Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabiliteitswet van 2001 dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Op begrotingsartikelniveau is in de Rijksbegrotingsvoorschriften omschreven welke ondergrens hiervoor gehanteerd moet worden. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Als een toelichting nodig is, worden voor de uitwerking daarvan in deze suppletoire begroting vervolgens op subartikelniveau de onderliggende uitgavenmutaties toegelicht, indien deze 10% of meer afwijken ten opzichte van de stand van de ontwerpbegroting 2017, met een minimum van EUR 2 miljoen.

Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op begrotingsartikelniveau toegelicht.

• – Op basis van wijzigingen in de CPB-ramingen voor het BNI (ODA) en de prijscomponent van het BBP is de omvang van de HGIS bijgesteld. Het ODA budget wordt hierdoor met EUR 76,5 miljoen verhoogd en het non-ODA budget verlaagd met EUR 1,2 miljoen.

• – Er vindt een aantal overboekingen van, naar en binnen de HGIS plaats. Het betreft overhevelingen tussen verschillende departementen waarbij in enkele gevallen middelen uit de HGIS gaan maar ook worden toegevoegd. De belangrijkste mutatie betreft de kapitaalstorting voor 2017 van USD 41,26 miljoen die verband houdt met de toetreding tot de Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB). Als gevolg van een besluit van de OESO-DAC is het mogelijk om 83% van de kapitaalinleg te rapporteren als ODA.

• – Een deel van de meerontvangsten op de begrotingen van Buitenlandse Zaken en Financiën wordt ingezet om de uitgaven van het HGIS-kader te verhogen. Bij Buitenlandse Zaken betreft het met name hogere ontvangsten vanwege verkoop van roerende goederen, meerontvangsten op interdepartementale doorbelastingen en meerontvangsten vanwege koersontwikkelingen (EUR 15 miljoen). Op de begroting van het Ministerie van Financiën stijgen de ontvangsten vanwege een aantal restituties door internationale financiële instellingen (EUR 3,8 miljoen). Hier staat tegenover dat de geraamde ontvangsten bij Defensie dalen. Dit komt door minder dan verwachte aanvragen voor Vessel Protection Detachments (VPD’s) die kwetsbare scheepvaart voor de Afrikaanse noordoostkust helpt beschermen tegen piraterij.

• – Binnen de HGIS verwacht een aantal departementen lagere realisaties dan geraamd. De belangrijkste mutaties zijn opgenomen op de begrotingen van Buitenlandse Zaken, Justitie en Veiligheid en Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

De Voorjaarsraming (Spring Forecast) 2017 van de Europese Commissie is bij miljoenennota verwerkt in de Nederlandse afdrachten. Bij de Voorjaarsraming worden geen nieuwe EU-uitgaven geautoriseerd, maar worden de grondslagen voor BNI-ramingen, de BTW-ramingen en de invoerrechten geactualiseerd.

Daarnaast is in de miljoenennota de jaarlijkse technische aanpassing van het huidige Meerjarig Financieel Kader (MFK) verwerkt in de Nederlandse afdrachten. Met de technische aanpassing wordt er in totaal EUR 14 miljard (lopende prijzen) aan marge onder het betalingenplafond van 2016 in gelijke tranches doorgeschoven naar 2018, 2019 en 2020, via de Global Margin for Payments. Daarbij is ook het surplus over 2016 meegenomen. Het doorschuiven van de marges naar latere jaren is vooral het gevolg van vertragingen in de uitvoering van het Europese cohesiebeleid. Dit leidde tot een verlaging van het budget met EUR 385,7 miljoen.

De aanvullende begroting (Draft Amending Budget 6, kortweg DAB 6) waarmee de effecten van de Spring Forecast in de Europese begroting worden verwerkt is pas laat in het jaar door de Europese Commissie gepresenteerd, waardoor het niet meer mogelijk is dat de effecten van de Spring Forecast op de BNI- en BTW-afdracht nog in 2017 in de afdrachten van 2017 worden verwerkt. Daarom wordt bij Najaarsnota het effect van de Spring Forecast op de Nederlandse BNI- en BTW-afdracht tegengeboekt, wat leidt tot een EUR 64,5 miljoen lagere afdracht in 2017.

De Voorjaarsraming (Spring Forecast) 2017 van de Europese Commissie is bij miljoenennota verwerkt in de Nederlandse afdrachten. Bij de Voorjaarsraming worden geen nieuwe EU-uitgaven geautoriseerd, maar worden de grondslagen voor BNI-ramingen, de BTW-ramingen en de invoerrechten geactualiseerd.

Daarnaast is in de miljoenennota de jaarlijkse technische aanpassing van het huidige Meerjarig Financieel Kader (MFK) verwerkt in de Nederlandse afdrachten. Met de technische aanpassing wordt er in totaal EUR 14 miljard (lopende prijzen) aan marge onder het betalingenplafond van 2016 in gelijke tranches doorgeschoven naar 2018, 2019 en 2020, via de Global Margin for Payments. Daarbij is ook het surplus over 2016 meegenomen. Het doorschuiven van de marges naar latere jaren is vooral het gevolg van vertragingen in de uitvoering van het Europese cohesiebeleid. Dit leidde tot een verlaging van het budget met EUR 385,7 miljoen.

De aanvullende begroting (Draft Amending Budget 6, kortweg DAB 6) waarmee de effecten van de Spring Forecast in de Europese begroting worden verwerkt is pas laat in het jaar door de Europese Commissie gepresenteerd, waardoor het niet meer mogelijk is dat de effecten van de Spring Forecast op de BNI- en BTW-afdracht nog in 2017 in de afdrachten van 2017 worden verwerkt. Daarom wordt bij Najaarsnota het effect van de Spring Forecast op de Nederlandse BNI- en BTW-afdracht tegengeboekt, wat leidt tot een EUR 64,5 miljoen lagere afdracht in 2017.

Artikel 7.1.1; Personeelskosten:

De kosten voor personeel nemen toe met EUR 2,4 miljoen. Dit wordt hoofdzakelijk veroorzaakt doordat een deel van de uitgaven voor lokaal personeel en overige aan personeel gerelateerde uitgaven op de posten gekoppeld is aan de USD. Vanwege de koersontwikkeling zijn de uitgaven daardoor toegenomen.

Artikel 7.1.2; Materiele kosten:

De materiële uitgaven nemen per saldo toe met EUR 12,9 miljoen. Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt doordat het Ministerie van Buitenlandse Zaken in 2017 is verhuisd van de Bezuidenhoutseweg naar de Rijnstraat in Den Haag. Omdat de verhuisdatum later valt dan oorspronkelijk gepland, dient voor een langere periode dubbele huurlasten te worden betaald aan het Rijksvastgoedbedrijf. Dit is gebaseerd op in het verleden gemaakte afspraken binnen het Rijksbrede huisvestingsstelsel. De ICT kosten stijgen hoofdzakelijk door extra kosten voor digitale verbindingen met vertegenwoordigingen in het buitenland, hogere kosten voor samenwerkingsapplicaties, de verhuizing van het datacenter naar de Rijnstraat en aanvullende uitgaven voor de projecten die verband houden met het nieuwe BZ-administratiesysteem. Hier staat een daling tegenover van de uitgaven voor investeringen in panden in het buitenland.

Artikel 7.10 en 7.11

De ontvangsten stijgen onder meer als gevolg van de ontwikkeling van de wisselkoers van de USD. Het ministerie werkt met een vooraf vastgestelde wisselkoers ten opzichte van buitenlandse valuta (de zgn. corporate rate). Deze koers wordt samen met de presentatie van de begroting vastgesteld en voor het hele jaar gehanteerd. Omdat bij betalingen in buitenlandse valuta gedurende het jaar een verschil ontstaat als gevolg van de werkelijk geldende koers, ontstaat een saldo. Voor 2017 wordt rekening gehouden met EUR 5 miljoen. Daarnaast stijgen de ontvangsten vanwege verkoop van roerende goederen op buitenlandse vertegenwoordigingen en als gevolg van meer doorbelasting van gemaakte kosten voor andere departementen.