Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2022 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Vanwege de spoedeisende maatregelen is op 12 mei 2022 de eerste incidentele suppletoire begroting naar de Tweede Kamer verzonden. De behandeling in de Staten-Generaal heeft nog niet plaatsgevonden. Om deze reden is de in de begrotingsstaat opgenomen stand nog niet door de beide Kamers bekrachtigd. Vanwege de snelle opeenvolging van begrotingswetsvoorstellen, om het budgetrecht van de Staten Generaal te waarborgen, bevat de kolom ‘vastgestelde begroting’ zowel de vastgestelde stand bij ontwerpbegroting als de mutaties die bij incidentele suppletoire begroting zijn opgenomen.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister van Buitenlandse Zaken,W.B. Hoekstra

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1 Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de vastgestelde begroting 2022 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In de toelichting worden de wijzigingen welke zijn opgetreden in de omvang van de HGIS, alsook de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht. Ten slotte volgt per artikel de nieuwe stand en een toelichting op de opmerkelijke verschillen.

In onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de extra maatregelen die genomen zijn als gevolg van de impact van het coronavirus (COVID 19). Voor het uitgebreide overzicht wordt verwezen naar de pagina Overheidsfinanciën in coronatijd op Rijksfinancien.nl

Conform de regeling Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabili-teitswet dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Daarbij wordt gebruik gemaakt van het financiële instrument. Ook is omschreven welke ondergrens gehan-teerd moet worden, waarboven een uitgavenmutatie moet worden toegelicht. Zie hiervoor onderstaande tabel. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op artikelniveau toegelicht.

In onderdeel 6 staan de tabellen van de niet-beleidsmatige artikelen.

2 Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de HGIS-nota 2022. Zoals uit de hiernavolgende tabel blijkt, neemt de totale omvang van de HGIS voor 2022 toe met EUR 1.275,8 miljoen.

De per saldo toename van het budget kent een aantal oorzaken. Enerzijds stijgt het budget vanwege de doorwerking van de bijgestelde macro-cijfers ten opzichte van eerdere raming zoals deze is opgesteld op Prinsjesdag 2021. Het beschikbare budget voor de HGIS beweegt mee met de economische ontwikkeling. Het non-ODA-deel met het prijsniveau van het Bruto Binnenlands Product (BBP) en de omvang van de Official Development Aid (ODA) met de ontwikkeling van het Bruto Nationaal Inkomen (BNI). De meest recente CPB-cijfers laten een hoger dan eerder verwachte raming zien van zowel BBP alsook BNI. Daarnaast heeft het kabinet de HGIS uitgaven verhoogd door een extra impuls voor het ODA-budget en versterking van het postennet. Tot slot zijn ook extra uitgaven gedaan in het kader van de oorlog in Oekraïne. In de hiernavolgende tabellen is een aantal categorieën opgenomen die per onderdeel beknopt worden toegelicht. Een meer uitgebreide toelichting is daarnaast ook in de verticale toelichting van de Voorjaarsnota 2022 opgenomen en op de respectievelijke departementale begrotingen weergegeven.

Toelichting uitgavenmutaties

Toelichting ontvangstenmutaties

Het ontvangstenkader van de HGIS neemt per saldo toe met EUR 2,3 miljoen ten opzichte van de stand die in de HGIS nota 2022 is gepresenteerd. Het saldo van de desalderingen bestaat voornamelijk uit drie mutaties. Enerzijds neemt het budget toe door een positieve desaldering van consulaire ontvangsten op de begroting van Buitenlandse Zaken (EUR 5,3 miljoen) en hogere diverse ontvangsten op de BHOS begroting (EUR 1,7 miljoen). Anderzijds neemt het budget af door een negatieve desaldering vanwege minder ontvangsten op het apparaatsartikel (EUR 4,8 miljoen) van Buitenlandse Zaken.

3 Beleid

3.1 Overzicht belangrijke uitgaven- en ontvangstenmutaties

In dit wetsvoorstel is een aantal begrotingswijzigingen opgenomen die per saldo leiden tot een verhoging van de geraamde uitgaven op de begroting van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 683,0 miljoen en stijging van de ontvangsten met EUR 166,9 miljoen.

De belangrijkste uitgavenmutaties bij de eerste suppletoire begroting worden in onderstaande tabel weergegeven en toegelicht. De uitgebreide toelichtingen zijn per beleidsartikel opgenomen in hoofdstuk 4.

Uitgaven

Toelichting

1) Bescherming en bevordering van mensenrechten

De positieve bijstelling van het budget voor Bescherming en bevordering van mensenrechten betreft de intensiveringsmiddelen voor het mensenrechtenfonds (EUR 4 miljoen) uit het coalitieakkoord Rutte IV en EUR 2 miljoen Oekraïne-gerelateerde uitgaven.

2) Wapenbeheersing

Het budget voor wapenbeheersing stijgt in 2022, met name als gevolg van de organisatie van een conferentie over wapenbeheersing en nieuwe technologieën naar aanleiding van motie Koopmans c.s. (Kamerstuk 33694 nr. 43)

3) Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband

De negatieve bijstelling van het budget voor de Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband betreft de jaarlijkse overheveling (EUR 25,2 miljoen) naar het ministerie van Defensie voor inzet van de Brigade Speciale Beveiligingsopdrachten (BSB) op hoog-risicoposten voor de beveiliging van personeel.

4) Afdrachten aan de Europese Unie

De positieve bijstelling van het budget voor Afdrachten aan de Europese Unie is het saldo van enerzijds een hogere uitgave dan verwacht voor invoerrechten (EUR 1,1 miljard) en anderzijds een lagere BNI-afdracht (EUR 101 miljoen).

5) Europese Vredesfaciliteit

Dit budget stijgt door de toevoeging van eindejaarsmarge uit 2021. Het kasritme van de betalingen aan de EVF kan fluctueren, daarom wordt het niet bestede budget uit 2021 toegevoegd aan het budget voor 2022.

6) Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland

De positieve bijstelling van het budget voor Consulaire dienstverlening Nederlanders in het buitenland betreft een hogere uitgave dan verwacht (EUR 4,4 miljoen) voor het Loket buitenland door toevoeging van eindejaarsmarge 2021. Ook stijgen de uitgaven voor het consulaire informatiesysteem door toevoeging van eindejaarsmarge 2021 (EUR 1,3 miljoen).

7) Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren

De positieve bijstelling van het budget voor Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren betreft een hogere uitgave dan verwacht (EUR 8 miljoen) voor consulaire informatiesystemen door toevoeging van eindejaarsmarge 2021.

8) Personele uitgaven

De positieve bijstelling van het budget voor personele uitgaven betreft de toegekende intensiveringsmiddelen voor het postennet (EUR 8 miljoen) uit het coalitieakkoord Rutte IV en de loon- en prijsontwikkeling (EUR 14 miljoen), waardoor het budget zowel voor het personeel in Nederland als op de posten stijgt.

9) Materiële uitgaven

De positieve bijstelling van het budget voor materiële uitgaven betreft de toegekende intensiveringsmiddelen voor het postennet (EUR 9 miljoen) uit het coalitieakkoord Rutte IV, het toevoegen van eindejaarsmarge voor de veiligheid op hoog-risico posten (EUR 18 miljoen) en de realisatie van de huisvestingsstrategie (EUR 33,7 miljoen) middels de middelenafspraak uitgavenbudget.

Ontvangsten

Toelichting

1) Diverse ontvangsten EU

De actualisatie van de perceptiekostenvergoeding leidt tot een verwachte stijging van de ontvangsten van EUR 275 miljoen.

2) Consulaire dienstverlening

De ontvangsten van de consulaire dienstverlening stijgen door een ontvangst van een BMVI-subsidie (EUR 5,3 miljoen) en de vergoeding van MVV-leges (EUR 9 miljoen).

3) Diverse ontvangsten apparaat

De ontvangsten op apparaat dalen in 2022 voornamelijk vanwege lagere verwachte inkomsten uit de verkoop van vastgoed in het buitenland.

4 Beleidsartikelen

4.1 Artikel 1: Versterkte internationale rechtsorde

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget stijgt in 2022 aanzienlijk ten opzichte van de oorspronkelijke begroting. De stijging vindt met name plaats binnen het Mensenrechtenfonds waar in 2022 diverse nieuwe meerjarige verplichtingen worden aangegaan. Daarnaast is sprake van mutaties op artikel 1.3 Gastlandbeleid internationale organisaties vanwege vertraging in de uithuizing van de huurders van het Vredespaleis en door verlenging van het VN-mandaat voor het Speciaal Tribunaal Libanon. 

Uitgaven

Artikelonderdeel 1.1

De mutaties worden met name veroorzaakt door administratieve interne overhevelingen.

Artikelonderdeel 1.2

Vanuit de coalitieakkoordmiddelen is structureel EUR 4 miljoen beschikbaar gesteld voor het thema mensenrechten. Het uitgavenbudget op het artikelonderdeel Bescherming en bevordering van mensenrechten stijgt derhalve met ditzelfde bedrag. Daarnaast wordt in 2022 EUR 2 miljoen aan Oekraïne-gerelateerde uitgaven generaal gecompenseerd. De mutaties binnen het artikelonderdeel zijn het gevolg van extra uitgaven aan multilaterale organisaties via bijdragen en doordat, door verdere decentralisatie van het mensenrechtenfonds, meer uitgaven als bijdrage zullen worden verstrekt.

