Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 23 december 2022
Bij brief van 30 november 2022 heeft uw Kamer gevraagd om een reactie op de ontvangen brief van Stichting Herstel Ongekend Onrecht d.d. 11 november 2022 waarin werd verzocht om een reparatie of een aanvulling van de Wet hersteloperatie toeslagen ten aanzien van schulden van kinderen. Met deze brief ga ik in op dat verzoek.
Stichting Herstel Ongekend Onrecht vraagt in haar brief aandacht voor de financiële problemen en zorgen van jongeren die net zoals de ouders zijn geraakt door de problemen met de kinderopvangtoeslag. Met de kindregeling erkennen we dat kinderen ernstig hebben geleden onder de gevolgen van de problemen met de kinderopvangtoeslag. De kindregeling is dan ook bedoeld als steun in de rug voor kinderen die net als hun ouders zijn getroffen in de toeslagenaffaire en om hun leven op de rit te krijgen. De regeling voorziet echter niet in een generieke schuldenregeling zoals die er voor ouders wel is.
De kindregeling bestaat uit de volgende elementen:
1. Een financiële tegemoetkoming per leeftijdsgroep.
2. Hulp en ondersteuning door de gemeente.
3. Aanvullend aanbod dat landelijk georganiseerd wordt.
Bij het vormgeven van de kindregeling is zorgvuldig gewogen wat wenselijk en mogelijk is. Er zijn een paar redenen waarom de kindregeling geen generieke schuldenregeling kent. Allereerst is er een grote diversiteit wat betreft problematiek binnen de groep kinderen. Niet alle kinderen hebben schulden en niet alle kinderen die schulden hebben, hebben problematische schulden. Ook is het goed om te vermelden dat schulden van minderjarige kinderen onder de schuldenregeling vallen van hun gedupeerde ouders wanneer deze voldoen aan de voorwaarden. Hetzelfde geldt voor schulden van minderjarige kinderen die door de ouders met compensatie zijn betaald (en aan de voorwaarden voldoen). Deze komen in aanmerking van het loket al betaalde schulden. Daarnaast is het doel van de kindregeling erkenning en het beiden van steun in de rug voor hun toekomst. Omdat de problemen van jongeren zo divers zijn en die problemen ook niet altijd door de problemen van de kinderopvangtoeslag veroorzaakt zijn, is er bewust gekozen voor een maatwerkschuldenaanpak die de gemeentelijke schuldenaanpak voor de groep jongeren die het nodig heeft, verrijkt. Samen met het Ministerie van SZW en gemeenten zet ik me daarom in om maatwerkvoorzieningen te organiseren voor deze kinderen zodat we ook hen een goede steun in de rug bieden. Voor jongeren met financiële problemen is er bestaand hulpaanbod. Daarnaast is na overleg met getroffen jongeren gewerkt aan het versterken van dit bestaande aanbod.
Zo vallen schulden van minderjarige kinderen onder de schuldenregeling van gedupeerde ouders als deze voldoen aan de criteria. Hetzelfde geldt voor schulden van minderjarige kinderen die door de ouders met compensatie zijn betaald (en aan de voorwaarden voldoen). Deze komen in aanmerking van het loket Al betaalde schulden.
Jongeren kunnen ook bij de Belastingdienst aangeven dat ze gebruik willen maken van de mogelijkheid van uitstel van uitbetaling van de financiële tegemoetkoming. Dat kan tot uiterlijk 31 december 2025. Wanneer een meerderjarig kind zich in een schuldsaneringstraject bevindt valt de tegemoetkoming ondanks het uitstel wel in de boedel. Aan de rechter-commissaris kan in zo’n geval verzocht worden de tegemoetkoming buiten de boedel te houden.
Een deel van de kinderen is met voornoemde aanvullingen geholpen. Toch zijn er dan nog kinderen die nog niet of onvoldoende ondersteund zijn. Jongeren met problematische schulden worden door gemeenten ondersteund met budgetbeheer, financiële educatie en schuldhulpverlening.
Echter, in sommige gevallen is ook dit aanbod onvoldoende en beantwoordt het niet aan de behoefte van kinderen. Daarom is de samenwerking met het Jongeren Perspectieffonds gezocht. Stichting Jongeren Perspectieffonds heeft een methodiek ontwikkeld waarmee jongeren geholpen worden met schulden én met een beter toekomstperspectief. Deze methodiek bestaat uit schuldsanering en intensieve begeleiding. Schulden worden samengevoegd en afgekocht door gemeenten. In ruil voor sanering gaat de jongere terug naar school, zorg, werk en/of levert een maatschappelijke tegenprestatie.
Deze aanvullingen van het ondersteuningsaanbod voor jongeren met schulden zijn nodig gebleken. Het ondersteuningsaanbod wordt de komende tijd in samenspraak met jongeren, VNG en het Ministerie van SZW verder ingevuld en verstrekt zodat ook deze jongeren zich kunnen richten op hun toekomst.
De Staatssecretaris van Financiën, A. de Vries