Wetsartikelen 1 tot en met 3
De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 2.3, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2016 elk afzonderlijk bij wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2019 wijzigingen aan te brengen in:
1. de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit;
2. de begrotingsstaat inzake het agentschap van dit ministerie;
3. de begrotingsstaat voor het Diergezondheidsfonds
De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.
Wetsartikel 4
Dit artikel regelt de inwerkingtreding van de wet.
De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten
a. Beleidsinhoudelijke toelichting
Het kabinet heeft besloten extra middelen beschikbaar te stellen om versneld te werken aan reducering van broeikasgasuitstoot. Hiervoor worden de beschikbare middelen op de begroting van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat uit de begrotingsreserve Maatregelen CO2-reductie ingezet. In onderstaande overzichtstabel is de verdeling van het budget over de verschillende departementen en over de verschillende jaren opgenomen.
Departement |
2019 |
2020 |
---|---|---|
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK, VII) |
35,00 |
148,00 |
Infrastructuur en Waterstaat (IenW, XII) |
7,55 |
78,451 |
Economische Zaken en Klimaat (EZK, XIII) |
114,40 |
23,50 |
Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV, XIV) |
14,00 |
74,50 |
Totaal |
169,0 |
326,5 |
Onderdeel hiervan is een kadercorrectie, omdat niet alle maatregelen aan de uitgavenkant van de begroting plaatsvinden. Voor de uitbreiding van de fiscale regelingen MIA/Vamil in 2020 ten behoeve van circulaire technieken of bedrijfsmiddelen worden extra middelen beschikbaar gesteld (€ 14,7 mln.). De MIA/Vamil zijn gebudgetteerde fiscale regelingen en vallen als zodanig onder het inkomstenkader. Omdat verwacht wordt dat middels deze regeling kostenefficiënt CO2-reductie kan worden gerealiseerd in 2020 is besloten om een deel van het budget uit de begrotingsreserve voor CO2-reductie te gebruiken om deze regeling op te hogen middels een kadercorrectie van de Rijksbegroting. Het uitgavenplafond wordt met eenzelfde bedrag verlaagd. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat is beleidsverantwoordelijk voor de MIA en Vamil regeling. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en de Belastingdienst voeren de MIA en Vamil uit.
Met de incidentele suppletoire begrotingen worden de bedragen voor het jaar 2019 en 2020 budgettair verwerkt. Via de incidentele suppletoire begrotingen worden de geplande onttrekkingen aan de begrotingsreserve Maatregelen CO2-reductie van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) geraamd. De bedragen die door andere departementen dan EZK worden besteed worden overgeheveld naar de desbetreffende departementale begrotingen.
Voor het jaar 2019 en 2020 wordt de begroting van het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit verhoogd met een bedrag van in totaal € 88,5 mln. Deze middelen worden als volgt verdeeld:
Art. nr. |
Instrument |
2019 |
2020 |
---|---|---|---|
11 |
Subsidieregeling sanering varkenshouderijen |
10,0 |
60,0 |
11 |
Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) |
4,0 |
12,0 |
11 |
Innovatieagenda energie |
0 |
2,5 |
Totaal |
14,0 |
74,5 |
b. Budgettaire consequenties beleidsartikelen
Artikel 11 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij-, en voedselketens
Stand ontwerpbegroting 2019 incl. NvW (1) |
Stand 1e suppletoire begroting (2) |
Mutaties incidentele suppletoire begroting (3) |
Stand incidentele suppletoire begroting (4)=(2+3) |
Mutatie 2020 |
Mutatie 2021 |
Mutatie 2022 |
Mutatie 2024 |
|
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
VERPLICHTINGEN |
745.594 |
845.622 |
14.000 |
859.622 |
72.000 |
|||
Waarvan garantieverplichtingen |
124.627 |
174.627 |
174.627 |
|||||
Waarvan overige verplichtingen |
620.967 |
670.995 |
14.000 |
684.995 |
72.000 |
|||
UITGAVEN |
646.620 |
748.311 |
14.000 |
762.311 |
72.000 |
|||
Waarvan juridisch verplicht (percentage) |
97% |
97% |
97% |
|||||
Subsidies |
102.869 |
132.404 |
14.000 |
146.404 |
72.000 |
|||
Agrarisch ondernemerschap |
5.318 |
5.318 |
5.318 |
|||||
Duurzame veehouderij |
110 |
2.010 |
10.000 |
12.010 |
60.000 |
|||
Plantaardige productie |
12.647 |
14.147 |
4.000 |
18.147 |
12.000 |
|||
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie |
79.439 |
100.574 |
100.574 |
|||||
Visserij |
0 |
5.000 |
5.000 |
|||||
Europees fonds voor maritieme zaken en visserij |
5.355 |
5.355 |
5.355 |
|||||
Regeling apurement |
0 |
0 |
0 |
|||||
Begrotingsreserve landbouw |
0 |
0 |
0 |
|||||
Storting begrotingsreserve apurement |
0 |
0 |
0 |
|||||
Garanties |
6.752 |
56.752 |
0 |
56.752 |
||||
Bijdrage borgstelling vermogensversterkende kredieten |
3.627 |
53.627 |
53.627 |
|||||
Verliesdeclaraties Borgstellingsfaciliteit |
3.125 |
3.125 |
3.125 |
|||||
Opdrachten |
91.493 |
78.806 |
0 |
78.806 |
2.500 |
|||
Agrarisch ondernemerschap |
3.682 |
3.682 |
3.682 |
|||||
Duurzame veehouderij |
14.322 |
14.361 |
14.361 |
|||||
Plantaardige productie |
8.767 |
9.133 |
9.133 |
2.500 |
||||
Mestbeleid |
13.081 |
12.986 |
12.986 |
|||||
Visserij |
70 |
370 |
370 |
|||||
Integraal voedselbeleid |
21.950 |
6.232 |
6.232 |
|||||
Plantgezondheid |
5.138 |
5.138 |
5.138 |
|||||
Diergezondheid, dierenwelzijn en antibiotica |
10.128 |
11.201 |
11.201 |
|||||
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie |
11.401 |
12.755 |
12.755 |
|||||
Voedselzekerheid en internationaal en Europees landbouwbeleid |
2.954 |
2.948 |
2.948 |
|||||
Bijdragen aan agentschappen |
329.100 |
367.859 |
0 |
367.859 |
||||
Rijksrederij |
7.686 |
7.686 |
7.686 |
|||||
RIVM |
5.760 |
7.878 |
7.878 |
|||||
Bijdrage NVWA |
168.767 |
189.467 |
189.467 |
|||||
Bijdrage RVO |
146.887 |
162.828 |
162.828 |
|||||
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s |
101.755 |
96.852 |
0 |
96.852 |
||||
College toelating gewasbeschermingsmiddelen en biociden |
1.291 |
2.489 |
2.489 |
|||||
Centrale Commissie Dierproeven |
750 |
-637 |
-637 |
|||||
Wageningen Research |
92.660 |
92.485 |
92.485 |
|||||
Zon/Mw dierproeven |
1.876 |
1.311 |
1.311 |
|||||
Medebewind/voormalige productschappen |
5.178 |
1.204 |
1.204 |
|||||
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties |
10.264 |
11.251 |
0 |
11.251 |
||||
FAO en overige contributies |
10.264 |
11.251 |
11.251 |
|||||
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken |
4.387 |
4.387 |
0 |
4.387 |
||||
Diergezondheidsfonds |
4.387 |
4.387 |
4.387 |
|||||
ONTVANGSTEN |
39.950 |
55.904 |
0 |
55.904 |
||||
Agrarisch ondernemerschap |
245 |
245 |
245 |
|||||
Agroketens |
0 |
6.900 |
6.900 |
|||||
Agrarische innovatie en overig |
0 |
0 |
0 |
|||||
Mestbeleid |
7.209 |
7.209 |
7.209 |
|||||
Visserij |
6.993 |
7.993 |
7.993 |
|||||
Garanties |
2.925 |
2.925 |
2.925 |
|||||
Plant- en diergezondheid |
0 |
5.200 |
5.200 |
|||||
Diergezondheid en dierenwelzijn |
1.000 |
1.888 |
1.888 |
|||||
Kennisontwikkeling en (agrarische) innovatie |
12.157 |
13.723 |
13.723 |
|||||
Voedselzekerheid en internationaal en Europees landbouwbeleid |
5.926 |
5.926 |
5.926 |
|||||
Agentschappen |
0 |
0 |
0 |
|||||
Onttrekkingen begrotingsreserves |
3.495 |
3.895 |
3.895 |
Subsidies
Duurzame veehouderij (Subsidieregeling sanering varkenshouderijen)
In het Regeerakkoord is € 200 mln. gereserveerd om gezondheids- en leefomgevingsrisico’s in gebieden met een zeer hoge veedichtheid te verminderen. Dit is vormgegeven in twee sporen, een saneringsspoor en een verduurzamingsspoor. De sanering van de varkenshouderij richt zich op de periode 2019–2021. Voor de sanering is € 120 mln. gereserveerd. In het kader van Urgenda is door het kabinet besloten om € 70 mln. extra vrij te maken voor de sanering van de varkenshouderij. Van dit bedrag wordt € 60 mln. toegevoegd aan het hiervoor genoemde budget van € 120 mln. voor de saneringsregeling (verhoging van het subsidieplafond). Daarnaast zal € 10 mln. beschikbaar worden gesteld aan de gemeenten waarin de saneringsproblematiek speelt, als tegemoetkoming in de extra organisatie- en uitvoeringslasten bij het bevoegd gezag.
Plantaardige productie (Energie-efficiëntie glastuinbouw (EG))
Er wordt in totaal € 16 mln. ter beschikking gesteld ten behoeve van het programma Kas als Energiebron. Kas als Energiebron is het innovatie- en actieprogramma dat energiebesparing en het gebruik van duurzame energie in de glastuinbouw stimuleert. Dit programma ondersteunt de opschaling en vroege marktintroductie van integrale innovatieve teelt- en kas(techniek) concepten en gebiedsgerichte glastuinbouw energie-innovaties passend bij een klimaatneutrale toekomst. Met de toegekende middelen wordt de regeling investeringen in energie-efficiëntie glastuinbouw (EG) in 2019 met € 4 mln. en in 2020 met € 12 mln. opgehoogd. Deze regeling heette voorheen de EHG-regeling.
Opdrachten
Plantaardige productie (Innovatieagenda energie)
Binnen het industriegebied Moerdijk is in potentie een grote hoeveelheid restwarmte op een geschikt temperatuurniveau beschikbaar voor aanwending in glastuinbouw en/of de gebouwde omgeving. Momenteel ontbreekt echter de transportinfrastructuur om deze warmte te kunnen benutten. In 2020 wordt € 2,5 mln. ter beschikking gesteld om een warmteleiding en een CO2-leiding te realiseren. Hierdoor kan het aardgasverbruik van een nabijgelegen tuinbouwgebied voor een belangrijk deel worden vervangen door restwarmte. In de gewenste situatie wordt aardgas vervangen door restwarmte en aangevoerde CO2. Restwarmteprojecten zijn belangrijk voor het bereiken van de klimaatopgave binnen de glastuinbouw.