Kamerstuk 34475-B-4

Memorie van toelichting

Dossier: Jaarverslag en slotwet Gemeentefonds 2015

Gepubliceerd: 18 mei 2016
Indiener(s): Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-34475-B-4.html
ID: 34475-B-4

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en dus ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het gemeentefonds voor het jaar 2015 te wijzigen.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag als bedoeld in artikel 5, eerste lid, van de Fvw)

Als gevolg van artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet (Fvw) juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet (IFvw), hebben de gemeenten gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. en de aanvullende uitkeringen is opgenomen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Onderdeel uitgaven, verplichtingen en ontvangsten

Uitgaven

In onderstaande tabel wordt een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het uitgavenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2015 is het uitgavenbedrag van het gemeentefonds met – € 40.711.000 gewijzigd. De in de tabel weergegeven mutaties worden onder de tabel nader verklaard.

Tabel 1: Totstandkoming uitgavenbedrag gemeentefonds (x € 1.000)

Stand uitgavenbedrag vastgestelde begroting 2015

 

27.312.721

Stand uitgavenbedrag 1e suppletoire begroting 2015

 

26.934.839

Stand uitgavenbedrag 2e suppletoire begroting 2015

 

27.307.896

     

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2015:

   

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 1.468

 

2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering

– 40.067

 

3) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen

– 3

 

4) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen

– 247

 

5) Wijziging betalingsverloop integratie-uitkering sociaal domein

– 305

 

6a) Bijdrage Waarderingskamer

– 1

 

6b) Bijdrage Waarderingskamer (algemene uitkering)

1

 

7) Faciliteitenbesluit opvangcentra (decentralisatie-uitkering)

1.179

 

8) City Deal Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (decentralisatie-uitkering)

200

 

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 40.711

Stand uitgavenbedrag slotwet begroting 2015

 

27.267.184

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

1.216

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

1.984

Waarvan uitgavenbedrag Budget A+O-fonds

 

6.449

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage aan VNG

 

70.428

Waarvan uitgavenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

7.464

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

14.736.243

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1.305.453

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

969.830

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkering sociaal domein

 

10.168.117

De wijziging van het uitgavenbedrag is het saldo van een aantal mutaties:

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

Het gerealiseerde bedrag komt door de slotwetmutatie – € 1.468.000 lager uit dan na de stand 2e suppletoire begroting 2015 werd geraamd. Dit komt doordat niet alle onderzoeken die voor 2015 gepland waren zijn daadwerkelijk in 2015 uitgevoerd. Een gedeelte zal alsnog in 2016 tot besteding komen. Daarom zullen de uitgaven «Kosten Financiële verhoudingswet» bij Voorjaarsnota 2016 met een maximum bedrag van € 1 miljoen opwaarts worden bijgesteld, conform de bestaande afspraken hierover met het Ministerie van Financiën.

2) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering

De uitbetalingen aan gemeenten in 2015 blijken lager te zijn dan bij de 2e suppletoire begroting 2015 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van – € 40.067.000.

De reden van het verschil ligt in het feit dat zolang de uitkeringsfactor1 niet definitief is de omvang van betalingen aan de gemeenten kan afwijken ten opzichte van wat in de begroting vermeld staat. De oorzaak ligt bij het verschil tussen raming van de verdeelmaatstaven voor de bepaling van voorlopige uitkeringsfactor en de verdeelmaatstaven die bij de betalingen worden gebruikt. Indien bij de betalingen de definitieve verdeelmaatstaven niet beschikbaar zijn, worden de gegevens van het vorige jaar gebruikt. Op het moment dat de definitieve gegevens beschikbaar komen, kan het gat tussen begroting en uitbetaling gedicht worden door de uitkeringsfactor aan te passen. Het onderdeel wijziging betalingsverloop algemene uitkering zal bij 1e suppletoire begroting 2016 dan ook met dit bedrag opwaarts worden bijgesteld. Deze mutatie bij 1e suppletoire begroting 2016 heeft dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2015.

3, 4 en 5) Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen en integratie-uitkeringen 2015

Het blijkt dat bij deze uitkeringen lagere uitbetalingen zijn gedaan dan bij de 2e suppletoire begroting 2015 werd verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van – € 3.000 bij de integratie-uitkeringen, – € 247.000 bij de decentralisatie-uitkeringen en – € 305.000 bij de integratie-uitkering sociaal domein. In tabel 2 wordt een specificatie gegeven van deze bedragen. Deze onderdelen zullen bij 1e suppletoire begroting 2016 opwaarts worden bijgesteld. Deze mutaties in de uitgaven bij 1e suppletoire begroting 2016 hebben dus nog betrekking op het begrotingsjaar 2015.

6a en 6b) Bijdrage Waarderingskamer

De bijdrage aan de Waarderingskamer is € 1.000 lager dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Dit verschil komt ten gunste van de algemene uitkering.

7) Faciliteitenbesluit opvangcentra

Ten opzichte van de septembercirculaire 2015 ontvangen enkele gemeenten een aanvullende bijdrage op grond van het Faciliteitenbesluit opvangcentra van het Ministerie van Veiligheid en Justitie.

8) City Deal metropoolregio Rotterdam-Den Haag

Met deze City Deal beogen betrokken partijen tot een regionaal gedragen en gevalideerde Roadmap Next Economy voor de Metropoolregio Rotterdam-Den Haag te komen.

Tabel 2: Specificatie Integratie- en decentralisatie-uitkeringen 2015 (x € 1.000)
 

Openstaande verplichtingen

 

Budget na NJN

Slotwet

Budget totaal

Uitgegeven

Verschil

Integratie-uitkeringen

         

Correctie waterschapswegen (knelpunten verdeelproblematiek)

3.298

 

3.298

3.298

0

Wmo

1.258.727

 

1.258.727

1.258.726

– 1

WUW-middelen

2.672

 

2.672

2.672

0

VTH-taken

40.758

 

40.758

40.758

0

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2014

2

 

2

0

– 2

SUBTOTAAL IU (excl. sociaal domein)

1.305.457

0

1.305.457

1.305.453

– 3

IU sociaal domein

10.168.422

0

10.168.422

10.168.117

– 305

Decentralisatie-uitkeringen

         

Bed, bad, brood

10.300

 

10.300

10300

0

Beeldende kunst en vormgeving

13.500

 

13.500

13.500

0

Bestaand Rotterdams gebied

2.527

 

2.527

2.527

0

Beter Benutten

70

 

70

70

0

Bodemsanering

49.836

 

49.836

49.836

0

Buurtsportcoaches

58.141

 

58.141

58.140

-1

Centra voor Jeugd en Gezin

0

 

0

0

0

City Deal

0

200

200

200

0

Eigen kracht

368

 

368

368

0

EIP Waterconferentie 2016

10

 

10

10

0

Erfgoed en ruimte

108

 

108

108

0

Faciliteitenbesluit opvangcentra

4.725

1.179

5.904

5.904

0

Gezond in de stad

19.846

 

19.846

19.846

0

Groeiopgave Almere

7.000

 

7.000

7.000

0

Implementatie Participatiewet

17.500

 

17.500

17.500

0

IPSV

2.182

 

2.182

2.182

0

Jeugd

22.680

 

22.680

22.600

– 80

Jeugdwerkloosheid

3.500

 

3.500

3.500

0

Kwaliteitssprong Zuid

1.400

 

1.400

1.400

0

LHBT emancipatiebeleid

490

 

490

490

0

Link2work

75

 

75

75

0

Maatschappelijke opvang

385.057

 

385.057

385.057

0

Naleving.net

100

 

100

100

0

Nationale gebiedsontwikkelingen (Nota Ruimte en BIRK)

16.637

 

16.637

16.637

0

Ondersteuning raadsman Loppersum

449

 

449

449

0

Pilot nabestaanden Zwolle

122

 

122

122

0

Projectstimuleringsregeling V

25

 

25

25

0

RSP Zuiderzeelijn

21.412

 

21.412

21.412

0

Spoorse doorsnijdingen

3.356

 

3.356

3.356

0

Sterke regio's

2.000

 

2.000

2.000

0

Stimulering registratie arbeidsmigranten

25

 

25

25

0

Uitvoering motie Kerstens

30.000

 

30.000

30.000

0

Veiligheidshuizen

7.700

 

7.700

7.699

– 1

Verankering programma verbetering GGZ

125

 

125

125

0

Versterking peuterspeelzaalwerk

35.000

 

35.000

35.000

0

Vrouwenopvang

116.581

 

116.581

116.581

0

Vsv-programmagelden RMC-regio's G4

6.765

 

6.765

6.765

0

We can young

205

 

205

205

0

Wijkaanpak Den Haag

150

 

150

150

0

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2014

167

 

167

0

– 167

Wmo

128.564

 

128.564

128.564

0

TOTAAL DU

968.698

1.379

970.077

969.830

– 247

TOTAAL IU en DU

12.442.577

1.379

12.443.956

12.443.400

– 556

Verplichtingen

In de volgende tabel wordt ter toelichting een nadere uitsplitsing gegeven van de totstandkoming van het verplichtingenbedrag van het gemeentefonds. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2015 is het verplichtingenbedrag met – € 643.000 gewijzigd.

Tabel 3: Totstandkoming verplichtingenbedrag gemeentefonds (x € 1.000)

Stand verplichtingenbedrag vastgestelde begroting 2015

 

27.312.721

Stand verplichtingenbedrag 1e suppletoire begroting 2015

 

26.913.479

Stand verplichtingenbedrag 2e suppletoire begroting 2015

 

27.286.536

     

Voorgestelde mutaties bij slotwet 2015:

   

1) Realisatie Kosten Financiële-verhoudingswet

– 2.022

 

2a) Bijdrage Waarderingskamer

– 1

 

2b) Bijdrage Waarderingskamer (algemene uitkering)

1

 

3) Faciliteitenbesluit opvangcentra (decentralisatie-uitkering)

1.179

 

4) City Deal Metropoolregio Rotterdam-Den Haag (decentralisatie-uitkering)

200

 

Totaal mutaties bij slotwet

 

– 643

Stand verplichtingenbedrag slotwet begroting 2015

 

27.285.893

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

662

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Waarderingskamer

 

1.984

Waarvan verplichtingenbedrag Budget A+O-fonds

 

6.449

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage aan VNG

 

70.428

Waarvan verplichtingenbedrag Bijdrage gemeenten inzake KING

 

7.464

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkeringen c.a.

 

14.755.119

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen

 

1.305.455

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

969.910

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkering sociaal domein

 

10.168.422

De wijziging van het verplichtingenbedrag is het saldo van een aantal mutaties. Voor de verklaringen van de in de tabel weergegeven mutaties wordt verwezen naar de verklaringen bij de overeenkomende mutaties van de «uitgaven».

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2015 worden de ontvangsten met – € 40.711.000 gewijzigd.