Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 12 mei 2020
Begin dit jaar heeft de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) zijn vernieuwde werkagenda (2020–2024) gepresenteerd. Met genoegen bied ik u de werkagenda aan1, samen met de beleidsreactie op de evaluatie die afgelopen jaar heeft plaatsgevonden2 3 Deze reactie stuur ik gelijktijdig ook aan de voorzitter van de Eerste Kamer.
Ook stuur ik u het eerder verschenen RVS-advies «De derde levensfase: het geschenk van de eeuw» toe. Een reactie hierop volgt in relatie tot het advies «Oud en zelfstandig in 2030 – Een reisadvies» van de commissie Toekomst zorg thuiswonende ouderen. Het meest recente advies «(samen)leven is meer dan overleven» bied ik u ook aan4. Op dit advies heb ik reeds gereageerd bij brief van 6 mei jl.5
Werkagenda 2020–2024
De RVS heeft een ambitieus, inspirerend en relevant werkprogramma opgesteld. Ik complimenteer de Raad met de veelheid aan partijen en personen wiens inzichten geraadpleegd en verwerkt zijn in de werkagenda.
Het symbool van de & staat centraal in de agenda. Het symbool van de onlosmakelijke verbondenheid tussen de beide aspecten van het werkterrein van de RVS: Volksgezondheid & Samenleving. De & staat onder meer voor het besef dat ontwikkelingen in onze samenleving betekenis hebben voor onze individuele en collectieve gezondheid, iets wat ons allemaal in deze tijden extra duidelijk is geworden.
De Raad heeft zijn werkagenda opgesteld ruim voor de corona-crisis en op 3 februari jl. aangeboden aan de Staatssecretaris. In de agenda staan vijf opgaven centraal:
• Verschillen in de samenleving
• Een gezonde en sociale leefomgeving
• Grenzen aan genezen en verbeteren
• Zorgen in een krappe arbeidsmarkt
• Schurende stelsels.
De RVS zet zich de aankomende jaren in om deze complexe maatschappelijke vraagstukken te verdiepen en verbreden, waarbij gezocht wordt naar verbinding. Het verbinden van politiek, beleid, praktijk en onderzoek is een uitdaging die ik herken en waarbij de RVS een constructieve rol kan spelen. Binnen de werkagenda houdt de Raad ruimte om in te spelen op acute vraagstukken. Een voorbeeld hiervan is het recent verschenen advies «(samen)leven is meer dan overleven». Het is goed dat er over twee jaar een tussentijdse evaluatie plaatsvindt zodat mogelijk nieuwe, op dat moment, actuele vraagstukken aan de werkagenda kunnen worden toegevoegd.
Reactie evaluatie 2015–2019
De RVS heeft in 2019 zijn eerste evaluatie uitgevoerd, zoals voorgeschreven in de Kaderwet adviescolleges. Deze evaluatie bestond uit een zelfevaluatie gecombineerd met een evaluatie door een externe evaluatiecommissie (de commissie-Van der Schoot). Allereerst wil ik de Raad complimenteren met de grondige aanpak van deze evaluatie. Ik zal eerst kort de conclusies en aanbevelingen van de evaluatie noemen en daarna hierop reageren.
De voornaamste conclusies en aanbevelingen uit de evaluatie liggen op het terrein van acceptatie van adviezen, zonder daarbij af te doen aan de verschillen in rol en positie tussen beleidsmakers en onafhankelijke adviesraad. Zo wordt geconcludeerd dat het werkterrein van de RVS niet altijd duidelijk is vanwege de breedte van het werkterrein. Daarnaast vraagt de evaluatiecommissie aan de Raad om meer inspanningen om de acceptatie van adviezen te vergroten. Ook van de opdrachtgevers bij onder andere VWS wordt gevraagd om zich op verdere acceptatie te richten door een betere benutting van de RVS als onafhankelijk adviesorgaan.
Inmiddels hebben zowel de Raad als VWS invulling gegeven aan de verschillende aanbevelingen, wat heeft geleid tot aanzienlijke verbeteringen in de onderlinge interactie. De aanpak van de Raad bij de totstandkoming van de nieuwe werkagenda is hier een mooi voorbeeld van. De RVS heeft hiervoor een brede vertegenwoordiging van VWS-directies geraadpleegd. Ook weet VWS de Raad steeds beter te vinden voor onafhankelijke adviezen. Een mooi voorbeeld is het gevraagde advies over dakloosheid, dat de Raad op 21 april jl. heeft gepubliceerd.
De ingeslagen weg geeft mij daarom het vertrouwen dat er serieus werk gemaakt is én wordt van de aanbevelingen uit de evaluatie.
Ik wens de RVS veel succes bij de uitvoering van de nieuwe werkagenda.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge