Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 2

De in de begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Wetsartikel 3

De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Voorstel van wet

Het onderhavige wetsvoorstel leidt tot een verlaging van de begroting 2016 van Buitenlandse Zaken (V) met EUR 475,2 miljoen door met name de lagere afdracht aan de Europese Unie. Daarnaast is sprake van verlaagde ontvangsten met EUR 14 miljoen.

2. Leeswijzer

De voorliggende suppletoire begroting bevat de voorgestelde wijzigingen ten opzichte van de Ontwerpbegroting 2016 van hoofdstuk V van de begroting van het Rijk.

In de toelichting worden de wijzigingen welke zijn opgetreden in de omvang van de HGIS en de belangrijkste mutaties op de begroting van Buitenlandse Zaken toegelicht. Ten slotte volgt per artikel de nieuwe stand en een toelichting op de opmerkelijke verschillen.

Per artikel is een tabel opgenomen met de mutaties. De toelichting per beleidsartikel heeft betrekking op de kolom mutaties suppletoire begroting. Het aantal activiteiten en het aantal financiële instrumenten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken inclusief het postennet is aanzienlijk. Dat betekent dat er in sommige gevallen geen uitputtende opsomming is van de financiële instrumenten per artikelonderdeel.

Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabiliteitswet van 2001 dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Daarbij wordt vanaf 2016 gebruik gemaakt van het financiële instrument. Ook is omschreven welke ondergrens gehanteerd moet worden, waarboven een uitgavenmutatie moet worden toegelicht. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen beleidsmatige en technische mutaties. Op verplichtingenniveau worden mutaties groter dan 10% ten opzichte van de vorige stand, op artikelniveau toegelicht.

3. Wijzigingen in de omvang van de HGIS

In deze paragraaf wordt geschetst welke wijzigingen zijn opgetreden in de omvang van de HGIS sinds de Miljoenennota 2016. Zoals uit de hierna volgende tabel blijkt is de HGIS voor 2016 toegenomen met EUR 780,4 miljoen.

Omvang van de HGIS (bedragen x EUR 1 miljoen)	MJN 2016	VJN 2016	Mutatie
HGIS-uitgaven	5.678,6	6.524,5	845,9
HGIS-ontvangsten	263,4	328,9	65,5
Omvang HGIS (uitgaven min ontvangsten)	5.415,2	6.195.6	780,4

Deze toename van de HGIS is het gevolg van meerdere mutaties met name veroorzaakt door kasschuiven uit latere jaren en per saldo overboekingen naar de HGIS voor opvang in de regio en mutaties op het Budget Internationale Veiligheid (BIV). In de hierna volgende tabellen is een vijftal categorieën opgenomen en zijn verder per onderdeel beknopt toegelicht.

Stand Miljoenennota 2016	5.678,6
1. Aanpassing BNI/BBP-raming	– 21,8
2. Eindejaarsmarge	85,7
3. Overboekingen van/naar HGIS	172,9
4. Kasschuiven	543,6
5. Desalderingen	65,5
Totaal mutaties Voorjaarsnota 2016	845,9
Stand Voorjaarsnota 2016	6.524,5
HGIS-ontvangsten (bedragen x EUR 1 miljoen)	Totaal
Stand Miljoenennota 2016	263,4
Totaal mutaties Voorjaarsnota 2016	65,5
Stand Voorjaarsnota 2016	328,9

Toelichting:

• 1. Op basis van wijzigingen in de CPB-ramingen voor het BNI (ODA) en de prijscomponent van het BBP (non-ODA) is de omvang van de HGIS per saldo verlaagd met EUR 21,8 miljoen.

• 2. De eindejaarsmarge, die over 2015 is aangevraagd, is in 2016 toegevoegd aan de HGIS. Het betreft hier de reguliere eindejaarsmarge maar ook de verrekening van de overschrijding van het noodhulpfonds in 2015.

• 3. Er vinden meerdere overboekingen van en naar de HGIS plaats. Dit wordt met name veroorzaakt doordat enerzijds middelen worden toegevoegd aan de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking voor opvang in de regio. Daar staat tegenover dat budget wordt overgeheveld uit het Budget Internationale Veiligheid naar de begroting van Defensie. Het gaat hierbij om Defensie-uitgaven voor activiteiten gekoppeld aan missies en operaties die geen onderdeel van de HGIS zijn.

• 4. Een aantal kasschuiven is opgenomen binnen de HGIS. Waaronder een kasschuif van EUR 236 miljoen uit 2017 naar 2016 voor het budget voor de Wereldbank ter optimalisatie van het kasritme van de Staat en een schuif van EUR 313 miljoen uit latere jaren voor de opvang van asielzoekers.

• 5. Per saldo nemen de ontvangsten toe. Dit wordt veroorzaakt door mutaties bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (klimaatmiddelen), Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (vrijval van de begrotingsreserve voor FOM en FIB) en Defensie (ontvangsten van de VN voor de missie in Mali). Deze middelen worden binnen de HGIS opnieuw ingezet voor klimaatdoeleinden, het nieuwe instrument voor het bedrijfsleven: het Dutch Trade en Investment Fund (DTIF) en verrekend op de begroting van Defensie.

4. Overzicht belangrijkste suppletoire mutaties 2016

Uitgaven:

Het onderhavige wetsvoorstel leidt tot een verlaging van de geraamde uitgaven 2016 van Buitenlandse Zaken (V) met per saldo EUR 475,2 miljoen door met name een lagere afdracht aan de Europese Unie.

In de volgende tabel volgt een overzicht van de meest in het oog springende beleidsmatige wijziging ten opzichte van de Ontwerpbegroting 2016 van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V), gevolgd door een toelichting. De overige mutaties worden bij onderdeel 5, Toelichting per beleidsartikel, toegelicht.

Bedragen x EUR 1 miljoen

Artikel		Mutatie
2.4	Eigen en bondgenootschappelijke veiligheid	41,6
3.1	Afdracht Europese Unie	– 503.2

Toelichting

Artikel 2.4

De verhoging van het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband in 2016 betreft een saldo van mutaties. Bij Voorjaarsnota wordt de politiek overeengekomen verdeling van het Budget Internationale Veiligheid (BIV) technisch overgeheveld naar de begroting van BZ op artikelonderdeel 2.4. Daarnaast stijgt het budget omdat via de eindejaarsmarge de niet ingezette middelen voor de VN-crisisbeheersingsoperaties uit 2015 zijn toegevoegd. Het Nederlandse aandeel van het budget voor VN-crisisbeheersingsoperaties is pas eind 2015 opnieuw vastgesteld. Om die reden was het niet meer mogelijk de betaling voor het 2^de halfjaar van 2015 nog in dat jaar te verrichten. De betaling is daarom doorgeschoven naar 2016.

Artikel 3.1

Vanwege de vertraagde aanname van de achtste aanvullende begroting in 2015, zijn de restituties verbonden aan deze aanvullende begroting verwerkt in de raming van het Nederlandse afdrachten aan de Europese Unie in het jaar 2016. Het betreft de tweede terugbetaling van de nacalculatie uit 2014, de restitutie van de nacalculatie van de BTW- en BNI-grondslagen in 2015, de restitutie van de hogere invoerrechten en de terugbetaling van de hogere overige inkomsten. Daarnaast is sprake van een aanvullende meevaller in de afdrachten voor 2016 als gevolg van de teruggave van het surplus over de EU-begroting 2015.

5. Toelichting per beleidsartikel

Beleidsartikel 1

Beleidsartikel 1 Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
			(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen			94.041	0	40	94.081	– 240	260	1.060	1.060
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			113.591	0	460	114.051	260	260	260	260
		waarvan juridisch verplicht				94%
1.1	Goed functionerende internationale instellingen met een breed draagvlak		57.921		460	58.381	260	260	260	260
	Subsidies
		Internationaal recht	6.385		200	6.585
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Verenigde Naties	40.501		0	40.501
		OESO	6.425		0	6.425
		VN-campagne VN veiligheidsraad	1.570		0	1.570
		Internationaal Strafhof	3.040		260	3.300
1.2	Bescherming en bevordering van mensenrechten		55.670	0	0	55.670	0	0	0	0
	Subsidies
		Bevordering van het vrije woord	14.000		0	14.000
		Landenprogramma's mensenrechten	12.415		0	12.415
	bijdragen (inter) nationale organisaties
		Landenprogramma's mensenrechten	21.505	0	0	21.505
		Centrale mensenrechtenprogramma's	7.750		0	7.750

Uitgaven en verplichtingen

Geen toelichting

Beleidsartikel 2

Beleidsartikel 2 Veiligheid en stabiliteit Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
			(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen			233.499	3.200	51.518	288.217	– 1.743	– 1.765	– 2.665	– 2.165
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			248.740	3.200	51.037	302.977	5.696	6.208	7.551	9.360
		waarvan juridisch verplicht				90%
2.1	Goede internationale samenwerking ter bevordering van de eigen en bondgenootschappelijke veiligheid		16.122		4.114	20.236	– 251	– 1.500	– 1.500	– 1.500
	Subsidies
		Programma ondersteuning buitenlands beleid	2.250		1.000	3.250
		Atlantische Commissie	500		0	500
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		NAVO	9.807		3.414	13.221
		Veiligheidsfonds	1.700		0	1.700
		WEU	565		0	565
2.2	Bestrijding en terugdringing van internationaal terrorisme en andere vormen van internationale criminaliteit		7.900		230	8.130	65	15	– 99	– 99
	Subsidies
		Anti-terrorisme instituut	300		550	850
	Opdrachten
		Global Forum on Cyber Expertise	800		– 320	480
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		Contra-terrorisme	6.800		0	6.800
2.3	Bevordering van ontwapening en wapenbeheersing, bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens en het voeren van een transparant en verantwoord wapenexportbeleid		10.794		3.500	14.294
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		IAEA	7.317			7.317
		OPCW en andere ontwapeningsorganisaties	1.557		3.500	5.057
		CTBTO	1.920			1.920
2.4	Bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband		194.484		41.581	236.065	2.794	4.376	5.577	5.577
	Subsidies
		Landenprogramma's veiligheid voor mensen (stabiliteitsfonds)	26.500		5.000	31.500
		Nederland Helsinki Comité	28			28
	Bijdragen (inter) nationale organisaties
		OVSE	7.195			7.195
		VN-contributie voor crisisbeheersingsoperaties	102.000		24.000	126.000
		waarvan landenprogramma's veiligheid voor mensen (stabiliteitsfonds)	58.400		5.746	64.146
		Training buitenlandse diplomaten	0		1.400	1.400
2.5	Bevordering van transitie in prioritaire gebieden		19.440	3.200	1.612	24.252	3.088	3.317	3.573	5.382
	Bijdragen (inter)nationale organisaties/Subsidies
		Nederlands Fonds voor Rgeionale Partnerschappen (NFRP); «MATRA»	10.822		1.175	11.997
		Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen (NFRP); «Shiraka»	8.618		3.157	11.775
Ontvangsten			1.197			1.197	0	0	0	0
2.10	Doorberekening Defensie diversen		197			197
2.40	Restituties programma's		1.000			1.000

Verplichtingen

Het verplichtingenbudget kent een stijging doordat het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband toeneemt. Dit als gevolg van de overheveling van middelen uit het Budget Internationale Veiligheid (op de begroting van Defensie) naar het Stabiliteitsfonds. Bovendien wordt het budget verhoogd vanwege de toevoeging van de eindejaarsmarge uit 2015 voor de Nederlandse contributie aan VN-crisisbeheersingsoperaties (analoog aan de uitgaven). Ten slotte stijgt het verplichtingenbudget doordat, als onderdeel van het Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen, nieuwe verplichtingen worden aangegaan voor het Nederlands-Arabisch partnerschap «Shiraka» in een aantal Arabische landen.

Uitgaven

Artikel 2.4

De verhoging van het budget voor bevordering van veiligheid, stabiliteit en rechtsorde in internationaal verband in 2016 betreft een saldo van mutaties. Bij Voorjaarsnota wordt de politiek overeengekomen verdeling van het Budget Internationale Veiligheid (BIV) technisch overgeheveld naar de begroting van BZ (Stabiliteitsfonds). Een deel hiervan wordt vervolgens overgeheveld naar de begroting van BHOS voor het speerpunt veiligheid en rechtsorde. De middelen worden ingezet voor activiteiten op het gebied van veiligheidssectorhervorming, vredesopbouw, rechtsstaatontwikkeling, capaciteitsopbouw en de beveiliging van diplomaten en ambassades in gebieden waar dat noodzakelijk is. Daarnaast stijgt het budget omdat via de eindejaarsmarge de niet ingezette middelen voor de VN-crisisbeheersingsoperaties uit 2015 zijn toegevoegd. Het Nederlandse aandeel van het budget voor VN-crisisbeheersingsoperaties is pas eind 2015 opnieuw vastgesteld. Om die reden was het niet meer mogelijk de betaling voor het 2^de halfjaar van 2015 nog in dat jaar te verrichten. De betaling is daarom doorgeschoven naar 2016.

