Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Het niet-juridisch verplichte deel is gereserveerd voor: bijdragen aan BES brandweer- en politiekorps, bijdragen aan de Nationale Politie voor exploitatie van C2000, de Meldkamerorganisatie en de jaarlijkse bijdrage aan de Stichting Arbeidsmarkt en Opleidingsfonds Politie. Verder is budget gereserveerd voor nog te verstrekken opdrachten.

Het juridisch verplichte deel betreft de bijdragen ZBO's/RWT's die betrekking hebben op uitgaven voor de Nationale Politie (NP) en Politieacademie op grond van wetgeving, de beheersovereenkomst met de NP voor de jaarlijkse exploitatiekosten van C2000, het transitieakkoord met de meldkamerorganisatie, de uitgaven voor internationale samenwerking die gemaakt wordt op grond van overeenkomsten. Bijdragen medeoverheden: o.g.v. wetgeving bijdragen verstrekt aan brandweer- en politiekorps op de BES, Bureau Regioburgemeesters. Subsidies: verstrekt aan de Stichting NL Confidential en Politievakbond ACP. Opdrachten: omvatten o.a. meerjarige contracten tot en met 2016 met de telecomaanbieders in verband met tapkosten.

Het niet-juridische verplichte deel op dit beleidsartikel is gereserveerd voor bestuurlijk gebonden uitgaven via diverse subsidiebeschikkingen, onder meer voor de Nederlandse Orde van Advocaten en voor bijdrage aan internationale organisaties. Daarnaast zijn er middelen gereserveerd voor toezicht en onderzoek bijvoorbeeld op het terrein van rechtspraak, schuldsanering, rechtsbijstand en rechtspleging.

Juridisch verplicht zijn de bijdragen aan ZBO’s en RWT’s. Dat geldt ook voor de bijdrage voor de kosten voor de rechtsbijstand in de vorm van toevoegingen en piketten (opdrachten) en de bijdrage aan Raad voor de rechtspraak. Ook de opdrachten in het kader van de WSNP zijn volledig juridisch verplicht. Daarmee is bijna 100% van de uitgaven die in de vorm van opdrachten worden gedaan juridisch verplicht. De subsidies die op dit artikel worden verantwoord zijn vrijwel geheel juridisch verplicht. Dit heeft in hoofdzaak betrekking op de structurele subsidierelaties met de Stichting Geschillencommissie en de Academie voor Overheidsjuristen en de Academie voor Wetgeving.

Raad voor de Rechtspraak:

• – op basis van de meest recente uitkomsten van het Prognosemodel Justitiële ketens (PMJ) worden de geraamde uitgaven aan de rechtspraak meerjarig neerwaarts bijgesteld. Met name bij civiele rechtspraak is de geraamde instroom lager dan eerder werd ingeschat. In 2015 is er echter sprake van een lichte stijging van € 7,5 mln.

• – implementatie procedurerichtlijn: in verband met het wetsvoorstel Procedurerichtlijn worden extra kosten ter hoogte van € 5,5 mln. bij de rechtspraak verwacht. De implementatie hiervan is voor twee jaar opgenomen. De structurele kosten en dekking worden na een evaluatie vastgesteld.

• – Meerjaren Planning en Prognose (MPP) cijfers: op basis van de meest recente uitkomsten van de MPP cijfers wordt een lagere instroom in de vreemdelingenkamers verwacht. Dit leidt tot een neerwaartse bijstelling van € -7,6 mln.

Het niet-juridisch verplichte deel op dit beleidsartikel is complementair noodzakelijk of anderszins bestuurlijk gebonden.

De juridisch verplichte bedragen betreffen de bijdragen aan het OM, de bijdragen genoemd onder (inter)nationale organisaties/medeoverheden, de bijdragen aan de agentschappen NFI en DRZ en aan het ZBO College gerechtelijk deskundige. Daarnaast zijn de subsidiebedragen juridisch verplicht, als ook de opdrachtbudgetten schadeloosstellingen, onrechtmatige detentie en een deel van de gerechtskosten.

De mutatie op dit artikelonderdeel wordt voornamelijk veroorzaakt door:

• – de regeling PV-vergoeding: de vergoeding is met ingang van 31 december 2014 beëindigd. Voor het jaar 2014 is nog een juridische verplichting om de gemeenten te compenseren voor deze vergoedingsregeling. Dit betreft de afrekening tranche 2014 € 11,5 mln. van de PV-vergoeding.

• – Stichting Thuiskopie: de Staat en Stichting Thuiskopie hebben op 8 december 2014 een schikking getroffen in hun geschil over de hoogte van de thuiskopieheffing in de jaren 2007–2012. VenJ betaalt € 33,5 mln. aan de stichting. Het geld is bedoeld voor de rechthebbenden, zoals auteurs, componisten en beeldend kunstenaars. De kasbetaling vindt plaats in 2015.

Het niet-juridisch verplichte deel is voornamelijk gereserveerd voor overige materiële uitgaven bij DJI.

Het juridisch verplichte deel betreffen bij de artikelen Justis en CJIB de uitgaven voor de overeengekomen productieafspraken met het moederdepartement. Voor DJI betreft het de materiele programma uitgaven (subsidies, inkoop van zorg(tenders) en RVB huurlasten) en de personele uitgaven. Verder heeft DJI naast (kas)uitgaven ook te maken diverse kosten zoals afschrijvingskosten. Verder bestaat het juridische gedeelte voornamelijk uit subsidiering/bijdrage aan RWT's en ZBO's (SHN, SGM, Reclassering, etc.)

De mutatie op het artikelonderdeel wordt voornamelijk verklaard door:

• – De overheveling van werkzaamheden met betrekking tot het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC) en de direct daarmee samenhangende aanpak van Criminaliteit tegen het bedrijfsleven. Daartoe wordt het budget € 9 mln. (€ 6 mln. op artikel 34.2 en € 3 mln. artikel 34.3) overgeheveld van artikel 34 naar artikel 33.

De mutaties op het artikelonderdeel bijdrage agentschappen DJI wordt voornamelijk veroorzaakt door:

• – aanzuiveren eigen vermogen DJI: eind 2014 had DJI een negatief eigen vermogen van € 77 mln. Conform de Regeling Agentschappen wordt dit door VenJ aangezuiverd.

• – frictiekosten DJI: de uitvoering van het Masterplan DJI (TK 24 587, nr. 535) heeft tot gevolg dat een aanzienlijk aantal justitiële inrichtingen wordt gesloten. Dit brengt onder andere frictiekosten ten aanzien van het vastgoed met zich mee. Op de Aanvullende Post bij het Ministerie van Financiën stond nog de bijdrage voor 2015 gereserveerd. De in 2015 benodigde middelen € 34 mln. worden nu van de Aanvullende Post bij Financiën aan de begroting van VenJ beschikbaar gesteld.

• – besparingsverlies arbeid gedetineerden: doordat de Eerste Kamer niet heeft ingestemd met het wetsvoorstel Elektronische Detentie (ED) met daarin opgenomen een beperking van recht op arbeid, doet zich in 2015 een eenmalig besparingsverlies voor van € 7,4 mln. Voor 2016 en verder zal getracht worden deze maatregelen en bijbehorende besparingen op alternatieve wijze te realiseren (zie ook TK 24 587 nr. 608).

• – lagere bezetting DJI: wegens de lage bezetting in het gevangeniswezen en de vreemdelingenbewaring vallen bij DJI middelen vrij. Tevens kan de capacitaire taakstelling van DJI tijdelijk verlaagd worden vanwege de voorgenomen verhuur van Norgerhaven. Daarnaast worden extra middelen toegevoegd aan de Forensische zorg. Per saldo levert dit in 2015 circa 8,8 mln. op dit artikel.

• – CJIB: Vanwege verwachte lagere aantallen WAHV-zaken op basis van de actuele B&T-raming ontstaat er een tekort bij het CJIB van € 8,7 mln. Om dit tekort te compenseren wordt de bijdrage vanuit het moederdepartement aan het CJIB verhoogd.

• – Reclassering Nederland: op basis van de meest recente uitkomsten van het PMJ-model worden de geraamde uitgaven aan Reclassering Nederland bijgesteld met € 5,3 mln.

• – kleine mutaties (< € 5mln.) zoals o.a. een bijdrage voor het programma USB bij het CJIB.

Het niet-juridisch verplicht deel betreft uitgaven aangaande ondersteuning primair processen t.a.v. tolken & vertalers, vergaderlocaties, catering e.d. En een deel van het budget op dit beleidsartikel is gereserveerd voor onder andere nog te starten projecten binnen de jeugdbescherming en jeugdsancties en -preventie en de aanpak van jeugdcriminaliteit en jeugdgroepen.

Het juridisch verplichte deel van het budget op dit beleidsartikel bestaat onder andere uit structurele subsidierelaties (bv. Halt, Nidos en LBIO), de doeluitkeringen jeugdzorg (JB/JR) en de bijdrage aan DJI.

Op dit artikelonderdeel doen zich alleen kleine mutaties (< € 5 mln.) voor zoals o.a.

• – een saldering op de ontvangsten Prima gelden (Programma Implementatie Agenda ICT-beleid) voor € 3,5 mln.

• – het wetsvoorstel adolescentenstrafrecht (ASR) is eind november door de Eerste Kamer aangenomen. Per 1 april 2014 is het wetsvoorstel in werking getreden. Doel van het ASR is het bieden van sancties op maat voor jongeren en jongvolwassenen waarbij rekening wordt gehouden met hun ontwikkelingsfase.

• – een technische correctie van € 4,6 mln. PIJ-zorg jeugdigen detentie die per abuis was verantwoord op de projecten jeugd straf in plaats van DJI-jeugd.

Op dit artikel doen zich alleen kleine mutaties (< € 5 mln.) voor zoals:

• – wetsvoorstel herziening kinderbeschermingsmaatregelen: met de inwerkingtreding van dit wetsvoorstel met ingang van 1 januari 2015 wordt de noodzakelijke modernisering van de kinderbeschermingsmaatregelen gerealiseerd. De kosten voor Raad voor de Kinderbescherming worden door middel van deze budgetoverheveling ad € 1,5 mln. gedekt.

• – ontvangst € 3,6 mln. vanwege afrekening op het project Prima gelden (Programma Implementatie Agenda).

Het niet verplichte deel is gereserveerd voor o.a.: bijdrage agentschappen voor schadeclaims van de WTS (Wet Tegemoetkoming Schade). Bijdrage mede-overheden: voor een effectieve nationale crisisorganisatie (w.o. het NCC), voor terrorismebestrijding en het identificeren en beoordelen van dreigingen op de nationale veiligheid. Subsidies: incidentele subsidies voor een effectieve nationale crisisorganisatie (w.o. het NCC), voor terrorismebestrijding en het identificeren en beoordelen van dreigingen op de nationale veiligheid. Opdrachten: ontwikkeling, onderhoud en beheer van nieuw alerteringssyteem NL-Alert; opdrachten t.b.v. cybersecurity w.o. het Nationaal Cybersecurity Centrum; opdrachten t.b.v. cyberconferentie 2015 (uit HGIS); opdrachten voor een effectieve nationale crisisorganisatie (w.o. het NCC), voor terrorismebestrijding en het identificeren en beoordelen van dreigingen op de nationale veiligheid.

Het juridisch verplichte deel heeft voornamelijk betrekking op verplichtingen die voortvloeien uit: bijdragen aan ZBO/RWT’s op grond van Besluit Rijksbijdrage IFV; bijdrage mede-overheden o.g.v. Wet Veiligheidsregio’s (BDUR); doorlopende subsidieregelingen met het Nederlands Rode Kruis en het Nationaal Veiligheidsinstituut; extra uitgaven beveiligingsmaatregelen op luchthavens in Nederland.

De mutatie op het artikelonderdeel wordt voornamelijk verklaard door:

Controle handbagage luchthavens: in december 2014 is het voorstel van de Europese Commissie overgenomen om extra controlemaatregelen voor handbagage op Europese luchthavens te regelen. Deze maatregelen zijn ingaan per 1 maart 2015. Aanleiding voor de maatregelen is een vermeende dreiging voor de burgerluchtvaart afkomstig van Noord Afrika en het Midden Oosten, waartegen voornamelijk de VS, Canada en het VK maatregelen hebben genomen. De totale kosten voor VenJ over 2015 komen uit op € 6,9 mln.

Niet juridisch verplicht: een deel van het budget is bestuurlijk gebonden. Dit budget is bestemd voor (bijdragen aan) ontwikkelingen voor de vreemdelingenketen voor o.m. biometrische producten en Digitaal Werken. Subsidiebijdragen i.h.k.v. terugkeer van vreemdelingen. Opdrachten: het merendeel van de uitgaven zijn directe kosten i.h.k.v. het laten terugkeren van de vreemdelingen incl. de escorts.

Het juridische verplichte deel betreft o.a. de moederbijdrage aan de IND (278 mln.) en de opdracht aan het COA (400 mln.). Daarnaast wordt budget besteed aan subsidieverlening VWN (5,7 mln.), Nidos(23 mln. en aan overige subsidies (bijv. Comensha en The Hague Process). Naast de subsidies worden middelen aan beheer en ontwikkelkosten ICT verplicht. Uitgaven in dit kader zijn o.a. onderhoudscontracten, licenties en verlengingen daarvan. Terugkeer en bewaring vreemdelingen: betreft de uitgaven in relatie tot het convenant met de DV&O (8,4 mln.), de beschikking (6,4 mln.) aan IOM (Int. Org. Migration) en de uitvoeringskosten en projecten (e.e.a. is afhankelijk van inzet).

De mutatie op dit artikelonderdeel wordt voornamelijk verklaard door:

• – asielinstroom: de hogere asielinstroom instroom leidt meerjarig tot extra kosten bij de IND. In 2015 € 61,8 mln. aflopend naar € 30,9 mln. in 2017 en verder. Deze uitgaven worden gedekt binnen de begroting van VenJ. De dekking voor 2015 geschiedt door een deel van de asielreserve in te zetten.

• – eerstejaarsopvang asielzoekers aan ODA: door de verhoogde raming van de asielinstroom neemt de toerekening aan ODA (Official Development Assistance) de komende jaren ook toe. Dit wordt veroorzaakt door de stijgende instroom en de oplopende opvangduur. Dit leidt tot hogere asielopvangkosten bij het COA. In 2015 wordt als gevolg hiervan € 400 mln. extra aan ODA toegerekend.

• – archiefkosten IND: voor het wegwerken van de archiefachterstand bij IND is in 2010 besloten dat VenJ bijdraagt in de kosten. Voor 2015 € 5 mln. en voor 2016 € 3,4 mln.

Op dit onderdeel doen zich alleen kleine mutaties voor zoals:

• – een budgetoverheveling van € 1,9 mln. vanuit Defensie naar VenJ. Het betreft de financiering van formatieplaatsen bij Dienst Terugkeer en Vertrek.

• – een technische correctie van € 1 mln. in het kader van Verantwoord Begroten. Abusievelijk stond nog een aantal apparaatsuitgaven verantwoord bij de programma uitgaven. Deze mutaties zijn noodzakelijk om de begrotingsindeling in lijn te brengen met de uitgangspunten van Verantwoord Begroten.

• – budgetoverheveling van € 1,5 mln. voor geleverde diensten door JustID in het kader van jeugd en veiligheid. Het betreft regulier beheer voor de systemen GCOS en IFM.

• – inzet eindejaarsmarge € 2 mln. voor contraterrorisme.

• – diverse kleinere mutaties voor totaal € 3,4 mln.

Waarvan SSO’s

• – inzet eindejaarsmarge voor de bouw van Eurojust voor € 5,5 mln.

• – financiering GDI (Generieke Digitale Infrastructuur): betreft de bijdrage aan de Nationaal Coördinator Digitale Overheid en de kosten van de generieke digitale infrastructuur van de overheid voor € 5,6 mln.

• – diverse kleine mutaties voor totaal € -3,5 mln.

De mutatie op dit artikelonderdeel wordt voornamelijk verklaard door:

• – bed, bad en brood: het kabinet heeft afgesproken dat uitgeprocedeerde asielzoekers in Nederland tijdelijk recht krijgen op de voorziening voor bed, bad en brood. Hiervoor is in 2015 € 13,3 mln. en structureel € 20 mln. beschikbaar gesteld.

• – loon- en prijsbijstelling tranche 2015: met deze mutatie wordt de loon- en prijsbijstelling 2015 (€ 36,2 loon en € 9 mln. prijs) structureel aan de begroting van VenJ toegevoegd.

• – Taakstelling VenJ: er is taakstellend in 2015 en 2016 € -30 mln. en structureel vanaf 2017 € -60 mln. ingeboekt op de begroting van VenJ. De taakstelling zal in de eerste jaren worden ingevuld via de huurverlaging bij de RVB.

• – tariefsverlaging RGD € -6,8 mln. in 2015 op de uitgaven.