Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET BEGROTINGSWETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 en 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld.

In afwijking van het derde lid is besloten de begrotingsstaat van Koninkrijksrelaties en de begrotingsstaat van het BES-fonds in één wet te laten vaststellen, op grond van artikel 1, vijfde lid, van de Comptabiliteitswet 2001.

Het wetsvoorstel strekt ertoe om de onderhavige begrotingsstaten voor het aangegeven jaar vast te stellen.

Alle voor dit jaar vastgestelde begrotingswetten tezamen vormen de Rijksbegroting voor dat jaar. Een toelichting bij de Rijksbegroting als geheel is opgenomen in de Miljoenennota.

Met de vaststelling van dit wetsartikel worden de uitgaven, verplichtingen en de ontvangsten vastgesteld. De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zogenoemde begrotingstoelichting).

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. LEESWIJZER

Algemeen

Met ingang van het begrotingsjaar 2016 is de artikelstructuur voor het begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV) aangepast. De staatkundige structuur van het Koninkrijk en de samenwerking met het Caribische deel van het Koninkrijk zijn sinds 10 oktober 2010 ingrijpend veranderd. Naar aanleiding hiervan is de financiële relatie met Caribisch Nederland en de landen de afgelopen jaren geëvolueerd. De samenwerkingsprogramma’s in het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn afgerond of worden binnenkort afgerond. Deze ontwikkelingen zijn van invloed op de inzet en verdeling van de binnen het begrotingshoofdstuk IV beschikbare middelen.

Wijzigingen

Onderstaand treft u op hoofdlijnen per artikel de voorgestelde aanpassingen.

In de bijlage geeft een was-wordt tabel nader inzicht in de wijzigingen.

De afzonderlijke presentatie van het BES-fonds komt deels te vervallen. Onder de artikelsgewijze toelichting bij de begrotingsartikelen wordt de toelichting op de BES-begroting als een op zichzelf staand onderdeel opgenomen. Het BES-fonds blijft daarmee als apart begrotingshoofdstuk bestaan.

De apparaatsuitgaven/ontvangsten voor de uitvoering van het fonds zijn opgenomen onder artikel 6 van de begroting van Koninkrijksrelaties.

Beleidsagenda’s

In de beleidsagenda’s wordt het beleid voor het komende jaar uiteengezet. Na de beleidsagenda’s volgen – indien relevant – de overzichtstabellen met de belangrijkste beleidsmatige mutaties. De beleidsagenda van Koninkrijksrelaties bevat bovendien nog een tabel meerjarenplanning beleidsdoorlichtingen en een overzicht van risicoregelingen.

De beleidsartikelen

In de beleidsartikelen staan de beleids- en de financiële informatie over de voorgenomen uitgaven. De begroting Koninkrijksrelaties is opgebouwd uit drie beleidsartikelen: artikel 1 Waarborgfunctie, artikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur en artikel 5 Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen.

De begroting van het BES-fonds kent één beleidsartikel: artikel 1 BES-fonds.

Een beleidsartikel is opgebouwd uit de volgende elementen:

• A Algemene doelstelling

• B Rol en verantwoordelijkheid

• C Beleidswijzigingen

• D1 Budgettaire gevolgen van beleid

• D2 Budgetflexibiliteit

• E Toelichting op de instrumenten

Budgetflexibiliteit

De peildatum van de gepresenteerde budgetflexibiliteit (juridisch verplicht) is 1 januari 2016.

De niet-beleidsartikelen

De begroting Koninkrijksrelaties heeft twee niet-beleidsartikelen: artikel 6 Apparaat en artikel 7 Nominaal en onvoorzien.

Bijlagen

Groeiparagraaf

Naast de eerder genoemde structuurwijziging zijn er verder geen bijzonderheden te noemen.

2. DE BELEIDSAGENDA KONINKRIJKSRELATIES

Inleiding

Het Koninkrijk is per 10 oktober 2010 staatkundig opnieuw ingericht: vier autonome landen die een aantal taken gemeenschappelijk uitvoeren. Het Koninkrijk vervult een waarborgfunctie (artikel 43 van het Statuut): als de landen (Curaçao, Sint Maarten en Aruba) niet zelfstandig kunnen voldoen aan de verantwoordelijkheid voor rechtszekerheid, deugdelijk bestuur en de bescherming van de fundamentele rechten en vrijheden van hun inwoners, komt de verantwoordelijkheid van het Koninkrijk in beeld. Het Statuut geeft het Koninkrijk de instrumenten om aan die verantwoordelijkheid invulling te geven.

Gewijzigde verhoudingen

Zakelijk en direct

Actieve betrokkenheid Rijksministerraad (RMR)

Geschillenregeling

Artikel 12a van het Statuut van het Koninkrijk schrijft voor dat er een Geschillenregeling moet komen. Tijdens de Koninkrijksconferentie van 16 juni 2015 is afgesproken dat nader bestuurlijk overleg wordt gevoerd gericht op de totstandkoming van een rijkswet binnen een jaar na de datum van dat overleg. De voorstellen van het Interparlementair Koninkrijksoverleg (IPKO) van mei 2015 worden daar bij betrokken.

Caribisch Nederland

Ontwikkeling BES / meerjarenplannen

Kinderrechten

Tijdens de Koninkrijksconferentie van april 2014 is door de vier landen een Taskforce Kinderrechten ingesteld. Deze Taskforce heeft in november 2014 het «Plan van aanpak kinderrechten» opgesteld voor de verbetering van de kinderrechten.

De vier landen voeren de acties, voortvloeiend uit de vijf speerpunten van het actieplan Kinderrechten uit. Het gaat om het centraal stellen van het gezin, het bepalen en bespreekbaar maken van de rol van ouders in de opvoeding, het creëren van zinvolle vrijetijdsbesteding en sluitende dagarrangementen (Safety net) voor kinderen, randvoorwaarden voor het borgen van de kinderrechten en het voorkomen van geweld tegen kinderen.

Tijdens de Koninkrijksconferentie 2015 is het actieplan vastgesteld. Gezamenlijk wordt een Safety net conferentie (over de zinvolle vrijetijdsbesteding en sluitende dagarrangementen voor kinderen) georganiseerd. En wordt een «Commissie van wijzen» ingesteld die, in dialoog met de samenleving, een visie ontwikkelt over de rol van ouders in de opvoeding en dit breed in de samenlevingen van de landen bespreekbaar maakt.

Sociaaleconomische ontwikkeling

Voor de sociaaleconomische ontwikkeling (verbeteren van de leefbaarheid, de re-integratie naar duurzaam betaald werk en het bevorderen van de maatschappelijke participatie) van Caribisch Nederland ontvangen de openbare lichamen op basis van het tijdelijk Besluit bijzondere uitkeringen integrale projecten BES middelen van de Ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volksgezondheid, Welzijn en Sport en Sociale Zaken en Werkgelegenheid.

Bestuurlijke ontwikkeling

Het programma Bestuurlijke ontwikkeling richt zich de komende jaren op het verhogen van de kwaliteit en slagkracht van het openbaar bestuur op de zes eilanden in het Caribisch deel van het Koninkrijk. Door voortdurend te ontwikkelen kan het bestuur anticiperen op de veranderende omgeving en blijven voldoen aan de hoge eisen die de moderne samenleving stelt. Plannen en initiatieven van Caribisch Nederland kunnen rekenen op ondersteuning en expertise vanuit Nederland.

Landen (Aruba, Curaçao en Sint Maarten)

Financieel toezicht

Economische samenwerking

Integriteit Sint Maarten

Naar aanleiding van de integriteitonderzoeken uit 2014 is in mei 2015 overeenstemming bereikt over de gezamenlijke aanpak van de integriteit en rechtshandhaving op Sint Maarten. De overeenstemming dient geborgd te worden in een Landsverordening Integriteitkamer van Sint Maarten en regelt de instelling van een onafhankelijke Integriteitkamer, die zelfstandige bevoegdheden krijgt voor het geven van advies en het doen van aanbevelingen. De Integriteitkamer mag onderzoek instellen naar mogelijke integriteitschendingen en kan waar nodig hiervan aangifte doen. De Integriteitkamer brengt verslag uit aan zowel de regering en Staten van Sint Maarten, als aan de Rijksministerraad. De aanpak van de integriteitproblematiek is onlosmakelijk verbonden met de versterking van de rechtshandhaving op Sint Maarten. Integriteit is een belangrijke voorwaarde voor een goede en effectieve rechtshandhaving. Indien de belangen van het Koninkrijk hierom vragen, zal het Kabinet in de Rijksministerraad (RMR) streven naar aanvullende maatregelen.

Rechtshandhaving

De rechtshandhaving in het Caribisch deel van het Koninkrijk wordt versterkt. Dit betreft onder andere de aanpak van de financieel-economische en ondermijnende criminaliteit op Sint Maarten. Onderzoek naar de (illegale) geldstromen tussen onder- en bovenwereld op Curaçao en Sint Maarten, tussen deze landen en met landen buiten het Koninkrijk, maakt hier onderdeel van uit (Motie Van Raak/Bosman, Kamerstukken II 2014–2015, 31 568, nr. 156). De rechtshandhaving wordt versterkt door gezamenlijke extra inzet van het Recherche Samenwerkingsteam (RST), het Openbaar Ministerie en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie.

Plannen van aanpak Curaçao en Sint Maarten

Belangrijkste beleidsmatige mutaties t.o.v. vorig jaar (ontvangsten, uitgaven en niet-belastingontvangsten)

Opbouw uitgaven (x € 1.000)

	art. nr.	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		258.908	241.544	276.375	258.496	114.247
Amendement van Laar en Segers	4	3.000
Mutaties 1e suppletoire begroting		131.041	7.777	8.164	1.914	1.858	958
Nieuwe mutaties:
RCN/Centraal	6		8.369	8.369	8.369	8.369	8.369
Overige mutaties		– 380	– 224	– 285	– 375	– 375	113.871
Stand ontwerpbegroting 2016		392.569	257.466	292.623	268.404	124.099	123.198

Opbouw ontvangsten (x € 1.000)

	art. nr.	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		36.475	36.475	36.475	36.475	36.475
Amendement van Laar en Segers	4	3.000
Mutaties 1e suppletoire begroting		9.100
Nieuwe mutaties:
Overige mutaties		0	0	0	0	0	36.475
Stand ontwerpbegroting 2016		48.575	36.475	36.475	36.475	36.475	36.475

Toelichting

Aan de Caribisch Nederland-tafel (CN-tafel) van 10 december 2014 is besloten de governance van Rijksdienst Caribisch Nederland/Centraal te hervormen en de budgetten hiervoor, op dit moment geraamd op de begrotingen van de afnemers, vanaf 2016 over te hevelen naar begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV).

Planning beleidsdoorlichtingen

Artikel	Naam artikel	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	2021	Geheel artikel-onderdeel?
1	Waarborgfunctie				√				√	ja
4	Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties
4.1	Aruba, Curaçao en Sint Maarten			√				√		nee1 2
4.2	Caribisch Nederland			√				√		ja1
5	Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen			√				√		ja1

Overzicht van Risicoregelingen

Overzicht verstrekte garanties (bedragen x € 1.000)

Artikel	Omschrijving	Uitstaande garanties 2014	Geraamd te verlenen 2015	Geraamd te vervallen 2015	Uitstaande garanties 2015	Geraamd te verlenen 2016	Geraamd te vervallen 2016	Uitstaande garanties 2016	Garantie-plafond 2016	Totaal plafond
2. Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners (t/m 2015)	Leningen aan het Land Aruba	5.112	0	1.734	3.378	0	3.378	0	0	0
	Voorschotten 9e Europees Ontwikkelings Fonds (EOF)	43.600	0	43.600	0	0	0	0	0	0
	Voorschotten 9e Europees Ontwikkelings Fonds (EOF) vanaf juli 2015	0	4.226	0	4.226	0	4.226	0	0	0
	Voorschotten 10e Europees Ontwikkelings Fonds (EOF)	21.000	0	21.000	0	0	0	0	0	0
5. Schuldsanering/ lopende inschrijving/	Leningen aan het Land Aruba	0	0	0	0	3.378	1.454	1.924	0	0
leningen (vanaf 2016)	Voorschotten 9e Europees Ontwikkelings Fonds (EOF)	0	0	0	0	4.226	0	4.226	0	20.200
	Totaal	69.712	4.226	66.334	7.604	7.604	9.058	6.150	0	20.200

Voor de jaren t/m 2016 zijn er geen uitgaven en ontvangsten op garanties geraamd, omdat er geen indicaties zijn dat Aruba niet aan haar betalingsverplichtingen kan voldoen en de EC op dit moment geen beroep op de garantiestelling heeft gedaan.

Overzicht verstrekte leningen (bedragen x € 1.000)

Artikel	Omschrijving	Uitstaande lening	Looptijd lening
5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen	Begrotingssteun Aruba	7.260	25 jaar
	Lening Ontwikkelingsbank van de Nederlandse Antillen (OBNA)	1.340	–
	Maatregel Tussenbalans	8.687	30 jaar
	Water- en Energiebedrijf Aruba	6.674	30 jaar
	Leningen lopende inschrijving Curaçao	915.544	30 jaar
	Leningen lopende inschrijving Sint Maarten	205.540	30 jaar

Begrotingssteun Aruba

In 1985 tot 1988 is aan Aruba een begrotingssteun verleend in de vorm van een lening van € 45,4 mln. met een jaarlijkse rente van 2,5%. Vanaf eind 1994 vindt aflossing plaats in 25 jaarlijkse termijnen van € 1,8 mln. Eind 2018 zal de laatste aflossing plaatsvinden.

Lening OBNA

Dit betreft een lening aan de Ontwikkelingsbank van de Nederlandse Antillen (OBNA) ten behoeve van aanvullende liquiditeiten steun.

Maatregel Tussenbalans

In het kader van de maatregel Tussenbalans zijn met ingang van 1991 begrotingsleningen verstrekt aan Aruba ter financiering van projecten, waarvan een bepaald rendement verwacht mag worden. De leningen hebben een looptijd van 30 jaar, waarvan de eerste acht jaar vrij van aflossing zijn. Het jaarlijkse rentepercentage is 2,5%. In 2025 zullen de laatste aflossingen plaatsvinden.

Water- en Energiebedrijf Aruba (akte 263-JZ/1995)

Het betreft een begrotingslening ten behoeve van het Water- en Energiebedrijf NV gevestigd te Aruba. De lening is verstrekt voor het aldaar verrichten van een groot aantal investeringen voor de renovatie en uitbreiding van het Water- en Energiebedrijf. Deze leningsovereenkomst is opgesteld in Arubaanse valuta ad AFL 28 mln. (€ 10,9 mln.). Inmiddels is er op deze lening een bedrag van € 4,0 mln. afgelost. De lening heeft een looptijd tot 30 juni 2026 waarvan de eerste acht jaar vrij van aflossing zijn. Het jaarlijkse rentepercentage is 2,5%.

Leningen lopende inschrijving Curaçao

Leningen lopende inschrijving Sint Maarten

3. DE BELEIDSARTIKELEN

Artikel 1. Waarborgfunctie

A Algemene doelstelling

Het waarborgen van de rechtszekerheid, deugdelijkheid van bestuur en de mensenrechten in Aruba, Curaçao en Sint Maarten.

B Rol en verantwoordelijkheid

Elk land in het Koninkrijk heeft de zorg voor de verwezenlijking van de fundamentele rechten en vrijheden van de mens, de rechtszekerheid en de deugdelijkheid van bestuur. Het waarborgen hiervan is een aangelegenheid van het Koninkrijk. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is op grond van de verantwoordelijkheid voor het Statuut, aanspreekbaar op de waarborgtaak van het Koninkrijk. Vanuit deze verantwoordelijkheid worden de ontwikkelingen met betrekking tot het functioneren van het openbaar bestuur en de verwezenlijking van de mensenrechten en de rechtszekerheid in de landen Aruba, Curaçao en Sint Maarten gevolgd. Het feit dat het Koninkrijk de bevoegdheid heeft in het kader van de waarborgfunctie op te treden, sterkt de instituties van de landen in hun taak om de beginselen van de democratische rechtsstaat te realiseren. De Rijksministerraad kan maatregelen nemen, als er sprake is van ernstige inbreuk op fundamentele rechten en vrijheden in een land of in een situatie waarin rechtszekerheid of deugdelijk bestuur niet langer gewaarborgd zijn en de interne controlemechanismen feitelijk disfunctioneren. Van geval tot geval zal dan moeten worden bezien of ingrijpen in de zin van artikel 43, 50 of 51 van het Statuut, noodzakelijk is en welke maatregel dan het meest passend is.

C Beleidswijzigingen

In mei 2015 is overeenstemming bereikt met de regering van Sint Maarten over de gezamenlijke aanpak van de integriteit en rechtshandhaving op Sint Maarten. Daartoe is een Protocol gesloten. Hierin zijn de uitgangspunten van de samenwerking vastgelegd, waaronder de bekostiging van deze aanpak door Nederland.

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 Waarborgfunctie

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		118.121	62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552
Uitgaven:		61.867	62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552
	Waarvan juridisch verplicht			66%
1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	61.867	62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552
	Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	61.867	62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552
	Duradero	0	769	769	0	0	0	0
	Grensbewaking	6.100	6.100	6.100	6.100	6.100	6.100	6.100
	Kustwacht	35.380	35.402	39.502	39.558	35.402	35.402	35.402
	Recherchecapaciteit	17.226	16.968	20.568	20.468	15.968	15.968	15.968
	Rechterlijke macht	3.161	3.314	3.313	4.082	4.082	4.082	4.082
Ontvangsten:		6.186	4.857	4.857	4.857	4.857	4.857	4.857

D2 Budgetflexibiliteit

De uitgaven voor de grensbewaking en het project Duradero zijn meerjarige verplichtingen, deze zijn juridisch vastgelegd. De kustwachtbijdrage zal in de loop van 2015 worden verplicht. Het aangaan van de verplichting is afhankelijk van de vaststelling van het jaarplan 2016 in de Rijksministerraad.

Het uitoefenen van de waarborgfunctie ligt vast in verschillende Rijkswetten.

E Toelichting op de instrumenten

In artikel 1 staan de rechtszekerheid, deugdelijkheid van bestuur en de mensenrechten in de landen van het Koninkrijk centraal. Zowel rechtszekerheid als de waarborging van mensenrechten is afhankelijk van een goed functionerende rechtshandhavingketen. Om concrete invulling te geven aan deze algemeen geformuleerde doelstelling, worden de beschikbare middelen ingezet ten behoeve van instituties die essentieel zijn voor de rechtshandhaving.

Het betreft bijdragen aan:

• • financieel-economische onderzoeken Curaçao: project Duradero;

• • grensbewaking door de Koninklijke Marechaussee (KMar);

• • de Kustwacht voor het Koninkrijk der Nederlanden in het Caribisch gebied (Kustwacht);

• • het Recherche Samenwerkingsteam (inclusief additionele inzet Sint Maarten);

• • het Gemeenschappelijk Hof en het Openbaar Ministerie (Rechterlijke Macht);

1.1. Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

Duradero

In 2014 is in Curaçao het project Duradero van start gegaan. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties draagt voor een periode van drie jaar in totaal € 2,3 miljoen bij. Het project geeft enerzijds een impuls aan het Openbaar Ministerie in Curaçao om de financieel-economische expertise te verbeteren. Anderzijds zullen de onderzoeken die gedurende het project worden opgeleverd een signaal vormen. Aansprekende onderzoeken en bijbehorende veroordelingen en ontnemingen maken duidelijk dat witwassen en vermenging van boven- en onderwereld niet worden getolereerd. Dit heeft uitstraling binnen Curaçao, maar ook bijvoorbeeld richting de International Financial Action Task Force (FATF) en regionale partners.

Grensbewaking

Nederland stelt sinds 2005 structureel personeel van de Koninklijke Marechaussee (KMar) beschikbaar ten behoeve van ondersteuning in de rechtshandhaving op Curaçao en Sint Maarten en incidenteel in Caribisch Nederland. Sinds 2008 levert een flexibele pool van 43 fte een bijdrage aan de bestrijding van de geweldscriminaliteit, het grens- en vreemdelingentoezicht, de bestrijding van mensensmokkel en -handel en de bestrijding van drugssmokkel via de luchthavens. Vanaf 1 juli 2015 is ook Aruba aangesloten bij de flexibele pool. De medewerkers van de KMar functioneren daarbij onder aansturing van de lokale diensthoofden en vallen onder het lokale gezag (Ministers van Justitie).

Kustwacht

De Kustwacht is belast met de maritieme rechtshandhaving in het Caribische deel van het Koninkrijk. Bestrijding van de handel in drugs, de bestrijding van vuurwapensmokkel en de bestrijding van mensenhandel, mensensmokkel en illegale immigratie hebben prioriteit. Daarnaast levert de Kustwacht een belangrijke bijdrage aan de veiligheid op het water door het uitvoeren van zoek- en reddingsoperaties en visserij-, scheepvaart en milieu-inspecties. De Kustwacht functioneert op basis van de rijkswet Kustwacht. De Rijksministerraad stelt het jaarplan van de Kustwacht vast. Dit jaarplan wordt voorbereid door de Kustwachtcommissie, die is samengesteld uit vertegenwoordigers van de landen en één keer per jaar bijeenkomt.

Door de landen in het Koninkrijk is overeenstemming bereikt over het type vaartuig dat als vervanging zal dienen voor de Super Rigid Hull inflatable Boats (Super-RHiBS). Het betreft twaalf vaartuigen van het type Special Purpose Craft – Training Boat (SPC-TB) en het aanbestedingstraject hiervan is inmiddels gestart. De daadwerkelijke opdracht zal plaatsvinden in 2016, de levering van de vervangende vaartuigen wordt in 2016 en 2017 geëffectueerd. De interceptiecapaciteit in het Caribisch deel van het Koninkrijk blijft hiermee de komende jaren gewaarborgd.

Recherchecapaciteit

Zoals vastgelegd in de rijkswet politie en het Protocol Recherche Samenwerkingsteam heeft het Recherche Samenwerkingsteam (RST) als taak de bestrijding van zware, georganiseerde en grensoverschrijdende criminaliteit. Daarnaast verricht het RST de afhandeling van internationale rechtshulpverzoeken op dit gebied. Het RST heeft vestigingen op Aruba, Bonaire, Curaçao en Sint Maarten, waar men werkt onder gezag van de lokale Openbaar Ministeries.

Prioriteiten voor 2016 zijn de aanpak van witwassen, mensenhandel, wapensmokkel, internationale drugshandel en bendevorming. Gemiddeld zijn er bij het RST ongeveer 70 uit Nederland uitgezonden medewerkers werkzaam, die uitgezonden worden voor een periode van 3 tot 5 jaar. Dit aantal wordt aangevuld met 36 medewerkers uit de lokale korpsen en 15 overige lokaal geworven medewerkers. De betrokken Ministers van (Veiligheid en) Justitie van de landen en de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stellen gezamenlijk de jaarstukken van het RST vast in het Justitieel Vierpartijen Overleg.

Recherchecapaciteit Sint Maarten

Sint Maarten krijgt een onafhankelijke Integriteitkamer. Met de instelling van de Integriteitkamer wordt uitvoering gegeven aan de aanbevelingen van de vorig jaar gehouden integriteitonderzoeken. De Integriteitkamer krijgt zelfstandige bevoegdheden voor het geven van advies en het doen van aanbevelingen. Ook mag de kamer onderzoek instellen naar mogelijke integriteitschendingen en waar nodig hiervan aangifte doen. De Integriteitkamer is verankerd in een Landsverordening, en brengt verslag uit aan zowel de regering en Staten van Sint Maarten, als aan de Rijksministerraad.

De aanpak van de integriteitproblematiek is onlosmakelijk verbonden met de versterking van de rechtshandhavingketen op Sint Maarten. Daarom zijn er ook afspraken gemaakt over de bijstand voor en versterking van de rechtshandhaving op Sint Maarten, in het bijzonder gericht op bestrijding van high impact crimes, grensoverschrijdende en ondermijnende criminaliteit, mensenhandel en smokkel. De versterking van de rechtshandhavingketen vindt plaats bij het politiekorps Sint Maarten, de Landsrecherche, het Recherche Samenwerkingsteam, het Openbaar Ministerie en het Gemeenschappelijk Hof van Justitie.

Rechtelijke macht

Om een goed niveau van rechtshandhaving en rechtspleging in de drie landen en Caribisch Nederland te garanderen, is volledige bezetting van het Gemeenschappelijk Hof en het Openbaar Ministerie van groot belang. Omdat bij de landen de personele capaciteit ontbreekt, draagt Nederland hieraan bij. Nederland stelt daarom op verzoek van de landen rechters en Officieren van Justitie ter beschikking. Deze treden in lokale dienst, waarbij een buitenlandtoelage wordt vergoed ten laste van deze begroting.

Ontvangsten

De exploitatie van de Kustwacht, exclusief de inzet van Defensiemiddelen en de luchtverkenningcapaciteit, wordt voor 69% gefinancierd vanuit de begroting Koninkrijksrelaties. Aruba, Curaçao en Sint Maarten dragen respectievelijk 11%, 16% en 4% bij. De ontvangsten betreffen de bijdragen van de landen aan de Kustwacht over het voorafgaande jaar.

Artikel 2. Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners (VERVALLEN)

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 2 Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		200.167	160.639	0	0	0	0	0
Uitgaven:		373.090	329.756	0	0	0	0	0
	Waarvan juridisch verplicht
2.1	Apparaat	9.623	13.149	0	0	0	0	0
	Personele uitgaven	7.652	9.395	0	0	0	0	0
	Eigen personeel	7.291	8.899	0	0	0	0	0
	Externe inhuur	61	171	0	0	0	0	0
	Overig personeel	300	325	0	0	0	0	0
	Materiële uitgaven	1.971	3.754	0	0	0	0	0
	Overig materieel	1.971	3.754	0	0	0	0	0
2.2	Duurzame economische ontwikkeling	14.902	16.909	0	0	0	0	0
	Subsidies	979	998	0	0	0	0	0
	IUCN	963	938	0	0	0	0	0
	Subsidies Caribisch Nederland	16	60	0	0	0	0	0
	Inkomensoverdracht	4.205	5.009	0	0	0	0	0
	Pensioenen	4.205	5.009	0	0	0	0	0
	Bijdragen aan andere overheden	1.831	3.634	0	0	0	0	0
	Sociaaleconomische initiatieven BES	1.831	3.634	0	0	0	0	0
	Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	7.887	7.268	0	0	0	0	0
	Samenwerkingsprogramma`s	7.887	7.268	0	0	0	0	0
	Inkomensoverdracht	0	0	0	0	0	0	0
2.4	Schuldsanering	348.565	299.698	0	0	0	0	0
	Leningen	348.565	299.698	0	0	0	0	0
	Lopende inschrijving	348.565	299.698	0	0	0	0	0
Ontvangsten:		39.304	43.718	0	0	0	0	0

Artikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur

A Algemene doelstelling

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het stellen van randvoorwaarden die de rechtmatigheid en doelmatigheid van de inzet van middelen van de Rijksbegroting garanderen. Aruba, Curaçao en Sint Maarten zijn volledig zelf verantwoordelijk voor de beleidvorming en -uitvoering in de landen. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties kan op basis van (individuele) verzoeken beleidsmatige assistentie bieden om de landen te ondersteunen, bijvoorbeeld door middel van kennis en expertise.

De openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba maken elk deel uit van het staatsbestel van Nederland. In het Statuut is bepaald dat voor deze eilanden regels kunnen worden gesteld en andere specifieke maatregelen kunnen worden getroffen met het oog op de economische en sociale omstandigheden, de grote afstand tot het Europese deel van Nederland, hun insulaire karakter, kleine oppervlakte en bevolkingsomvang, geografische omstandigheden, het klimaat en andere factoren waardoor deze eilanden zich wezenlijk onderscheiden van het Europese deel van Nederland.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de Rijkscoördinatie van beleid met betrekking tot Caribisch Nederland. Dit krijgt vorm door het opstellen en monitoren van het meerjarenprogramma, het beheer van het BES-fonds, afstemming van rijksbeleid door middel van de zogenoemde Caribisch Nederland tafel, het beheer van de Rijksdienst Caribisch Nederland en het inzetten van de Rijksvertegenwoordiger in de nieuwe rol.

C Beleidswijzigingen

De staatkundige structuur van het Koninkrijk en de samenwerking met het Caribische deel van het Koninkrijk zijn sinds 10-10-10 ingrijpend veranderd. Veranderingen die ook het beleid van Koninkrijksrelaties raken, en daardoor ook het begrotingshoofdstuk IV. Verschuivingen in het beleid hebben geleid tot een vernieuwing van de begrotingsartikelen. Het beleid ten aanzien van de landen, maar ook het beleid ten aanzien van Caribisch Nederland, zorgt voor een andere aanpak in de werkwijze naar de landen en de Openbaar lichamen toe. Veranderingen die het Ministerie van BZK hebben doen besluiten om de begrotingsartikelen grondig aan te pakken en te actualiseren.

De financiële relatie met Caribisch Nederland en de landen is de afgelopen jaren geëvolueerd. De samenwerkingsprogramma’s in het Caribisch deel van het Koninkrijk zijn afgerond of worden binnenkort afgerond. Deze ontwikkelingen zijn van invloed op de inzet en verdeling van de binnen het begrotingshoofdstuk IV beschikbare middelen. Op 20 april 2011 is de aanpassing van de presentatie onder de naam «Verantwoord Begroten» in de Tweede Kamer behandeld (Kamerstukken II, 2012–2013, 31 865, nr. 26). De nieuwe presentatie geeft meer inzicht in de financiële informatie, de rol en verantwoordelijkheid van de Minister en laat een duidelijke splitsing tussen apparaat en programma zien.

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		0	0	14.559	14.424	13.306	13.306	13.306
Uitgaven:		0	0	14.559	14.424	13.306	13.306	13.306
	Waarvan juridisch verplicht			47%
4.1	Curacao, Sint Maarten en Aruba	0	0	9.460	9.473	9.473	9.473	9.473
	Opdrachten	0	0	1.496	1.546	1.471	1.471	1.471
	Onderzoek, Kennisoverdracht en Comm.	0	0	1.496	1.546	1.471	1.471	1.471
	Inkomensoverdracht	0	0	5.009	5.009	5.009	5.009	5.009
	Toeslagen op pensioenen NA	0	0	5.009	5.009	5.009	5.009	5.009
	Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	0	0	2.955	2.918	2.993	2.993	2.993
	Onderzoek, Kennisoverdracht en Comm.	0	0	2.955	2.918	2.993	2.993	2.993
4.2	Caribisch Nederland	0	0	5.099	4.951	3.833	3.833	3.833
	Subsidies	0	0	60	60	0	0	0
	Subsidies Caribisch Nederland	0	0	60	60	0	0	0
	Opdrachten	0	0	1.693	1.893	953	2.453	2.453
	Onderzoek, Kennisoverdracht en Comm.	0	0	1.693	1.893	953	2.453	2.453
	Bijdragen aan andere overheden	0	0	3.346	2.998	2.880	1.380	1.380
	Bijzondere uitkering sociaaleconomische initiatieven	0	0	1.846	1.498	1.380	1.380	1.380
	Onderzoek, Kennisoverdracht en Comm.	0	0	1.500	1.500	1.500	0	0
Ontvangsten:		0	0	3.213	3.213	3.213	3.213	3.213

D2 Budgetflexibiliteit

E Toelichting op de instrumenten

4.1. Aruba, Curaçao en Sint Maarten

Opdrachten

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

Op verzoek van Aruba, Curaçao en Sint Maarten kan Nederland projecten ondersteunen die bijdragen aan het verbeteren van de sociale en economische ontwikkeling en de overheidsfinanciën. Onder dit instrument worden de projecten verantwoord die in opdracht van Nederland worden uitgevoerd.

Ook terugkerende reguliere projecten, zoals het Koninkrijksconcert en de Koninkrijksconferentie als die in Nederland wordt georganiseerd, vallen onder dit instrument.

Inkomensoverdracht

Pensioenen

Conform de regeling vaste verrekenkoers pensioeninkomen voormalig Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse pensioengerechtigden worden nadelige koersverschillen als gevolg van wisselkoersfluctuatie tussen de Antilliaanse gulden (NAf) en de Arubaanse florin (Afl) en de euro gecompenseerd uit begrotingshoofdstuk IV.

Bijdragen aan (inter)nationale organisaties

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

Op verzoek van Aruba, Curaçao en Sint Maarten kan Nederland projecten ondersteunen die bijdragen aan het verbeteren van de sociale en economische ontwikkeling en de overheidsfinanciën. Onder dit instrument worden de projecten verantwoord die door de landen zelf worden uitgevoerd.

4.2. Caribisch Nederland

Subsidies

Subsidie Caribisch Nederland

Project uitzending managers (PUM) Netherlands senior experts is een non-profit organisatie die bedrijven uit ontwikkelingslanden en opkomende markten adviseert die geen commerciële consultancy kunnen betalen. De subsidie die wordt verleend aan PUM Nederland ten behoeve van het bijdragen aan de economische ontwikkeling van bedrijven in Caribisch Nederland. Dit gebeurt door de inzet van experts die hun kennis overdragen. De subsidie van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties ondersteunt en faciliteert daarbij in Caribisch Nederland positieve ontwikkelingen op het gebied van ondernemerschap, zelfredzaamheid en duurzame ontwikkeling van midden -en klein bedrijf in dat deel van de MKB sector, waar commerciële dienstverlening vanwege de prijsstelling niet opereert en kan opereren. Het programma voor Caribisch Nederland is op 1 september 2014 van start gegaan loopt door tot 31 december 2017.

Opdrachten

Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties stelt meerjarig middelen beschikbaar voor de versterking van het eilandelijk bestuur. De besteding van deze middelen krijgt zijn beslag in het programma «Goed bestuur». Bij het onderdeel Caribisch Nederland zijn ook de Openbare Lichamen en de Rijksvertegenwoordiger betrokken. In het programma «Goed bestuur» worden de verschillende activiteiten ter versterking van de eilandelijke overheden, vaak in de vorm van projecten, gebundeld. Hiermee wordt ook invulling gegeven aan het streven het integraal werken door de rijksoverheid in Caribisch Nederland te faciliteren en stimuleren. De invulling van dit programma wordt gevormd door de behoefte van de Openbare Lichamen.

Bijdragen aan andere overheden

Bijzondere uitkering sociaaleconomische initiatieven

Ten einde de sociaaleconomische ontwikkeling van de eilanden te bevorderen op het terrein van economie, armoedebestrijding en kinderrechten stelt de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de periode 2014 tot en met 2016 budget beschikbaar voor de bijzondere uitkering integrale projecten op sociaal economisch terrein.

Kinderrechten

In 2016 wordt voor kinderrechten ingezet op duurzame verbetering van de situatie van kinderen in Caribisch Nederland. In nauw overleg met de eilanden wordt uitvoering gegeven aan het actieplan Kinderrechten. Op basis van de prioritering in het actieplan wordt onder andere ingezet op de zinvolle vrijetijdsbesteding, opvoedingsondersteuning en professionalisering van betrokken organisaties (amendement van de leden Van Laar en Segers dat beoogd voor de periode van 2015–2017 € 3 mln. vrij te maken voor de verbetering van de positie van kinderen in Caribisch Nederland).

Ontvangsten

De ontvangsten hebben onder andere betrekking op rente- en interestbedragen op het gebied van het beheer van deelnemingen, wisselkoersverschillen en overige ontvangsten.

Artikel 5 Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen

A Algemene doelstelling

Houdbare overheidsfinanciën door uitvoering van de rijkswet financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten (Rft). De staatsschuld van de landen van het Koninkrijk wordt beheerst. Afspraken rond schuldsanering rond 10-10-2010 worden uitgevoerd. Nieuwe schulden zijn mogelijk indien aan de voorwaarden van de Rft wordt voldaan. De Staat der Nederlanden heeft een verplicht lopende inschrijving indien naar het oordeel van het College financieel toezicht (Cft) aan de eisen van de Rft is voldaan.

B Rol en verantwoordelijkheid

Het financieel toezicht wordt uitgeoefend door de Rijksministerraad. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het ordelijk en tijdig verlenen van de opdracht tot inschrijving op leningen van Curaçao en Sint Maarten aan het Agentschap van het Ministerie van Financiën, wanneer is voldaan aan de voorwaarden uit de rijkswet financieel toezicht. De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het monitoren van tijdige rentebetalingen en aflossingen op verleende leningen door de betreffende landen, en eventuele escalatie daarop.

C Beleidswijzigingen

Niet van toepassing.

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 5 Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		0	0	0	0	0	0	0
Uitgaven:		0	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
	Waarvan juridisch verplicht			100%
5.1	Schuldsanering landen Curacao en Sint Maarten	0	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
	Leningen	0	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
	Schuldsanering	0	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
Ontvangsten:		0	0	28.405	28.405	28.405	28.405	28.405

D2 Budgetflexibiliteit

In de Slotverklaring van 2 november 2006 heeft Nederland zich met het oog op een gezonde financiële positie bij de start van de nieuwe staatkundige verhoudingen bereid verklaard om de schulden van (de collectieve sector van) het Land en de eilandgebieden Curaçao en Sint Maarten grotendeels te saneren.

E Toelichting op de instrumenten

5.1 Schuldsanering landen Curaçao en Sint Maarten

Leningen

Schuldsanering

In de Slotverklaring van 2 november 2006 heeft Nederland zich met het oog op een gezonde financiële positie bij de start van de nieuwe staatkundige verhoudingen bereid verklaard om de schulden van (de collectieve sector van) het Land en de eilandgebieden Curaçao en Sint Maarten grotendeels te saneren. Het gaat daarbij om de schuldomvang op 31 december 2005, bestaande uit openbare en onderhandse geldleningen die zijn aangegaan jegens derden buiten de desbetreffende collectieve sector (inclusief de leningen die jegens Nederland zijn aangegaan). Deze leningen zijn, voor zover zij in omvang boven de rentelastnorm van dat jaar uitgaan, door Nederland gesaneerd. Ook de herfinanciering van deze leningen en de financiering van de rentelasten op deze leningen vallen onder de regeling van de schuldsanering.

Ontvangsten

De ontvangsten binnen dit artikel hebben betrekking op aflossingen en rentebedragen van uitstaande schulden van Curaçao en Sint Maarten.

4. DE NIET-BELEIDSARTIKELEN

Artikel 3 Nominaal en onvoorzien (VERVALLEN)

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 3 Nominaal en onvoorzien

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		0	260	0	0	0	0	0
Uitgaven:		0	260	0	0	0	0	0
3.1	Algemeen	0	0	0	0	0	0	0
3.2	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0	0
3.3	Onvoorzien	0	260	0	0	0	0	0

Artikel 6 Apparaat

Op dit artikel worden alle personele en materiële uitgaven en ontvangsten van de onder deze begroting vallende onderdelen gepresenteerd.

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 6 Apparaat

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		0	0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
Uitgaven:		0	0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
6.1	Apparaat	0	0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
	Personele uitgaven	0	0	19.031	18.297	17.498	17.107	16.207
	Eigen personeel	0	0	18.635	17.901	17.102	16.711	15.811
	Externe inhuur	0	0	71	71	71	71	71
	Overig personeel	0	0	325	325	325	325	325
	Materiële uitgaven	0	0	2.435	2.641	2.522	2.522	2.522
	Overig materieel	0	0	2.435	2.641	2.522	2.522	2.522

Toelichting

In deze tabel zijn de apparaatsuitgaven van alle onder dit begrotingshoofdstuk vallende onderdelen opgenomen. Door het opnemen van de centrale apparaatuitgaven van de Rijksdienst Caribisch Nederland, het instellen van de Integrity Commission Sint Maarten en de uitbreiding van het taakgebied van het College financieel toezicht naar Aruba liggen de apparaatuitgaven in 2016 op een hoger niveau dan in 2015. Vanaf 2016 doet de verwerking van de taakstellingen zich gelden.

Artikel 7 Nominaal en onvoorzien

D1 Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 7 Nominaal en onvoorzien

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		0	0	1.260	72	1.095	1.095	1.095
Uitgaven:		0	0	1.260	72	1.095	1.095	1.095
7.1	Loonbijstelling	0	0	0	0	0	0	0
7.2	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0	0
7.3	Onvoorzien	0	0	1.260	72	1.095	1.095	1.095

Toelichting

Deze middelen worden op een later moment toegekend aan de relevante beleidsartikelen.

5. DE BELEIDSAGENDA BES-FONDS

6. HET BELEIDSARTIKEL BES-FONDS

Artikel 1. BES-fonds

A Algemene doelstelling

Via het BES-fonds wordt bewerkstelligd dat de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba middelen krijgen toebedeeld om de taken van de eilanden naar behoren uit te voeren.

B Rol en verantwoordelijkheid

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor het BES-fonds. Als fondsbeheerder draagt hij zorg voor een adequate omvang van het fonds in relatie tot de overeengekomen taakverdeling tussen Nederland en de openbare lichamen. De openbare lichamen zijn autonoom in de besteding van de vrije uitkering.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is verantwoordelijk voor de bestuurlijke en financiële verhouding met de eilanden. De openbare lichamen mogen zelf bepalen welke taken en activiteiten zij bekostigen uit de algemene middelen van de vrije uitkering. Dit uitgangspunt laat onverlet dat de openbare lichamen bepaaldewettelijke taken en activiteiten dienen uit te voeren waarvan zij voor de bekostiging op de algemene middelen zijn aangewezen.

C Beleidswijzigingen

In 2015 heeft wel een onderzoek plaats gevonden naar de toereikendheid van de vrije uitkering. Per brief van 24 maart 2015 zijn de Eerste- en Tweede Kamer geinformeerd over dit onderzoek en zullen de uitkomsten van dit onderzoek worden betrokken bij het op te stellen kabinetsstandpunt behorende bij het rapport van de evaluatiecommissie Spies (Kamerstukken II, 2014–2015, 34 000 H, nr. 5).

De huidige opzet van de CN-week zal, gegeven de wensen van de eilanden en de toepassing van eilandelijke diversificatie door het Rijk, een verandering ondergaan en zal in de huidige hoedanigheid geen doorgang meer vinden. Een eilandelijke benadering, en dus ook een overleg op de eilanden in het voorjaar en overleg in juni/juli in Nederland wordt in 2016 uitgerold.

D1 Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 BES-Fonds

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
Verplichtingen:		38.786	34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756
Uitgaven:		38.686	34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756
	Waarvan juridisch verplicht			100%
1.1	BES-fonds	38.686	34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756
	Opdrachten	0	100	100	100	100	100	100
	Onderzoek	0	100	100	100	100	100	100
	Bijdragen aan andere overheden	38.686	33.920	33.309	32.550	32.641	32.656	32.656
	Overige uitkering	0	60	60	0	0	0	0
	Vrije uitkering	38.686	33.860	33.249	32.550	32.641	32.656	32.656
Ontvangsten:		38.686	34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756

D2 Budgetflexibiliteit

De budgetflexibiliteit is nihil. In tegenstelling tot een departementale begroting zijn bij een fonds als het BES-fonds de verplichtingen leidend. Dit houdt in dat zij, eenmaal geaccordeerd, altijd geheel tot uitbetaling komen.

E Toelichting op de instrumenten

1.1 BES-fonds

Opdrachten

Onderzoek

Betreft middelen voor onderzoek naar de vrije uitkering.

Bijdrage aan medeoverheden

Overige uitkering

Naast de vrije uitkering zijn op basis van de Wet FinBES, «bijzondere uitkeringen» (art. 91) en «andere uitkeringen» (art. 88) mogelijk. Een bijzondere uitkering wordt uitgekeerd aan de eilandgebieden met als hoofddoel het verbeteren van de leefbaarheid, de re-integratie naar duurzaam betaald werk en het bevorderen van maatschappelijke participatie.

Met ingang van 2014 worden bijzondere uitkeringen bestemd voor sociaaleconomische initiatieven op CN niet langer inzichtelijk gemaakt in de begroting BES-fonds. Deze uitkeringen omvatten financiële middelen van verschillende departementen en zijn opgenomen in begrotingshoofdstuk Koninkrijksrelaties (IV).

Vrije uitkering

De middelen die de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba uit de vrije uitkering ontvangen zijn vrij besteedbaar. Op de vrije uitkering wordt dit jaar een aantal bedragen ingehouden. Het betreft aflossingslasten voor eerder afgesloten renteloze leningen die het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft verstrekt ter bekostiging van achterstanden in de onderwijshuisvesting, en de in 2015 verstrekte lening van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor de weginfrastructuur op Saba.

Tot slot worden gedurende de periode 2014–2018 bedragen teruggevorderd die verband houden met de ontmanteling van de Nederlandse Antillen (voorschotten werkkapitaal). Ook deze kosten worden ingehouden op de vrije uitkering. De totale inhouding bedraagt USD 2,36 mln. (€ 1,82 mln.) in vijf jaar.

Ontvangsten

Artikel 88, derde lid van de Wet FinBES regelt dat bij (begrotings-)wet voor ieder uitkeringsjaar een bedrag aan middelen van het Rijk wordt afgezonderd ten behoeve van het BES-fonds. De uitgaven en de afgezonderde inkomsten over ieder uitkeringsjaar zijn aan elkaar gelijk. Gelet hierop is ten behoeve van de dekking van de uitgaven ten laste van het BES-fonds een post ontvangsten geraamd.

7. BIJLAGEN

7.1 Was-wordt tabel

WAS						WORDT
Art	Omschrijving	Art ond	Omschrijving	Instrument	Regeling	Art	Omschrijving	Art ond	Omschrijving	Instrument	Regeling
1	Waarborgfunctie	1.1	Rechterlijke macht/ samenwerkingsmiddelen kustwacht	Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	Kustwacht	1	Waarborgfunctie	1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	Kustwacht
					Grensbewaking						Grensbewaking
					Recherchecapaciteit						Recherchecapaciteit
					Rechterlijke macht						Rechterlijke macht
					Duradero						Duradero
					Technische Bijstand Waarborgfunctie					Bijdragen aan andere overheden	Overige bijstand aan de landen
1	Ontvangsten waarborgfunctie			Ontvangsten	Ontvangsten	1	Ontvangsten waarborgfunctie			Ontvangsten	Ontvangsten
2	Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners	2.1	Apparaat	Personele uitgaven	Eigen personeel	6	Apparaat	6.1	Apparaat	Personele uitgaven	Eigen personeel
					Externe inhuur						Externe inhuur
					Overig personeel						Overig personeel
				Materiële uitgaven	overig materieel					Materiële uitgaven	Overig materieel
		2.2	Duurzame economische ontwikkeling	Subsidies	IUCN	4	Bevorderen sociaaleconomische structuur	4.1	Curaçao, Sint Maarten en Aruba	Subsidies	IUCN
					Subsidie CN					Bijdragen aan andere overheden	Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie
				Opdrachten	Overige					Opdrachten	Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie
				Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	Samenwerkingsprogramma's					Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	Samenwerkingsprogramma's
				Inkomensoverdracht	Pensioenen					Inkomensoverdracht	Pensioenen
				Bijdragen aan andere overheden	Bijzondere uitkering sociaaleconomische initiatieven
								4.2	Caribisch Nederland	Subsidies	Subsidies Caribisch Nederland
										Bijdragen aan andere overheden	Bijzondere uitkering sociaaleconomische initiatieven
											Kinderrechten
										Opdrachten	Onderzoek, Kennisoverdracht en Communicatie
		2.4	Schuldsanering	Leningen	Lopende inschrijving	5	Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen	5.1	Schuldsanering landen Curaçao en Sint Maarten	Leningen	Schuldsanering
					Tijdelijke leenfaciliteit1			5.2	Leningen en/of garanties landen Curaçao, Sint Maarten en Aruba	Leningen	Lopende inschrijving Curaçao en Sint Maarten
											Leningen aan Aruba
2	Ontvangsten bevorderen autonomie Koninkrijkspartners					4	Ontvangsten bevorderen sociaaleconomische structuur			Ontvangsten	Ontvangsten
						5	Ontvangsten schuldsanering/lopende inschrijving/leningen			Ontvangsten	Ontvangsten
						6	Ontvangsten apparaat			Ontvangsten	Ontvangsten
3	Nominaal en onvoorzien	3.1	Loonbijstelling			7	Nominaal en onvoorzien	7.1	Loonbijstelling
		3.2	Prijsbijstelling					7.2	Prijsbijstelling
		3.3	Onvoorzien					7.3	Onvoorzien

7.2 Verdiepingshoofdstuk Koninkrijksrelaties

In de onderstaande tabellen is bij de nieuwe mutaties voor het jaar 2020 tevens de extrapolatiestand voor het artikelonderdeel meegenomen.

Artikel 1 Waarborgfunctie

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		61.553	65.652	65.708	61.552	61.552	0
1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	61.553	65.652	65.708	61.552	61.552	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		877	4.477	4.377	– 123	– 123	– 123
1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	877	4.477	4.377	– 123	– 123	– 123
Nieuwe mutaties		123	123	123	123	123	61.675
1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	123	123	123	123	123	61.675
Stand ontwerpbegroting 2016		62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552
1.1	Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur	62.553	70.252	70.208	61.552	61.552	61.552

Ontvangsten (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		4.857	4.857	4.857	4.857	4.857	0
Nieuwe mutaties		0	0	0	0	0	4.857
Stand ontwerpbegroting 2016		4.857	4.857	4.857	4.857	4.857	4.857

Artikel 2 Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		199.552	175.341	210.362	196.634	52.375	0
2.1	Apparaat	9.797	9.704	9.360	9.182	9.182	0
2.2	Duurzame economische ontwikkeling	19.293	14.363	13.676	13.676	13.676	0
2.4	Schuldsanering	170.462	151.274	187.326	173.776	29.517	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		129.981	3.114	3.607	1.874	1.819	919
2.1	Apparaat	2.626	2.940	2.881	2.266	1.866	966
2.2	Duurzame economische ontwikkeling	– 1.881	519	1.071	– 47	– 47	– 47
2.4	Schuldsanering	129.236	– 345	– 345	– 345	0	0
Nieuwe mutaties		223	– 178.455	– 213.969	– 198.508	– 54.194	– 919
2.1	Apparaat	726	– 12.644	– 12.241	– 11.448	– 11.048	– 966
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		– 21.013	– 20.610	– 19.817	– 19.417	– 18.517
	b. RCN/Centraal		8.369	8.369	8.369	8.369	8.369
2.2	Duurzame economische ontwikkeling	– 503	– 14.882	– 14.747	– 13.629	– 13.629	47
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		– 14.882	– 14.747	– 13.629	– 13.629	– 13.629
2.4	Schuldsanering	0	– 150.929	– 186.981	– 173.431	– 29.517	0
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		– 150.929	– 186.981	– 173.431	– 29.517
Stand ontwerpbegroting 2016		329.756	0	0	0	0	0
2.1	Apparaat	13.149	0	0	0	0	0
2.2	Duurzame economische ontwikkeling	16.909	0	0	0	0	0
2.4	Schuldsanering	299.698	0	0	0	0	0

Ontvangsten (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		34.618	31.618	31.618	31.618	31.618	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		9.100	0	0	0	0	0
Nieuwe mutaties		0	– 31.618	– 31.618	– 31.618	– 31.618	0
Waarvan:
	a. Structuurwijziging		– 31.618	– 31.618	– 31.618	– 31.618
Stand ontwerpbegroting 2016		43.718	0	0	0	0	0

Toelichting

Artikel 3 Nominaal en onvoorzien

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		770	518	272	277	287	0
3.2	Prijsbijstelling	360	108	50	31	41	0
3.3	Onvoorzien	410	410	222	246	246	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		61	68	65	48	48	48
3.2	Prijsbijstelling	211	218	215	199	199	199
3.3	Onvoorzien	– 150	– 150	– 150	– 151	– 151	– 151
Nieuwe mutaties		– 571	– 586	– 337	– 325	– 335	– 48
3.2	Prijsbijstelling	– 571	– 326	– 265	– 230	– 240	– 199
3.3	Onvoorzien	0	– 260	– 72	– 95	– 95	151
Stand ontwerpbegroting 2016		260	0	0	0	0	0
3.2	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0
3.3	Onvoorzien	260	0	0	0	0	0

Artikel 4 Bevorderen sociaaleconomische structuur

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	14.559	14.424	13.306	13.306	13.306
4.1	Curaçao, Sint Maarten en Aruba	0	9.460	9.473	9.473	9.473	9.473
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		9.583	9.596	9.596	9.596	9.596
4.2	Caribisch Nederland	0	5.099	4.951	3.833	3.833	3.833
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		5.099	4.951	3.833	3.833	3.833
Stand ontwerpbegroting 2016		0	14.559	14.424	13.306	13.306	13.306
4.1	Curaçao, Sint Maarten en Aruba	0	9.460	9.473	9.473	9.473	9.473
4.2	Caribisch Nederland	0	5.099	4.951	3.833	3.833	3.833

Ontvangsten (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	3.213	3.213	3.213	3.213	3.213
Waarvan:
	a. Structuurwijziging		3.213	3.213	3.213	3.213	3.213
Stand ontwerpbegroting 2016		0	3.213	3.213	3.213	3.213	3.213

Toelichting

Artikel 5 Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
5.1	Schuldsanering landen Curaçao en Sint Maarten	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
Stand ontwerpbegroting 2016		0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
5.1	Schuldsanering landen Curaçao en Sint Maarten	0	149.929	186.981	172.431	28.517	28.516
5.2	Leningen en/of garanties landen Curaçao, Sint Maarten en Aruba	0	0	0	0	0	0

Ontvangsten (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	28.405	28.405	28.405	28.405	28.405
Waarvan:
	a. Structuurwijziging		28.405	28.405	28.405	28.405	28.405
Stand ontwerpbegroting 2016		0	28.405	28.405	28.405	28.405	28.405

Toelichting

Artikel 6 Apparaat

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
6.1	Apparaat	0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		21.213	20.810	20.017	19.617	18.717
Stand ontwerpbegroting 2016		0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729
6.1	Apparaat	0	21.466	20.938	20.020	19.629	18.729

Ontvangsten (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	0	0	0	0	0
Stand ontwerpbegroting 2016		0	0	0	0	0	0

Toelichting

Artikel 7 Nominaal en onvoorzien

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Nieuwe mutaties		0	1.260	72	1.095	1.095	1.095
7.1	Loonbijstelling	0	0	0	0	0	0
7.2	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0
7.3	Onvoorzien	0	1.260	72	1.095	1.095	1.095
	Waarvan:
	a. Structuurwijziging		1.260	72	1.095	1.095	1.095
Stand ontwerpbegroting 2016		0	1.260	72	1.095	1.095	1.095
7.1	Loonbijstelling	0	0	0	0	0	0
7.2	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0
7.3	Onvoorzien	0	1.260	72	1.095	1.095	1.095

Toelichting

7.3 Verdiepingshoofdstuk BES-fonds

In de onderstaande tabel is bij de nieuwe mutaties voor het jaar 2020 tevens de extrapolatiestand voor het artikelonderdeel meegenomen.

Artikel 1 BES-Fonds

Uitgaven (x € 1.000)

		2015	2016	2017	2018	2019	2020
Stand ontwerpbegroting 2015		31.938	31.930	31.871	31.962	32.322	0
1.1	BES-Fonds	31.938	31.930	31.871	31.962	32.322	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		1.702	1.479	779	779	434	434
1.1	BES-Fonds	1.702	1.479	779	779	434	434
Nieuwe mutaties		380	0	0	0	0	32.322
1.1	BES-Fonds	380	0	0	0	0	32.322
Stand ontwerpbegroting 2016		34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756
1.1	BES-Fonds	34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756

Ontvangsten (x € 1.000)

		2014	2015	2016	2017	2018	2019
Stand ontwerpbegroting 2015		31.938	31.930	31.871	31.962	32.322	0
Mutaties 1e suppletoire begroting 2015		1.702	1.479	779	779	434	434
Nieuwe mutaties		380	0	0	0	0	32.322
Stand ontwerpbegroting 2016		34.020	33.409	32.650	32.741	32.756	32.756

7.4 Moties en toezeggingen

A.1 In behandeling zijnde moties

Omschrijving motie	Vindplaats	Stand van zaken
De motie van het lid ten Broeke; Verzoekt de regering, er in rijksverband bij de regeringen van Aruba, Curaçao en Sint-Maarten op aan te dringen het huwelijk voor paren van hetzelfde geslacht te legaliseren en tevens de positie van lhbt’ers in algemene zin te verbeteren	Initiatiefnota van het lid Sjoerdsma: Wereldwijd jezelf kunnen zijn	De Tweede Kamer zal in het najaar 2015 geïnformeerd worden

A.2. Uitgevoerde moties

Omschrijving motie	Vindplaats	Stand van zaken
Motie Segers/Hachchi; Verzoekt de regering om, op voor de eilanden aangelegen punten actief het overleg te zoeken met de eilanden wanneer wetsvoorstellen ter consultatie voorliggen	Kamerdebat 01-10-2014 Begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 9 april 2015 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 31 568 nr. 158)

B.1 In behandeling zijnde toezeggingen

Omschrijving	Vindplaats	Stand van zaken
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zegt de Kamer, naar aanleiding van vragen en opmerkingen van de leden De Graaf en Van Bijsterveld, toe om de opzet en opdracht voor de evaluatie van de nieuwe staatkundige structuur binnen het Koninkrijk in november/december 2013 aan de Kamer te doen toekomen. Bij het maken van de planning van de evaluatie zal de Minister goed afwegen of een extern aanbesteed onderzoek ten aanzien van de evaluatie van de nieuwe staatkundige structuur nodig is. De Minister zal bij het formuleren van de opzet en opdracht ook ingaan op de vraag of het Statuut aan de orde wordt gesteld, nadat hij dit besproken heeft met de andere landen in het Koninkrijk. Voorts zal de Minister bij de evaluatie de functie, naamgeving en bevoegdheden van de Rijksvertegenwoordiger meenemen (T01753)	Kamerdebat 04-06-2013 Begrotingsstaat Koninkrijksrelaties 2013 (33 400 IV)	Deze toezegging wordt meegenomen in de evaluatie, waarvan het rapport van de commissie in oktober 2015 wordt verwacht.
De Minister zegt toe de Kamer in het tweede kwartaal van 2015 te informeren over de uitwerking van het besluit dat de vier landen uit het Koninkrijk gezamenlijk zullen werken aan een nadere uitwerking ten behoeve van een meerjarige, fundamentele, ketenbrede aanpak voor de versterking van de rechtshandhavingsketen en deze in te brengen in de Rijksministerraad.	Brief MBZK d.d. 23 maart 2015 «Staat van het bestuur in de landen in het Caribisch deel van het Koninkrijk»	De Tweede Kamer zal zomer 2015 geïnformeerd worden
De Minister zal na het JVO de Tweede Kamer informeren over de beraadslagingen die hebben plaatsgevonden over de uitvoering van het onderzoek naar geldstromen tussen onder- en bovenwereld	Kamerdebat 20-05-2015 Koninkrijksconferenties 2014 en 2015	De Tweede Kamer zal zomer 2015 geïnformeerd worden
De Minister zegt toe dat in juni 2015, na het komende Justitieel Vierpartijenoverleg, de Tweede Kamer nader wordt geïnformeerd over het integrale plan ter versterking van de rechtshandhavingsketen in de landen in het Caribisch deel van het Koninkrijk	Kamerdebat 31-03-2015 Staat van het bestuur Aruba, Curaçao en Sint Maarten	De Tweede Kamer zal in de zomer van 2015 worden geïnformeerd
De Minister zegt aan de Tweede Kamer toe de door Bosman genoemde dossiers aan het Cft voor te leggen om een nadere beschouwing op die dossiers te krijgen en zal de reactie van het Cft bij een eerstvolgende gelegenheid (halfjaarrapportage) naar de Kamer sturen	Kamerdebat 21-05-2015 Verzamel overleg Koninkrijksrelaties	De Kamer ontvangt in september 2015 de halfjaarrapportage van het College financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten, waar deze toezegging in wordt meegenomen
De Minister zegt toe de Tweede Kamer te informeren over de ontwikkelingen nav de brief aan MP Wescot d.d. 8 februari jl.	Kamerdebat 12-02-2013 Verzamel algemeen overleg Koninkrijksrelaties	Nederland en Sint Maarten zijn hierover in gesprek. Zodra er een oplossing is gevonden, zal de Kamer hierover worden geïnformeerd. Naar verwachting zal de Tweede Kamer voor oktober 2015 geïnformeerd worden
De Minister zegt de Tweede Kamer toe te zullen informeren over het vervolg van het bestuurlijk toezicht St. Eustatius	Brief d.d. 10 juni 2015 inzake instellen toezicht St. Eustatius	De Tweede Kamer zal hier medio september 2015 nader over worden geïnformeerd
De Minister zegt de Eerste Kamer toe te zullen informeren over het vervolg van het bestuurlijk toezicht St. Eustatius	Brief d.d. 10 juni 2015 inzake instellen toezicht St. Eustatius	De Eerste Kamer zal hier uiterlijk september 2015 over worden geïnformeerd
De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag/opmerking van de leden van de CDA-fractie (i.c. Doek), toe dat de invoering van het dualisme in de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba vijf jaar na inwerkingtreding van deze wet zal worden geëvalueerd (T01154)	Nota n.a.v. verslag commissie Nederlands-Antilliaanse en Arubaanse Zaken (NAAZ) d.d. 27 april 2010	Deze toezegging wordt meegenomen in de evaluatie, waarvan het rapport van de commissie in oktober 2015 wordt verwacht.
De Minister van Justitie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Bijsterveld (CDA), toe om bij de eerder toegezegde evaluatie van de nieuwe staatkundige structuur (T01031) het stellen van eisen aan nevenfuncties voor functionarissen van instellingen op het gebied van rechtspleging en het gebruikmaken van expertise van Nederlandse inspecties te betrekken (T01223).	Kamerdebat 06-07-2010 Consensus rijkswetsvoorstellen (32 017 t/m 320020, 32 026, 32 041, 32 178 en 32 179, 32 186, 32 213)	Deze toezegging wordt meegenomen in de evaluatie, waarvan het rapport van de commissie in oktober 2015 wordt verwacht.
De Minister van Justitie zegt de Kamer, naar aanleiding van een vragen/opmerkingen van de leden Van Kappen (VVD), mevrouw Ten Horn (SP) en Laurier (GroenLinks), toe dat nieuwe staatkundige structuur in werking zal worden geëvalueerd na ommekomst van 5 jaar, waarbij met name ook zal worden gekeken naar de integratie van de BES in het Nederlandse staatsbestel (T01031)	Kamerdebat 19-05-2009 Het staatkundig proces Nederlandse Antillen	Dit wordt meegenomen met de evaluatie, waarvan in oktober 2015 het rapport wordt verwacht.
De Minister zegt toe een nader bericht te sturen over de mogelijkheden tot optimalisatie volksgezondheidzorg in de regio en de Kamer hierover te informeren	Kamerdebat 10-12-2014 Controletaken financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten	Dit proces neemt nog ongeveer een jaar in beslag, waarna de Kamer zal worden geïnformeerd. Dit zal naar verwachting zomer 2016 zijn
De Minister zegt in reactie op het betoog van het lid Van Raak over de afvalwaterzuivering op Bonaire toe dat nu deze met behulp van geld uit Nederland en Europa is gerealiseerd in CN-tafelverband wordt gekeken naar de structurele bekostiging hiervan en de Tweede Kamer hierover te informeren	Kamerdebat 15-05-2014 BES-aangelegenheden	De Tweede Kamer wordt medio 2016 geïnformeerd.

B.2 Uitgevoerde toezeggingen Koninkrijksrelaties

Omschrijving	Vindplaats	Stand van zaken
De Minister zegt de Eerste Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Kappen, toe dat hij, om onduidelijkheid in de toekomst te voorkomen, ervoor zal zorgen dat de belastinginkomsten en de premies worden meegenomen in de begroting voor het BES-fonds 2014. Daarnaast geeft de Minister aan dat hij aan zijn ambtsgenoot van Financiën zal vragen om, wanneer de contacten van de Minister van Financiën met het CBS over het vaststellen van het bbp voor de BES-eilanden tot resultaat leiden, hij het resultaat hiervan aan de Kamer zal doen toekomen (T01748)	Kamerdebat 04-06-2013 Begrotingsstaat Koninkrijksrelaties 2013 (33 400 IV)	Afgedaan. De commissie heeft besloten om het Ministerie van Financiën aan te merken als verantwoordelijk ministerie en een brief te sturen aan de Minister van Financiën met de vraag of er resultaten geboekt zijn ten aanzien van het vaststellen van het bbp voor de BES-eilanden
De Minister zegt toe medio juni (voor de CN-week) de Tweede Kamer te informeren over de inzet van de regering met betrekking tot prijsregulering van basisvoedselprodukten voor Caribisch Nederland	Kamerdebat 15-05-2014 BES-aangelegenheden	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 20 juni 2014 per brief geïnformeerd (TK 2013–2014, 31 568 nr. 139)
De Minister zegt toe het tijdpad en de procedure gezamenlijke evaluatie nog dit kalenderjaar naar de Tweede Kamer te zenden (bezien of CBCS moet worden meegenomen)	Kamerdebat 12-02-2013 Verzamel algemeen overleg Koninkrijksrelaties	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 25 juni 2014 per brief geïnformeerd (TK 2013–2014, 33 750 IV nr. X)
De Minister zegt toe de Tweede Kamer te informeren, indien de Rijksvertegenwoordiger heeft geadviseerd dat een ingezet beleid moet worden aangepast en daar in onderling overleg geen naar het oordeel van de Rijksvertegenwoordiger passende oplossing voor wordt gevonden	Kamerdebat 10-04-2014 Evaluatie rijkscoördinatie Caribisch Nederland	Afgedaan. Deze toezegging is uitgevoerd door opname in de werkafspraken met de Rijksvertegenwoordiger
De Minister zegt toe de Tweede Kamer bij de aanstelling van de nieuwe Rijksvertegenwoordiger te informeren over de werkafspraken, bevoegdheden en positie van de Rijksvertegenwoordiger, en de koppeling aan de CN-tafel	Kamerdebat 10-04-2014 Evaluatie rijkscoördinatie Caribisch Nederland	Afgedaan. De bevoegdheden en positie meegenomen in de brief aan de Tweede Kamer d.d. 23 juni 2014, terwijl deze daarnaast wettelijk vaststaan in de WOLBES, wat bij de Tweede Kamer bekend is. (EK 2013–2014, 33 750 IV nr. X)
De Minister zegt toe de Tweede Kamer te informeren over de uitkomsten van het onderzoeksrapport van de Gouverneur van Sint Maarten mbt behoorlijk en integer functioneren van het openbaar bestuur na behandeling van dit rapport in de Raad van Ministers van het Koninkrijk	Brief d.d. 7 oktober 2013 inzake Verslag van het bezoek aan Curaçao en Bonaire	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 26 september 2014 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 34 000 IV nr. 8)
De Minister zegt toe beide Kamers zo spoedig mogelijk nader te informeren over het instellen van een evaluatiecommissie Caribisch Nederland en de samenstelling daarvan	Brief EK en TK d.d. 23 juni 2014 «Evaluatie Caribisch Nederland»	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 26 september 2014 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 34 000 IV nr. 5)
De Minister zegt toe binnen twee weken na de begrotingsbehandeling een nadere schriftelijke uitleg over de financiering van het ziekenhuis in Curaçao naar de Tweede Kamer te sturen	Kamerdebat 01-10-2014 Begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 17 oktober 2014 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 34 000 IV nr. 17)
De Minister zegt toe de Tweede Kamer dit najaar een tussenstand te geven van de voortgang van de werkgroepen en projecten, zoals beschreven in het verslag van de Koninkrijksconferentie 2014	Brief MBZK d.d. 15 april 2014 «Verslag Koninkrijksconferentie 2014»	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 10 februari 2015 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 34 000 IV nr. 35)
De Minister zegt toe de Kamer, mede namens de Staatssecretaris van VWS, uiterlijk eind dit jaar te informeren over het proces rond het actieplan Kinderrechten, waarbij in ieder geval op de betrokkenheid van Caribisch Nederland en de kinderombudsman wordt ingegaan	Kamerdebat 15-05-2014 BES-aangelegenheden	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 20 november 2014 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 31 839 nr. 425)
De Minister zegt toe om tijdens de Koninkrijksconferentie te streven naar de instelling van een taskforce Kinderrechten en binnen 1 jaar te komen met een actieplan en de Tweede Kamer hierover te informeren	Kamerdebat 25-03-2014 Inzet kabinet tijdens Koninkrijksconferentie op Aruba	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 20 november 2014 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 31 839 nr. 425)
De Minister zegt toe serieus te kijken naar een eventueel voorstel van de MP van Curaçao voor de gezamenlijke aanpak van criminaliteit en de Tweede Kamer hierover te informeren	Kamerdebat 28-11-2013 Begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties	Toezegging wordt meegenomen in het reguliere BZK beleid
De Minister zegt toe de Tweede Kamer over de extra kosten voor Curaçao die samenhangen met de lening voor het ziekenhuis nader te informeren	Kamerdebat 10-12-2014 Controletaken financieel toezicht Curaçao en Sint Maarten	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 19 januari 2015 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 34 000 IV nr. 32)
De Minister zegt toe de Tweede Kamer in het voorjaar van 2015 (voor de koninkrijksconferentie in april) te ïnformeren over een consensus over de geschillenregeling ofwel de inzet van Nederland indien deze nog niet is bereikt	Kamerdebat 01-10-2014 Begrotingsbehandeling Koninkrijksrelaties	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 13 mei 2015 per brief geïnformeerd (TK 2014–2015, 33 845 nr. 8)
De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties zegt de Kamer, naar aanleiding van een vraag van het lid Van Bijsterveld (CDA), toe bij de eerder toegezegde evaluatie van de nieuwe staatkundige structuur, die zal plaatsvinden vijf jaar na inwerktreding (T01031), ook de mogelijkheden voor vereenvoudiging van de BES-wetgeving te betrekken (T01224)	Kamerdebat 06-07-2010 Consensus rijkswetsvoorstellen (32 017 t/m 320020, 32 026, 32 041, 32 178 en 32 179, 32 186, 32 213)	Afgedaan. De Eerste Kamer is op 25 juni 2014 per brief geïnformeerd (EK 2013–2014, 33 750 IV nr. X)
De Minister zegt toe de Tweede Kamer te betrekken en te informeren bij evaluatie BES-wetgeving eind 2015	Kamerdebat 07-09-2010 Debat over het koninklijk besluit tot inwerkingtreding van de rijkswet wijziging Statuut in verband met de opheffing van de Nederlandse Antillen (31 954, nr. 30)	Afgedaan. De Tweede Kamer is op 25 juni 2014 per brief geïnformeerd (TK 2013–2014, 33 750 IV nr. X)

7.5 Subsidies

Tabel Subsidies (Bedragen x € 1.000)

Begrotingsartikel	Naam subsidie (regeling) (met hyperlink naar vindplaats)	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020	Aantal verleningen jaar 2014	Laatste evaluatie (jaartal) (met hyperlink naar vindplaats)	Volgende evaluatie (jaartal)	Einddatum subsidie (regeling) (jaartal)
4. Bevorderen sociaaleconomische structuur	International Union for the Conservation of Nature (IUCN)	963	938	–	–	–	–	–	1	n.v.t.	2017	2017
	Subsidie Caribisch Nederland	16	60	60	60	–	–	–	1	1	2017	2017

7.6 Overzicht Evaluatie- en overig onderzoek

Artikelnummer en naam	Titel, onderwerp	Start	Afronding
1. Waarborgfunctie: Rechtshandhaving en deugdelijkheid van bestuur
1. Ex post onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid
1a. Beleidsdoorlichtingen	Beleidsdoorlichting Hoofdstuk IV, artikel 1 «De waarborgfunctie» http://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/detail?id=2012D08449&did=2012D08449	2010	2012
	Beleidsdoorlichting Waarborgfunctie	2017	2017
	Beleidsdoorlichting Waarborgfunctie	2021	2021
3. Overig onderzoek	Protocol flexibele inzetbare pool Koninklijke Marechaussee http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2013/06/17/rapport-evaluatie-flexibele-pool-koninklijke-marechaussee.html	2012	2013
	Rijkswetten Justitie (bij V&J)	2015	2016
4.1 Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties: Aruba, Curaçao en Sint Maarten
1. Ex post onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid
1a. Beleidsdoorlichtingen	Beleidsdoorlichting Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties	2016	2016
	Beleidsdoorlichting Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties	2020	2020
3. Overig onderzoek	Evaluatie USONA http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2007/04/13/evaluatie-usona.html	–	2007
	Mid-term evaluatie OJSP http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/03/18/onderzoeksrapportage-midterm-evaluatie-ojsp-2008---2012-curacao-en-sint-maarten.html	2010	2011
	Samenwerkingsbeleid Stichting Antilliaanse Medefinancierings Organisatie (AMFO) http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/10/24/eindevaluatie-amfo.html	2014	2014
	Samenwerkingsbeleid Stichting Ontwikkeling Nederlandse Antillen (SONA)	2015	2015
	Samenwerkingsbeleid Fondo Desaroya Aruba (FDA)	2016	2016
4.2 Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties: Caribisch Nederland
1. Ex post onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid
1a. Beleidsdoorlichtingen	Beleidsdoorlichting Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties	2016	2016
	Beleidsdoorlichting Bevorderen autonomie Koninkrijksrelaties	2020	2020
1b. Ander ex-post onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid	Evaluatie Plan veiligheid Nederlandse Antillen	2014	2015
	Staatkundige positie Caribisch Nederland	2015	2016
3. Overig onderzoek	Evaluatie samenwerkingsprogramma: bestuurlijke ontwikkeling Nederlandse Antillen 2002–2006 http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2008/02/13/evaluatie-samenwerkingsprogramma-bestuurlijke-ontwikkeling-nederlandse-10-antillen-2002–2006.html	–	2008
	Mid-term evaluatie SEI http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2011/10/13/eindrapport-sei-curacao.html	2010	2011
	Mid-term evaluatie IVB Curaçao https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-145306.pdf	2010	2011
	Mid-term evaluatie IVB St. Maarten https://zoek.officielebekendmakingen.nl/blg-145305.pdf	2010	2011
	Onderwijsverbetering in Caribisch Nederland http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/03/01/onderwijsverbetering-in-caribisch-nederland.html	–	2014
	Kleine evaluatie Caribisch Nederland http://www.rijksoverheid.nl/documenten-en-publicaties/rapporten/2014/03/12/rapport-commissie-kleine-evaluatie-caribisch-nederland.html	–	2014
5. Schuldsanering/lopende inschrijving/leningen
1. Ex post onderzoek naar doeltreffendheid en doelmatigheid van beleid
1a. Beleidsdoorlichtingen	Beleidsdoorlichting Schuldsanering, lopende inschrijving en leningen	2016	2016
	Beleidsdoorlichting Schuldsanering, lopende inschrijving en leningen	2020	2020
3. Overig onderzoek	Evaluatie rijkswet financieel toezicht	2015	2016

7.7 Overzicht rijksuitgaven Caribisch Nederland

Rijksuitgaven Caribisch Nederland (x € 1.000)

			realisatie	begroting
Ministerie	Artikelonderdeel	Instrument	2014	2015	2016	2017	2018	2019	2020
IV Koninkrijksrelaties	Artikel 1 Waarborgfunctie	Het deel dat ten goede komt aan Caribisch Nederland is niet te bepalen.
	Artikel 2 Bevorderen autonomie Koninkrijkspartners	Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	2.292	1.500
		Bijdragen aan andere overheden		1.000
	Artikel 4 Bevorderen sociaal economische structuur	Subsidies			60	60
		Opdrachten			1.693	1.893	953	2.453	2.453
		Bijdragen aan andere overheden			3.346	2.998	2.880	1.380	1.380
VI Veiligheid en Justitie	Artikel 31 Nationale Politie	Bijdrage aan ZBO's/RWT's	20.485	16.653	17.918	17.918	17.918	17.918	17.918
	Artikel 33 Veiligheid en criminaliteitsbestrijding	Bijdrage aan (inter)nationale organisaties	5.107	4.920	4.836	4.840	4.839	4.839	4.839
	Artikel 34 Straffen en beschermen	Bijdrage aan agentschappen	8.444	10.100	8.500	8.500	8.500	8.500	8.500
		Bijdrage aan ZBO's/RWT's	940	943	883	883	883	883	883
		Bijdrage aan medeoverheden	880	1.173	1.118	1.118	1.118	1.118	1.118
VII Binnenlandse Zaken	Artikel 6 Dienstverlenende en innovatieve overheid	Bijdrage aan agentschappen	1.430	1.500	2.900	2.900	2.800
	Artikel 7 Arbeidszaken overheid	Inkomensoverdracht	810	1.100	1.100	1.100	1.100	1.100	1.100
VIII Onderwijs, Cultuur en	Artikel 1 Primair Onderwijs	Bekostiging	11.481	13.742	12.673	12.506	12.506	12.506	12.506
Wetenschap	Artikel 3 Voortgezet onderwijs	Bekostiging	13.169	16.301	12.421	12.472	12.486	12.472	12.472
	Artikel 4 Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie	Bekostiging	4.313	9.070	6.872	6.886	6.886	6.886	6.886
		Subsidies	200
		Opdrachten	3.545
		Bijdragen aan mede-overheden	1.000	11.963	17.793	14.106	14.022	13.160	660
	Artikel 9 Arbeidsmarkt-en Personeelsbeleid	Subsidies	2.097	2.097
	Artikel 11 Studiefinanciering	Inkomensoverdracht	2.129	2.129	2.129	2.129	2.129	2.129	2.129
	Artikel 14 Cultuur	Bijdragen aan (inter-)nationale organisaties	50	50	50	50	50	50	50
	Artikel 16 Onderzoek en Wetenschapsbeleid	Bekostiging		2.500	2.500	2.500	2.500	2.500	2.500
		Subsidies	2.500
	Artikel 25 Emancipatie	Subsidies	156	214	154	149	60
IX Financiën	Artikel 1 Belastingen	Apparaatsuitgaven	13.211	13.000	13.000	13.000	13.000	13.000	13.000
	Artikel 2 Financiële markten	Bijdragen aan ZBO's en RWT's	1.188	1.200	1.200	1.200	1.200	1.200	1.200
X Defensie		Het deel dat ten goede komt aan Caribisch Nederland is niet te bepalen.
XII Infrastructuur en Milieu	Artikel 12 Waterkwaliteit	Opdrachten	50
	Artikel 13 Ruimtelijke Ontwikkeling	Opdrachten	0	100	100	100	100	100	100
		Bijdragen aan medeoverheden	0	1.194	650
	Artikel 14 Wegen en verkeersveiligheid	Nader te bepalen	0	2.300
	Artikel 17 Luchtvaart	Opdrachten	510	406	543	545	1.045	545	545
		Bijdragen agentschappen	10.000	11.891	8.931
	Artikel 18 Scheepvaart en havens	Opdrachten	160	160	160	160	160	160	160
	Artikel 21 Duurzaamheid	Opdrachten	3.697	300
	Artikel 22 Externe Veiligheid en Risico's	Opdrachten	39
	Artikel 23 Meteorologie, Seismologie en Aardobservatie	Bijdragen agentschappen	610	610	610	610	610	610	610
	Artikel 24 Handhaving en toezicht	Bijdragen agentschappen	795	647	672	672	672	672	672
	Artikel 26 Bijdrage aan Investeringsfondsen	Bijdragen IF	370	475	490	390	390	390	390
		Bijdragen DF	400	450	400	400	400	400	400
XIII Economische Zaken	Artikel 11 Goed functionerende economie en markten	Opdrachten		125	125	125	125	125	125
		Bijdragen aan ZBO's/RWT's	725	725	706	706	706	706	706
	Artikel 13 Een excellent ondernemingsklimaat	Subsidies	81	100	100	100	100	100	100
	Artikel 14 Een doelmatige en duurzame energievoorziening	Subsidies	6.807	17.357	7.900	3.100	3.000	3.000	3.000
	Artikel 18 Natuur en regio	Opdrachten	980	781	1.137	1.538	1.538	1.538	1.538
		Bijdragen aan mede-overheden	579	2.507	2.006	1.504
XV Sociale Zaken en Werkgelegenheid	Artikel 2 Bijstand, Participatiewet, Toeslagenwet en Sociale Werkvoorziening	Inkomensoverdrachten	1.249	1.527	1.151	1.577	1.627	1.678	1.755
	Artikel 3 Arbeidsongeschiktheid	Inkomensoverdrachten	616	753	765	778	802	828	866
	Artikel 5 Werkloosheid	Inkomensoverdrachten	3	102	102	102	102	102	102
	Artikel 6 Ziekte en zwangerschap	Inkomensoverdrachten	2.530	3.093	3.143	3.194	3.295	3.400	3.555
	Artikel 7 Kinderopvang	Opdrachten		1.000
	Artikel 8 Oudedagsvoorziening	Inkomensoverdrachten	15.254	19.155	18.867	19.577	19.283	19.957	19.658
	Artikel 9 Nabestaanden	Inkomensoverdrachten	863	1.055	1.072	1.089	1.124	1.160	1.213
	Artikel 10 Tegemoetkoming ouders	Inkomensoverdrachten			1.740	1.740	1.740	1.740	1.740
	Artikel 98 Algemeen	Bekostiging	2.675
XVI Volksgezondheid, Welzijn	Artikel 1 Volksgezondheid	Subsidies	1.240	1.900	1.900	1.900	1.900	1.900	1.900
en Sport	Artikel 4 Zorgbreed beleid	Bekostiging	87.618	107.007	108.971	111.960	114.997	118.106	121.135
	Artikel 10 Apparaatsuitgaven	Personeel/materieel	8.858	9.300	8.336	8.336	8.336	8.336	8.336
XVIII Wonen en Rijksdienst	Artikel 2 Woonomgeving en Bouw	Bijdragen aan andere overheden	80
Totaal			242.216	296.175	281.723	267.411	267.882	267.647	258.200

7.8 Overzicht belasting- en premieontvangsten Caribisch Nederland

De Miljoenennota 2016 bevat een gedetailleerd overzicht van de raming van de belasting- en premieontvangsten op kasbasis voor 2016. Dat overzicht bevat ook het totaal van de belasting- en premieontvangsten uit Caribisch Nederland. In onderstaande tabel wordt het totale bedrag van de voor 2016 geraamde belasting- en premieontvangsten op kasbasis uit Caribisch Nederland op gedetailleerdere wijze gepresenteerd door de geraamde kasontvangsten voor 2016 uit te splitsen over alle in Caribisch Nederland geheven rijksbelastingen en premies.

Raming belasting- en premieontvangsten Caribisch Nederland 2016 in miljoenen euro’s (op basis van Miljoenennota 2016)

	Raming 2016
Loonbelasting en premies volks- en werknemersverzekeringen	79,9
Algemene bestedingsbelasting	30,5
Vastgoedbelasting	8,0
Accijnzen	8,6
Overdrachtsbelasting	4,0
Inkomstenbelasting	– 1,0
Opbrengstbelasting	0,8
Kansspelbelasting	0,7
Ontvangsten oude belastingstelsel	1,7
Totaal	133,2

7.9 Overzicht eilandelijke inkomsten

De eilandelijke belastingtarieven worden vastgesteld door de openbare lichamen. De afweging en de verantwoording over de hoogte van de tarieven vindt plaats in de eilandraden. De doorberekening van de rechten, de rioolheffing en de reinigingsheffing mag maximaal 100 procent kostendekkend zijn. Het bedrag van de inkomsten voor de openbare lichamen kan fluctueren, zoals dat ook bij Europees-Nederlandse gemeenten het geval is.

Net als bij de begroting van het gemeentefonds, verstrekt het kabinet jaarlijks een overzicht van de ontwikkeling van de begrote opbrengsten uit eilandbelastingen als bijlage bij de begroting van het BES-fonds. De in dit overzicht gebruikte gegevens zijn afkomstig van de door de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties goedgekeurde begrotingen van de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

Voor de bekostiging van eilandelijke taken mogen de openbare lichamen ook enkele in de wet limitatief genoemde eilandbelastingen heffen en innen (vergelijkbaar met systematiek voor gemeenten). Het gaat op basis van de meest recent ingediende en vastgestelde eilandelijke begrotingen (van 2015).

Tabel A Opbrengsten lokale heffingen Bonaire (in $)

	2012	2013	2014	2015
Motorrijtuigenbelasting	2.402.458	2.501.117	2.500.000	2.500.000
Logeergastenbelasting	1.969.317	1.769.749	1.700.000	1.700.000
Verhuurautobelasting	649.200	614.525	650.000	650.000
Grondbelasting	809.212	2.449.581	1.200.000	1.200.000
Opcenten	1.830.000	307.263	1.200.000	1.200.000
Precariorechten	785.172	675.978	700.000	700.000
Totale opbrengst	8.445.359	8.318.213	7.950.000	7.950.000

Tabel B Opbrengsten lokale heffingen Sint Eustatius (in $)

	2012	2013	2014	2015
Motorrijtuigenbelasting	262.506	259.000	259.000
Logeergastenbelasting	56.795	60.500	127.000
Verhuurautobelasting	5.875	6.000	6.000
Totale opbrengst	325.176	325.500	392.000	300.000

Tabel C Opbrengsten lokale heffingen Saba (in $)

	2012	2013	2014	2015
Motorrijtuigenbelasting	113.764	126.000	130.000	130.000
Logeergastenbelasting	68.014	62.500	60.000	70.000
Totale opbrengst	181.778	188.500	190.000	200.000

De begrote opbrengsten uit eilandelijke belastingen bedragen gemiddeld circa USD 8,45 mln. In de tabellen A t/m C is te zien dat de openbare lichamen aanmerkelijk van elkaar verschillen wat betreft de samenstelling en inkomsten uit de eigen belastingen.

7.10 Overzicht renteloze leningen Caribisch Nederland

Conform artikel 89 van de wet Financiën BES kunnen de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba (BES) een verzoek tot een renteloze lening indienen bij een vakdepartement ten behoeve van het doen van investeringen die dienen voor de uitoefening van de publieke taak. Een dergelijk verzoek wordt door een openbaar lichaam ingediend door tussenkomst van het College financieel toezicht (Cft). Het Cft voorziet de aanvraag van zijn advies. Volgens lid 4 van artikel 89 stelt de ministerraad jaarlijks vast welk bedrag ieder van de openbare lichamen verschuldigd is aan aflossing van de renteloze leningen. Deze vaststelling geschiedt bij de behandeling van het Besluitvormingsmemorandum in de ministerraad.

In de onderstaande tabel wordt een overzicht gegeven van de renteloze leningen en de bijbehorende aflossingsbedragen voor 2016, zoals die tot op heden aan Caribisch Nederland zijn verstrekt. Het risico van de wisselkoers euro-dollar ligt bij het vakdepartement.

Tabel Overzicht renteloze leningen aan Caribisch Nederland (in mln. dollars)

Eiland	Leningverstrekkend departement	Onderwerp	Oorspronkelijke omvang lening	Looptijd lening	Af te lossen in 2015	Af te lossen in 2016	Openstaand ultimo 2016
Nieuwe lening
Saba	IenM	Weginfrastructuur Saba	2,5	2015–2026	0,0	0,3	2,3
Reds aangegane leningen
Bonaire	OCW	Onderwijshuisvesting	19,1	2013–2031	1,0	1,0	15,1
Sint Eustatius	OCW	Onderwijshuisvesting	4,0	2013–2032	0,2	0,2	3,2
Saba	OCW	Onderwijshuisvesting	1,3	2013–2018	0,3	0,3	0,4
	OCW	Onderwijshuisvesting	0,3	2019–2020	0,0	0,0	0,3
Totaal Caribisch Nederland			27,2		1,5	1,8	21,3

Infrastructuur Saba

In 2015 is door het Ministerie van Infrastructuur en Milieu (IenM) een renteloze lening verstrekt aan Saba voor de weginfrastructuur.

Onderwijshuisvesting

Met elk van de eilanden zijn door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) afspraken gemaakt om er voor te zorgen dat alle scholen kunnen beschikken over fatsoenlijke onderwijshuisvesting. Dat is een randvoorwaarde voor het realiseren van de basis onderwijskwaliteit. In 2013 en 2014 zijn renteloze leningen door het Ministerie van OCW aan elk van de drie eilanden verstrekt opdat de openbare lichamen de grote achterstanden in de huisvesting van het onderwijs op de BES-eilanden op korte termijn kunnen wegwerken.