Artikel 2.5

Het (non-ODA) budget voor het Nederlands Fonds voor Regionale Partnerschappen (NFRP); «Shiraka», wordt structureel overgeheveld van de begroting van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (art. 1.3) naar de begroting van Buitenlandse Zaken. Mede op grond van een evaluatie in 2015 is besloten vanaf 2016 het dit budget te centraliseren op de begroting van Buitenlandse Zaken. Daarnaast is het amendement Servaes/Ten Broeke (34 300 V, nr. 16) verwerkt op dit onderdeel van de begroting.

Beleidsartikel 3

Beleidsartikel 3 Europese samenwerking Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
			(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen			7.698.273	0	– 509.464	7.188.809	1.392	– 1.392	0	0
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			7.891.356	0	– 519.724	7.371.632	8.540	0	0	0
		waarvan juridisch verplicht				100%
	Een democratische, slagvaardige en transparante Europese Unie die haar burgers vrijheid, recht, veiligheid, welvaart en duurzame economische groei biedt		7.650.799		– 503.153	7.147.646	0	0	0	0
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		BNI-afdracht	4.238.910		– 503.836	3.735.074
		BTW-afdracht	478.289		683	478.972
		Invoerrechten	2.933.600			2.933.600
3.2	Een effectief, efficient en cohorent optreden van de Unie ten opzichte van derde landen en regio's, inclusief ontwikkelingslanden		192.735		– 10.860	181.875	8.540	0	0	0
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Europees Ontwikkelingsfonds	192.735		– 10.860	181.875
3.3	Een hechtere Europese waardengemeenschap		10.100			10.100
	Bijdragen (internationale organisaties
		Raad van Europa	10.100			10.100
3.4	Versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28		37.722		– 5.711	32.011	0	0	0	0
	Subsidies/Opdrachten
		EU-voorzitterschap	33.385		– 5.711	27.674
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Benelux bijdrage	3.979		0	3.979
		EIPA	348		0	348
Ontvangsten			2.403.041	0	– 13.987	2.389.054	0	0	0	0
3.10	Diverse ontvangsten EU		2.402.891		– 13.987	2.388.904	0	0	0	0
		Invoerrechten	325.827		– 13.987	311.840
		Overige ontvangsten EU	2.077.064		0	2.077.064
3.30	Restitutie Raad van Europa		150			150	0	0	0	0

Verplichtingen

De verplichtingen dalen binnen het artikelonderdeel EU-afdrachten en versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28 analoog aan de mutaties zoals toegelicht onder de uitgaven.

Uitgaven

Artikel 3.1

De omvang van de nationale afdrachten wordt bepaald door de omvang van de Europese begroting. Tegelijkertijd is de omvang van de Nederlandse afdrachten ook relatief ten opzichte van de overige lidstaten. De EU ontvangt haar inkomsten uit verschillende afdrachten van de lidstaten, zoals invoerrechten, BTW-afdrachten en BNI-afdrachten (dit zijn uitgaven voor Nederland). Deze EU-inkomsten worden ook wel de «eigen middelen» van de EU genoemd. Nederland ontvangt op de EU-afdrachten een jaarlijkse korting. Deze korting is opgebouwd uit een lager tarief voor BTW-afdrachten en een vaste korting (lumpsum) op de BNI-afdrachten.

Hieronder vindt u verschillende mutaties op de raming van het Nederlandse deel van de EU-afdrachten, die in begrotingsjaar 2016 tot nu toe hebben plaatsgevonden. Een deel van deze mutaties zijn het gevolg van de vertraagde aanname van de achtste aanvullende begroting 2015 (DAB8). Door de vertraagde aanname doen de volgende meevallers zich voor in het jaar 2016 in plaats van in het jaar 2015:

Mutaties EU afdrachten x EUR miljoen

Additionele overige inkomsten	– 69,0
Restitutie invoerrechten	– 37,6
Restitutie over bruto nabetaling	– 66,2
Tweede terugbetaling 2014	– 268,7
Teruggave surplus 2015	– 62,3
Overige	0,7
Totaal mutaties	– 503,1

Achtste aanvullende begroting 2015 (DAB8):

• – Restitutie additionele overige inkomsten: Door de vertraagde aanname van de DAB8 ontvangt Nederland het Nederlandse aandeel in o.a. de hogere boete-inkomsten van de Europese Commissie in 2016.

• – Restitutie invoerrechten: Door de vertraagde aanname van DAB8 ontvangt Nederland het Nederlands aandeel in de hoger dan eerder geraamde invoerrechten in 2016.

• – Restitutie over bruto nabetaling: Met de nacalculatie zijn in 2015 de grondslagen van de BTW- en BNI-afdrachten opnieuw bijgesteld. De bijstellingen van de BNI grondslagen vloeiden voort uit de bronnenrevisie die in 2014 plaatsvond en uit een nieuwe herziening door het CBS in samenwerking met de DNB, waardoor de nationale rekeningen en de betalingsbalans beter op elkaar aansluiten. Dit heeft voor Nederland in 2015 geleid tot een bruto nabetaling. Door de vertraagde aanname van de DAB8 ontvangt Nederland de bijbehorende restitutie van deze nacalculatie in 2016. Dit leidt tot een lagere Nederlandse afdracht in 2016

• – Tweede terugbetaling nacalculatie 2014: De tweede terugbetaling van de nacalculatie over 2014 wordt, door de vertraging van de aanname van de DAB8 door het Europees Parlement, in 2016 verwerkt. Door valuta-effecten (samenhangend met de wisselkoers van de Britse Pond) is de tweede terugbetaling uitgekomen op 269 miljoen.

Teruggave surplus 2015

Op 15 april presenteerde de Europese Commissie het surplus over de Europese begroting van 2015. Dit surplus wordt gerestitueerd aan de lidstaten. De Nederlandse afdrachten zijn zodoende in 2016 verlaagd met 62 miljoen euro.

Artikel 3.2

Het budget voor het Europees Ontwikkelingsfonds daalt in 2016 en stijgt in 2017 omdat het betaalritme is aangepast. Dit is de uitkomst van onderhandelingen tussen de lidstaten.

Artikel 3.4

Het budget voor de versterkte Nederlandse positie in de Unie van 28 daalt omdat bepaalde uitgaven voor het EU-voorzitterschap al in 2015 zijn betaald terwijl deze oorspronkelijk voorzien waren voor 2016. Hiermee blijft het budget voor het EU-voorzitterschap binnen het vastgestelde budgettaire kader.

Ontvangsten

Artikel 3.10

Lidstaten mogen een deel van de door de lidstaat zelf geïnde invoerrechten houden. In de jaren 2014 en 2015 was dit 25% van de geïnde invoerrechten. De Europese Commissie brengt dit percentage met terugwerkende kracht terug naar 20%, als het eigen middelen besluit later dit jaar wordt geratificeerd. De raming van de Nederlandse perceptiekostenvergoedingen in 2014 en 2015 is (vooruitlopend op de ratificatie) al naar beneden bijgesteld in de begroting 2016. De raming van deze bijstelling wordt aangepast aan de hand van nieuw inzicht in de omvang van de invoerrechten in 2014 en 2015.

Beleidsartikel 4

Beleidsartikel 4 Consulaire belangenbehartiging en het internationaal uitdragen van Nederlandse waarden en belangen Bedragen in EUR 1.000			Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
			(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen			53.120	– 3.200	12.535	62.455	– 18	– 968	– 968	– 968
Uitgaven:
Programma-uitgaven totaal			52.703	– 3.200	947	50.450	2.082	2.299	1.712	1.712
		waarvan juridisch verplicht				82%
4.1	Op basis van eigen verantwoordelijkheid consulaire dienstverlening bieden aan Nederlanders in het buitenland		12.045		1.500	13.545	1.500	1.500	1.500	1.500
	Subsidies
		Gedetineerdenbegeleiding	2.000		0	2.000
	Opdrachten
		Consulaire bijstand	259		0	259
		Reisdocumenten en verkiezingen	5.825		– 480	5.345
		Consulaire opleidingen	400			400
		Consulaire informatiesystemen	3.761		1.739	5.500
4.2	Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren		6.704		450	7.154	0	0	0	0
	Opdrachten
		Visumverlening	1.100			1.100
		Ambtsberichtenonderzoek	150			150
		Legalisatie en verificatie	80			80
		Consulaire informatiesystemen	3.011		1.950	4.961
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Asiel en migratie	863			863
4.3	Grotere buitenlandse bekendheid met de Nederlandse cultuur		8.435	– 800	– 1.000	6.635	0	0	0	0
	Subsidies
		Internationaal Cultuurbeleid	7.239	– 800	– 1.000	5.439
		Erfgoed	1.196		0	1.196
4.4	Het inzetten van Publieksdiplomatie door het Postennetwerk en BZ om het beeld van Nederland in het buitenland te versterken en op een positief realistische manier uit te dragen		17.631	– 2.400	1.200	16.431	0	0	0	0
	Subsidies
		Instituut Clingendael	2.320		0	2.320
		Programma ondersteuning buitenlands beleid	3.058		0	3.058
		overige subsidies	215		70	285
	Opdrachten
		Bezoeken hoogwaardigheidsbekleders en uitgaven Corps Diplomatique en internationale Organisaties	3.000		– 500	2.500
		waarvan in- en uitgaande Staatsbezoeken	2.400		– 350	2.050
		Adviesraad Internationale vraagstukken	525		0	525
		Internationale manifestaties en diverse bijdragen	106		– 15	91
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		landenprogramma's algemene voorlichting en kleine programma's	7.637		– 505	7.132
		Europese bewustwording	770		– 250	520
4.5	Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor internationale organisaties in Nederland		7.888		– 1.203	6.685	582	799	212	212
	Bijdragen (inter)nationale organisaties
		Speciaal Tribunaal Libanon	1.900		0	1.900
		Internationaal Strafhof	1.400		320	1.720
		Nederland Gastland	1.065		0	1.065
Ontvangsten			42.090			42.090	0	0	0	0
4.10	Consulaire dienstverlening aan Nederlanders		19.300			19.300	0	0	0	0
4.20	Consulaire dienstverlening aan vreemdelingen		22.000			22.000	0	0	0	0
4.40	Doorberekening Defensie diversen		790			790	0	0	0	0

Uitgaven en verplichtingen

Geen toelichting

Beleidsartikel 5

Niet-beleidsartikel 5 Geheim Bedragen in EUR 1.000		Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
		(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen		0			0
Uitgaven		0			0

Verplichtingen en uitgaven

Geen toelichting

Beleidsartikel 6

Niet-beleidsartikel 6 Nominaal en onvoorzien Bedragen in EUR 1.000		Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
		(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen		33.970		– 33.815	155	– 21.331	– 5.587	– 16.371	– 13.155
Uitgaven:
Uitgaven totaal		33.970		– 33.815	155	– 21.331	– 5.587	– 16.371	– 13.155
6.1	Nominaal en onvoorzien	33.970		– 33.815	155	– 21.331	– 5.587	– 16.371	– 13.155

Verplichtingen

Conform de toelichting onder de uitgaven

Uitgaven

Dit is het saldo van bijstellingen op grond van aanpassing van BNI- en BBP-ramingen door het CPB, verwerking van de HGIS-eindejaarsmarge 2015, het verwerken van de loon- en prijsbijstellingen binnen de HGIS en overboekingen naar diverse begrotingen conform de claims die zijn verwerkt naar aanleiding van de HGIS besluitvorming. Hierin is onder andere opgenomen extra budget op de begrotingen van IenM, voor de programma’s Partners voor Water, Partnership for Market Readiness en Carbon Pricing Leadership Coalition, van Buitenlandse zaken voor de additionele inzet in het kader van de kandidatuur voor de VN-Veiligheidsraad en van Defensie voor een aanvullende bijdrage aan het NATO Communications and Information Agency (NCIA) in Den Haag.

Niet-Beleidsartikel 7

Niet-beleidsartikel 7 Apparaat Bedragen in EUR 1.000		Stand ontwerpbegroting 2016	Mutaties via NvW en amendementen 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2016	Stand suppletoire begroting VJN 2016	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2017	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2018	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2019	Mutaties (+ of –) suppletoire begroting VJN 2020
		(1)	(2)	(3)	(4)=(1+2+3)
Verplichtingen		714.489		11.311	725.800	– 18.881	39.693	29.608	27.739
Uitgaven		704.257		25.929	730.186	24.719	27.990	14.714	13.714
7.1.1	Personeel	442.571		19.073	461.644	19.500	20.600	9.500	8.500
	Eigen personeel	434.571		19.073	453.644	19.500	20.600	9.500	8.500
	Inhuur extern	8.000		0	8.000	0	0	0	0
	overige personeel	0
7.1.2	Materieel	261.686		6.850	268.536	7.219	7.390	5.214	5.214
	waarvan ICT	55.000		1.000	56.000	1.000	1.000	500	500
	waarvan bijdragen aan SSO's	77.000		1.000	78.000	1.000	1.000	500	500
	waarvan overige materieel	129.686		4.850	134.536	5.219	5.390	4.214	4.214
7.2	Koersverschillen	pm			pm
Ontvangsten		21.450			21.450	0	0	0	0
7.10	Diverse ontvangsten	21.450			21.450
7.11	Koersverschillen	pm			0	pm	pm	pm	pm

Uitgaven