Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 20 januari 2017
Op verzoek van de vaste commissie voor Defensie van 19 januari 2017 informeer ik u over de gevolgen van de premiestijging voor het ouderdoms- en nabestaandenpensioen zoals die door het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) is vastgesteld.
De belangrijkste redenen voor de stijging van de premies zijn de lage rente en het lagere verwachte rendement in de komende jaren. De premiestijging geldt voor alle ambtenaren die zijn aangesloten bij het ABP, dus ook voor medewerkers van Defensie. Voor burgermedewerkers bij Defensie stijgt de pensioenpremie voor ouderdoms- en nabestaandenpensioen (OP/NP) en premie Algemene nabestaandenwet (Anw-)compensatie van 19,1 procent in 2016 naar 21,5 procent in 2017. Deze premie wordt voor 70 procent betaald door de werkgever (15,05 procent) en voor 30 procent door de werknemer (6,45 procent). Zoals bekend hebben militairen binnen het ABP een aparte pensioenregeling, de zgn. eindloonregeling. Hiervoor geldt een andere premie.
In 2004 zijn burgerambtenaren overgestapt van een eindloonstelsel naar een middelloonstelsel. Om de eindloonregeling voor militairen (voorlopig) in stand te houden, is toen een aantal afspraken gemaakt. Eén van die afspraken was de zgn. koppelafspraak. Deze houdt in dat, bij een premiewijziging voor het militaire ouderdomspensioen, het werkgeversdeel niet méér kan stijgen dan bij de overige werkgevers binnen de rijksoverheid. Het meerdere komt dan, in de vorm van een opslag, voor rekening van de werknemers. Die afspraak over de premieverdeling tussen werkgevers en werknemers is toentertijd vastgelegd in de pensioenovereenkomst van de sociale partners, en beoogt de betaalbaarheid van het eindloonstelsel te waarborgen, waardoor de aanspraken die daarbij horen zoveel mogelijk in stand kunnen blijven.
Als gevolg van de eindloonregeling stijgen de OP/NP-premie en premie Anw-compensatie voor militairen in 2017 van 18,9 procent naar 23,9 procent. De werkgever neemt 14,7 procent van de ouderdoms- en nabestaandenpremie voor zijn rekening. De werknemer betaalt 6,6 procent en een opslag van 2,6 procent. Bij de premiebetaling voor het militaire pensioen geldt overigens een franchise van ongeveer € 19.000. Dit betekent dat het effect van de hogere premie bij een inkomen van meer dan € 19.000 zichtbaar wordt. Voorts valt de premiestijging bij hogere inkomens c.q. rangen hoger uit. Dit kan leiden tot een netto inkomensachteruitgang voor militairen van, afhankelijk van het inkomen, ongeveer 10 euro tot 120 euro per maand.
Het is evident dat dit een tegenvaller is voor betrokkenen. In de verdere uitwerking van het eerste deelakkoord voor de arbeidsvoorwaarden dat in 2015 is gesloten (Kamerstuk 34 000 X, nr. 77) wordt dan ook nadrukkelijk naar de inrichting van het militaire pensioenstelsel gekeken. Op de eventuele resultaten daarvan kan ik echter nog niet vooruit lopen.
De Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert