honger en ondervoeding met UNICEF en met CARE n.a.v. een subsidietender gericht op weerbaarheid door gezonde diëten. Anderzijds zijn er een aantal nieuwe verplichtingen aangegaan op het gebied van voedselzekerheid waaronder in Ethiopië voor het PSNP V (Ethiopia’s Productive Safety Net Program) programma van de Wereldbank. In het kader van het versterken van kennis & capaciteitsopbouw is daarnaast een nieuwe meerjarige ongeoormerkte verplichting aangegaan met de organisatie CGIAR (Consultative Group on International Agricultural Research) en zijn voor het bevorderen van inclusieve, duurzame groei in de agrarische sector een nieuwe verplichting aangegaan met IFAD CRI (International Fund for Agricultural Development – Crisis Response Initiative) en UNCTAD (United Nations Conference on Trade and Development). Daartegenover staat dat het verplichtingenbudget voor het realiseren van ecologisch houdbare voedselsystemen voor zowel opdrachten als subsidies is verlaagd.
De meest in het oog springende mutaties voor artikelonderdeel 2.2 (water) leiden tot een verhoging van het verplichtingenbudget. Dit zijn enerzijds mutaties op het gebied van drinkwater & sanitatie, waaronder in Mozambique voor een WASH activiteit op Ibo Island in verband met een toestroom van IDP’s (internally displaced persons). Anderzijds zijn dit mutaties in de Palestijnse gebieden voor een tweetal projecten voor het nieuwe WLRI (Water, Land and Road Investment) programma in opvolging van de kamerbrief van 5 januari jl. en in Jemen voor een optopping van reeds aangegane verplichtingen. Daarnaast is de verhoging het gevolg van nieuwe verplichtingen op het gebied van waterbeheer in onder andere Bangladesh voor het Small Scale Water Management Programma met de ADB (African Development Bank).
Voor artikelonderdeel 2.3 (klimaat) is de verlaging van het verplichtingenbudget het gevolg van de uitfasering van het bilaterale programma in Rwanda.
Uitgaven
Mutaties Miljoenennota
Artikelonderdeel 2.3 Klimaat
Er wordt in 2022 op klimaat non-ODA een additionele bijdrage gedaan aan de organisatie IRENA. Vanuit de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) wordt hiervoor in 2022 EUR 125.000 overgeheveld naar de BHOS-begroting.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 2.1 Voedselzekerheid
Het uitgavenbudget voor voedselzekerheid is per saldo met EUR 10 miljoen verhoogd als gevolg van een overheveling van artikelonderdeel 5.2 overig armoedebeleid. Dit betreft een aanvulling van een cash transfer programma in Ethiopië naar aanleiding van de BHOS-beleidsnota «Doen waar Nederland goed in is» zoals toegelicht in het bestedingsvoorstel Sociale Bescherming conform C.W. 3.1. Daarnaast zijn er technische herverdelingen over instrumenten op het gebied van ecologisch houdbare voedselsystemen.
Artikelonderdeel 2.2 Water
Het uitgavenbudget voor water wijzigt niet. Wel zijn er op het gebied van waterbeheer en drinkwater en sanitatie een aantal technische herverdelingen tussen instrumenten die leiden tot de mutaties in tabel 5.
Artikelonderdeel 2.3 Klimaat
Binnen het budget op artikel 2.3 (klimaat) is een extra bijdrage gedaan van EUR 7,5 miljoen voor de operatie rondom de verwaarloosde olieopslagtanker El Safer die voor de kust van Jemen ligt en potentieel kan zorgen voor een olieramp met gigantische humanitaire, ecologische en economische gevolgen. Hiermee is in totaal EUR 15 miljoen bijgedragen aan deze operatie.
Budgettaire gevolgen van beleid
Stand ontwerp begroting | Stand 1e suppletoire begroting | Mutaties 2e suppletoire begroting (3) | Stand 2e suppletoire begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Miljoenennota | Overige mutaties 2e suppletoire begroting | |||||
2022 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||
(1) | (2) | (4)=(2+3) | ||||
Verplichtingen | 964 068 | 959 403 | 0 | ‒ 187 059 | 772 344 | |
Uitgaven: | ||||||
Programma-uitgaven totaal | 855 456 | 905 456 | 0 | ‒ 2 840 | 902 616 | |
waarvan juridisch verplicht | 86% | 100% | ||||
3.1 | Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids | 529 119 | 579 119 | 0 | 1 160 | 580 279 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
SRGR en hiv/aids | 104 343 | 156 140 | 0 | ‒ 9 568 | 146 572 | |
Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis | 0 | 52 000 | 0 | 0 | 52 000 | |
Opdrachten | ||||||
SRGR en hiv/aids | 22 000 | 15 000 | 0 | ‒ 5 175 | 9 825 | |
Bijdrage aan agentschappen | ||||||
Rijksdienst voor ondernemend Nederland | 100 | 400 | 0 | ‒ 300 | 100 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
WHO/PAHO | 6 713 | 6 713 | 0 | ‒ 1 000 | 5 713 | |
SRGR en hiv/aids | 171 950 | 193 191 | 0 | 2 915 | 196 106 | |
UNFPA | 75 000 | 75 000 | 0 | ‒ 11 152 | 63 848 | |
UNAIDS | 20 000 | 20 000 | 0 | 0 | 20 000 | |
Partnershipprogramma WHO | 12 013 | 15 216 | 0 | 557 | 15 773 | |
Global Fund to Fight Aids, Malaria and Tuberculosis | 52 000 | 0 | 0 | 0 | 0 | |
UNICEF | 9 000 | 9 000 | 0 | 0 | 9 000 | |
Vrouwenrechten en keuzevrijheid | 56 000 | 36 459 | 0 | 24 883 | 61 342 | |
3.2 | Vrouwenrechten en gendergelijkheid | 51 643 | 51 643 | 0 | 0 | 51 643 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Vrouwenrechten | 36 243 | 36 912 | 0 | 2 928 | 39 840 | |
Opdrachten | ||||||
Vrouwenrechten | 1 000 | 1 000 | 0 | ‒ 750 | 250 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Vrouwenrechten | 8 400 | 7 731 | 0 | ‒ 2 178 | 5 553 | |
UNWOMEN | 6 000 | 6 000 | 0 | 0 | 6 000 | |
3.3 | Maatschappelijk middenveld | 205 144 | 205 144 | 0 | ‒ 4 000 | 201 144 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Twinningsfaciliteit Suriname | 700 | 960 | 0 | ‒ 858 | 102 | |
Versterking maatschappelijk middenveld | 191 861 | 182 802 | 0 | ‒ 3 618 | 179 184 | |
Opdrachten | ||||||
Versterking maatschappelijk middenveld | 4 000 | 10 000 | 0 | 700 | 10 700 | |
Versterking maatschappelijk middenveld Monitoringsfonds | 0 | 1 000 | 0 | ‒ 820 | 180 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Versterking maatschappelijk middenveld | 8 583 | 10 382 | 0 | 596 | 10 978 | |
3.4 | Onderwijs | 69 550 | 69 550 | 0 | 0 | 69 550 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Onderzoeksprogramma's | 1 500 | 1 500 | 0 | 0 | 1 500 | |
Opdrachten | ||||||
Onderwijs | 0 | 200 | 0 | ‒ 140 | 60 | |
Hoger Onderwijs | 48 251 | 48 251 | 0 | ‒ 18 000 | 30 251 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Onderwijs | 9 799 | 9 599 | 0 | ‒ 7 128 | 2 471 | |
Global partnership for education | 10 000 | 10 000 | 0 | 25 268 | 35 268 | |
Toelichting
Verplichtingen
De verlaging van het verplichtingenbudget van artikel 3 bedraagt per saldo EUR 187 miljoen. Deze afname is het gevolg van de per saldo neerwaartse mutaties op artikelonderdelen 3.1 (Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids) en 3.4 (Onderwijs).
Voor artikelonderdeel 3.1 (Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten en hiv/aids) zijn er een aantal verplichtingen gewijzigd. Zo wordt een voorziene nieuwe bijdrage aan de World Health Organization (WHO) pas in 2023 aangegaan in plaats van 2022. Ook is een bijdrage aan UNFPA met een jaar verlengd, in plaats van meerjarig. Hierdoor vallen de verplichtingen lager uit dan verwacht.
Voor artikelonderdeel 3.4 (Onderwijs) vallen de verplichtingen voor het NUFFIC-programma lager uit door het aflopen van het programma.
Uitgaven
Geen toelichting.
Budgettaire gevolgen van beleid
Stand ontwerp begroting | Stand 1e suppletoire begroting | Mutaties 2e suppletoire begroting (3) | Stand 2e suppletoire begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Miljoenennota | Overige mutaties 2e suppletoire begroting | |||||
2022 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||
(1) | (2) | (4)=(2+3) | ||||
Verplichtingen | 992 714 | 1 464 076 | 0 | 192 383 | 1 656 459 | |
Uitgaven: | ||||||
Programma-uitgaven totaal | 807 652 | 951 914 | 0 | ‒ 9 000 | 942 914 | |
waarvan juridisch verplicht | 90% | 100% | ||||
4.1 | Humanitaire hulp | 430 517 | 512 279 | 0 | 6 000 | 518 279 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Noodhulpprogramma's | 107 000 | 107 000 | 0 | 20 000 | 127 000 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Noodhulpprogramma's | 240 500 | 314 262 | 0 | ‒ 47 000 | 267 262 | |
Noodhulpprogramma's non-ODA | 1 017 | 1 017 | 0 | 0 | 1 017 | |
UNHCR | 33 000 | 33 000 | 0 | 0 | 33 000 | |
UNRWA | 13 000 | 13 000 | 0 | 6 000 | 19 000 | |
Wereldvoedselprogramma | 36 000 | 44 000 | 0 | 27 000 | 71 000 | |
4.2 | Opvang en bescherming in de regio en migratiesamenwerking | 162 000 | 219 000 | 0 | 0 | 219 000 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Opvang in de regio | 5 000 | 5 000 | 0 | 0 | 5 000 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Opvang in de regio | 123 000 | 180 000 | 0 | 0 | 180 000 | |
Migratie en ontwikkeling | 34 000 | 34 000 | 0 | 0 | 34 000 | |
4.3 | Veiligheid en Rechtstaatontwikkeling | 215 135 | 220 635 | 0 | ‒ 15 000 | 205 635 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Legitieme stabiliteit | 7 000 | 7 000 | 0 | 0 | 7 000 | |
Inclusieve vredes- en politieke processen | 8 000 | 13 500 | 0 | ‒ 2 400 | 11 100 | |
Vredesdividend: werkgelegenheid en basisvoorzieningen | 2 000 | 2 000 | 0 | ‒ 250 | 1 750 | |
Functionerende rechtsorde | 21 205 | 33 743 | 0 | ‒ 576 | 33 167 | |
Opdrachten | ||||||
Inclusieve vredes- en politieke processen | 0 | 1 500 | 0 | 0 | 1 500 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
Legitieme stabiliteit | 9 000 | 9 000 | 0 | ‒ 5 900 | 3 100 | |
Functionerende rechtsorde | 132 930 | 121 142 | 0 | ‒ 18 545 | 102 597 | |
Inclusieve vredes- en politieke processen | 35 000 | 32 750 | 0 | 12 671 | 45 421 | |
Toelichting
Verplichtingen
Het verplichtingenbudget is met name verhoogd voor het aangaan van meerjarige committeringen voor het UN Peace Building Fund, het DPPA (Department of Political and Peacebuilding Affairs) Multi Year Appeal en het UNDP-DPPA Joined Programme. Daarnaast zijn er verhogingen voor UNRWA (zie toelichting onder uitgaven Humanitaire Hulp), Afghanistan in verband met committeringen voor het Afghanistan Reconstruction and TrustFund / Special TrustFund for Afghanistan, een nieuw cross border justice programma in de Grote Meren, Rule of Law en Justice for All programma's in Ethiopië en het vredesprogramma in Jemen. Verder zijn er technische ophogingen door in 2021 uitgestelde verplichtingen voor een Rule of Law programma in Tunesië en in Niger vanwege aanpassingen in de dollar wisselkoers.
Uitgaven
Mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Artikelonderdeel 4.1 Humanitaire Hulp
Een verhoging van de bijdrage aan UNRWA, de VN-organisatie voor hulp aan Palestijnse vluchtelingen. Deze bijdrage is - net als in voorgaande jaren - bedoeld om de continuiteit van de dienstverlening door UNRWA te helpen garanderen. Deze is extra onder druk komen te staan door prijsstijgingen vanwege de voedsel- en energiecrisis.
De verhoging met EUR 47 miljoen vanwege de toegenomen honger in de wereld als gevolg van de voedselcrisis wordt overgeheveld van het instrument bijdrage aan internationale organisaties voor Noodhulpprogramma's naar de instrumenten voor World Food Programme (bijdrage) en een subsidie voor Noodhulpprogramma's ten behoeve van het UN Central Emergency Response Fund.
Artikelonderdeel 4.3 Veiligheid en rechtsorde
De per saldo verlaging van artikelonderdeel 4.3 is toe te schrijven aan de verlaging van het landenbudget Afghanistan voor bijdragen aan internationale organisaties voor een goed functionerende rechtsorde. Het is vanwege de situatie daar niet mogelijk om voldoende activiteiten op het gebied van veiligheid en rechtsorde te implementeren. Het resterende saldo van mutaties op dit instrument komt door bijstellingen in de uitvoering van diverse landenprogramma's. De grootste mutaties betreffen verlagingen van het Justice Law and Order Sector programma in Oeganda en het Rule of Law programma in Tunesië, en een verhoging in verband met een cross border justice en MHPSS (Mental Health and Psychosocial Support) programma in het Grote Meren gebied.
Verder worden vanuit het instrument Legitieme stabiliteit bijdragen overgeheveld naar het instrument voor inclusieve vredes- en politieke processen. De verhoging op dit laatste instrument is nodig in verband met een programma van IOM (International Organization for Migration) in Jemen en diverse bijdragen vanuit centrale middelen, waaronder voor het Multi Year Appeal van het Peace Building Fund van de VN.
Budgettaire gevolgen van beleid
Stand ontwerp begroting | Stand 1e suppletoire begroting | Mutaties 2e suppletoire begroting (3) | Stand 2e suppletoire begroting | |||
|---|---|---|---|---|---|---|
Mutaties Miljoenennota | Overige mutaties 2e suppletoire begroting | |||||
2022 | 2022 | 2022 | 2022 | 2022 | ||
(1) | (2) | (4)=(2+3) | ||||
Verplichtingen | 502 542 | 505 942 | 10 850 | ‒ 222 260 | 294 532 | |
waarvan garantieverplichtingen | ||||||
waarvan overige verplichtingen | 502 542 | 505 942 | 294 532 | |||
Uitgaven: | ||||||
Programma-uitgaven totaal | 275 575 | 279 710 | 54 822 | 9 618 | 344 150 | |
waarvan juridisch verplicht | 85% | 53% | ||||
5.1 | Multilaterale samenwerking | 151 410 | 155 090 | 0 | 177 763 | 332 853 |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
UNIDO | 1 950 | 1 950 | 0 | ‒ 583 | 1 367 | |
UNDP | 28 814 | 28 814 | 0 | 1 186 | 30 000 | |
UNICEF | 31 814 | 31 814 | 0 | 1 186 | 33 000 | |
Speciale multilaterale activiteiten | 4 077 | 4 077 | 0 | 4 000 | 8 077 | |
Assistent deskundigenprogramma | 9 000 | 9 000 | 0 | ‒ 500 | 8 500 | |
Internationale Financiële Instellingen | 5 490 | 5 490 | 0 | 10 474 | 15 964 | |
Middelenaanvullingen multilaterale banken en fondsen | 63 789 | 67 289 | 0 | 0 | 67 289 | |
Kapitaalaanvullingen bij regionale ontwikkelingsbanken | 6 476 | 6 656 | 0 | 0 | 6 656 | |
Bijdrage aan IFI's voor steun Oekraine | 0 | 0 | 0 | 162 000 | 162 000 | |
5.2 | Overig armoedebeleid | 107 314 | 124 620 | 10 850 | ‒ 51 986 | 83 484 |
Subsidies (regelingen) | ||||||
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling | 9 905 | 8 325 | 0 | 155 | 8 480 | |
Nationale SDG Implementatie | 0 | 650 | 0 | ‒ 60 | 590 | |
Opdrachten | ||||||
Nationale SDG Implementatie | 0 | 200 | ‒ 150 | 0 | 50 | |
Bijdrage aan (inter-)nationale organisaties | ||||||
UNESCO | 4 400 | 4 400 | 0 | ‒ 317 | 4 083 | |
Diverse ondersteunende activiteiten | 30 041 | 45 847 | 11 000 | ‒ 41 351 | 15 496 | |
Kleine activiteiten posten en cultuur en ontwikkeling | 410 | 2 590 | 0 | ‒ 155 | 2 435 | |
Schuldverlichting | 62 308 | 62 308 | 0 | ‒ 10 088 | 52 220 | |
Voorlichting op het terrein van Ontwikkelingssamenwerking | 250 | 300 | 0 | ‒ 170 | 130 | |
5.4 | Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen | 16 851 | 0 | 43 972 | ‒ 116 159 | ‒ 72 187 |
Ontvangsten | 45 310 | 47 040 | 0 | ‒ 918 | 46 122 | |
5.20 | Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen | 24 134 | 24 134 | 0 | ‒ 918 | 23 216 |
5.21 | Ontvangsten OS | 21 176 | 21 176 | 0 | 0 | 21 176 |
5.22 | Koersverschillen OS | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
5.23 | Diverse ontvangsten non-ODA | 0 | 1 730 | 0 | 0 | 1 730 |
Toelichting
Verplichtingen
De verplichtingenruimte voor artikel 5 is per saldo verlaagd. Dit komt hoofdzakelijk doordat de verplichtingenruimte die gereserveerd stond voor de meerjarige committeringen voor UNDP, UNICEF en het African Development Fund naar 2023 zal doorschuiven.
Daarnaast wordt het verplichtingenbudget met EUR 162 miljoen verhoogd voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Ook wordt het verplichtingenbudget verhoogd met EUR 25 miljoen voor het Resilience and Sustainability Trust (RST) van het IMF, EUR 2,5 miljoen voor technische assistentie voor de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en EUR 5 miljoen voor het Joint Fund 2030.
Uitgaven
Artikelonderdeel 5.1 Multilaterale samenwerking
Mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Het uitgavenbudget van artikelonderdeel 5.1 (Multilaterale samenwerking) wordt verhoogd. Dit komt hoofdzakelijk door een bijdrage voor het voorbereiden van Oekraïne op de aankomende winter (winterization). Voor deze bijdrage heeft het kabinet EUR 162 miljoen vrij gemaakt uit de generale middelen. Deze uitgaven zijn daarmee beleidsmatig gereserveerd.
In 2022 wordt er een eenmalige betaling gedaan voor technische assistentie voor Oekraïne via de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD). Ook wordt er een eenjarige committering aangegaan met het Joint Fund 2030. Daarnaast worden de bijdragen voor UNDP en UNICEF verhoogd en daarmee teruggebracht naar het gebruikelijke niveau.
Artikelonderdeel 5.2 Overig armoedebeleid
Miljoenennota mutaties
Bij Miljoenennota is het budget op artikel 5.2 verhoogd, hoofdzakelijk vanwege de geraamde koersverliezen van EUR 11 miljoen.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Het uitgavenbudget op artikel 5.2 (Overig armoedebeleid) wordt naar beneden bijgesteld. Deze verlaging heeft een aantal oorzaken. Een deel van het budget wordt overgeheveld naar artikel 5.1 Multilaterale samenwerking ter dekking van de technische assistentie van de European Bank for Reconstruction and Development (EBRD) en bijdragen aan het het Joint Fund 2030, UNICEF en UNDP. Daarnaast wordt er EUR 20 miljoen overgeheveld naar artikel 2 (Voedselzekerheid) en artikel 3 (SRGR) voor de herstart van sociale bescherming programma’s in respectievelijk Ethiopië en Benin. Deze overheveling is in lijn met de BHOS-nota ("Doen waar Nederland goed in is") en het verdiepende bestedingsvoorstel. Ook is er sprake van onderuitputting op verschillende decentrale budgetten van kleine ODA-activiteiten.
Verder wordt het budget dat gereserveerd staat voor de Verdragsmiddelen Suriname (EUR 16,5 miljoen) overgeheveld naar verdeelartikel 5.4. De Verdragsmiddelen zullen in 2022 niet meer tot betaling komen en zullen in 2023 weer beschikbaar zijn
Artikelonderdeel 5.4 Nog te verdelen i.v.m. wijzigingen BNI en/of toerekeningen
Miljoenennota mutaties
Vanwege de positieve economische ontwikkeling volgens de op Prinsjesdag gepubliceerde Macro Economische Verkenning (MEV) wordt het verdeelartikel voor 2022 naar boven bijgesteld.
Overige mutaties Tweede suppletoire begroting 2022
Per saldo neemt de stand van het verdeelartikel 5.4 af. De belangrijkste oorzaak is een tegenvaller van EUR 160 miljoen voor de ODA-toerekening in 2022 van eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen. Het meerjarige deel van deze raming wordt komend voorjaar verwerkt. Hiertegenover staat ondere andere een overheveling vanuit artikel 5.2 vanwege de Verdragsmiddelen voor Suriname. Deze middelen blijven, conform de uitvoering van het verdrag, de komende jaren wel beschikbaar.