Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 21 september 2021
Inleiding
Hierbij bied ik u, mede namens de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de VWS-monitor van september 2021 aan1. De VWS-monitor ontvangt u sinds 2016, nadat de Tweede Kamer in 2015 had aangegeven behoefte te hebben aan een betere informatievoorziening over de volksgezondheid en de gezondheidszorg.
VWS-monitor
Het doel van de monitor is het verbeteren van de informatievoorziening aan uw Kamer en meer inzicht te bieden in de staat van de volksgezondheid en de zorg in Nederland. Sinds 2016 wordt de monitor opgesteld en gepresenteerd. De VWS-monitor is, inclusief een aantal vorige versies, ook digitaal beschikbaar via https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-volksgezondheid-welzijn-en-sport/kerncijfers-gezondheidszorg.
De monitor verbetert de informatievoorziening door het volgen van een groot aantal kernindicatoren over een langere termijn, met meerdere meetwaarden per indicator. Dit biedt inzicht in de veranderingen van de volksgezondheid en de gezondheidszorg. De monitor kent een onderverdeling naar zes levensfases2:
– Algemene, levensfase-overstijgende thema’s
– Zorg rond de geboorte
– Gezond blijven
– Beter worden
– Leven met een chronische ziekte en beperking
– Zorg in de laatste fase.
Per levensfase zijn de indicatoren verdeeld over vier publieke waarden3:
– Toegankelijkheid
– Kwaliteit
– Betaalbaarheid
– Betrokken samenleving.
Het doel van de onderverdeling naar levensfases en publieke waarden is om een gestructureerd overzicht van indicatoren te geven. De primaire bron van de VWS-monitor is de Staat van Volksgezondheid en Zorg (de Staat). De cijfers van de Staat zijn door een groot aantal experts van diverse instituten wetenschappelijk en onafhankelijk goedgekeurd.4 Naast de Staat is gebruik gemaakt van bronnen van andere wetenschappelijke en/of overheidsinstellingen. Onder iedere indicator staat de bron vermeld en staan eventuele opmerkingen ter verduidelijking van de indicator.
Aanpassingen sinds de monitor van mei 2021 (Kamerstuk 35 570 XVI, nr. 191):
Op basis van de meest actuele informatie is de VWS-monitor en de daarbij behorende indicatoren geüpdatet. Een aantal aanpassingen hebben plaatsgevonden:
– Sommige indicatoren kunnen geschaard worden onder meerdere levensfases of publieke waarden, bij deze indicatoren is dit nu aangegeven in de monitor. Voorbeelden hiervan zijn:
• De indicator «Inzage medische gegevens chronisch zieken» is een indicator voor de publieke waarde «toegankelijkheid» die onder twee levensfases geschaard kan worden, onder de «algemene, levensfase overstijgende thema’s» en onder de levensfase «leven met een chronische ziekte en beperking».
• De indicator «Afzien van zorg vanwege kosten» is een indicator onder de levensfase «beter worden» voor zowel de publieke waarde «toegankelijkheid» als onder de publieke waarde «betaalbaarheid».
– Op de laatste pagina is ook een voetnoot toegevoegd bij de indicator over de DKTP vaccinatiegraad. Bij deze indicator is de trend ongunstig, omdat de vaccinatiegraad gemeten wordt bij 10-jarigen (internationaal wordt de vaccinatiegraad namelijk vergeleken onder 10-jarigen). Nederland vaccineert echter ook 11-jarigen voor DKTP en onder 11-jarigen is de vaccinatiegraad gelijk gebleven, dit betreft dus alleen een spreiding van vaccinaties en niet een daadwerkelijke daling.
Corona in de VWS-monitor
De VWS-monitor geeft een actueel, meerjarig inzicht in de stand van de volksgezondheid en zorg in Nederland. Voor sommige indicatoren in de monitor zijn nog geen cijfers beschikbaar over 2020 of 2021. Deze zullen in toekomstige versies van de monitor worden aangevuld. De indicatoren die wel metingen over 2020 en 2021 hebben zijn mogelijk beïnvloed door de effecten van corona. Daarnaast bevat de monitor geen indicatoren die alleen betrekking hebben op (de beheersing van) corona. Deze zijn beschikbaar via het coronadashboard5. Hierop wordt de actuele situatie rondom de beheersing van corona door middel van verschillende indicatoren weergegeven en bijgehouden.
Tot slot
De VWS-monitor en de opgenomen set van indicatoren worden doorlopend bezien op hun relevantie. Daarom onderstreep ik de noodzaak om er een continu proces van te maken, waar ik u ook van harte bij wil uitnodigen om mee te denken, zoals dat in de eerdere fase van de totstandkoming van de VWS-monitor ook is gebeurd.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge