Nr. 3 MEMORIE VAN TOELICHTING

Inhoudsopgave

I.	ALGEMEEN	2
1.	Inleiding	2
2.	Samenstelling pakket Belastingplan 2021	3
3.	Opzet algemeen deel	5
4.	Inkomensbeleid	5
5.	Lagere bijtelling voor elektrische auto met zonnepanelen	9
6.	Aanpassen zelfstandigenaftrek	10
7.	Invoeren van een vrijstelling voor de TOGS en de Subsidie vaste lasten (COVID-19)	10
8.	Fiscale behandeling Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19 voor niet-werknemers	11
9.	Tijdelijke overbruggingsregeling voor flexibele arbeidskrachten (COVID-19)	12
10.	Verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten	13
11.	Aanpassen vrije ruimte werkkostenregeling	14
12.	Invoeren van een fiscale coronareserve (COVID-19)	12
13.	Voorkomen van vrijstelling door specifieke renteaftrekbeperking	17
14.	Aanpassen tarieftabel van de vennootschapsbelasting	18
15.	Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent	18
16.	Aanpassen minimumkapitaalregel en bankenbelasting	19
17.	Wijzigingen in de belastingen van personenauto’s en motorrijwielen	20
18.	Aanscherpen van de CO2-schijfgrenzen en schijftarieven in de bpm en van de CO2-grens en het tarief voor de dieseltoeslag	22
19.	Vervangen postcoderoosregeling door een subsidieregeling	23
20.	Verlengen verlaagd tarief openbare laadpalen	24
21.	Verlaagd tarief voor walstroominstallaties	25
22.	Budgettaire aspecten	27
23.	EU-aspecten	30
24.	Gevolgen voor burger en bedrijfsleven	30
25.	Uitvoeringskosten Belastingdienst	25
26.	Advies en consultatie	26
27.	Onderbouwing van de voorstellen in het kader van de Comptabiliteitswet 2016	26
28.	Evaluaties	32
II.	ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING	32

I. ALGEMEEN

1. Inleiding

Voor u ligt het derde pakket Belastingplan van het Kabinet Rutte III. Het pakket Belastingplan 2021 (pakket BP 2021) bestaat uit acht wetsvoorstellen met daarin een breed palet aan (fiscale) maatregelen op verschillende terreinen. Naast de maatregelen met een budgettair effect en technische wijzigingen, wordt voorgesteld een aantal actuele maatschappelijke opgaven aan te pakken. Het kabinet vindt het van groot belang dat op korte termijn wordt gewerkt aan een toeslagenstelsel waarin de menselijke maat wordt geborgd en mensen weer het gevoel krijgen dat de overheid er voor ze is. Om die reden wordt in de Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen onder meer voorgesteld om een toeslaggerechtigde de mogelijkheid te geven om voorafgaand aan een besluit met mogelijk grote impact zijn zienswijze te geven. Hiermee wordt de praktische rechtsbescherming verbeterd. Dit bevordert namelijk het voeren van een gesprek met Belastingdienst/Toeslagen in een vroegtijdig stadium en komt de kwaliteit van de besluitvorming ten goede. Ook wil het kabinet met dit wetsvoorstel een aantal situaties oplossen waarbij mensen een deel van een toeslag moesten terugbetalen als gevolg van partnerschap. Bijvoorbeeld omdat ze tijdens het toeslagjaar een kind kregen of trouwden. Een eventuele partner wordt straks niet meer meegerekend voor het hele toeslagjaar, maar vanaf de eerste van de maand nadat het partnerschap is aangegaan.

Al geruime tijd leeft de wens om de vermogensrendementsheffing beter aan te laten sluiten bij het werkelijke rendement. In de afgelopen jaren zijn er reeds stappen in deze richting gezet door het heffingvrije vermogen meermaals te verhogen en door in de bepaling van het forfaitaire rendement beter rekening wordt gehouden met uiteenlopende rendementen voor spaargeld en overige bezittingen en verschil in verdeling van het vermogen over spaargeld en overige bezittingen. Dit jaar wordt een forse verhoging van het heffingvrije vermogen voorgesteld om met name de kleinere spaarder en beleggers tegemoet te komen. Bovendien zijn er door het voorstel 0,9 miljoen minder belastingplichtigen die belasting in box 3 hoeven te betalen.

Ook acht het kabinet het wenselijk om de positie van koopstarters en doorstromers te verstevigen ten opzichte van andere kopers, zoals beleggers, zodat zij meer kans maken op een koopwoning. Om dit te bewerkstelligen, heeft het kabinet het wetsvoorstel differentiatie overdrachtsbelasting in het pakket BP 2021 opgenomen.

We moeten handelen om de opwarming van de aarde te beperken. Om die reden heeft het kabinet zich met het Klimaatakkoord ten doel gesteld om de uitstoot van broeikasgassen in Nederland met 49% terug te dringen ten opzichte van 1990. Daartoe is groot aantal maatregelen getroffen en is onder andere aangekondigd om met ingang van 1 januari 2021 een CO₂-heffing voor de industrie te introduceren. Het wetsvoorstel met zo’n heffing maakt deel uit van het onderhavige pakket wetsvoorstellen en het doel ervan is om de industrie als geheel aan te zetten om aan CO₂-reductie te doen.

Veel huurders van woningcorporaties hebben reeds een huur welke past bij het inkomen (en niet te hoog is in relatie met het inkomen). Passend toewijzen heeft hieraan bijgedragen. Toch zijn er huurders waarbij de huur te hoog is in verhouding met hun inkomen. Huurders met een lager inkomen krijgen daarom in 2021 een eenmalig recht om de huur door de woningcorporatie te laten verlagen naar een passend niveau. Circa 260.000 huurders komen voor deze verlaging in aanmerking en daarmee wordt gericht ingezet op het verminderen van betaalrisico’s. Naast deze taakverzwaring voor woningcorporaties wordt de verhuurderheffing verlaagd met € 138 miljoen per jaar.

De maatregelen worden hierna per wetsvoorstel nader toegelicht.

Spreiding van wetgeving

Het pakket BP 2021 is qua aantal maatregelen zo veel mogelijk beperkt tot maatregelen die met ingang van 1 januari 2021 in werking moeten treden of vanwege de uitvoerbaarheid voor die datum in het Staatsblad moeten zijn opgenomen. Andere fiscale maatregelen die met ingang van 1 januari 2022 of later in werking kunnen treden, worden ook voor zover deze op het moment van indienen van het pakket BP 2021 al bekend zijn, zo veel mogelijk opgenomen in het wetsvoorstel Fiscale verzamelwet 2022 dat komend jaar bij de Staten-Generaal wordt ingediend.1 Naast verzamelwetsvoorstellen wordt er voor fiscale maatregelen naar gestreefd om deze waar mogelijk op te nemen in afzonderlijke wetsvoorstellen.

2. Samenstelling pakket Belastingplan 2021

Het pakket BP 2021 bestaat dit jaar uit acht wetsvoorstellen. In het wetsvoorstel Belastingplan 2021 zijn maatregelen opgenomen die per 1 januari 2021 budgettair effect hebben, zoals maatregelen die raken aan de koopkracht van burgers. De andere zeven wetsvoorstellen uit het pakket Belastingplan 2021 zijn:

• • het wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2021;

• • het wetsvoorstel Wet aanpassing box 3;

• • het wetsvoorstel Wet differentiatie overdrachtsbelasting;

• • het wetsvoorstel Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen;

• • het wetsvoorstel Wet CO₂-heffing industrie;

• • het wetsvoorstel Wet aanpassing opslag voor duurzame energie- en klimaattransitie2; en

• • het wetsvoorstel Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen.

In het wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2021 zijn maatregelen opgenomen ten behoeve van het noodzakelijke onderhoud van het fiscale stelsel en andere maatregelen die meer technisch van aard zijn of die geen budgettaire gevolgen hebben. Er worden verduidelijkingen voorgesteld op het terrein van de kleinschaligheidsinvesteringsaftrek, de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO) en de samenloop tussen ATAD2 en de earningstrippingmaatregel. Verder vinden er technische aanpassingen plaats van het overgangsrecht voor de levensloopregeling en van de Natuurschoonwet. Tot slot wordt een uitzondering voorgesteld voor het leggen van elektronisch derdenbeslag door de Belastingdienst.

In het wetsvoorstel Wet aanpassing box 3 wordt voorgesteld de vermogensrendementsheffing in box 3 aan te passen om tegemoet te komen aan de kleinere spaarders en beleggers. Het heffingvrije vermogen wordt fors verhoogd van € 30.846 (2020) naar € 50.000. Voor partners wordt het heffingvrije vermogen met ingang van genoemde datum verhoogd naar € 100.000. Als het vermogen lager is dan het heffingvrije vermogen is, net als nu, geen box 3-heffing verschuldigd. Als gevolg van de verhoging van het heffingvrije vermogen daalt het aantal belastingplichtigen dat belasting betaalt over inkomen in box 3 met ongeveer 0,9 miljoen. Om dit pakket deels te dekken wordt het belastingtarief in box 3 verhoogd naar 31%.

In het wetsvoorstel Wet differentiatie overdrachtsbelasting wordt voorgesteld om een eenmalige vrijstelling te introduceren voor verkrijgingen van woningen door verkrijgers van een bepaalde leeftijd (meerderjarig en jonger dan vijfendertig jaar). Aanvullend wordt de reikwijdte van de startersvrijstelling en het verlaagde tarief van 2% voor woningen beperkt tot verkrijgingen door natuurlijke personen die deze woningen anders dan tijdelijk als hoofdverblijf gaan gebruiken. Daarmee kunnen de vrijstelling en het verlaagde tarief alleen nog worden toegepast door verkrijgers die de woning ook daadwerkelijk gaan bewonen. Alle overige verkrijgingen van woningen worden, net als niet-woningen, zoals bedrijfspanden, vanaf 1 januari 2021 belast tegen het hogere algemene tarief. Hieronder vallen bijvoorbeeld de verkrijgingen van vakantiewoningen en de verkrijgingen van woningen door niet-natuurlijke personen, zoals rechtspersonen. Het algemene tarief wordt met ingang van 1 januari 2021 verder verhoogd naar 8%.3

In het wetsvoorstel Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen worden maatregelen voorgesteld op het gebied van toeslagen. Er wordt ingezet op drie pijlers: het versterken van de menselijke maat in het toeslagenstelstel, het verbeteren van de praktische rechtsbescherming van burgers en het voorkomen van schrijnende situaties door het verlies van toeslagen als gevolg van de uitwerking van het wettelijke begrip partnerschap in specifieke situaties.

In het wetsvoorstel Wet CO₂-heffing industrie wordt ter uitvoering van het Klimaatakkoord een CO₂-heffing industrie ingevoerd.4 De CO₂-heffing ziet in hoofdzaak op de emissie van broeikasgassen bij en voor industriële productie en afvalverbranding. De vormgeving van de heffing is erop gericht te borgen dat de reductiedoelstelling voor de industrie zoals afgesproken in het Klimaatakkoord wordt gerealiseerd, terwijl het gelijke speelveld met omringende landen zo min mogelijk wordt aangetast. De heffing is onderdeel van een breed maatregelenpakket, dat industriële bedrijven stimuleert op een verstandige manier te verduurzamen.

In het wetsvoorstel Wet aanpassing opslag voor duurzame energie- en klimaattransitie (ODE) worden de ODE-tarieven conform Regeerakkoord en Klimaatakkoord aangepast. De ODE is een heffing op het gebruik van elektriciteit en aardgas die dient ter financiering van de met de subsidieregeling Stimulering Duurzame energietransitie (SDE++) samenhangende kasuitgaven. De SDE++ stimuleert naast duurzame energieproductie ook CO₂-reductie.

In het wetsvoorstel Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen wordt voorgesteld zittende huurders met een gereguleerd huurcontract en met een inkomen tot aan de voorheen maximale inkomensgrens, eenmalig het recht te geven op een huurverlaging tot de aftoppingsgrens. Om woningcorporaties tegemoet te komen wordt het tarief van de verhuurderheffing met 0,036 procentpunt verlaagd.

Verzamelwetsvoorstellen

Het onderhavige wetsvoorstel en de wetsvoorstellen Overige fiscale maatregelen 2021, de Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen en de Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen zijn inhoudelijke verzamelwetsvoorstellen en voldoen aan de criteria uit de notitie Verzamelwetgeving.5 In het onderhavige wetsvoorstel is sprake van budgettaire samenhang. De opbrengst van bepaalde maatregelen wordt gebruikt als dekking voor andere maatregelen. In het wetsvoorstel Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen is sprake van maatregelen met inhoudelijke en budgettaire samenhang. In het wetsvoorstel verbetering uitvoerbaarheid toeslagen is sprake van de uitwerking van verschillende maatregelen die op korte termijn naar een beter en menselijker (toeslagen)systeem moeten leiden en hebben zowel een inhoudelijke als uitvoeringstechnische samenhang. Bij het wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2021 is sprake van uitvoeringstechnische samenhang, waarbij voor de doelgroep of de Belastingdienst – voor zover mogelijk – gelijktijdige invoering op 1 januari 2021 gewenst is. De onderdelen van de verschillende wetsvoorstellen zijn van een zodanige omvang of complexiteit dat opneming in een verzamelwetsvoorstel gerechtvaardigd is.

Uitvoeringstoetsen

Voor dit pakket geldt dat de Belastingdienst de maatregelen uitvoerbaar acht per de voorgestelde data van inwerkingtreding. De gevolgen voor de uitvoering zijn beschreven in de uitvoeringstoetsen die zijn bijgevoegd6.

3. Opzet algemeen deel

De paragrafen in het algemeen deel van deze memorie zijn op onderwerp en maatregel gerangschikt. Allereerst wordt in paragraaf 4 ingegaan op de zogenoemde augustusbesluitvorming. Vanaf paragraaf 5 wordt een toelichting gegeven op de in het wetsvoorstel Belastingplan 2021 opgenomen maatregelen. Voor een nadere toelichting op de afzonderlijke maatregelen wordt ook verwezen naar de artikelsgewijze toelichting in deze memorie. Aan het slot van het algemeen deel van deze memorie wordt in een aantal paragrafen achtereenvolgens ingegaan op de budgettaire aspecten, de EU-aspecten, de gevolgen voor bedrijfsleven en burgers, de gevolgen voor de uitvoeringskosten van de Belastingdienst, het resultaat van advies en consultatie, de onderbouwing van de voorstellen in het kader van de Comptabiliteitswet 2016 en de manier van evalueren van maatregelen in dit wetsvoorstel.

4. Inkomensbeleid

Hieronder wordt ingegaan op de lastenmaatregelen voor burgers uit het wetsvoorstel Belastingplan 2021. Allereerst is het van belang op te merken dat de coronacrisis heeft geleid tot een zeer grote economische neergang zonder modern precedent buiten oorlogstijd. De overheid heeft met omvangrijke steunpakketten de economie ondersteund om een zwaardere economische teruggang te voorkomen. Door deze maatregelen worden burgers ondersteund in hun inkomen en draagt de overheid bij aan het behoud van banen. Het steun- en herstelpakket van het kabinet zet deze lijn door.

De koopkrachtontwikkeling is de komende periode erg onzeker. Het mediane koopkrachtbeeld laat het effect zien van overheidsbeleid en de economische ontwikkeling op het gemiddelde besteedbaar inkomen van huishoudens. In het koopkrachtbeeld wordt verondersteld dat er niets verandert in de persoonlijke omstandigheden van huishoudens (ook wel statische koopkracht genoemd). Ontwikkelingen in iemands persoonlijke situatie, zoals verlies van werk of het krijgen van een kind, hebben echter vaak een grotere invloed op het feitelijke niveau van de koopkracht dan de loonontwikkeling of het beleid van het kabinet. Dat maakt het statische koopkrachtbeeld dan ook ongeschikt voor conclusies over het effect van de coronacrisis op het inkomen van huishoudens. Via het steun- en herstelpakket probeert het kabinet zoveel mogelijk te voorkomen dat huishoudens hun baan of inkomen verliezen.

Het kabinet zorgt wel met een paar maatregelen dat de koopkrachtontwikkeling gelijkmatiger wordt verdeeld. Zo wordt de ouderenkorting verhoogd om ervoor te zorgen dat meer ouderen er komend jaar op vooruit gaan. Ook wordt er geschoven tussen de algemene heffingskorting en de arbeidskorting om in het koopkrachtbeeld een betere balans te vinden tussen werkenden en (alleenstaande) uitkeringsgerechtigden.

Het kabinet kiest er daarnaast voor om extra geld uit te trekken om op de kortere termijn een hervorming verder door te kunnen zetten. Het kabinet sluit daarbij aan bij de conclusies van de Commissie Regulering van werk (Commissie Borstlap)7 om het verschil in fiscale behandeling tussen werknemers en zelfstandigen te verkleinen. Vorig jaar augustus is besloten de zelfstandigenaftrek met ingang van 2020 in acht stappen van € 250 en één stap van € 280 af te bouwen naar € 5.000 in 2028. Hiertegenover stond een verhoging van de arbeidskorting in zowel 2020 als 2021 met € 106 en in 2022 met € 73. Hiermee werden zelfstandigen in die jaren gecompenseerd voor de verlaging van de zelfstandigenaftrek.

Het voorstel is om nu een nieuwe stap te zetten. Hierbij wordt de zelfstandigenaftrek additioneel met € 110 per jaar afgebouwd. Het kabinet sluit daarbij aan op de conclusies van de Commissie Borstlap om het verschil in fiscale behandeling tussen werknemers en zelfstandigen te verkleinen. Om zelfstandigen op korte termijn tegemoet te komen, zijn compenserende maatregelen opgenomen, zoals het naar voren halen van de verhoging van de arbeidskorting uit 2022. Daarnaast daalt het tarief eerste schijf ten opzichte van 2020 met 0,25 procent, conform basispad. Niet alleen zelfstandigen maar ook werknemers profiteren van deze maatregelen.

Doelstelling, beleidsinstrument, financiële gevolgen

De primaire doelstelling binnen de inkomstenbelasting is het ophalen van belasting, waarmee publieke uitgaven gefinancierd kunnen worden. Door hierbij verschillende tarieven te hanteren, kan de inkomstenbelasting daarnaast bijdragen aan inkomensherverdeling.

Bij het vaststellen van de hoogte van de tarieven dient een evenwicht gevonden te worden tussen diverse, conflicterende belangen. Lagere tarieven dragen bij aan koopkracht van burgers en een zo klein mogelijke verstoring van het arbeidsaanbod, maar zorgen ook voor een lagere belastingopbrengst en dus minder middelen om publieke uitgaven te financieren.

Dit kabinet kiest ervoor om het tarief in de eerste schijf van de inkomstenbelasting te verlagen (-0,13%) als compensatie voor het verlagen van de zelfstandigenaftrek. Tegelijkertijd wordt het tarief verhoogd als compensatie voor lagere zorgpremies (+0,06%) en dekking voor het verhogen van het kindgebonden budget en de ouderenkorting (+0,07%). In 2021 vallen de tariefsaanpassingen tegen elkaar weg. Vervolgens wordt het tarief in 2022 verlaagd met 0,03%-punt, in 2023 en 2024 met 0,02%-punt. Dit leidt naar verwachting tot een budgettaire derving van € 265 miljoen structureel.

Nagestreefde doeltreffendheid van het beleidsinstrument

Aanpassingen van de tarieven hebben over het algemeen een doel dat direct wordt gerealiseerd door de maatregel (outputdoel), zoals het vergroten van de belastingopbrengst of het verbeteren van de koopkracht. Tariefsaanpassingen zijn dus bijna per definitie doeltreffend. Als de tarieven verhoogd worden, is de belastingopbrengst hoger dan in de situatie waarin de tarieven onveranderd waren gebleven, terwijl een verlaging van de tarieven de koopkracht zal verbeteren ten opzichte van het basispad. Daarnaast kan een tariefswijziging leiden tot herverdeling van inkomen. Ook dit (politieke) doel wordt rechtstreeks behaald door de maatregel.

Bij de doeltreffendheid zijn twee kanttekeningen te plaatsen. Ten eerste kan de koopkracht alsnog dalen bij dalende tarieven, als gevolg van andere maatregelen of exogene factoren zoals de loonontwikkeling. Ten tweede kan een aanpassing van de tarieven gedragseffecten hebben, waardoor het effect groter of kleiner is dan vooraf beoogd.

Nagestreefde doelmatigheid van het beleidsinstrument

Het aanpassen van de tarieven in de inkomstenbelasting is de manier om een zo groot mogelijke groep burgers te bereiken. De tarieven gelden namelijk zowel voor werkenden in loondienst, IB-ondernemers en uitkeringsgerechtigden. Daarmee profiteren zoveel mogelijk mensen van een belastingverlaging. Voor maatregelen waarmee de overheid een specifieke doelgroep probeert te bereiken (zoals alleen ouderen, werkenden of huishoudens met kinderen) zijn andere beleidsinstrumenten, zoals uitkeringen en heffingskortingen, vaak beter geschikt. Uiteindelijk dienen tariefsaanpassingen bezien te worden binnen het pakket aan maatregelen en omstandigheden die de koopkracht beïnvloeden.

Monitoring en evaluatie

Omdat aanpassingen van de tarieven in de inkomstenbelasting bijna per definitie doeltreffend zijn, vindt geen specifieke evaluatie van de tarieven plaats. Wel wordt de koopkracht nauw gemonitord en worden de tarieven mede op basis van die monitoring bijna jaarlijks aangepast. Daarnaast voert het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid periodiek een terugblik uit op inkomensbeleid en koopkracht, waarvan de IB-tarieven ook onderdeel uitmaken.

Verlaging inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK)

Naast de hierboven genoemde lastenmaatregelen wordt voorgesteld de IACK in 2021 te verlagen met € 113, om deze vervolgens in 2022 weer te verhogen met € 77. Deze maatregel is nodig ter dekking van een opgekomen budgettaire derving naar aanleiding van een arrest van de Hoge Raad gewezen op 13 maart 2020 over de IACK voor co-ouders. Indien een kind tegelijkertijd tot het huishouden behoort van beide ouders (co-ouders) dan kunnen beide ouders recht hebben op de IACK, mits de zorg van het kind gelijkelijk is verdeeld over beide ouders in een duurzaam ritme. Volgens de huidige regeling8 is hier sprake van indien het kind doorgaans ten minste drie gehele dagen per week in elk van beide huishoudens verblijft.

De Hoge Raad heeft echter bepaald dat de IACK ook kan worden genoten door beide ouders als zij de zorg voor de kinderen gelijkelijk verdelen in een ander duurzaam ritme dan bij een verblijf van doorgaans ten minste drie gehele dagen per week in beide huishoudens.9 Dat betekent dat meer co-ouders recht hebben op de IACK. Voorgesteld wordt de gevolgen van de uitspraak van de Hoge Raad, die leidt tot een aanpassing van de Uitvoeringsregeling inkomstenbelasting 2001, te dekken door middel van een structurele verlaging van het maximale bedrag van de IACK met € 36. Omdat de derving zich ook al in 2019 en 2020 voordoet, wordt voorgesteld de maximale IACK in 2021 eenmalig additioneel met € 77 te verlagen. Per 1 januari 2022 wordt de maximale IACK daarom verhoogd met € 77.

De hierna opgenomen tabellen geven een overzicht van de belangrijkste parameters binnen box 1 van de inkomstenbelasting in 2020 en 2021. De bedragen voor 2021 zijn geïndexeerd met de tabelcorrectiefactor zoals die geldt voor 2021, te weten 1,016.

Tabel 1: Overzicht IB-parameters voor belastingplichtigen jonger dan de AOW-leeftijd

	2020	2021
Tarief schijf 1	37,35%	37,10%
Tarief schijf 2	49,50%	49,50%
Grens schijf 1	€ 68.507	€ 68.507
AHK: maximaal	€ 2.711	€ 2.837
AHK: afbouwpunt	€ 20.711	€ 21.043
AHK: afbouwpercentage	5,672%	5,977%
Arbeidskorting: bedrag grens 1	€ 279	€ 463
Arbeidskorting: bedrag grens 2	€ 3.595	€ 3.837
Arbeidskorting: bedrag grens 3	€ 3.819	€ 4.205
Arbeidskorting: bedrag grens 4	€ 0	€ 0
Arbeidskorting: afbouwpunt1	€ 34.954	€ 35.652
Arbeidskorting: afbouwpercentage	– 6,00%	– 6,00%
Zelfstandigenaftrek	€ 7.030	€ 6.670
IACK: maximaal	€ 2.881	€ 2.815
IACK: inkomensgrens	€ 5.072	€ 5.153
IACK: opbouwpercentage	11,45%	11,45%
Jonggehandicaptenkorting	€ 749	€ 761

Tabel 2: Overzicht IB-parameters voor belastingplichtigen ouder dan de AOW-leeftijd

	2020	2021
Tarief schijf 1	19,45%	19,20%
Tarief schijf 2	37,35%	37,10%
Tarief schijf 3	49,50%	49,50%
Grens schijf 1 (geboren vanaf 1946)	€ 34.712	€ 35.129
Grens schijf 1 (geboren voor 1946)	€ 35.375	€ 35.941
Grens schijf 2	€ 68.507	€ 68.507
AHK: maximaal	€ 1.413	€ 1.469
AHK: afbouwpunt	€ 20.711	€ 21.043
AHK: afbouwpercentage	2,956%	3,093%
Arbeidskorting: bedrag grens 1	€ 146	€ 242
Arbeidskorting: bedrag grens 2	€ 1.873	€ 1.999
Arbeidskorting: bedrag grens 3	€ 1.989	€ 2.191
Arbeidskorting: bedrag grens 4	€ 0	€ 0
Arbeidskorting: afbouwpunt1	€ 34.954	€ 35.652
Arbeidskorting: afbouwpercentage	– 3,125%	– 3,105%
Zelfstandigenaftrek	€ 7.030	€ 6.670
Ouderenkorting: maximaal	€ 1.622	€ 1.703
Ouderenkorting: afbouwpunt	€ 37.372	€ 37.970
Ouderenkorting: afbouwpercentage	– 15%	– 15%
Alleenstaande ouderenkorting	€ 436	€ 443

5. Lagere bijtelling voor elektrische auto met zonnepanelen

Naar aanleiding van het Klimaatakkoord is met de Wet fiscale maatregelen Klimaatakkoord wettelijk geregeld dat de korting op de bijtelling voor nieuwe emissievrije auto’s van de zaak na 2020 wordt voortgezet. Daarbij wordt in overeenstemming met de afspraken in het Klimaatakkoord meer rekening gehouden met de ontwikkelingen in de markt. Omdat de meerkosten van elektrische auto’s ten opzichte van door fossiele brandstoffen aangedreven auto’s naar verwachting zullen afnemen, wordt ook de mate van fiscale stimulering dienovereenkomstig verlaagd. In de Wet fiscale maatregelen Klimaatakkoord is al vastgelegd dat de genoemde korting op de bijtelling in stappen wordt afgebouwd, van 14% voor 2020 naar 10% voor 2021, 6% voor 2022, 2023 en 2024, 5% voor 2025 tot uiteindelijk nul vanaf 1 januari 2026. Daarbij wordt de zogenoemde cap, zijnde het deel van de catalogusprijs waarop de korting van toepassing is (op dit moment geldt een korting van 14% en een cap van € 45.000 waardoor de korting op de bijtelling in 2020 maximaal € 6.300 bedraagt), in 2021 verlaagd tot € 40.000 en daarna – in tegenstelling tot het percentage en daarmee het maximumbedrag van de verlaging – niet meer aangepast. De cap is niet van toepassing op emissievrije auto’s met een motor die kan worden gevoed met waterstof. Voor die auto’s is de korting op de bijtelling derhalve niet gemaximeerd. In het kader van het Klimaatakkoord is afgesproken om deze uitzondering uit te breiden tot zonnecelauto’s. In de memorie van toelichting van het wetsvoorstel Wet fiscale maatregelen Klimaatakkoord is aangekondigd dat het kabinet met een voorstel zal komen om deze uitzondering voor zonnecelauto’s met ingang van 1 januari 2021 te realiseren. Aan die aankondiging wordt gevolg gegeven met het onderhavige wetsvoorstel. De daarin opgenomen definitie van een zonnecelauto is ontleend aan de definitie die in 2020 geldt voor de milieu-investeringsaftrek. Indien een elektrische auto met geïntegreerde zonnepanelen aan die definitie voldoet, geldt de cap niet. Het resultaat is dat voor het jaar 2021 de korting op de bijtelling voor een reguliere elektrische auto 10% van de cataloguswaarde bedraagt met een maximum van € 4.000 en voor een waterstofauto en een zonnecelauto de korting steeds 10% van de cataloguswaarde bedraagt.

6. Aanpassen zelfstandigenaftrek

In het Belastingplan 2020 is een afbouw van de zelfstandigenaftrek geregeld. De reden voor deze afbouw is het verkleinen van het verschil in fiscale behandeling tussen werknemers en zelfstandigen. De afbouw is zo vormgegeven dat de zelfstandigenaftrek met ingang van 2020 in acht stappen van € 250 en één stap van € 280 wordt afgebouwd naar € 5.000 in 2028. Hiertegenover staat een verhoging van de arbeidskorting in zowel 2020 als 2021 met € 106 en in 2022 met € 73. Hiervan profiteren zelfstandigen en werknemers. Om de lasten incidenteel in 2021 te verlichten, wordt voorgesteld de verhoging van de arbeidskorting uit 2022 al in 2021 in te voeren. Tegelijkertijd kan dan in 2021 de zelfstandigenaftrek met additioneel circa € 110 worden afgebouwd (in totaal € 360) zonder dat dit in 2021 tot negatieve inkomenseffecten leidt voor het overgrote deel van de zelfstandigen. Voorgesteld wordt de afbouw van de zelfstandigenaftrek te versnellen, waarbij vanaf 1 januari 2021 de zelfstandigenaftrek van thans € 7.030 tot en met 2027 wordt verlaagd met € 360 per jaar (in plaats van met € 250 per jaar) en per 1 januari 2028 met € 390 (in plaats van met € 280), alsmede in de jaren daarna met € 110 tot uiteindelijk € 3.240 in 2036.

7. Invoeren van een vrijstelling voor de TOGS en de Subsidie vaste lasten (COVID-19)

8. Fiscale behandeling Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19 voor niet-werknemers

Voorgesteld wordt om met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2020 de vanaf die datum toegepaste fiscale behandeling te codificeren van de bonus die wordt toegekend op basis van de Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19. Deze regeling van de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is bedoeld om zorgprofessionals die in hun werk direct of indirect de gevolgen van de uitbraak van het coronavirus hebben ondervonden een bonus te geven van € 1.000 netto, zonder gevolgen voor de heffing van inkomstenbelasting en premie volksverzekeringen en zonder dat deze bonus gaat behoren tot het inkomen dat relevant is voor inkomensafhankelijke regelingen zoals toeslagen. Uitgangspunt voor de uitwerking van de Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19 is dat de administratieve last voor werkgevers en de uitvoeringslast voor het Rijk beperkt worden gehouden.14

9. Tijdelijke overbruggingsregeling voor flexibele arbeidskrachten (COVID-19)

Het UWV heeft zoals gezegd al op de inwerkingtreding van deze bepaling geanticipeerd. Het anticiperen op aanstaande wetgeving is slechts mogelijk als dit noodzakelijk is om onbillijkheden of uitvoeringstechnische problemen te voorkomen en indien daarbij een zorgvuldige belangenafweging wordt gemaakt. Daar is in dit geval sprake van. Het anticiperen is niet benadelend en de coronacrisis noopte tot maatregelen op korte termijn. Verkenning van verschillende opties heeft opgeleverd dat bovenstaande aanpassingen de enige manier waren om binnen de benodigde termijn tot een uitvoerbare regeling te komen.18

10. Verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten

In de Wet LB 1964 is een gerichte vrijstelling opgenomen voor vergoedingen en verstrekkingen uit tegenwoordige arbeid die worden gebruikt voor kwalificerende scholing voor zover sprake is van tegenwoordige arbeid. Als een werknemer binnen de voorwaarden voor de gerichte vrijstelling scholing volgt, dan zijn hierover geen loonheffingen verschuldigd. Op grond van de huidige bepaling in de Wet LB 1964 kan een werkgever voor een ex-werknemer in de regel geen gebruik maken van de gerichte vrijstelling voor scholing. In het regeerakkoord is opgenomen dat de overheid afspraken die werk- en opdrachtgevers en werkenden maken over mogelijkheden voor werknemers om in zichzelf te investeren om productief te kunnen blijven, wil faciliteren. Door de huidige crisis wordt het belang van scholing nog meer benadrukt. Het kabinet stelt daarom voor om de gerichte vrijstelling voor scholing ook te laten gelden bij vergoedingen en verstrekkingen ten behoeve van scholing die voortvloeien uit vroegere arbeid. De verruiming ziet op vergoedingen en verstrekkingen ten aanzien van het volgen van een opleiding of studie met het oog op het verwerven van inkomen en niet op vergoedingen en verstrekkingen voor onderhoud en verbetering van kennis en vaardigheden van de dienstbetrekking. Hiermee vallen vergoedingen en verstrekkingen aan werknemers van wie afscheid is of wordt genomen ook onder de reikwijdte van de gerichte vrijstelling voor een opleiding of studie, voor zover dat niet al mogelijk is. Dit geldt daarmee onder meer voor vergoedingen van scholingskosten die werkgevers willen geven als onderdeel van een sociaal plan en voor nog niet tijdens de dienstbetrekking opgenomen scholingsbudgetten.

De verruiming van de vrijstelling geldt als werkgevers aan werknemers als onderdeel van bijvoorbeeld een sociaal plan scholingskosten willen vergoeden en de huidige gerichte vrijstelling voor scholing niet toereikend is. De onderhavige wijziging heeft overigens niet tot doel iets te wijzigen ten aanzien van de bestaande mogelijkheden, zoals de mogelijkheid om al eerder tijdens het dienstverband gemaakte transitie- en inzetbaarheidskosten in mindering te brengen op de transitievergoeding. Daarnaast kunnen werknemers die een scholingsbudget hebben en dit ook nog mogen gebruiken nadat het dienstverband is afgelopen – bijvoorbeeld bij werkloosheid, als ze zelfstandige zijn geworden of bij een andere werkgever werken – met dat scholingsbudget vrijgestelde scholing volgen. De voorgestelde wijziging beoogt geen inhoudelijke wijziging van de bestaande gerichte vrijstelling voor scholing. De Belastingdienst zal op dezelfde manier beoordelen of sprake is van een opleiding of studie die wordt gevolgd met het oog op het verwerven van inkomen uit werk en woning, als op dit moment gebeurt wanneer sprake is van tegenwoordige arbeid.

Een individueel leerbudget of scholingsbudget wordt in steeds meer sectoren en cao’s afgesproken. De werknemer kan een dergelijk budget naar eigen inzicht, maar binnen de bestaande fiscale grenzen, besteden aan scholing. Een dergelijk individueel leerbudget kan op verschillende manieren worden vormgegeven en al dan niet bij een externe beheerder worden ondergebracht. Volgt de werknemer uiteindelijk geen scholing binnen een bepaalde periode dan komt het op dit moment vaak voor dat het budget in deze situatie vervalt en, indien extern ondergebracht, terugvloeit naar de werkgever. De voorgestelde verruiming van de gerichte vrijstelling is van belang voor dergelijke situaties waarin scholingsbudgetten of leerrekeningen zo zijn vormgegeven dat deelnemers geen onvoorwaardelijk recht hebben op het budget zolang het niet wordt aangewend.

De voorgestelde maatregel maakt onderdeel uit van een omvangrijker voorstel ten aanzien van het verruimen van fiscale mogelijkheden voor private individuele leerrekeningen uit het rapport «Ongekend talent» van de Brede Maatschappelijke Heroverwegingen.19 In de toekomst zou dan ook besloten kunnen worden de rest van dit voorstel uit de Brede Maatschappelijke Heroverwegingen uit te voeren en voor de gerichte vrijstelling van scholingskosten aan te sluiten bij het scholingsregister STAP-budget20 dat wordt opgesteld in het kader van het zogenoemde STAP-budget. Het STAP-budget is een regeling waarbij personen die een band met de Nederlandse arbeidsmarkt hebben een persoonlijk ontwikkelbudget krijgen waarmee ze een opleiding of cursus kunnen volgen om hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te vergroten. De gerichte vrijstelling voor vergoedingen en verstrekkingen van scholing die voortvloeien uit vroegere arbeid geldt dan voor zover het scholing betreft die is opgenomen in het scholingsregister STAP-budget. Dit minimaliseert het risico op naheffing bij de ex-werkgever en is eenvoudiger voor de (ex-)werkgever, de beheerders van scholingsbudgetten en de Belastingdienst.

Het kabinet verwacht dat de onderhavige maatregel voor werkgevers en werknemers een stimulans is om ook bij beëindiging van een dienstverband in te zetten op het volgen van scholing. Ten behoeve van monitoring en eventuele evaluatie van de maatregel verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten, is behoefte aan meer kennis over de uitgaven van werkgevers aan scholing. In samenwerking met het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid zal bezien worden hoe deze informatie verzameld kan worden, mede in het licht van de eindnotitie over de kosten en baten van Leven Lang Ontwikkelen21 en het advies dat de SER dit najaar zal uitbrengen over de private investeringen in scholing. Naar aanleiding van de uitkomsten zal bezien worden of en wanneer verder onderzoek naar scholingsuitgaven en de doeltreffendheid en doelmatigheid van de gerichte vrijstelling opportuun is.

11. Aanpassen vrije ruimte werkkostenregeling

Tijdelijke verruiming vrije ruimte (COVID-19)

De WKR is de regeling in de loonbelasting voor de behandeling van vergoedingen en verstrekkingen die door de werkgever aan de werknemer worden gegeven in het kader van de dienstbetrekking. Via de vrije ruimte van de WKR kunnen werkgevers vergoedingen en verstrekkingen aan hun werknemers geven zonder dat deze belast worden. Werkgevers kunnen zelf bepalen in welke mate en voor welke vergoedingen en verstrekkingen zij de vrije ruimte willen benutten, voor zover dit gebruikelijk is.22 Sinds 1 januari 2020 bedraagt de vrije ruimte per werkgever 1,7% van – kort gezegd – de fiscale loonsom tot en met € 400.000 plus 1,2% van het restant van die loonsom.

In het Besluit noodmaatregelen coronacrisis23 is vooruitlopend op wetswijziging goedgekeurd dat voor het jaar 2020 wordt uitgegaan van een vrije ruimte die voor de eerste € 400.000 van de fiscale loonsom 3% van dat deel van die fiscale loonsom bedraagt. Dat biedt mogelijkheden aan werkgevers die daar de financiële ruimte voor hebben om hun werknemers in de moeilijke coronatijd extra tegemoet te komen, bijvoorbeeld door het verstrekken van een cadeaubon. De door de maatregel extra gedane bestedingen kunnen ook steun geven aan sectoren die sterk getroffen zijn door de crisis. Met het onderhavige wetsvoorstel wordt de genoemde goedkeuring gecodificeerd.

Bij de verruiming van de vrije ruimte vorig jaar is aangegeven dat de Tweede Kamer uiterlijk in 2024 wordt geïnformeerd over de in verband met de overschrijding van de vrije ruimte aangegeven eindheffing over de jaren 2015 tot en met 2022. Het effect van de tijdelijke extra verruiming in 2020 zal ook naar voren komen in de rapportage in 2024.

Beperking vrije ruimte bij loonsom vanaf € 400.000

Daarnaast wordt voorgesteld het percentage van 1,2% (het percentage dat geldt voor het restant van de fiscale loonsom vanaf € 400.000) per 1 januari 2021 te verlagen naar 1,18%. De middelen die als gevolg van deze verlaging vrijkomen, worden aangewend ter dekking van de voorgestelde verruiming van de gerichte vrijstelling voor scholingskosten. De verlaging naar 1,18% is – in tegenstelling tot de hierboven toegelichte verhoging – geen tijdelijke maatregel.

12. Invoeren van een fiscale coronareserve (COVID-19)

Doelstelling en beleidsinstrument

Een van de fiscale maatregelen die in het kader van de coronacrisis is genomen, betreft de fiscale coronareserve in de vennootschapsbelasting. De fiscale coronareserve heeft als doel om de liquiditeitspositie van belastingplichtigen vervroegd te verbeteren. Door het vormen van een fiscale coronareserve kan een belastingplichtige op een vroeger moment een liquiditeitsvoordeel behalen ten opzichte van reguliere verliesverrekening. Bij het bepalen van de in het jaar 2019 genoten winst kan een fiscale coronareserve worden gevormd voor het gehele of gedeeltelijke zogenoemde «coronagerelateerde verlies» dat zich naar verwachting in het jaar 2020 voordoet. Dit geldt op vergelijkbare wijze voor belastingplichtigen die een boekjaar hanteren dat niet gelijk is aan het kalenderjaar (hierna: een gebroken boekjaar). Het «coronagerelateerde verlies» betreft het verlies voor zover dat verband houdt met de gevolgen van de coronacrisis. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer sprake is van een omzetderving vanwege de door de overheid genomen coronamaatregelen, terwijl (vaste) lasten doorlopen. De fiscale coronareserve mag niet groter zijn dan de winst van het jaar 2019 die zou zijn behaald zonder de vorming van een fiscale coronareserve. De fiscale coronareserve wordt in het jaar volgend op het jaar waarin deze reserve is gevormd, volledig in de winst opgenomen. In het beleidsbesluit vooruitlopend op de in dit wetsvoorstel opgenomen fiscale coronareserve zijn de voorwaarden waaronder een dergelijke reserve kan worden gevormd, al uitgewerkt.24

Het vormen van een fiscale coronareserve kan gevolgen hebben voor de toepassing van andere regelingen in de vennootschapsbelasting. Er is voor gekozen om, mede vanwege het korte tijdsbestek waarin de regeling is ontworpen, de fiscale coronareserve robuust vorm te geven, zodat geen flankerende bepalingen worden voorgesteld. Mocht in de praktijk blijken dat een belastingplichtige op evidente wijze oneigenlijk gebruik maakt van de fiscale coronareserve, deze misbruikt, of daarmee fraudeert, dan zal dit worden bestreden.

Nagestreefde doeltreffendheid van het beleidsinstrument

Vanaf het moment waarop in Nederland de meeste coronamaatregelen van kracht waren, kwam een roep om (steun)maatregelen om te voorzien in een tegemoetkoming voor economische en financiële gevolgen van die maatregelen. Een van de eerste maatregelen die hiertoe op fiscaal gebied werd getroffen, betrof een verruimde regeling omtrent uitstel van betaling van belastingen, aangezien op grote schaal liquiditeitsproblemen werden verwacht. De fiscale coronareserve kan verdere liquiditeitsproblemen tot op zekere hoogte mitigeren, doordat een dergelijke reserve voor een groot aantal belastingplichtigen voorziet in een (gedeeltelijke) teruggaaf van de over het voorgaande jaar betaalde belasting. Normaliter kan deze teruggave als gevolg van het verrekenen van het verlies pas worden teruggekregen nadat aangifte vennootschapsbelasting over het verliesjaar is gedaan en de aanslag vennootschapsbelasting over het voorafgaande winstjaar definitief is vastgesteld.

Nagestreefde doelmatigheid van het beleidsinstrument

De fiscale coronareserve is een maatregel die vanaf de aankondiging daarvan direct in een behoefte van bedrijven voorzag, omdat zij hierdoor in veel gevallen op korte termijn over extra liquide middelen konden beschikken. De maatregel is efficiënt, doordat een groot aantal belastingplichtigen kan volstaan met een verzoek om een nadere voorlopige aanslag vennootschapsbelasting 2019 of indiening van een herziene aangifte vennootschapsbelasting 2019. Daarnaast zal de maatregel alleen worden toegepast door bedrijven die behoefte hebben aan extra liquide middelen op korte termijn. Het vormen van de fiscale reserve heeft immers een facultatief karakter en gaat ten koste van de liquiditeitspositie in komende jaren, omdat de mogelijkheden voor reguliere verliesverrekening hierdoor afnemen. Er is een verruiming van de verliesverrekeningstermijnen in de vennootschapsbelasting overwogen, maar deze werd in het licht van de beoogde doelstelling – bedrijven op korte termijn voorzien van een liquiditeitsvoordeel – minder passend geacht, omdat verliesverrekening in zijn algemeenheid niet leidt tot verbetering van de liquiditeitspositie op korte termijn. Verliesverrekening kan immers pas plaatsvinden na het doen van aangifte over het verliesjaar en wanneer de aanslag over het voorafgaande winstjaar definitief is vastgesteld. Daarnaast is overwogen om de mogelijkheden tot voorlopige achterwaartse verliesverrekening te verruimen, zoals ook is gedaan ten tijde van de kredietcrisis. Daarbij is gebleken dat het verruimen van de mogelijkheden tot voorlopige achterwaartse verliesverrekening grotere negatieve gevolgen kan hebben voor de uitvoering door de Belastingdienst.

Monitoring en evaluatie

Belastingplichtigen die een fiscale coronareserve vormen, nemen deze in de aangifte vennootschapsbelasting op in de rubriek overige fiscale reserves. Het zal voor belastingplichtigen niet eenvoudig zijn om een exacte schatting te maken van het coronagerelateerde verlies. Wel wordt van belastingplichtigen verwacht dit naar redelijkheid te doen. Tot op zekere hoogte kan het aantal belastingplichtigen dat een fiscale coronareserve vormt, gemonitord worden. In de aangifte vennootschapsbelasting van het volgende jaar moet de reserve in de winst opgenomen worden. Dit heeft tot gevolg dat er in de aangiftegegevens een grote mate van overlap behoort te bestaan tussen de toename van de overige fiscale reserves over het jaar 2019 en de daarmee samenhangende afname over het jaar 2020. Dit kan aan het einde van het jaar 2022 geëvalueerd worden, aangezien op dat moment in de regel alle aangiften vennootschapsbelasting over het jaar 2020 (behoren te) zijn ingediend.

13. Voorkomen van vrijstelling door specifieke renteaftrekbeperking

Het tegengaan van belastingontwijking is een van de fiscale beleidsspeerpunten van het kabinet. Het kabinet heeft al verschillende maatregelen genomen om grondslaguitholling door renteaftrek tegen te gaan. Zo is bijvoorbeeld per 1 januari 2019 de earningsstrippingmaatregel – een generieke renteaftrekbeperking – uit ATAD125 op robuuste wijze geïmplementeerd. Ook zijn per 1 januari 2020 de hybridemismatchbepalingen die zich richten op bestrijding van belastingontwijking waarbij gebruik wordt gemaakt van kwalificatieverschillen tussen belastingstelsels uit ATAD226 geïmplementeerd. In de praktijk wordt gesignaleerd dat een specifieke renteaftrekbeperking die beoogt binnen concernverband grondslaguitholling door renteaftrek tegen te gaan, mede als gevolg van de toepassing van de spoedreparatiemaatregelen die voortvloeien uit de Wet spoedreparatie fiscale eenheid, in toenemende mate effectief leidt tot een vrijstelling van negatieve rente en valutawinsten op grondslageroderende schulden. Het kabinet vindt dat onwenselijk. Daarom stelt het kabinet voor om die specifieke renteaftrekbeperking aan te passen zodat deze niet langer tot een ongewenste vrijstelling kan leiden. Op grond van deze renteaftrekbeperking worden bij het bepalen van de winst – onder voorwaarden – de renten op schulden aan een verbonden lichaam of verbonden natuurlijk persoon die verband houden met een aantal nader omschreven rechtshandelingen (hierna: kwalificerende schulden) van aftrek uitgesloten. Het gaat hier onder andere om constructies waarbij binnen concernverband eigen vermogen in Nederland wordt omgezet in vreemd vermogen (zonder dat het totale vermogen in Nederland een wijziging ondergaat) of waarbij rentelasten worden gecreëerd waartegenover vrijgestelde deelnemingsbaten staan.

De specifieke renteaftrekbeperking beperkt de aftrek van het gezamenlijke bedrag aan renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – ter zake van alle kwalificerende schulden tezamen. Daarbij geldt dat het begrip renten zowel positieve als negatieve rente omvat en onder valutaresultaten zowel valutaverliezen als valutawinsten worden begrepen. Voor alle duidelijkheid wordt opgemerkt dat aftrek van een positieve rente (net als een valutaverlies) bij de schuldenaar leidt tot een daling van de winst, terwijl aftrek van een negatieve rente (net als een valutawinst) bij de schuldenaar leidt tot een stijging van de winst. Onder de huidige wettekst kan deze specifieke renteaftrekbeperking ertoe leiden dat per saldo een bedrag aan negatieve renten en valutawinsten op grondslageroderende schulden wordt vrijgesteld. Dit is het geval indien in enig jaar het bedrag aan negatieve renten of valutawinsten ter zake van alle kwalificerende schulden het bedrag aan positieve renten, kosten of valutaverliezen overschrijdt. In dat geval leidt – ervan uitgaande dat aan de overige voorwaarden voor de toepassing van deze specifieke renteaftrekbeperking wordt voldaan – de uitsluiting van de aftrek ertoe dat dit gezamenlijke bedrag aan negatieve rente en valutawinsten ter zake van alle kwalificerende schulden in zoverre buiten aanmerking wordt gelaten bij het bepalen van de winst.27

De voorgestelde wetswijziging bewerkstelligt dat per kwalificerende schuld de specifieke renteaftrekbeperking per saldo niet langer kan leiden tot een lagere winst. Om te voorkomen dat de aftrekbeperking per kwalificerende schuld kan leiden tot een lagere winst dient voortaan per schuld te worden bepaald of het bedrag aan negatieve rente of valutawinst het bedrag aan positieve rente, valutaverlies of kosten overschrijdt. Voor zover dit het geval is, wordt dit saldo niet langer op grond van deze aftrekbeperking buiten aanmerking gelaten bij het bepalen van de winst. Doordat voortaan per kwalificerende schuld dient te worden bepaald of de specifieke renteaftrekbeperking leidt tot een lagere winst, kunnen belastingplichtigen op grond van deze wijziging de negatieve rente of de valutawinst ter zake van een kwalificerende schuld niet langer afzetten tegen de uitsluiting van aftrek van positieve renten, valutaverliezen of kosten ter zake van andere kwalificerende schulden. Na de voorgestelde wetswijziging blijft binnen het jaar saldering van renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – per kwalificerende schuld mogelijk, maar kan de aftrekbeperking er niet langer toe leiden dat per kwalificerende schuld per saldo sprake is van een vrijstelling van negatieve rente of valutawinst.

14. Aanpassen tarieftabel van de vennootschapsbelasting

Het lage vennootschapsbelastingtarief is per 1 januari 2020 verlaagd van 19% naar 16,5% en het hoge vennootschapsbelastingtarief is op 25% gebleven.28 Per 1 januari 2021 is reeds wettelijk voorzien in een verlaging van het hoge vennootschapsbelastingtarief van 25% naar 21,7% en van het lage vennootschapsbelastingtarief van 16,5% naar 15%.29 Bij de augustusbesluitvorming is besloten om af te zien van de verlaging van het hoge vennootschapsbelastingtarief per 1 januari 2021, zodat het hoge vennootschapsbelastingtarief 25% blijft en het lage vennootschapsbelastingtarief van 16,5% naar 15% gaat. Tevens wordt voorgesteld de eerste tariefschijf – waar vanaf 2021 het lage vennootschapsbelastingtarief van 15% op van toepassing is – te verlengen naar € 245.000 in 2021 en € 395.000 in 2022.

15. Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent

Op Prinsjesdag 2019 heeft het kabinet aangekondigd het effectieve tarief van de innovatiebox te verhogen van zeven naar negen procent. Deze verhoging van het effectieve tarief is een van de dekkingsmaatregelen uit het lastenverlichtingspakket huishoudens dat op Prinsjesdag 2019 is gepresenteerd. Dit kabinet heeft per 1 januari 2018 het innovatieboxtarief – conform regeerakkoord – al verhoogd van vijf naar zeven procent. Door toepassing van de innovatiebox worden winsten uit innovatieve activiteiten in Nederland in de vennootschapsbelasting belast tegen een verlaagd effectief belastingtarief. De innovatiebox beoogt onder meer een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor innovatieve bedrijven in Nederland te behouden.

Tijdens de parlementaire behandeling van het Belastingplan 2020 hebben de leden van de fractie van de SGP en de leden van de fractie van de PvdA vragen gesteld over de destijds aangekondigde verhoging van het effectief tarief van de innovatiebox. In de nota naar aanleiding van het verslag is geantwoord dat de in dit kader gestelde vragen bij de indiening van het wetsvoorstel waarin de maatregel wordt opgenomen van een antwoord te voorzien.30

Dit kabinet heeft geen specifieke analyse gemaakt naar het optimale tarief van de innovatiebox. Met de verhoging van het effectieve tarief van zeven naar negen procent streeft dit kabinet naar een evenwichtige belastingheffing over winsten uit innovatieve activiteiten in Nederland. Tegelijkertijd heeft het kabinet oog voor het behoud van een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor innovatieve bedrijven. De verhoging van het effectieve tarief van de innovatiebox leidt ertoe dat de winst die wordt behaald door in Nederland gevestigde innovatieve bedrijven en voortvloeit uit innovatie zwaarder dan voorheen wordt belast. Uit het rapport van de Adviescommissie belastingheffing van multinationals komt naar voren dat Nederland met een effectief tarief van de innovatiebox van negen procent niet uit de toon valt bij ons omringende landen. Zo kennen bijvoorbeeld Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk een effectief tarief van tien procent, maar hebben België en Luxemburg een effectief tarief van minder dan vijf procent. Daarbij is het van belang dat bedrijven in Nederland ook op andere wijze worden gestimuleerd om te innoveren. Hierbij kan bijvoorbeeld worden gedacht aan de afdrachtvermindering speur- en ontwikkelingswerk, waardoor bedrijven en zelfstandigen een tegemoetkoming kunnen krijgen in de loonkosten van werknemers die aan innovatieve projecten werken.

Het Besluit voorkoming dubbele belasting 2001 wordt – in lijn met de verhoging van het effectieve tarief van zeven procent naar negen procent – aangepast, zodat bij de verrekening van buitenlandse belasting op royalty’s wordt aangesloten bij het nieuwe effectieve tarief.

16. Aanpassen minimumkapitaalregel en bankenbelasting

Als gevolg van een arrest van de Hoge Raad van 15 mei 2020 wordt de minimumkapitaalregel aangepast.31 De minimumkapitaalregel die met ingang van 1 januari 2020 in werking is getreden betreft een renteaftrekbeperking voor banken en verzekeraars.32 De maatregel heeft tot doel om de fiscale prikkel voor de financiering met vreemd vermogen te beperken. De maatregel beperkt de fiscale aftrek van verschuldigde rente voor zover het eigen vermogen minder bedraagt dan 8% van het balanstotaal. Bij de uitwerking van deze maatregel voor banken is aangesloten bij de leverage ratio uit het prudentiële toezicht. Omdat verzekeraars geen leverage ratio kennen, is voor de toepassing van de minimumkapitaalregel voor hen een met de leverage ratio overeenkomstige formule geformuleerd, namelijk de eigenvermogenratio. Voor de toepassing van de minimumkapitaalregel telt bij de berekening van de leverage ratio en de eigenvermogenratio onder de huidige wettekst aanvullend tier 1-kapitaal (hierna: AT1-kapitaal) mee als kapitaal. Vanaf 1 januari 2019 heeft dit kabinet de wettelijke mogelijkheid om de vergoeding over AT1-kapitaal in aftrek te brengen bij het bepalen van de fiscale winst afgeschaft. Daarbij was het uitgangspunt – op dat moment – dat deze instrumenten op grond van de (overige) Nederlandse wet- en regelgeving en jurisprudentie fiscaal als eigen vermogen zouden worden aangemerkt. Als gevolg van het genoemde arrest van de Hoge Raad kwalificeert AT1-kapitaal fiscaal echter als schuld, waardoor de vergoeding over AT1-kapitaal fiscaal aftrekbaar is bij de fiscale winstbepaling. Daarom wordt voorgesteld om voortaan bij de berekening van de leverage ratio en de eigenvermogenratio voor de toepassing van de minimumkapitaalregel AT1-kapitaal niet langer aan te merken als kapitaal. Door de voorgestelde wijziging van de minimumkapitaalregel wordt de budgettaire derving die voortkomt uit de fiscale aftrekbaarheid van de vergoeding over AT1-kapitaal – bij het afschaffen van de aftrekmogelijkheid in 2019 was immers een budgettaire opbrengst ingeboekt – grotendeels ondervangen binnen de financiële sector. Het profijt van de fiscale aftrekbaarheid van de vergoeding over AT1-kapitaal zit ook bij deze sector. Om ook de resterende budgettaire derving die uitgaat van het genoemde arrest te dekken wordt aanvullend voorgesteld om het percentage van de minimumkapitaalregel per 1 januari 2021 te verhogen van 8% naar 9% en – ter dekking van het restant van de incidentele derving over de jaren 2019 en 2020 – om in 2021 de bankenbelasting (tijdelijk voor een jaar) te verhogen. Ook voor deze voorgestelde aanpassingen geldt dat zij neerslaan bij de financiële sector die ook profiteert van de fiscale aftrekbaarheid van de vergoeding over AT1-kapitaal. Hoewel voor de financiële sector als geheel dan ook geen sprake is van een fiscale lastenverzwaring, kunnen zich binnen deze sector wel herverdelingseffecten voordoen.

17. Wijzigingen in de belastingen van personenauto’s en motorrijwielen

Er wordt voorgesteld om in de Wet op de belasting van personenauto's en motorrijwielen (Wet BPM 1992) het belastbaar feit te vervroegen van (de facto) de tenaamstelling in het kentekenregister naar de inschrijving in het kentekenregister. In dat kader wordt mede voorgesteld om het afschrijvingspercentage van een gebruikt motorrijtuig – die mede de grondslag van de belasting op personenauto’s en motorrijwielen (bpm) bij gebruikte motorrijtuigen bepaalt – te bepalen op basis van de toestand van het gebruikte motorrijtuig op het moment van het onderzoek naar de identiteit van het motorrijtuig door de Dienst Wegverkeer (RDW) voor de inschrijving. Deze aanpassing beoogt een eerlijker speelveld tussen de binnenlandse handel en de importhandel in gebruikte motorrijtuigen (parallelimport), een afname van het aantal bezwaarschriften in de bpm, de mogelijkheid voor de inspecteur om beter toezicht op parallelimport uit te oefenen en een complexiteitreductie van de heffing van de bpm. Het voorstel loopt vooruit op een mogelijke wijziging in de bpm waarbij de RDW een rol krijgt om de inspecteur te adviseren over de bpm bij parallelimport.33

Het belangrijkste belastbare feit voor de bpm is op dit moment de registratie van een motorrijtuig in het kentekenregister. Deze registratie omvat zowel de inschrijving als de tenaamstelling van een motorrijtuig in het kentekenregister. Hoewel in de Wegenverkeerswet 1994 het uitgangspunt is dat inschrijving en tenaamstelling gelijktijdig plaatsvinden, kunnen tussen het moment van inschrijving en dat van de tenaamstelling enkele dagen, weken of (soms) maanden zitten. Dat leidt tot een onwenselijk en juridisch complicerend tijdsverloop met betrekking tot de heffing van de bpm. Enerzijds moet als hoofdregel namelijk de betaling en aangifte worden gedaan voordat het motorrijtuig is ingeschreven in het kentekenregister. Anderzijds is voor de hoogte van de heffing van de verschuldigde bpm de staat van het motorrijtuig bepalend ten tijde van de tenaamstelling. Het voorstel is om het belastbare feit daarom eenduidig vast te stellen op het moment van de inschrijving van het motorrijtuig in het kentekenregister. Voor de heffing van bpm op gebruikte motorrijtuigen is het daarbij van belang nauwkeurig te bepalen op welk moment het afschrijvingspercentage van het motorrijtuig wordt bepaald. Er wordt voorgesteld dat moment te bepalen op het moment dat op grond van de Wegenverkeerswet 1994 onderzoek wordt gedaan naar de identiteit van het voertuig in het kader van de aanvraag om inschrijving in het kentekenregister. Het wetsvoorstel leidt tot de volgende verbeteringen in de bpm.

Gelijke fiscale behandeling tussen binnenlandse handel en importhandel

Het importeren van gebruikte motorrijtuigen is op dit moment fiscaal gunstiger dan het inkopen van gebruikte motorrijtuigen op de binnenlandse markt. Bij inkoop op de binnenlandse markt betaalt de ondernemer (bijvoorbeeld de dealer) aan de verkoper een prijs inclusief de nog op het motorrijtuig drukkende bpm. De bpm is in de inkoopprijs verdisconteerd. De ondernemer die echter hetzelfde motorrijtuig uit het buitenland importeert, is pas bpm verschuldigd als het motorrijtuig wordt verkocht aan de klant (op naam wordt gesteld van de klant). De tijd dat het motorrijtuig bij de importhandelaar in de bedrijfsvoorraad staat, wordt het motorrijtuig ouder en er ontstaat dan recht op extra leeftijdskorting voor de bpm. Bij tenaamstelling na import is daardoor minder bpm verschuldigd dan de bpm die op hetzelfde motorrijtuig in de inkoopprijs is vervat op de binnenlandse markt. Deze ongelijkheid wordt zo veel mogelijk rechtgetrokken doordat het belastbaar feit de inschrijving in het kentekenregister wordt en de grondslag bij gebruikte motorrijtuigen wordt bepaald op het moment van het onderzoek naar de inschrijving door de RDW.

Minder bezwaarschriften

Het huidige tijdsverloop tussen de inschrijving en de tenaamstelling leidt er bij de heffing van bpm voor geïmporteerde gebruikte motorrijtuigen toe dat regelmatig bezwaar wordt gemaakt tegen de eerdere eigen aangifte, waarbij om een extra leeftijdskorting wordt verzocht. Het motorrijtuig is bij de tenaamstelling immers ouder dan op het moment van betaling en aangifte van de bpm (voorafgaand aan de inschrijving). Dit komt doordat de aangifte en de betaling van de bpm moeten zijn gedaan voordat het motorrijtuig wordt ingeschreven in het kentekenregister, terwijl het motorrijtuig op dat moment nog niet te naam hoeft te worden gesteld. Dit soort bezwaarschriften hoeft niet meer te worden ingediend als het belastbare feit de inschrijving in het kentekenregister wordt en de grondslag bij gebruikte motorrijtuigen wordt bepaald op het moment van het onderzoek naar de inschrijving door de RDW. Het tijdsverloop tot aan de tenaamstelling is dan niet meer relevant.

Beter toezicht

De aangifte voor de bpm moet worden gedaan voordat het motorrijtuig wordt ingeschreven in het kentekenregister, en de inspecteur heeft vervolgens tot zes werkdagen na die aangifte de tijd om het motorrijtuig fysiek te onderzoeken. Deze controle wint aan betekenis als de controletermijn zes werkdagen na het onderzoek naar de identiteit van het motorrijtuig door de RDW wordt. Immers de controle wordt dan uitgevoerd ten tijde van of vlak na het moment dat de grondslag bij gebruikte motorrijtuigen wordt bepaald, in plaats van de huidige situatie waarbij de grondslag pas bij de (veel) latere tenaamstelling plaatsvindt. Deze wijziging preludeert op een mogelijke toekomstige adviesrol voor de RDW. De RDW ziet bij het onderzoek voor de inschrijving namelijk in beginsel alle importvoertuigen en kan op dat moment de inspecteur adviseren over de juistheid van de informatie in de aangifte voor de bpm.

Minder complex stelsel

Het huidige tijdsverloop leidt tot een ingewikkelde regeling bij een wettelijke tariefswijziging.34 Aangevers kunnen een beroep doen op een ouder (gunstiger) tarief als blijkt dat inschrijving voorafgaand aan een tariefswijziging plaatsvond, maar de tenaamstelling binnen twee maanden na de tariefswijziging heeft plaatsgevonden. Ook kunnen zij een beroep doen op een tariefsverlaging die plaatsvindt na de inschrijving van het motorrijtuig maar het desbetreffende motorrijtuig nog niet te naam gesteld is. De tenaamstelling mag dan geruime tijd na de inschrijving plaatsvinden. Deze complexe regeling is niet meer nodig als het belastbaar feit de inschrijving wordt. Verdere vereenvoudiging ontstaat omdat technische wijzigingen aan het motorrijtuig tussen inschrijving en tenaamstelling niet meer relevant zijn voor de fiscale vraag welk motorrijtuig (personenauto, motorrijwiel of bestelauto) bij de inschrijving in de heffing wordt betrokken. De toestand van het motorrijtuig op het moment van het onderzoek naar de inschrijving door de RDW is bepalend. Uiteraard blijft de ombouw van een motorrijtuig na het moment van inschrijving tot personenauto, motorrijwiel of bestelauto in het kentekenregister mogelijk fiscaal relevant.

Verder verduidelijkt het voorgestelde belastbare feit de heffingsgrondslag in de bpm voor personenauto’s. De heffingsgrondslag is in de hoofdregel de CO₂-uitstoot die is gemeten overeenkomstig de Worldwide harmonized Light vehicles Test Procedure (WLTP) en die bij de inschrijving door de RDW in het kentekenregister is vastgelegd. Aanpassingen aan het motorrijtuig na de inschrijving zijn niet relevant, met uitzondering van ombouw van het motorrijtuig naar een personenauto, motorrijwiel of bestelauto of het opvoeren van de motor met als gevolg een hogere CO₂-uitstoot.

De inwerkingtreding van dit onderdeel van het wetsvoorstel wordt geregeld bij koninklijk besluit. Het voorstel vereist enkele technische aanpassingen in de systemen van de Belastingdienst en de RDW. In dat verband is het streven dat dit onderdeel van het wetsvoorstel in werking treedt met ingang van 1 juli 2021. Daarbij moet rekening worden gehouden met een uitloop naar 1 januari 2022.

18. Aanscherpen van de CO₂-schijfgrenzen en schijftarieven in de bpm en van de CO₂-grens en het tarief voor de dieseltoeslag

In de Wet BPM 1992 worden de CO₂-schijfgrenzen verlaagd met 4,2%. De tarieven, de belastingbedragen per gram/km CO₂-uitstoot, met uitzondering van de vaste voet worden eerst geïndexeerd en vervolgens verhoogd met 4,38% om de belastinggrondslag aan te laten sluiten aan de (verwachte) technologische ontwikkelingen. Dit geldt eveneens voor de CO₂-grens en het tarief voor de dieseltoeslag.

Technologische ontwikkelingen

Uit onderzoek van TNO35 volgt de verwachting dat conventionele auto’s in 2021 qua CO₂-uitstoot 5 g/km zuiniger gaan worden als gevolg van technologische ontwikkelingen. Hierbij is ook rekening gehouden met de stringente Europese CO₂-normering voor fabrikanten in de periode 2021–2025. Het kabinet heeft aansluiting gezocht bij dat onderzoek. De verwachte 5 g/km komt overeen met een verwachte autonome vergroening van 4,2% voor 2021. Bij deze berekening is uitgegaan van dezelfde relatieve verhoudingen tussen schijfgrenzen in de bpm als in 2020. De CO₂-grens voor de dieseltoeslag in de bpm wordt daarnaast aangescherpt van 80 gram per kilometer in 2020 naar 77 gram per kilometer in 2021 en het tarief voor de dieseltoeslag wordt verhoogd van € 78,82 naar € 83,59 om gelijke tred te houden met de technologische ontwikkelingen.

19. Vervangen postcoderoosregeling door een subsidieregeling

Het kabinet stelt voor om de Regeling verlaagd tarief in de energiebelasting, bekend als de Postcoderoosregeling, te vervangen door een subsidieregeling. De Postcoderoosregeling voorziet in een verlaagd energiebelastingtarief in de eerste verbruiksschijf voor elektriciteit voor leden van een door de Belastingdienst aangewezen coöperatie36 die lokaal elektriciteit opwekt met hernieuwbare energiebronnen. Sinds 2014 heeft de Postcoderoosregeling een belangrijke rol gespeeld bij de groei van het aantal energiecoöperaties en het aantal projecten voor hernieuwbare energiebronnen dat zij realiseren. Een aantal ontwikkelingen heeft aanleiding gegeven om de stimulering van coöperaties en via de Postcoderoosregeling te heroverwegen.

De Postcoderoosregeling is in 2017 geëvalueerd door Kwink.37 Uit die evaluatie volgt dat de regeling in de beginfase als erg complex werd ervaren. De eerste jaren is de regeling een aantal keren aangepast om knelpunten weg te nemen en inmiddels blijkt het aantal deelnemers aan de regeling gestaag te groeien. Desalniettemin wordt de regeling door gebruikers nog steeds als complex ervaren, mede doordat een belangrijk deel van de uitvoering bij de reguliere elektriciteitsleveranciers is belegd. Bij de aanbevelingen voor de langere termijn heeft Kwink aangegeven dat het van belang is om bij de ondersteuning van coöperaties ook rekening te houden met ontwikkelingen op andere gebieden, zoals de aanpassing van de salderingsregeling. De salderingsregeling zal namelijk vanaf 2023 geleidelijk worden afgebouwd.38 In het regeerakkoord is verder opgenomen dat er een aparte regeling komt voor coöperaties die het mogelijk maakt dat omwonenden makkelijker kunnen participeren in duurzame energieprojecten in hun directe omgeving.

De verlaging van de energiebelasting op elektriciteit, opgenomen in de Wet fiscale maatregelen Klimaatakkoord39, heeft extra zichtbaar gemaakt dat coöperaties die gebruikmaken van de Postcoderoosregeling gevoelig zijn voor veranderingen in de hoogte van de energiebelasting. Het kabinet acht het wenselijk om voor coöperaties de hoogte van de stimulering aan te laten sluiten bij de daadwerkelijke kosten. Dat is niet mogelijk met een fiscale regeling, maar wel met een subsidieregeling.

Zoals aangegeven bij kamerbrief van 25 mei 2020 is het kabinet na overleg met de energiecoöperatiesector tot de conclusie gekomen dat coöperaties in de toekomst beter gestimuleerd kunnen worden met een subsidie dan met een verlaagd energiebelastingtarief.40 Daardoor kan de complexiteit worden verminderd, is de stimulering van postcoderoosprojecten van coöperaties niet meer afhankelijk van veranderingen in de energiebelasting en kan (de hoogte van) de stimulering beter worden gericht.

Vanaf 2021 kunnen coöperaties en Verenigingen van eigenaars subsidie aanvragen voor een zonne-energieproject of een kleinschalig windenergieproject. Net als in de huidige Postcoderoosregeling wordt in de nieuwe regeling het postcodegebied41 gebruikt om het lokale karakter te waarborgen. Onder de subsidieregeling moeten deelnemers aan een project lid zijn van de betreffende coöperatie of vereniging van eigenaars en bij aanvang wonen in hetzelfde postcodegebied als waar de elektriciteitsaansluiting van de productie-installatie zich bevindt. In de huidige Postcoderoosregeling ontvangen de leden van de coöperatie het belastingvoordeel via hun reguliere energieleverancier. In de voorgestelde situatie is er vanaf 2021 sprake van een subsidie die wordt uitbetaald aan de coöperatie of vereniging van eigenaars. De coöperatie of vereniging van eigenaars verdeelt vervolgens de subsidie onder de leden. De opzet van de nieuwe subsidieregeling vormt een belangrijke vereenvoudiging ten opzichte van de huidige Postcoderoosregeling.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) is gevraagd om te berekenen hoe hoog het subsidiebedrag moet zijn, rekening houdend met de specifieke aard van de projecten en de kosten die coöperaties en verenigingen van eigenaars maken. Zij maken deze berekening jaarlijks en consulteren de sector. De subsidieregeling wordt uitgevoerd door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). De opzet van de nieuwe subsidieregeling zal op verschillende manieren meer financiële zekerheid bieden voor coöperatieve projecten. Doordat PBL berekeningen maakt op basis van reële kosten zullen gemiddelde projecten in principe voldoende rendabel zijn om een goed project te kunnen realiseren met de subsidieregeling. Doordat de hoogte van de stimulering per project wordt vastgesteld bij beschikking weten deelnemers aan die projecten wat ze kunnen verwachten en bestaat geen onzekerheid meer over veranderende energiebelastingtarieven.

De Postcoderoosregeling die is opgenomen in de Wet belastingen op milieugrondslag (Wbm) vervalt per 1 januari 2021. Indien er op of na die datum een verzoek tot aanwijzing wordt ingediend door een coöperatie verleent de Belastingdienst daarvoor geen aanwijzing meer. Aan leden van coöperaties die al beschikken over een aanwijzing en aan leden van coöperaties die in 2020 een verzoek hebben gedaan tot aanwijzing waarop de inspecteur in 2020 of daarna beslist tot aanwijzing, wordt investeringszekerheid geboden door voor de op 31 december 2020 bestaande leden van aangewezen coöperaties die deelnemen aan de postcoderoosregeling het verlaagde energiebelastingtarief van toepassing te laten blijven gedurende 15 jaren na het tijdstip waarop zijn coöperatie werd aangewezen door de Belastingdienst.

20. Verlengen verlaagd tarief openbare laadpalen

Tot het einde van 2020 geldt een verlaagd tarief in de energiebelasting voor elektriciteit geleverd aan oplaadinstallaties voor elektrische voertuigen die beschikt over een zelfstandige aansluiting. Dit betreft in de praktijk de openbare laadpalen. Ook geldt dat voor elektriciteit die wordt geleverd aan een oplaadinstallatie voor elektrische voertuigen die beschikt over een zelfstandige aansluiting geen tarief wordt vastgesteld voor de ODE. Voorgesteld wordt om deze maatregel tot en met 2022 te verlengen. De maatregel is ingevoerd in 2017. Voorafgaand aan invoering van de maatregel is aangegeven dat de energiebelasting geen knelpunt vormt voor de transitie naar elektrisch rijden, maar wel een bijdrage kan leveren aan het verbeteren van de businesscase van een openbare laadpaal. Dit is destijds reden geweest om de maatregel te introduceren. Met de periode van vier jaar is toen aangesloten bij de periode van stimulering voor elektrisch rijden uit de Autobrief II.

Tijdens de behandeling van het pakket Belastingplan 2020 is aangekondigd dat onderzoek zal worden gedaan naar de impact van het aflopen van deze maatregel op de businesscase van elektrisch rijden.42 Dit onderzoek is inmiddels afgerond en hieruit blijkt dat verlenging van de maatregel de businesscase van openbare laadinfrastructuur verbetert.43 Het rapport laat echter ook zien dat de maatregel het sterkst de laadpalen bevoordeelt die de ondersteuning minder nodig hebben. Dit komt doordat het belastingvoordeel groter wordt naarmate er meer elektriciteit wordt geleverd en juist voor laadpalen waar veel wordt geladen, is de businesscase al het best. Een meer gerichte maatregel is dus te prefereren, maar niet op deze korte termijn te realiseren. Omdat stimulering nog steeds nuttig is om tot een landelijk dekkend netwerk van laadpalen te komen, wordt voorgesteld om de huidige maatregel met twee jaar te verlengen. Die jaren kunnen worden gebruikt om een meer gerichte maatregel te ontwikkelen.

Voor het verlengen van het verlaagd energiebelastingtarief en de regeling in de ODE moet op grond van de Europese Richtlijn Energiebelastingen een derogatieverzoek worden ingediend bij de Europese Commissie.44 Een derogatieverzoek is ook ingediend bij de introductie van het verlaagd energiebelastingtarief en de regeling in de ODE. Daarop is toen derogatie verleend. Het derogatieverzoek voor de verlenging is begin 2020 ingediend. De inschatting is dat het derogatieverzoek voor de verlenging niet op problemen zal stuiten vanuit de Europese Commissie en de Raad van de Europese Unie. Verwacht wordt dat derogatie voor het einde van 2020 zal worden ontvangen. Het verkrijgen van een derogatie op grond van de Europese Richtlijn Energiebelastingen sluit de toepassing van de staatssteunregels niet uit. De verlenging van de maatregel zal, net als de introductie van de maatregel, uiterlijk binnen 20 werkdagen na inwerkingtreding van de maatregel als een kennisgeving op grond van de Algemene Groepsvrijstellingsverordening worden ingediend.45

21. Verlaagd tarief voor walstroominstallaties

Doelstelling en beleidsinstrument

Over de levering van elektriciteit is energiebelasting en ODE verschuldigd naar de reguliere tarieven. In de Green Deal Zeevaart, Binnenvaart en Havens (Green Deal)46 is afgesproken dat er een regeling in de energiebelasting komt voor walstroom. Dit voorstel geeft uitvoering aan de afspraken uit de Green Deal en beoogt, in samenhang met andere maatregelen, waaronder een investeringssubsidie, walstroomgebruik te stimuleren. Walstroom is elektriciteit afkomstig van het distributienet aan land die wordt geleverd aan schepen die zijn afgemeerd. Als schepen walstroom gebruiken, zijn zij voor de elektriciteitsvoorziening aan boord niet meer aangewezen op het gebruik van een met minerale oliën aangedreven generator en wordt het verbruik van die minerale oliën voor die elektriciteitsvoorziening vermeden. Dit zorgt voor een verbetering van de luchtkwaliteit, een verlaging van geluidsemissies en een reductie van de CO₂-uitstoot en stikstofdepositie. Voorgesteld wordt om voor leveringen van elektriciteit aan een walstroominstallatie die aan de voorwaarden voldoet voor de energiebelasting een verlaagd tarief van € 0,0005 per kWh te laten gelden en voor de ODE geen tarief vast te stellen. In de Green Deal is overeengekomen om de energiebelasting voor walstroom af te schaffen, oftewel het gebruik van walstroom vrij te stellen van energiebelasting. Er wordt een verlaagd tarief voor de energiebelasting in plaats van een vrijstelling voorgesteld. In aanvulling op de afspraken uit de Green Deal is wel besloten om voor de ODE geen tarief vast te stellen. Hierdoor is het voordeel dat wordt gegeven uiteindelijk groter dan in de Green Deal is overeengekomen.

Nagestreefde doeltreffendheid en doelmatigheid van het beleidsinstrument

Voordat walstroom gebruikt kan worden, zijn zowel aan land als op zeeschepen investeringen nodig. Aangenomen dat het voordeel van het gereduceerde tarief geheel of gedeeltelijk wordt doorgegeven aan de gebruiker van de walstroom, leidt dit tot een verlaging van de operationele kosten voor de gebruiker. Dit draagt bij aan het sluitend maken van businesscases om de benodigde investeringen aan de wal en op het zeeschip te realiseren. In de Green Deal is opgenomen dat de sector de komende vijf jaar in ieder geval vijf nieuwe businesscases voor walstroom voor de zeevaart ontwikkelt. De verwachting is dat de maatregel relatief minder bijdraagt aan het stimuleren van het gebruik van walstroom voor de binnenvaart, omdat walstroom door de binnenvaart al breder wordt toegepast. Ook worden in verschillende havens met walstroomvoorzieningen «generatorverboden» toegepast voor binnenvaartschepen. Het verlaagde tarief voor walstroom zal, naar verwachting, bijdragen aan het draagvlak voor bestaande en nieuwe lokale generatorverboden

Vereisten verlaagd tarief

Het verlaagde tarief in de energiebelasting en de regeling in de ODE gelden alleen voor walstroominstallaties die geheel of nagenoeg geheel bestemd zijn voor schepen, niet zijnde particuliere pleziervaartuigen. De walstroominstallatie, waarbij het verlaagde tarief kan worden toegepast, moet beschikken over een zelfstandige aansluiting. Deze beperking is van belang voor de uitvoering omdat zonder deze eis niet gecontroleerd kan worden of de elektriciteit alleen wordt aangewend ten behoeve van de walstroominstallatie, of ook voor andere doeleinden zoals bijvoorbeeld elektriciteitsvoorziening voor havengebouwen. In bepaalde gevallen kan deze eis ervoor zorgen dat het verlaagde tarief niet kan worden toegepast omdat de walstroom geleverd wordt via een installatie die niet beschikt over een zelfstandige aansluiting, maar aangesloten is op het distributienet via een andere aansluiting van bijvoorbeeld een havengebouw.

Europese aspecten, monitoring en evaluatie

22. Budgettaire aspecten

Tabel 3 geeft een overzicht van de budgettaire effecten van het pakket Belastingplan 2021.

Tabel 3: budgettaire gevolgen van het pakket Belastingplan 2021 per wetsvoorstel in euro miljoen (+/+ = saldo verbeterend/lastenverzwarend)

Pakket Belastingplan 2021	2020	2021	2022	2023	2024	Structureel
Wetsvoorstel Belastingplan 2021	– 50	2597	2207	2215	2175	2580
Wetsvoorstel Overige fiscale maatregelen 2021	0	0	0	0	0	0
Wetsvoorstel Wet aanpassing box 3 (incl. effect op de toeslagen)	0	– 107	– 116	– 124	– 124	– 124
Wetsvoorstel Wet differentiatie overdrachtsbelasting	0	460	475	490	504	628
Wetsvoorstel Wet verbetering uitvoerbaarheid toeslagen1	0	– 41	– 41	– 41	– 41	– 41
Wetsvoorstel Wet CO2-heffing industrie	0	0	0	0	0	0
Wetsvoorstel Wet ODE-tarieven 2021 en 2022	0	0	0	0	0	0
Wetsvoorstel Wet eenmalige huurverlaging huurders met lager inkomen	0	– 138	– 138	– 138	– 138	– 138

Tabel 4 geeft de budgettaire gevolgen van het wetsvoorstel Belastingplan 2021 per maatregel. Onder de tabel is een korte toelichting opgenomen.

Tabel 4: budgettaire gevolgen in euro miljoen (+/+ = saldo verbeterend/lastenverzwarend)

	2020	2021	2022	2023	2024	Structureel
Tarief eerste schijf inkomstenbelasting verlagen		0	– 116	– 190	– 265	– 265
Algemene heffingskorting verhogen		– 189	– 189	– 189	– 189	– 189
Arbeidskorting verlagen		182	182	182	182	182
Arbeidskorting verhoging 2022 naar voren halen		– 520	0	0	0	0
Verlaging inkomensafhankelijke combinatiekorting (IACK)		33	11	11	11	11
Ouderenkorting verhogen		– 99	– 99	– 99	– 99	– 99
Lagere bijtelling voor elektrische auto met zonnepanelen		0	0	0	0	0
Verlagen zelfstandigenaftrek		33	66	99	132	526
Invoeren van een vrijstelling voor de TOGS en de subsidie vaste lasten (Covid-19)		0	0	0	0	0
Fiscale behandeling Subsidieregeling bonus zorgprofessionals COVID-19 voor niet werknemers		0	0	0	0	0
Tijdelijke overbruggingsregeling voor flexibele arbeidskrachten (Covid-19)		0	0	0	0	0
Verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten		– 16	– 16	– 16	– 16	– 16
Beperking vrije ruimte werkkostenregeling vanaf € 400.000		21	21	21	21	21
Tijdelijke verruiming vrije ruimte werkkostenregeling (COVID-19)	– 50	0	0	0	0	0
Invoeren van een fiscale coronareserve (COVID-19)1	0	0	0	0	0	0
Voorkomen van vrijstelling door specifieke renteaftrekbeperking2		42	83	125	125	125
Verhoging hoog tarief vennootschapsbelasting van 21,7% naar 25%		2.858	2.858	2.858	2.858	2.858
Verhoging schijfgrens naar € 245.000 per 2021 en € 395.000 per 2022		– 266	– 873	– 873	– 873	– 873
Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent		146	146	146	146	146
Incidentele verhoging bankenbelasting		225
Aanpassen minimumkapitaalregel		148	130	130	130	130
Wijzigen van het belastbaar feit voor de belasting van personenauto's en motorrijwielen		2	4	4	4	4
Aanscherpen van de CO2-schijfgrenzen en de schijftarieven en van de CO2-grens en het tarief voor de dieseltoeslag		0	0	0	0	0
Vervangen postcoderoosregeling		2	5	7	9	20
Verlengen verlaagd tarief openbare laadpalen		– 4	– 5	0	0	0
Verlaagd tarief voor walstroominstallaties		– 1	– 1	– 1	– 1	– 1
Totaal	– 50	2597	2207	2215	2175	2580

In de winstbelasting wordt het tarief van de innovatiebox van 7% naar 9% verhoogd conform de besluitvorming bij miljoenennota 2020. Hierdoor stijgen de opbrengsten met € 146 miljoen. Daarnaast wordt een antimisbruikmaatregel genomen in de Vpb. Dit leidt tot een structurele opbrengst van € 125 miljoen. Deze opbrengst is het gevolg van aanvullende wetgeving van een antimisbruikmaatregel. In de uitvoering bleek, mede als gevolg van de Wet spoedreparatie fiscale eenheid, in toenemende mate ongewenst gebruik te worden gemaakt van deze antimisbruikmaatregel. Met deze wetgeving wordt voorkomen dat de toepassing van deze antimisbruikmaatregel kan leiden tot een ongewenste vrijstelling.

Het hoge tarief in de Vpb wordt niet per 2021 verlaagd en zal 25% blijven. Wel zal de schijfgrens per 2021 verhoogd worden naar € 245.000 en per 2022 naar € 395.000. Het lage tarief zal, in lijn met eerdere besluitvorming, dalen naar 15%. Dit geeft tezamen een opbrengst van ongeveer € 2 miljard. Dit betreft het lastenrelevante effect. Dit is het structurele bedrag zonder het Corona-effect.

Als gevolg van de Coronacrisis is de opbrengst van de Vpb sterk teruggelopen Dit zou tot gevolg hebben dat de geraamde opbrengst van enkele maatregelen in de vennootschapsbelasting aanmerkelijk lager zal zijn dan ze (op termijn) zal doen. Daarom gebruiken we voor deze maatregelen in het inkomstenkader de bedragen die het effect op lange termijn beter benaderen. Hierdoor verschilt het lastenrelevante bedrag van de opbrengsten op kasbasis. In de opbrengsten op kasbasis wordt wel rekening gehouden met het Corona-effect. Deze reeks is hieronder weergegeven:

Tabel 5: effecten op kasbasis in euro miljoen i.v.m. corona (+/+ = saldo verbeterend/lastenverzwarend)

	2021	2022	2023	2024	structureel
Verhoging hoog tarief vennootschapsbelasting van 21,7% naar 25%	1.783	2.098	2.449	2.662	2.858
Verhoging schijfgrens naar € 245.000 per 2021 en € 395.000 per 2022	– 161	– 641	– 748	– 813	– 873
Verhogen van het effectieve tarief van de innovatiebox naar negen procent	88	104	124	135	146

Als gevolg van een recent arrest van de Hoge Raad (HR) kwalificeert aanvullend tier 1 kapitaal (AT1 kapitaal) van banken en verzekeraars fiscaal als schuld. Hier kan de vergoeding over AT1 kapitaal in aftrek worden gebracht bij het bepalen van de fiscale winst. Ter dekking hiervan en ter consistentie wordt in het Belastingplan de minimumkapitaalregel zodanig aangepast dat vanaf 2021 AT1 niet langer meetelt als eigen vermogen voor de toepassing van deze maatregel en gaat de eigenvermogenratio van 8% naar 9%. Het AT1 arrest wordt binnen de financiële sector verder gedekt door middel van een eenmalige verhoging van de bankenbelasting in 2021. Op deze manier wordt de dekking opgehaald bij grootbanken, de groep die ook het meeste voordeel heeft bij de aftrekbaarheid van AT1 kapitaal.

In de energiebelasting wordt het verlaagde tarief voor openbare laadpalen verlengd en wordt een verlaagd tarief op walstroominstallaties opgenomen. De postcoderoosregeling wordt vervangen door een subsidieregeling, zoals in het regeerakkoord aangekondigd.

Tot slot worden een aantal maatregelen rondom Covid-19 in de wet opgenomen, zoals de invoering van de fiscale coronareserve en een tijdelijke verruiming van de werkkostenregeling.

23. EU-aspecten

Er zijn bij drie maatregelen in dit wetsvoorstel EU-aspecten.

24. Gevolgen voor burger en bedrijfsleven

De maatregelen in dit wetsvoorstel hebben geen of slechts zeer beperkte structurele gevolgen voor de administratieve lasten voor burgers en bedrijven. Er zijn meerdere (steun)maatregelen die de overheid heeft genomen in het kader van de coronacrisis. Een aantal van deze maatregelen brengen eenmalige regeldruk met zich mee, zoals de TOGS en de bonus aan zorgprofessionals. Bij elkaar bedragen de incidentele administratieve lasten van de COVID-19 maatregelen € 770.000. Er zijn twee maatregelen die de administratieve lasten verlichten: de postcoderoosregeling wordt vervangen door een minder complexe subsidieregeling en door het vervroegen van het belastbaar feit van (de facto) de tenaamstelling in het kentekenregister naar de inschrijving in het kentekenregister zal het aantal bezwaarschriften afnemen.

25. Uitvoeringskosten Belastingdienst

De maatregelen van dit wetsvoorstel zijn door de Belastingdienst beoordeeld met de uitvoeringstoets. Voor alle maatregelen geldt dat de Belastingdienst die uitvoerbaar acht per de voorgestelde data van inwerkingtreding. De gevolgen voor de uitvoering zijn beschreven in de uitvoeringstoetsen die als bijlagen zijn bijgevoegd. Een aantal maatregelen uit dit wetsvoorstel leidt tot uitvoeringskosten bij de Belastingdienst. Deze maatregelen zijn opgenomen in de hierna opgenomen tabel. De uitvoeringskosten worden gedekt op begroting IX.

Tabel 6: Overzicht uitvoeringskosten Belastingdienst (bedragen x € 1.000)

Belastingplan 2021
	2020	2021	2022	2023	2024	2025
Maatregelen
Lagere bijtelling voor elektrische auto met zonnepanelen		100	100	100	100	100
Verruimen gerichte vrijstelling scholingskosten	0	640	430	430	430	430
Invoeren van een fiscale coronareserve (COVID-19)	0	470	470	470	0	0
Aanpassen van artikel 10a van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969	0	240	0	0	0	0
Wijzigen van het belastbaar feit voor de belasting van personenauto's en motorrijwielen1	40	150	– 200	– 200	– 200	– 200
Verlaagd tarief voor walstroominstallaties	60	0	0	0	0	0
TOTAAL	100	1.600	800	800	330	330

26. Advies en consultatie

Er is door de belangenorganisaties CNV en INretail aandacht gevraagd voor de fiscale belemmeringen die worden ervaren rondom het aanbieden van private individuele leerrekeningen. Naar aanleiding daarvan heeft bij de uitwerking van het voorstel om de gerichte vrijstelling voor scholingskosten te verruimen meerdere malen overleg plaatsgevonden met deze partijen.

27. Onderbouwing van de voorstellen in het kader van de Comptabiliteitswet 2016

Op basis van artikel 3.1 in de Comptabiliteitswet (CW 3.1) wordt bij voorstellen een toelichting verwacht op nagestreefde doelstellingen, doeltreffendheid, doelmatigheid, ingezette beleidsinstrumenten en financiële gevolgen voor het Rijk en, waar mogelijk, maatschappelijke sectoren. Voorstellen die tot een substantiële beleidswijziging leiden dienen ook een evaluatieparagraaf te bevatten conform de motie Van Weyenberg en Dijkgraaf50. In de memorie van toelichting wordt invulling gegeven aan de vereiste toelichting. Drie maatregelen lopen mee in de pilot die in het kader van de operatie Inzicht in Kwaliteit wordt uitgevoerd om de vindbaarheid van de vereiste toelichtingen te vergroten. Dit betreft de invoering van een fiscale coronareserve, het verlaagde tarief in de energiebelasting voor walstroom en de aanpassingen van de tarieven in de inkomstenbelasting. In de toelichting op deze voorstellen zullen onder expliciete kopjes de aspecten van artikel 3.1 CW 2016 worden behandeld.

28. Evaluaties

Zoals hiervoor beschreven is bij de maatregelen in dit wetsvoorstel die tot een substantiële beleidswijziging leiden een evaluatieparagraaf opgenomen. Het programma van evaluaties van fiscale wetgeving is opgenomen in Bijlage 5 van Begroting IXB en Bijlage 9 en 10 van de Miljoenennota.

II. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Artikel I

Artikel I, onderdeel A (artikel 3.20 van de Wet inkomstenbelasting 2001)

Artikel I, onderdeel B, artikel II, onderdeel C, artikel III, onderdeel C, artikel IV, onderdeel C, de artikelen V tot en met XVI en artikel XL (artikel 3.76 van de Wet inkomstenbelasting 2001 en de artikelen II tot en met IX van het Belastingplan 2020)

Met het voorgestelde artikel I, onderdeel B, het voorgestelde artikel II, onderdeel C, het voorgestelde artikel III, onderdeel C, het voorgestelde artikel IV, onderdeel C, de voorgestelde artikelen V tot en met XVI, en het voorgestelde artikel XL wordt geregeld dat vanaf 1 januari 2021 de zelfstandigenaftrek van thans € 7.030 tot en met 2027 wordt verlaagd met € 360 per jaar, per 1 januari 2028 met € 390 en in de jaren daarna met € 110 tot uiteindelijk € 3.240 in 2036. In samenhang daarmee komen de artikelen II tot en met IX van het Belastingplan 2020, waarin een ander afbouwtraject was opgenomen, te vervallen.

Artikel I, onderdeel C, artikel II, onderdeel D, en artikel XLII, eerste lid, onderdelen a en b (artikel 8.14a van de Wet inkomstenbelasting 2001)

De wijziging van artikel 8.14a Wet IB 2001 bewerkstelligt dat het maximumbedrag van de inkomensafhankelijke combinatiekorting, nadat de inflatiecorrectie van artikel 10.1 Wet IB 2001 per 1 januari 2021 is toegepast, met ingang van 1 januari 2021 wordt verlaagd met € 113. Per 1 januari 2022 wordt het bedrag, nadat de inflatiecorrectie van artikel 10.1 Wet IB 2001 per die datum is toegepast, ingevolge de voorgestelde wijziging weer verhoogd met € 77. De structurele verlaging bedraagt daarmee € 36. Deze wijziging is nader toegelicht in het algemeen deel van deze memorie.

Artikel I, onderdeel D, artikel XVIII, onderdeel B, en artikel XLII, eerste lid, onderdelen a en f (artikel 8.17 van de Wet inkomstenbelasting 2001 en artikel 22b van de Wet op de loonbelasting 1964)

De wijziging van artikel 8.17 Wet IB 2001 en artikel 22b Wet LB 1964 bewerkstelligt dat het maximumbedrag van de ouderenkorting, nadat de inflatiecorrectie van artikel 10.1 Wet IB 2001 per 1 januari 2021 is toegepast, wordt verhoogd met € 55. Deze wijziging is nader toegelicht in het algemeen deel van deze memorie.

Artikel II

Artikel II, onderdelen A en B, artikel III, onderdelen A en B, artikel IV, onderdelen A en B, artikel XIX, onderdelen A en B, artikel XX, onderdelen A en B, artikel XXI, onderdelen A en B (artikelen 2.10 en 2.10a van de Wet inkomstenbelasting 2001 en artikelen 20a en 20b van de Wet op de loonbelasting 1964)

Ingevolge de artikelen II, onderdelen A en B, artikel III, onderdelen A en B, artikel IV, onderdelen A en B, artikel XIX, onderdelen A en B, artikel XX, onderdelen A en B, en artikel XXI, onderdelen A en B, worden de tarieftabel van artikel 2.10, eerste lid, Wet IB 2001, de tarieftabel van artikel 2.10a, eerste lid, van die wet, de tarieftabel van artikel 20a, eerste lid, Wet LB 1964 en de tarieftabel van artikel 20b, eerste lid, van die wet per 1 januari 2022, per 1 januari 2023 en per 1 januari 2024 aangepast. Deze wijzigingen zijn beschreven in het algemeen deel van deze memorie.

Artikel XVII

Artikel XVII (vrijstelling tegemoetkoming en subsidie COVID-19))

Artikel XVIII

Artikel XVIII, onderdeel A (artikel 13bis van de Wet op de loonbelasting 1964)

Voor de toelichting op de in artikel XVIII, onderdeel A, opgenomen wijziging van artikel 13bis Wet LB 1964 wordt mutatis mutandis verwezen naar de toelichting op de in artikel I, onderdeel A, opgenomen wijziging van artikel 3.20 Wet IB 2001.

Artikel XVIII, onderdeel C (artikel 31 van de Wet op de loonbelasting 1964)

De ex-werkgever is verantwoordelijk voor een juiste afdracht van loonheffingen. Door de voorgestelde uitbreiding geldt ook een gerichte vrijstelling voor scholing voor vergoedingen en verstrekkingen die de werknemer heeft verkregen uit vroegere arbeid. Daarbij dient – in tegenstelling tot bij de huidige onderdelen van artikel 31, eerste lid, onderdeel g, Wet LB 1964, waarbij de eindheffingsbestanddelen verplicht zijn voorgeschreven – de ex-werkgever de vergoeding of verstrekking aan te wijzen als eindheffingsbestanddeel, net als bij artikel 31, eerste lid, onderdeel f, Wet LB 1964 met inachtneming van het gebruikelijkheidscriterium. Daarnaast dient te zijn voldaan aan de voorwaarden van artikel 31a, tweede lid, onderdeel d, Wet LB 1964 om gebruik te kunnen maken van de vrijstelling. Als de vergoeding of verstrekking (of een gedeelte daarvan) door de ex-werkgever is behandeld als vrijgesteld eindheffingsbestanddeel, maar niet aan de voorwaarden van de gerichte vrijstelling wordt voldaan, dan kan hierover bij de ex-werkgever worden nageheven. Dit kan bijvoorbeeld het geval zijn wanneer de door de ex-werknemer gevolgde scholing een opleiding betreft die hij als hobby of uit persoonlijke interesse volgt.

Artikel XVIII, onderdeel D (artikel 31a van de Wet op de loonbelasting 1964)

Artikel XXII

Artikel XXII en artikel XLII, eerste lid, onderdeel e (vergroting vrije ruimte werkkostenregeling 2020)

Zoals is toegelicht in het algemeen deel van deze memorie, wordt voorgesteld om de vrije ruimte voor het kalenderjaar 2020 te vergroten. De voor het kalenderjaar 2020 geldende vrije ruimte wordt op grond van het voorgestelde artikel XXII berekend als 3% van – kort gezegd – de loonsom tot en met € 400.000 plus 1,2% van het restant van die loonsom. De voorgestelde bepaling treedt in werking met terugwerkende kracht tot en met 1 januari 2020.

Artikel XXIII

Artikel XXIII en artikel XLII, eerste lid, onderdeel e (fiscale behandeling Subsidieregeling bonus zorgprofessional COVID-19 voor niet-werknemers)

Artikel XXIV

Artikel XXIV en artikel XLII, eerste lid, onderdeel e (fiscale behandeling Tijdelijke overbruggingsregeling voor flexibele arbeidskrachten (TOFA))

Artikel XXV

Artikel XXV, onderdeel A, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel d (artikel 10a van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

Op grond van de huidige wettekst van artikel 10a, eerste lid, Wet Vpb 1969 worden renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – ter zake van schulden aan een verbonden lichaam of verbonden natuurlijke persoon die verband houden met een aantal nader omschreven rechtshandelingen (hierna: kwalificerende schulden) onder omstandigheden van aftrek uitgesloten. Het van aftrek uit te sluiten bedrag aan renten wordt hierbij voor alle kwalificerende schulden tezamen bepaald. Daarbij geldt dat het begrip renten zowel positieve als negatieve rente omvat en onder valutaresultaten zowel valutaverliezen als valutawinsten worden begrepen. Voor de duidelijkheid wordt hierbij opgemerkt dat bij het bepalen van de winst aftrek van een positieve rente, valutaverlies of kosten ter zake van een schuld leidt tot een daling van de winst van de schuldenaar (en dat het uitsluiten van de aftrek dus tot een stijging van de winst leidt) en dat aftrek van een negatieve rente en valutawinst ter zake van een schuld leidt tot een stijging van de winst van de schuldenaar (en dat het uitsluiten van de aftrek dus tot een daling van de winst leidt, oftewel tot een vrijstelling). Indien in een jaar het bedrag aan negatieve renten en valutawinsten het bedrag aan positieve renten, kosten en valutaverliezen overschrijdt, heeft toepassing van de huidige wettekst van genoemd artikel 10a – ervan uitgaande dat aan de overige voorwaarden voor de toepassing van dit artikel wordt voldaan – in zoverre tot gevolg dat een deel van de negatieve renten en valutawinsten buiten aanmerking wordt gelaten bij het bepalen van de winst.51 De uitsluiting van de aftrek leidt dan tot een daling van de winst, waardoor sprake is van een vrijstelling.

Het voorgestelde achtste lid van genoemd artikel 10a regelt dat voortaan per kwalificerende schuld dient te worden beoordeeld of de toepassing van het eerste lid per saldo zou leiden tot een lagere winst. Voor zover in enig jaar het bedrag aan negatieve rente en valutawinsten ter zake van een kwalificerende schuld het bedrag aan positieve rente, kosten en valutaverliezen op die schuld overschrijdt, vindt op grond van het voorgestelde achtste lid van genoemd artikel 10a het eerste lid van dat artikel geen toepassing op genoemd saldo. Hierdoor wordt dit saldo niet langer vrijgesteld van belastingheffing. Voor de volledigheid wordt daarbij opgemerkt dat op het overige deel van de renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – ter zake van die kwalificerende schuld in dat jaar het eerste lid van genoemd artikel 10a onverkort van toepassing blijft. Deze renten worden hierdoor niet in aanmerking genomen bij het bepalen van de winst en blijven derhalve buiten het toepassingsbereik van de earningsstrippingmaatregel en de minimumkapitaalregel. Hierna wordt het verschil in de uitwerking onder de huidige wetstoepassing en de voorgestelde wetswijziging geïllustreerd aan de hand van een voorbeeld.

Voorbeeld

Belastingplichtige heeft twee schulden waarop de aftrekbeperking van artikel 10a, eerste lid, Wet Vpb 1969 van toepassing is. In enig jaar wordt schuld 1 afgelost en wordt een valutawinst van 300 gerealiseerd. Over datzelfde jaar bedraagt de positieve rente ter zake van deze schuld 75. De positieve rente ter zake van schuld 2 bedraagt in dat jaar 100.

Uitwerking

Onder de huidige wetstoepassing van artikel 10a, eerste lid, Wet Vpb 1969 worden voor de bepaling van het bedrag aan renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – dat niet in aftrek komt bij het bepalen van de winst, de bedragen aan renten ter zake van alle kwalificerende schulden tezamen genomen. Hierdoor wordt de verschuldigde positieve rente van 75 op schuld 1 en 100 op schuld 2 gesaldeerd met de bij de aflossing gerealiseerde valutawinst van 300 op schuld 1. In dit jaar bestaat het gezamenlijke bedrag aan renten dus uit een valutawinst van 125 (300 valutawinst gesaldeerd met 175 positieve rente). De huidige toepassing van het eerste lid van genoemd artikel 10a heeft tot gevolg dat het bedrag van 125 aan renten – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – van aftrek wordt uitgesloten, waardoor de valutawinst in zoverre buiten aanmerking wordt gelaten bij het bepalen van de winst. De aftrekbeperking leidt – ervan uitgaande dat aan de overige voorwaarden voor de toepassing van artikel 10a Wet Vpb 1969 wordt voldaan – derhalve tot een verlaging van de winst met 125 (oftewel tot een vrijstelling).

Het voorgestelde achtste lid van genoemd artikel 10a regelt, kort gezegd, dat voor zover de toepassing van het eerste lid met betrekking tot een kwalificerende schuld zou leiden tot een lagere winst, het eerste lid in zoverre geen toepassing vindt met betrekking tot die schuld. In dit voorbeeld zou de toepassing van het eerste lid van genoemd artikel 10a ter zake van schuld 1 in beginsel leiden tot een lagere winst, omdat in dit jaar de valutawinst (300) op schuld 1 het bedrag van de positieve rente (75) op schuld 1 overschrijdt. Het voorgestelde achtste lid regelt dat de aftrekbeperking niet geldt voor de na saldering met de rente op schuld 1 resulterende valutawinst ter zake van schuld 1 van 225, zodat dat bedrag wel in aanmerking wordt genomen bij het bepalen van de winst in dat jaar. Voor de volledigheid wordt hierbij opgemerkt dat het eerste lid van genoemd artikel 10a onverkort van toepassing blijft op 75 aan positieve rente en 75 aan valutawinst ter zake van schuld 1; de uitsluiting van de aftrekbeperking geldt uitsluitend voor het deel van de valutawinsten dat het bedrag van de rente overstijgt. Toepassing van het eerste lid van genoemd artikel 10a ter zake van schuld 2 leidt niet tot een lagere winst, waardoor het voorgestelde achtste lid niet van toepassing is met betrekking tot schuld 2. Op grond van het eerste lid van genoemd artikel 10a wordt in dit jaar ter zake van schuld 2 in beginsel een bedrag van 100 aan rente – kosten en valutaresultaten daaronder begrepen – van aftrek uitgesloten bij het bepalen van de winst.

Artikel XXV, onderdeel B, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel c (artikel 12abis van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

Voorbeeld 1

Belastingplichtige A heeft in het jaar 2019 – zonder toepassing van de fiscale coronareserve – een winst behaald van € 500.000. In het jaar 2020 wordt hij geconfronteerd met een omzetderving als gevolg van de coronamaatregelen. Hierdoor verwacht hij over dat jaar een verlies van € 650.000. A kan in dit geval in 2019 een fiscale coronareserve vormen voor een bedrag van maximaal € 500.000, aangezien de hoogte van de reserve gemaximeerd wordt op het bedrag van de winst vóór dotatie aan de fiscale coronareserve in het jaar 2019.

Voorbeeld 2

Belastingplichtige B wordt in het jaar 2020 geconfronteerd met een omzetderving als gevolg van de coronamaatregelen. Hij verwacht in de periode dat de coronamaatregelen van kracht zijn, een (coronagerelateerd) verlies te lijden van € 250.000. In de periode voordat de coronamaatregelen van kracht waren en in de periode daarna verwacht hij in totaal een winst te maken van € 300.000. B kan derhalve geen fiscale coronareserve vormen, omdat hij per saldo over het jaar 2020 geen verlies verwacht, maar een winst van € 50.000 (€ 300.000 verminderd met € 250.000).

Voorbeeld 3

Belastingplichtige C hanteert een boekjaar dat begint op 1 juli en eindigt op 30 juni van het daaropvolgende jaar. In het laatste jaar dat eindigt in de periode van 1 januari 2019 tot en met 31 maart 2020 kan hij een fiscale coronareserve vormen. Dit betekent dat C over het boekjaar dat loopt van 1 juli 2018 tot en met 30 juni 2019 een fiscale coronareserve mag vormen, mits aan de overige voorwaarden is voldaan. Deze reserve wordt dan in de winst opgenomen in het daaropvolgende boekjaar dat loopt van 1 juli 2019 tot en met 30 juni 2020.

Artikel XXV, onderdeel C, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel d (artikel 12b van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

De voorgestelde aanpassing van artikel 12b Wet Vpb 1969 verhoogt het effectieve tarief dat wordt toegepast op in de innovatiebox vallende voordelen (kwalificerende voordelen) door middel van een wijziging van de voor de innovatiebox geldende grondslagbepaling. De innovatiebox is namelijk vormgegeven als een grondslagvermindering, hetgeen betekent dat de voordelen die voor toepassing van de innovatiebox in aanmerking komen slechts gedeeltelijk in de grondslag worden betrokken. Dit wordt in artikel 12b Wet Vpb 1969 tot uitdrukking gebracht met een formule: de voordelen worden – met inachtneming van de van toepassing zijnde drempel – op basis van de huidige tekst van dat artikel voor «7/H» in de grondslag opgenomen, waarbij «H» staat voor het percentage van het hoogste tarief, bedoeld in artikel 22 Wet Vpb 1969, geldend voor het jaar waarin het voordeel is genoten. Concreet wordt voorgesteld dat met betrekking tot boekjaren die aanvangen op of na 1 januari 2021 de kwalificerende voordelen voor 9/H gedeelte in de grondslag voor de innovatiebox worden opgenomen, oftewel een verhoging van het effectieve tarief van de innovatiebox van 7% naar 9%. Voorgaande laat zich illustreren door middel van een voorbeeld.

Voorbeeld

Artikel XXV, onderdeel D, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel d (artikel 15be van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

De voorgestelde aanpassing van het eerste lid van artikel 15be Wet Vpb 1969 regelt dat met ingang van 1 januari 2021 voor belastingplichtigen die het bedrijf van bank uitoefenen het gedeelte van de renten ter zake van geldleningen dat op grond van deze bepaling niet in aftrek komt wordt bepaald aan de hand van de (gewijzigde) formule (9-L)/(100-L). Als gevolg van deze wijziging worden de renten ter zake van geldleningen in aftrek beperkt voor zover de (voortaan: aangepaste) leverage ratio minder bedraagt dan 9%.

De voorgestelde wijziging van het tweede lid van artikel 15be Wet Vpb 1969 houdt in dat voortaan wordt uitgegaan van een aangepaste leverage ratio. Voor de toepassing van de minimumkapitaalregel voor banken geldt de leverage ratio uit de verordening kapitaalvereisten als uitgangspunt.52 De voorgestelde aanpassing regelt dat het in de berekening van de leverage ratio, bedoeld in deel 7 van de verordening kapitaalvereisten, opgenomen aanvullend tier 1-kapitaal, genoemd in artikel 51 van de verordening kapitaalvereisten, voor de toepassing van de minimumkapitaalregel niet meetelt voor de kapitaalmaatstaf van een instelling. De reden hiervoor is dat aanvullend tier 1-kapitaal als gevolg van een arrest van de Hoge Raad van 15 mei 2020 fiscaal kwalificeert als schuld.53 Voor het overige is met de voorgestelde wijziging geen aanpassing in de berekeningswijze van de leverage ratio beoogd. Als gevolg van de voorgestelde wijziging van het tweede lid van genoemd artikel 15be, wordt voorgesteld om ook het derde lid van dit artikel aan te passen. Met de voorgestelde wijziging van het derde lid is geen inhoudelijke wijziging beoogd ten opzichte van de huidige wettekst op dat punt. Het voorgestelde derde lid regelt dat het uitgangspunt blijft dat bij de toepassing van de minimumkapitaalregel voor banken de (voortaan: aangepaste) leverage ratio op geconsolideerd niveau wordt gehanteerd. Indien op geconsolideerd niveau geen aangepaste leverage ratio kan worden bepaald, wordt de (voortaan: aangepaste) leverage ratio op individuele basis gehanteerd.

Artikel XXV, onderdeel E, en onderdeel XLII, eerste lid, onderdeel d (artikel 15bf van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

De voorgestelde aanpassing van het eerste lid van artikel 15be Wet Vpb 1969 regelt dat met ingang van 1 januari 2021 voor belastingplichtigen die het bedrijf van verzekeraar uitoefenen het gedeelte van de renten ter zake van geldleningen dat op grond van deze bepaling niet in aftrek komt wordt bepaald aan de hand van de (gewijzigde) formule (9-ER)/(100-ER). Als gevolg van deze wijziging worden de renten ter zake van geldleningen in aftrek beperkt voor zover de eigenvermogenratio minder bedraagt dan 9%. Daarnaast is van de gelegenheid gebruikgemaakt om een redactionele aanpassing aan te brengen in het eerste lid van artikel 15bf Wet Vpb 1969.

De voorgestelde aanpassing in artikel 15bf, tweede lid, onderdeel a, onder 1^o, Wet Vpb 1969 regelt dat aanvullend tier 1-kapitaal voor de berekening van de eigenvermogenratio van verzekeraars niet langer meetelt als eigen vermogen. De reden hiervoor is dat aanvullend tier 1-kapitaal als gevolg van een arrest van de Hoge Raad van 15 mei 2020 fiscaal kwalificeert als schuld.54 Voor het overige is geen wijziging in de berekeningswijze van de eigenvermogenratio beoogd.

Artikel XXV, onderdeel F, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel d (artikel 34d van de Wet op de vennootschapsbelasting 1969)

De voorgestelde aanpassing van de voor de innovatiebox geldende grondslagbepaling in artikel 12b Wet Vpb 1969 heeft tot gevolg dat ook het overgangsrecht, zoals opgenomen in het eerste en vijfde lid van artikel 34d Wet Vpb 1969, moet worden aangepast.

In het eerste lid van artikel 34d Wet Vpb 1969 is geregeld dat op immateriële activa die vóór 1 juli 2016 zijn voortgebracht en waarvoor – uiterlijk in de aangifte over het jaar waar 1 juli 2016 deel van uitmaakt – is gekozen voor toepassing van de innovatiebox, artikel 12b Wet Vpb 1969, zoals dat luidde op 31 december 2016, van toepassing blijft, met dien verstande dat de voordelen uit die immateriële activa wel voor 7/H gedeelte (waarbij H ook hier staat voor het percentage van het hoogste tarief, bedoeld in artikel 22 Wet Vpb 1969, geldend voor het jaar waarin het voordeel is genoten) in aanmerking worden genomen en niet voor het tot 1 juli 2016 geldende gedeelte. Met de voorgestelde aanpassing van genoemd eerste lid wordt in verband met de voorgestelde aanpassing van artikel 12b Wet Vpb 1969 bewerkstelligd dat ook deze kwalificerende voordelen met betrekking tot boekjaren die aanvangen op of na 1 januari 2021 voor 9/H gedeelte in aanmerking worden genomen en niet voor 7/H gedeelte.

Het vijfde lid van artikel 34d Wet Vpb 1969 ziet op immateriële activa waarop in het boekjaar dat begint op of na 1 januari 2017, artikel 12b Wet Vpb 1969, zoals dat luidde op 31 december 2016, van toepassing is gebleven en waarop artikel 12b Wet Vpb 1969, zoals dat luidde op 31 december 2016, vanaf enig boekjaar niet meer van toepassing is. Met de laatste zin van genoemd vijfde lid is buiten twijfel gesteld dat voor de vraag of artikel 12b Wet Vpb 1969, zoals dat luidde op 31 december 2016, niet meer van toepassing is, niet relevant is dat de voordelen voor 7/H gedeelte in aanmerking worden genomen in plaats van – zoals dat tot en met 31 december 2016 het geval was – voor 5/H gedeelte. Met de voorgestelde wijziging van genoemd vijfde lid wordt ook deze bepaling aangepast aan de voorgestelde wijziging van artikel 12b Wet Vpb 1969.

Artikel XXVI

Artikel XXVI, onderdeel A (vervallen fiscale coronareserve)

Artikel XXVI, onderdeel A, regelt wanneer de fiscale coronareserve die is opgenomen in artikel 12abis Wet Vpb 1969 vervalt. Omdat een fiscale coronareserve alleen in het jaar 2019 (dan wel – bij een gebroken boekjaar – in het laatste jaar dat eindigt in de periode van 1 januari 2019 tot en met 31 maart 2020) kan worden gevormd en in het daaropvolgende boekjaar verplicht vrijvalt, komt met het voorgestelde artikel XXVI, onderdeel A, genoemd artikel 12abis Wet Vpb 1969 te vervallen op 1 januari 2022.

Artikel XXVI, onderdeel B (artikel 22 van de Wet op vennootschapsbelasting 1969)

Voorgesteld wordt de eerste tariefschijf per 1 januari 2022 te verlengen naar € 395.000.

Artikel XXVIII

Artikel XXVII en artikel XXVIII (artikel 10 van de Wet bankenbelasting)

In artikel 10 van de Wet bankenbelasting is het tarief van de bankenbelasting vastgelegd. Het eerste lid van dat artikel voorziet in een tweeledig tarief. Enerzijds een tarief over het deel van het belastbare bedrag dat betrekking heeft op kortlopende schuld. Daarnaast een tarief over het deel van het belastbare bedrag dat op langlopende schuld betrekking heeft. De voorgestelde aanpassingen in artikel 10 van de Wet bankenbelasting regelen dat per 1 januari 2021 het tarief over het deel van het belastbare bedrag dat betrekking heeft op kortlopende schuld (tijdelijk) wordt verhoogd van 0,044% naar 0,066% en het tarief over het deel van het belastbare bedrag dat op langlopende schuld betrekking heeft (tijdelijk) wordt verhoogd van 0,022% naar 0,033%. Aanvullend wordt voorgesteld om deze tijdelijke verhoging met ingang van 1 januari 2022 weer ongedaan te maken.

Artikel XXIX

Artikel XXIX, onderdeel A (artikel 1 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel B (artikel 2 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel C (artikel 5 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel D (artikel 6 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel E (artikel 7 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

In artikel 7 Wet BPM 1992 wordt aangepast vanwege het nieuwe belastbare feit en er wordt een redactionele verbetering doorgevoerd.

Artikel XXIX, onderdeel F (artikel 8 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Ondernemers met een vergunning, verleend op grond van artikel 8 Wet BPM 1992, kunnen de betaling van bpm en de aangifte per tijdvak blijven (vol)doen. In artikel 8 Wet BPM 1992 wordt geregeld dat vergunninghouders niet alleen voor inschrijvingen, maar ook voor herinschrijvingen, de belasting per tijdvak kunnen voldoen. Het belastbaar feit wordt overigens ook in deze gevallen gewijzigd naar de inschrijving in het kentekenregister. Dat betekent dat alle motorrijtuigen (met uitzondering van bestelauto’s) waarvoor in de maand van aangifte door de RDW een bevestiging van de inschrijving is afgegeven moeten worden opgenomen in de maandaangifte, ook als er nog geen tenaamstelling heeft plaatsgevonden.

Artikel XXIX, onderdeel G, en artikel XXX (artikel 9 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

De CO₂-schijfgrenzen en de schijftarieven voor personenauto’s en de CO₂-grens en het tarief voor de dieseltoeslag voor personenauto’s voor 2021 worden aangescherpt in lijn met de technologische ontwikkeling. De aanscherping wordt niet toegepast op de vaste voet. De schijfgrenzen worden verlaagd met 4,2%, de tarieven worden eerst geïndexeerd met de tabelcorrectiefactor voor 2021 (1,016) en vervolgens verhoogd met 4,38%. Artikel XXIX, onderdeel G, onder 1 en 2, voorziet in de aanscherping van de hiervoor genoemde grenzen en tarieven in artikel 9, eerste lid, Wet BPM 1992 met ingang van 1 januari 2021. De bij dit artikel aan te passen bedragen worden bij het begin van het kalenderjaar 2021 niet aangepast aan de inflatie. Bij artikel XXX wordt daartoe bepaald dat artikel 16b Wet BPM 1992 geen toepassing vindt bij het begin van het kalenderjaar 2021.

Artikel XXIX, onderdeel H (artikel 10 van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel I (artikel 10a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Dit artikel wordt in overeenstemming gebracht met het gewijzigde belastbare feit voor motorrijtuigen die zijn geëxporteerd en waarvoor bpm is teruggegeven, en die opnieuw in Nederland worden ingevoerd. Verwezen wordt naar de toelichting bij de bij deze wet voorgestelde wijzigingen van de artikelen 1, zevende lid, en 2, onderdeel c, Wet BPM 1992.

Artikel XXIX, onderdelen J, K en L (artikelen 10c, 13 en 13a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel M (artikel 14a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXIX, onderdeel N (artikel 14b van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel 14b Wet BPM 1992 wordt redactioneel in overeenstemming gebracht met het voorstel dat de inschrijving het belastbare feit voor de heffing van bpm wordt in plaats van de registratie.

Artikel XXIX, onderdeel O (artikel 15a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel 15a Wet BPM 1992 wordt in overeenstemming gebracht met het nieuwe belastbare feit voor de bpm. Het moment waarop de vijfjaarstermijn waarin aan de voorwaarden voor de vrijstelling moet worden voldaan, gaat in op het moment van de eerste tenaamstelling in het kentekenregister. De tenaamstelling is in Nederland namelijk het moment waarop het motorrijtuig in gebruik wordt geacht te zijn genomen. Dat komt overeen met de systematiek van artikel 10, tweede, derde en vierde lid, Wet BPM 1992 waarin de tijdsduur voor de afschrijving voor een motorrijtuig begint op het tijdstip waarop een motorrijtuig voor het eerst in gebruik is genomen.

Artikel XXIX, onderdeel P (artikel 16a van de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Bij dit wetsvoorstel wordt bepaald dat het moment van inschrijving het belastbare feit plaatsvindt en niet pas wordt vervolmaakt – zoals thans het geval – op het moment van tenaamstelling. De voorziening van artikel 16a Wet BPM 1992 is daardoor overbodig geworden. De voorziening van genoemd artikel 16a heeft betrekking op een tariefswijziging. Als de inschrijving voorafgaand aan een verhoging van het tarief plaatsvond, maar de tenaamstelling binnen twee maanden na die tariefsverhoging geschiedt, is het lagere tarief nog van toepassing. Tevens bepaalt dat artikel dat als een verlaging van het tarief zich voordoet nadat het motorrijtuig is ingeschreven, maar nog niet is te naam gesteld, dat lagere tarief kan worden toegepast bij de tenaamstelling. Door het wetsvoorstel wordt in alle gevallen het moment van inschrijving van het motorrijtuig bepalend voor het toepasselijke tarief waardoor deze voorziening overbodig is geworden.

Artikel XXXI

Artikel XXXI, onderdeel A (artikel 47 van de Wet belastingen op milieugrondslag)

Zoals toegelicht in het algemeen deel van deze memorie, vervallen artikel 59a en 59b Wbm met ingang van 1 januari 2021. Daarom kunnen enkele definities die voor de toepassing van deze artikelen van belang zijn, eveneens komen te vervallen. Het gaat om de definities die zijn opgenomen in artikel 47, eerste lid, onderdelen v, w, y en z, Wbm. Daarnaast wordt de definitie van productie-installatie in artikel 47, eerste lid, onderdeel x, Wbm aangepast. Het is voor die definitie niet meer van belang of de aansluiting zich bevindt in een postcodegebied.

Artikel XXXI, onderdeel B (artikel 47 van de Wet belastingen op milieugrondslag)

Zoals toegelicht in het algemeen deel van deze memorie, wordt er een verlaagd tarief in de energiebelasting voorgesteld voor elektriciteit die wordt geleverd aan een walstroominstallatie die geheel of nagenoeg geheel is bestemd voor schepen niet zijnde particuliere pleziervaartuigen. In verband met die regeling wordt aan artikel 47, eerste lid, een onderdeel toegevoegd waarin de definitie van walstroominstallatie is opgenomen. Bij deze definitie wordt bepaald dat een walstroominstallatie een installatie aan land is die het mogelijk maakt om schepen die zijn afgemeerd te voorzien van elektriciteit afkomstig van een distributienet. Verder moet deze installatie een zelfstandige aansluiting hebben. Met zelfstandige aansluiting wordt bedoeld een aansluiting die geen deel uitmaakt van de aansluiting van een meer omvattende onroerende zaak en die de walstroominstallatie rechtstreeks met het distributienet verbindt. Een walstroominstallatie bestaat uit één leveringspunt of meerdere bij elkaar gelegen leveringspunten die door middel van dezelfde aansluiting met het distributienet verbonden zijn. Deze bepaling treedt, net als de overige bepalingen die verband houden met de regeling voor walstroominstallaties, in werking op een bij koninklijk besluit vast te stellen tijdstip. Dit wordt nader toegelicht in de toelichting op artikel XXXI, onderdeel F.

Artikel XXXI, onderdelen C, D en E (artikel 59a, 59b en 59c van de Wet belastingen op milieugrondslag)

Zoals toegelicht in het algemeen deel van deze memorie, vervallen artikel 59a en 59b Wbm met ingang van 1 januari 2021. Deze artikelen bevatten de zogenoemde «Regeling verlaagd tarief in de energiebelasting», die voorziet in een tot nihil verlaagd tarief in de eerste verbruiksschijf voor elektriciteit (0–10.000 kWh), voor zover de elektriciteit in het kader van een daartoe met een aangewezen coöperatie gesloten overeenkomst wordt geleverd aan een lid van die coöperatie via een aansluiting met een totale maximale doorlaatwaarde van ten hoogste 3x80A. Op grond van het huidige artikel 59c Wbm blijven de artikel 59a en 59b van die wet zoals deze artikelen luidden op 31 december 2020, gedurende 15 jaren na het tijdstip waarop de coöperatie is aangewezen als bedoeld in artikel 59a, eerste lid, Wbm van toepassing met betrekking tot de levering van elektriciteit aan personen ten aanzien van wie op 31 december 2020 artikel 59a Wbm en, indien het een vereniging van eigenaars betreft, artikel 59b Wbm, van toepassing waren. De aanpassing van artikel 59c Wbm regelt dat de bepalingen gesteld bij artikel 47, eerste lid, onderdelen v tot en met z, artikel 59a en artikel 59b Wbm van toepassing blijven op de eerdergenoemde gevallen. Hiermee wordt verduidelijkt dat ook de relevante definitiebepalingen, opgenomen in artikel 47 Wbm van toepassing blijven. Daarnaast blijven de bepalingen die krachtens artikel 59a Wbm zijn opgenomen in lagere regelgeving van toepassing. Dit betreft bijvoorbeeld regels die bepaalde administratieve verplichtingen voorschrijven voor een aangewezen coöperatie.

Artikel XXXI, onderdeel F (artikel 60b van de Wet belastingen op milieugrondslag)

Met artikel XXXI, onderdeel F, wordt artikel 60b geïntroduceerd in de Wbm. Dit artikel voorziet erin dat er een verlaagd tarief van € 0,0005 per kWh geldt voor elektriciteit die wordt geleverd aan een walstroominstallatie die geheel of nagenoeg geheel is bestemd voor schepen niet zijnde particuliere pleziervaartuigen. Met deze afbakening wordt effectief bereikt dat het verlaagde tarief geldt voor beroepsvaartuigen (zowel binnenvaart als zeevaart). Door middel van artikel XXIX, onderdeel B, van dit wetsvoorstel wordt voorgesteld om een definitie van walstroominstallatie op te nemen in artikel 47, eerste lid, onderdeel w, Wbm. Bij deze definitie wordt bepaald dat een walstroominstallatie een installatie aan land is die het mogelijk maakt om schepen die zijn afgemeerd te voorzien van elektriciteit afkomstig van een distributienet. Verder moet deze installatie een zelfstandige aansluiting hebben. Voor een verdere toelichting op deze definitie wordt verwezen naar de toelichting bij dat artikel. Voor genoemd artikel 60b is voor de omschrijving van particuliere pleziervaartuigen aansluiting gezocht bij de ook in artikel 70a van de Wbm gehanteerde definitie van particuliere pleziervaartuigen. Dit begrip is afkomstig uit de Europese Richtlijn Energiebelastingen en is overgenomen in artikel 70a Wbm, waarnaar in het nieuwe artikel 60b, eerste lid, Wbm wordt verwezen. In artikel 70a Wbm is bepaald dat onder een particulier pleziervaartuig, een term die niet als zodanig voorkomt in de scheepvaartregelgeving, wordt verstaan: een vaartuig dat wordt gebruikt door de eigenaar daarvan of door de natuurlijke of rechtspersoon die het gebruik daarvan geniet door huur of anderszins, voor andere dan commerciële doeleinden en met name voor andere doeleinden dan voor het vervoer van personen of goederen of voor het verrichten van diensten onder bezwarende titel, dan wel ten behoeve van overheidsinstanties.

Artikel XXXII

Artikel XXXII (overgangsrecht)

In het geval een coöperatie, daaronder mede begrepen een vereniging van eigenaars, vóór 1 januari 2021, een verzoek tot aanwijzing als bedoeld in artikel 59a, eerste lid, Wbm bij de inspecteur heeft ingediend en de aanvraag nog niet vóór die datum in rechte is afgehandeld, draagt dit artikel er zorg voor dat de bepalingen gesteld bij of krachtens artikel 47, eerste lid, onderdelen v tot en met z, artikel 59a en artikel 59b, zoals die artikelen luidden op 31 december 2020, van toepassing blijven op die aanvraag en indien die aanvraag wordt ingewilligd op die aanwijzing. Om de werking van artikel 59c Wbm op een juiste wijze te garanderen wordt bepaald dat het tijdstip van aanwijzing, voor de toepassing van laatstgenoemd artikel, 31 december 2020 is. Op deze wijze wordt verzekerd dat het verlaagde tarief dat op 31 december 2020 van toepassing is voor de eerste schijf in de energiebelasting nog voor 15 jaar van toepassing blijft op de aangewezen coöperatie of vereniging van eigenaars.

Artikel XXXIII

Artikel XXXIII (artikel 6 van de Wet inkomstenbelasting BES)

Artikel XXXIV

Artikel XXXIV (artikel 3 van de Wet opslag duurzame energie- en klimaattransitie)

Voorgesteld wordt om in artikel 3 Wet ODE voor de levering van elektriciteit aan walstroominstallaties als bedoeld in artikel 60b Wbm geen tarief vast te stellen. Het betreft hier walstroominstallaties die geheel of nagenoeg geheel bestemd zijn voor schepen niet zijnde particuliere pleziervaartuigen. Daarom wordt aan genoemd artikel een derde lid toegevoegd waarin is bepaald dat voor elektriciteit die wordt geleverd aan walstroominstallaties als bedoeld in artikel 60b van de Wbm geen tarief wordt vastgesteld.

Artikel XXXV

Artikel XXXV, onderdelen A, B en C (Wet tijdelijk verlaagd tarief laadpalen)

Tot 1 januari 2021 geldt voor elektriciteit geleverd aan oplaadinstallaties met een zelfstandige aansluiting een verlaagd tarief in de energiebelasting (EB) en wordt geen tarief vastgesteld voor de opslag duurzame energie- en klimaattransitie. Met het voorgestelde artikel XXXV, onderdelen A, B en C, wordt deze maatregel met twee jaar verlengd. De oorspronkelijk voorgenomen beëindiging per 1 januari 2021 is, gelijk met de invoering van de maatregel, geregeld in de Wet tijdelijk verlaagd tarief laadpalen. Verlenging van de maatregel wordt met artikel XXXV gerealiseerd door in voornoemde wet het jaar 2021 te vervangen door 2023. Voor de volledigheid wordt hier opgemerkt dat in de Wet tijdelijk verlaagd tarief laadpalen de oude citeertitel wordt gebruikt voor de Wet opslag duurzame energie- en klimaattransitie (te weten Wet opslag duurzame energie). Uiteraard wordt hier dezelfde wet bedoeld.

Artikel XXXVI

Artikel XXXVI (artikel IV van de Wet tijdelijk verlaagd tarief laadpalen)

Bij artikel II van de Wet tijdelijk verlaagd tarief laadpalen zoals deze wordt gewijzigd bij artikel XXXV van dit wetsvoorstel vervalt met ingang van 1 januari 2023 het verlaagde tarief voor elektriciteit die wordt geleverd aan een oplaadinstallatie voor elektrische voertuigen die beschikt over een zelfstandige aansluiting. Hiertoe wordt bij artikel IV van die wet ook artikel 3 Wet ODE aangepast. Het verlaagde tarief voor walstroominstallaties is eveneens in artikel 3 Wet ODE opgenomen. Teneinde te waarborgen dat het gedeelte van die bepaling dat ziet op walstroominstallaties op een juiste wijze wordt behouden is een technische wijziging van genoemd artikel IV noodzakelijk. Bij artikel XXXVI wordt dat geregeld. Een verdergaande inhoudelijke wijziging wordt niet beoogd. Artikel XXXVI zal, net als de overige artikelen die samenhangen met de introductie van de regeling voor walstroominstallaties in werking treden op een bij koninklijk besluit te bepalen tijdstip. In verband met de volgordelijkheid tussen artikel XXXV en artikel XXXVI, zal artikel XXXVI altijd later dan 1 januari 2021 in werking treden.

Artikel XXXVII

Artikel XXXVII, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel h (artikel 7.5, onderdeel B, van de Wet bedrijfsleven 2019)

Zoals in het algemeen deel van de toelichting is aangegeven, wordt voorgesteld het hoge vennootschapsbelastingtarief – in afwijking van de Wet bedrijfsleven 2019, zoals gewijzigd bij het Belastingplan 2020 – per 1 januari 2021 niet te verlagen naar 21,7%, zodat dat tarief 25% blijft. Het lage vennootschapsbelastingtarief gaat wel (conform de Wet bedrijfsleven 2019, zoals gewijzigd bij het Belastingplan 2020) van 16,5% naar 15%. Tevens wordt voorgesteld de eerste tariefschijf per 1 januari 2021 te verlengen naar € 245.000.

Artikel XXXVIII

Artikel XXXVIII (overgangsrecht bij de Wet op de belasting van personenauto’s en motorrijwielen 1992)

Artikel XXXIX

Artikel XXXIX, onderdelen A en B, onderdeel C, onder 4, en onderdeel D, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel i (artikelen III, onderdeel H, IV, XVI, onderdeel D, XVIA, en XLIA van het Belastingplan 2019)

Ingevolge artikel XXXIX, onderdelen A en B, onderdeel C, onder 4, en onderdeel D, en artikel XLII, eerste lid, onderdeel i, wordt de arbeidskorting per 1 januari 2021 per saldo verhoogd. Enerzijds wordt de verhoging van de arbeidskorting met € 73 die als gevolg van de in het Belastingplan 2019 opgenomen wijzigingsopdracht, zoals deze ingevolge het Belastingplan 2020 is komen te luiden, per 1 januari 2022 zou plaatsvinden, een jaar naar voren gehaald. Anderzijds wordt de verhoging van de arbeidskorting in het tweede en derde opbouwtraject die per 1 januari 2021 zou plaatsvinden als gevolg van de in het Belastingplan 2019 opgenomen wijzigingsopdracht, zoals deze ingevolge het Belastingplan 2020 is komen te luiden, verlaagd met € 30. Een en ander is nader toegelicht in het algemeen deel van deze memorie.

Artikel XLII

Artikel XLII (inwerkingtreding)

Dit artikel regelt de inwerkingtreding. Voor een aantal wijzigingen is in een inwerkingtreding met terugwerkende kracht of met een latere datum voorzien. Waar dat het geval is, is dat toegelicht bij de toelichting op de betreffende onderdelen.

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

De Staatssecretaris van Financiën, J.A. Vijlbrief

De Staatssecretaris van Financiën, A.C. van Huffelen