Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 mei 2019
Hierbij bied ik u het Jaarverslag 2018 van de Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch gebied («kustwacht») aan1. De Rijksministerraad heeft dit jaarverslag op 18 april 2019 vastgesteld. Op basis van de Rijkswet Kustwacht legt de Minister van Defensie met dit jaarverslag verantwoording af over het functioneren van de kustwacht in 2018. Het jaarplan 2018 werd op 19 januari 2018 door de Rijksministerraad vastgesteld en is op 13 februari 2018 met uw Kamer gedeeld (Kamerstuk 34 775 X nr. 80). De structuur van dit jaarverslag volgt die van het jaarplan 2018.
Om een verdere kwaliteitsslag te maken binnen de organisatie stond 2018 voornamelijk in het teken van de vormgeving het zogenaamde Intelligence Gestuurd Politieoptreden (IGP). Zo heeft er een roadshow plaatsgevonden langs alle steunpunten over het belang van IGP voor het lokale personeel en de kustwacht in brede zin. Een uitdaging was het inrichten van voldoende capaciteit voor de doorontwikkeling van het Maritiem Informatie Knooppunt.
Op personeel vlak is in 2018 ingezet op het verhogen van het integriteitsbewustzijn door onder andere het aanstellen van een Adviseur Integriteit; een belangrijke stap richting de implementatie van een nieuw integriteitsbeleid in 2019. Ook heeft de kustwacht geïnvesteerd in de werving, opleiding en training van (nieuw) personeel om de krapte in de personele bezetting zo goed en zo snel als mogelijk op te lossen.
Op het gebied van materieel zijn in 2018 de twaalf nieuwe fast interceptors, de zgn. Metal Sharks afgeleverd en uitgerust met nieuwe nachtzichtapparatuur. Op alle steunpunten zijn deze boten inmiddels operationeel. In 2019 zal het vervangingstraject van de waldetectiecapaciteit op de Benedenwindse eilanden worden voortgezet en gaat het vervangingstraject van de luchtverkenningscapaciteit van start.
Met bijna 2.000 kilogram is in 2018 meer drugs onderschept dan in 2017 (1.500 kilogram). Er zijn 238 illegale migranten aangehouden, wat een daling betekent ten opzichte van 2017. De grenssluiting van Venezuela in de eerste maanden van 2018 kan hieraan mede debet zijn geweest. De transporten met migranten worden ook gecombineerd met de smokkel van drugs en wapens. De kustwacht draagt migranten en smokkelwaar over aan de autoriteiten van de desbetreffende landen.
In 2018 heeft de Kustwacht ingezet op de versterking van de samenwerking met ketenpartners, hoewel ook hier capaciteitsproblemen bij zowel de kustwacht als de partners voor uitdagingen zorgden. In de eerste helft van 2018 hebben twee agenten van het Korps Politie Curaçao deelgenomen in de patrouilleteams van het steunpunt Curaçao en zijn met de Douane gezamenlijke patrouilles uitgevoerd. Binnen het in januari 2018 opgerichte Actiecentrum Ondermijnende Criminaliteit te Curaçao (ACOC) pakken ketenpartners ondermijnende criminaliteit aan. Op Bonaire is de operationele samenwerking tussen kustwacht en ketenpartners geïntensiveerd, wat leidde tot succesvolle gezamenlijke inzet bij het onderscheppen van drugssmokkelaars. Op internationaal vlak heeft de kustwacht van Venezuela de jaarlijkse oefening Open Eyes in 2018 afgezegd, omdat er geen Venezolaanse capaciteit beschikbaar was.
Zoals uw Kamer bekend, maakt het kabinet de investeringen in de kustwacht deels mogelijk door het besluit om met ingang van 2018 jaarlijks structureel € 10 miljoen extra beschikbaar te stellen voor de taakuitoefening van de kustwacht. Daarmee is nog geen volledige dekking gevonden voor alle benodigde vervangingsinvesteringen. Het Lange Termijn Plan (LTP) 2019–2028 geeft inzicht in de beleidsvoornemens voor de periode 2019–2028, zet uiteen hoe de Kustwacht zich op de langere termijn dient te ontwikkelen en welke capaciteiten incl. uitgaven daarvoor nodig zijn. De besluitvorming over de (extra) bijdrage aan de financiering door de afzonderlijke Landen van het Koninkrijk is nog gaande en bepaalt de reikwijdte en de mate waarin de toekomstige taakinvulling kan worden uitgevoerd. Zodra deze gesprekken zijn afgerond, kan het LTP definitief worden vastgesteld in de Rijksministerraad en aan uw Kamer worden aangeboden.
De Minister van Defensie, A.Th.B. Bijleveld-Schouten