Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 8 december 2016
Bij de begrotingsbehandeling van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (Handelingen II 2016/17, nr. 27, Begroting Buitenlandse Zaken) is door de heer Knops een amendement ingediend (Kamerstuk 34 550 V, nr. 18) dat beoogt binnen het Mensenrechtenfonds een bedrag van EUR 1,5 miljoen vrij te maken voor financiering van de niet-gouvernementele organisatie Karama. Karama is een groot vrouwennetwerk dat zich inzet voor vrouwenrechten in de MENA-regio. Hierbij licht ik graag toe waarom ik dit amendement heb ontraden.
Subsidieverlening wordt beheerst door regels die in het bestuursrecht zijn neergelegd en die er toe strekken om de legitimiteit en transparantie van het subsidieproces te waarborgen. Voor subsidieverlening door de Minister van Buitenlandse Zaken en de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking gelden, naast de Algemene wet bestuursrecht, de voorschriften die ingevolgde de Subsidieregeling Ministerie van Buitenlandse Zaken in beleidskaders zijn vastgelegd.
Hogergenoemde regels gelden ook voor subsidies ten laste van het Mensenrechtenfonds. In januari wordt een nieuw beleidskader binnen dit fonds gepubliceerd op basis waarvan niet-gouvernementele organisaties een subsidieaanvraag kunnen indienen.
Subsidieverlening aan bepaalde organisaties buiten een beleidskader om, zoals voorgesteld in het amendement van de heer Knops, gaat voorbij aan de inhoudelijke criteria en beslisregels die voor elke subsidieaanvrager gelijkelijk van toepassing zijn. Dit is onwenselijk omdat het de legitimiteit van de beleidskaders ondergraaft en op gespannen voet staat met beginselen van gelijke behandeling, objectiviteit en transparantie.
Subsidieverlening buiten een beleidskader om wordt alleen in incidentele, bijzondere gevallen toegepast. Bijvoorbeeld wanneer het gaat dan om activiteiten, die een betekenisvolle bijdrage leveren aan het realiseren van mijn beleidsdoelstellingen, of indien naleving van het kader voor de betrokken organisatie gevolgen zou hebben die wegens bijzondere omstandigheden onevenredig zijn in verhouding tot de met het kader te dienen doelen («hardheidsclausule»).
Naar mijn oordeel doet geen van deze uitzonderingsgronden zich hier voor. Karama kan – binnen het in januari te publiceren subsidiebeleidskader – een projectvoorstel indienen.
De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders