Nr. 10 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

1.

Op welke wijze wordt met hulp van subsidies naast het realiseren van een cultureel aanbod ook het doen van marktonderzoek ondersteund, zodat vooraf bekend is aan welk cultuuraanbod behoefte is bij het publiek?

2.

Wat is de verhouding van de uitgaven aan cultuurbeleid en de bijdrage van de culturele sector aan het toerisme in Nederland?

3.

Wat zijn de financiële consequenties van het verkrijgen van een UNESCO-status?

4.

Hoeveel geld is uitgegeven aan het onderzoek van Nederlands Centrum voor Volkscultuur en Immaterieel Erfgoed (VIE) inzake Zwarte Piet?

5.

Wat is de trend in Nederland aan giften aan cultureel gerelateerde instanties of producties in de afgelopen tien jaar? En is in die trend een verschuiving waarneembaar dankzij de invoering van de Geefwet? Is bij dit overzicht een onderscheid te maken naar soort sector, zoals film, musea en podiumkunsten?

6.

Wat zijn de regels ten aanzien van verdiensten van artiesten die direct of indirect gebruik maken van cultuursubsidies?

7.

Hoeveel Nederlandse artiesten, die direct of indirect gebruik maken van cultuursubsidies, verdienen boven de Balkendendenorm? Welke artiesten zijn dit? Voor zover ze werken bij gesubsidieerde gezelschappen of instellingen, welke gezelschappen of instellingen zijn dit?

De WNT-norm heeft alleen betrekking op de topfunctionarissen van de in die wet omschreven (semi-)publieke instellingen en private instellingen die een groot deel van hun inkomsten uit subsidie ontvangen. Alle instellingen die een subsidie ontvangen in het kader van de culturele basisinfrastructuur (BIS) vallen onder de WNT-regels. In 2012 ontving één topfunctionaris (de algemeen directeur van het Koninklijk Concertgebouworkest) een bezoldiging die de norm overschreed. Op grond van het overgangsrecht van de WNT was dat toegestaan. Wel is toen een moreel appel gedaan om de bezoldiging eerder neerwaarts bij te stellen dan de wet voorschrijft. Uit de gegevens over 2013 blijkt, dat in dat jaar – buiten de algemeen directeur van het Koninklijk Concertgebouworkest – geen enkele topfunctionaris van de BIS-instellingen meer een bezoldiging ontving die de norm overschrijdt. Daarop heeft de betrokken topfunctionaris gehoor gegeven door af te zien van een bonuscomponent in zijn salariëring die neerkomt op een salarisverlaging van 5%. Uit de gegevens over 2013 blijkt, dat in dat jaar – buiten de algemeen directeur van het Koninklijk Concertgebouworkest – geen enkele topfunctionaris van de BIS-instellingen meer een bezoldiging ontving die de norm overschrijdt.

De norm geldt niet voor individuele artiesten, ongeacht of zij direct of indirect gebruik maken van cultuursubsidies. Het Ministerie van OCW beschikt dus niet over gegevens waaruit valt op te maken hoeveel van hen een inkomen genieten dat hoger is dan de WNT-norm.

Eind november, tegelijk met «Cultuur in Beeld», verschijnt een CBS-onderzoek naar kunstenaars, kunstvakopleiding en arbeidsmarkt. Dat onderzoek bevat ook gegevens over de inkomensontwikkeling van mensen die aan kunstvakopleidingen zijn afgestudeerd, en mensen die professioneel werkzaam zijn als kunstenaar.

8.

Welke Nederlandse popartiesten hebben over de afgelopen drie jaar subsidie ontvangen? Hoeveel artiesten waren dit en waarvoor hebben zij subsidie ontvangen?

9.

Wat is het marktaandeel van Nederlandse popartiesten in het buitenland en is daarbinnen een onderscheid te maken tussen gesubsidieerde en ongesubsidieerde popartiesten?

10.

Wat is de omvang van de reserves op de begroting van OCW met betrekking tot het beleidsartikel 15 (Media)? En is er met betrekking tot deze reserves sprake van een juridisch verplichte uitgave of zijn deze middelen nog niet bestemd?

De hoogte van de Algemene Mediareserve (AMR) bedraagt volgens het jaarverslag 2013 van het Commissariaat voor de Media per 31 december 2013 € 148,1 miljoen. Het gehele bedrag is in de komende jaren gereserveerd voor de volgende functies die de AMR vervult:

• – de financiering van de rekening-courantverhouding met de Ster;3

• – het opvangen van incidenteel sterk teruglopende Ster-inkomsten;

• – de reservefunctie in geval van frictiekosten (reorganisatie- en liquidatiekosten) bij media-instellingen;

• – de reservefunctie voor de programmering van super-evenementen (zoals het WK voetbal en de Olympische Spelen), waarvoor de publieke omroep budget reserveert om de extra uitgaven in het jaar van super-evenementen op te vangen.4

11.

Kan de regering een overzicht geven van een begroting van leerling-leraar ratio per sector voor de komende jaren, zoals in de tabel «Leerling-leraar ratio naar onderwijssoort» van de website «Trends in beeld»? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kan dit worden uitgesplitst naar directie, onderwijzend en onderwijs ondersteunend personeel? Zo nee, waarom niet?

12.

Klopt het dat woningcorporaties binnenkort niet meer kunnen investeren in brede scholen omdat dit niet als Diensten Algemeen Economisch Belang (DAEB) worden gezien? Bestaat daarmee de kans dat bouwprojecten voor scholen stil komen te staan?

13.

Wanneer kan de Kamer de brief verwachten over de vertaling van het regeerakkoord en het nationaal onderwijsakkoord, die bij het WGO5 over het jaarverslag 2013 d.d. 18 juni 2014 is toegezegd?

14.

Kan de Kamer de brief over de belangrijkste elementen van overhead en de aanpak in de verschillende onderwijssectoren, die bij het WGO over het jaarverslag 2013 d.d. 18 juni 2014 is toegezegd, nog voor het WGO van 30 oktober 2014 over het begrotingsonderzoek verwachten?

15.

Hoeveel leerlingen zitten thuis omdat ze of thuisonderwijs ontvangen of niet worden toegelaten op een school per schoolsoort (po, vo, mbo)?

Onder het begrip «thuiszittende jongeren» wordt verstaan:

• – De absoluut verzuimers: leerplichtigen die niet zijn ingeschreven op een school.

• – De thuiszitters: leerplichtigen die wel zijn ingeschreven op een school maar meer dan vier weken verzuimen.

Voor de jongeren die vrijgesteld zijn van inschrijving op een school, bestaat geen verplichting te zorgen dat de jongere onderwijs krijgt. Het is niet bekend in hoeverre deze jongeren (thuis)onderwijs volgen. Wel zijn gegevens beschikbaar over het aantal leerplichtigen dat over een vrijstelling beschikt vanwege lichamelijke of psychische redenen (artikel 5 onder a) en bezwaren tegen de richting van het onderwijs (artikel 5 onder b).6

De meest recente gegevens over absoluut verzuim, thuiszitters en vrijstellingen hebben betrekking op het schooljaar 2012–2013. Bij het absoluut verzuim en de vrijstellingen wordt het schooltype geregistreerd waarin de betreffende leerling voor het laatst was ingeschreven. De gegevens over thuiszitters en vrijstellingen zijn afkomstig uit de leerplichttelling over het schooljaar 2012–2013. De gegevens over het absoluut verzuim uit het onderzoek «Leerlingverzuim in beeld». In onderstaande tabel zijn de gegevens opgenomen.

16.

Hoeveel intern begeleiders hebben we in Nederland?

17.

Wat zijn de tarieven die gemeenten hanteren bij het leerlingenvervoer? Wat is daarbij het hoogst bekend maximum en het minimum?

De verantwoordelijkheid voor de uitvoering van het leerlingenvervoer is gedecentraliseerd naar de gemeenten. Gemeenten bepalen zelf de tarieven die zij hanteren voor het leerlingenvervoer. De VNG7 heeft in dit verband voor het schooljaar 2014/2015 een Modelverordening opgesteld. De daarin opgenomen eigen bijdrage voor ouders (als de afstand tot de dichtstbijzijnde toegankelijke school voor basisonderwijs meer dan 20 kilometer bedraagt) is inkomensafhankelijk. Bij een inkomen tot € 32.500,– is de eigen bijdrage nihil. Vanaf € 32.500,– is deze € 135,– per jaar oplopend tot een bedrag van € 2.040 per jaar bij een inkomen tussen de € 58.500,– en € 65.000. De eigen bijdrage loopt daarna voor elke extra € 5.000,– inkomen op met € 500,–.

Voor het leerlingenvervoer van gehandicapten mag geen eigen bijdrage worden gevraagd.

18.

Wat is het budget dat in 2015 beschikbaar is voor leerlingenvervoer? Welk deel daarvan is voor leerlingenvervoer op basis van denominatie en welk deel is voor kinderen met een beperking? En wat waren de bedragen voor 2013 en 2014?

19.

Op hoeveel scholen is schoolmaatschappelijk werk, logopedie en fysiotherapie in absolute aantallen en procenten?

20.

Hoeveel leraren zijn onbevoegd en onderbevoegd uitgesplitst per schoolsoort?

• – Bevoegd: iemand is bevoegd indien deze persoon een bevoegdheid heeft voor het juiste vak en de juiste graad.

• – Benoembaar: iemand is benoembaar indien de persoon minder dan 4 jaar in opleiding is voor het betreffende vak of onderbevoegd is voor het betreffende vak

• – Onbevoegd en in opleiding: personen zonder bevoegdheid, langer dan 4 jaar in opleiding of personen met een bevoegdheid voor een ander vak.

Zie ook de website van Trends in Beeld.12

21.

Hoeveel basisscholen gebruiken de Cito-toets en hoeveel scholen gebruiken andere gevalideerde toetsen?

22.

Wat zijn de kosten van het afnemen van de toetsen (zoals de Cito-toets) voor het gehele basisonderwijs?

23.

Bij hoeveel leerlingen wordt de Cito-niveautoets of een vergelijkbare toets afgenomen en wat is het budget dat daar aan wordt besteed in 2013 en 2014? Wat is de verwachting voor 2015?

24.

Kan de regering een overzicht geven van een begroting van het aantal fte per onderwijssector voor de komende jaren zoals de tabel «personeel per onderwijssector» uit Kerncijfers 2009–2013 en de website «Trends in Beeld». Zo nee waarom niet?

25

Waarom wordt er in de gehele begroting van OCW niet gesproken over de Participatiewet14? Is de regering bereid om hier een passage over op te nemen?

26.

Is de regering bereid om een passage op te nemen over de gevolgen van de Participatiewet15 in het kader van de aansluiting arbeidsmarkt en onderwijs?

27.

Kan de regering aangeven hoeveel in totaliteit in de onderwijsbegroting wordt besteed aan schakelprogramma’s tussen het mbo en hbo16?

Zoals in de beleidsreactie op het Onderwijsraadadvies is aangegeven, zijn er in het onderwijsstelsel een groot aantal gerichte maatregelen ingezet die de kwaliteit van het onderwijs verbeteren en gelijktijdig een positief effect hebben op de diverse overgangen kunnen. Zo kan de overgang flexibeler worden door het bevorderen van doorlopende (inhoudelijke) leerlijnen, invoeren doelmatige leerwegen, diverse vormen van leertijdverlenging, tijdige begeleiding van jongeren in een kwetsbare positie, en de verdere verbetering van de loopbaan- en studiekeuzebegeleiding.

Daarnaast zet de regering in op maatregelen die borgen dat doorstromers extra aandacht krijgen in het gehele onderwijsstelsel, met meer inzet op het schakelen tussen onder andere mbo en hbo. Zoals afgesproken in het akkoord over de studiefinanciering van mei 2014 komt er een oplossing voor het ontbreken van schakelprogramma’s in het mbo, en worden schakelen, doorstromen en studiesucces tussen mbo, hbo en wo aandachtsgebieden in de afspraken die de Minister van OCW met de instellingen in het hoger onderwijs gaat maken.

28.

Zal door «toezicht in transitie» de hoeveelheid administratieve lasten toenemen?

29.

Waarom wordt niet gewacht met het aanpassen van wet- en regelgeving in het kader van «toezicht in transitie» tot de resultaten van de pilots bekend zijn?

30.

Kan de regering uiteenzetten welke beleidsveranderingen zij in 2015 in gang zet naar aanleiding van het WRR17-rapport «Naar een lerende economie»18?

Het kabinet zet in 2015 de ambitieuze agenda voort voor responsief en kwalitatief hoogstaand onderwijs en onderzoek. Deze agenda bevat onderdelen in lijn met aanbevelingen van het WRR-rapport. Denk daarbij aan een forse kwaliteitsimpuls voor docenten, ruime aandacht voor excellent vakmanschap in het mbo en de uitvoering van het Techniekpact. Innovatie en duurzame regionale en internationale netwerkvorming staan centraal in onder meer het topsectorenbeleid en het doorbraakproject ICT.

Mede in reactie op het rapport van de WRR nemen wij verdere initiatieven. Daarbij gaat het in het bijzonder om de toename in mogelijkheden van een leven lang leren; een toekomstgericht curriculum in het funderend onderwijs; de tour in het hoger onderwijs die als voorbereiding dient voor de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek die in 2015 verschijnt; en de lancering van de wetenschapsvisie.

31.

Hoe vaak komt het voor dat een school voor vo de aanduiding als zwakke of zeer zwakke school bij de ene afdeling (bijvoorbeeld havo) kwijtraakt, maar bij een andere afdeling (bijvoorbeeld vwo) al snel weer (zeer) zwak blijkt?

Dit komt niet vaak voor. Uit de gegevens van de Inspectie van het Onderwijs blijkt over de periode van 1 september 2012 tot 1 september 2014 het volgende:

• – Van de afdelingen die op 1 september 2012 een arrangement (zeer) zwak hadden (dat waren er 281), waren er op 1 september 2013 95 verbeterd naar een basis arrangement; op 1 september 2014 waren dit er 191.

• – De 95 afdelingen die per 1 september 2013 niet meer (zeer) zwak waren, hadden 139 zusterafdelingen. Van de 139 zusterafdelingen zijn er bij 11 (7,9 procent) afdelingen, die in 2012 nog een basis arrangement hadden, (zeer) zwakke arrangementen in 2013 toegekend.

• – De 191 afdelingen die per 1 september 2014 niet meer (zeer) zwak waren, hadden 260 zusterafdelingen. Van de 260 zusterafdeling zijn er bij 6 afdelingen (2,3 procent), die in 2012 nog een basis arrangement hadden, in 2014 (zeer) zwakke arrangementen toegekend.

32.

Wat is de verklaring van het feit dat het aantal laaggeletterden in Nederland is gestegen?

33.

Zijn de sectorale akkoorden ook afgesloten met werknemersorganisaties?

34.

Hoeveel zittenblijvers kent het po, onderverdeeld naar leerjaar?«

In het onderwijsverslag 2012/2013 heeft de Inspectie van het Onderwijs cijfers over zittenblijven aan het eind van schooljaar 2011/2012 opgenomen (tabel 1.3 H).

In totaal bleef einde van dat schooljaar een kleine 3 procent van de basisschoolleerlingen zitten, dat wil zeggen dat ze volgens BRON in het daaropvolgende schooljaar 2012/2013 in hetzelfde leerjaar zaten.

Onderverdeeld naar leerjaar ging het om:

• – Ca. 7,1 procent in leerjaar 1 / 2

• – Ca. 5,1 procent in leerjaar 3

• – Ca. 4,1 procent in leerjaar 4

• – Ca. 2,4 procent in leerjaar 5

• – Ca. 1,7 procent in leerjaar 6

• – Ca. 1,5 procent in leerjaar 7

• – Ca. 0,5 procent in leerjaar 8

35.

Welke trend met zittenblijven, is zichtbaar in de afgelopen tien jaar?

36.

Is er een verschuiving zichtbaar in welk leerjaar leerlingen blijven zitten? Zo ja, wat is de oorzaak van die verschuiving?

37.

Wat is het verband tussen zittenblijven en het niveau van technisch lezen van leerlingen?

38.

Wat is het effect van de financiële prikkel om zittenblijven te voorkomen? Wat is het belang van leerlingen daarbij?

Voor een antwoord op het eerste deel van de vraag zie antwoord 60.

Zeker voor leerlingen die een achterstand hebben voor een gedeelte van de vakgebieden, is zittenblijven niet altijd een optimale manier om de achterstand weg te werken. Er zijn alternatieve oplossingen die mee gewogen zouden moeten worden in een beslissing over zittenblijven. Temeer omdat zittenblijven niet alleen extra schooltijd kost maar ook sociaal emotioneel negatieve effecten kan hebben voor de leerling zoals op zelfbeeld, werkhouding en spijbelgedrag19. Het vervangen van zittenblijven door een meer gerichte aanpak van de achterstand door bijvoorbeeld individuele leerroutes, verlengde schooldag of zomerschool is dus in het belang van de leerling.

39.

Hoe verhoudt zich de mogelijkheid van leerlingen om gedifferentieerd vakken te volgen op hun niveau (rekenen in een leerjaar hoger bijvoorbeeld) tot de aanpak zittenblijven?

Welke resultaten worden daarvan verwacht?

40.

Kan de regering een overzicht geven van het aantal fte en medewerkers dat zich op het Ministerie van OCW bezig houdt met groen onderwijs? Kan de regering dit uitsplitsen naar de verschillende onderwijsniveaus?

41.

Kan de regering een overzicht geven van het aantal fte en medewerkers dat zich op het Ministerie van OCW bezig houdt met algemeen onderwijs? Kan de regering dit uitsplitsen naar de verschillende onderwijsniveaus? Om hoeveel medewerkers gaat het per 1000 studenten?

42.

Wanneer kan gesproken worden over een masteropgeleide leraar?

43.

Welke concrete voorbeelden zijn er van zaken waarmee de werkdruk in het onderwijs wordt verminderd?

Uit een onderzoek van CNV Onderwijs blijkt dat leraren het werken met handelingsplannen en leerlingvolgsystemen belangrijk en nuttig vinden, maar het zou volgens hen wel eenvoudiger en efficiënter kunnen.21 De regelgeving is op dit punt inmiddels aangepast. Voor leerlingen die zorg krijgen, is vanaf 1 augustus 2014 het jaarlijkse verplichte handelingsplan komen te vervallen. Scholen kunnen ermee volstaan voor die leerlingen eenmalig een ontwikkelingsperspectief op te stellen.

Daarnaast zijn extra middelen beschikbaar gesteld voor het aanstellen van conciërges en klassenassistenten in po en vo, zodat leraren zich meer kunnen concentreren op hun lesgevende taak.

Ook de forse investeringen in professionalisering van leraren en schoolleiders helpen bij het verminderen van de werkdruk. Als leraren over meer vaardigheden en persoonlijke capaciteiten beschikken, zullen zij ook beter kunnen omgaan met de eisen die het onderwijs van deze tijd stelt. Verder wordt samen met vakbonden en sectorraden aan een gezamenlijke regeldrukagenda gewerkt, met actiepunten om de administratieve lasten en regeldruk te verminderen. Deze agenda zullen wij de Kamer op korte termijn toesturen.

44.

Waar is de norm van twee uur bewegingsonderwijs vastgelegd? In welke zin kan van tekortschieten worden gesproken wanneer scholen geen twee uur bewegingsonderwijs realiseren?

45.

Hoeveel is per onderwijssector begroot voor het bevorderen van excellentie, en kan worden uitgesplitst welke middelen op welke posten binnen welke sector worden ingezet?

Primair onderwijs:

Voor po zijn de middelen voor het realiseren van de afspraken in het Bestuursakkoord over toptalenten in de prestatiebox opgenomen. Deze middelen zijn onderdeel van één lijn: Uitdagend onderwijs, vernieuwing en ICT. Daarvoor is in 2015 een bedrag van € 62 miljoen beschikbaar, oplopend tot € 117 miljoen in 2018 en volgende jaren. Scholen zijn vrij in de verdeling van dit totaalbedrag over de afgesproken doelen. Daarmee kunnen ze rekening houden met wat ze op de desbetreffende terreinen al bereikt hebben, en via maatwerk de afgesproken doelen efficiënt bereiken. Maar daardoor is er ook geen uitsplitsing per post binnen de begroting van PO te geven.

Voortgezet onderwijs:

2015: € 24 miljoen.

2016: € 38 miljoen.

2017: € 43 miljoen.

2018: € 43 miljoen.

Hoger onderwijs:

2015: € 2.4 miljoen.

Middelbaar beroepsonderwijs:

2015: € 25 miljoen.

2016: € 25 miljoen.

2017: € 25 miljoen.

2018: € 25 miljoen.

Op 30 september is u de regeling Kwaliteitsafspraken mbo gezonden (Kamerstuk 31 524, nr. 215). Hierin staat aangegeven dat voor excellentie binnen het mbo 25 mln. beschikbaar is. Het subsidieplafond inclusief internationalisering is € 24,5 miljoen.

Daarnaast is voor het ontwikkelen van een kennisbasis over excellentie in het mbo en voor landelijke voorzieningen voor het stimuleren van excellentie in het mbo € 0,5 miljoen gereserveerd.

46.

Hoe meet de regering excellentie in het mbo? Wat zijn daar de indicatoren voor? Hoeveel vrijheid hebben scholen daarin?

In de regeling kwaliteitsafspraken is opgenomen dat de instellingen in hun plannen een visie op excellentie (-programma’s) en op de ontwikkeling van een duurzame excellentiecultuur binnen de instelling moet geven. De scholen hebben veel vrijheid in het maken van hun plan. Wel worden de volgende vereisten gesteld:

• – De excellentieprogramma’s zijn ten minste gericht op het verwerven van excellent vakmanschap, aanwijsbare verbreding en verdieping van de hiervoor benodigde kennis, inzichten en vaardigheden.

• – Het betreffen aantoonbaar verzwaarde onderwijsprogramma’s voor de meest getalenteerde studenten; bijvoorbeeld zichtbaar doordat de onderwijstijd van deze programma’s van de wettelijke verplichte minimumnormen voor onderwijstijd overstijgen.

• – Voor studenten die met succes een excellentieprogramma hebben doorlopen, voegt de instelling – binnen de wettelijke mogelijkheden – relevante informatie toe aan het diploma dan wel de resultatenlijst bij het diploma van de betreffende studenten. Hierdoor wordt de meerwaarde zichtbaar voor het afnemend werkveld en het vervolgonderwijs.

• – De instelling beschrijft in het plan onder meer hoe zij internationalisering vorm geeft. Ook beschrijft de instelling hoe zij inzet op eigentijdse meester-gezeltrajecten en de samenwerking met betreffende brancheorganisaties hierbij. In het geval de instelling er voor kiest niet op internationalisering en/of meester-gezeltrajecten in te zetten, wordt in het plan gemotiveerd waarom hiertoe is besloten.

• – De instelling beschrijft in het plan op welke wijze zij er voor zorgt dat voldoende deskundig personeel wordt ingezet voor sturing, afstemming, kennisdeling, communicatie, planning en uitvoering van de beoogde excellentieprogramma’s.

• – In het plan is aangegeven hoe de beschreven doelstellingen uitvoerbaar en haalbaar zijn in de tijd.

• – Het plan geeft het draagvlak weer van belanghebbenden (studenten, docenten en (leer)bedrijven). Ook wordt beschreven hoe de kennisdeling en het leren van ervaringen wordt georganiseerd.

47.

Wat is de trend in de afgelopen tien jaar ten aanzien van de leerlingtevredenheid in het mbo, gedifferentieerd naar opleidingsniveau (1,2,3,4)? Wat is de ontwikkeling in de afgelopen tien jaar ten aanzien van leerlingtevredenheid in het mbo, gedifferentieerd naar leeftijd van de leerling?

48.

Wat is de trend in het studiesucces in de afgelopen tien jaar in het mbo, gedifferentieerd naar opleidingsniveau (1,2,3,4)?

Het studiesucces in het mbo, uitgedrukt in de indicator Jaarresultaat, is volgens de huidige berekeningswijze voor het eerst in 2008 berekend en bedraagt23:

• – Niveau 1: 65,0 procent

• – Niveau 2: 64,0 procent

• – Niveau 3: 65,6 procent

• – Niveau 4: 69,9 procent

De laatste berekening van het Jaarresultaat is van toepassing op 2012 en bedraagt:

• – Niveau 1: 71,1 procent

• – Niveau 2: 70,8 procent

• – Niveau 3: 66,8 procent

• – Niveau 4: 69,7 procent

49.

Wat is het doorstroomsucces van het mbo naar het hbo, gedifferentieerd naar regio’s?

Onder het doorstroomsucces wordt het volgende verstaan: de mate waarin mbo-uitstromers, die direct instromen in het ho, binnen vijf jaar een diploma behalen op het ho. Dit is weergegeven in een percentage: het aandeel ho-gediplomeerden van de totale groep doorstromers vanuit het mbo per jaar. Vanwege de genoemde vijf jaar waarbinnen de doorstromers al dan niet een diploma hebben behaald, bestaat de populatie uit studenten die zich in 2007 of in 2008 direct na hun mbo-opleiding inschreven in het ho.

Van de mbo-uitstromers die direct doorstromen naar een ho-opleiding, blijkt dat ongeveer de helft binnen vijf jaar een ho-diploma op zak had. Om precies te zijn gaat het om 49 procent van degenen die in 2008 doorstroomden, zie onderstaande tabel.

50.

Hoe vaak toetst de Inspectie van het Onderwijs of de zorgplicht in het mbo gehandhaafd wordt?

51.

Kan de regering uiteenzetten hoeveel procent van de opleidingen in het mbo jaarlijks door de inspectie (daadwerkelijke kwaliteit, niet kwaliteitsborging) getoetst wordt op de aansluiting van de lesstof op het kwalificatiedossier?

52.

Kan de regering uiteenzetten of er inmiddels prestatieafspraken zijn gemaakt met de OU26 en in hoeverre er inmiddels sprake is van een level playing field tussen de OU en private aanbieders van wetenschappelijk deeltijdonderwijs?

53.

Hoeveel stageplekken worden gerealiseerd bij herstel van monumenten? Zijn er financiële regelingen waardoor de realisatie van stageplekken bij monumenten kan worden gestimuleerd?

54.

Wat is de voortgang van het onderdeel ondernemerschap binnen kunstvakopleidingen? Wat zijn goede voorbeelden en waar gaat het niet goed?

55.

Op welke wijze maakt marktonderzoek deel uit van de kunstvakopleidingen en leren studenten inzicht te krijgen in hoe ze hun product en dienst op de markt kunnen brengen?

56.

Wat is de ontwikkeling in de afgelopen tien jaar ten aanzien van studiesucces en arbeidsmarkttevredenheid, gedifferentieerd naar leeftijd?

Jaarresultaat:

• – 63,8 procent in 2008

• – 66,1 procent in 2009

• – 67,4 procent in 2010

• – 67,8 procent in 2011

• – 69,4 procent in 2012

Diplomaresultaat:

• – 62,5 procent in 2008

• – 64,8 procent in 2009

• – 66,6 procent in 2010

• – 67,6 procent in 2011

• – 69,8 procent in 2012

Een uitsplitsing van de indicatoren naar leeftijd is niet mogelijk omdat de berekeningswijze van de indicatoren alleen van toepassing is op het niveau van de gehele instelling en niet op een lager aggregatieniveau.

Voor arbeidsmarkttevredenheid, dat wil zeggen de tevredenheid van werkgevers over werknemers met een mbo-diploma, is nog geen indicator beschikbaar. Wel wordt in het kader van de ontwikkeling van de beroepspraktijksvormings-monitor een pilot uitgevoerd om te zien of het mogelijk is die tevredenheid op valide wijze te meten. De verwachting is dat de pilot eind dit jaar wordt afgerond.

57.

Wordt het ook mogelijk voor een vwo-leerling met dyslexie om bijvoorbeeld Nederlands op havo-niveau te volgen?

58.

Wat is de reden dat voor beroepspraktijkvorming resultaatsafhankelijke afspraken per instelling pas vanaf 2017 in beeld zijn?

59.

Welke elementen uit de meester-gezelformule zijn zo eigentijds dat deze onderdeel gaan uitmaken van het excellentieprogramma? Welke elementen worden afgewezen als «niet eigentijds»?

Eigentijds is geen criterium bij de beoordeling van de plannen, maar eerder een uitdaging voor onderwijsinstellingen en branches. Het is van belang dat een middeleeuws opleidingsprincipe in een modern jasje wordt gestoken. Daarbij zullen er principes zijn die ook vandaag de dag nog goed werken, zoals het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling van vakmensen, het bevorderen van het streven naar excellentie en het doorgeven van vakkennis aan een volgende generatie.

Voor een moderne vorm van meesterschap is verder bijvoorbeeld van belang dat er sprake is van transparantie over de eisen van deelname aan toetsing en de eisen voor het behalen van een meestertitel. Er is vertrouwen dat onderwijsinstellingen en branches in staat zijn om deze vernieuwingsslag te maken ten aanzien van de meester-gezel formule.

60.

Welke nadelige gevolgen (verkeerde prikkels) kunnen er ontstaan wanneer scholen worden beloond voor het beperken van het zittenblijven? Hoe kunnen deze verkeerde prikkels worden voorkomen?

Scholen worden niet financieel beloond voor het hebben van weinig zittenblijvers. Er komt extra geld beschikbaar dat is bedoeld om het gebruik van alternatieven voor zittenblijven te stimuleren. In 2015 en 2016 is extra geld beschikbaar voor de deelnemende scholen via de VO-raad en vanaf 2017 via de lumpsum of prestatiebox, afhankelijk van de in 2015/»16 behaalde resultaten.

Hierbij kan gedacht worden aan het opzetten en onderhouden van het aanbod van zomerscholen of van verlengde schooldagen. De reguliere bekostiging van scholen houdt namelijk geen rekening met het aanbieden van onderwijs buiten de reguliere schooltijden. Er is hier dus sprake van het verstrekken van een vergoeding waarmee scholen extra inspanningen kunnen plegen om zittenblijven tegen te gaan. Daar gaan geen verkeerde prikkels vanuit.

61.

Welke leerlingen vallen onder de term «toptalenten» en welke niet?

62.

Welke vakleerkrachten van het vo zullen in het po worden ingezet? Welke wetten en regels moet hiervoor worden aangepast?

63.

Welke doelen binnen het geven van een duurzaam uitdagend aanbod voor toptalenten moeten worden bereikt met de inzet van vakleerkrachten vo in het po?

64.

Hebben leraren individuele zeggenschap over hun persoonlijk opleidingsbudget?

Door sociale partners zijn in de cao’s po, vo en mbo afspraken gemaakt over tijd en budget voor professionalisering en over de wijze van invulling daarvan.

In de cao po is afgesproken dat de werknemer na overleg met de leidinggevende bepaalt hoe het budget in uren wordt ingezet. De werknemer neemt dus de beslissing. In de cao vo is opgenomen dat de werknemer zelf bepaalt hoe het budget in uren wordt ingezet. In de cao mbo is opgenomen dat de werknemer bepaalt waarvoor hij het persoonlijk budget in uren inzet. De uren worden in overleg met de werkgever in herkenbare dagdelen verspreid over het jaar ingezet.

65.

Wat wordt bedoeld met «Het onderwijscurriculum wordt aangescherpt en ambitieuzer gemaakt met bijbehorende standaarden»?

66.

Welke rol heeft de overheid bij het aanscherpen en ambitieuzer formuleren van het onderwijscurriculum in relatie tot de grondwettelijke vrijheid van onderwijs?

67.

Kan de regering uiteenzetten welke concrete acties zij in 2015 gaat nemen om invulling te geven aan de agenda startupNL en de brief ambitieus ondernemerschap van de Minister van EZ30?

68.

Hoe worden de stimuleringsprogramma’s voor het buitenland gemeten? Welke indicatoren zijn er, wat zijn de nulmetingen en wanneer zijn de stimuleringsprogramma’s een succes?

Internationale mobiliteit van studenten in zowel het mbo als ho wordt op diverse manieren gestimuleerd. Door deze combinatie van stimuleringsmaatregelen is het lastig om per programma te werken met individuele nulmetingen en effectmetingen. Voor het ho houdt Nuffic wel jaarlijks bij hoeveel internationale studenten naar Nederland komen en hoeveel Nederlandse studenten in het buitenland studeren. De Nuffic-publicatie Mobiliteit in Beeld 2014 geeft de meest recente cijfers over studentenmobiliteit.

De uitgaande mobiliteit van studenten en docenten in het mbo (hoeveel deelnemers in welke projecten, bestemmingslanden) wordt gemonitord door het Nationaal Agentschap (NA) Erasmus+. In totaal is de studentenmobiliteit in het mbo groter dan alleen de bekostigde mobiliteit (die nu iets boven 1 procent van de studentenpopulatie ligt). Sommige uitwisselingen of stages (want daarom gaat het in vrijwel alle gevallen) worden betaald door de student of zijn of haar ouders, soms neemt het buitenlandse leerbedrijf bepaalde kosten voor zijn rekening. Om een completer beeld te krijgen, zullen studenten daarom voortaan in de JOB31 Monitor worden gevraagd naar hun buitenlandervaringen.

Ten slotte ontwikkelt de Europese Commissie een vergelijkende monitor van mobiliteit in de lidstaten. De ambitieuze Europese doelstelling voor het mbo is dat in 2020 6 procent van de studentenpopulatie tenminste twee weken per jaar naar het buitenland gaat voor studie of stage.

69.

Welke aanpassingen worden in de bekwaamheidseisen doorgevoerd teneinde de inzet van leraren met een vakbevoegdheid vo in het po mogelijk te maken?

70.

Door wie worden de bekwaamheidseisen aangepast?

71.

Op welke wijze wordt de bekostiging van instellingen aangepast om inspanningen van scholen om zittenblijvers te beperken meer te laten lonen?

72.

Wat zijn de wettelijke of inspectieverplichtingen van scholen om inzichtelijke informatie aan ouders te verstrekken (met een onderscheid tussen ouders van huidige leerlingen en ouders van toekomstige leerlingen), ten aanzien van prestaties, leerlingenbestand, onderwijsbeleid, veiligheidsbeleid, inspectieoordeel? Op welke onderwerpen is transparantie aan ouders afdwingbaar en waar niet?

Op de volgende punten bestaat een informatieplicht van scholen jegens ouders van huidige leerlingen:

• – In de schoolgids moeten scholen voor po, so32 en vo onder meer informatie opnemen over de doelen van het onderwijs en de resultaten die met het onderwijsleerproces worden bereikt (in het vo ook de diploma-, overgangs- en vsv33-percentages) en het veiligheidsbeleid (art. 13 WPO, art. 22 WEC34 en art. 24a WVO35). Voor het mbo gelden deze regels niet, wel moeten studenten tijdig worden geïnformeerd over het onderwijsprogramma, examens en ondersteuningsaanbod (art. 7.4.8 WEB36).

• – Scholen in het funderend onderwijs moeten het aan ouders melden als ze als zeer zwak worden beoordeeld door de inspectie (art. 45a WPO, art. 48a WEC, art. 23c WVO). In het mbo geldt deze plicht niet, wel worden waarschuwingen die instellingen krijgen als de kwaliteit tekortschiet openbaar gemaakt door de Minister.

• – Daarnaast bestaat richting alle stakeholders, en dus ook ouders van huidige en toekomstige leerlingen, de verplichting om onderwijsprestaties, onderwijskundige en -programmatische zaken, ontwikkelingen als gevolg van interne en externe kwaliteitszorg en governance ontwikkelingen op te nemen in het openbare jaarverslag. Het mbo moet daarnaast ook expliciet ingaan op de kwaliteitszorg. (art. 171 WPO jo art. 3 sub a Regeling jaarverslaggeving onderwijs, art. 157 WEC jo art. 3 sub a Regeling jaarverslaggeving onderwijs,art. 103 WVO jo art. 3 sub a Regeling jaarverslaggeving onderwijs, art.2.5.3 en 2.5.4 WEB jo art. 3 sub a Regeling jaarverslaggeving onderwijs)

• – Voor wat betreft de individuele prestaties van leerlingen kennen het po en het so de verplichting om aan de ouders een afschrift van het onderwijskundig rapport of een overgangsdocument over het kind te verstrekken als het kind de school verlaat. In het mbo dient de onderwijsovereenkomst met de student informatie te bevatten over onder andere de inhoud en inrichting van de opleiding.

Deze verplichtingen zijn wettelijke eisen. Als de inspectie constateert dat deze verplichtingen niet worden nageleefd kan de Minister besluiten om de bekostiging op te schorten of uiteindelijk in te houden.

Er bestaan geen informatieverplichtingen over de school aan ouders buiten bovengenoemde. De inspectie legt zelf dus geen verplichtingen op. Wel houdt de inspectie toezicht op de vraag of de school zich verantwoordt aan belanghebbenden over de onderwijskwaliteit (indicator 9.6 in het po- en vo-kader, 8.8 in het so-kader, aspect 4.4 in het mbo-kader). Dat toezicht kijkt verder dan alleen de wettelijke eisen, in die zin dat de inspectie ook een oordeel heeft over de kwaliteit van die verantwoording. Dit is echter geen (afdwingbare) verplichting die aan de school wordt opgelegd.

73.

Hoeveel leraren zijn er op dit moment geregistreerd in het lerarenregister?

74.

Hoe verklaart de regering dat het stimuleren dat zoveel mogelijk leraren zich nu al laten registreren in het lerarenregister tot nog toe een zo beperkt resultaat heeft gehad?

Het aantal leraren in het register neemt gestaag toe, maar niet snel genoeg om de doelstelling van 40 procent in 2015 te halen. Uit de enquête Onderwijs werkt! komen verschillende oorzaken voor het achterblijvende aantal geregistreerde leraren naar voren. Zo geven leraren aan:

• – nog niet bekend te zijn met het register;

• – nog voornemens te zijn zich te registreren;

• – nog onvoldoende nut en noodzaak van dit register te ervaren;

• – (onterecht) in de veronderstelling te verkeren al geregistreerd te zijn.

75.

Kan de regering toelichten wat «niet-vrijblijvend uitdagen tot verbetering» van scholen die voldoen aan de minimale eisen van goed onderwijs en verbeterpotentieel betekent? Aan wat voor soort consequenties denkt de regering?

76.

Kan de regering toelichten op welke manier zij invulling wil gaan geven aan het in de beleidsagenda genoemde doel om het onderwijskundig leiderschap een stimulans te geven?

77.

Gaat het bij het aanpakken van regeldruk ook over de regeldruk op het niveau van de leraar?

Ja, uiteraard wordt regeldruk ook op het niveau van de leraar aangepakt. De regeldrukaanpak in het onderwijs beoogt concrete knelpunten op te lossen, die verschil maken op de werkvloer. Daarom wordt het gesprek gevoerd met leraren, maar ook met schoolleiders en bestuurders, om te horen waar zij in de dagelijkse praktijk tegen aan lopen. Daarbij wordt gekeken naar alle vormen van regeldruk, of die nu voortkomt uit beleid, wet- en regelgeving, de cao of interne afspraken op scholen en instellingen.

Zo hebben betrokken partijen, waaronder vanzelfsprekend ook leraren, in het kader van de regeldrukwerkgroepen die zijn voortgekomen uit het Nationaal Onderwijsakkoord, gezamenlijk knelpunten in kaart gebracht en voorzien van oplossingen. Hieruit resulteert een regeldrukagenda met afspraken en acties die de betrokken partijen de komende jaren zullen ondernemen. Momenteel is dit proces in een afrondende fase. U ontvangt de Regeldrukagenda zodra deze is vastgesteld.

78.

Wie ontwikkelt de ondersteuningsaanpak van het kwaliteitsoordeel van de inspectie?

79.

Klopt het dat in de beleidsagenda wordt gesproken over een onderzoek naar de mogelijkheid om instellingen het recht te geven informatie niet te leveren als deze bij de nationale overheden bekend zijn? Kan de regering aangeven om welke informatie het hier gaat? Kan de regering tevens aangeven of in dit onderzoek ook meegenomen wordt op welke manier de controle op de juistheid van de informatie bij de verschillende instanties gewaarborgd wordt?

80.

Is ondernemerschap een onderdeel van het vak Loopbaan Oriëntatie (LOB)?

81.

Wordt bij de herziening van het accreditatiestelsel ook onderzocht in hoeverre de kwaliteitsoordelen van de NVAO37 (voldoende, goed en excellent) benut kunnen worden voor een vorm van kwaliteitsbekostiging?

82.

Wordt bij de herziening van het accreditatiestelsel ook onderzocht in hoeverre het mbo onder de NVAO zou kunnen vallen, bijvoorbeeld voor de opleidingen die zij samen met het hbo geven?

83.

Is het naar analogie met de ondersteuning die mbo-instellingen elkaar moeten bieden bij het verbeteren van de kwaliteit van het onderwijs ook de bedoeling dat vakdocenten van verschillende instellingen elkaar gaan ondersteunen? Zo ja, hoe wordt dit dan geëffectueerd?

84.

Op welke wijze gaat de regering bèta techniek in alle leerwegen stimuleren?

In het «Techniekpact 2020» is onder meer afgesproken dat alle basisscholen in 2020 structureel wetenschap en technologie aanbieden en dat meer leerlingen in het voortgezet onderwijs een bètatechniek-profiel kiezen. Voor het primair onderwijs heeft SLO inmiddels een leerplankader wetenschap en technologie opgeleverd. Op basis van dit leerplankader volgt in 2015 een website met uitgewerkte leerlijnen en voorbeeldlesmateriaal voor leraren en handreikingen voor schoolleiders en schoolbesturen. Voor de onderbouw van het voortgezet onderwijs is de kennisbasis science gereed en beschikbaar voor scholen.

Via het Platform bèta techniek worden de scholen met het plan «Kiezen voor technologie» ondersteund bij het realiseren van de ambities uit het Techniekpact, door:

• – het M-tech programma waardoor ruim 100 mavo's dit schooljaar starten met verstevigen van wetenschap en technologie;

• – professionalisering van docenten;

• – het stimuleren van talenten door het inrichten van een bèta-excellent programma;

• – rolmodellenaanpak om meisjes te interesseren voor technologie (basisscholen, havo-afdelingen en vmbo-scholen);

• – het stimuleren en faciliteren van regionale samenwerking, zoals po-netwerken; samenwerking po-scholen met vmbo; vo-ho netwerken; samenwerking onderwijs met bedrijfsleven (Jet-Net) en bètasteunpunten.

Ook in de sectorakkoorden po en vo zijn afspraken gemaakt over wetenschap en technologie. Zo is afgesproken dat de PO-Raad stimuleert dat scholen gebruik maken van deze regionale ondersteuning en dat de VO-raad de keuze voor bèta- en techniekprofielen in alle leerwegen stimuleert.

Daarnaast worden de examenprogramma's van de beroepsgerichte leerwegen in het vmbo vernieuwd; er komen vijf techniekprofielen die herkenbaar, eigentijds en passend bij de regio ingericht kunnen worden.

Tot slot is in het havo en vwo gestart met de vernieuwde examenprogramma’s voor de bètavakken natuurkunde, scheikunde en biologie. Vanaf volgend jaar wordt ook gestart met het nieuwe examenprogramma wiskunde. De examenprogramma's zijn contextrijker ingericht.

85.

Kan de regering aangeven hoeveel geld het instellingen in 2016 gaat kosten nu ze worden verplicht om examens in te kopen bij gecertificeerde examenleveranciers of de zelf gemaakte examens extern te laten valideren?

86.

Hoeveel fte was er aanwezig in de huidige kenniscentra? Hoeveel fte verdwijnt en hoeveel fte gaat over naar de SBB38?

87.

Wat gaat de zorg, die de stichting SBB met studenten en bedrijfsleven dient te dragen voor de beschikbaarheid van een toereikend aantal bedrijven en organisaties van voldoende kwaliteit die de beroepspraktijkvorming verzorgen, betekenen voor de eindverantwoordelijkheid die de wetgever bij de mbo-instellingen heeft gelegd?

88.

Kan de regering uiteenzetten met hoeveel fte SBB in 2015 wordt uitgebreid om de taken rond de erkenning van leer- en stagebedrijven over te nemen van de kenniscentra? Kan de regering daarbij uiteenzetten hoeveel fte nodig is voor de erkenning van leerbedrijven (bbl40) en hoeveel fte voor de erkenning van stage bedrijven (bol41)?

Het is de bedoeling dat de SBB vanaf 1 augustus 2015 dezelfde taken gaat uitvoeren, die nu door de kenniscentra worden uitgevoerd. Het gaat hierbij om het ontwikkelen en onderhouden van de kwalificatiestructuur, het zorgdragen voor een toereikend aantal leerbedrijven van voldoende kwaliteit en het beoordelen en ondersteunen van leerbedrijven, die beroepspraktijkvorming verzorgen. Voor de uitvoering van deze taken zal SBB worden uitgebreid. Op basis van de laatste berekeningen is er bij deze nieuwe organisatie SBB voor de uitvoering van alle drie de wettelijke taken plaats voor in totaal 468 fte.

Studenten in het mbo mogen alleen beroepspraktijkvorming (stage) volgen bij een erkend leerbedrijf. Een erkend leerbedrijf moet voldoen aan bepaalde kwaliteitscriteria, die zijn vastgelegd in een erkenningsregeling. De erkenningsregeling is van kracht voor beide leerwegen (bol en bbl). Er wordt bij het erkennen van een leerbedrijf geen onderscheid gemaakt tussen bol en bbl. Het is dan ook niet bekend wat het benodigde aantal fte’s is voor het erkennen van leerbedrijven waarbij bol en bbl worden onderscheiden.

89.

Kan de regering uiteenzetten wat wordt bedoeld met «het vergroten van de mogelijkheden voor LLL42 door de flexibilisering van de aanbodzijde van het mbo en ho43?

90.

Wanneer worden «erkende certificaten met credits» in het mbo geïntroduceerd om zo een impuls te geven aan het modulair mbo?

91.

Welke factoren zijn voor het bedrijfsleven noodzakelijke factoren om private R&D44 ontwikkelingen op te zetten?

Bedrijven nemen hun R&D-investeringsbeslissingen op basis van te verwachten rendementen van de R&D-inspanningen, waarbij zij ook een afweging maken met de relatief hoge financiële risico’s die aan dit type investeringen zijn verbonden. De rendementen en risico’s hangen van diverse factoren af:

• – de competenties van bedrijven om effectief R&D te verrichten en de resultaten daarvan succesvol te kunnen commercialiseren;

• – de technologische mogelijkheden die er zijn in de sector waarin een bedrijf opereert;

• – knelpunten en stimulansen die bedrijven ondervinden binnen het onderzoeks- en

innovatieklimaat in een land.

92.

Wat is de trend in de afgelopen tien jaar ten aanzien van de bedrijfsinvesteringen in private R&D?

Het meest recente jaar waarvoor CBS-statistieken over private R&D beschikbaar zijn, is 2012. In de periode 2001–2012 zijn de investeringen van bedrijven in R&D gestegen van € 4,2 miljard tot € 6,0 miljard, een gemiddelde jaarlijkse stijging van 4,0 procent. Hiermee staat Nederland nog steeds in de middenmoot van de OESO-landen, ongeveer op een gelijk niveau als het EU-gemiddelde, maar lager dan het OESO-gemiddelde, en ook lager dan veel van de landen waarmee Nederland zich vergelijkt (zoals de Scandinavische landen, Duitsland, Frankrijk). Overigens is deze achterstand deels te verklaren door de specifieke sectorstructuur van het Nederlandse bedrijfsleven.

Het grootste deel van de door bedrijven uitgevoerde R&D, 93 procent, wordt besteed aan R&D binnen het eigen bedrijf, het overige deel wordt uitbesteed bij instellingen voor hoger onderwijs en bij researchinstellingen. In deze periode is het aandeel «besteding binnen het eigen bedrijf» in de meeste jaren 90 à 91 procent, maar het stijgt in 2012 naar het genoemde percentage van 93.

93.

Wat is de toekomstverwachting voor de komende tien jaar ten aanzien van de bedrijfsinvesteringen in private R&D?

94.

Kan de regering aangeven op welke manier de vouchers voor bijscholing na afstuderen voor de eerste generatie studenten met een studievoorschot gefinancierd zullen gaan worden? Waar staan deze vouchers begroot, en op welke manier zullen zij worden verantwoord?

95.

Kan de regering toelichten wat onder «de eerste generatie studenten met een studievoorschot» wordt verstaan?

96.

Kan de regering toelichten waarom er is gekozen de vouchers pas vijf jaar na afstuderen in te laten gaan?

97.

Welke kennisinstellingen, bedrijven, maatschappelijke organisaties en medeoverheden worden betrokken bij de wetenschapsagenda?

98.

Wat wordt bedoeld met «ínnovatief gebruik van data»?

Met innovatief gebruik van data wordt vernieuwend of grensverleggend gebruik van data bedoeld, om het gebruik op een betere en effectievere manier aan te pakken.

Een trend in de wetenschap is dat deze steeds meer data-gedreven wordt46. Daarbij zullen onderzoekers niet alleen voortbouwen op kennis uit publicaties, maar ook meer en meer gebruik willen gaan maken van de data die bij dat onderzoek horen. Als die data goed beschreven zijn en de kwaliteit van de data geborgd is, scheelt dat voor onderzoekers veel tijd (om zelf dergelijke data te verzamelen). Daarnaast ontstaat de mogelijk om eventueel herhalingsonderzoek te doen.47

Met innovatief gebruik wordt bedoeld dat er nieuwe wetenschap, nieuwe toepassingen kunnen ontstaan. Een mooi voorbeeld betreft de 6 genomineerden van de NL Dataprijs:48 ook niet-onderzoekers kunnen gebruik maken van dergelijke data en nieuwe toepassingen ontwikkelen.

NL Dataprijs Winnaars:

• – DINED van TUD, een database en informatie systeem voor ontwerpers over de variatie van menselijke maten van Nederlanders (kinderen, studenten, volwassenen en ouderen) en andere populaties;

• – De Nederlandse Liederenbank is een database met de metadata en een steeds groeiende hoeveelheid data van ca. 170.000 Nederlandse liederen van Middeleeuwen tot de 20e eeuw, uit alle denkbare domeinen.

• – CAD Dementia, van Erasmus MC, een de dataset van 384 MRI scans van dementerende patiënten met de ziekte van Alzheimer, patiënten met mild cognitive impairment (een lichte vorm van dementie) en gezonde vrijwilligers.

• – KNMI Climate Explorer, een verzameling weer- en klimaatdata uit veel gedistribueerde bronnen die laagdrempelig toegankelijk is voor download.

• – Longitudinal Aging Study (Amsterdam LASA) vertegenwoordigt rijke gegevens van een langlopende studie naar veroudering. De dataset beslaat gegevens van meer dan 5000 ouderen over sociaal, emotioneel, cognitief en lichamelijk functioneren in longitudinaal perspectief.Sound Toll Registers Online geeft de belangrijkste bronnen voor de economische en maritieme geschiedenis van Nederland en de rest van Europa weer. De databank bevat de gegevens van de 1,5 miljoen doorvaarten uit de jaren 1633–1857. De resterende 300.000 doorvaarten, uit de periode 1497–1630, worden nu ingevoerd.

99.

Wat wordt bedoeld met het concept «open science»? Hoe ziet de regering de uitwerking en invoering op nationaal en Europees niveaus voor zich?

Met open science wordt het verschijnsel bedoeld dat de wetenschap nu en in de toekomst verandert: wetenschap wordt meer digitaal, meer data-gedreven en meer gericht op de samenleving. Deze ontwikkelingen maken dat niet alleen de manier van het bedrijven van wetenschap en het uitwisselen van wetenschappelijke kennis verandert, maar ook de manier waarop wetenschappers elkaar in peer review-procedures beoordelen. Het wordt bijvoorbeeld steeds belangrijker mee te wegen hoe men omgaat met co-publiceren, wat er moet gebeuren om vergaarde data duurzaam beschikbaar te maken, en wat de impact van wetenschappelijk onderzoek is op de samenleving. Omgaan met deze nieuwe ontwikkelingen is in eerste instantie een zaak voor wetenschappers zelf. Zij zijn hier al volop mee bezig. Als overheid moeten we zorgen dat de randvoorwaarden op orde zijn.

In de Toekomstvisie Wetenschap zullen we ook ingaan op ontwikkelingen rond open science en hoe we daarmee willen omgaan in de nabije toekomst. Omdat wetenschap niet bij de landsgrenzen ophoudt, kan dit brede onderwerp overigens alleen in Europees verband en op wereldschaal worden opgepakt. Om een inventarisatie te maken van alle aspecten van open science en te bepalen welke de belangrijkste zijn heeft de Europese Commissie onlangs een publieke consultatie geopend, waarop stakeholders uit de wetenschap mochten reageren. Prioriteiten zullen vervolgens moeten leiden tot acties in het kader van het tot stand brengen van de Europese onderzoeksruimte (European Research Area; ERA), waarin kennis, technologie en onderzoekers zo veel mogelijk vrij kunnen circuleren. Medio 2015 publiceren de lidstaten een nieuwe roadmap voor de ERA, waarin ze aankondigen welke acties in de komende jaren prioriteit zullen hebben. Nederland heeft het initiatief genomen om een van de prioriteiten van deze roadmap, specifiek gericht op onder andere open access van wetenschappelijke informatie, in overleg met de andere lidstaten uit te werken.

100.

Hoe is cultureel ondernemerschap vormgegeven in de Creatieve Industrie? Hoe leert de gesubsidieerde cultuursector van de Creatieve Industrie?

Cultureel ondernemerschap wordt beschouwd als het zo sterk mogelijk benutten van de culturele, maatschappelijke en economische waarde van een creatief product. Cultureel ondernemerschap is zowel aanwezig in de gesubsidieerde cultuursector als in de creatieve industrie. Aan een product in de gesubsidieerde cultuursector ligt meestal de autonome drijfveer van de kunstenaar ten grondslag, terwijl in de creatieve industrie vaker de vraag van een opdrachtgever aan een product ten grondslag ligt.

De waarde van autonome kunst staat buiten kijf, maar de maker moet ook de vraag van de gebruiker of toeschouwer in ogenschouw nemen om zijn product maatschappelijk of economisch relevant te maken. Het Ministerie van OCW ziet dat de gesubsidieerde sector hier steeds beter in wordt en probeert dit nog verder te stimuleren met beleid. Dit doe ik onder andere via het programma Ondernemerschap Cultuur.

101.

Hoe groot is de totale investering in Nederlandse film per jaar? Hoeveel van de investering in de film is privaat, en hoeveel is subsidie?

In 2013 bedroeg het productievolume van de uitgebrachte speelfilms € 74,6 miljoen. Het Filmfonds droeg aan deze producties in totaal € 19,4 miljoen bij (26 procent). Van lange documentaires, korte animatiefilms en experimentele films bedroeg het totale productievolume € 11,1 miljoen. Het Filmfonds subsidieerde hierin € 2,7 miljoen (24 procent). Andere financiers zoals private investeerders, buitenlandse financiers en marktpartijen als distributeurs, sales agents en omroepen brachten gezamenlijk driekwart van de financiering op.

Naast de subsidiemiddelen voor film vanuit het Filmfonds droeg het Mediafonds in 2013 met € 0,7 miljoen bij aan De Oversteek, het samenwerkingsproject met het Filmfonds voor beginnend regietalent. Tevens investeerde het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap een bedrag van € 0,6 miljoen in de financiering van speelfilms in het kader van Telescoop.

102.

Hoeveel geld gaat er in totaal om in de Nederlandse filmindustrie?

Zie vraag 101 voor het productievolume in de Nederlandse filmindustrie.

In 2013 deed Oxford Economics een uitgebreid onderzoek naar de economische omvang en potentie van de Nederlandse film en AV-sector. Het onderzoek toonde aan dat de Nederlandse film- en audiovisuele sector een werkgelegenheidsmultiplier heeft van 2,03 en zo 65.700 directe en indirecte banen oplevert, met een toegevoegde waarde van € 3,6 miljard en € 1,6 miljard aan belastingopbrengsten.

103.

Hoeveel Nederlandse films worden er jaarlijks gemaakt?

104.

Wat is de opbrengst van Nederlandse films en series internationaal gezien? Wat is de verhouding tussen de subsidie per Nederlandse film of serie en de internationale opbrengst? Kan de regering dit over de jaren 2012, 2013 en de eerste zes maanden van 2014 uitsplitsen per film of serie?

Er zijn geen cijfers die precies antwoord geven op uw vraag. Voor filmproducties die het Nederlands Filmfonds steunt, worden dergelijke cijfers per producent, per titel en per periode aangeleverd op basis van rapportages van sales agents en collecting accountants die bij de filmproductie betrokken zijn. Deze cijfers zijn niet gekoppeld aan een kalenderjaar maar aan een productie die vaak over meerdere jaren loopt.

Het European Audiovisual Observatory, het onderzoeksbureau van de Europese Commissie, brengt jaarlijks resultaten van Europese films in kaart. De meest recente publicaties zijn beschikbaar via de site van de European Audiovisual Observatory.49Deze omvatten echter niet de opbrengsten uit verkopen.

105.

Hoe groot is de internationale opbrengst van films en series uit Denemarken en Zweden? Wat verklaart de eventuele verschillen tussen de internationale opbrengst uit die landen en Nederland?

106.

Hoe staat het met de «Chinese muur» tussen de uitvoering van de cashrebate-regeling en de overige taken van het Filmfonds? Kan de regering uiteenzetten hoe deze scheiding van uitvoering in de praktijk is vormgegeven?

Zoals uw Kamer is geïnformeerd met twee brieven van februari (Kamerstuk 32820, nr. 102) en mei (Kamerstuk 32820, nr. 106) 2014, bestaat er een duidelijke scheiding tussen zowel het budget als de doelstelling van de nieuwe filmregeling en die van andere filmregelingen van het Filmfonds. Het reglement van de Stimuleringsmaatregel Filmproductie in Nederland staat nadrukkelijk los van de overige taken en reglementen van het Fonds. De beoordeling vindt niet plaats op artistiek-inhoudelijke gronden maar op zakelijke, productionele en juridische criteria zoals vastgelegd in het reglement. De regeling wordt uitgevoerd door een gespecialiseerd team en de financiële en productionele uitvoeringseisen zijn vastgelegd in een specifiek voor de regeling opgesteld financieel- en productioneel protocol.

De besteding van het budget voor de regeling wordt apart in de jaarrekeningen van het Filmfonds verantwoord. De scheiding van middelen wordt daarbij gerealiseerd door de voorwaarden die zijn gesteld aan de verantwoording van budgetten in het jaarverslag. Het Filmfonds publiceert gedurende het jaar verder alle toekenningen op zijn website. Ook geeft het Fonds gedetailleerd inzicht in de financiering van alle filmproducties waarbij zij als financier betrokken is.

107.

Vindt er een beoordeling van de film plaats om voor de cashrebate-regeling in aanmerking te kunnen komen? Zo ja, hoe ziet die beoordeling er uit? Hoe verhoudt zich zo’n eventuele beoordeling met de «Chinese muur» tussen de uitvoering van de cashrebate-regeling en de overige taken van het Filmfonds?

Zoals uw Kamer is geïnformeerd met twee brieven van februari (Kamerstuk 32820, nr. 102) en mei (Kamerstuk 32820, nr. 106) 2014, is er met betrekking tot de inhoudelijke doelstellingen van de regeling een duidelijk onderscheid tussen de nieuwe filmregeling en de andere regelingen van het Filmfonds. De nieuwe filmregeling is primair gericht op het vergroten van bestedingen van productiekapitaal voor (internationale) filmproducties in Nederland, de andere filmregelingen van het Filmfonds zijn primair gericht op de totstandbrenging van filmproducties met culturele waarde. De nieuwe regeling heeft in grote mate een «automatisch» karakter, hetgeen betekent dat toetsing plaatsvindt op basis van zakelijke, productionele en juridische criteria. Er vindt geen artistiek-inhoudelijk beoordeling plaats. Vanwege de regels in Europa op het gebied van toegestane staatssteun moet elke film die door de overheid wordt ondersteund echter wel voldoen aan bepaalde culturele criteria. Hiertoe is in de nieuwe filmregeling een aantal objectieve culturele kenmerken opgenomen waaraan aanvragen worden getoetst, zoals ook het geval is bij soortgelijke regelingen in het buitenland. Daarnaast zijn er bepaalde maxima aan staatssteun door Europa voor filmproducties bepaald. Bij de beoordeling wordt bekeken of deze niet worden overschreden. Dit geldt evenzo voor bijdragen uit de andere regelingen van het Filmfonds of voor steun via andere organen die door Europa als staatssteun worden aangemerkt. Nadat is vastgesteld dat een film de vereiste culturele kenmerken heeft, toetst het Filmfonds een aanvraag aan de zakelijke, productionele en juridische criteria die de regeling kent. Daarmee is de gevraagde «Chinese muur» in de beschikbare subsidiegelden van het Filmfonds een bestuursrechtelijk gegeven.

