Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 19 mei 2021
Inleiding
Hierbij bied ik u, mede namens de Minister voor Medische Zorg en Sport (MZS) en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de VWS-monitor van mei 2021 aan1. De VWS-monitor ontvangt u sinds 2016, nadat de Tweede Kamer in 2015 had aangegeven behoefte te hebben aan een betere informatievoorziening over de effecten van het beleid van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport op de volksgezondheid en gezondheidszorg.
VWS-monitor
Het doel van de monitor is het verbeteren van de informatievoorziening aan de Tweede Kamer en meer inzicht te bieden in de staat van de volksgezondheid en de zorg in Nederland. Sinds 2016 wordt de monitor opgesteld en gepresenteerd aan de Tweede Kamer. De VWS-monitor is, inclusief een aantal vorige versies, digitaal beschikbaar via https://www.rijksoverheid.nl/ministeries/ministerie-van-volksgezondheid-welzijn-en-sport/kerncijfers-gezondheidszorg.
De monitor verbetert de informatievoorziening door het volgen van een groot aantal kernindicatoren over een langere termijn, met meerdere meetwaarden per indicator. Dit biedt inzicht in de veranderingen van de volksgezondheid en de gezondheidszorg. De monitor kent een onderverdeling naar zes levensfases2:
– Algemene, levensfase-overstijgende thema’s
– Zorg rond de geboorte
– Gezond blijven
– Beter worden
– Leven met een chronische ziekte en beperking
– Zorg in de laatste fase
Per levensfase zijn de indicatoren verdeeld over vier publieke waarden3:
– Toegankelijkheid
– Kwaliteit
– Betaalbaarheid
– Betrokken samenleving
Het doel van de onderverdeling naar levensfases en publieke waarden is om een gestructureerd overzicht van indicatoren te geven. De primaire bron van de VWS-monitor is de Staat van Volksgezondheid en Zorg (de Staat). De cijfers van de Staat zijn door een groot aantal experts van diverse instituten wetenschappelijk en onafhankelijk goedgekeurd.4 Naast de Staat is gebruik gemaakt van bronnen van andere wetenschappelijke en/of overheidsinstellingen. Onder iedere indicator staat de bron vermeld en staan eventuele opmerkingen ter verduidelijking van de indicator.
Aanpassingen sinds de monitor van september 2020:
De indicatoren zijn geüpdatet, mits nieuwe informatie beschikbaar was. Een paar aanpassingen hebben plaatsgevonden:
– Wijziging in de rapportagemethode van de indicator «Cliënttevredenheid verpleeghuiszorg» in de Staat en daarmee in de monitor.
– Het onderscheid tussen collectief en individueel verzekerden wordt niet meer gemaakt in de Staat. Om aan te sluiten bij de gegevens van de Staat, wordt nu het totaal percentage overstappers van de Staat opgenomen in de monitor.
– De naam van de indicator «Binnen 15 minuten norm aanrijdtijden ambulances» is gewijzigd in «Binnen 15 minuten streefwaarde responstijden ambulances» om beter aan te sluiten bij de definitie van de Staat.
– Het gebruik van de Wlz-zorg zonder verblijf wordt niet langer bijgehouden in de Staat. Hierdoor is de indicator «gebruik Wlz-zorg met verblijf en zonder verblijf» van de Staat vervangen door «gebruik Wlz-zorg in natura» uit de Monitor Langdurige Zorg.
– Er heeft een wijziging in methode van rapporteren over de «wachtenden op Wlz-gefinancierde zorg» in de Staat plaatsgevonden. Om toch een meerjarig beeld te kunnen weergeven is bij deze indicator overgestapt op data van het CBS over actief en niet-actief wachtenden op Wlz-gefinancierde zorg.
– De naam van de indicator «Mensen die afzien van periodiek mondonderzoek vanwege kosten» is gewijzigd in «Mensen die afzien van tandheelkundige zorg die dringend nodig was, vanwege kosten» om aan te sluiten bij de definitie van bij de bron.
Corona in de VWS-monitor
De VWS-monitor geeft een actueel, meerjarig inzicht in de stand van de volksgezondheid en zorg in Nederland. Voor sommige indicatoren in de monitor zijn echter nog geen cijfers beschikbaar over 2020 of 2021. Deze zullen in toekomstige versies van de monitor worden aangevuld. Ook zijn indicatoren die betrekking hebben op 2020 en 2021 mogelijk beïnvloed door de effecten van corona. In de monitor zijn geen indicatoren opgenomen die alleen betrekking hebben op (de beheersing van) corona. Daarvoor is reeds een coronadashboard5 gelanceerd. Hierop wordt de actuele situatie rondom de beheersing van corona door middel van verschillende indicatoren weergegeven en bijgehouden.
Tot slot
De VWS-monitor en de opgenomen set van indicatoren worden doorlopend bezien op hun relevantie. Daarom onderstreep ik de noodzaak om er een continu proces van te maken, waar ik u ook van harte bij wil uitnodigen om mee te denken, zoals dat in de eerdere fase van de totstandkoming van de VWS-monitor ook is gebeurd.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge