Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Op basis van de Nationale energieverkenning 2017 (Kamerstuk 30 196, nr. 559) heb ik bezien welke gevolgen optreden door maatregelen uit het Regeerakkoord. Inclusief de maatregelen in het Regeerakkoord en een structureel veronderstelde toename van de netwerktarieven ten aanzien van de levering van elektriciteit stijgt de gemiddelde energierekening voor huishoudens in 2021 naar schatting met circa € 175 ten opzichte van 2017.

Sinds 2013 is de ODE van kracht die voorziet in dekking voor de kasuitgaven die samenhangen met de stimulering van hernieuwbare energieproductie (in het bijzonder de SDE+ inclusief de uitrol van windenergie op zee). Deze uitgaven lopen sinds 2013 op van € 100 miljoen in 2013 naar € 1.074 miljoen in 2018 en ruim € 2.600 miljoen in 2021.

In het Regeerakkoord is voorts een verschuiving van de belastingheffing op elektriciteit naar aardgas opgenomen, en een verlaging van de belastingvermindering per elektriciteitsaansluiting. De budgettaire opbrengst die hiermee samenhangt, wordt benut voor verlaging van de belastingtarieven in de inkomstenbelasting. Uit de doorrekening van het Regeerakkoord blijkt dat voor alle inkomensgroepen de koopkracht per saldo toeneemt. In dit resulterende koopkrachtbeeld zijn zowel de oplopende ODE als de maatregelen in de sfeer van de energiebelasting opgenomen.

De energiebelasting en de ODE zijn heffingen die het energieverbruik van afnemers belasten, ongeacht het inkomen van de betrokken huishoudens. Ten aanzien van het aardgas- en elektriciteitsverbruik naar inkomensgroep is sprake van een heterogeen beeld dat onder andere afhankelijk is van de woonsituatie en de gezinssamenstelling. Maar ook de leeftijd van eventueel aanwezige kinderen in het gezin speelt een rol. Ook zijn woningtype, de grootte van de woning en het bouwjaar van invloed op het energieverbruik. Dit heterogene beeld doet zich binnen en tussen alle inkomensgroepen voor en leidt ertoe dat geen eenduidige uitspraken gedaan kunnen worden over het specifieke energieverbruik bij een bepaald inkomensniveau.

Het Belastingplan 2018 (Kamerstuk 34 785) bevat tevens een tijdelijke verhoging van de energiebelasting met € 200 miljoen voor de jaren 2018 en 2019, ter dekking van uitgaven ter bevordering van energiebesparing in gereguleerde huurwoningen, vormgegeven in de stimuleringsregeling energieprestatie huursector (STEP). Daarmee wordt uitvoering gegeven aan afspraken in het Energieakkoord. Gemiddeld genomen zal als gevolg van deze tijdelijke verhoging een huishouden ongeveer in 2018 en 2019 € 15 euro per jaar extra energiebelasting bijdragen. Deze verhoging van de energiebelasting wordt in 2020 teruggedraaid.

De Minister van BZK gaat in een separate brief in op de positie van huurders in sociale huurwoningen, toegespitst op de beleidsmaatregelen die daarvoor zijn en worden genomen. Deze brief is recent aan uw Kamer gestuurd (Kamerstuk 34 762, nr. 14).

Zoals uit de bovenstaande tabel blijkt, leidt het voorstel van lid van der Lee logischerwijs tot een daling van de energierekening voor huishoudens. Daarentegen nemen de lasten voor bedrijven toe.

Tabel 3 geeft een indruk van de ontwikkeling van de lasten voor huishoudens en bedrijven indien de lasten conform het wetsvoorstel voor 50% bij huishoudens en voor 50% bij bedrijven neerslaan, afgezet tegen het alternatieve voorstel van het lid Van der Lee. De toenemende lasten voor bedrijven zijn nodig om dezelfde beoogde opbrengst van de ODE 2018 te realiseren.