Artikelonderdeel 1.3

Doordat de uithuizing van de huurders van het Vredespaleis vertraging heeft opgelopen konden de middelen in 2021 niet meer worden uitgegeven en zijn deze als eindejaarsmarge doorgeschoven naar 2022, 2023 en 2024.Daarnaast leidt de verlenging van het VN-mandaat van het Speciaal Tribunaal Libanon tot extra uitgaven in de jaren 2022 en 2023.

4.2 Artikel 2: Veiligheid en stabiliteit

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget neemt in 2022 af met EUR 23,8 miljoen. Dit is met name het gevolg van een overheveling naar het ministerie van Defensie voor de beveiliging van hoog-risicoposten.

Uitgaven

Artikelonderdeel 2.1

De uitgaven voor goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid zijn toegenomen omdat de NAVO-contributie meerjarig is verhoogd op basis van de meerjarige NAVO-begroting.

Artikelonderdeel 2.3

Het budget voor wapenbeheersing stijgt in 2022, met name als gevolg van de organisatie van een conferentie over wapenbeheersing en nieuwe technologieën, naar aanleiding van motie Koopmans c.s. (Kamerstuk 33694 nr. 43).

Artikelonderdeel 2.4

Conform geldende systematiek wordt het budget voor de inzet op hoog-risicoposten overgeheveld naar het ministerie van Defensie voor de BSB-beveiliging van personeel van een aantal hoog-risicoposten.

Daarnaast wordt een bedrag van EUR 3,88 miljoen overgeheveld van het Stabiliteitsfonds naar DVB voor een verplichte en een vrijwillige bijdrage aan de OVSE, die voorheen vanuit het Stabiliteitsfonds werd betaald.

4.3 Artikel 3: Effectieve Europese samenwerking

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

De verplichtingen muteren mee met de uitgaven, zoals hieronder toegelicht.

Uitgaven

Artikelonderdeel 3.1

De afdrachten van lidstaten aan de EU-begroting worden jaarlijks bijgesteld op basis van realisaties van het BNI en de BTW. Het resultaat van de nacalculatie over de periode 2017-2020 is verwerkt, wat voor Nederland leidt tot een nabetaling van circa EUR 87 miljoen in 2022. Deze nacalculatie is een herverdeling van afdrachten tussen lidstaten, het gaat dus niet om extra EU-uitgaven. Tot slot heeft de Europese Commissie DAB2 gepubliceerd, met daarin de verwerking van het overgebleven surplus over het begrotingsjaar 2021. Het totale surplus op EU-niveau betreft EUR 3,2 miljard. Voor Nederland betekent dit een meevaller op de EU-afdrachten van EUR 189,9 miljoen. Dit bedrag is als negatieve uitgave verwerkt op de BNI-afdrachten.

In het aangepaste voorstel voor de EU-begroting 2022 wordt de bijdrage die het Verenigd Koninkrijk aan de EU-begroting moet leveren uit hoofde van het Terugtrekkingsakkoord opwaarts bijgesteld. Deze stijging leidt voor Nederland tot een daling van de BNI-afdracht van circa EUR 3,7 miljoen in 2022. Daarnaast wordt de jaarlijkse lumpsumkorting die Nederland, Zweden, Denemarken, Oostenrijk en Duitsland ontvangen op hun afdrachten geactualiseerd aan de hand van de meest recente inflatiecijfers. Dit leidt tot een stijging van de raming van de Nederlandse BNI-afdrachten met circa EUR 6 miljoen in 2022, oplopend tot EUR 7 miljoen in 2027 aangezien de korting lager uitvalt dan eerder verwacht.

De betalingen uit DAB6 2021 zijn over de jaargrens heen geschoven waardoor het budgettaire kaseffect niet in 2021 maar in 2022 is neergeslagen. In DAB6 van 2021 is de raming van de plasticafdracht van een aantal EU-lidstaten geactualiseerd. DAB6 leidt op EU-niveau tot een opwaartse bijstelling van de totale raming van de plastic-afdracht van circa EUR 20 miljoen in 2021 en een neerwaartse bijstelling van circa EUR 3 miljoen in 2022. Dit heeft respectievelijk een verlaging en een verhoging van de benodigde BNI-afdracht op EU-niveau als gevolg; het BNI is het sluitstuk van de financiering van de Europese begroting. De Nederlandse BNI-afdracht daalt hierdoor in 2021 met EUR 1,2 miljoen en stijgt meerjarig met EUR 0,1 miljoen.

Bij de invoerrechten treedt er gedurende het jaar onbedoeld een saldo-effect op, omdat aan de inkomsten- en uitgavenkant een andere raming wordt gebruikt, respectievelijk AFEP-ramingen en de raming van de Europese Commissie. Er is overeengekomen om drie keer per jaar een actualisatie te boeken op de invoerrechten en de perceptiekostenvergoeding om te corrigeren voor dit saldo-effect. De actualisatie voor de invoerrechten bedraagt EUR 1,1 miljard in 2022. Tot slot zijn er twee nabetalingen (in totaal EUR 18,2 miljoen) geweest voor de Traditionele Eigen Middelen (TEM). Dit betreffen nabetalingen vanuit de B-boekhouding, waarvan Nederland de aansprakelijkheid accepteert.

Zoals opgenomen in de budgettaire bijlage bij het coalitieakkoord, wordt de toerekening van de EU-afdrachten aan ODA, de EU-toerekening, geactualiseerd. Vanaf 2022 zal er een vast bedrag van EUR 863 miljoen van de EU-afdrachten per jaar onderdeel uitmaken van ODA. Dit heeft geen budgettair effect op de begroting van Buitenlandse Zaken. Wel stijgt hierdoor de ODA-prestatie.

Artikelonderdeel 3.2

De Nederlandse afdrachten aan het Europees Ontwikkelingsfonds (EOF) voor 2024 en 2025 zijn neerwaarts bijgesteld, op basis van een geactualiseerde raming van de Europese Commissie. Daarnaast vindt in 2022 een verrekening plaats met een teruggave van resterende middelen uit het 8e en 9e EOF.

Artikelonderdeel 3.5

Het budget voor de Europese Vredesfaciliteit stijgt in 2022. Reden hiervoor is dat in 2021 een deel van de middelen voor de Europese Vredesfaciliteit niet kon worden uitgegeven en als eindejaarsmarge is doorgeschoven naar het jaar 2022.

Ontvangsten

Artikelonderdeel 3.10

Nederland ontvangt EUR 3,6 miljoen aan perceptiekostenvergoeding die gepaard gaat met de eerdergenoemde nabetalingen van douanerechten. Nederland mag 25% houden van de afdracht van invoerrechten aan de EU, ter dekking van de kosten die de Douane maakt; dit heet de perceptiekostenvergoeding, en deze geldt ook voor eventuele nabetalingen.

Ook de perceptiekostenvergoeding wordt geactualiseerd om het onbedoelde saldo-effect tegen te gaan. De actualisatie voor de perceptiekostenvergoeding bedraagt EUR 275 miljoen.

Artikelonderdeel 3.11

De te verwachten ontvangsten voor Nederland uit het Europees herstelfonds (Recovery and Resilience Facility, RRF) worden, conform het coalitieakkoord, verwerkt in de begroting. Het gaat om EUR 4,7 miljard in de periode 2023 tot en met 2026. De middelen uit het Europees herstelfonds worden ingezet om reeds begrote en nieuwe uitgaven uit het coalitieakkoord te financieren. Op basis van een eerste inventarisatie is het waarschijnlijk dat de reeks een zwaartepunt in 2023 en 2024 heeft. De reeks is nog veranderlijk, omdat het herstelplan nog niet definitief is vastgesteld. 

4.4 Artikel 4: Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden

Budgettaire gevolgen van beleid

Toelichting

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget voor het onderdeel Consulaire dienstverlening en uitdragen Nederlandse waarden stijgt omdat aanvullende middelen voor het Loket Buitenland zijn opgenomen in de begroting. De verplichting voor subsidie van gedetineerden is van 2022 verschoven naar 2024. Verder stijgt het verplichtingenbudget ten behoeve van kwaliteitsbehoud van de consulaire IT-systemen.

Daarnaast zijn er verplichtingen opgenomen voor een onderzoek naar de Nederlandse inzet in Afghanistan. Ten slotte is er een stijging voor programma’s voor ondersteuning buitenlands beleid (POBB Algemeen en POBB COVID).

Uitgaven

Artikelonderdeel 4.1

Het budget voor consulaire dienstverlening neemt toe. Een reden hiervoor is dat vertraagde uitgaven uit 2021 voor het loket buitenland en uitgaven voor consulaire informatiesystemen doorschuiven naar 2022.

Verder wordt EUR 2,4 miljoen overgeheveld van apparaat (artikel 7.1.1) voor het Loket Buitenland.

