Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 en 2

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,M.G.J.Harbers

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

Algemeen

De opzet en structuur van de onderliggende begroting voor Hoofdstuk XII is gebaseerd op de rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën. In de Rijksbegrotingsvoorschriften 2022 zijn onderstaande uniforme ondergrenzen opgenomen, welke worden gehanteerd bij het toelichten van begrotingsmutaties op het niveau van artikelonderdeel.

Opbouw

2 Beleid

2.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

De onderstaande tabellen geven de belangrijkste wijzigingen weer in de uitgaven en ontvangsten ten opzichte van de Miljoenennota 2023. Een meer gedetailleerd overzicht van de mutaties per artikel is te vinden bij de budgettaire gevolgen van beleid in paragraaf 3 (de beleidsartikelen) en 4 (de niet-beleidsartikelen).

Toelichting

• 1. Beschikbaarheidsvergoeding OV (BVOV)

  Om de beschikbaarheid van het openbaar vervoer tijdens de COVID-19-crisis te kunnen borgen is de beschiksbaarheidsvergoeding OV opgezet. Voor de BVOV wordt een overschot verwacht van ca. € 28,6 miljoen. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij.

• 2. COVID-testen reizigers

  Dit betreft de middelen voor het project COVID testen voor reizigers, inclusief uitvoeringskosten. Voor COVID-testen voor reizen wordt een overschot verwacht van ca. € 15,0 miljoen. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij.

• 3. Afwikkeling slotbalans Inspectie Leefomgeving en Transport

  In 2022 is de Inspectie Leefomgeving en Transport van agentschap omgevormd tot grote uitvoerende dienst. Dit betreft kosten die onderdeel zijn van het batig saldo over 2022 en die voortvloeien uit de stelselwijziging van batenlastendienst naar kasverplichtingen dienst.

• 4. Tegemoetkoming vuurwerkbranche

  Voor de subsidieregeling Tegemoetkoming Vuurwerk Covid-19 (TSVC-19) zijn minder aanvragen gedaan dan verwacht. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij (€ 4,4 miljoen).

• 5. Crisis noodopvang veiligheidsregio's

  De Ministerraad heeft ermee ingestemd dat het Ministerie van BZK externe arbeidskrachten gaat inroepen om te ondersteunen bij de asielopvang en dat de kosten daarvan worden verdeeld over de departementen. Het aandeel van het ministerie van IenW betreft circa € 3,3 miljoen.

• 6. Mee -en tegenvallers

  Diverse kleine mee- en tegenvallers zorgen voor een positief saldo van € 4,7 miljoen.

Toelichting

• 1. Beschikbaarheidsvergoeding OV (BVOV)

  Bij de vaststelling van de definitieve bijdragen voor de BVOV is deze voor een aantal ontvangende partijen lager vastgesteld dan hetgeen zij reeds ontvangen hebben (€ 3,1 miljoen).

• 2. Rente Winair

  Winair heeft de rente over de periode 2021 tot en met juli 2022 reeds in 2022 overgemaakt in plaats van 2023 (€ 0,3 miljoen).

2.2 Overzicht Coronamaatregelen

Deze paragraaf geeft een overzicht van de maatregelen die op de begroting van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (XII) zijn opgenomen om de coronacrisis het hoofd te bieden. Een uitgebreid overzicht is te vinden op https://www.rijksfinancien.nl/corona-visual. Hieronder worden de maatregelen toegelicht die middelen beschikbaar hebben in 2022 en latere jaren.

Toelichting

Hieronder is een korte omschrijving opgenomen van de maatregelen en de belangrijkste wijzigingen in de uitgaven en ontvangsten ten opzichte van de Miljoenennota 2023 zijn toegelicht.

Beschikbaarheidsvergoeding OV-sector

Dit betreft een beschikbaarheidsvergoeding voor het openbaar vervoer. De vergoeding is bestemd om de beschikbaarheid van het openbaar vervoer tijdens de COVID-19-crisis te kunnen borgen.

Voor de BVOV wordt een overschot verwacht van ca. € 28,6 miljoen. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij bij de 2e suppletoire begroting. Daarnaast is bij de vaststelling van de definitieve bijdragen voor de BVOV deze voor een aantal ontvangende partijen lager vastgesteld dan hetgeen zij reeds ontvangen hebben (€ 3,1 miljoen).

Lening Winair

Dit betreft een hypothecaire lening voor het luchthavengebouw van Winair. Deze lening is door zowel het ministerie van BZK als door het ministerie van IenW gefinancierd.

Bij de 2e suppletoire begroting is het ontvangstenbudget opgehoogd door een overboeking van de rente Winair. Winair heeft daarmee de rente over de periode 2021 tot en met juli 2022 reeds in 2022 overgemaakt in plaats van 2023 (€ 0,3 miljoen).

Tegemoetkoming vuurwerkbranche

Dit betreft de middelen in verband met de tijdelijke subsidieregelingen voor de detailhandel en importeurs/distributeurs, die als doel hebben om de vuurwerkbranche tegemoet te komen in de extra kosten die zij maakt vanwege het vuurwerkverbod en voor de extra opslag en transport voor het F2-vuurwerk dat voor de jaarwisseling 2021 ‒ 2022 niet verkocht mocht worden.

Voor de Tegemoetkoming Subsidieregeling Vuurwerk Covid-19 (TSVC-19) zijn minder aanvragen gedaan dan verwacht. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij bij de 2e suppletoire begroting (€ 4,4 miljoen).

COVID-testen reizigers

Dit betreft de middelen voor het COVID-testen voor reizigers, inclusief uitvoeringskosten. Van de totale kosten zal circa € 32 miljoen in 2022 tot betaling komen. De reden hiervoor is dat de controle van de facturen van de testaanbieders meer tijd kost dan verwacht. Dit is nodig om er voor te zorgen dat de rechtmatigheid van de betaalde kosten gewaarborgd blijft.

Voor COVID-testen voor reizen wordt een overschot verwacht van ca. € 15,0 miljoen. Omdat de middelen generaal zijn toegekend, vallen deze middelen generaal vrij bij de 2e suppletoire begroting.

3 Beleidsartikelen

3.1 Artikel 11 Integraal Waterbeleid

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het totaal van de verplichtingenmutaties 2e suppletoire begroting bedraagt per saldo € 3,4 miljoen. Hiervan is € 8,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Het bedrag wordt voornamelijk verklaard door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties. Een bedrag van ‒ € 5,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. Dit bedrag wordt deels verklaard door een ophoging voor het aangaan van verplichtingen voor meerdere initiatieven van Klimaatadaptie en Water Internationaal (KAWI) (€ 3,5 miljoen). Het resterend bedrag wordt verklaard door de hieronder toegelichte uitgavenmutaties.

Uitgaven

Het totaal van de uitgavenmutaties 2e suppletoire begroting bedraagt per saldo ‒ € 1,7 miljoen. Hiervan is € 7,7 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van ‒ € 9,4 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

1 Algemeen waterbeleid

Subsidies

Binnen het Algemeen Waterbeleid is het subsidiebudget met € 7,7 miljoen verlaagd. Dit wordt met name veroorzaakt door een overboeking van het subsidie- naar opdrachtenbudget binnen de vijfde tranche subsidies voor Partners voor Water (‒ € 7,8 miljoen).

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

De verhoging van de bijdragen aan (inter)nationale organisaties (€ 2,3 miljoen) wordt met name veroorzaakt door een overboeking vanuit het opdrachtenbudget voor bijdrage aan onder andere International Groundwater Resources Assessment Centre, Stockholm International Water Institute, en New York Water Week (€ 1,6 miljoen).

4 Waterkwaliteit

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget van € 5,7 miljoen wordt met name veroorzaakt door een overboeking naar het Deltafonds voor een opdracht voor de uitvoering van het programma Monitoring Onderzoek Natuurversterking Soortenbescherming (MONS) in het kader van het Noordzee Akkoord (‒ € 5,0 miljoen).

3.2 Artikel 13 Bodem en Ondergrond

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het totaal van de verplichtingenmutaties 2e suppletoire begroting bedraagt € 41,3 miljoen. Hiervan is € 6,1 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Het bedrag wordt voornamelijk verklaard door een verplichtingenschuif naar voren om verplichtingen aan te kunnen gaan voor onder andere beheer en uitvoering van saneringen binnen de Bedrijvenregeling. Het resterend bedrag wordt verklaard door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties. Een bedrag van € 35,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt voornamelijk verklaard door het versneld aangaan van verplichtingen voor de Bedrijvenregeling (€ 5,5 miljoen) en voor bodemsaneringsprojecten door het sneller uitvoeren van bodemsaneringen door Gemeenten (€ 25,5 miljoen).

Uitgaven

Het totaal van de mutaties 2e suppletoire begroting bedraagt per saldo ‒ € 4 miljoen. Hiervan is ‒ € 7,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 2,9 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

4. Ruimtegebruik Bodem 

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget van circa € 3,8 miljoen is met name het gevolg van een herschikking van Bodem en STRONG naar het Meerjarenprogramma Bodem (- €4,9 miljoen) doordat er meer bodemsaneringen hebben plaatsgevonden in 2022. Hiervoor is tevens aanvullend budget benodigd voor het uitvoeren van bodemonderzoek door RWS (€ 1,0 miljoen).

Subsidies

De verhoging van het subsidiebudget bedraagt € 2,4 miljoen. Dit als gevolg van het verhogen van het subsidiebudget voor drinkwatervoorziening Caribisch Nederland (€ 0,9 miljoen) voor het verlagen van de drinkwatertarieven en incidentele subsidies voor investeringen in de drinkwatervoorziening. Daarnaast betreffen het diverse subsisdies in het kader van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW) aan het LTO (€ 1,8 miljoen). Hiermee werkt de landbouwsector samen met IenW, LNV, de waterschappen en provincies aan verbetering van de waterkwaliteit en het voorkomen van schade door droogte, wateroverlast en verzilting.

Bijdragen aan (mede)overheden

Het budget bijdragen aan (mede)overheden wordt verhoogd met circa € 4,4 miljoen door de herschikking van het opdrachtenbudget naar bijdragen aan medeoverheden in het kader van het Meerjarenprogramma bodem.

Ontvangsten

De verlaging van het ontvangstenbudget van € 3,5 miljoen is het gevolg van een geactualiseerde planning voor de bodemsanering van het EMK Stormpolderdijk terrein.

3.3 Artikel 14 Wegen en Verkeersveiligheid

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting met in totaal € 28,1 miljoen verhoogd. Hiervan is € 16 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. De overige mutaties tweede suppletoire begroting (€ 12 miljoen) worden hieronder toegelicht.

1 Netwerk

Opdrachten

Het kasbudget op dit financiële instrument is in 2022 met € 6,5 miljoen verlaagd. Dit komt met name door een overboeking (€ 7,2 miljoen) op het opdrachtenbudget Netwerk naar het artikelonderdeel Slimme, Duurzame Mobiliteit vanwege een versnelling op de aanschafsubsidies Zero Emissie Trucks (AanZET) en Schoon en Emissieloos Bouwen (SSEB). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het desbreffende artikelonderdeel 3. Slimme en Duurzame Mobiliteit.

Daartegenover staat een overboeking vanuit het Mobiliteitsfonds naar dit artikelonderdeel om een opdracht voor serviceproviders te kunnen verstrekken vanuit het op het Mobiliteitsfonds gereserveerde programmageld voor Veilig, Slim, Duurzaam (VSD) (€ 1,5 miljoen).

Bijdragen aan medeoverheden

Het kasbudget op dit financiële instrument is in 2022 met € 5,9 miljoen verhoogd. Dit komt voornamelijk door een overboeking vanuit het Mobiliteitsfonds naar dit artikelonderdeel vanwege een uitkeringsverplichting voor het jaar 2022 (€ 5,7 miljoen). Dit bedrag heeft betrekking op een bijzondere uitkering voor wegenprojecten (waaronder beheer en onderhoud) aan het Openbaar Lichaam Bonaire. Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde bijzondere uitkering als bedoeld in artikel 92, tweede lid, onder c, van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Deze middelen stonden gereserveerd op het Mobiliteitsfonds en zijn overgeboekt naar dit artikel.

2 Veiligheid

De mutaties op dit artikelonderdeel zijn kleiner dan de voorgeschreven norm zoals toegelicht in de leeswijzer en worden daarom niet toegelicht.

3 Slimme en Duurzame Mobiliteit

Opdrachten

Het kasbudget op dit financiële instrument is in 2022 met € 14,9 miljoen verlaagd. Dit komt door met name door een overboeking (€ 11,3 miljoen) op het opdrachtenbudget op dit artikelonderdeel naar het financieel instrument subsidies vanwege een versnelling op de aanschafsubsidies Zero Emissie Trucks (AanZET) en Schoon en Emissieloos Bouwen (SSEB). Voor een nadere toelichting wordt verwezen naar het financieel instrument subsidies op dit artikelonderdeel.

Subsidies

Het kasbudget op dit financiële instrument is in 2022 met € 26,5 miljoen verhoogd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door overboekingen (€ 26,1 miljoen) die worden ingezet voor het versnellen van de aanschafsubsidies Zero Emissie Trucks (AanZET) en Schoon en Emissieloos Bouwen (SSEB). Op 9 mei 2022 zijn de subsidieregelingen van start gegaan. Voor beide regelingen zijn op de eerste dag zoveel aanvragen ingediend, dat het budget ruimschoots overtekend is. Door deze versnelling kunnen de meeste aanvragen die op de eerste dag zijn ingediend worden gehonoreerd. De inzet van deze middelen gaat ten koste van het budget dat hiervoor in de komende jaren beschikbaar zou zijn en heeft daarmee geen invloed op andere maatregelen. Het totale subsidieplafond voor beide subsidieregelingen blijft over de jaren heen dus gelijk. Uw Kamer is hierover in de zomer geïnformeerd in de voortgangsbrief over duurzaam vervoer (Kamerstukken 2021-2022, 31 305, nr. 352).

Ontvangsten

Het kasbudget op dit financiële instrument wordt bij de tweede suppletoire begroting met € 2 miljoen verlaagd vanwege een niet ontvangen ontvangst voor de buisleidingenstaat. Vanuit een reservering op het Mobiliteitsfonds wordt deze niet ontvangen ontvangst afgedekt.

3.4 Artikel 16 Openbaar Vervoer en Spoor

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting in totaal per saldo met € 618 miljoen verhoogd. Hiervan is € 620 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Dit bedrag wordt met name verklaard door een verplichtingenschuif van € 27,7 miljoen om de verplichting voor de regeling BVOV 2022 te kunnen vastleggen. Het resterend bedrag wordt verklaard door de in de miljoenennota toegelichte kasmutaties.

Een bedrag van € 2 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De wijzigingen in de 2e suppletoire begroting 2022 zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer).

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting met in totaal € 405 miljoen verhoogd. Hiervan is € 414 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. De overige mutaties 2e suppletoire begroting (€ 9 miljoen) wordt hieronder toegelicht.

1 OV en Spoor

Opdrachten

De verlaging van het opdrachtenbudget met € 4 miljoen wordt voornamelijk veroorzaakt door een overboeking van € 1,3 miljoen naar Autoriteit Consument en Markt (ACM) i.v.m. toezichtstaken die door de ACM worden uitgevoerd. Er wordt vanuit het opdrachtenbudget € 1,4 miljoen overgeboekt naar artikel 14 t.b.v. de aanschafsubsidies Zero Emissie Trucks (AanZET) en Schoon en Emissieloos Bouwen (SSEB). Daarnaast hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waardoor het opdrachtenbudget met € 1,3 miljoen is afgenomen.

Bijdragen aan medeoverheden

Het budget voor bijdragen aan medeoverheden is per saldo € 23 miljoen opgehoogd. De verhoging wordt voornamelijk veroorzaakt door de uitbetaling van diverse specifieke uitkeringen aan provincies die vanaf dit jaar niet meer via de decentralisatie-uitkering verstrekt kunnen worden. Deze specifieke uitkeringen aan de provincies Utrecht, Limburg, Overijssel en Drenthe zijn bedoeld ter dekking van het exploitatie- of beheertekort van de decentrale spoor- en tramdiensten, ten behoeve van de instandhouding van die diensten.

2 Maatregelenpakket OV-sector

Subsidies

Het subsidiebudget voor de beschikbaarheidsvergoeding OV-sector wordt met € 28,6 miljoen verlaagd.

Dit betreft een beschikbaarheidsvergoeding voor het openbaar vervoer. De vergoeding is bestemd voor het waarborgen van de beschikbaarheid tijdens Corona van het openbaar vervoer onder concessie in Nederland. Het kabinet heeft besloten (Kamerstukken 29984, nr. 991) om de huidige beschikbaarheidsvergoeding OV ongewijzigd te verlengen tot 1 januari 2023.

Op basis van de huidige aanvragen voor de regeling 2022 en op basis van te verstrekken tweede voorschotten en vaststellingen van de bijdragen voor eerdere jaren wordt een overschot van € 28,6 miljoen voorzien dat in 2022 vrijvalt. Het overschot is voornamelijk het gevolg van de lagere bijdrage dan bij de begroting 2023 werd voorzien voor de NS voor de regeling 2022.

3.5 Artikel 17 Luchtvaart

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 10,2 miljoen verlaagd. Hiervan is ‒ € 6,6 miljoen verwerkt in de Miljoenennota. De verlaging wordt veroorzaakt door de in de miljoenennota toegelichte kasmutaties.

De overige mutaties 2e suppletoire begroting (- € 3,5 miljoen) worden hieronder toegelicht:

De verlaging van het verplichtingenbudget met € 3,5 miljoen is met name het gevolg van de overheveling van middelen ter waarde van € 1,5 miljoen naar artikel 98 t.b.v. de personele kosten van de nieuw opgerichte directie Innovatie en Strategie (ISM). Daarnaast is er € 0,6 miljoen overgeboekt naar EZK vanwege de toezichtskosten op het gebied van luchtvaart die aan de Autoriteit Consument en Markt (ACM) worden betaald. Verder hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het verplichtingenbudget met € 1,4 miljoen verlaagd is.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 12,1 miljoen verlaagd. Hiervan is € 5,8 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 6,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

1 Luchtvaart

Opdrachten

Anderzijds hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het totale uitgavenbudget met € 1,4 miljoen is toegenomen. Deze mutaties hebben effect op de budgetten voor subsidies, bijdragen aan agentschappen, bijdragen aan medeoverheden, bijdragen aan internationale organisaties en bijdragen aan ZBO's en RWT's.

3.6 Artikel 18 Scheepvaart en Havens

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 60,6 miljoen verhoogd. Hiervan is € 0,2 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. De wijzigingen in de Miljoenennota zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer). De overige mutaties 2e suppletoire begroting (€ 60,5 miljoen) worden hieronder toegelicht:

De verhoging van het verplichtingenbudget met € 60,5 miljoen is met name het gevolg van een ophoging van € 50,2 miljoen om de opdracht Digitale Infrastructuur en Logistiek voor 2022-2026 in zijn geheel te kunnen verplichten in 2022. Vanuit het Nationaal Groeifonds zijn middelen beschikbaar gesteld die over meerdere jaren zijn verdeeld. Het verplichtingenbudget wordt opgehoogd met €25,6 miljoen ten behoeve van het NGF-project Zero-emissie binnenvaart batterij-elektrisch.

In de tabel Budgettaire gevolgen van beleid bij dit beleidsartikel is bij subsidies een bedrag van € 50 miljoen aan subsidieverplichtingen voor de jaren 2022 tot en met 2024 opgenomen ten behoeve van het NGF-project Zero-emissie binnenvaart batterij-elektrisch. Van dit bedrag heeft een bedrag van ten hoogste € 40 miljoen betrekking op de mogelijke verlening van een subsidie voor de aanleg van laadstations en de aanschaf van energiecontainers ten behoeve van binnenvaartschepen met een batterij-elektrische aandrijving, ter uitvoering van de propositie zoals deze is ingediend en dienovereenkomstig is toegekend in de tweede ronde van het Nationaal Groeifonds, aan Zero Emission Services BV. Deze begrotingsvermelding vormt de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde subsidieverlening(en) als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

Anderzijds wordt het verplichtingenbudget met € 10,6 miljoen verlaagd omdat er een technische mutatie is doorgevoerd waarbij eerder foutief opgehoogd verplichtingenbudget wordt gecorrigeerd. Verder wordt het verplichtingenbudget met € 2,1 miljoen verlaagd vanwege de vertraging op de subsidie Innovatieve Duurzame Binnenvaart en een verlaging van de subsidieregeling voor walstroom zeeschepen. Tot slot hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het verplichtingenbudget met € 2,7 miljoen is verlaagd.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 4,9 miljoen verlaagd. Hiervan is € 0,5 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Een bedrag van € 5,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

1 Scheepvaart en Havens

Opdrachten

Het opdrachtbudget is per saldo met € 3,5 miljoen verlaagd. De verlaging komt met name door een overboeking van middelen voor topsector logistiek naar het Mobiliteitsfonds van € 1,7 miljoen waar de uitgaven oorspronkelijk geraamd stonden. Daarnaast hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het opdrachtenbudget met € 1,8 miljoen is verlaagd.

Anderzijds hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het uitgavenbudget met € 1,8 miljoen is verlaagd. Deze mutaties hebben effect op de budgetten voor subsidies, bijdragen aan agentschappen, bijdragen aan internationale organisaties en bijdragen aan ZBO's en RWT's.

3.7 Artikel 19 Internationaal beleid

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 5,0 miljoen verhoogd. Hiervan is € 3,9 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. De ophoging van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door een verplichtingenschuif van € 4,5 miljoen ten behoeve van de gebruiksvergoeding van het Galileo Reference Center (GRC) in Noordwijk voor de komende 10 jaar (2022-2031). Het resterend bedrag van € 0,6 miljoen wordt verklaard door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties.

Een bedrag van € 1,1 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De ophoging van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door een niet-begrote ontvangst van € 0,6 miljoen van RVO in het kader van de afrekening 2021 en een overboeking van € 0,5 miljoen vanuit overige artikelen.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 0,4 miljoen verhoogd. Hiervan is € 0,1 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 0,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

2 Internationaal beleid coördinatie en samenwerking

Opdrachten

Vanaf het opdrachtenbudget op artikel 19 (Internationaal beleid coördinatie en samenwerking) is € 1,4 miljoen herschikt naar bijdrage aan internationale organisaties (zie hieronder voor nadere toelichting).

Subsidies

De verlaging op het subsidiebudget betreft een herschikking van € 0,5 miljoen binnen artikel 19 (Internationaal beleid coördinatie en samenwerken) naar bijdrage aan internationale organisaties ten behoeve van een bijdrage aan de United Nations Environment Programme (UNEP) in het kader van de World Environment Day (WED-plastic).

Daarnaast betreft het een overboeking van € 0,2 miljoen van subsidiebudget op artikel 19 (Internationaal beleid coördinatie en samenwerken) naar opdrachtenbudget op artikel 20 (Gezonde lucht en tegengaan geluidshinder) ten behoeve van de versnelde vervanging en aanschaf van aanvullende apparatuur voor het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML) via RIVM. Het gaat hierbij onder andere om de aanschaf van sensoren voor het programma Participatieve Milieu monitoring.

Deze begrotingsvermeldingen vormen de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde voorgenomen bijdragen/subsidieverlening(en) als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties

De ophoging van het budget voor bijdragen aan (inter) nationale organisaties is met name het gevolg van herschikkingen op artikel 19 ten behoeve van voorgenomen incidentele bijdragen aan diverse organisaties.

Deze begrotingsvermeldingen vormen de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde voorgenomen bijdragen/subsidieverlening(en) als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

3.8 Artikel 20 Lucht en Geluid

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 10,6 miljoen verhoogd. Hiervan is € 9,3 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Deze ophoging van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door een verplichtingenschuif van € 10,1 miljoen ten behoeve van de meerjarige verplichting aan het Bureau Sanering Verkeerslawaai (BSV). Het gaat om de uitvoeringskosten van de rijkstaken die BSV namens IenW uitvoert in het kader van de Sanering Wet Geluidshinder en de Omgevingswet die per 1 juli 2023 ingaat. Het resterend bedrag van ‒ € 0,8 miljoen wordt verklaard door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties.

Een bedrag van € 1,3 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De verplichtingenmutaties bij de Najaarsnota zijn hoofdzakelijk gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 1,3 miljoen verhoogd. Hiervan is ‒ € 0,2 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 1,5 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

1 Gezonde lucht en tegengaan geluidhinder

Opdrachten

De verhoging van het opdrachtenbudget met € 1,6 miljoen wordt met name veroorzaakt doordat het budget is opgehoogd met € 1,2 miljoen ten behoeve van opdrachten aan RIVM voor onder andere een onderzoek en literatuurstudie naar meten en modelleren van ultrafijnstof (UFP) en de versnelde vervanging en aanschaf van aanvullende apparatuur voor het Landelijk Meetnet Luchtkwaliteit (LML).

Daarnaast betreft het een herschikking op artikel 20 voor een bedrag van € 0,4 miljoen ten behoeve van opdrachten in het kader van het Schone Lucht Akkoord (SLA).

3.9 Artikel 21 Duurzaamheid

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 1,9 miljoen verhoogd. Hiervan is ongeveer € 2,2 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. De verplichtingenmutaties worden met name verklaard door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties.

Een bedrag van € 4,0 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De ophoging van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door een verplichtingenschuif van € 3,8 miljoen met betrekking tot de subsidies duurzame productieketens ter compensatie van het meerjarig vastleggen van de begrotingssubsidie voor Milieu Centraal. Het resterend bedrag van € 0,2 miljoen wordt verklaard door de hieronder toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 5,1 miljoen verlaagd. Hiervan is € 2,9 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 2,2 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

5 Duurzame productieketens

Opdrachten

De per saldo verhoging van het opdrachtenbudget met € 1,9 miljoen is met name het gevolg van een herschikking van het kasbudget binnen artikel 21 (duurzame productieketens) van € 2,3 miljoen. De middelen worden overgeboekt vanhet financieel instrument voor subsidies duurzame productieketens naar het financieel instrument voor opdrachten duurzame productieketens.

Dit is ondere andere nodig voor een budgetoverheveling van € 0,5 miljoen naar het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) voor het programma Praktijkgericht Onderzoek van Afval Naar Grondstof. Daarnaast betreft het een herschikking van € 0,3 miljoen binnen artikel 21 van het opdrachtenbudget (duurzame productieketens) naar het financieel instrument bijdrage aan agentschappen (duurzame productieketens) voor opdrachtverlening aan het RIVM voor het 2-jarig onderzoekstraject beperking verspreiding azolenresistente Aspergillus Fumigatus bij groenafvalhopen.

Er hebben daarnaast diverse kleinere mutaties plaatsgevonden met een totaal van per saldo € 0,4 miljoen.

Subsidies

De per saldo verlaging van het subsidiebudget met € 2,9 miljoen is met name het gevolg van een herschikking van het kasbudget binnen artikel 21 (duurzame productieketens) van € 2,3 miljoen. De middelen worden overgeboekt van het financieel instrument subsidies duurzame productketens naar het financieel instrument voor opdrachten duurzame productketens.

Daarnaast hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden met een totaal van per saldo € 0,6 miljoen.

Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties

Deze begrotingsvermeldingen vormen de wettelijke grondslag voor de hier bedoelde voorgenomen bijdrage/subsidieverlening als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht.

6 Natuurlijk kapitaal

Opdrachten

De per saldo verlaging van het opdrachtenbudget met € 2,1 miljoen is met name het gevolg van een budgetoverheveling van € 2,0 miljoen naar het Mobiliteitsfonds voor het vervolg van de Klimaatenveloppe tranche 2022-2024. In het kader van de klimaatenveloppe heeft het kabinet middelen beschikbaar gesteld voor circulaire maatregelen voor de Grond- Weg- en Waterbouw (GWW) waarmee CO2-reductie kan worden gerealiseerd. Eerder heeft RWS de opdracht gekregen tot uitvoering van circulaire projecten met een looptijd tot 31 december 2021. In deze opdrachtverlening is vastgelegd dat er een evaluatie van de uitgevoerde werkzaamheden plaatsvindt ten behoeve van de opdrachtverlening voor 2022-2024. Op basis daarvan ontvangt RWS nu de opdracht voor het vervolg van de klimaatenveloppe voor de periode 2022-2024 met de benodigde middelen.

Daarnaast hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden waarmee het opdrachtenbudget is afgenomen met per saldo € 0,1 miljoen.

3.10 Artikel 22 Omgevingsveiligheid en Milieurisico's

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de tweede suppletoire begroting per saldo met € 1,7 miljoen verhoogd. Hiervan is € 0,5 miljoen verwerkt in de mutaties bij de Miljoenennota. De wijzigingen in de Miljoenennota zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer)

Een bedrag van € 1,2 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De ophoging van het verplichtingenbudget wordt met name veroorzaakt door een verplichtingenschuif van €1,0 miljoen in het kader van opdrachtverlening aan Geodan voor het Register Externe Veiligheid (REV). Het resterend bedrag wordt verklaard door de hieronder toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 17,5 miljoen verlaagd. Hiervan is € 13,9 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 3,7 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

3 Veiligheid bedrijven en transport

Opdrachten

De per saldo verlaging van het opdrachten budget met € 4,0 miljoen is onder andere het gevolg van een herschikking van € 2,3 miljoen binnen artikelonderdeel 22 (Veiligheid bedrijven en transport) ten behoeve van het VTH-stelsel (Vergunningen, Toezicht en Handhaving). Dit wordt hieronder nader toegelicht.

Daarnaast betreft het een overboeking van € 0,8 miljoen van artikel 22 opdrachtenbudget Veiligheid bedrijven en transport naar artikel 21 opdrachtenbudget Duurzame productieketens in het kader van opdrachtverlening aan het Nederlands Normalisatie Instituut (NNI) voor de ontwikkeling en beheer van Nederlandse Normen NEN. Het gaat om een opdracht aan de NNI voor normontwikkeling op het terrein van transportleidingen, pyrotechnische artikelen en de publicatiereeks gevaarlijke stoffen en asbest.

