Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 11 maart 2019
Recentelijk zijn de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften en de Wet justitiële en strafvorderlijke gegevens gewijzigd in verband met het verstrekken van gegevens over personen met diplomatieke immuniteit die verkeersovertredingen hebben begaan (Stb. 2019, nr. 51). Deze wijzigingen waren noodzakelijk voor het invoeren van een nieuw systeem om diplomaten en medewerkers van internationale organisaties die immuniteit genieten aan te spreken op verkeersovertredingen die begaan worden met voertuigen met een diplomatiek kenteken. De uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden van 26 september 2014 heeft een einde gemaakt aan de praktijk om deze personen dezelfde administratieve sanctie op te leggen als personen zonder immuniteit. Dit vergde een nieuwe aanpak. Met deze brief informeer ik uw Kamer over de verdere voortgang met deze aanpak alsmede over de ontwikkeling sinds 2015 in het aantal geflitste overtredingen.
In mijn brief van 20 maart 2018 (Kamerstuk 34 775 V, nr. 68) heb ik u het nieuwe systeem voor notificatie van verkeersovertredingen uiteengezet, dat onder andere met het oog op de vergroting van de verkeersveiligheid en het stimuleren van de naleving van de Nederlandse verkeersregels is voorbereid.
Nieuw systeem voor notificatie van verkeersovertredingen
Met behulp van dit systeem worden de diplomaten en medewerkers van internationale organisaties die immuniteit genieten aangesproken op verkeersovertredingen door middel van een door het Ministerie van Buitenlandse Zaken ondertekende notificatiebrief vergezeld van een verzoek om vrijwillige betaling van een bedrag dat overeenkomt met het bedrag van de administratieve sanctie die een persoon zonder immuniteit opgelegd zou worden. De verwachting is dat het feit dat de betreffende voertuigeigenaren gealerteerd worden op de verkeersovertredingen tot een daling van het aantal overtredingen zal leiden.
Op basis van geaggregeerde aantallen overtredingen per organisatie of diplomatieke zending worden, in die gevallen waar er sprake is van hoge aantallen verkeersovertredingen bij (de medewerkers van) een internationale organisatie dan wel diplomatieke zending, deze organisaties en diplomatieke zendingen door het Ministerie van Buitenlandse Zaken aangeschreven. Mocht dat niet tot verbetering leiden, dan wordt het gesprek aangegaan met de betrokken organisatie of diplomatieke zending en kunnen uiteindelijk andere maatregelen genomen worden, zoals het publiceren van een ranglijst.
Verkeersovertredingen sinds 2015
Hoeveel personen met diplomatieke immuniteit een verkeersovertreding hebben begaan is sinds 3 februari 2015 niet met zekerheid te vast te stellen. Naar aanleiding van het arrest van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden is het CJIB – in opdracht van het openbaar ministerie – op 3 februari 2015 gestopt met het verzenden van beschikkingen op grond van de Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften en het innen van boetes opgelegd door middel van een strafbeschikking.
In 2015 zijn voor die datum 42 beschikkingen verstuurd. Het is bekend dat hierna in 2015 nog ongeveer 9850 flitsfoto’s zijn ingestroomd van kentekens die toebehoren aan personen die diplomatieke immuniteit genieten. Dit is de ongefilterde instroom van door digitale handhavingsmiddelen geconstateerde flitsovertredingen waar in verband met de gestaakte handhaving geen nadere beoordeling van heeft plaatsgevonden. Deze cijfers zijn geenszins te vergelijken met het aantal vastgestelde overtredingen omdat de onjuiste en de ten onrechte geconstateerde overtredingen hier nog niet uit zijn gefilterd. Dit is in 2016 naar aanleiding van vragen van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken ook met uw Kamer gedeeld (Kamerstuk 34 300 V, nr. 75).
Ook voor de jaren die daarop volgden beschik ik enkel over de instroom van door digitale handhavingsmiddelen geconstateerde flitsovertredingen waar in verband met de gestaakte handhaving geen nadere beoordeling van heeft plaatsgevonden. Het gaat in totaal om 23.583 overtredingen in 2016, 26.722 overtredingen in 2017 en 29.584 overtredingen in 2018. Dat is een flinke stijging.
Het verheugt mij dat het systeem nu van start kan gaan op 1 mei 2019, dezelfde datum waarop de voor dit systeem noodzakelijke wetswijziging in werking treedt. Ik vertrouw er op dat het een positieve bijdrage aan de verkeersveiligheid en de naleving van de Nederlandse verkeersregels zal opleveren, maar realiseer me ook dat het enige tijd zal duren voordat het effect van het systeem gemeten kan worden. Verwacht wordt dat er na een jaar een beeld verkregen kan worden. Ik zal daarom in mei/juni 2020 uw Kamer verslag doen van de effecten van het systeem.
De Minister van Buitenlandse Zaken, S.A. Blok