Nr. 1 JAARVERSLAG VAN HET INFRASTRUCTUURFONDS 2014 (A)

DEEL B. BELEIDSVERSLAG

3. INFRASTRUCTUURVERSLAG 2014

In dit hoofdstuk wordt inzichtelijk gemaakt welke projecten in 2014 zijn opgeleverd en bij welke projecten de uitvoering in 2014 is gestart.

Mijlpalen en resultaten 2014

Beheer, onderhoud en vervanging

In 2014 heeft het Ministerie van Infrastructuur en Milieu de volgende maatregelen in het kader van beheer, onderhoud en vervanging uitgevoerd:

Netwerk	Project
Hoofdwegen	– Verkeersmanagement waaronder inzet weginspecteurs bij incidenten, het op alle bemeten wegvakken inwinnen van betrouwbare reis en route-informatie en deze informatie tijdig aan Nationale Databank Wegverkeersgegevens (NDW) te leveren, het realiseren van benuttingsmaatregelen en uitvoering van het programma Connecting mobility.
	– Beheer en Onderhoud waaronder verhardingsonderhoud, onderhoud aan kunstwerken en onderhoud aan Dynamisch Verkeersmanagement (DVM) systemen.
	– Uitvoering van het programma vervangingen en renovaties waaronder het programma Stalen Bruggen. In 2014 zijn opgeleverd: Viaduct Wilhelminakanaal/Hardinxveld-Giessendam (A15) en Kruiswaterbrug tussen Sneek en afslag Bolsward (A7).
Spoorwegen	– Verkeersleiding en capaciteitsmanagement
	– Regulier beheer en onderhoud waaronder het inspecteren en schouwen van de infrastructuur, functieherstel bij verstoringen, het saneren van geluidsschermen en het onderhouden en schoonmaken van stations.
	– Groot onderhoud waaronder het slijpen van spoorstaven en het seizoenbestendig houden van de sporen.
	– Het vervangen van spoorstaven, dwarsliggers en wissels en de vervanging van andere systemen, zoals energie, transfer en treinbeheersing.
Hoofdvaarwegen	– Verkeersmanagement waaronder activiteiten in het kader van verkeersbegeleiding, bediening van objecten en vaarwegmarkering.
	– Beheer en Onderhoud maatregelen om de breedte en diepte van de vaarweg te handhaven en maatregelen om de kunstwerken (sluizen en bruggen) en verkeersvoorzieningen te laten functioneren.
	– Uitvoering van het programma vervangingen en renovaties waaronder Nota Mobiliteit (NOMO) achterstallig onderhoud vaarwegen programma «NOMO AOV» en het resterend deel uit het plan van aanpak Beheer en Onderhoud (impuls). In 2014 is opgeleverd: Renovatie Havenhoofden IJmuiden.

Voor een nadere toelichting op de stand van zaken van beheer, onderhoud en vervanging wordt verwezen naar de toelichting op de productartikelen en de MIRT projectensite (http://mirt2015.mirtprojectenoverzicht.nl).

Aanleg

Hieronder volgen de mijlpalen die het Ministerie van Infrastructuur en Milieu in 2014 heeft behaald binnen de verschillende netwerken.

Hoofdwegennet

Mijlpaal	Project
Openstelling	SAA Deeltraject A1/A10 (deelproject A10 Oost)
	N2 Meerenakkerweg
	N31 Haak om Leeuwarden A4 Dinteloord – Bergen op Zoom N33 Assen – Zuidbroek
Start realisatie	SAA Deeltraject A1/A6
	A1 Bunschoten-Hoevelaken
	A9 Omlegging Badhoevedorp
	A7/A8 Purmerend-Zaandam-Coenplein

Spoorwegen

Mijlpaal	Project
In dienst gesteld/afgerond	Diverse projecten uit het programma Fietsparkeren bij stations Diverse projecten uit het programma Toegankelijkheid Stations. Diverse projecten uit het programma Kleine Functiewijzigingen, Station Nijmegen Lent Sporen in Den Bosch (onderdeel punctualiteits- en capaciteitsknelpunten) Reistijdverbetering; Deventer zijperron Amsterdam Centraal Cuypersgebouw, Middentunnel NSP Den Haag, OV-terminal Didam, onderdoorgang Kerkwijkweg (onderdeel AKI-plan en veiligheidsknelpunten) Diverse projecten uit het programma NaNOV Aslastenprogramma D4/V100 cluster III; herstellen en/of vervangen van 8 buisduikers, op het traject Zwolle – Groningen Uitbreiding emplacement Maasvlakte West
Start realisatie	Meerjarenprogramma geluidsanering spoorwegen (planstudie gestart) Beschermingsmaatregelen GSMR interferentie Spoortunnel Paterwoldseweg (LVO) Aanvullende tranche Fietsparkeren bij stations Aanvullende tranche programma Kleine Functiewijzigingen Sporendriehoek NN: Wolvega onderdoorgang den Noort Rotterdam-Genua: Ombouw ICE3m Materieel Zevenaar-grens

Hoofdvaarwegennet

Mijlpaal	Project
Oplevering	Walradar Noordzeekanaal Verdieping vaarweg Kornwerderzand-Harlingen (Boontjes) Julianasluis Gouda Diverse projecten in het kader van Quick-wins regeling Binnenhavens
	Diverse projecten in het kader van de ZIP-regeling
Start realisatie	Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Lemmer-Delfzijl Capaciteitsuitbreiding 2 kegelligplaatsen Nieuwegein

Voor een nadere toelichting over de stand van zaken voor het lopende programma wordt verwezen naar de toelichting op de productartikelen en de MIRT projectensite. (http://mirt2015.mirtprojectenoverzicht.nl)

Regionale/lokale infrastructuur

Regionale/lokale infrastructuurprojecten, waarvoor nut en noodzaak is aangetoond, komen in aanmerking voor een aparte projectsubsidie indien de kosten van de meest kosteneffectieve oplossing hoger zijn dan de grenswaarde. Dit grensbedrag bedraagt:

• • € 225 miljoen voor projecten die geheel of gedeeltelijk worden gerealiseerd binnen één of meer van de samenwerkingsgebieden waarin de gemeente Amsterdam, Rotterdam of ’s Gravenhage is gelegen;

• • € 112,5 miljoen indien het project geheel in een ander gebied wordt gerealiseerd.

Daarnaast dient het infrastructuurproject te passen binnen de beleidsdoelstellingen voor regionale bereikbaarheid. Voor deze projecten ligt de verantwoordelijkheid voor voorbereiding, aanleg, beheer en onderhoud en exploitatie bij de betreffende regionale of lokale overheid. Voorbeelden van grote regionale/lokale infrastructuurprojecten zijn: N201, Noord/Zuidlijn en HOV-Net Zuid-Holland Noord. In artikelonderdeel 14.01 van het Infrastructuurfonds van de Rijksbegroting zijn de grote regionale/lokale projecten nader aangeduid.

Regionale/lokale infrastructuur

Mijlpaal	Project
Oplevering	N201
Start realisatie1	HOV Net Zuid-Holland Noord

4. DE PRODUCTARTIKELEN

Artikel 12 Hoofdwegennet

Op dit artikel worden de producten op het gebied van Rijkswegen verantwoord. Dit betreft de onderdelen verkeersmanagement, beheer, onderhoud en vervanging, aanleg, GIV/PPS en netwerkgebonden kosten. Deze producten zijn gerelateerd aan de beleidsdoelen en -instrumenten zoals beschreven in het jaarverslag van Infrastructuur en Milieu (Hoofdstuk XII) bij beleidsartikel 14 Wegen en Verkeersveiligheid en artikel 22 Externe veiligheid en risico's.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

12. Hoofdwegennet					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	5.072.103	2.274.880	4.219.392	1.698.213	3.407.686	4.279.533	– 871.847	1
Uitgaven	3.269.934	2.577.371	2.659.773	2.481.851	2.568.873	2.800.084	– 231.211
12.01 Verkeersmanagement	57.150	50.137	30.768	21.794	21.589	19.189	2.400
12.02 Beheer, onderhoud en vervanging	1.209.404	322.966	567.308	544.354	665.071	624.755	40.316
12.02.01 Beheer en onderhoud	1.031.823	178.572	474.922	456.913	533.514	438.734	94.780	2
12.02.02 Servicepakket B&O	80.592	72.016	56.993	0	0	0	0
12.02.04 Vervanging	96.989	72.378	35.393	87.441	131.557	186.021	– 54.464	3
12.03 Aanleg	1.709.262	1.340.525	1.254.029	1.065.903	873.067	1.201.347	– 328.280
12.03.01 Realisatie	1.699.800	1.340.525	1.254.021	1.060.444	863.803	857.327	6.476	4
12.03.02 Verkenningen en planuitwerkingen	9.462	0	8	5.459	9.264	344.020	– 334.756	5
12.04 GIV/PPS	225.341	374.846	335.772	412.956	601.189	590.390	10.799
12.06 Netwerkgebonden kosten HWN		446.870	438.842	436.844	407.957	407.135	822
12.06.01 Apparaatskosten RWS		387.073	383.570	381.576	355.573	354.920	653
12.06.02 Overige netwerkgebonden kosten		59.797	55.272	55.268	52.384	52.215	169
12.07 Investeringsruimte				0	0	– 42.732	42.732	6
12.09 Ontvangsten	217.125	98.380	165.700	150.887	132.430	133.839	– 1.409

Toelichting

Ad 1) De per saldo lagere gerealiseerde verplichtingenstand heeft meerdere oorzaken, met name doordat de verplichtingenramingen van diverse realisatieprojecten (zoals A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere en het programma ZSM Spoedwet wegverbreding) zijn bijgesteld om aan te sluiten bij de actuele projectplanningen en uitgavenramingen. Ook de verplichtingenramingen van projecten in planuitwerking zijn in lijn gebracht met de planningen van het project (o.a. A27 Utrecht-Eemnes-Bunschoten en N18 Varsseveld-Enschede).

Ad 2) Voor de consequenties van areaaluitbreiding op beheer en onderhoud van het hoofdwegennet is in de begroting 2014 binnen het artikelonderdeel Verkenningen en planuitwerkingen een reservering getroffen. Door toevoeging van met name een deel van deze gereserveerde middelen voor areaalgroei bij Voorjaarsnota 2014 wordt het verschil tussen realisatie en begroting verklaard.

Ad 3) De per saldo lagere realisatie wordt met name veroorzaakt door kasschuiven vanuit 2014 naar latere jaren om aan te sluiten op de actuele planning (– € 35 miljoen bij Stalen Bruggen, – € 41 miljoen bij Vervangingen en renovaties).

Ad 4) en 5) Door overgang van projecten van planuitwerking- naar realisatiefase neemt het budget op het planuitwerkingartikel (12.03.02) af en het budget op het realisatieartikel (12.03.01) met hetzelfde bedrag toe. Een combinatie van versnellingen en vertragingen binnen het realisatieprogramma leidt per saldo tot een lagere toename op het realisatieartikel. Voor een specifieke toelichting wordt verwezen naar het overzicht «Projectoverzicht» behorende bij 12.03.01.

Ad 6) De minregel als gevolg van het niet (volledig) toekennen van de prijscompensatie 2013 en 2014 vanuit de Investeringsruimte is bij Najaarsnota ingelopen. Er is hierdoor binnen het beschikbare budget sprake van een hogere realisatie.

12.01 Verkeersmanagement

Met verkeersmanagement streeft IenM naar een optimaal en veilig gebruik van de beschikbare weginfrastructuur en het bereiken van een voorspelbare en betrouwbare reistijd van deur tot deur. Dit draagt bij aan het realiseren van de beleidsdoelen voor bereikbaarheid, veiligheid en leefbaarheid in Nederland.

Voor de periode 2013–2016 zijn met RWS ten behoeve van het Verkeersmanagement en Beheer en Onderhoud nieuwe prestatieafspraken gemaakt en zijn nieuwe indicatoren opgesteld. Deze nieuwe indicatoren sluiten beter aan op de beleidsdoelen.

12.01.01 Verkeersmanagement

Binnen Verkeersmanagement zijn in 2014 uitgaven gedaan voor maatregelen ten behoeve van onder andere de inzet van weginspecteurs bij incidenten, toeritdosering, gebruik van spitsstroken, maar ook verkeersinformatie op panelen boven de weg. De meeste van deze maatregelen zijn ingezet vanuit vijf regionale verkeerscentrales en een landelijke verkeerscentrale. Hierbij wordt het rijkswegennet in samenhang met het regionale wegennet beschouwd door gebiedsgericht verkeersmanagement waarbij wordt ingezet op regionale samenwerking. Deze aanpak is ook gevolgd in het programma Beter Benutten. Hierin is samen met andere infrabeheerders, vervoersorganisaties en bedrijfsleven gewerkt aan regionale maatregelen om bestaande weg-, vaarweg-, spoor- en OV-verbindingen beter te benutten.

Hetzelfde geldt ook voor de Praktijkproef Amsterdam, waarbij met het gecoördineerd inzetten van maatregelen een bijdrage wordt geleverd aan de beleidsdoelen zoals verbeteren van de reistijd en bereikbaarheid in de regio Amsterdam. In deze proef zullen zowel wegkantsystemen als dynamische (in-car) navigatiesystemen worden ingezet op het hoofd- en onderliggend wegennet in de regio Amsterdam. Ook het beschikbaar stellen van betrouwbare en kwalitatief bruikbare verkeersdata aan derden behoort tot de activiteiten van RWS. Deze worden ontsloten via het NDW.

In 2013 is gestart met programma Beter geïnformeerd op weg. Dit programma richt zich op het samen met overheden en marktpartijen bepalen van een koers en agenda voor de ontwikkeling van innovatie op het gebied van reisinformatie en verkeersmanagement. Dit heeft geleid tot een routekaart (2013–2023) die eind 2013 naar de Tweede Kamer is gestuurd. In 2014 is gestart met de uitwerking van die routekaart in een concrete uitvoeringsagenda voor overheden en bedrijfsleven. Dit onder de naam Connecting Mobility. Deze uitvoeringsagenda biedt de basis voor publieke en private ontwikkelingen in reisinformatie en verkeersmanagement. Connecting Mobility verbindt de diverse projecten in Nederland, faciliteert kennisuitwisseling en de totstandkoming van gedeelde standaarden. Daarmee stimuleert het programma de positie van Nederland als internationale koploper.

Specificatie bedieningsareaal	Eenheid	Begroting 2013	Begroting 2014	Realisatie 2014
Verkeerssignalering op rijbanen (1)	km rijbaan	2.666	2.586	2.637
Verkeerscentrales	aantal	6	6	6
Spits- en plusstroken (2)	km	308	328	336

Toelichting

Ad 1) De hogere realisatie 2014 komt met name doordat de versobering op de A7, gepland voor 2014, is vervallen. Zie ook de begroting van het Infrastructuurfonds over 2013, bijlage 5 (Kamerstukken II, 2012/13, 33 400 A).

Ad 2) De hogere realisatie 2014 komt met name doordat de opheffing van de plusstrook op de A12 Woerden-Gouda is uitgesteld tot eind 2015 in verband met nieuwe onderzoeken (waaronder geluidsonderzoeken) en bestuurlijke processen.

Indicator verkeersmanagement	Eenheid	Streefwaarde 2014	Realisatie 2014
Op alle bemeten wegvakken wordt betrouwbare reis en route-informatie ingewonnen en tijdig geleverd aan de serviceproviders.	% van bemeten rij baanlengte	89%	89%

Toelichting

Deze indicator geeft aan in welke mate RWS betrouwbare reis- en route-informatie op de Dynamische Route-Informatie Panelen (DRIPs) zet en die informatie beschikbaar stelt voor serviceproviders en in welke mate dit tijdig gebeurt.

12.02 Beheer, onderhoud en vervanging

Met het budget voor beheer en onderhoud is het rijkswegennet en de onmiddellijke omgeving daarvan in 2014 in de staat gehouden die noodzakelijk is voor het vervullen van de primaire functie, namelijk het faciliteren van vlot, veilig en comfortabel vervoer van personen en goederen onder de randvoorwaarde van een kwalitatief hoogwaardig milieu.

Het regulier beheer en onderhoud van rijkswegen omvat maatregelen aan verhardingen, kunstwerken zoals bruggen, tunnels en viaducten, verkeersvoorzieningen, landschap en milieu en voorzieningen voor verkeersmanagement zoals signalering en verkeerscentrales.

Vervanging en renovatie betreft het tijdig programmeren en nemen van maatregelen aan kunstwerken en wegen waarbij regulier beheer en onderhoud niet meer voldoende is. Voornamelijk in de eerste helft en vanaf de jaren »60 van de vorige eeuw zijn kunstwerken gerealiseerd die, mede door het intensieve gebruik, nu of in de komende decennia het moment van einde levensduur naderen. Op basis van onderzoek wordt concreet gemaakt voor welke kunstwerken wanneer vervanging of renovatie aan de orde is.

12.02.01 Beheer en Onderhoud

De in 2014 gerealiseerde uitgaven voor het beheer en onderhoud bestaan vooral uit uitgaven voor onderhoud van verhardingen waaronder het herstel van vorstschade en het zoveel mogelijk voorkomen daarvan, uitgaven voor onderhoud van kunstwerken, uitgaven voor onderhoud aan Dynamisch Verkeersmanagementsystemen en vast/klein variabel onderhoud zoals onderhoud aan bermen, geleiderail, bewegwijzering, geluidsschermen en verlichting. De uitgaven betreffen zowel preventief als correctief onderhoud.

Areaal rijkswegen

		Eenheid	2012	2013	Begroting 2014	Realisatie 2014
Rijbaanlengte (1)	Hoofdrijbaan	km	5.721	5.764	5.771	5.801
Rijbaanlengte (1)	Verbindingswegen en op- en afritten	km	1.451	1.466	1.562	1.587
Areaal asfalt (1)	Hoofdrijbaan	km2	75	75	75	76
Areaal asfalt	Verbindingswegen en op- en afritten	km2	12	13	13	13
Groen areaal (1)		km2	202	202	200	201

Omvang Areaal

	Areaal	Eenheid	Begroting 2014	Omvang 2014	Budget x € 1.000 2014	Realisatie x € 1.000 2014
Beheer, onderhoud en ontwikkeling (1)	Oppervlakte wegdek	km2	91	92	438.734	533.514

Toelichting

Ad 1) De toename van zowel alle lengtes als oppervlakken komt met name doordat de A4 Dinteloord-Bergen op Zoom (omlegging Steenbergen) in 2014 versneld is opgeleverd. Voor de toelichting op het financiële verschil wordt verwezen naar de toelichting op de tabel budgettaire gevolgen van de uitvoering.

Indicatoren Beheer en Onderhoud

	streefwaarde 2014	Realisatie 2014
De verhouding verstoringen door aanleg, beheer en onderhoud t.o.v. totale verstoringen (1)	10%	4%
Tijdsduur (%) van het jaar dat de weg veilig beschikbaar is, zonder dat rijstroken zijn afgesloten of een snelheidsbeperking beperking is ingesteld door aanlegwerkzaamheden, onderhoudswerkzaamheden, door falen infra of falen verkeersmanagement (2)	90%	99%
Voldoen aan norm voor verhardingen (stroefheid en spoorvorming) en gladheidbestrijding en neemt tijdig, na constatering, maatregelen bij het (tijdelijk) niet voldoen van de norm bij wegen, viaducten, aquaducten, bruggen en tunnels (eenheid: % van de gevallen) (3)	98%	96%

Toelichting

Ad 1) De verstoringen door aanleg, beheer en onderhoud zijn met 4% ruim lager dan de streefwaarde van 10%. In het kader van versobering en efficiency werden de werkvensters, de tijdsduur waarbinnen aan de weg gewerkt mag worden, verruimd. Hierdoor kan dichter tegen de spits aan worden gewerkt waardoor het percentage hinder zal gaan stijgen. Het resultaat is beter dan verwacht omdat door de aannemerij nog niet volledig gebruik wordt gemaakt van de uitbreiding van de werkvensters.

Ad 2) De technische beschikbaarheid van de weg is met 99% ruim boven de gestelde norm. Dit komt doordat de berekeningen en het referentiejaar (2012) die aan de basis hebben gestaan voor de gekozen streefwaarde relatief laag waren.

Ad 3) De gerealiseerde waarde à 96% is iets lager dan de streefwaarde. Dit komt door het in een beperkt aantal gevallen niet tijdig plaatsen van snelheidsbeperking borden bij het niet voldoen van verhardingen aan de stroefheidsnorm in het begin van het jaar.

12.02.04 Vervanging

Onder de categorie Vervanging vallen uitgaven voor werkzaamheden die betrekking hebben op renovatie- en vervangingsinvesteringen. Door de veroudering van de infrastructuur en het veel intensievere gebruik dan bij ontwerp voorzien, zal geïnvesteerd moeten worden in de vervanging dan wel renovatie hiervan.

Het budget dat op dit artikelonderdeel in de huidige begrotingsperiode is opgenomen, is bestemd voor de werkzaamheden in verband met de levensduurproblematiek van de stalen bruggen.

Wegnr.	Objecten	Gereed
A6	Ketelbrug tussen Emmeloord en Lelystad	2013
A7	Kruiswaterbrug tussen Sneek en afslag Bolsward	2014
A50	Brug tussen de knooppunten Valburg en Ewijk	2016	1
A58	Kreekrakbrug tussen knooppunt Markiezaat en afslag Rilland	2015
A12	Galecopperbrug tussen de knooppunten Oudenrijn en Lunetten	2015
N3	Wantijbrug tussen Papendrecht en Dordrecht	2017	2
N15	Suurhoffbrug tussen Europoort en Oostvoorne	2017	2
A16	Brienenoordbrug tussen de knooppunten Ridderkerk en Terbregseplein	2020	2
A44	Kunstwerken A44/zuidelijke en noordelijke Kaagbruggen/Hoofdvaart/Lisserweg	2016	3
A15	Viaduct Wilhelminakanaal/Hardinxveld-Giessendam	2014
A15	Viaduct Veerdijk/Papendrecht	2015
A59	Brug Drongelens kanaal en Viaduct Hoogeinde/Drunen	2017	4
A22	Velsertunnel	2016	5
A76	Zuidelijk viaduct Daelderweg/Nuth	2020	6

Toelichting

Ad 1) Brug tussen de knooppunten Valburg en Ewijk: De renovatie van de oude Waalbrug (A50) is vertraagd door met name de complexiteit van de renovatie en een discussie met de aannemer over de verantwoordelijkheidsverdeling. De werkzaamheden zijn weer opgestart, afronding is in 2016 voorzien. De openstelling van 2x4 op de A50, over de oude en de nieuwe Waalbrug wordt na de jaargrens in 2017 verwacht. Tot de openstelling wordt het verkeer over de nieuwe Waalbrug geleid met een 2x3 indeling, waarmee een fileknelpunt voorkomen wordt.

Ad 2) De westelijke Brienenoordbrug (A16) wordt ná 2018 gerenoveerd om te voorkomen dat dit gelijktijdig plaatsvindt met de renovatie van de Maastunnel door de gemeente Rotterdam. In de uitvoeringsplanning geeft dit ruimte om de Wantijbrug en de Suurhoffbrug in 2017 op te leveren.

Ad 3) Kunstwerken A44/zuidelijke en noordelijke Kaagbruggen/Hoofdvaart/Lisserweg: Voor de kunstwerken A44 is meer tijd nodig om de scope van de maatregelen uit te werken.

Ad 4) Brug Drongelens kanaal en Viaduct Hoogeinde/Drunen: De openstelling van de brug Drongelens Kanaal is nog steeds voorzien eind 2016. De formele oplevering vindt plaats begin 2017.

Ad 5) Velsertunnel: De tunnel blijkt voor langere periode aaneengesloten helemaal dicht te moeten vanwege een grootscheepse renovatie. De tunnel gaat naar verwachting niet voor eind 2016 open.

Ad 6) Zuidelijk viaduct Daelderweg/Nuth: Het project zuidelijk viaduct Daelderweg is enkele jaren uitgesteld in verband met samenloop met regionale projecten.

12.03 Aanleg

Door middel van voorbereiding en uitvoering van infrastructuurprojecten wordt bereikt dat de noodzakelijke capaciteit beschikbaar is en komt, met als doel de verwachte verkeersgroei te faciliteren en een betrouwbaar netwerk te realiseren met voorspelbare reistijden. Daarbij wordt rekening gehouden met de kaders van veiligheid en leefbaarheid.

12.03.01 Realisatie

Dynamisch Verkeersmanagement (DVM)

Afgelopen jaren is, onder andere via het programma Mobiliteitsaanpak, € 200 miljoen geïnvesteerd in verkeersmanagementmaatregelen gericht op het verbeteren van de verkeerssituatie van trajecten uit de file top-50. Het betreft onder andere betere benutting van de bestaande infrastructuur en verbeteren van aansluitingen tussen de snelweg en regionale wegen. De laatste resterende werkzaamheden zijn in 2014 afgerond. De aanpak van het programma Mobiliteitsaanpak vindt inhoudelijk opvolging in het programma Beter Benutten.

Mijlpalen Realisatieprojecten

In 2014 zijn de volgende mijlpalen gerealiseerd:

Mijlpaal	Project
Openstelling	SAA Deeltraject A1/A10 (deelproject A10 Oost)	1
	N2 Meerenakkerweg
	N31 Haak om Leeuwarden
	A4 Dinteloord Bergen-op-Zoom
	N33 Assen Zuidbroek
Start realisatie	SAA Deeltraject A1/A6	2
	A1 Bunschoten-Hoevelaken
	A9 Omlegging Badhoevedorp
	A7/A8 Purmerend-Zaandam-Coenplein

Toelichting

Ad 1) De openstellingen van de projecten N35 Combiplan Nijverdal, N61 Hoek-Schoondijke en de A4 Burgerveen-Leiden staan wel in de begroting-2014 maar zijn doorgeschoven. De openstellingen van de projecten A4 Dinteloord Bergen-op-Zoom en de N33 Assen Zuidbroek staan niet in de begroting-2014 maar ze zijn wel gerealiseerd. Voor een nadere verklaring wordt verwezen naar het projectoverzicht bij artikel 12.03.01.

Ad 2) De start realisatie van N50 Ens-Emmeloord en de A76 Aansluiting Nuth staan wel in de begroting 2014 maar zijn doorgeschoven. Voor een nadere verklaring wordt verwezen naar het projectoverzicht bij artikel 12.03.01.

Overige maatregelen

Meer veilig-2

Met dit pakket van 121 maatregelen wordt een bijdrage geleverd aan het verder terugdringen van het aantal verkeersslachtoffers door incidenten op het rijkswegennet. Het grootste deel (116 maatregelen) van het pakket is in 2014 gerealiseerd. Er zijn 5 maatregelen die in 2015 worden afgerond. De gerealiseerde maatregelen betreffen onder meer:

• • Plaatsen of aanpassen van geleiderail;

• • Reconstructie van rotondes, kruispunten, invoegstroken;

• • Installeren van VRI’s, filedetectie- en filewaarschuwingssystemen;

• • Reconstructie van invoegers en uitvoegers;

• • Aanpassen midden- en zijbermen (halfverharding, zichtafscherming).

Meer veilig-3

Na 2014 wordt het Meer veilig-2 pakket opgevolgd door Meer veilig-3 (uitvoeringsperiode 2015–2018). Het pakket bevat naast kosteneffectieve maatregelen voor het oplossen van verkeersonveilige locaties ook maatregelen voor het oplossen van onveilige situaties op routes. In 2014 is invulling gegeven aan de eerste tranche van dit pakket en is gestart met de voorbereiding van de uitvoering van deze maatregelen.

Maatregelpakket Verzorgingsplaatsen

Dit pakket is gericht op het oplossen van de meest acute kwantitatieve en kwalitatieve knelpunten op verzorgingsplaatsen langs (inter-)nationale vrachtcorridors. Binnen dit pakket worden landelijk 300 extra parkeerplaatsen voor vrachtwagens gecreëerd en nog eens 400 parkeerplaatsen meerjarig gehuurd. Daarnaast wordt ingezet op een structurele kwaliteitsverbetering. In 2014 is vooral gewerkt aan de uitwerking en voorbereiding van de realisatie van de maatregelen.

Meer Kwaliteit Leefomgeving

Dit pakket betreft het deel van het Meerjarenprogramma Ontsnippering (MJPO) dat betrekking heeft op het hoofdwegennet. De geplande werkzaamheden binnen het programma lopen door tot 2018. Een voorbeeld van een ontsnipperingsmaatregel is het plaatsen van een ecoduct of een dassentunnel. Hierdoor worden twee door infrastructuur gescheiden natuurgebieden weer met elkaar verbonden. In 2014 zijn in het kader van het MJPO zeven knelpunten geheel opgelost. Onder andere zijn de volgende projecten gerealiseerd. Het ecoduct Kempengrens, op de grens van Vlaanderen en Noord-Brabant is afgerond. Verder hebben ProRail, RWS, Stichting het Limburgs Landschap en de provincie Limburg gezamenlijk de nieuwe natuurbrug Weerterbergen over de A2 en het spoorlijn Eindhoven-Weert geopend.

Projectoverzicht Hoofdwegennet (12.03.01) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Projecten Nationaal
Dynamisch verkeersmanagement	9	1	– 8	–	–	1
Kleine projecten / Afronding projecten	28	28	0	nvt	nvt
Programma 130 km	10	3	– 7			2
Programma aansluitingen	7	3	– 4	nvt	nvt	3
Quick Wins Wegen	0	0	0	–	–
ZSM 1+2 (spoedwet wegverbreding)	55	26	– 29	2016	2016	4
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
A10 Amsterdam praktijkproef FES	10	6	– 4	2015	2015–2018	5
A1/A6/A9 Schiphol-Amsterdam-Almere	171	111	– 60	2024	2024	6
A9 Badhoevedorp	43	48	5	2017	2019	7
A2 Holendrecht – Oudenrijn	10	0	– 10	2012	2012	8
A28 Utrecht – Amersfoort	28	4	– 24	2013	2013	9
A28 Knooppunt Hoevelaken		4	4		2022–2024
A1 Bunschoten-Knooppunt Hoevelaken		2	2		2016	10
N50 Ens – Emmeloord		0	0		2016–2018	11
Projecten Zuidvleugel
A4 Burgerveen – Leiden	55	59	4	2014	2015
A4-A44 Rijnlandroute					regio
A4 Delft – Schiedam	180	180	0	2015	2015
Projecten Zuidwestelijke Delta
N57/N59 EuroRAP (verkeersveiligheid)	1	0	– 1		2020
N61 Hoek-Schoondijke	25	16	– 9	2014	2015	12
Projecten Brabant
A4 Dinteloord – Bergen op Zoom	56	40	– 16	2015	2014	13
N2 Meerenakkerweg (A2 zone)	4	4	0	2014	2014
A67 Aanpak toerit Someren	6	3	– 3		2015	14
Projecten Limburg
A2 Maasbracht-Geleen, 1e fase	4	0	– 4	2011/2013	2011/2013	15
A2 Passage Maastricht	91	108	17	2016	2016	16
A2/A76 Maatregelenpakket Limburg	53		– 53	2010/2015	2010/2015	17
A76 Aansluiting Nuth		0	0	2017	2017	18
Projecten Oost-Nederland
A50 Ewijk – Valburg	4	1	– 3	2015	2016	19
N35 Combiplan Nijverdal	20	35	15	2014	2015	20
A12 Ede – Grijsoord		6	6		2017	21
Projecten Noord-Nederland
N31 Leeuwarden (De Haak)	52	64	12	2014	2014	22
Overige maatregelen
Meer kwaliteit leefomgeving	1	1	0
Meer veilig 2		0	0
Meer veilig 3		0	0
Verzorgingsplaatsen	5	5	0
Afrondingen	– 1	1	2
Totaal uitvoeringsprogramma	927	759	– 168
Realisatieuitgaven op IF 12.03.01 mbt planuitwerking	79	105	26			23
Programma Realisatie (IF 12.03.01)	1.006	864	– 142	0
Budget Realisatie (IF 12.03.01)	856	864	8	0		24
Overprogrammering (-)	– 150	0	150			24

Toelichting

Ad 1) Het verschil tussen realisatie en begroting wordt verklaard door verlaging van het budget als gevolg van een meevaller bij diverse maatregelpakketten uit de mobiliteitsaanpak. De maatregelen zijn vrijwel afgerond.

Ad 2) De lagere uitgaven in 2014 bij dit programma komen voor het grootste gedeelte voor rekening van het AKOE-programma (aanpak kritische ontwerpelementen verkeersveiligheid). Deze onderbesteding wordt met name veroorzaakt door drie zaken, te weten: minderkosten als gevolg van aanbestedingsmeevallers, minderkosten als gevolg van vertragingen vooral bij AKOE 2 en 3 (vertraging PAS-wetgeving (Programmatische Aanpas Stikstof), vertraging bij afspraken maken met de regio's) en te optimistische planningen.

Ad 3) Er is sprake van vertraging bij de aansluiting A15-N3 in verband met het alsnog verleggen van een gasleiding en vertraging bij de aansluiting A4 Prins-Clausplein door een bijstelling van de uitvoeringsplanning van de aannemer.

Ad 4) ZSM (spoedwet wegverbreding) kent verschillende projecten. Bij een aantal projecten treedt, als gevolg van diverse oorzaken (minder risico's, bijstelling plannen), een aanpassing op waardoor er lagere uitgaven in 2014 zijn gerealiseerd. Het gaat onder andere om de projecten Woerden-Gouda, Holendrecht-Diemen, Geluidsplan A1, Gorinchem-Noordeloos, A1/A6 ZSM, A28 Hattemerbroek-Lankhorst en A12 Waterberg-Velperbroek.

Ad 5) Als gevolg van aanpassing van de planning van de aannemer is budget uit 2014 (€ 4 miljoen) doorgeschoven naar 2015. Het project bestaat uit drie fases: fase 1 (afronding in januari 2015), fase 2 (loopt van februari 2015 – medio 2016) en fase 3 (loopt van medio 2016 – 2018).

Ad 6) Uit het taakstellend budget is € 514 miljoen, waarvan ruim € 60 miljoen voor 2014, overgeboekt van Aanleg realisatie (artikel 12.03.01) naar GIV/PPS (artikel 12.04). Dit betrof een samenvoeging van de budgetten voor SAA, deeltraject A1/A6 (DBFM en niet-DBFM deel) op artikel 12.04.

Ad 7) De hogere realisatie in 2014 is het gevolg van de planningsaanpassing van de aannnemer.

Ad 8) De A2 Holendrecht-Oudenrijn is opengesteld. Afrondende werkzaamheden aan onder andere een ecologische verbinding worden in regionaal verband later uitgevoerd. Daarmee zijn ook de geraamde kasuitgaven naar latere jaren verschoven.

Ad 9) Er zijn minder risico's opgetreden dan verwacht, waardoor een deel van de risicoreservering van 2014 naar 2015 doorschuift. Daarnaast zijn er minder uitgaven gedaan ten behoeve van nadeelcompensatie.

Ad 10) Het project is in 2014 van de planuitwerkingsfase overgegaan naar de realisatiefase. De oplevering zal naar verwachting in 2016 plaatsvinden.

Ad 11) Bij Najaarsnota2014 is dit project toegevoegd aan de begroting. De werkzaamheden worden, conform het convenant en de realisatieovereenkomst, door RWS uitgevoerd in opdracht van de provincie Flevoland. Het projectbudget ten laste van het realisatieprogramma is € 15,7 miljoen. De kosten worden gefinancierd vanuit het regionale deel van het Ruimtelijk Economisch Programma (REP), onderdeel van het RSP, en een regionale bijdrage. De openstelling zal naar verwachting plaatsvinden in de periode 2016–2018.

Ad 12) De openstelling is door een geschil met de aannemer over de invulling van de contracteisen doorgeschoven naar 2015. Hierdoor viel de realisatie in 2014 lager uit dan begroot.

Ad 13) Openstelling van de A4 Dinteloord – Bergen op Zoom heeft op 24 november 2014 plaatsgevonden. Dit is vier maanden eerder dan contractueel was vastgelegd. RWS en Combinatie A4 hebben goed samengewerkt om samen met de omgeving risico’s te beheersen: sinds januari 2013 zijn er geen grote risico’s opgetreden. Daarnaast was er in de winter van 2013/2014 sprake van buitengewoon goed weer waardoor veel langer dan voorzien is doorgewerkt. Hierdoor is in 2013 al werk verricht dat oorspronkelijk in de planning van 2014 stond. Vervolgens is de resterende risicoreservering naar het einde van de projectplanning geschoven, ter reservering van onder andere nadeelcompensatieregelingen. Dit heeft geleid tot een lagere realisatie in 2014.

Ad 14) In de begroting 2014 was voor 2014 een budget van € 4 miljoen opgenomen. Bij Slotwet 2013 is € 3 miljoen is doorgeschoven naar 2014 waardoor het totaal begrotingsbedrag 2014 € 7 miljoen was. Omdat minder kosten voor vastgoed en nadeelcompensatie zijn gemaakt, is dit bedrag in 2014 niet uitgegeven.

Ad 15) De aannemer heeft in 2014 meer tijd nodig gehad voor het ontwerpen en voorbereiden van de uitvoering. Hierop heeft hij zijn planning aangepast. De uitvoering zal in 2015 plaatsvinden.

Ad 16) De hogere realisatie wordt met name verklaard doordat budget is toegevoegd naar aanleiding van afspraken over de waardevastheid van de bijdrage van de partners in het project en zijn de werkzaamheden door het bouwen aan de tunnel vanaf twee richtingen spoedig verlopen.

Ad 17) In 2014 is besloten dat Maatregelenpakket Limburg niet meer zelfstandig als pakket blijft bestaan. Reden is dat er zich in de loop der jaren een aantal wijzigingen hebben voorgedaan (het onderdeel Imstenraderweg is vervallen). De begrote middelen van € 53 miljoen in 2014 schuiven door naar latere jaren. Het onderdeel Aansluiting Nuth is als een apart project opgenomen in de begroting (€ 64 miljoen); verder zijn middelen gereserveerd voor aanpassing aan het knooppunt A76/A73 Knooppunt Zaanderheiken en is het restant toegevoegd aan de investeringsruimte (artikel 12.07).

Ad 18) De start realisatie van de A76 Aansluiting Nuth stond in de begroting 2014. Dit project maakte deel uit van Maatregelpakket Limburg. Het project is in 2014 niet gestart in afwachting van de uitvoeringsovereenkomst met de regio.

Ad 19) De laatste werkzaamheden van de openstelling zijn afhankelijk van het renovatieproject brug bij Ewijk. Hier is RWS met de aannemer in gesprek over een nieuwe planning, openstelling in 2015 is onwaarschijnlijk. Het verkeer wordt zolang over de nieuwe Waalbrug geleid met een 2x3 indeling, waarmee een fileknelpunt voorkomen wordt. Daarmee zijn ook de geraamde kasuitgaven naar latere jaren verschoven.

Ad 20) In 2013 is € 18 miljoen aan uitgaven doorgeschoven naar het volgend jaar. Oorzaak lag toen in de latere ontvangst van afrekeningen (zie Slotwet 2013). Dit verklaart grotendeels de € 15 mln. hogere uitgaven in 2014. De openstelling is over de jaargrens heen geschoven en ook in 2015 vinden nog werkzaamheden plaats. Hierover is de Tweede Kamer op 11 december 2014 per brief geïnformeerd (identifier «ah-tk-20142015-803»).

Ad 21) Het project is in 2014 van de planuitwerkingsfase overgegaan naar de realisatiefase. De oplevering zal naar verwachting in 2017 plaatsvinden. De in 2014 gerealiseerde uitgaven houden verband met de voorbereiding, onder ander verlegging van gasleidingen.

Ad 22 De N31 Leeuwarden (De Haak) is eind 2014 opengesteld. Ten opzichte van het beschikbare begrotingsbedrag is meer gerealiseerd. Bij Najaarsnota zijn hiervoor middelen naar voren gehaald en heeft de aannemer de planning kunnen aanpassen om openstelling in 2014 te halen.

Ad 23) Ten opzichte van de begroting zijn meer uitgaven met betrekking tot planuitwerking gerealiseerd. Het gaat met name om voorbereidingskosten bij de projecten ZuidasDok en de N18 Varsseveld-Enschede. Deze hogere realisatie komt voornamelijk doordat de aankoop van vastgoed voorspoedig is verlopen.

Ad 24) De vooraf ingeschatte autonome vertraging heeft zich voorgedaan waardoor de realisatie in lijn met het budget is uitgekomen.

12.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen

Hieronder is het Projectoverzicht behorende bij 12.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen opgenomen.

Projectoverzicht bij 12.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen

	Planning
	TB
Projectomschrijving	Begroting 2014	Realisatie 2014
A27/A1 Utrecht.N. – knp. Eemnes – asl.Bunschoten	2014	2014
A7 Zuidelijke Ringweg Groningen, fase 2	2014	2014
N50 Ens – Emmeloord		2014	1
A1 Bunschoten – Hoevelaken		2014	1
A7/A8 Purmerend – Zaandam – Coenplein (spitsstrook)		2014	1
A4 Vlietland – N14		2014	1
A44 Onderdelen Rijnlandroute		2014	1

Toelichting

Ad 1) Voor deze projecten is in 2014 een Tracébesluit genomen. In de begroting van 2014 waren deze projecten nog niet afzonderlijk vermeld in het projectoverzicht 12.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen.

12.04 Geïntegreerde contractvormen

Bij infrastructuurprojecten waarbij sprake is van publiek-private samenwerking (PPS) bestaat de betaling uit een geïntegreerd bedrag voor aanleg, onderhoud én financiering gedurende een langdurige periode. De meest toegepaste vorm is DBFM (Design, Build, Finance, Maintain) waarbij de overheid pas na oplevering betaalt voor een dienst (beschikbaarheid) in plaats van mijlpalen voor een product tijdens de bouwfase.

Het project A15 Maasvlakte-Vaanplein verkeert in de bouwfase en kent een partiële beschikbaarheidsvergoeding. De volledige beschikbaarheidsvergoeding wordt na oplevering betaald vanaf 2015 tot en met 2035.

De projecten N31 Leeuwarden Drachten, A12 Lunetten-Veenendaal en N33 Assen-Zuidbroek bevinden zich in de exploitatiefase waardoor sprake is van volledige beschikbaarheidsvergoedingen.

De projecten A1/A6 Diemen-Almere Havendreef en A9 Holendrecht-Diemen (Gaasperdammerweg), beide onderdeel van het programma Schiphol-Amsterdam-Almere (SAA), zijn gegund en de Financial close heeft plaatsgevonden. Dit geldt ook voor de A12 Ede Grijsoord. Er is bij deze projecten nog geen sprake van betaalde beschikbaarheidsvergoedingen omdat bij deze contracten pas wordt betaald nadat de prestaties zijn geleverd. Ook de projecten die de komende wijze op deze wijze worden aanbesteed leiden pas in latere jaren tot betalingen op dit begrotingsartikel.

Projectoverzicht Geintegreerde contractvormen hoofdwegen (12.04) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Aflossing tunnels	53	47	– 6	–	–	1
A10 Tweede Coentunnel	105	108	3	2013	2013
A1/A6/A9 Schiphol – Amterdam – Almere	10	36	26	2019	2019	2
A12 Lunetten – Veenendaal	24	29	5	2012	2012	3
Projecten Zuidvleugel
A15 Maasvlakte – Vaanplein	347	359	12	2015	2015	4
Projecten Brabant
A59 Rosmalen – Geffen, PPS	1	1	0	2005	2005
Projecten Noord-Nederland
N31 Leeuwarden – Drachten	6	6	0	2007	2007
N33 Assen – Zuidbroek	45	16	– 29	2015	2014	5
Afrondingen		– 1	– 1
Totaal	591	601	10

Toelichting

Ad 1) In 2014 zijn minder voertuigen de tunnels gepasseerd dan bij begroting werd geraamd. Omdat de hoogte van het te betalen bedrag voor aflossing van de tunnels wordt bepaald aan de hand van gepasseerde voertuigen is de realisatie 2014 ook lager.

Ad 2) Bij ontwerp Begroting-2015/Voorjaarsnota-2014 zijn middelen ten behoeve van het niet-DBFM-gedeelte overgeheveld en is de indexering IBOI 2014 toegevoegd waardoor het budget 2014 € 43 miljoen (i.p.v. € 10 miljoen) werd. Ten opzichte van deze € 43 miljoen is de realisatie € 36 miljoen. Deze lagere realisatie is het gevolg van een vertraging door een wijziging in het tracébesluit voor het deeltraject A1/A6, te weten de vervanging van een betonnen brug door een stalen-betonnen brug.

Ad 3) Het hogere projectbudget wordt veroorzaakt door de bijdrage van de gemeente Utrecht aan de aanleg van een nieuwe aansluiting van de N421 op de A12 (€ 3,9 miljoen) en in verband met indexering (€ 2,1 miljoen).

Ad 4) De realisatie is hoger dan begroot. Dit komt doordat met de opdrachtnemer eerder dan verwacht, overeenstemming is bereikt over enkele facturen voor reeds uitgevoerde werkzaamheden.

Ad 5) Door versnelling in de realisatie is de openstelling verschoven van 2015 naar 2014. In 2014 is minder uitgegeven dan bij begroting werd geraamd. Dit wordt veroorzaakt door een aanbestedingsmeevaller.

12.06 Netwerkgebonden kosten Hoofdwegennet

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten van RWS en de overige netwerkgebonden kosten verantwoord. Dit artikelonderdeel is in de Voorjaarsnota 2011 ingesteld als gevolg van de herstructurering van de bekostiging van RWS per 1 januari 2011. De Tweede Kamer is op 10 januari 2011 en 3 maart 2011 over de herstructurering van de bekostiging nader geïnformeerd (Kamerstukken II, 30 119, nrs. 4 en 5).

12.07 Investeringsruimte

Op dit artikelonderdeel wordt de voor dit artikel beschikbare investeringsruimte verantwoord.

Zie Ad 6) op pagina 15.

Artikel 13 Spoorwegen

Op dit artikel worden de producten op het gebied van Spoorwegen verantwoord. Het productartikel Spoorwegen is gerelateerd aan de beleidsdoelstellingen en beleidsinstrumenten zoals beschreven in het jaarverslag Hoofdstuk XII over 2014 bij beleidsartikel 16 Spoor.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

13. Spoorwegen	Realisatie					Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	2.538.710	2.017.923	2.050.436	2.727.691	1.635.883	2.018.957	– 383.074	1
Uitgaven	2.645.273	2.670.403	2.185.220	2.384.292	2.241.221	2.397.939	– 156.718
13.02 Beheer, onderhoud en vervanging	1.689.994	1.797.911	1.463.595	1.346.811	1.304.521	1.264.028	40.493	2
13.03 Aanleg	794.285	719.050	540.608	886.190	784.844	980.114	– 195.270
13.03.01 Real.progr.personenvervoer	772.352	701.011	527.978	801.687	710.202	810.223	– 100.021	3
13.03.02 Real.progr.goederenvervoer	21.933	18.039	12.630	64.829	51.621	89.525	– 37.904	4
13.03.04 Verk. en planuitw.personenvervoer			0	18.360	17.307	69.357	– 52.050	5
13.03.05 Verk. en planuitw.goederenvervoer				1.314	5.714	11.009	– 5.295	6
13.04 Geintegreerde contractvormen/PPS	121.510	125.768	129.943	134.675	135.279	145.588	– 10.309	7
13.07 Rente en aflossing				16.616	16.577	16.597	– 20
13.08 Investeringsruimte				0	0	– 8.388	8.388	8
13.09 Ontvangsten	15.848	144.781	72.526	202.042	117.966	65.249	52.717

Toelichting

Ad 1) De verplichtingenrealisatie is lager dan geraamd. Er is sprake van een aantal plussen en minnen ten opzichte van de oorspronkelijke raming. Hieronder worden de voornaamste oorzaken beschreven:

• • Binnen de aanlegprogramma’s is sprake van een groot aantal specifieke programma’s waarvan het totaal beschikbare bedrag niet wordt vastgelegd door middel van één subsidiebeschikking maar waarvan de subsidieverlening verspreid plaatsvindt over meerdere jaren. Vooraf wordt een zo goed mogelijke inschatting gemaakt van deze verdeling maar de uiteindelijke hoogte van een subsidiebeschikking is van veel factoren afhankelijk. Voor 2014 bleek de inschatting voor de programma’s Landelijk Verbeterprogramma Overwegen, Fietsparkeren, Toegankelijkheid, Kleine functiewijzigingen, Lenteakkoord impuls en Meerjarenprogramma Geluid na verdere uitwerking van deze programma’s uiteindelijk af te wijken van het vooraf ingeschatte bedrag. Dit betekent overigens niet dat er per definitie sprake is van een vertraging of versnelling van betreffende programma’s.

• • Binnen de programma’s is sprake van reserveringen voor bijvoorbeeld garantstellingen en toezeggingen. Vooraf is niet aan te geven in welk jaar welke toezeggingen of garantstelling daadwerkelijk leiden tot uitgaven. Om die reden wordt de totale verplichting pragmatisch voor het totaalbedrag in het jaar gezet waarin de eerste kasuitgave staat gepland. Voor 2014 speelde dit bij de reservering Akkoord Treinverbinding en de reservering voor tegenvallende kosten bij de NSP projecten.

• • Het programma ERTMS was ten tijde van de begroting 2014 op artikel 13 geraamd maar dit programma is in 2014 overgeboekt naar Artikel 17 Megaprojecten Verkeer en Vervoer.

• • In 2014 heeft de subsidievaststelling plaatsgevonden voor het project Hanzelijn en heeft op dit project een negatieve bijstelling plaatsgevonden als gevolg van de vrijval van onbenodigd onvoorzien.

• • Naar aanleiding van besluitvorming in december 2013 met betrekking tot Zwolle-Herfte is het projectbudget van het juridisch verplichte projectbudget van het project Zwolle Transfer rijtijdverkorting verlaagd met € 46 miljoen. Dit bedrag maakt nu onderdeel uit van het projectbudget Zwolle Herfte.

Ad 2 t/m 8) Voor een toelichting op de artikelonderdelen wordt verwezen naar de specifieke toelichtingen (per project) bij deze artikelonderdelen.

13.02 Beheer, onderhoud en vervanging

Op grond van richtlijn nr. 91/440/EEG van de Raad van de Europese Gemeenschap van 29 juli 1991 wordt de taakorganisatie ProRail via de beheerconcessie belast met het beheer en onderhoud van de landelijke spoorweginfrastructuur.

De subsidie aan ProRail wordt jaarlijks vastgesteld met een beschikking overeenkomstig het bepaalde in de Wet en Besluit Infrastructuurfonds. De subsidie wordt door ProRail aangewend voor het in goede gebruikstoestand houden van de landelijke spoorweginfrastructuur. Per 1 januari 2008 wordt ProRail aangestuurd op output. Dat betekent dat de Minister van IenM afspraken maakt met ProRail over de te realiseren prestaties op basis van een resultaatsverplichting. Hiervoor worden kernprestatie indicatoren (KPI’s) met grenswaarden geformuleerd. Die prestaties worden jaarlijks opgenomen in het beheerplan van ProRail. De Minister van IenM moet instemmen met de prestaties waarvoor grenswaarden gelden. Het beheerplan wordt aan de Tweede Kamer toegezonden.

ProRail is, via de beheerconcessie van IenM, verantwoordelijk voor het beheer, onderhoud en vervanging van de hoofdspoorweginfrastructuur. Het bestaande spoornet vertegenwoordigt een groot maatschappelijk geïnvesteerd kapitaal. Instandhouding en waar nodig verbetering daarvan is noodzakelijk om de kwaliteit van het spoor verder te verbeteren en de kerntaak van het spoor te kunnen waarmaken.

Prestaties ProRail

In 2014 zijn de volgende prestaties overeengekomen en gerealiseerd:

Kern Prestatie Indicator	Realisatie 2014	Grenswaarde 2014	Realisatie 2013
Algemeen klantoordeel vervoerders	6,7	6,7	6,8
Punctualiteit Reizigersverkeer totaal (< 3 min.)	90,2%	87,0%	87,9%
Punctualiteit Hoofdrailnet (< 5 min.)	94,9%	93,0%	93,6%
Punctualiteit Regionale series (< 3 min.)	94,9%	93,1%	92,5%
Punctualiteit Goederen (<3 min.)	83,0%	82,0%	79,6%
Top 5 aandachtseries	87,3%	84,0%	86,2%
Geleverde treinpaden	97,9%	98,0%	98%

Toelichting

Met uitzondering van de KPI geleverde treinpaden zijn alle KPI’s in 2014 behaald. Geleverde treinpaden is 0,1%-punt lager dan de grenswaarde. Oorzaken hiervan zijn grote verstoringen in het eerste halfjaar met als gevolg een kleine marge om incidenten op te vangen. Door de sneeuwdag van 27 december is vervolgens de realisatie net onder de grenswaarde uitgekomen.

De prestatie van ProRail in 2014 ten aanzien van de indicator geleverde treinpaden (97,9%) voldoet – zonder dat daar een rechtvaardigheidsgrond voor bestaat – niet aan de grenswaarde van 98%. ProRail krijgt daarom een boete opgelegd voor de achterblijvende prestatie in 2014 van in totaal € 75.000. In verband met de overgang naar een nieuwe beheerconcessie per 1 januari 2015 is deze boete definitief.

Betalingen aan en besteding door ProRail

In 2014 is door IenM € 1.305 miljoen subsidie aan ProRail betaald, € 41 miljoen meer dan begroot. De belangrijkste oorzaak hiervoor is dat bij het verlenen van de subsidie aan ProRail voor het jaar 2014 – na vaststelling van de begroting 2014 – rekening is gehouden met het door ProRail terug te betalen bedrag over het jaar 2012 ad € 44 miljoen. Omdat deze terugvordering een reeds afgesloten begrotingsjaar betreft, moet deze gedesaldeerd worden opgenomen in de begroting, dus zowel in de uitgaven (artikel 13.02) als in de ontvangsten (artikel 13.09).Van de ontvangen subsidie in 2014 heeft ProRail € 93 miljoen nog niet besteed. Deze onderbesteding heeft nagenoeg volledig betrekking op doorgeschoven vervangingsinvesteringen met betrekking tot: ATB-Vv (vertraging in de besluitvorming en aanbesteding), Verkeersleidingspost Utrecht (om de operatie op de seinzaal in de winterperiode niet te verstoren vinden de migratie en verhuizing van de werkplekken en de ingebruikname van de VL-post in het voorjaar van 2015 plaats), ICT-netwerken (vertraagde besluitvorming), perronkappen Geldermalsen (faillissement aannemer, opnieuw aanbesteed), seinen en kabels (mislukte aanbesteding), landelijke hekwerken (scope opnieuw bepaald) en enkele bovenbouwvernieuwingen (treinvrije perioden niet gehonoreerd).

In de «spoorbijlage» zijn nadere gegevens over de besteding door ProRail in 2014 opgenomen.

Bestedingen (bedragen x € 1 mln)

	Begroting 2014	Begrotings- en beheerplanmutaties	Betaald aan ProRail	Waarvan BTW	Beschikbaar voor ProRail	Besteed door ProRail	Afwijking besteed vs beschikbaar
Beheer en calamiteitenorganisatie	199	– 6	193	34	159	165	6
Grootschalig onderhoud	161	– 6	155	27	128	112	– 16
Kleinschalig onderhoud	327	– 7	320	56	264	278	14
Onderhoud transfer	82	– 2	80	14	66	65	– 1
Onderhoud Betuweroute	28	4	32	5	27	30	3
Verkenning en innovatie	4	0	4	0	4	6	2
Uitbesteed werk	801	– 17	784	136	648	656	8
Doorbelaste kosten aan derde-partijen	– 51	0	– 51	– 9	– 42	– 47	– 5
Gebruiksvergoeding vervoerders	– 269	21	– 248	0	– 248	– 255	– 7
Doorbelaste uitgaven	– 320	21	– 299	– 9	– 290	– 302	– 12
Rijksbijdrage beheer en onderhoud	481	4	485	127	358	354	– 4
Bovenbouwvernieuwingen	175	– 21	154	27	127	117	– 10
Vervanging overige systemen	272	56	328	57	271	193	– 78
Vervangingsinvesteringen	447	35	482	84	398	310	– 88
Apparaatskosten	336	2	338	59	279	278	– 1
Rijksbijdrage aan ProRail	1.264	41	1.305	270	1.035	942	– 93

Opmerking: De kolom «Besteed door Prorail» is gebaseerd op voorlopige cijfers. Hier kan nu geen waarde aan worden gehecht.

13.03 Aanleg Spoor

IenM is verantwoordelijk voor de uitbreiding van de hoofdspoorweginfrastructuur. Deze wordt in belangrijke mate gefinancierd met middelen uit de Rijksbegroting. Op dit artikelonderdeel worden alle uitgaven begroot die noodzakelijk zijn voor:

• • uitvoering van nieuwbouwprojecten spoor

• • voorbereiding van de uitvoering van deze projecten

• • door ProRail uit te voeren planuitwerkingen en verkenningen

• • door IenM uit te voeren planuitwerkingen en verkenningen.

13.03.01 Realisatieprogramma personenvervoer spoor

Projectoverzicht Personenvervoer (13.03.01) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Projecten Nationaal
Benutten
ERTMS-pilot Amsterdam-Utrecht en ERTMS expertisecentrum 1)	22	1	– 21	2012/2013/2014	2012/2013/2014	1
Geluidsanering Spoorwegen	4	3	– 1	divers	divers
Uitvoeringsprogramma geluid emplacementen (UPGE)	11	4	– 7	divers	divers	2
Programma Hoogfrequent Spoorvervoer
PHS DSSU (inclusief voorinvestering)	67	57	– 10	2012/2015	2015	3
Vervanging Dieze brug Den Bosch	1		– 1	2014	2013	4
Stations en stationsaanpassingen
Kleine stations	2	3	1	divers	divers
Overige projecten/programma's /lijndelen etc.
AKI-plan en veiligheidsknelpunten	26	14	– 12	divers	divers	5
Fietsparkeren bij stations	18	12	– 6	divers	divers	6
Nazorg gereedgekomen lijnen/halten	5	7	2	divers	divers
Ontsnippering	5	1	– 4	divers	divers	7
Programma Kleine Functiewijzigingen	89	29	– 60	divers	divers	8
Punctualiteits-/capaciteitsknelpunten	73	51	– 22	divers	divers	9
Reistijdverbetering	5	6	1	2013	2014
Toegankelijkheid stations	44	42	– 2	divers	divers
Kleine projecten personenvervoer		0	0		divers
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Amsterdam-Almere-Lelystad
OV SAAL korte termijn	151	134	– 17	2016	2016	10
Stations en stationsaanpassingen
Amsterdam CS, Cuypershal	12	2	– 10	2014/2015/2016	2014/2016	11
Amsterdam CS, Fietsenstalling	8	1	– 7	2013/2018	2013/2018	12
Overige projecten/lijndelen etc.
Regionet (inclusief verkeersmaatregelen Schiphol)	15	10	– 5	divers	divers	13
Projecten Utrecht
Vleuten – Geldermalsen 4/6 sporen (incl. RSS)	60	52	– 8	2005 e.v.	2005 e.v.	14
Stations en stationsaanpassingen
OV-terminal stationsgebied Utrecht (VINEX/NSP)	53	79	26	2016	2016	15
Overige projecten/lijndelen etc.
Spoorwegovergang Soestdijkseweg te Bilthoven	6	8	2	2013/2015	2013/2015
Projecten Zuidvleugel
Stations en stationsaanpassingen
Den Haag CS (t.b.v. NSP)	9	6	– 3	2014	2014	16
Rotterdam Centraal (t.b.v. NSP)	20	20	0	2013	2013
Den Haag CS perronsporen 11 en 12	1	3	2	2018	2018	17
Overige projecten/lijndelen etc.
Rijswijk – Schiedam incl. spoorcorridor Delft	36	77	41	2015/2017	2015/2017	18
Projecten Brabant
Stations en stationsaanpassingen
Breda Centraal (t.b.v. NSP)	8	26	18	2016/2017	2016/2017	19
Projecten Oost Nederland
Utrecht-Arnhem-Zevenaar
Arnhem Centraal (t.b.v. NSP)	8	11	3	2011/2014	2011/2015	20
Sporen in Arnhem	1		– 1	2011		21
Traject Oost uitv. convenant DMB	18	17	– 1	2019	2020
Overige projecten/lijndelen etc.
Hanzelijn	8		– 8	2012		22
Regionale lijnen Gelderland	3	1	– 2	divers	divers	23
Projecten Noord Nederland
Partiële spooruitbreiding Groningen-Leeuwarden	1	5	4			24
Sporendriehoek Noord-Nederland	14	5	– 9	divers	divers	25
Totaal ProRail projecten	801	687	– 117
Overige (niet ProRail) projecten
Afdekking risico's spoorprogramma's	15	0	– 15		n.v.t.	26
Intensivering Spoor in steden (I)	13	13	0		0
Spoorzone Ede	19	9	– 10		0	27
Afronding		1	1
Programma Realisatie (IF 13.03.01)	847	710	– 141
Budget Realisatie (IF 13.03.01)	811	710	– 105
Overprogrammering (-)	– 36	0	36

Toelichting

Projectoverzicht Goederenvervoer (13.03.02) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
ProRail Projecten
Uitgaven mbt planuitwerking op IF 13.03.05	– 4	– 3	1
Projecten nationaal
PAGE risico reductie	0	0	0	divers	divers
Optimalisering Goederencorridor Rotterdam-Genua	37	24	– 13	2013 e.v.	2013e.v.	1
Aslasten Cluster III realisatie		0	0		0
Projecten Oost Nederland
Uitv.progr Goederenroute Elst-Deventer-Twente (NaNov)	13	8	– 5	divers	divers	2
Projecten Zuidwestelijke delta
Geluidmaatregelen Zeeuwselijn	1	1	0	2014/2016	2014/2016
Spooraansluiting 2e Maasvlakte achterlandverbinding	53	21	– 32	2014 e.v.	2014 e.v.	3
Overige projecten
Nazorg gereedgekomen projecten	1	0	– 1	divers	divers	4
Afrondingen		1	1
Totaal ProRail Projecten	102	52	– 50	0
Overige (niet ProRail) Projecten
Programma Realisatie (IF 13.03.02)	102	52	– 50	0
Budget Realisatie (IF 13.03.02)	90	52	– 38	0
Overprogrammering (-)	– 12		12

Toelichting

13.03.04 Planuitwerkingsprogramma personenvervoer

De lagere realisatie op dit artikelonderdeel wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de uitgaven voor de projecten ERTMS Landelijke invoer en Zuidas ten tijde van de begroting 2014 op artikel 13 waren geraamd maar in 2014 zijn overgeboekt naar Artikel 17 Megaprojecten Verkeer en Vervoer. Tevens bleek in 2014 geen compensatie nodig voor HSA in verband met mogelijk exploitatieverlies op de verbinding Breda-Antwerpen en is er geen reistijdverbetering door NS gerealiseerd op het traject Roosendaal-Antwerpen waardoor in 2014 geen bijdrage hoefde te worden uitgekeerd. Voor het project PHS geldt dat een deel van de uitgaven in 2014 door Prorail is betaald uit een eerder dan geplande ontvangen subsidie via INEA (Innovation and Networks Executive Agency).

13.03.05 Planuitwerkingsprogramma goederenvervoer

De per saldo lagere realisatie dan geprognosticeerd op dit artikelonderdeel wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de uitgaven voor het project D4 aslasten ad € 4,8 miljoen ten tijde van de begroting 2014 op dit artikelonderdeel waren geraamd maar in 2014 zijn overgeboekt naar artikelonderdeel 13.03.01 (project Sporendriehoek Noord Nederland). Tevens vindt nog overleg plaats tussen IenM en Prorail over de definitieve scope voor het project Spooraansluiting 2e Maasvlakte waardoor de geplande uitgaven voor 2014 zijn verschoven (€ 1,6 miljoen). Daarnaast is € 2,7 miljoen gerealiseerd ten behoeve van de verkenning voor het project Calandbrug waarmee in de uitgavenprognose 2014 geen rekening was gehouden.

13.04 Geïntegreerde contractvormen/PPS

De Staat betaalt voor de beschikbaarheid van de HSL-infrastructuur, zoals deze door het consortium Infraspeed is ontworpen, gebouwd (enkel de bovenbouw) en wordt onderhouden (onder- en bovenbouw), conform de contractuele overeenkomst tussen beide partijen. Het contractbeheer wordt uitgevoerd door ProRail, onder regie van IenM.

Bedragen x € 1.000

	2014	2014	Verschil
Beschikbaarheidsvergoeding	148.238	147.023	1.215
Rente- en belastingwijzigingen	– 18.511	– 1.435	– 17.076
Wijzigingsopdrachten en afrekeningen	5.551	0	5.551
Totaal betalingen aan Infraspeed	135.278	145.588	– 10.310

Toelichting

De realisatie valt € 10 miljoen lager uit dan begroot. Enerzijds vallen de uitgaven hoger uit in verband met de uit het HSL-Zuid budget overgehevelde taken naar Infraspeed (€ 6 miljoen) en indexeringsbijstelling (€ 1 miljoen). Anderzijds vallen de uitgaven lager uit als gevolg van de lage rentestand (€ 9 miljoen) en het uitstellen van het besluit inzake de belastingaanpassingen (€ 8 miljoen).

Rentebijstellingen

In de beschikbaarheidsvergoeding HSL-Zuid zijn ook de financieringskosten van de aanleg bovenbouw begrepen. Deze zijn gebaseerd op een rente percentage van 4,25. Als gevolg van de lage rentestand heeft IenM daarom een deel van de vergoeding teruggekregen. In 2014 gaat het om € 19 miljoen. € 10 miljoen hiervan was reeds begroot zodat de realisatie door deze post € 9 miljoen lager uitvalt.

Belastingbijstellingen

In het contract tussen de Staat en Infraspeed is een clausule opgenomen inzake de fiscaal aftrekbare rentekosten van Infraspeed. Deze clausule komt er op neer dat Infraspeed mogelijk meer vennootschapsbelasting moet betalen aan de Belastingdienst (dan waarmee nu in de beschikbaarheidsvergoeding rekening is gehouden), maar hiervoor dan wel wordt gecompenseerd via een hogere beschikbaarheidsvergoeding. Deze wijziging is voor zowel de Staat als Infraspeed budgettair neutraal, maar loopt wel via de begrotingen van IenM (hogere uitgaven) en Financiën/Belastingdienst (hogere ontvangsten). De verwachting is dat besluitvorming hierover in de eerste helft van 2015 plaatsvindt.

Wijzigingsopdrachten

Het grootste deel van de wijzigingen heeft betrekking op de Pilot geluid in Lansingerland. Daarnaast hebben wijzigingen plaatsgevonden in het kader van C2000, zettingen van de baan, ERTMS, EMC, GSMR en centralisatie van het schakel- en meldcentrum.

13.07 Rente en Aflossing

Onder deze categorie uitgaven vallen de rente en aflossing van de bij ProRail uitstaande leningen, waarmee in het verleden spoorinfrastructuur gefinancierd is.

Bedragen x € 1.000

	Realisatie 2014	Begroting 2014	Verschil
Rente leningen	16.577	16.597	– 20
Aflossing leningen	0	0	0
Totaal rente en aflossingen ProRail	16.577	16.597	– 20

Toelichting

Per eind 2014 heeft ProRail nog voor € 314 miljoen aan leningen uitstaan, waarvan € 241 miljoen bij het Ministerie van Financiën en € 73 miljoen bij banken. IenM staat garant voor de rentebetalingen en aflossingen door ProRail. Zie hiervoor ook de saldibalans van IenM, onderdeel garantstellingen.

13.08 Investeringsruimte

Op dit artikelonderdeel wordt de voor dit artikel beschikbare investeringsruimte verantwoord. In 2014 was er geen investeringsruimte beschikbaar.

13.09 Ontvangsten

Op dit artikelonderdeel worden de bijdragen van derdepartijen voor spooruitgaven verantwoord. De gebruiksvergoeding die vervoerders betalen wordt door ProRail vastgesteld en geïnd (zie artikelonderdeel 13.02) en wordt daarom gesaldeerd met de uitgaven opgenomen in de begroting.

Bedragen x € 1.000

	Realisatie 2014	Begroting 2014	Verschil
Concessievergoeding HRN	22.500	22.500	0
Concessievergoeding HSL-Zuid	43.541	42.137	1.404
Afrekening met ProRail	48.003	0	48.003
Bijdragen van andere overheden	1.172	612	560
Boete prestaties NS (2012)	2.750	0	2.750
Totaal ontvangsten spoor	117.966	65.249	52.717

Toelichting

De realisatie valt € 53 miljoen hoger uit dan begroot. Hiervan heeft € 44 miljoen betrekking op de afrekening van de subsidie voor kapitaallasten en onderhoud met ProRail (zie toelichting bij artikel 13.02) en € 5 miljoen op de afrekeningen van MIRT-projecten (€ 4 miljoen ProRail en € 1 miljoen andere overheden). Daarnaast zijn de ontvangsten van NS € 4 miljoen hoger uitgevallen. Hiervan heeft € 3 miljoen betrekking op de boete prestaties 2012 en € 1 miljoen op indexering van de HSL-heffing.

Artikel 14 Regionaal, lokale infrastructuur

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

14. Regionaal/lokale infra.					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	98.661	164.588	65.062	602.679	240.876	230.817	10.059	1
Uitgaven	266.337	338.572	238.852	215.678	163.374	241.969	– 78.595
14.01 Grote regionaal/lokale projecten	156.053	138.107	142.033	58.664	149.178	81.566	67.612
14.01.02 Planuitw.progr.reg./lok	668	69	0	0	11.159	0	11.159	2
14.01.03 Real.progr.reg./lok.	155.385	138.038	142.033	58.664	138.019	83.360	54.659	3
14.01.04 Investeringsruimte				0	0	– 1.794	1.794
14.02 Regionale Mob. Fondsen	50.576	30.592	41.580	45.185	9.334	12.992	– 3.658	4
14.03 RSP – ZZL: Pakket Bereikbaarheid	59.708	169.873	55.239	111.829	4.862	147.411	– 142.549
14.03.01 RSP – ZZL: RB projecten	7.885	9.873	2.539	3.432	4.862	131.204	– 126.342	5
14.03.02 RSP – ZZL: RB mob.fondsen	51.823	160.000	52.700	108.397	0	0	0
14.03.03 RSP – ZZL: REP	0	0	0	0	0	16.207	– 16.207	6
14.09 Ontvangsten	0	0	0	0	1.210	0	1.210	7

Toelichting

Ad 1) De hogere verplichtingenrealisatie in 2014 ad € 10 mln bestaat uit diverse plussen en minnen. In 2013 hebben onder meer stortingen in het Mobiliteitsfonds plaatsgevonden waardoor zowel de kas als de verplichting in 2014 is verlaagd. Daarnaast is in 2014 de oorspronkelijk voor 2013 geraamde subsidiebeschikking HOV netwerk Zuid-Holland Noord afgegeven en zijn diverse projectbudgetten opgehoogd naar aanleiding van de prijsbijstelling 2014.

Ad 2 t/m 7) Voor een toelichting op de artikelonderdelen wordt verwezen naar de specifieke toelichtingen (per project) bij deze artikelonderdelen.

14.01 Grote regionale/lokale projecten

Binnen dit artikel zijn de budgetten opgenomen voor de aanlegprojecten waarvoor een aparte projectsubsidie wordt of is verleend. Om in aanmerking te komen voor een aparte projectsubsidie moeten de kosten van de meest kosteneffectieve oplossing hoger zijn dan de grenswaarden voor de ontvangers buiten de G3 (de drie grote steden) en voor de G3 (respectievelijk € 112,5 miljoen en € 225 miljoen) en moet het project passen binnen de beleidsdoelstellingen voor regionale bereikbaarheid zoals verwoord in het jaarverslag Hoofdstuk XII 2014 bij beleidsartikelen 14 Wegen en verkeers-veiligheid en 15 Openbaar vervoer.

Algemeen

Regionale/lokale projecten worden uitgevoerd onder de verantwoordelijkheid van de regionale overheid. IenM levert een bijdrage in de aanlegkosten van die projecten. Dit betekent ook dat de uitvoeringsperiode van een project niet gelijk hoeft te lopen met de periode waarin de rijksbijdrage beschikbaar komt in het MIRT.

Verkenningen

Voor regionale/lokale infrastructuurprojecten wordt geen apart verkenningenprogramma opgenomen in het MIRT. In de begroting zijn dan ook geen middelen voor dit product opgenomen. De verkenningen worden onder verantwoordelijkheid van de regionale overheid uitgevoerd en pas na toetsing al dan niet opgenomen in het planuitwerkingsprogramma.

14.01.02 Planuitwerkingsprogramma regionaal/lokaal

In de begroting 2014 was binnen de post Bestemd (IF 14.01.02) vooruitlopend op de uitkomst met de gemeente Den Haag € 7 miljoen gereserveerd voor de niet door de gemeente Den Haag te verrekenen BTW met de belastingdienst inzake het project Tramtunnel Den Haag. Begin 2014 is na gezamenlijk overleg overeengekomen dat de gemeente Den Haag een vergoeding van € 11,2 miljoen ontvangt voor de niet te verrekenen BTW. De aanvullende kosten zijn door middel van een in de begroting 2015 verwerkte mutatie gedekt uit de investeringsruimte Regionaal Lokaal. De betaling aan de gemeente Den Haag heeft eind 2014 plaatsgevonden.

14.01.03 Realisatieprogramma regionaal/lokaal

Hieronder vallen de uitgaven (subsidies) voor de realisatie van grote infrastructuurprojecten die door derden worden aangelegd.

Projectoverzicht Regionale/lokale infrastructuur (14.01.03) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Projecten Zuidvleugel
Rotterdamsebaan		0	0	2020–2022	2020–2022
A12/A20 Parallelstructuur Gouwe	13	12	– 1	2019–2021	2019–2021
HOV netwerk Zuid-Holland Noord (voorheen
Rijn-Gouwelijn)	10	21	11	2018	2018	1
Randstadrail (incl. voorbereidingskosten
en aanlanding RR op Den Haag HSE)	6	12	6	2006/2016	2006–2016	2
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Utrecht Trams naar De Uithof		37	37	2018	2018	3
N201	10	5	– 5	2014	2014
Noord/Zuidlijn Noord-WTC	48	51	3	2017	2017
Projecten Oost-Nederland
Nijmegen 2e stadsbrug			0	2013	2013
Afronding
Programma	88	138	51
Begroting (IF 14.01.03)	83	138	55
Overprogrammering (-)	5	0

Toelichting

14.01.04 Investeringsruimte

Op dit artikelonderdeel wordt de voor dit artikel beschikbare investeringsruimte verantwoord. In 2014 was er geen investeringsruimte beschikbaar.

14.02 Regionale mobiliteitsfondsen

Conform bestuurlijke afspraken is in het kader van de aanleg van de Sluiskiltunnel in 2014 een bedrag van € 9 miljoen gestort in het Regionaal Mobiliteitsfonds Zeeland. De bijdrage is lager dan was opgenomen in de begroting van 2014 omdat bij het opstellen hiervan nog niet bekend was hoeveel er in 2014 benodigd was.

14.03 RSP Zuiderzeelijn, pakket Regionale Bereikbaarheid

Betreft het RSP-convenant Rijk-regio (Kamerstukken II, 2007/08, 27 658, nr. 43). Het pakket omvat projecten ter verbetering van de regionale bereikbaarheid (concrete bereikbaarheidsprojecten en regionaal mobiliteitsfonds) en een Ruimtelijk Economisch Programma (REP).

Over de voortgang wordt de Tweede Kamer jaarlijks door middel van een voortgangsrapportage (in het najaar) geïnformeerd. De meest recente voortgangsrapportage is als bijlage 4 toegevoegd aan de kamerbrief over de uitkomsten van de bestuurlijke overleggen MIRT 2014 (Kamerstuk 34 000 A, nr. 15).

Projectoverzicht Regiospecifiek Pakket Zuiderzeelijn (14.03) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil
Projecten Noord-Nederland
14.03.01 Concrete bereikbaarheidsprojecten	131	5	– 126	1
14.03.02 Regionaal Mobiliteitsfonds		0	0
14.03.03 Ruimtelijk economisch programma	16	0	– 16	2
Afronding
Begroting (Infrastructuurfonds 14.03)	147	5	– 142
Overige afspraken
LMCA Spoor: spoordriehoek	9	5	– 4
Totale rijksbijdrage Noord-Nederland	156	10	– 146

Toelichting

Artikel 15 Hoofdvaarwegennet

Op dit artikel worden de producten op het gebied van Rijksvaarwegen verantwoord. Dit betreffen de onderdelen verkeersmanagement, beheer en onderhoud, aanleg, netwerkgebonden kosten en de investeringsruimte. De realisatie van de doelstellingen van het onderliggende beleid zijn terug te vinden in het jaarverslag van Hoofdstuk XII 2014 en vinden hun oorsprong in de SVIR en de Nota Mobiliteit (NoMo) (Kamerstukken II, 2004/05, 29 644, nr. 6). Het artikel Hoofdvaarwegennet op het Infrastructuurfonds is gerelateerd aan beleidsartikel 18 Scheepvaart en havens en artikel 22 Externe veiligheid en risico's op de begroting van Hoofdstuk XII.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

15. Hoofdvaarwegennet					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	963.376	918.852	679.932	818.272	468.336	657.706	– 189.370	1
Uitgaven	848.903	829.016	823.026	864.431	894.465	895.163	– 698
15.01 Verkeersmanagement	85.811	23.366	19.525	13.722	13.986	13.819	167
15.02 Beheer, onderhoud en vervanging	543.934	343.239	308.851	304.567	363.939	402.465	– 38.526
15.02.01 Beheer en onderhoud	374.740	202.585	136.650	183.968	202.742	187.111	15.631	2
15.02.02 Servicepakket B&O hoofdvaarwegen	29.250	105.026	110.847	0	0	0	0
15.02.04 Vervanging	139.944	35.628	61.354	120.599	161.197	215.354	– 54.157	3
15.03 Aanleg	211.075	193.644	226.954	290.785	269.264	251.537	17.727
15.03.01 Realisatie	211.048	193.644	226.954	287.424	264.018	234.117	29.901	4
15.03.02 Verkenningen en planuitwerkingen	27	0	0	3.361	5.246	17.420	– 12.174	5
15.04 Geintegreerde contractvormen	0	0	0	0	0	0	0
15.06 Netwerkgebonden kosten HVWN		260.217	256.760	255.357	247.276	238.793	8.483
15.06.01 Apparaatskosten RWS		247.352	244.421	242.391	233.811	224.559	9.252	6
15.06.02 Overige netwerkgebonden kosten		12.865	12.339	12.966	13.465	14.234	– 769
15.07 Investeringsruimte				0	0	– 11.451	11.451	7
15.09 Ontvangsten	49.647	29.456	51.704	10.853	48.344	32.113	16.231

Toelichting

Ad 1) De verplichtingenrealisatie is lager dan geraamd. Er is sprake van een aantal plussen en minnen ten opzichte van de oorspronkelijke raming. Hieronder worden de voornaamste oorzaken beschreven:

• • De Rijksbijdrage voor het onderhoud van de Fries-Groningse kanalen is vastgelegd in een convenant, dat gesloten is met de provincies Friesland en Groningen. Eind 2011 is een nieuw convenant gesloten, waarmee de verantwoordelijkheid voor de zogeheten zijtakken volledig bij de provincie is komen te liggen. Het beheer en eigendom van de hoofdvaarweg is op 1 januari 2014 overgegaan naar het Rijk. Daarmee is de langjarige verplichting ten behoeve van de bijdrage aan de provincie in 2014 afgeboekt (– € 458 miljoen). Het betreft hier een technische afboeking.

• • Als eerste project uit het DBFM Sluizenprogramma is het contract voor de keersluis Limmel gesloten (€ 82 miljoen). Dit is een onderdeel van het realisatieproject Maasroute fase 2.

• • Voor de vastlegging van het meerjarig contract voor de berging van het wrak de Baltic Ace is een verplichtingenschuif aangebracht vanuit 2015 naar 2014 (€ 44 miljoen).

• • Het verschil wordt met name verklaard door het vastleggen van meerjarige verplichtingen voor met name Groot variabel onderhoud/Vervanging en renovatie (ruim € 160 miljoen).

Ad 2) Defensie heeft de Tweede Kamer schriftelijk (11 maart 2014, Kamerstuk 25 928, nr 57) geïnformeerd over verdere vertraging van de komst van de NH90 helikopter. Tot en met 1 juli 2020 wordt de helikoptercapaciteit voor zoek en reddingsacties op zee (SAR: search and rescue) uitbesteed. Dit is de belangrijkste verklaring voor de hogere realisatie.

Ad 3) De lagere realisatie wordt met name veroorzaakt doordat bij Voorjaarsnota een forse kasschuif naar latere jaren heeft plaatsgevonden om de budgetten van de projecten Baltic Ace, Impuls Groot onderhoud en Groot Variabel Onderhoud in lijn met de programmering te brengen.

Ad 4) Het verschil tussen realisatie en begroting wordt op projectniveau toegelicht in artikel 15.03.01 van deze verantwoording.

Ad 5) De lagere realisatie wordt met name veroorzaakt door vertraging bij het project Lichteren IJmuiden door de lopende procedure bij de Raad van State en bij het project Eemshaven-Noordzee, waar na het genomen Tracébesluit in de aanloop naar de aanbesteding de kasplanning is aangepast.

Ad 6) De hogere realisatie wordt verklaard doordat het beheer en eigendom van de hoofdvaarweg Lemmer-Delfzijl op 1 januari 2014 is overgegaan naar het Rijk.

Ad 7) De minregel als gevolg van het niet (volledig) toekennen van de prijscompensatie 2013 en 2014 is bij Najaarsnota ingelopen. Er is hierdoor binnen het beschikbare budget sprake van een hogere realisatie.

15.01 Verkeersmanagement

De activiteiten binnen verkeersmanagement worden uitgevoerd om een vlotter en veiliger scheepvaartverkeer op het hoofdvaarwegennet te realiseren.

Voor de periode 2013–2016 zijn met RWS ten behoeve van het verkeersmanagement en Beheer en Onderhoud nieuwe prestatieafspraken gemaakt en zijn nieuwe indicatoren opgesteld om beter aan te sluiten op de beleidsdoelen.

Bij verkeersmanagement gaat het voornamelijk om de volgende activiteiten:

• • Verkeersbegeleiding, bediening van objecten en vaarwegmarkering

• • Monitoring en informatieverstrekking

• • Vergunningverlening en handhaving

• • Crisisbeheersing en preventie

Voor de bediening van sluizen en beweegbare bruggen wordt gewerkt aan de invulling van de rijkstaakstelling van 17,5% zoals deze voor alle uitvoerende taken van RWS wordt ingevuld. In bestuurlijk overleg zijn afspraken gemaakt die in 2014 zijn uitgewerkt en, waar nodig, in overleg met de sector aangepast. Het nieuwe bedienregime is per 1 januari 2015 geldig. Doelstelling is voor alle vaarwegen tot een optimale invulling van de taakstelling te komen. De belangrijkste verbindingen op het internationaal kernnet goederenvervoer en de hoofdvaarwegen uit de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR), waarover de grootste volumes worden vervoerd, hebben hierbij prioriteit.

Specificatie bedieningsareaal	Eenheid	Begroot 2013	Begroot 2014	Realisatie2014
Begeleide vaarweg in km	km	594	594	594
Bediende objecten in aantallen	aantal	212	250	251

Toelichting

Alleen de vaarwegen die vanuit vaste verkeersposten worden begeleid, zijn in het hierboven opgenomen areaal meegeteld. De vaarwegen in beheer bij RWS die met patrouillevaartuigen worden bestreken zijn niet meegerekend. In de begroting 2014 is rekening gehouden met de toename van het aantal bediende objecten doordat de vaarweg Lemmer-Delfzijl is overgedragen aan het Rijk met ingang van 1 januari 2014.

Ook is rekening gehouden met de openstelling van de 2^e schutsluis Heumen in het Maas-Waalkanaal en de twee schutsluizen in het Maximakanaal (de omgelegde Zuid Willemsvaart). Bij het sluiscomplex Zeeburg is een schutsluis en een bediende brug gesloopt in 2014. Het verschil tussen de realisatie op 31 december 2014 (251 bediende objecten) en de begroting (250 bediende objecten) is het gevolg van de Noordelijke Schutssluis Terhorn in het Prinses Margrietkanaal, die in gebruik is genomen en nog niet in de begroting was opgenomen.

De indicator passeertijden sluizen is opgenomen in beleidsartikel 18 Scheepvaart en havens in de begroting van Hoofdstuk XII.

15.02 Beheer, onderhoud en vervanging

Beheer en onderhoud wordt uitgevoerd om het hoofdvaarwegennet in een staat te houden, die noodzakelijk is voor het faciliteren van vlot, veilig, duurzaam en comfortabel vervoer van goederen. Wat betreft de vervanging voert RWS nader onderzoek uit, waarmee steeds concreter wordt, wanneer kunstwerken in aanmerking komen voor vervanging of renovatie en wat de precieze omvang van de problematiek is.

15.02.01 Beheer en Onderhoud

Met het budget voor beheer en onderhoud is het hoofdvaarwegennet en de onmiddellijke omgeving daarvan in 2014 in die staat gehouden om de bedrijfszekerheid voldoende te waarborgen.

Dit heeft plaatsgevonden via preventief beheer en onderhoud. Daarnaast heeft correctief onderhoud plaatsgevonden, wanneer de beheerder geconfronteerd werd met onverwacht functieverlies en aan de gebruiker ongewild minder service kon worden geboden (stremmingen, beperkingen). Zowel het preventief als het correctief onderhoud valt onder Beheer en Onderhoud.

De activiteiten waren erop gericht, om de scheepvaart (beroeps- en recreatievaart) zo goed mogelijk te faciliteren. Het betrof maatregelen om de breedte en diepte van de vaarweg te handhaven. Daarnaast betrof het maatregelen om de kunstwerken (sluizen en bruggen) en verkeersvoorzieningen te laten functioneren. Om verkeersoverlast tot een minimum te beperken, worden de werkzaamheden goed afgestemd; zowel onderling als met werkzaamheden die voortkomen uit het aanlegprogramma en/of het hoofdwatersysteem.

Kustwacht

De Kustwacht Nederland is een organisatie met eigen taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden. De directeur Kustwacht maakt jaarlijks een Activiteitenplan en Begroting (APB) en legt dit voor aan de raad voor de kustwacht. De ministerraad stelt het APB vervolgens vast.

De directeur Kustwacht heeft onvoorwaardelijke zeggenschap over vier schepen, die (vrijwel) full time kustwachttaken uitvoeren. Daarnaast heeft de directeur trekkingsrechten voor een aantal dagen per jaar op schepen van de Rijksrederij en schepen, vliegtuigen en helikopters van het Ministerie van Defensie.

De Minister van IenM is als coördinerend Minister voor Noordzee-aangelegenheden verantwoordelijk voor het proces van totstandkoming van geïntegreerd beleid en het activiteitenplan en de begroting voor de Noordzee.

Overdracht Brokx-Nat

De nog over te dragen vaarwegen in het kader van Brokx-nat zijn in beeld gebracht in een eindbalans, op basis waarvan de Tweede Kamer in 2002 is geïnformeerd (Kamerstukken II, 2002/03, 28 600 XII, nr. 17). Nog slechts enkele kleinschalige verplichtingen resteren, die op dit artikel worden geboekt.

Fries-Groningse kanalen

De hieraan gerelateerde uitgaven hebben betrekking op de Rijksbijdrage aan de provincies Groningen en Friesland voor het onderhoud van de Fries-Groningse kanalen. De Rijksbijdrage voor het onderhoud van de Fries-Groningse kanalen is vastgelegd in een convenant, dat gesloten is met de provincies Friesland en Groningen. Eind 2011 is een nieuw convenant gesloten, waarmee de verantwoordelijkheid voor de zogeheten zijtakken volledig bij de provincie is komen te liggen. Het beheer en eigendom van de hoofdvaarweg is op 1 januari 2014 overgegaan naar het Rijk.

Beheer en onderhoud kent het volgende areaal:

Areaal	Eenheid	Begroot 2013	Begroot 2014	Realisatie 2014
Vaarwegen	km	7.609	7.005	6.975

Toelichting

Het areaal bestaat enerzijds uit de hoofdtransportassen (HTA), hoofdvaarwegen (HVW) en overige vaarwegen (OVW), die voor de binnenvaart in beheer zijn bij RWS en die in totaal 3.462 kilometer meten en anderzijds het aantal kilometer zeevaartweg van in totaal 3.513 kilometer. Hierin is meegenomen dat dit areaal is gewijzigd door het in gebruik nemen van het nieuwe verkeersscheidingsstelsel op de Noordzee en voor de binnenvaart overdracht van vaarweg Lemmer naar Delfzijl. Ook is meegenomen een verhoging van de lengte vaarweg door het openstellen van het Maximakanaal. Het beheer van de Zuid-Willemsvaart zelf wordt pas in 2015 overgedragen.

Ten opzichte van de begroting 2014 is er sprake van een afname van 30 kilometer. Dit is het gevolg van de verandering van lengten als gevolg van wijzigingen in de vaargeulen Westerschelde, Waddenzee en de Tweede Maasvlakte.

Indicatoren Beheer en Onderhoud

Indicator	streefwaarde 2014	Streefwaarde 2014 uren gestremd	Realisatie 2014 (%)	Gerealiseerd 2014 uren gestremd
Technische Beschikbaarheid (1) (gehele areaal) Hoofdtransportas Hoofdvaarweg Overige vaarweg	99,0% 99,6% 98,5% 99,4%	n.v.t. n.v.t. n.v.t. n.v.t.	99,3% 99,4% 99,0% 99,5%	4.165 596 2456 1113
Geplande stremmingen (2) (gehele areaal) Hoofdtransportas Hoofdvaarweg Overige vaarwel	0,8% 0,3% 1,4% 0,3%	3.365 236 2.709 420	0,2% 0,1% 0,2% 0,3%	1.310 102 507 700
Ongeplande stremmingen (3) (gehele areaal) Hoofdtransportas Hoofdvaarweg Overige vaarwegen	0,2% 0,10% 0,10% 0,40%	711 80 146 485	0,5% 0,5% 0,8% 0,2%	2.864 495 1.955 413

Toelichting

Ad 2) Voor de geplande stremmingen ligt de gerealiseerde score voor het gehele areaal aanzienlijk lager en dus gunstiger dan de streefwaarde.

15.02.04 Vervanging

De veiligheid en de beschikbaarheid van het hoofdvaarwegennet moeten in stand worden gehouden tegen de achtergrond van een beperkte technische levensduur van kunstwerken. Het einde van de levensduur kan ontstaan door de ouderdom van het kunstwerk of door intensiever gebruik dan bij het ontwerp is voorzien. Door de intensieve aanleg in de eerste helft en voornamelijk ook vanaf de jaren «60 van de vorige eeuw valt te verwachten dat deze problematiek geleidelijk toeneemt.