Films die subsidie krijgen van het Filmfonds worden niet bevoordeeld bij de nieuwe filmregeling ten opzichte van films die niet door het Filmfonds gesubsidieerd worden. De regeling heeft een automatisch karakter en wanneer projecten aan de voorwaarden voldoen en er is voldoende budget beschikbaar volgt een toekenning.

108.

Wordt er bij toekenning van zowel de cashrebate als de subsidie bij het Filmfonds eisen gesteld met betrekking tot het bereik van het publiek? Zo ja, welke eisen zijn dit? Zo nee, waarom niet?

109.

Wat is de huidige telling qua ledenaantal gedifferentieerd per omroep?

110.

Wat is de ontwikkeling van het ledenaantal in de afgelopen 25 jaar, gedifferentieerd per omroep?

111.

Hoeveel kijkers heeft de NPO in totaal?

112.

Hoeveel kijkers heeft de NPO gemist?

113.

Wat is de verhouding tussen het ledenaantal en het aantal publieke kijkers?

114.

Wanneer krijgt de Kamer de themarapportage over de voortgang van de kwaliteit van het Caribische onderwijs? Wat zijn de sancties als op 1-1-2016 geen basiskwaliteit gerealiseerd is?

De Kamer heeft op 19 juni 2014 de laatste themarapport van de inspectie ontvangen over de kwaliteit van het onderwijs in Caribisch Nederland (Kamerstuk 31 568, nr. 137). In de beleidsreactie op dat rapport is aangegeven dat de inspectie in 2016 opnieuw een overkoepelende rapportage maakt en is toegezegd dat deze aan de Kamer wordt toegezonden.

Indien nodig zullen ook voor het onderwijs op Caribisch Nederland sancties volgen. Hierbij kan het instrumentarium dat in Europees Nederland beschikbaar is ook worden ingezet voor deze scholen. De maatregelen die het kabinet inzet zullen altijd proportioneel zijn aan het te bereiken doel, namelijk het realiseren van goed onderwijs.

115.

Hoeveel procent is «hoger» bij de indicator «aandeel scholen dat aandacht heeft voor toptalent»? Is «hoger», volgens de regering, een duidelijke en inzichtelijke maat om een indicator bij te meten?

116.

Is «verbetering», volgens de regering, een duidelijke en inzichtelijke maat om een indicator bij te meten?

117.

In hoeverre acht de regering het reëel dat de in de indicatorentabel gegeven streefwaarden van 100 procent daadwerkelijk gehaald zullen worden (bijvoorbeeld aantal thuiszittende leerlingen)? Zouden kwalitatieve streefwaarde als «hoger» niet meer op zijn plaats zijn?

118.

Is er een streefwaarde bepaald voor het percentage mbo-deelnemers per niveau dat met diploma de instelling verlaat?

119.

In hoeverre verwacht de regering dat er een negatieve financiële prikkel uit zal gaan van het benoemen van een streefwaarde voor het aandeel zittenblijvers, in die zin dat leerlingen mogelijkerwijs te snel doorstromen?

120.

Zijn de gepresenteerde basiswaarden de meest recente waarden? Zo nee, kan de regering deze alsnog toevoegen aan de indicatorentabel?

121.

Is er een streefwaarde bepaald voor het percentage studenten ho dat tevreden is over uitdagend onderwijs?

122.

Is er een streefwaarde bepaald voor het percentage mbo-deelnemers per niveau dat met diploma de instelling verlaat?

123.

Is het mogelijk om onder het eerste doel (Ambitieus onderwijs dat alle leerlingen en studenten uitdaagt) één indicator toe te voegen waarin wordt uitgedrukt op welke plaats Nederland staat in de internationale ranking ten aanzien van het percentage 15-jarigen met hoge vaardigheden, zoals weergegeven in het spinnenweb op pagina 25 (lees-, reken en natuurkunde vaardigheid)?

De PISA53 indicatoren zijn belangrijke indicatoren die een beeld geven van de internationale positie van het Nederlands onderwijs. Om deze reden volgt het kabinet de ontwikkeling van de voortgang. Deze ontwikkeling vormt een belangrijk signaal.

Als streefwaarde bij de doelstelling «ambitieus leerklimaat dat alle leerlingen en studenten uitdaagt» hanteert het kabinet een brede set van indicatoren.

Deze indicatoren inclusief streefwaarden vormen een goed beeld van wat we nastreven en voorkomen de nadelen van het focussen op testscores die eerder met de kamer zijn besproken. Dit laat onverlet dat wij de ontwikkeling van de PISA scores belangrijk vinden en goed blijven volgen.

124.

Welke maatregelen worden ingezet om het aantal zittenblijvers in het po van drie procent in 2013 te verlagen naar twee procent in 2020? (Beleidsagenda, Tabel Indicatoren).

125.

Waarom is er geen streefwaarde voor «percentage studenten in het mbo dat zich uitgedaagd voelt»?

126.

Hoe groot is het percentage studenten in het mbo dat zich uitgedaagd voelt, per jaar, in de jaren 2010–2014?

127.

Wat is het exacte doel van de indicatoren op de pagina’s 21 t/m 24 van de begroting? Dekken deze indicatoren de visie van de overheid op goed onderwijs?

128.

Waarom is er geen 100 procent doelstelling ten aanzien van het aantal docenten dat deelneemt in een school met een verbetercultuur?

129.

In hoeverre heeft de regering de ambitie om nog extra in te zetten op het terugdringen van het aantal voortijdig schoolverlaters terwijl de Europese doelstelling al gehaald is? Zou daar niet los van de Europese doelstelling een nieuwe eigen streefwaarde voor moeten worden geformuleerd om de ambitie hoog te houden?

130.

Hoe verhoudt het feit dat er minder gewicht-leerlingen komen zich tot de cijfers op bladzijde 54 waarin duidelijk wordt dat de som achterstandsmiddelen ongeveer gelijk blijft?

131.

In welk jaar moet het aandeel schoolleiders dat staat geregistreerd in het schoolleidersregister 100 procent zijn?

In het Bestuursakkoord voor de sector primair onderwijs (2014) is als afgesproken dat in 2018 alle schoolleiders zich registreren in het schoolleidersregister po.

In het Sectorakkoord VO 2014–2017 is afgesproken dat er in 2015 een register voor schoolleiders wordt ingericht en uiterlijk 1 januari 2016 operationeel is. In 2015 zullen er afspraken gemaakt worden over wanneer 100 procent van de vo schoolleiders geregistreerd zijn.

132.

Kan er onder doel 2b en indicator worden toegevoegd van het aantal leraren dat zich in het lerarenregister heeft ingeschreven met streefwaarden en tussendoelen?

133.

Kan de indicator «studententevredenheid ho» nader worden toegelicht?

134.

Wat is de verhouding tussen de omzet in de gesubsidieerde cultuursector en de niet-gesubsidieerde cultuursector?

135.

Welk percentage van het publiek van de gesubsidieerde podiumkunsten bestaat uit bezoekers met een inkomen lager dan modaal? Welk percentage van het publiek van ongesubsidieerde podiumkunsten bestaat uit bezoekers met een inkomen lager dan normaal?

136.

Is er een correlatie tussen de hoeveelheid subsidie en het aantal bezoekers met een inkomen lager dan modaal?

137.

Wat kan de gesubsidieerde cultuursector leren van niet-gesubsidieerde kunst?

138.

Hoe groot is de eigen inkomstennorm in de niet-gesubsidieerde sector?

139.

Wat is de verhouding tussen de hoogte van de subsidie en het aantal gratis kaarten voor hoogwaardigheidsbekleders bij de grote podiumkunsten en openingen van tentoonstellingen?

140.

Kunnen, onder doel 4, indicatoren worden toegevoegd over het aantal schoolverlaters dat een baan vindt in de maand na afstuderen, tevredenheid werkgevers en bijvoorbeeld het aantal 25–64 jarigen dat deelneemt aan scholing (met de internationale streefwaarde)?

De Rijksbegroting beschrijft twee aanvullende indicatoren voor doel 4 in de beknopte stelselmonitor op pagina 29, figuren 10 en 11. Meer indicatoren voor de monitoring van de aansluiting van onderwijs op de arbeidsmarkt staan op Trends in Beeld55. Een streefwaarde ligt niet voor de hand, daar de kwaliteit van de aansluiting ook wordt bepaald door factoren die buiten de invloedsfeer van de onderwijsinstelling liggen (o.a. stand van de conjunctuur).

De internationale indicator voor deelname van volwassenen aan scholing (inclusief streefwaarde) is hier niet opgenomen omdat deze niet goed past bij de in de beleidsagenda beschreven nationale ambitie en acties. Wel volgen we de voortgang op deze indicator regulier via Trends in Beeld.56 Nederland heeft voor 2020 als doel om een percentage van minstens 20 procent te halen.

141.

Wat is de oorzaak dat de Cito-score afneemt?

142.

Hoeveel scholen hebben een leerlingvolgsysteem in 2013?

143.

Hoeveel scholen werken optimaal met een leerlingvolgsysteem?

Voor het schooljaar 2012/2013 geldt dat 56 procent van de basisscholen systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen volgt en analyseert.58

Van een optimale situatie is vervolgens sprake wanneer de school aan deze analyse concrete conclusies verbindt voor het handelen van de leraren in de les. Er is dan sprake van opbrengstgericht werken waarbij de school het leerlingvolgsysteem optimaal benut als één van de hulpmiddelen voor een cyclisch proces van schoolverbetering. Volgens voornoemde tabel in het Onderwijsverslag 2012/2013 voldoet 26 procent van de scholen aan alle vijf de indicatoren die worden gehanteerd om na te gaan of een school opbrengstgericht werkt.

144.

Wat is de correlatie tussen het optimaal werken met een leerlingvolgsysteem en de Cito-score van een school?

145.

Kan de regering uiteenzetten hoe de ontwikkeling van het aantal promovendi, verdeeld over alfa, bèta en gamma, is geweest voor en na het gelijktrekken van de promovendibonus?

146.

Wat zijn de indicatoren voor het bevorderen van de economische zelfstandigheid van vrouwen (bewuster maken van werkgevers, mannen en vrouwen)?

De economische zelfstandigheid van vrouwen (en mannen) wordt door het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) periodiek in kaart gebracht. Daarnaast brengt het Sociaal en Cultureel Planbureau, in samenwerking met het CBS, een tweejaarlijkse emancipatiemonitor uit. In de komende emancipatiemonitor die eind 2014 wordt uitgebracht, is een aantal extra vragen opgenomen over economische zelfstandigheid. Deze hebben tot doel opvattingen van Nederlanders te meten over economische zelfstandigheid. Dezelfde vragen zullen terugkomen in de emancipatiemonitor van 2016. Door de antwoorden met elkaar te vergelijken, kan worden vastgesteld of men in Nederland anders is gaan denken over economische zelfstandigheid van vrouwen. Om de economische zelfstandigheid van vrouwen te bevorderen is het project Kracht on Tour gestart, een tweejarig project, bestaande uit een reeks van regionale bijeenkomsten, niet alleen gericht op bewustwording bij vrouwen zelf, maar ook op het maken van concrete afspraken met regionale stakeholders. Om de voortgang en resultaten van dit project in kaart te brengen, houdt het Ministerie van OCW de volgende zaken bij:

• – hoeveel vrouwen deelnemen aan de verschillende bijeenkomsten van Kracht on Tour;

• – of deze vrouwen anders zijn gaan denken over het onderwerp economische zelfstandigheid;

• – hoeveel afspraken er zijn gemaakt met stakeholders op lokaal niveau en of deze afspraken worden nageleefd en wat ze opleveren;

• – het bereik van Kracht on Tour op social media (Twitter en Facebook), o.a. door het bijhouden van het percentage waarmee het aantal volgers groeit, en het meten van de interactie met de doelgroep (engagement rate) en

• – daarnaast voert het ministerie media-analyses uit.

147.

Welke onderdelen uit figuur 2 hebben de prioriteit van de regering om op internationaal vergelijkend niveau verbeterd te worden?

148.

Wat is de oorzaak dat het leesniveau van Nederlandse leerlingen daalt? Hoeveel leerlingen zijn niet op het technisch/begrijpend leesniveau van groep acht, op het moment dat de Cito-toets wordt afgenomen? Hoeveel procent van de vmbo -leerlingen zit in de brugklas nog op het leesniveau van groep zes? Hoeveel procent van de havo-leerlingen en hoeveel procent van de vwo-leerlingen?

po:

• – De leesvaardigheid van tienjarige leerlingen is blijkens internationaal vergelijkend onderzoek (PIRLS, 2011) licht gedaald, m.n. doordat meisjes wat lagere scores hebben behaald. Concrete oorzaken zijn hier niet voor aan te wijzen. Nieuwe gegevens komen in 2017 beschikbaar.

• – Er is geen absolute maatstaf om vast te stellen wat het technisch/begrijpend leesniveau van groep 8 is; meestal gaat het om de relatieve achterstand die leerlingen hebben. Van de gewichtenleerlingen – ongeveer 15 à 20 procent in groep 8 – is bekend dat zij gemiddeld een achterstand in begrijpend lezen hebben ten opzichte van de leerlingen die niet tot de doelgroepen behoren. Bij technisch lezen is dit in veel mindere mate het geval.

vo:

Aangezien er geen centrale toetsing in de brugklas plaatsvindt, is het leesniveau in de brugklas niet bekend.

149.

Wat is/zijn de reden(en) dat het aantal werkzame schoolverlater met een baan op eigen/verwante richting in de jaren 2011–2013 afneemt, zoals weergegeven in figuur 10?

150.

Wat is/zijn de reden(en) dat de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt in de jaren 2009–2013 afneemt in het mbo (bol), zoals weergegeven in figuur 11?

Figuur 11 geeft het oordeel van gediplomeerde schoolverlaters op de vraag of de opleiding een goede basis was om te starten op de arbeidsmarkt. Evenals in het hbo laat dit oordeel in het mbo de laatste vijf jaar een dalende trend zien. De cijfers zijn gebaseerd op de ROA enquête (ROA 2014). ROA gaf al in een eerdere publicatie aan dat deze oordelen van afgestudeerde schoolverlaters samen kunnen hangen met de economische recessie. De oplopende werkloosheid in deze periode kan leiden tot verschuiving naar banen onder het opleidingsniveau of naar banen buiten de richting van de opleiding. Dit beïnvloedt de beoordeling van de respondenten negatief.

Dit blijkt ook uit de beoordeling van de respondenten met een aansluitende baan qua niveau en richting. Die is positiever. Maar ook hier kan de beoordeling beïnvloed worden door de recessie omdat de respondenten weten dat het hun mede afgestudeerden niet altijd lukt een passende baan te vinden. De cijfers wijzen ook in deze richting. Het oordeel van de respondenten met een aansluitende baan qua niveau en richting ligt op een hoger niveau maar daalt (in mindere mate) ook de laatste vijf jaar.

Uit de ROA enquête blijkt overigens dat vier van de vijf afgestudeerden (mbo/bol) met een baan de aansluiting tussen de afgesloten opleiding en de huidige functie als voldoende tot goed beoordeelt.

151.

Welke maatregelen is de regering van plan te nemen om de tevredenheid van studenten in het ho, en met name het wo, over de mate van voorbereiding die hun opleiding biedt op de beroepsloopbaan te verbeteren?

De Nationale Studenten Enquête meet de student-tevredenheid over o.a. de voorbereiding op de beroepsloopbaan.59 Bij het oordeel over de voorbereiding op de beroepsloopbaan spelen vragen een rol over het opdoen van vaardigheden voor de beroepspraktijk, de praktijkgerichtheid van de opleiding en het contact met het beroepsonderwijs (bijv. stages, gastsprekers).

Studenten geven hun oordeel op een schaal van 1–5. Volgens de laatste enquête geven zij het wo een 3,15 en het hbo een 3,6. Dat is in ieder geval een voldoende.

Daarbij speelt mee dat het hoger beroepsonderwijs gericht is op de beroepspraktijk, dus het is logisch dat de voorbereiding op het beroep hier een nadrukkelijke plaats in heeft.

Gelet op bovenstaande ziet het kabinet geen aanleiding voor maatregelen.

152.

Klopt het dat de eindejaarsmarge 2013 (€ 237 miljoen), die in 2014 is toegevoegd aan de OCW-begroting, als dekking is ingezet voor verschillende doeleinden? Klopt het tevens dat in de begroting OCW van 2015 niet duidelijk wordt gemaakt hoe deze€ 237 miljoen precies verdeeld is? Aan welke doelen zijn deze middelen besteed en hoe is de verdeling hiertussen?

Het klopt dat de eindejaarsmarge 2013 van € 237,0 miljoen als dekking is ingezet voor verschillende doeleinden. De inzet van de eindejaarsmarge 2013 wordt toegelicht in de eerste suppletoire begroting 2014 (Kamerstuk 33 940 VIII, nr. 2, p. 3 en 4) en in de ontwerpbegroting 2015 (Kamerstuk 34 000 VIII, nr. 2, p. 33).

De eindejaarsmarge is ingezet ter dekking van overlopende verplichtingen uit 2013 (€ 55,6 miljoen), het Programma Vernieuwing Studiefinanciering (in totaal € 36,1 miljoen voor de jaren 2014–2016), digitalisering bij het Nationaal Archief (in totaal € 20,6 miljoen voor de jaren 2015–2016), reservering van de incidentele middelen NOA (€ 34,0 miljoen), een deel van de wettelijk verplichte prijsbijstelling van OCW (€ 39,4 miljoen) en overige beleidsmatige problematiek (in totaal € 29,1 miljoen), waaronder de toename van het aantal kleine scholen en het aantal scholen dat fuseert in het po en flexibel hoger onderwijs voor volwassenen in het ho. Tot slot is een deel van de eindejaarsmarge ingezet ter dekking van een specifieke kasschuif om de OCW-begroting over de jaren heen sluitend te maken (€ 22,2 miljoen).

153.

Waar komt het overschot van 2013 van € 237 miljoen vandaan? Waarom kennen die begrotingsposten onderbesteding?

154.

Kan de regering een overzicht geven waarin per sector wordt aangegeven hoeveel van de € 650 miljoen, welke in het kader van het Herfstakkoord in 2015 wordt uitgekeerd aan de onderwijssectoren, wordt toegekend per sector?

155.

Kan voor de jaren 2016, 2017 en 2018 ook een overzicht gegeven worden hoeveel deze € 600 miljoen, welke voor de jaren na 2015 in het kader van het Herfstakkoord structureel wordt uitgekeerd aan de onderwijssectoren, wordt uitgekeerd aan het po, vo, mbo, hbo en wo?

156.

Kan de regering een overzicht geven van erkende musea in Nederland? Wat zijn de eisen om een erkend museum te worden?

157.

Wat valt onder het oordeel van ouders over betrokkenheid? Gaat dit over betrokkenheid bij het schoolbeleid of betrokkenheid bij het leerproces van hun eigen kinderen?

158.

Waarom is er geen concrete streefwaarde gekoppeld aan de doelstelling «Aandeel leraren dat deelneemt aan peer review»?

159.

Waarom is er geen basiswaarde voor de doelstelling «Aandeel (zeer) zwakke scholen dat zich binnen een jaar verbetert»?

160.

Waarom is er geen concrete streefwaarde gekoppeld aan de doelstelling «aandeel scholen dat op alle indicatoren van kwaliteitszorg voldoende scoort».

161.

Waarom is er geen concrete streefwaarde gekoppeld aan de doelstelling «Oordeel ouders over betrokkenheid»?

162.

Hoe verhoudt zich het streefcijfer om 100 procent van de thuiszitters binnen drie maanden onderwijs te laten volgen tot het gegeven dat scholen wegens capaciteitsgebrek van het zorgplicht ontslagen worden? Is het voor het realiseren niet noodzakelijk om de regels dienaangaande aan te scherpen?

163.

Wat is de reden dat het aantal (v)so-leerlingen (licht) toeneemt.

164.

Wat betekent het onderscheid tussen «geen gewicht», «gewicht 0,3» en «gewicht 1,2»?

165.

Waarop baseert de regering de afname in aantallen leerlingen op het po in de komende jaren?

166.

Kan de regering een overzicht geven van alle akkoorden en begrotingsafspraken die betrekking hebben op de begroting van OCW, inclusief herkomst en bestemming (po, vo, mbo, ho) van budgetten?

167.

Lopen schoolbesturen door de overheveling buitenonderhoud een risico dat ze niet uitkomen met de bekostiging?

Nee, dat is niet het geval. De daadwerkelijke besteding van gemeenten aan buitenonderhoud heeft als basis voor het over te hevelen budget gediend. Verhoogd met een component apparaatskosten (de kosten die gemeenten maken voor het uitvoeren van deze taak) komt dat samen neer op € 160 miljoen. De omvang van het bedrag dat gemeenten daadwerkelijk hebben uitgegeven, en nu overgeheveld wordt naar de scholen, is voldoende aangezien uit onderzoek van PRC is gebleken dat het onderhoud van de gebouwen op orde is.

Door de overheveling van circa € 160 miljoen neemt de totale lumpsum met circa 2 procent toe. De kans dat als gevolg van deze stelselwijziging schoolbesturen in problemen komen is klein, aangezien de budgettaire verantwoordelijkheid beperkt toeneemt. Bovendien is er een overgangsmaatregel getroffen, waardoor een deel van dit overhevelingsbedrag naar besturen gaat die weinig vereveningsmogelijkheden hebben.

168.

Wat betekent het dat «de conciërgeregeling wordt afgebouwd?.

169.

Wat zijn de resultaten van de aanpak van onderwijsachterstanden.

Internationale onderzoeken laten wat betreft voor- en vroegschoolse educatie (VVE) aan achterstandskinderen positieve resultaten zien. Ook het CPB heeft VVE beoordeeld als een kansrijke optie binnen het kennisbeleid (CPB, 2006). Uit internationaal onderzoek blijkt dat in Nederland achterstandsleerlingen, waarvoor scholen gewichten- en impulsmiddelen ontvangen, het relatief goed doen ten opzichte van andere landen (OECD, 2010; PISA, 2009).

Er loopt meerjarig «pre-cool» onderzoek naar de resultaten van VVE in Nederland. Het doel hiervan is zicht te krijgen op de effecten van verschillende vormen van kinderopvang en van VVE. Vanaf tweejarige leeftijd tot het eind van het basisonderwijs worden in het onderzoek twee subgroepen kinderen gevolgd, bestaande uit: kinderen die voorschoolse instellingen bezoeken en kinderen die niet aan de voorschoolse voorzieningen deelnemen. In de loop van 2015 komen de eerste resultaten van het «pre-cool» onderzoek beschikbaar.

170.

Waarom is de subsidieregeling onderwijsvoorziening jonggehandicapten een aparte subsidie en géén onderdeel van passend onderwijs?

171.

Waarom is de gemiddelde leeftijd van leraren een factor bij de lumpsumbekostiging?

De gemiddelde personele kosten per fte van scholen in het primair onderwijs zijn sterk afhankelijk van de gemiddelde leeftijd van de leraren aan de desbetreffende school. Bovendien kennen deze gemiddelde kosten per fte, vanwege de kleinschaligheid van het po-veld, een behoorlijke spreiding.

In de lumpsumbekostiging is er daarom voor gekozen de gemiddelde leeftijd van leraren aan een school medebepalend te laten zijn voor de omvang van de bekostiging. Daarmee krijgen scholen met ouder, en daardoor relatief duur personeel een hoger bedrag per leerling dan scholen met jong en daardoor relatief goedkoop personeel.

172.

Wat houdt de directietoeslag precies in?

173.

Welke eisen gelden voor de besteding en verantwoording van middelen die onder de prestatiebox vallen? Kan volstaan worden met een paragraaf in het jaarverslag of gelden er nog aanvullende eisen?

174.

Komen de aanvullende middelen vanaf 2015 in de lumpsum of worden deze toegevoegd aan de prestatiebox?

175.

Waarom slagen scholen er niet in om opbrengstgericht te werken?

176.

Klopt het dat vanuit de Begrotingsafspraken 201462 een financiële impuls is gegeven gericht op meer en betere handen in de klas? Om welk type medewerkers gaat het daarbij in het vo, gegeven het feit dat het aanbod van klassenassistenten vrijwel uitsluitend voor het po is opgeleid? (Beleidsartikel 3, p 50)

177.

Kan de regering, naast het gemiddeld aantal leerlingen per school, het gemiddeld aantal leerlingen per klas aangeven?

178.

Kan de regering nader ingaan op de besteding van de subsidie voor pilots zomerscholen?

179.

Hoe groot is het budget dat het platform Bèta en Techniek jaarlijks ontvangt (van zowel het Ministerie van OCW als het Ministerie van EZ) en op welke wijze leggen zij verantwoording af over de door hun behaalde resultaten?

Het budget dat het platform Bèta en Techniek (PBT) jaarlijks ontvangt van OCW/EZ is afhankelijk van het aantal projecten/programmalijnen dat door het PBT wordt uitgevoerd en begeleid. Voor 2012 en 2013 bedroeg het budget respectievelijk € 40 miljoen en € 26 miljoen (bron jaarrekeningen PBT). Het budget voor het jaar 2014 is ongeveer gelijk aan dat van 2013, dat voor 2015 is circa € 19 miljoen. Projecten/programmalijnen die in dit verband genoemd kunnen worden zijn Bèta Techniek & Excellentie PO/VO, de sectorplannen MBO/HBO, Toptechniek in Bedrijf, School aan Zet PO/VO en de Reviewcommissie HO.

Elk jaar wordt door het PBT verantwoording afgelegd met een financieel jaarverslag (voorzien van een accountantsverklaring) en een inhoudelijk jaarverslag. Daarnaast wordt per project/programmalijn een verslag van activiteiten ingediend, waarin de door het PBT behaalde resultaten worden opgenomen.

180.

Welke concrete acties neemt het Ministerie van OCW in 2015 om uitvoering te geven aan het Techniekpact?

Concrete acties op het gebied van mbo zijn:

• – Het regionaal investeringsfonds is in 2014 gestart en ook in 2015 is hier geld voor gereserveerd

• – Het budget voor technische middelbare beroepsopleidingen is met 75 mln. verhoogd

• – Er zal eenmalige een subsidie verschaft worden van 3 mln voor de Leidse instrumentmakers school om groei mogelijk te maken

• – Verder zal nog voor 2015 het wetsvoorstel macrodoelmatigheid besproken worden in kamer. Hiermee wordt de aansluiting van onderwijs op arbeidsmarkt versterkt.

• – En zal het ministerie de gecombineerde leerweg bol/bbl uitwerken.

181.

Waarom geschiedt de bekostiging van het vo door middel van 100 procent verplichte betalingen aan schoolbesturen en samenwerkingsverbanden en niet door betalingen aan scholen, die vervolgens een beperkt deel van hun budget kunnen afdragen aan hun schoolbestuur en samenwerkingsverband? Welk effect heeft deze bekostigingswijze op de verhouding tussen scholen en schoolbesturen en de perceptie op het bestaan van schoolbesturen?

182.

Op welke termijn is het juridisch mogelijk om, mede op basis van het Rekenkamerrapport over de bekostiging in het vo, de bedragen die schoolbesturen van de rijksoverheid ontvangen voor respectievelijk de personele en de materiële kosten meer in overeenstemming te brengen met de realiteit?

183.

Is de gemiddelde leeftijd van leraren ook een factor in de lumpsumbekostiging in het vo?

184.

Is het experiment vmbo-mbo2 (VM2) reeds geëvalueerd?

185.

Gaat de «Tijdelijke regeling subsidiëring experimenten leergang vmbo-mbo2» op termijn worden vervangen door een structurele regeling? Zo ja, wanneer gaat dit geschieden? Zo nee, welke overwegingen liggen daaraan ten grondslag?

186.

Heeft de versterking van de functiemix in de zogenaamde randstadregio’s inmiddels meetbare effecten gehad op onderwijsresultaten? Zo ja, welke gegevens heeft de regering daarover? Zo nee, wanneer verwacht de regering dat de effecten wel meetbare effecten gaan opleveren?

De tussenmetingen van de functiemix laten zien dat er een groter aandeel hogere ingeschaalde functies beschikbaar is gekomen. Aan hoger ingeschaalde functies worden hogere kwaliteitseisen gesteld.

Het aandeel leraren bij scholen in de randstadregio’s in een LB-schaal is gedaald van 63,8 procent in 2008 tot 35,2 procent per maart 2014. Het aandeel leraren in de schalen LC en LD is in deze periode gestegen van respectievelijk 19,6 procent en 16,3 procent naar respectievelijk 43,6 procent en 20,9 procent. De resultaten van de eindmeting van 1 oktober 2014 worden nu geanalyseerd en worden openbaar gemaakt in het voorjaar 2015.

Er is geen onderzoek beschikbaar, waarin een directe relatie wordt gelegd tussen de functiemix en de onderwijsresultaten. Wel werkt het Centraal Planbureau aan een effectevaluatie van de extra middelen die ter beschikking zijn gesteld voor de Randstadregio’s. Uw Kamer wordt daarover te zijner tijd geïnformeerd.

187.

Wat gebeurt er met het stimuleringsprogramma 2012–2015 na 2015?

188.

Wie zullen worden ingeschakeld om bij de pilots zomerscholen met extra lessen het aantal zittenblijvers te beperken?

189.

Ontvangen KPC Groep, APS en CPS in het geheel geen subsidie meer van OCW nu de wet SLOA 201365 in werking is getreden?

190.

Welke bedrag is aan stichting Cito toegekend voor de ontwikkeling van de centrale eindtoets? Hoe verhoudt dit bedrag zich tot de begrotingen die de twee ontwikkelaars van een alternatieve eindtoets hebben ingediend?

191.

Kan de regering aangeven in welke regeling van het CvTE66 eind augustus het inhoudelijke, algemene deel van de toetswijzer is vastgesteld, wanneer het niet betreft het Reglement toetswijzer centrale eindtoets? Wat is de reactie van de regering op het signaal dat toetswijzers nog steeds niet vastgesteld zouden zijn en dat dat het concept niet voor alle onderdelen van de eindtoets eind juni beschikbaar was?

De Toetswijzer is op 27 augustus bij regeling vastgesteld door het CvTE en is te vinden op de site van de rijksoverheid67. Publicatie in de Staatscourant volgt binnenkort. De toetsaanbieders zijn vanaf het begin nauw betrokken geweest bij het opstellen en ontwikkelen van de Toetswijzer en zijn vanaf de start van het proces hierover goed geïnformeerd.

Het concept van de Toetswijzer was in juni voor betrokken eindtoetsontwikkelaars beschikbaar. Er zijn na juni geen wezenlijke wijzigingen toegevoegd waardoor toetsaanbieders de inhoud van hun toets aan moesten passen. De inhoud van deze wijzingen was bovendien bij de toetsaanbieders bekend

192.

Kan de regering uiteenzetten waarom de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt alleen in termen van aandeel techniekstudenten wordt gemeten, in plaats van indicatoren over het aantal studenten dat baan op niveau vindt en de tevredenheid van werkgevers?

In deze begroting is gekozen voor een beknopte set indicatoren en kengetallen die een beeld schetsen van de kwaliteit van het onderwijs. In de Begrotingsafspraken 2014 is vanaf 2015 structureel € 75 miljoen extra aan middelen beschikbaar gesteld voor een betere financiering van technische en andere kostbare opleidingen in het mbo. Om die reden is in deze begroting slechts de indicator «Aandeel mbo-studenten techniek» opgenomen.

Andere belangrijke indicatoren van de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt worden jaarlijks op de OCW stelselmonitor Trends in Beeld gepubliceerd. De indicator voor tevredenheid van werkgevers is nog in ontwikkeling.

193.

Wat is de gemiddelde leeftijd van de mbo-student? Hoeveel procent van de leerlingen in het mbo is 30+? Hoeveel deelnemers zijn er in het private mbo en hoeveel daarvan zijn er 30+?

194.

Wat is/zijn de reden(en) voor de verwachte afname van het aantal mbo-bbl-deelnemers?

195.

Hoe beoordeelt de regering de verwachte afname van het aantal mbo-bbl-deelnemers?

196.

Kan de regering uiteenzetten wanneer en op welke wijze zij de Kamer gaat betrekken bij het opstellen van een toekomstvisie voor het mbo, naar aanleiding van de aangenomen motie van het leden Lucas en Jadnanansing68?

197.

Op welke manieren zal de komende jaren zichtbaar worden gemaakt dat de € 18 miljoen in 2015 en in 2016 en de € 21 miljoen per 2017 structureel gaan leiden tot betere leraren en schoolleiders?

Aan de hand van gemaakte afspraken in het bestuursakkoord MBO en het NOA zullen de instellingen een kwaliteitsplan opstellen waarin o.a. de doelstellingen zijn opgenomen ten aanzien van (verdere) professionalisering van het personeel.

Jaarlijks stelt iedere mbo-instelling een voortgangsrapportage op die met MBO in Bedrijf (opvolger van MBO15) wordt besproken. In deze rapportage geven instellingen ook aan op welke terreinen de kwaliteit van leraren en schoolleiders is verbeterd.

198.

Welke andere kostbare opleidingen dan technische opleidingen komen vanaf 2015 in aanmerking voor een betere financiering?

199.

Kan de regering aangegeven hoeveel jongeren en ouderen in het actieplan Laaggeletterdheid en in de pilots Laaggeletterdheid zijn geholpen? Is dat te specificeren?

200.

Valt de bekostiging van de agrarische opleidingscentra volgens de WEB71 en de UWEB72 tevens onder een 100 procent juridisch verplicht budget van het betrokken ministerie?

201.

Werkt het mbo in het Caribisch gebied met dezelfde kwalificatiedossiers en crebonummers als het overige mbo en hoe is de toezicht op het mbo-onderwijs in het Caribisch gebied georganiseerd?

202.

Wat kan de regering op dit moment zeggen over de uitstroomresultaten van de entreeopleidingen? Welk percentage stroomt door naar mbo-2? Welk percentage vindt een baan? Welk gedeelte blijft werkloos?

203.

Welke rol gaat de stichting SBB spelen bij het groen onderwijs?

204.

Krijgt de onderwijssector in 2015 een loonstijging conform de volledige contract loonstijging in de marktsector dat wil zeggen 1,5 procent (conform MEV74 2015)?

205.

Kan de regering uiteenzetten wat de stand van zaken inmiddels is rond de uitvoering van de motie van de leden Lucas en Jadnanansing75 (17 jarigen op de vavo76) en per wanneer ook 17 jarigen die hun vakkenpakket willen uitbreiden voor een betere studiekeuze ook toegang krijgen tot de vavo?

206.

Welke gevolgen heeft de strategische agenda van de VO-raad voor de positie van het vavo? Blijft de opvang van de doelgroepen van het vavo goed geregeld?

207.

Hoe wordt de deelnemersorganisatie JOB77 betrokken bij de ontwikkeling van een valide indicator van de kwaliteit van de beroepspraktijkvorming die een rechtmatige bekostiging vanaf 2017 toelaat?

208.

Gaat de regering behalve per mbo-instelling ook per mbo-opleiding transparant maken wat het arbeidsmarktsucces is van mbo-gediplomeerden?

209.

Kan de regering een globaal overzicht naar de Kamer sturen van de projecten die in kader van het regionaal investeringsfonds mbo in 2014 zijn gehonoreerd en de criteria waarop de projecten voor 2015 geselecteerd zullen worden?

Een subsidieaanvraag wordt door de beoordelingscommissie beoordeeld aan de hand van de volgende criteria:

• – verbetering aansluiting beroepsonderwijs op de arbeidsmarkt;

• – samenwerking en draagvlak;

• – uitvoerbaarheid en haalbaarheid;

• – duurzaamheid; en

• – financiering.

Aanvragen dienen voor elk van de criteria, bedoeld in het tweede lid, minimaal voldoende te zijn beoordeeld om in aanmerking te komen voor toekenning. De criteria zijn uitgebreid beschreven in het beoordelingskader, die als bijlage bij de regeling is opgenomen. Voor deze criteria verwijs ik u naar het toezichtkader bij de Regeling regionaal investeringsfonds mbo.

210.

Welke kwantitatieve en kwalitatieve resultaten worden geboekt dankzij de Plusvoorzieningen voor overbelaste jongeren?

211.

In hoeverre vullen bedrijfsleven en regionale overheden de subsidie van het Regionaal investeringsfonds daadwerkelijk aan met een financiële bijdrage?

Voor subsidieverstrekking geldt als voorwaarde dat er sprake is van cofinanciering door de partijen in het samenwerkingsverband niet zijnde de onderwijsinstelling. De beoordelingscommissie heeft de aanvragen beoordeeld of de vereiste cofinanciering is aangetoond zoals in de Regeling regionaal investeringsfonds beschreven staat.

In het toezichtkader bij de regeling staat beschreven dat in de aanvragen de volgende aspecten voldoende moeten zijn aangetoond om de subsidie te kunnen toekennen:

• – er is duidelijk weergegeven hoe de cofinanciering is opgebouwd en hoe deze verdeeld is over de partners;

• – de cofinanciering is voldoende om (tezamen met de rijkssubsidie) de kosten van het project te dekken.

• – de cofinanciering is realistisch voor de verschillende partners. Dit blijkt o.a. uit jaarverslag(en) van de betrokken arbeidsorganisatie(s), beschikking subsidieverlening provincie/gemeente etc.

De looptijd van de subsidieperiode is vier jaar. Gedurende de komende vier jaar zal de cofinanciering, die ook in natura gegeven mag worden, moeten worden uitgekeerd.

212.

Wat zijn de resultaten van regionaal investeringsfonds mbo tot nu toe? Hoeveel geld is tot nu toe aangevraagd?

Op 1 september 2014 heeft de Minister van OCW bekend gemaakt dat voor de eerste aanvraagperiode van het Regionaal investeringsfonds 18 van de 33 aanvragen zijn toegekend. Hiermee is ruim € 14 miljoen subsidie gemoeid, aangevuld met twee derde cofinanciering van het bedrijfsleven en de regio waarmee een totale investering van ruim € 42 miljoen ontstaat voor het opstarten van deze duurzame publiek-private samenwerkingsverbanden. Ruim 30 mbo-instellingen, meer dan 300 bedrijven en regionale overheden, investeren gezamenlijk in innovatief beroepsonderwijs. Met het Regionaal investeringsfonds mbo wordt in vier jaar tijd in totaal € 100 miljoen beschikbaar gesteld voor innovatieve samenwerking in het beroepsonderwijs.

De aanvragen zijn ingediend door samenwerkingsverbanden van mbo-scholen, bedrijven, zorg- en welzijnsinstellingen, aangevuld met gemeenten, provincies, vmbo-scholen en hogescholen.

De samenwerkingsverbanden staan aan het begin van de uitvoering van hun plannen. Ze krijgen gedurende vier jaar subsidie, met als doel een eigenstandig duurzaam samenwerkingsverband in het beroepsonderwijs neer te zetten. Hier zullen ze bij worden ondersteund middels het kennisprogramma publiek-private samenwerking van het Platform Bèta techniek.

De Minister draagt uiterlijk in 2016 zorg voor evaluatie van de doeltreffendheid en de effecten van deze regeling in de praktijk.

213.

Wanneer in 2015 zal de regering beslissen over de inzet van middelen in relatie met het vervolg op de aanpak van laaggeletterdheid?

214.

Hoe verhoudt het programma School-ex 2.0 zich tot de wettelijke zorgplicht die onderwijsinstellingen in het kader van de WEB toch al hebben en is het programma school-ex2.0 nog nodig als de studiebijsluiter verplicht wordt in het mbo?

Het bieden van mogelijkheden voor loopbaanorientatie- en begeleiding behoort inderdaad tot de kerntaken van mbo-instellingen (WEB, art. 1.3.5). Ook geldt sinds 2008 de zorgplicht arbeidsmarktperspectief (WEB, art. 6.1.3, lid 1). Het arbeidsmarktperspectief van het onderwijsaanbod wordt met de nieuwe wet macrodoelmatigheid die bij Uw Kamer is ingediend, en door uw Kamer voor plenaire behandeling is aangemeld, nog verder aangescherpt. Dit wetsvoorstel beoogt ook onderwijsinstellingen te verplichten om te zorgen voor een goede, objectieve informatievoorziening aan aankomende deelnemers over relevante aspecten van de opleiding, waaronder de onderwijskwaliteit (met inbegrip van het oordeel van de Inspectie van het Onderwijs) en het arbeidsmarktperspectief. Scholen maken sinds dit studiejaar gebruik van «Studie in Cijfers» (de zgn. studiebijsluiter). Ik heb de scholen daar per brief toe opgeroepen. Al deze maatregelen moeten de loopbaanbegeleiding en de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt verbeteren.

Het School-ex 2.0 programma is een tijdelijke crisismaatregel gericht op het intensiveren van begeleidings- en ombuigingsgesprekken. In 2013 en 2014 is aan instellingen een aanvullende vergoeding versterkt om deelnemers die zich aanmelden voor een beroepsopleiding te stimuleren zoveel mogelijk voor een beroepsopleiding te kiezen met een goed arbeidsmarkt perspectief in de regio. Op die manier wordt beoogd examenkandidaten en pas gediplomeerden zonder uitzicht op duurzaam werk te stimuleren door te leren in een opleiding met een goed arbeidsmarktperspectief en om gediplomeerde studenten die besluiten om niet door te leren en nog geen baan hebben, door te geleiden naar het UWV Werkbedrijf voor ondersteuning bij het vinden van een baan.

215.

Welke resultaten zijn inmiddels bekend van het proefprogramma Taal voor het leven? Welke programma’s voor het tegengaan van laaggeletterdheid kunnen mede op basis van behaalde resultaten evidence based worden genoemd?

Uit de eerste onderzoeksresultaten van het pilotprogramma Taal voor het Leven komt naar voren dat de taaltrajecten die binnen Taal voor het Leven zijn ontwikkeld positief verband houden met de perceptie van sociale inclusie en de taalvaardigheid van de deelnemers. Zo laten de eerste onderzoeksresultaten onder meer zien dat:

• – Circa 50 procent tot 65 procent van de deelnemers een betere plek in de samenleving ervaart;

• – Circa 70 procent van de deelnemers zijn of haar taalvaardigheden in de praktijk beter kan toepassen;

• – Circa 53 procent van de deelnemers een betere leesvaardigheid heeft;

• – Circa 53 procent van de deelnemers een betere mate van psychische gezondheid en 39 procent een betere mate van fysieke gezondheid ervaart en

• – Circa 20 procent tot 35 procent van de deelnemers een betere arbeidsmarktpositie heeft79

De Tweede Kamer zal in het voorjaar 2015 geïnformeerd worden over de resultaten van dit onderzoek.

216.

Kan de regering inzichtelijk maken wat de concrete resultaten zijn die de centers of expertise en centers voor innovatief vakmanschap hebben bereikt en wanneer de taken van deze centers over kunnen gaan in de reguliere bedrijfsvoering van het onderwijs?

Het Platform Bèta Techniek en de expertcommissie hebben gedurende de eerste drie jaar (van in totaal vijf) de voortgang van de zeven pionierende pilots in mbo en hbo gesteund en gevolgd. De resultaten worden beschreven in de auditrapportage «Dynamiek onderweg» van het Platform Bèta Techniek en de expertcommissie welke begin november beschikbaar zal komen.

De uitkomsten van deze midterm review laten resultaten en initiatieven zien waarmee hbo en mbo hun kenniseconomische rol meer een meer inhoud en impact weten te geven. Dat gebeurt niet in een statische context. De kenniseconomie is zelf ook permanent dynamisch op weg.

De taken van de centra voor innovatief vakmanschap zijn onderdeel van de reguliere bedrijfsvoering van de onderwijsinstellingen. Er is dus geen sprake van een overgangsmoment. Wel is het een belangrijke doelstelling dat de centra zich ontwikkelen tot duurzame publiek-private samenwerkingsverbanden, zodat ze na het aflopen van de investeringsperiode van vier jaar voortbestaan in nauwe samenwerking met het regionale bedrijfsleven.

De centres of expertise die in het kader van de prestatieafspraken in het hbo zijn toegekend hebben een looptijd van vier jaar (t/m 2016) waarna de financiering stopt en de taken van deze centers moeten zijn overgegaan in de reguliere bedrijfsvoering van het onderwijs. Deze centres worden dit jaar onderworpen aan een midtermreview.

217.

Hoe monitort de regering de opbrengsten van de centra voor innovatief vakmanschap in het mbo?

De Centra worden in opdracht van OCW gemonitord door het Platform Bèta techniek. Een speciaal hiervoor samengesteld expertteam analyseert en beoordeelt jaarlijks het ontwerp en de ontwikkeling van elk Centrum en geeft hen hierop feedback.

Het Platform Bèta Techniek is bij de start met elk Centrum een prestatiecontract overeengekomen waarin de beoogde ontwikkeling van het Centrum in prestatie-indicatoren en (tussentijdse) milestones is vastgelegd. Deze indicatoren en milestones geven richting aan de ontwikkeling en vormen de basis voor een jaarlijks gesprek tussen de investeerders (investeringsgesprek) over de voortgang.

