Nr. 1 JAARVERSLAG VAN HET BES-FONDS (H)

A. ALGEMEEN

1. AANBIEDING EN DECHARGEVERLENING

AAN de voorzitters van de Eerste en de Tweede Kamer van de Staten-Generaal.

Hierbij bied ik het jaarverslag met betrekking tot de begroting van het BES-fonds (H) over het jaar 2014 aan.

Onder verwijzing naar de artikelen 63 en 64 van de Comptabiliteitswet 2001 verzoek ik de beide Kamers van de Staten-Generaal de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties decharge te verlenen over het in het jaar 2014 gevoerde financiële beheer.

Ten behoeve van de oordeelsvorming van de Staten-Generaal over dit verzoek tot dechargeverlening is door de Algemene Rekenkamer als externe controleur op grond van artikel 82 van de Comptabiliteitswet 2001 een rapport opgesteld. Dit rapport wordt separaat door de Algemene Rekenkamer aan de Staten-Generaal aangeboden. Het rapport bevat de bevindingen en het oordeel van de Rekenkamer met betrekking tot:

• a. het gevoerde financieel en materieel beheer;

• b. de ten behoeve van dat beheer bijgehouden administraties;

• c. de financiële informatie in het jaarverslag;

• d. de betrokken saldibalans;

• e. de totstandkoming van de informatie over het gevoerde beleid en de bedrijfsvoering;

• f. de in het jaarverslag opgenomen informatie over het gevoerde beleid en de bedrijfsvoering.

Bij het besluit tot dechargeverlening dienen verder de volgende, wettelijk voorgeschreven, stukken te worden betrokken:

• a. het Financieel jaarverslag van het Rijk over 2014;

• b. het voorstel van de slotwet dat met het onderhavige jaarverslag samenhangt;

• c. het rapport van de Algemene Rekenkamer met betrekking tot het onderzoek van de centrale administratie van ’s Rijks schatkist en van het Financieel jaarverslag van het Rijk;

• d. de verklaring van goedkeuring van de Algemene Rekenkamer met betrekking tot de in het Financieel jaarverslag van het Rijk over 2014 opgenomen rekening van uitgaven en ontvangsten van het Rijk over 2014, alsmede met betrekking tot de Saldibalans van het Rijk over 2014 (de verklaring van goedkeuring, bedoeld in artikel 83, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001).

Het besluit tot dechargeverlening kan niet worden genomen, voordat de betrokken slotwet is aangenomen en voordat de verklaring van goedkeuring van de Algemene Rekenkamer is ontvangen.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

2. LEESWIJZER

Het jaarverslag van het BES-fonds maakt onderdeel uit van de financiële verantwoording van het Rijk, maar heeft daarbinnen een eigen bijzonder karakter. Het jaarverslag van het BES-fonds kent in tegenstelling tot een departementaal jaarverslag slechts één beleidsartikel: het BES-fonds. Het beleid dat wordt gevoerd ter realisatie van de algemene beleidsdoelstelling is direct verbonden met dit ene beleidsartikel. De apparaatsuitgaven/ontvangsten voor de uitvoering van het BES-fonds zijn opgenomen bij het moederdepartement.

Dit jaarverslag zal de eerdere, op 2014 betrekking hebbende, begrotingen van het BES-fonds (de oorspronkelijk vastgestelde begroting 2014 en de eerste en tweede suppletoire begrotingen 2014) als uitgangspunt nemen. Terugkijkend op de beleidsprioriteiten zal hierbij de ontwerpbegroting 2014 van het BES-fonds van belang zijn.

Het jaarverslag is verdeeld in twee onderdelen: het beleidsverslag en de jaarrekening.

Het beleidsverslag 2014

Het beleidsverslag is een terugblik op het gevoerde beleid in 2014. Hierin komt de realisatie van de beleidsprioriteiten aan bod, worden de budgettaire gevolgen van het gevoerde beleid in beeld gebracht en worden er beleidsmatige conclusies ten aanzien van de beleidsprioriteiten getrokken. Bovendien wordt in de paragraaf beleidsartikel stilgestaan bij de prestatiegegevens die betrekking hebben op de beleidsdoelstellingen van het BES-fonds. Hier wordt ook de toelichting gegeven op het verschil tussen de oorspronkelijke vastgestelde begroting en realisatie.

Wat betreft de budgettaire gevolgen van beleid is alleen een inhoudelijke toelichting gegeven bij opmerkelijke verschillen (boven € 1,0 mln.) tussen de oorspronkelijke vastgestelde begroting 2014 en de realisatie 2014.

De jaarrekening 2014

In de jaarrekening treft u de verantwoordingsstaat voor de begroting van het BES-fonds en de saldibalans met toelichting. De Slotwet wordt als een apart kamerstuk gepubliceerd.

De bijlage

Ten slotte volgt er nog een bijlage Overzicht rijksuitgaven Caribisch Nederland.

Groeiparagraaf

Er zijn dit jaar geen nieuwe ontwikkelingen voor de groeiparagraaf te melden.

B. BELEIDSVERSLAG

1. BELEIDSPRIORITEITEN

Het begrotingsjaar 2014 heeft in het teken gestaan van de voorbereidingen op de grote evaluatie van de nieuwe staatkundige structuur sinds 10 oktober 2010. Deze evaluatie zal in 2015 worden uitgevoerd. Uit de kleine evaluatie in het eerste kwartaal van 2014 (Kamerstukken II, 2013–2014, 33 750 IV, nr. 35) kwamen al punten naar voren waarvan de regering een aantal aanbevelingen al in 2014 heeft geïmplementeerd. Het gaat hier om de aanbevelingen van de onderzoekers over het verbeteren van de coördinatie binnen het Rijk en praktische voorstellen om het wetgevingsproces voor Caribisch Nederland te verbeteren. In 2014 zijn door de eilanden meerjarenplannen opgesteld voor het wegwerken van achterstanden en wenselijke investeringen op korte- en middellange termijn. Deze meerjarenplannen worden door de eilanden met steun van de ministeries nader uitgewerkt.

Het is verder van belang dat er geen discrepantie ontstaat tussen eilandelijke taken, welke deels ook door diverse departementen worden ondersteund, en financiën. Hiervoor heeft de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een onderzoek ingesteld naar de toereikendheid van de vrije uitkering en een actualisatie van het referentiekaderonderzoek uit 2012. Dit onderzoek is in maart 2015 opgeleverd. Het onderzoek wordt met de eilanden besproken in de Caribisch Nederland-week (CN-week) van juni 2015. In 2014 zijn de middelen voor sociaal-economische activiteiten opgenomen op de begroting Koninkrijksrelaties (IV) daar waar deze gelden eerder vanuit het BES-fonds werden verstrekt. Financieel-technische redenen zijn hiervan de oorzaak. Het betreft hier uitkeringen conform artikel 88 lid 8, van de Wet financiën openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba.

De indexatie van de vrije uitkering vindt plaats op basis van een actueel indexatiecijfer (t-1, dus de inflatie van het voorafgaande jaar), per eiland afzonderlijk en afhankelijk van besluitvorming binnen het Kabinet om tot indexatie over te gaan.

2. BELEIDSARTIKEL

Artikel 1 BES-fonds

A Algemene doelstelling

Via het BES-fonds wordt bewerkstelligd dat de openbare lichamen Bonaire, Sint Eustatius en Saba middelen krijgen toebedeeld om hun taken naar behoren uit te voeren.

B Rol en verantwoordelijkheid

C Beleidsconclusies

Het BES-fonds is een beleidsarm fonds. Immers, het is aan de eilanden om verantwoording af te leggen over de via het BES-fonds verstrekte middelen. De systeemverantwoordelijkheid van de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is hierbij van groot belang. Om te voorkomen dat er discrepanties ontstaan tussen eilandelijke taken en financiën, toetst de Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties strikt op artikel 87 van de Wet financiën BES. Op grond van dit artikel dient het Rijk bij beleidsvoornemens, die leiden tot een wijziging van taken voor de openbare lichamen, aan te geven welke financiële gevolgen hier aan zijn verbonden voor de openbare lichamen.

D Tabel Budgettaire gevolgen van beleid

Beleidsartikel 1 BES-Fonds

Budgettaire gevolgen van beleid (bedragen x € 1.000)

		2010	2011	2012	2013	Realisatie 2014	Oorspronkelijk vastgestelde begroting 2014	Verschil 2014
Verplichtingen:		0	28.154	35.519	35.688	38.786	32.709	6.077
Uitgaven:		0	25.128	38.545	35.688	38.686	32.709	5.977
1.1	BES-fonds	0	25.128	38.545	35.688	38.686	32.709	5.977
	Opdrachten	0	0	56	46	0	100	– 100
	Onderzoek	0	0	56	46	0	100	– 100
	Bijdrage aan medeoverheden	0	0	38.489	35.642	38.686	32.609	6.077
	Overige uitkering	0	0	3.241	1.204	0	520	– 520
	Vrije uitkering	0	0	35.248	34.438	38.686	32.089	6.597
Ontvangsten:		0	25.128	38.545	35.688	38.686	32.709	5.977

E Toelichting op de financiële instrumenten

1.1. BES-fonds

Bijdragen aan medeoverheden

Vrije uitkering

Het bedrag aan vrije uitkering dat de eilanden van Caribisch Nederland ontvangen luidt in US dollars. Overeengekomen is dat het valutarisico samenhangend met schommelingen in de koers van de dollar ten opzichte van de euro bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties rust. De overschrijding van de vrije uitkering van € 6,5 mln. van het BES-fonds is toe te schrijven aan het negatieve wisselkoersresultaat (€ 1,6 mln.) en een eenmalige bijdrage van € 3,9 mln. van het Ministerie van Infrastructuur en Milieu voor goede kwantitatieve en kwalitatieve levering van drinkwater en onderhoud aan de rioolwaterzuivering voor de eilanden van Caribisch Nederland. Ook hebben de Ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Veiligheid en Justitie (VenJ), Infrastructuur en Milieu (IenM) en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) extra gelden (totaal € 1,1 mln.) aan de eilandgebieden via de vrije uitkering beschikbaar gesteld. Het betrof gelden voor een campagne tegen vrouwengeweld, eenmalige gratis paspoortverstrekking minderjarige kinderen (tot 12 jaar) in Caribisch Nederland, de gelden voor reis- en verblijfskosten gepaard met de organisatie van de CN-week en is er een voorschot op de vrije uitkering van 2015 aan Saba verstrekt voor het verkeersknelpunt in Windwardside.

Ontvangsten

Artikel 88, derde lid van de Wet financiën BES regelt dat bij (begroting)wet voor ieder uitkeringsjaar een bedrag aan middelen van het Rijk wordt afgezonderd ten behoeve van het BES-fonds. De uitgaven en de afgezonderde inkomsten over ieder uitkeringsjaar zijn aan elkaar gelijk. Gelet hierop is ten laste van het BES-fonds ook een post ontvangsten opgenomen.

3. BEDRIJFSVOERINGSPARAGRAAF

Inleiding

Het BES-fonds kent een bedrijfsvoeringparagraaf met twee verplichte elementen, te weten rechtmatigheid en de totstandkoming van de beleidsinformatie. Voor rechtmatigheid geldt dat wordt vermeld of en bij welk beleidsartikel de tolerantiegrens voor verplichtingen en ontvangsten is overschreden en wat daarvan de oorzaak was. Ten aanzien van de beleidsinformatie is aangegeven op welke manier aandacht is besteed aan de totstandkoming daarvan.

Rechtmatigheid

Uit het onderzoek naar de financiële informatie en de saldibalans in het Jaarverslag 2014 van het BES-fonds blijkt dat deze voldoen aan de eisen die de CW 2001 stelt. Dit betekent dat er geen belangrijke fouten en onzekerheden in de rechtmatigheid en de deugdelijke weergave zijn geconstateerd die de tolerantiegrenzen overschrijden, en dat de informatie voldoet aan de verslaggevingsvoorschriften. De informatie over de bedrijfsvoering en het gevoerde beleid in het Jaarverslag 2014 van het BES-fonds is op deugdelijke wijze tot stand gekomen en voldoet aan de verslaggevingsvoorschriften.

Totstandkoming van beleidsinformatie

De totstandkoming van de beleidsinformatie in het jaarverslag voldoet aan de eisen die daaraan worden gesteld in de Rijksbegrotingsvoorschriften van het Ministerie van Financiën.

C. JAARREKENING 2014

1. DE VERANTWOORDINGSSTAAT

Verantwoordingsstaat 2014 van BES-fonds (H) (bedragen x € 1.000)

			-1-			-2-		3=(2–1)
Art.	Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting			Realisatie			Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting
		Verplichtingen	Uitgaven	Ontvangsten	Verplichtingen	Uitgaven	Ontvangsten	Verplichtingen	Uitgaven	Ontvangsten
	Totaal	32.709	32.709	32.709	38.786	38.686	38.686	6.077	5.977	5.977
	Beleidsartikelen
1	BES-Fonds	32.709	32.709	32.709	38.786	38.686	38.686	6.077	5.977	5.977

2. DE SALDIBALANS

Saldibalans per 31 december 2014 van BES-fonds (H)
(bedragen x € 1.000)

Activa		31-12-’14	31-12-’13		Passiva		31-12-’14	31-12-’13
1)	Uitgaven ten laste van de begroting	38.686	35.688		2)	Ontvangsten ten gunste van de begroting	38.686	35.688
3)	Liquide middelen	0	0
4)	Rekening-courant Rijkshoofdboekhouding	0	0		4a)	Rekening-courant Rijkshoofdboekhouding	0	0
5)	Rekening-courant RHB Begrotingsreserve	0	0		5a)	Begrotingsreserves	0	0
6)	Uitgaven buiten	0	0		7)	Ontvangsten buiten	0	0
	begrotingsverband					begrotingsverband
	(intra-comptabele					(intra-comptabele
	vorderingen)					schulden)
8)	Kas-transverschillen	0	0
	Subtotaal	38.686	35.688			Subtotaal	38.686	35.688
9)	Openstaande rechten	0	0		9a)	Tegenrekening	0	0
						openstaande rechten
10)	Extra-comptabele	0	0		10a)	Tegenrekening	0	0
	vorderingen					extra-comptabele
						vorderingen
11a)	Tegenrekening extra-	0	0		11)	Extra-comptabele	0	0
	comptabele schulden					schulden
12)	Voorschotten	2.175	1.205		12a)	Tegenrekening	2.175	1.205
						voorschotten
13a)	Tegenrekening garantie-	0	0		13)	Garantieverplichtingen	0	0
	verplichtingen
14a)	Tegenrekening open-	100	0		14)	Openstaande	100	0
	staande verplichtingen					verplichtingen
15)	Deelnemingen	0	0		15a)	Tegenrekening	0	0
						deelnemingen
	TOTAAL	40.961	36.893			TOTAAL	40.961	36.893

Toelichting bij de saldibalans per 31 december 2014

ad 1 en 2) Begrotingsuitgaven en ontvangsten

Bij de begrotingsuitgaven en -ontvangsten zijn de gerealiseerde uitgaven en ontvangsten opgenomen met betrekking tot het jaar 2014 waarvoor de Rijksrekening nog niet door de Tweede Kamer is goedgekeurd.

ad 12 en 12a) Voorschotten

De saldi van de per 31 december 2014 openstaande voorschotten en van de in 2014 afgerekende voorschotten worden hieronder per jaar gespecificeerd:

(Bedragen in €)

Ontstaansjaar	Stand 01-01-2014	Bevoorschot in 2014	Afgerekend in 2014	Stand 31-12-2014
2013	1.205.450	0	0	1.205.450
2014	0	38.338.275	37.369.127	969.148
Totaal	1.205.450	38.338.275	37.369.127	2.174.598

De saldi van de per 31 december 2014 openstaande voorschotten worden hieronder per artikel gespecificeerd:

Artikel	Omschrijving	(Bedragen in €)
1	BES-fonds	2.174.598
Totaal		2.174.598

Toelichting:

ad 14 en 14 a) Openstaande verplichtingen

Het bedrag aan openstaande verplichtingen is als volgt opgebouwd:

(Bedragen in €)

Verplichtingen per 1 januari 2014		0
Aangegane verplichtingen in 2014		38.785.533	+/+
		38.785.533
Tot betaling gekomen in 2014	38.685.533
Negatieve bijstellingen verplichtingen uit eerdere begrotingsjaren	0
		38.685.533	-/-
Totaal		100.000