Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 11 oktober 2017
Met deze brief geef ik gevolg aan het verzoek van de vaste commissie voor Financiën van 28 september 2017 om de laatste stand van zaken inzake de FATCA weer te geven. Op Prinsjesdag is de Tweede Kamer in de moties- en toezeggingenbrief (Kamerstuk 34 775 IX, nr. 5) voor het laatst geïnformeerd over de FATCA.
Deze brief gaat dus in op de ontwikkelingen die daarna hebben plaatsgevonden.
Zoals ik schreef in mijn brief van 11 april 20171 zijn de problemen die ervaren worden door Nederlanders met de Amerikaanse nationaliteit en Nederlandse banken het directe gevolg van Amerikaans beleid en Amerikaanse wetgeving. Ook gaf ik daarin aan dat ik mijn best doe om de uitwerking van die Amerikaanse regelgeving op Nederlandse burgers en bedrijven te verzachten en – al dan niet in Europees gecoördineerd verband – de belangen van Nederlandse burgers en bedrijven in Amerika onder de aandacht te brengen. Ik ben verheugd om de resultaten die in dit kader in de afgelopen periode zijn geboekt met uw Kamer te delen.
Amerikaanse tegemoetkoming voor financiële instellingen
De inspanningen van Nederland om in gecoördineerd Europees verband aandacht te vragen in de V.S. voor de problemen die Amerikaanse staatsburgers in Europa, Europese financiële instellingen en overheden van de lidstaten ervaren als gevolg van de FATCA hebben recentelijk tot een positiefresultaat geleid.
In lijn met de Nederlandse inzet heeft de Amerikaanse belastingdienst IRS op 25 september jl. bekend gemaakt dat het enkel ontbreken van een zogenoemd Taxpayer Identification Number/ Social Security Number (TIN/SSN) in de rapportages over bestaande klanten die belastingplichtig zijn in Amerika, tot 2020 niet zal leiden tot een sanctie voor banken. Dit geldt alleen als banken wel voldoende inspanningen verrichten om dit nummer te verkrijgen en te rapporteren. Banken worden geacht voldoende inspanningen te hebben gedaan indien zij:
• de geboortedatum met de overige gegevens meeleveren;
• jaarlijks het verzoek aan de betreffende rekeninghouder om hun TIN aan te leveren herhalen; en
• voorafgaand aan hun rapportage over 2017 hun elektronische bestanden doorlopen om missende TINs als nog op te sporen.
Deze goedkeuring is in lijn met de voorstellen die zijn opgenomen in de brief die – op Nederlands initiatief – door het Maltese voorzitterschap namens alle lidstaten aan de V.S. is verstuurd.2 De voorwaarde dat Amerikaanse Nederlanders een US TIN/SSN moeten aanvragen vervalt hiermee niet. De grote winst is echter dat financiële instellingen tot en met 2019 geen risico’s meer lopen om – in het kader van FATCA – met zware (Amerikaanse) sancties te worden geconfronteerd als zij niet van al hun bestaande US Person rekeninghouders een US TIN/SSN in hun bezit hebben.
Versnellen aanvraagprocedure
Op 5 oktober jl. heeft op initiatief van het Ministerie van Financien een overleg plaatsgevonden met medewerkers van het Amerikaanse consulaat in Amsterdam, de Federal Benefits Units van Londen en Dublin, het Ministerie van Buitenlandse Zaken en de belangenorganisatie Americans Overseas om de laatste ontwikkelingen rondom de FATCA door te spreken. Tijdens dit overleg is richting de V.S. opnieuw aandacht gevraagd voor de problemen die Nederlandse Amerikanen ervaren als gevolg van de verplichtingen van de FATCA, ondermeer bij het aanvragen van een TIN/SSN.
In het verleden is reeds veel aandacht geweest voor het versnellen van de TIN/ SSN aanvraagprocedure. De reden van de lange aanvraagprocedure was met name de controle en/of de afgifte van het geboortecertificaat. Een geboortecertificaat is vereist bij de aanvraag voor een TIN/SSN. Voordat een TIN/SSN wordt afgegeven moet het geboortecertificaat worden gecontroleerd bij de daarvoor verantwoordelijke instelling in de V.S. Afhankelijk van de Amerikaanse staat varieerde de duur van deze verificatieprocedure tot nu toe 6 tot 9 maanden.
Ik ben daarom zeer tevreden te kunnen melden dat uit het overleg naar voren is gekomen dat vanaf 1 oktober jl. een aantal procedure-aanpassingen gaat plaatsvinden, om de TIN/SSN aanvraagprocedure te vereenvoudigen en vooral te verkorten. De verificatieprocedure van het geboortecertificaat zal bijvoorbeeld meer geautomatiseerd plaatsvinden. Hierdoor verwacht men dat de aanvraag procedure voor ongeveer 80% van de gevallen tot ongeveer 1 maand verkort zal worden. Ten aanzien van aanvragen die voor mei 2017 zijn gedaan en die nog niet zijn gehonoreerd, wordt geadviseerd de aanvraag vernieuwd in te sturen, zodat deze aanvragen onder de nieuwe (versnelde) aanvraag procedure zullen worden uitgevoerd. Hierdoor kan de wachttijd worden verkort.
Voor de fiscale uitwerking blijft het beeld hetzelfde dat door het afwijkende Amerikaanse systeem aanvullende belasting mogelijk blijft. Bovenstaande ontwikkelingen halen echter wel de druk van de ketel voor banken en burgers. Het voornaamste struikelpunt van de TIN/ SSN aanvraagprocedure – het tijdsbeslag – wordt daarmee ook minder prangend. Wel geldt daarbij nog steeds dat ook van Nederlanders met de Amerikaanse nationaliteit wordt verwacht dat zij een TIN/SSN aanvragen. Ook bij het aanvragen van een US paspoort (of het vernieuwen ervan) zal vanaf 1 november een TIN/SSN nodig zijn. Het belang om een TIN/SSN aan te vragen wordt dus steeds groter.
De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes