Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 11 mei 2021
Hierbij bied ik u het Jaarverslag van de Inspectie SZW aan1.
Dit jaarververslag over 2020 beschrijft de inzet en bereikte resultaten van de Inspectie. 2020 was een bijzonder jaar. Een jaar waarin de samenleving hard getroffen werd door de coronacrisis. Een crisis met ingrijpende gevolgen voor de hele samenleving. En een crisis met ingrijpende gevolgen voor de arbeidsmarkt en daarmee voor het werkterrein van de Inspectie SZW.
In 2020 kwamen bij de Inspectie aanzienlijk meer meldingen binnen, vooral corona-gerelateerd, zoals over besmettingsrisico’s in bedrijven en over het niet naleven van de coronamaatregelen op de werkvloer. De Inspectie SZW heeft als reactie daarop een ander triage-proces met aangepaste interventies ingeregeld rekening houdend met de coronamaatregelen en -richtlijnen.
Uw Kamer is over deze aanpassingen2 3 en ook de toename van het aantal meldingen eerder tussentijds geïnformeerd.4
Dit leverde ook andere vormen van samenwerking op, met nieuwe partners. Zo heeft de Inspectie een bijdrage geleverd aan het Aanjaagteam Arbeidsmigranten, werd er bij controles in de vleesverwerkende industrie samengewerkt met de veiligheidsregio’s en nam zij deel in het Samenwerkingsplatform Arbeidsmigranten en Covid-19. Een deel van deze nieuwe werkwijzen en vormen van samenwerking zullen een vaste plek krijgen in het reguliere inspectiewerk.
Het inspectiewerk in 2020 was vanzelfsprekend anders dan vooraf beschreven werd in het Jaarplan 2020. Tegelijkertijd maakte de uitbraak van COVID-19 ook ontwikkelingen zichtbaarder die eigenlijk al bekend waren. Zo was opnieuw scherp te zien dat de risico’s op onveilig, ongezond en oneerlijk werken bij arbeidsmigranten groot zijn. Vaak zijn hierbij uitzendbureaus betrokken die arbeidsmigranten tewerkstellen in sectoren als de voedselverwerkende industrie, de pakketbezorging en de land- en tuinbouw. De urgentie om structureel iets aan deze risico’s te doen werd alleen maar groter. Tegelijk blijven de langetermijndoelen en ambities onveranderd: de Inspectie SZW blijft inzetten op eerlijk, gezond en veilig werken en bestaanszekerheid voor iedereen.
Wat staat er in dit jaarverslag?
Het jaarverslag bestaat uit twee delen. Deel I gaat over de ontwikkelingen waarmee de Inspectie SZW in 2020 te maken kreeg en het beeld op de deelterreinen gezond, veilig en eerlijk werk en bestaanszekerheid. In Deel II staat de verantwoording van de 17 inspectieprogramma’s.
Hoofdstuk 1 laat de stand van zaken zien van de uitvoering van de prioriteiten uit het Meerjarenplan 2019–2022 en het Inspectie Control Framework (ICF) en de wijze waarop de Inspectie verder werkt aan het behalen van (maatschappelijk) effect. Hoofdstuk 2 doet verslag van de belangrijkste corona-ontwikkelingen waarmee de Inspectie wordt geconfronteerd in 2020. De hoofdlijnen van de behaalde resultaten en andere ontwikkelingen op de verschillende deelterreinen komen in hoofdstuk 3 aan bod. Hoofdstuk 4 belicht de resultaten van opsporingsfunctie en in hoofdstuk 5 wordt ingegaan op de bedrijfsvoering.
In de bijlage bij het Jaarverslag wordt tot slot ingegaan op de eerste inventarisatie die de Inspectie in haar data en systemen heeft gemaakt naar het gebruik van nationaliteiten, gevolg gevend aan het brede verzoek van uw Kamer waarbij aan meerdere organisaties om die informatie is gevraagd. In de bijlage wordt dit nader toegelicht.
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, W. Koolmees