Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 februari 2023
In mijn reactie op de petitie «Bestraf het Sociaal Doodverklaren bij de Jehovah’s Getuigen» en de geschetste problematiek van 17 mei 20221 heb ik een onderzoek naar uitsluiting aangekondigd. Naar aanleiding van een vraag van het lid Van Nispen (SP) tijdens het commissiedebat Slachtofferbeleid van 1 juni 2022 (Kamerstuk 35 552, nr. 101), heb ik uw Kamer voorts toegezegd u te informeren over de opzet en reikwijdte van het onderzoek naar uitsluiting. Met deze brief geef ik hier invulling aan.
Het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum heeft in december 2022 een contract gesloten met de Open Universiteit om het onderzoek naar uitsluiting uit te voeren. Het betreft een onderzoek naar het brede fenomeen van uitsluiting van ex-leden door religieuze gemeenschappen. Daarbij is relevant dat tal van bewegingen onder de noemer «religie» kunnen worden gebracht. Het is evenwel niet mogelijk om alle religieuze en levensbeschouwelijke gemeenschappen die Nederland rijk is te betrekken in het onderzoek. Om die reden maakt de onderzoeksgroep een selectie van religieuze gemeenschappen.
Het doel van het onderzoek is om zicht te krijgen op:
1) het fenomeen uitsluiting door religieuze gemeenschappen, de gevolgen voor betrokkenen, en de hulpbehoefte die hierdoor ontstaat;
2) maatregelen in Nederland en in andere landen om met uitsluiting om te gaan dan wel uitsluiting tegen te gaan, waaronder civielrechtelijke en strafrechtelijke mogelijkheden.
Om de onderzoeksdoelen te kunnen realiseren is een onderzoeksgroep samengesteld van sociale wetenschappers en juristen die over expertise beschikken die relevant is voor het onderhavige onderwerp. Het onderzoek omvat bureauonderzoek, interviews en een internationale rechtsvergelijking. Naar verwachting worden de onderzoeksresultaten in het najaar van 2023 opgeleverd.
De Minister voor Rechtsbescherming, F.M. Weerwind