Vervangingen en renovaties van kunstwerken worden ondergebracht binnen het programma Vervanging en Renovatie. De scope van het programma omvat alle kunstwerken waar zich binnen de duur van het programma een levensduurproblematiek voordoet met mogelijke ernstige gevolgen voor de veiligheid en beschikbaarheid van het hoofdwegennet. De projecten in het Programma verlengen de levensduur van de kunstwerken zodat de veiligheid en de beschikbaarheid van de bestaande infrastructuur in stand wordt gehouden. Het resterende deel van het Plan van Aanpak Beheer en Onderhoud (Impuls) en het programma NOMO achterstallig onderhoud vaarwegen (NOMO AOV) is in het programma vervangingen en renovaties opgenomen en onderdeel van onderstaande tabel met een overzicht van objecten die worden aangepakt.

Vaarweg	Objecten/maatregel	Uitvoeringsperiode Begroting 2014	Uitvoeringsperiode Ultimo 2014
Rotterdam-België/ Zeeland	IMPULS: Rotterdam-België/ Zeeland: renovatie o.a. Volkeraksluizen en baggeren (impuls)	2013	2013 (1)
Utrecht	IMPULS/NOMO AOV: Renovatie stalen boogbruggen Amsterdam-Rijnkanaal	2016	2016
Zeeland	NOMO AOV: Onderhoud damwanden en vaarwegen Zeeland	2017	2017
Amsterdam-Rijnkanaal	NOMO AOV: Oevers Amsterdam-Rijnkanaal (damwanden en meerplaatsen)	2016	2016
Noordzeekanaal	NOMO AOV: Renovatie Havenhoofden IJmuiden	2015	2014 (2)
Diverse	NOMO AOV: Achterstallig basisonderhoud diverse regio’s	2016	2016
Brabantse kanalen	NOMO AOV: Onderhoud oevers en bodems Brabantse kanalen	2015	2015
Zuid-Holland	NOMO AOV: Onderhoud Oevers en bodems vaarwegen Zuid Holland	2016	2016
Limburg en IJsselmeergebied	NOMO AOV: Renovatie kunstwerken Limburg en IJsselmeergebied	2014	2016 (3)
Maasroute	NOMO AOV: Onderhoud Oevers en bodems Maasroute	2016	2016
Noord-Holland	NOMO AOV: Aanpassing bodembescherming, sluizen en bruggen en overige kunstwerken i.v.m. hogere belasting Noord-Holland	2016	2016
Oost-Nederland	NOMO AOV: Onderhoud vaargeulen NederRijn, IJssel, Twentekanalen/Meppelerdiep en Zwarte Water	2016	2016
IJsselmeergebied	V&R: Nijkerkerbrug	2015	2017 (4)
Noord-Brabant	V&R: Wilhelminakanaal/Dr. Deelenbrug	2015	2015
Utrecht	V&R: RINK-maatregelen Utrecht	2016	2016
Limburg	V&R: RINK-maatregelen Limburg	2016	2016
Noordzee	V&R: Berging Baltic Ace	2015	2015
Zeeland	V&R: RINK-maatregelen Zeeland	2016	2016

Toelichting

Ad 1) IMPULS Rotterdam-België/ Zeeland, renovatie o.a. Volkeraksluizen en baggeren (impuls): Oplevering in 2013 is exclusief MOBZ dat in 2019 volgt.

Ad 2) NOMO AOV/Renovatie Havenhoofden IJmuiden: Het project is, eerder dan voorzien (2015), opgeleverd in 2014. Met beperkte maatregelen kon de levensduur aanzienlijk worden verlengd, tot na 2020. Het resterende budget is na 2020 gereserveerd voor de uiteindelijke grootschalige renovatie.

Ad 3) NOMO AOV/Renovatie kunstwerken Limburg en IJsselmeergebied: Een aantal maatregelen in Limburg wordt uitgevoerd door de onderhoudsaannemer, die hiervoor tot 2016 de tijd heeft gekregen. Zo wordt synergie in de uitvoering gecreëerd door op een gunstig moment de renovatie te combineren met geplande onderhoudswerkzaamheden.

Ad 4) V&R Nijkerkerbrug: Noodzakelijke renovatiemaatregelen m.b.t. de Nijkerkerbrug blijken omvangrijker dan gepland. Daarom is besloten tot vervanging van de brug (exclusief beweegbaar deel). Ook wordt op een innovatieve manier aanbesteed en de werkwijze hiervoor wordt momenteel ingericht. De vervanging schuift twee jaar naar achteren.

15.03 Aanleg

Onder dit programma vallen alle activiteiten die noodzakelijk zijn voor de aanleg- en planuitwerking activiteiten bij het hoofdvaarwegen netwerk.

15.03.01 Realisatie

Mijlpalen Realisatieprojecten

In 2014 zijn de volgende mijlpalen gerealiseerd:

Mijlpaal	Project
Oplevering	– Walradar Noordzeekanaal
	– Verdieping vaarweg Kornwerderzand-Harlingen (Boontjes)
	– Julianasluis Gouda
	– diverse projecten in het kader van Quick-wins regeling Binnenhavens
	– diverse projecten in het kader van de ZIP-regeling (Zeehaven Innovatie Project voor duurzaamheid)
Start realisatie	– Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Lemmer-Delfzijl
	– Capaciteitsuitbreiding twee kegelligplaatsen Nieuwegein

Toelichting

• 1 De oplevering van het project Dynamisch Verkeersmanagement zou volgens de begroting in 2014 moeten plaatsvinden, maar is in 2014 niet geheel gerealiseerd. Wel grotendeels. Het programma bestaat uit drie sporen. Bij spoor één is een belangrijk deel van de geplande ICT projecten opgeleverd. Bij spoor twee zijn de bedrijfsinitiatieven afgerond, enkele projecten worden samen met het bedrijfsleven en overheidspartners opgepakt en lopen in afstemming met hen nog zeker door tot in 2015. Bij spoor drie zijn de eindresultaten van het onderzoeksprogramma opgeleverd. Wat rest is de evaluatie van het totale programma, die begin 2015 zal worden afgerond.

• 2 De oplevering van de Julianasluis Gouda door de provincie Zuid-Holland is medio 2014 gerealiseerd.

• 3 De start realisatie van het project Lichteren buitenhavens IJmuiden schuift door naar 2015 vanwege vertraging in de planning (procedure Raad van State).

• 4 De start van de realisatie van de Capaciteitsuitbreiding sluis Eefde is, als gevolg van het later vaststellen van het bestemmingsplan, vertraagd. De scope is ook gewijzigd, waardoor de voorsluis van de bestaande sluiskolk behouden blijft en de drempel van de nieuwe sluiskolk wordt verlaagd in verband met te verwachten waterstanden.

• 5 De start van de Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Lemmer-Delfzijl stond niet in de begroting 2014 als mijlpaal opgenomen. Dit project is in 2014 versneld overgegaan naar de realisatiefase door aanwending van budget uit het Amendement Ligplaatsen (nr. 10, kst. 33 000 A, vergaderjaar 2011–2012) en is ook opgeleverd.

• 6 De start van de Capaciteitsuitbreiding twee kegelligplaatsen Nieuwegein stond niet in de begroting 2014. Deze ligplaatsen zijn aangelegd als invulling van het amendement Dijkgraaf/de Rouwe uit november 2011 (nr. 10, kst. 33 000 A, vergaderjaar 2011–2012).

Projectoverzicht Hoofdvaarwegennet (15.03.01) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Projecten Nationaal
Quick Wins Binnenhavens	5	1	– 4	2009–2015	2009–2015	1
Dynamisch verkeersmanagement	15	15	0	2014	2014
Subsidieprogr. Zeehaveninnovatieproj. voor Duurzaamheid (ZIP)	1	0	– 1	2014	2014	2
Walradarsystemen	3	2	– 1	divers	divers	3
Beter Benutten	7	8	1
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Amsterdam – Rijnkanaal, verwijderen keersluis Zeeburg	5	6	1	2015	2015
De Zaan (Wilhelminasluis)	3	0	– 3	2015	2015	4
Walradar Noordzeekanaal	1		– 1	2014	2014	5
Lekkanaal, verbreding kanaalzijde en uitbreiding ligplaatsen		0	0	2016	2016
Projecten Zuidvleugel			0
Verbreding Maasgeul			0	–
Projecten Brabant
Wilhelminakanaal Tilburg	21	26	5	2016	2016	6
Zuid-Willemsvaart; aanleg Maximakanaal en opwaardering tot Veghel	95	89	– 6	2015	2015	7
Zuid-Willemsvaart; vervanging sluizen 4,5 en 6			0	–	–
Projecten Zuidwestelijke Delta
Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Rijn Scheldeverbinding		0	0		2015
Projecten Limburg
Bouw 4e sluiskolk Ternaaien		0	0	2015	2015
Maasroute, modernisering fase 2	67	57	– 10	2018	2018	8
Projecten Oost Nederland
Vaarweg Meppel-Ramspol (keersluis Zwartsluis) Vaarweg Meppel-Ramspol (keersluis Zwartsluis)	10	14	4	2016	2017	9
Projecten Noord-Nederland
Vaarweg Lemmer – Delfzijl fase 1; verbetering tot klasse Va	38	34	– 4	2017	2017	10
Verdieping vaarweg Harlingen-Kornwerderzand (Boontjes)	0		0	2013	2013
Overige projecten
Amendement ligplaatsen		2	2	divers	divers	11
Kleine/afgeronde projecten		0	0	nvt	nvt
Afronding		1	1
Totaal uitvoeringsprogramma	272	255	– 16
Realisatieuitgaven op IF 15.03.01 mbt planuitwerkingsprojecten	5	9	4			12
Programma Realisatie (IF 15.03.01)	276	264	– 12
Begroting Realisatie (IF 15.03.01)	234	264	30
Overprogrammering (-)	– 42	0	42			13

Toelichting

Ad 1) De lagere realisatie wordt veroorzaakt doordat bij verschillende regionale binnenhavenprojecten de planning is uitgelopen en bij andere projecten de scope is verkleind of aangepast.

Ad 2) Binnen dit programma heeft een aantal verwachte subsidievaststellingen in 2014 nog niet plaatsgevonden.

Ad 3) De lagere realisatie wordt met name verklaard doordat de gunning van het zogenaamde Torencontract vertraging heeft opgelopen. De instemming van Vlaanderen ten behoeve van de gunning nam meer tijd in beslag dan voorzien.

Ad 4) Bij het provinciale project De Zaan (Wilhelminasluis) is meer tijd nodig voor het ontwerp van de sluiskolk vanwege de complexiteit van de kadeconstructie grenzend aan het Zaangemaal. Vaststelling van de rijksbijdrage kan dus pas na 2014 plaatsvinden.

Ad 5) De start van de verbouw en inrichting van de verkeerspost Schellingwoude is vertraagd waardoor geplande werkzaamheden doorschuiven.

Ad 6) De hogere uitgaven zijn het gevolg van aanpassing aan de planning/termijnstaat van de opdrachtnemer.

Ad 7 De lagere uitgaven zijn het gevolg van een bijgestelde uitvoeringsplanning.

Ad 8) De lagere uitgaven worden veroorzaakt doordat risico's in 2014 niet zijn opgetreden. Hierdoor schuift de risicoreservering van 2014 naar 2015. Daarnaast is de uitvoeringsplanning aangepast.

Ad 9) Bij de start van de uitvoering is er asbest geconstateerd. Door het noodzakelijk uit te voeren onderzoek en het inpassen van de verwijdering van de asbest is de openstelling van het project vertraagd naar 2017.

Ad 10) Binnen het project heeft in 2013 een versnelling plaatsgevonden van de uitvoering van brug Burgum en de bochtafsnijding. Hiervoor is ongeveer € 4 miljoen vanuit 2014 naar 2013 geschoven.

Ad 11) De projecten Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Amsterdam-Rijnkanaal Zuid en Capaciteitsuitbreiding ligplaatsen Lemmer-Delfzijl zijn overgegaan naar de realisatiefase door aanwending van budget uit het Amendement Ligplaatsen (Kamerstukken II, 2011/12, 33 000 A, nr. 10).

Ad 12) Ten opzichte van de begroting zijn meer uitgaven met betrekking tot de voorbereiding van de realisatie gerealiseerd. Het gaat met name om voorbereidingskosten bij de projecten Zeetoegang IJmond en het project Lekkanaal/derde kolk Beatrixsluis.

Ad 13) Het in de begroting veronderstelde saldo aan autonome vertragingen heeft zich niet in die mate voorgedaan. Daardoor is sprake van een hogere realisatie op dit budget dan bij begroting 2014 ingeschat.

15.03.02 Verkenningen en planuitwerkingen

Projectoverzicht bij 15.03.02 Verkenningen en Planuitwerkingen

	Planning
	PB of TB
Projectomschrijving	Begroting 2014	Realisatie 2014
Verplicht
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Lekkanaal/3e kolk Beatrixsluis	2014	2014
Projecten Noord-Nederland
Vaarweg Lemmer-Delfzijl fase 2	2014	2015	1
Verruiming vaarweg Eemshaven-Noordzee	2014	2014
Gebonden
Projecten Noord-Holland, Utrecht en Flevoland
Lichteren buitenhaven IJmuiden	2014	2015	2
Projecten Oost-Nederland
Capaciteitsuitbreiding sluis Eefde	2014	2015	3

Toelichting

Ad 1) De planuitwerkingen van de bruggen Kootstertille, Schuilenburg en Paddepoelsterbrug zijn afgerond. De planuitwerking van de Gerrit Krolbrug is naar verwachting medio 2015 gereed.

Ad 2) De afronding van de planuitwerking voor Lichteren IJmuiden loopt uit door de procedure bij de Raad van State.

Ad 3) De planuitwerking van sluis Eefde is vertraagd door de latere vaststelling van het bestemmingsplan.

15.04 Geïntegreerde contractvormen

Bij infrastructuurprojecten waar sprake is van PPS hanteert RWS de contractvorm DBFM (Design, Build, Finance en Maintain), waarbij de overheid pas na oplevering betaalt voor een dienst (beschikbaarheid) in plaats van mijlpalen voor een product tijdens de bouwfase. DBFM garandeert een efficiënte en effectieve beschikbaarheid van de noodzakelijke capaciteit om, rekening houdend met de aspecten van veiligheid en leefomgeving, een betrouwbaar netwerk te realiseren. In bijlage 3 van de nota Prioritering Investeringen Mobiliteit en Water is een lijst van in totaal 32 potentiële DBFM-projecten opgenomen. In de Voortgangsrapportage DBFM(O) wordt hierover periodiek gerapporteerd.

In 2014 hebben nog geen DBFM betalingen op het hoofdvaarwegennet plaatsgevonden. Het contract voor de keersluis Limmel is, als eerste uit het DBFM Sluizenprogramma, begin 2015 gesloten. De aanbestedingen van de Zeetoegang IJmond en de 3e Kolk Beatrixsluis zijn in volle gang. Later volgt nog de Sluis bij Eefde. De meerjarige vergoedingen bij deze projecten worden pas betaald ten laste van dit begrotingsartikel nadat de afgesproken prestaties zijn geleverd.

15.06 Netwerkgebonden kosten HVWN

Op dit artikelonderdeel worden de aan het netwerk te relateren apparaatskosten van RWS en de overige netwerkgebonden kosten verantwoord. Dit artikelonderdeel is in de Voorjaarsnota 2011 ingesteld als gevolg van de herstructurering van de bekostiging van RWS per 1 januari 2011. De Tweede Kamer is op 10 januari 2011 en 3 maart 2011 over de herstructurering van de bekostiging nader geïnformeerd (Kamerstukken II, 30 119, nrs. 4 en 5).

15.07 Investeringsruimte

Op dit artikelonderdeel wordt de voor dit artikel beschikbare investeringsruimte verantwoord.

Zie toelichting bij Ad 7) op pagina 46.

Artikel 17 Megaprojecten Verkeer en Vervoer

Onder dit artikel vallen de megaprojecten Verkeer en Vervoer:

• • Westerscheldetunnel

• • Betuweroute

• • Hogesnelheidslijn-Zuid

• • ERTMS

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

17. Megaprojecten verkeer en vervoer					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	41.807	61.057	22.247	14.159	5.505	0	5.505	1
Uitgaven	119.502	72.348	463.739	14.761	8.473	24.368	– 15.895
17.01 Westerscheldetunnel	435	53	290	183	182	0	182	2
17.02 Betuweroute	31.831	4.105	9.147	6.044	1.709	6.114	– 4.405	3
17.03 Hoge snelheidslijn	53.577	67.313	16.329	4.345	751	159	592
17.03.01 Realisatie HSL-zuid	53.577	67.313	16.329	4.345	751	159	592	4
17.06 Project Mainportontwikkeling R'dam	14.206	445.834	437.973	4.189	2.993	18.095	– 15.102	5
17.07 ERTMS Landelijke invoer					2.838	0	2.838
17.07.02 Verk. en planuitw.progr. ERTMS Landelijke invoer					2.838	0	2.838	6
17.09 Ontvangsten	5.286	4.090	1.901	2.346	9.719	0	9.719

Megaprojecten betreffen projecten die door de Tweede Kamer zijn aangewezen als Groot Project. Dit productartikel is gerelateerd aan de beleidsartikelen 16 Spoor en 18 Scheepvaart en havens in het jaarverslag van Hoofdstuk XII.

Toelichting

Ad 1 t/m 6) Voor een toelichting op de artikelonderdelen wordt verwezen naar de specifieke toelichtingen (per project) bij deze artikelen.

17.01 Westerscheldetunnel

De hogere realisatie wordt veroorzaakt door uitgaven ten behoeve van Planschade en taxatiekosten naar aanleiding van de uitspraak van de Raad van State.

17.02 Betuweroute

Projectoverzicht Betuweroute (17.02) (bedragen x € 1.000)

	Realisatie 2014	Begroting 2014	Afwijking
Nazorgbeschikking Betuweroute	1.709	6.114	– 4.405
Totaal Betuweroute 17.02	1.709	6.114	– 4.405

Toelichting

De realisatie valt € 4 miljoen lager uit dan begroot. Met name de restwerkzaamheden in het kader van herverdeling van gronden en bodemsanering schuiven door naar achteren. Daarnaast hoefde er in 2014 geen beroep te worden gedaan op de post onvoorzien.

17.03 Hogesnelheidslijn

Projectoverzicht HSL (17.03) (bedragen x € 1.000)

	Realisatie 2014	Begroting 2014	Afwijking
Afwikkeling infrastructurele zaken	350	0	350
Afwikkeling schadevergoedingen	215	159	56
Afwikkeling grondzaken	152	0	152
Overige projectkosten	33	0	33
Totaal HSL-Zuid 17.03	750	159	591

Toelichting

Aan het HSL-budget is in 2014 € 10,5 miljoen aan ontvangsten toegevoegd. Het betreft hier voornamelijk ontvangen afkoopsommen van aannemers (in verband met niet uitgevoerd herstelwerk). Daarnaast betreft het enkele BTW-afrekeningen en opbrengsten uit grondverkopen. Hiervan is vervolgens € 10 miljoen overgeheveld naar de budgetten op artikel 13 omdat de daarmee samenhangende uit te voeren restwerkzaamheden door ProRail en Infraspeed worden uitgevoerd. De resterende € 0,5 miljoen heeft betrekking de overige uitgaven in het kader van de restwerkzaamheden HSL-Zuid. Over de realisatie van de uitgaven in 2014 (en de stand van de budgetten per eind 2014) wordt de Tweede Kamer ook geïnformeerd via de separate Voortgangsrapportage HSL-Zuid nummer 36.

17.06 Project Mainportontwikkeling Rotterdam

Projectoverzicht PMR (17.06) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering		Toelichting
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Project Mainportontwikkeling Rotterdam
Uitvoeringsorganisatie	1	0	– 1	pm	pm
750 ha		0	0	pm	pm
Groene verbinding		0	0	2011	2011
Bestaand Rotterdams Gebied (BRG)		0	0	2021	2021
Landaanwinning
Voorfinanciering FES monitoringsprogramma		0	0	2007	2007
Voorfinanciering FES natuurcompensatie	5	3	– 2	pm	pm
Landaanwinning		0	0	2013	2013	1
BTW Buitencontour		0	0	2013	2013
Onvoorzien	12	0	– 12	pm	pm	2
Afrondingsverschillen		0	0
Programma	18	3	– 15
Totaal PMR 17.06	18	3	– 15

Toelichting

Ad1) Door lagere uitgaven voor de monitoring en nadeelcompensatie van de natuurcompensatie is niet het volledige beschikbare budget in 2014 besteed. Het in 2014 onbestede begrotingsbedrag schuift door naar 2015.

Ad2) Gedurende het jaar 2014 heeft een heroriëntatie op de verwachte onvoorziene uitgaven plaatsgevonden. Een groot deel van de middelen zijn als gevolg daarvan naar latere jaren doorgeschoven.

17.07 ERTMS Landelijke invoer

Op 11 april 2014 heeft het kabinet de voorkeursbeslissing ERTMS genomen voor de invoering van ERTMS in Nederland. In de begroting 2014 waren deze uitgaven nog geraamd op IF 13.03.04. ERTMS is door de Tweede Kamer aan gemerkt als «Groot Project». Om die reden zijn bij Voorjaarsnota 2015 de beschikbare gelden voor ERTMS overgeboekt van IF 13 naar IF 17.

17.09 Ontvangsten

Bedragen x € 1.000

	Realisatie 2014	Begroting 2014	Verschil
HSL-Zuid	7.403	0	7.403
Project Mainport Rotterdam	2.316	0	2.316
Totaal ontvangsten grote projecten	9.719	0	9.719

Toelichting

De realisatie van HSL-Zuid valt € 7 miljoen hoger uit dan begroot als gevolg van ontvangen afkoopsommen van aannemers in verband met niet uitgevoerd herstelwerk en uit hoofde van opbrengsten grondverkopen. Zie ook de toelichting bij artikel 17.03. Over de realisatie van de ontvangsten in 2014 wordt de Tweede Kamer ook geïnformeerd via de separate Voortgangsrapportage HSL-Zuid nummer 36.

De ontvangsten bij Project Mainport Rotterdam betreft een bijdrage van het Havenbedrijf Rotterdam binnen het programma Natuurcompensatie.

Artikel 18 Overige uitgaven

Dit artikel bevat een aantal uiteenlopende onderwerpen.

De doelstellingen van het Intermodaal Vervoer zijn opgenomen in artikel 18 Scheepvaart en havens van het jaarverslag van Hoofdstuk XII.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

18 Overige uitgaven en ontvangsten					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Verplichtingen	37.159	299.446	291.863	279.524	219.465	228.916	– 9.451
Uitgaven	633.231	406.395	292.612	287.566	231.754	235.032	– 3.278
18.01 Saldo van de afgesloten rekeningen	0	0	0	0	0	0	0
18.02 Beter Benutten			0	0	0	0	0
18.03 Intermodaal vervoer	1.233	122	2.312	795	1.437	5.965	– 4.528	1
18.04 Gebiedsgerichte aanpak (UPR)	1.468	826	3.162	843	118	0	118	2
18.05 Railinfrabeheer	624.029	120.527	0	0	0	0	0
18.06 Externe veiligheid	0	6	1.058	104	186	2.526	– 2.340	3
18.07 Mobiliteitsonafhankelijke kennis en expert.	6.501	0	0	0	0	42	– 42
18.07.01 Natl.basisinfo.voorziening en ov.uitgaven	6.501	0	0	0	0	42	– 42
18.07.02 Subsidies algemeen	0	0	0	0	0	0	0
18.08 Netwerkoverstijgende kosten		284.914	286.080	285.824	230.013	226.499	3.514
18.08.01 Apparaatskosten RWS		222.124	225.938	218.425	205.329	203.945	1.384
18.08.02 Overige netwerkoverstijgende kosten		62.790	60.142	67.399	24.684	22.554	2.130
18.11 Investeringsruimte				0	0	0	0
18.11.01 Programmaruimte				0	0	0	0
18.11.02 Beleidsruimte				0	0	0	0
18.12 Nader toe te wijzen BenO en Vervanging				0	0	0	0
18.12.01 Beheer en onderhoud				0	0	0	0
18.12.02 Vervanging				0	0	0	0
18.13 Tol gefinancierde uitgaven				0	0	0	0
18.09 Ontvangsten	624.030	120.527		0	0	0	0
18.09.01 Ontvangsten				0	0	0	0
18.09.02 Tolopgave				0	0	0	0
18.10 Saldo van de afgesloten rekeningen	372.259	354.762	103.188	147.319	– 12.260	0	– 12.260	4

Toelichting

Ad 1) Voor een toelichting wordt verwezen naar het projectoverzicht Intermodaal vervoer (18.03).

Ad 2) De hogere uitgaven worden veroorzaakt door het uitvoeren van (incidentele) onderzoeken.

Ad 3) De lagere uitgaven worden veroorzaakt door de vertraging bij de invoering van de Wet Basisnet, waardoor RWS niet het oorspronkelijke opkoopprogramma (woningen) heeft kunnen uitvoeren.

Ad 4) De begroting van het Infrastructuurfonds vertoont over het jaar 2013 een nadelig saldo van circa € 12,3 miljoen. Dit saldo wordt gevormd door de saldering van de in dat jaar gerealiseerde uitgaven en ontvangsten op het fonds. Het nadelig saldo (circa € 12,3 miljoen) is ten laste van ontvangstenartikel 18.10 (Saldo van de afgesloten rekeningen) gebracht.

18.03 Intermodaal vervoer

Projectoverzicht Intermodaal Vervoer (18.03) (bedragen x € 1 mln)

	Kasbudget 2014			Oplevering		Toelichting
	Begroting 2014	Realisatie	Verschil	Begroting 2014	Huidig
Multi- en modaalvervoer
Container Transferium Alblasserdam	4	1	– 3	2014	2015	1
RSC Maasvlakte	2	1	– 1		2014	2
Afronding		– 1	– 1
Programma	6	1	– 5
Begroting (IF 18.03)	6	1	– 5

Toelichting

Ad 1) Als gevolg van een aangepaste terminal lay-out zijn de taakstellende bijdragen van Rijk en provincie Zuid-Holland gereduceerd. Omdat het initiële bedrag (€ 6 miljoen) is gefinancierd uit artikel 15 Hoofdvaarwegennet is de vrijval van € 2 miljoen aan de investeringsruimte Hoofdvaarwegennet toegevoegd. Daarnaast is € 1 miljoen doorgeschoven naar 2015 in verband met de eindafrekening van het project, welke in 2015 plaatsvindt.

Ad 2) De uitgaven voor de tijdelijke subsidieregeling bundeling goederenstromen voor vervoer op het spoor zijn lager uitgevallen dan begroot. Dit in verband met achterblijvende (gehonoreerde) aanvragen voor deze subsidieregeling.

18.08 Netwerkoverstijgende kosten

Op dit artikelonderdeel worden de netwerkoverstijgende apparaatskosten van RWS verantwoord. Het gaat hierbij om zowel de kosten die met de overhead van RWS gemoeid zijn als bepaalde onderdelen van Landelijke taken die een netwerk overstijgend karakter kennen. Deze kosten hebben niet alleen betrekking op de activiteiten die verricht worden voor het Infrastructuurfonds, maar hebben tevens betrekking op de activiteiten voor het Deltafonds.

Artikel 19 Bijdragen andere begrotingen Rijk

Op dit artikel worden de ontvangen bijdragen verantwoord die ten laste van de begroting Hoofdstuk XII komen. De doelstellingen van het onderliggende beleid zijn terug te vinden in het jaarverslag Hoofdstuk XII 2014.

Het productartikel is gerelateerd aan artikel 26 Bijdrage Investeringsfondsen van het jaarverslag van Hoofdstuk XII.

Overzicht van budgettaire gevolgen van uitvoering (x € 1.000)

19. Bijdragen andere begrotingen Rijk					Realisatie	Begroting	Verschil
	2010	2011	2012	2013	2014	2014	2014
Ontvangsten	7.790.588	7.682.832	7.163.030	5.722.871	5.834.916	6.363.354	– 528.438
19.09 Ten laste van begroting IenM	6.430.684	7.682.832	7.163.030	5.722.871	5.834.916	6.363.354	– 528.438
19.10 Ten laste van het FES	1.359.904	0	0

Toelichting

Ad 1) Het verschil tussen de begroting en de realisatie is het gevolg van een groot aantal mutaties die in het verslagjaar op de in de oorspronkelijke begroting opgenomen raming zijn aangebracht. De belangrijkste wijzigingen hebben betrekking op de hieronder vermelde oorzaken. Een volledig inzicht is verstrekt in de verschillende suppletoire begrotingen over 2014.

• • Verwerking van de generale kasschuif (€ 250 miljoen uit 2014 naar 2016 en 2017)

• • Overboekingen van IF artikel 12 Hoofdwegennet en artikel 13 Spoorwegen naar de Brede Doeluitkering op de begroting van Hoofdstuk XII voor Beter Benutten (waaronder Decentraal Spoor), ZuidasDok, N23 en Actieplan Groei op het Spoor (€ 166 miljoen):

• • Divsere overboekingen vanuit het IF artikel 14 Regionaal, lokale infrastructuur naar de begroting van Hoofdstuk XII (€ 101 miljoen):

  • ○ Een betaling aan de Waddenveren

  • ○ Voor het project FlorijnAs, een concreet project binnen het Regiospecifiek Pakket Zuiderzeelijn, vervult de gemeente Assen de rol van contracterende partij. Om deze rol te kunnen vervullen heeft IenM, in lijn met 2010, 2011 en 2012, delen van het taakstellende budget in het Gemeentefonds gestort.

  • ○ Het regiodeel van het Ruimtelijk Economisch Programma, onderdeel binnen het RSP, is indertijd geparkeerd op de begroting van IenM. lenM heeft, in lijn met 2010, 2011 en 2012, delen van dit budget in het Provinciefonds gestort.

5. BEDRIJFSVOERINGSPARAGRAAF 2014 INFRASTRUCTUURFONDS

Rechtmatigheid

Uit de controlebevindingen van de Auditdienst Rijk (ADR) is naar voren gekomen dat bij de financiële verantwoording van het Infrastructuurfonds over 2014 geen sprake is van overschrijding van de rapporteringstoleranties (1% voor onjuistheden en 3% voor onzekerheden).

Totstandkoming beleidsinformatie

De indicatoren en kengetallen in het Infrastructuurfonds zijn gericht op de productie (output). Evenals de beleidsdoelen staan de indicatoren en kengetallen behorende bij de beleidsmatige doelen (outcome) op de departementale begroting van IenM, Hoofdstuk XII.