Verder betreft het een herschikking van € 0,4 miljoen binnen artikel 22 van het opdrachtenbudget Veiligheid bedrijven en transport naar het opdrachtenbudget Veiligheid chemische stoffen voor opdrachten omtrent nucleaire veiligheid en stralingsbescherming. Deze opdrachten betreffen onder andere een beleidsonderzoek van Rathenau en diverse andere onderzoeken, waaronder een evaluatie naar het stelsel voor wet- en regelgeving.

Er hebben daarnaast diverse kleinere mutaties plaatsgevonden met een totaal van per saldo € 0,5 miljoen waarmee het opdrachtenbudget is afgenomen.

Subsidies

De per saldo verlaging van het subsidiebudget van € 5,3 miljoen is met name het gevolg van lagere aanvragen van de subsidieregelingen voor vuurwerk van € 4,4 miljoen.

Daarnaast betreft het een herschikking ter waarde van € 0,6 miljoen binnen artikel 22 (Veiligheid bedrijven en transport) van de instrumenten subsidies en inkomensoverdrachten mesothelioom naar het subsidiebudget Veiligheid chemische stoffen voor de uitvoering van het stoffenbeleid voor de opdracht omtrent maatwerkafspraken stoffen en de opdracht commissie Milieueffectrapportage (MER) voor opstellen plan-m.e.r. windturbines.

Er hebben daarnaast diverse kleinere mutaties plaatsgevonden met een totaal van per saldo € 0,3 miljoen waarmee het opdrachtenbudget is afgenomen.

Bijdrage medeoverheden

De per saldo verhoging van de bijdrage medeoverheden van € 5,1 miljoen is met name het gevolg van een herschikking van € 5,0 miljoen binnen artikel 22 (Veiligheid bedrijven en transport) voor het VTH-stelsel. Deze middelen worden ingezet voor de specifieke uitkering (SPUK) aan omgevingsdiensten (ODs) ten behoeve van de versterking van het VTH-stelsel naar aanleiding van het rapport van Aartsen.

Daarnaast hebben er diverse kleinere mutaties plaatsgevonden met een totaal van per saldo € 0,1 miljoen.

3.11 Artikel 23 Meteorologie, Seismolologie en Aardobservatie

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het totaal van de verplichtingenmutaties 2e suppletoire begroting bedraagt per saldo € 4,4 miljoen. Hiervan is € 8,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Dit bedrag wordt veroorzaakt door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties. De overige mutaties tweede suppletoire begroting zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer).

Uitgaven

De uitgavenmutaties in deze Tweede suppletoire begroting binnen dit artikel zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer).

3.12 Artikel 24 Inspectie Leefomgeving en Transport

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 6,0 miljoen verhoogd. Hiervan is € 1,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. De wijzigingen in de Miljoenennota zijn kleiner dan de gehanteerde norm en worden daarom niet toegelicht (zie de leeswijzer). Een bedrag van € 7,0 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota. De verplichtingenmutaties bij de Najaarsnota zijn met name gerelateerd aan de hieronder toegelichte kasmutaties.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 6,0 miljoen verhoogd. Hiervan is € 1,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 7,0 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota, waarvan € 5,3 miljoen voor de afwikkeling van de slotbalans en deze wordt hieronder toegelicht.

1 Handhaving en toezicht

Personele uitgaven

Het budget voor personele uitgaven wordt verhoogd met € 5,6 miljoen. Dit is opgebouwd uit een verhoging van inhuur voor informatisering voor € 6,1 miljoen, de afwikkeling van de slotbalans voor € 3,4 miljoen en herverdeling van € 1,9 miljoen.

Materiële uitgaven

De per saldo verhoging van de materiële uitgaven met € 1,4 miljoen komt met name door de afwikkeling van de slotbalans voor € 1,9 miljoen. Daarnaast de budgetoverheveling van € 1,7 miljoen naar artikel 98 op basis van de dienstverleningsovereenkomst ICT 2022, de compensatie KIWA van €, 0,7 miljoen zoals contractueel met KIWA is vastgelegd, € 0,7 miljoen voor de Afsluitdijk en € 0,6 miljoen voor de Rijkstrainees.

3.13 Artikel 25 Brede Doeluitkering

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting met € 74,6 miljoen verhoogd. Hiervan is het totale bedrag verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Deze ophoging wordt voor € 37,3 miljoen verklaard door door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties en voor € 37,3 miljoen door een verplichtingenschuif voor het aangaan van verplichtingen voor de BDU beschikking.

Uitgaven

Het uitgavenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting met € 37,3 miljoen verhoogd. Het totaal van € 37,3 miljoen is verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht.

3.14 Artikel 26 Bijdrage Investeringsfondsen

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting met in totaal per saldo € 365,2 miljoen verhoogd. Hiervan is € 367,6 miljoen verwerkt bij de Miljoenennota. Deze verhoging wordt veroorzaakt door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties. De overige mutaties tweede suppletoire begroting (€ 2,4 miljoen) hebben betrekking op de hieronder toegelichte uitgavenmutaties.

Uitgaven

Het totaal van de mutaties 2e suppletoire begroting bedraagt € 354,1 miljoen. Hiervan is € 367,1 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota 2023 en aldaar toegelicht. Een bedrag van € 8 duizend heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder toegelicht.

1 Bijdrage aan het Mobiliteitsfonds

De bijdrage vanuit de beleidsbegroting Hoofdstuk XII aan het Mobiliteitsfonds voor het jaar 2022 wordt met € 11,5 miljoen verlaagd. Dit komt met name door overboekingen en de toevoeging van LPO CA-middelen aan het Mobiliteitsfonds. Voor meer detail wordt verwezen naar de Tweede suppletoire begroting van het Mobiliteitsfonds.

2 Bijdrage aan het Deltafonds

De bijdrage vanuit de beleidsbegroting Hoofdstuk XII aan het Deltafonds voor het jaar 2022 wordt met € 11,5 miljoen verlaagd. De verhoging wordt met name veroorzaakt door verschillende overboekingen van en naar andere ministeries en naar de beleidsbegroting van IenW. Voor meer detail wordt verwezen naar deTweede suppletoire begroting van het Deltafonds.

4 Niet-beleidsartikelen

4.1 Artikel 97 Algemeen Kerndepartement

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij de 2e suppletoire begroting per saldo met € 3,2 miljoen verhoogd. In de Miljoenennota is het verplichtingenbudget met € 8,5 miljoen verhoogd. Deze verhoging wordt met name veroorzaakt door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties. Bij de Najaarsnota wordt de verplichtingen met € 5,3 miljoen verlaagd. Dit betreft grotendeels een weerspiegeling van de onderstaande uitgavenmutaties.

Uitgaven

Het totaal van de mutaties bij de Tweede suppletoire begroting bedraagt per saldo € 10,8 miljoen. Hiervan is € 8,6 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van per saldo € 19,4 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en wordt hieronder per artikelonderdeel toegelicht.

1. Algemeen departement

Opdrachten

Onderzoeken ANVS

De verlaging van het budget voor onderzoeken ANVS (€ 1,9 miljoen) is met name het gevolg van een lagere realisatie dan vooraf begroot door minder beschikbare capaciteit bij leveranciers en vanwege een vertraging in de besluitvorming met betrekking tot project Pallas.

3. Testen reizigers

Opdrachten

Opdrachten COVID-19

Het aantal afgenomen testen voor reizigers is lager uitgevallen dan geraamd, waardoor naar verwachting een bedrag van € 15,1 miljoen niet besteed zal worden.

4.2 Artikel 98 Apparaat Kerndepartement

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget wordt bij 2e suppletoire begroting per saldo met € 103,2 miljoen verhoogd. Hiervan is € 58,4 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota. Deze verhoging wordt met name veroorzaakt door de in de Miljoenennota toegelichte kasmutaties.

Een bedrag van € 45,4 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en is het gevolg van onderstaande uitgavenmutaties. Het verschil tussen Verplichtingen en Uitgaven is voornamelijk het gevolg van een verplichtingenschuif van 2023 t/m 2027 naar 2022, ten behoeve van het aangaan van een meerjarig ICT-dienstverleningscontract met ATOS (€ 17,6 miljoen). Daarnaast betreft het de overboeking van het restant verplichtingen van de uitgekeerde LPO 2022 vanuit artikel 99 Nog Onverdeeld (€ 20,7 miljoen), een herschikking vanuit artikel 99 Nog Onverdeeld voor de vastlegging van inhuurcontracten t.b.v. inkoopadviseurs en enkele verplichtingenschuiven voor het vastlegen van meerjarige inhuur- en detacheringscontracten.

Uitgaven

Het kasbudget wordt bij Tweede suppletoire begroting per saldo met € 54,3 miljoen verhoogd. Hiervan is € 57,0 miljoen verwerkt in de mutaties Miljoenennota en aldaar toegelicht. Een bedrag van per saldo € 2,6 miljoen heeft betrekking op de Najaarsnota en zijn het gevolg van onderstaande uitgavenmutaties.

Personele uitgaven

Materiële uitgaven

Ontvangsten

De lagere ontvangsten zijn het gevolg van een correctie op een te hoog opgenomen ontvangst vanuit de EU voor PBL (€ 1 miljoen) en correctie van geraamde ontvangsten voor detacheringen die rechtstreeks in mindering van de uitgaven worden geboekt (€ 0,4 miljoen).

4.3 Artikel 99 Nog Onverdeeld

Toelichting

Verplichtingen

• – Tevens zijn de middelen vanuit de reguliere eindejaarmarge 2021 bij de ontwerpbegroting 2023 toebedeeld aan de diverse artikelen binnen HXII.

• – De overige mutaties tweede suppletoire begroting betreft herschikking van verplichtingen ruimte.

Uitgaven

• – Tevens zijn de middelen vanuit de reguliere eindejaarmarge 2021 bij de ontwerpbegroting 2023 toebedeeld aan de diverse artikelen binnen HXII.

• – De overige mutaties tweede suppletoire begroting betreft het toebedelen van het restant aan Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslagen (POK) middelen.

5 Agentschappen

5.1 Agentschap Rijkswaterstaat