Artikelonderdeel 4.2

De stijging voor consulaire informatiesystemen is deels het gevolg van een verschuiving van uitgaven van 2021 naar 2022. Er worden uitgaven gedaan om te kunnen voldoen aan de voorwaarden voor de BMVI-subsidie (het instrument voor grensbeheer en visa). De uitgaven worden gedesaldeerd met ontvangstenartikel 4.20.

Artikelonderdeel 4.4

De budgetten voor het Programma Ondersteuning Buitenland Beleid COVID en POBB Algemeen nemen in 2022 toe door de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2021. Daarmee wordt de mogelijkheid gegarandeerd om een groot aantal eenmalige katalyserende activiteiten te kunnen financieren ter ondersteuning van de doelstellingen van het Nederlandse buitenlandbeleid en landen te blijven ondersteunen in de strijd tegen de wereldwijde COVID-19 crisis, met name door het leveren van vaccins.

Na 20 jaar inzet in Afghanistan zal het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies (NIOD) van de KNAW in samenwerking met het Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) een onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek verrichten. Dit onderzoek zal zich richten op achtergronden, intenties en uitwerkingen van de Nederlandse inzet in Afghanistan in de jaren 2001-2021.

Ontvangsten

Artikelonderdeel 4.20

De opbrengsten voor consulaire dienstverlening aan vreemdelingen stijgen door de ontvangsten van een BMVI-subsidie. Voor 2022 is een bedrag van EUR 5,3 miljoen begroot. Deze ontvangsten worden gedesaldeerd met artikel 4.2.

De vergoeding van MVV-leges (Machtiging Voorlopig Verblijf) zal met terugwerkende kracht worden betaald door de IND. Hiervoor is een bedrag van EUR 9 miljoen opgenomen. Het saldo (minus de BMVI-gelden) van artikel 4.10 en 4.20 wordt gedesaldeerd met artikel 7.1.2.

5 Niet-beleidsartikelen

5.1 Artikel 5: Geheim

5.2 Artikel 6: HGIS onverdeeld

Toelichting

Het budget voor het artikel -Nog onverdeeld- heeft betrekking op de HGIS en dit neemt structureel af. De reeks binnen dit artikel is met name bedoeld om jaarlijks de loon- en prijsbijstelling te kunnen uitkeren en incidentele initiatieven of tegenvallers mee te dekken. De mutatie betreft het saldo van bijstellingen op grond van aanpassing van Bbp-ramingen door het CPB, verwerking van de HGIS-eindejaarsmarge 2021, het verwerken van de loon- en prijsbijstellingen binnen de HGIS en overboekingen naar diverse begrotingen zoals binnen de HGIS is overeengekomen. Binnen de HGIS is budget vrijgemaakt voor het oplossen van een aantal knelpunten, waaronder het NIOD-onderzoek naar 20 jaar inzet in Afghanistan, het organiseren van het World Local Production Forum, de Wereldtentoonstelling Dubai en worden er middelen vrijgemaakt om continuering van bestaand beleid te waarborgen.

5.3 Artikel 7: Apparaat

Toelichting

Verplichtingen

Binnen het apparaatsartikel zijn de verplichtingen gelijk aan de uitgaven. Het verplichtingenbudget wordt daarmee gelijkgetrokken. Voor de aanschaf van een kantoorpand voor de Permanente Vertegenwoordiging van Nederland bij de Europese Unie (PV EU) en de bilaterale ambassade in Brussel wordt hier een uitzondering op gemaakt. Deze mutatie is verwerkt in de eerste incidentele suppletoire begroting 2022 waarbij het verplichtingenbudget in 2022 wordt opgehoogd met EUR 95 miljoen terwijl de uitgaven staan geraamd op EUR 60 miljoen in 2022 en EUR 35 miljoen in 2024.

Uitgaven

Artikelonderdeel 7.1.1

Aanvullend hierop stijgen de budgetten in 2022 ook vanwege toevoeging aan de budgetten van eindejaarsmarge 2021 voor de Onderzoekscommissie Evacuatie Afghanistan. Verder wordt EUR 2,4 miljoen overgeheveld naar artikel 4.1 voor het Loket Buitenland. Tot slot worden loonkosten voor lokaal personeel RVO IA overgeheveld van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat naar het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Artikelonderdeel 7.1.2

Ontvangsten

Ten opzichte van de begroting nemen de ontvangsten in 2022, 2023 en 2026 af en in 2024 en 2025 toe. Dit komt voornamelijk door verwachte inkomsten uit de verkoop van vastgoed in het buitenland. Deze ontvangsten worden gebruikt om investeringen te realiseren binnen de kaders van de huisvestingsstrategie.