Dit jaar stond de monitor en audit in het teken van een midterm review. De expertcommissie heeft hierbij de voortgang geanalyseerd en beoordeeld of elk Centrum op koers ligt om de gestelde doelen voor 2015 te realiseren, tijdig en adequaat. Zij volgen kritisch de ontwikkeling van de centra. In de monitor en audit komende volgende aspecten terug:

• – Een onafhankelijk beeld van de stand van zaken en van het ontwikkelperspectief.

• – Succesfactoren en good practices voor het opbouwen van een gemeenschappelijke kennisbasis.

• – Knelpunten en oplossingsrichtingen, alsmede het geven van gerichte adviezen ter versterking van de ontwikkeling van elk Centrum. Oftewel, of de Centra een voldoende basis hebben gelegd waarmee een – ook financieel – duurzame en zelfstandige publiek-private samenwerking in de jaren 2015 en daarna realistisch kan worden geacht.

218.

Wat is/zijn de reden(en) dat er slechts minimale middelen beschikbaar zijn voor loopbaanoriëntatie?

Er is voor loopbaanoriëntatie nog een substantieel bedrag van € 1,3 miljoen beschikbaar.

De middelen voor loopbaanoriëntatie worden voornamelijk geïnvesteerd in ondersteuning van (v)mbo-scholen zodat zij aanstaande mbo-studenten beter kunnen begeleiden bij hun studieloopbaan, studiekeuzes en persoonlijke bewustwording en ontwikkeling, zoals de website met informatie voor (aankomende) mbo-studenten. De landelijke onafhankelijke functie ten behoeve van loopbaanoriëntatie blijft hiermee bestaan. Overigens is binnen de bekostiging op instellingsniveau ook geld beschikbaar voor loopbaanoriëntatie.

219.

Kan de regering toelichten waarom de bekostiging aan roc's voor bbl-ers 0,4 keer het bedrag voor een bol-student bedraagt, terwijl deze studenten in verreweg de meeste gevallen 0,2 keer zoveel onderwijs ontvangen en de erkenning van het leerbedrijven door het SBB gedaan wordt?

Het onderwijsprogramma voor een opleiding in de beroepsbegeleidende leerweg (bbl) moet ten minste 200 uren begeleidende onderwijstijd bevatten. Daarnaast is de instelling belast met een goede begeleiding van de BPV-periode van de deelnemer, tijdens de voorbereiding, de BPV-periode zelf en bij de beoordeling en afronding van de BPV.

Het onderwijsprogramma van een opleiding in de beroepopleidende leerweg (bol)van bijv. twee jaar moet ten minste 1.250 uur begeleidende onderwijstijd omvatten en van een driejarige opleiding 1.800 uur. Voor de opleiding in de bbl is dit respectievelijk 400 en 600 uur.

De begeleidende onderwijstijd van een opleiding in de bbl bevat dus de onderwijstijd van ca. 0,3 keer zoveel als in de bol en gezien de meer intensieve begeleiding van de bbl-deelnemer op de bpv-plaats, acht de regering een bekostiging van 0,4 keer gerechtvaardigd. Uiteindelijk leiden beide leerwegen op voor hetzelfde diploma.

220.

Waarom wordt niet gesproken over het maatschappelijk profijt van het ho en hogeropgeleiden? Op welke wijze is de maatschappelijke opbrengst uit te drukken en kan een indicatie worden gegeven hoeveel een hogeropgeleide bijdraagt aan de welvaart?

221.

Kan worden toegelicht op welke wijze de maatschappelijke opbrengst van het ho en het aantal hogeropgeleiden is afgenomen, en op welke wijze de individuele opbrengst van een student is toegenomen?

De maatschappelijke opbrengst van (hoger) onderwijs bestaat uit baten die niet alleen toekomen aan het individu zelf, maar aan de gehele maatschappij. Hieronder vallen bijvoorbeeld economische groei, sociale participatie, culturele bijdragen aan de maatschappij, minder werkloosheid, een betere gezondheid en minder criminaliteit, met een minder groot beroep op de sociale zekerheid en gezondheidszorg tot gevolg. Ook effecten op de productiviteit van anderen dan het individu zelf en intergenerationele effecten horen hierbij. De omvang van de effecten is moeilijk te bepalen. Ook zijn deze baten niet allemaal financieel en niet allemaal simpelweg in geld uit te drukken (zie ook antwoord op vraag 220).

De individuele opbrengst van het hoger onderwijs is in het eerste decennium van deze eeuw verder toegenomen. Dit duidt erop dat de vraag naar hoogopgeleiden sterker is gestegen dan het aanbod. Onderzoek heeft uitgemaakt dat de procentuele toename in het bruto jaarinkomen bij een jaar extra onderwijs van een extra jaar onderwijs vanaf 1999 is toegenomen, van 5 procent naar circa 8 procent in 2009 voor mannen en van 10,5 procent naar circa 11,5 procent voor vrouwen.80

222.

Kunnen de voor- en nadelen van het niet onder de OCW-begroting brengen van groen onderwijs onder elkaar worden gezet?

De voor- en nadelen van het niet onder de OCW-begroting brengen van groen onderwijs zijn niet systematisch onderzocht.

Als belangrijk voordeel voor het onderbrengen van groen onderwijs op de EZ-begroting wordt gezien de sterke relatie tussen overheid, ondernemers en de onderwijs- en onderzoeksinstellingen in de agrarische sector, dit wordt ook de «gouden driehoek» genoemd. Overigens is ook bij OCW-bekostigd onderwijs sprake van een goede relatie tussen onderwijs- en onderzoeksinstellingen, het bedrijfsleven en de overheid, gedacht kan worden aan het maritiem onderwijs.

Een belangrijk nadeel van het niet onder de OCW-begroting brengen van groen onderwijs is dat er afstemming moet plaatsvinden met EZ over de maatregelen op het terrein van vmbo, mbo, hbo en wo die groen onderwijs kunnen raken. Daarnaast kan de gescheiden budgettaire verantwoordelijkheid leiden tot een verschillende budgettaire ontwikkeling tussen het groen onderwijs en het door OCW bekostigde onderwijs.

In de praktijk zijn er voorbeelden van intensieve samenwerking tussen onderwijsinstellingen die door OCW en die door EZ bekostigd worden. Deze vinden daarbij praktische oplossingen voor de verschillende verantwoordingslijnen richting OCW en EZ.

223.

Op welke wijze wordt toegewerkt naar meer uitdagend onderwijs voor iedere student? Op welke wijze kan dit voor het hbo, en op welke voor het wo, concreet worden gemaakt?

Het stimuleren van uitdagend onderwijs voor iedere student heeft al langer de aandacht. Daarom is er ingezet op meer differentiatie van het onderwijsaanbod. Met onder meer de Associate degree-programma’s, researchmasters, 3-jarige trajecten voor vwo’ers, excellentieprogramma’s en universiteiten-colleges hebben instellingen de mogelijkheid hun aanbod af te stemmen op de wensen en behoeften van studenten.

In 2012 zijn prestatieafspraken gemaakt met alle universiteiten en hogescholen. Naast afspraken over onderwijsdifferentiatie, zijn daarin afspraken gemaakt om het onderwijs intensiever te maken. Er zijn afspraken gemaakt over onder meer het aantal contacturen, de deelname aan excellentietrajecten en de studenttevredenheid waarnaar gestreefd wordt.

224.

Waar wordt de matige aansluiting met de arbeidsmarkt voor bètastudenten door veroorzaakt? Op welke wijze wordt toegewerkt naar een vergroting van de aansluiting op de arbeidsmarkt van bètastudenten? Kunnen hier concrete voorbeelden van worden gegeven?

De sector techniek is niet een eenvormige massa, er zijn opleidingen met goede en opleidingen met minder goede baankansen in techniek. Daarnaast bestaat er nog een imagoprobleem in de sector techniek waardoor studenten daar niet voor kiezen. Ten slotte is het zo dat 40 procent van de technisch afgestudeerden niet in een technische baan terechtkomen (bijvoorbeeld door de secundaire arbeidsvoorwaarden). Het zijn vooral de werkgevers die hier een verantwoordelijkheid hebben om ervoor te zorgen dat er meer afgestudeerden in technische opleidingen ook daadwerkelijk in technische beroepen terechtkomen.

Het Techniekpact is tot stand gekomen als antwoord op het Masterplan bèta en technologie. Daarin schetsten de topsectoren dat zij een tekort aan bèta en technologisch opgeleiden afgestudeerden verwachtten, dit gezien hun eigen arbeidsmarktontwikkeling en vervangingsvraag. Met de maatregelen in het Techniekpact wordt ingezet op zowel een betere kwantitatieve als kwalitatieve aansluiting van afgestudeerden op de arbeidsmarkt. Relevant zijn het STU Sectorplan, het Sectorplan natuur- en Scheikunde, de verbreding van de hbo bachelor techniek en de ontwikkeling van de centers of expertise.

225.

Hoeveel is de onderwijsuitgaven per student in de ons omringend landen, en hoeveel is dat in de landen uit de kennis-top 5?

In internationaal perspectief (OESO) zijn de publieke en private uitgaven per leerling/student aan onderwijsinstellingen beschikbaar. Deze monitoren we voor het po, vo en mbo regulier via Trends in Beeld81 evenals voor het ho82.

In 2013–2014 vormen Zwitserland, Singapore, Finland, Duitsland en VS de top 5 van de GCI, de Global Competitiveness index. Wij gaan er vanuit dat u deze index bedoelt als u vraagt naar landen uit de kennis-top 5. De GCI wordt jaarlijks opgesteld door het World Economic Forum en wordt gebruikt als ranglijst voor concurrentievermogen. Nederland staat nu op de 8^e positie.

De publieke en private uitgaven per leerling/student aan onderwijsinstellingen voor deze top 5 landen (uitgedrukt in naar koopkracht vergelijkbare dollars) waren in 2011:

226.

Op welke wijze kan de Kamer betrokken worden bij de totstandkoming van de strategische agenda, aangezien deze volgens de huidige planning pas in de zomer van 2015 zal verschijnen en de daarmee samenhangende investeringsagenda direct tot uitvoer zal komen?

Over de Strategische Agenda Hoger Onderwijs en Onderzoek (voorheen het HOOP), inclusief de investeringsagenda, zal vooraf uitvoerig met de Kamer gesproken worden, zoals dit voorheen eveneens is gebeurd. Pas na dit overleg met de Kamer zal de Strategische Agenda formeel worden vastgesteld. Vooruitlopend op de Strategische Agenda treedt ik binnenkort met uw Kamer in debat over het wetsvoorstel Studievoorschot. Ook tijdens dit debat spreek ik met uw Kamer reeds over de toekomst van het hoger onderwijs.

Op bladzijde 117–118 van de nota naar aanleiding van het verslag over het wetsvoorstel Studievoorschot is gesteld dat de middelen die vrijkomen door de hervorming van het stelsel van studiefinanciering zijn bestemd voor een kwaliteitsimpuls in het hoger onderwijs en aan onderwijs verbonden onderzoek. De komende tijd gaat de regering met studenten, docenten en bestuurders in gesprek over de belangrijkste opgaven en investeringen in het hoger onderwijs. Deze gesprekken en werkbezoeken vormen input voor de strategische agenda met bijbehorende (lange termijn) investeringsagenda. De strategische agenda met bijbehorende investeringsagenda zal halverwege 2015 verschijnen en aan uw Kamer worden voorgelegd.

227.

Op welke wijze zal het terugdringen van het aantal opleidingen binnen het ho tot brede bachelors gaan leiden, en welke effecten op de kwaliteit van het ho gaat deze verbreding hebben?

Of er een verband bestaat tussen het terugdringen van het aantal opleidingen binnen het ho en de start van brede bachelors, is niet duidelijk. De beleidslijnen ten behoeve van een reductie van het aanbod en het stimuleren van meer brede bachelors lopen parallel. Daarmee is het moeilijk om een causaal verband vast te stellen. Voor de herordening van het opleidingenaanbod in de sector hbo-techniek – waar men collectief heeft besloten het aanbod van 65 bacheloropleidingen terug te brengen naar 30 à 35 bredere stamopleidingen – geldt dat deze beweging zowel tot een reductie van het aantal opleidingen leidt als tot verbreding van de opleidingen. Hier is om goede redenen sprake van een bewuste beweging, maar er zijn geen signalen dat instellingen bewust opleidingen reduceren om vervolgens brede bachelor te gaan aanbieden.

In algemene zin is een beleid naar meer brede bachelor opleidingen ingezet omdat studenten moeite hebben met hun studiekeuze. Starten met een brede opleiding en binnen die opleiding steeds meer specialiseren kan deze studenten helpen en vermindert de kans op uitval. Daarnaast kunnen brede bacheloropleidingen in het wo bijdragen aan een stevigere academische vorming en multidisciplinariteit. Dit komt de kwaliteit van het onderwijs ten goede. De meest ver doorgevoerde vorm van brede bachelors zijn de Liberal Arts and Science opleidingen die in university college vorm worden aangeboden. De kwaliteit van deze opleidingen staat hoog aangeschreven.

228.

Kan de regering een overzicht geven in welke cao's afspraken zijn gemaakt over minimale stagevergoeding (bovenop de wettelijke regelingen) en of er in die sectoren sprake is van een tekort aan stage- en leerwerkplekken?

229.

Kan de regering uiteenzetten onder welke studierichtingen de jeugdwerkloosheid relatief het hoogst is? Zowel op mbo als ho niveau?

230.

Op welke wijze wordt het extra geld voor open online onderwijs uitgekeerd? Gaat dit via de algemene bekostiging aan de instellingen of is dit geoormerkt?

231.

Kan worden toegelicht hoe studiesucces en profilering de onderwijskwaliteit vergroten?

232.

Kan worden uitgesplitst op welke wijze de middelen voor praktijkgericht onderzoek in het hbo zijn verdeeld?

233.

Kan de post «uitbesteding» uitgebreider worden toegelicht, bijvoorbeeld door het geven van enkele voorbeelden van opdrachten?

Onder de post uitbesteding vallen voornamelijk de opdrachten tot het doen van Beleidsgericht onderzoek. Het gaat hier om diverse onderzoeken die noodzakelijk zijn voor beleidsontwikkeling, monitoring en evaluatie.

Voorbeelden van onderzoek zijn de periodieke studentenmonitor, de monitor beleidsmaatregelen en onderzoek naar alternatieve vormen internationalisering hoger onderwijs.

234.

Waarom staan bij de tabel «middelen organisaties» geen voorgaande jaren vermeld? Wat waren de uitgaven aan genoemde organisaties in de jaren 2013 en 2014?

De tabel «middelen organisaties» heeft een ander doel dan de door Minister van Financiën voorgeschreven tabellen budgettaire gevolgen van beleid, in die zin dat het de wettelijke grondslag vormt als bedoeld in artikel 4:23, derde lid, onder c, van de Algemene Wet Bestuursrecht voor de toekomstige subsidieverlening aan de deze organisaties. Het jaar 2015 is dan bezien vanuit de begroting 2015 het eerste jaar, voorgaande jaren worden daarom niet vermeld.

De uitgaven aan genoemde organisaties over de afgelopen jaren waren:

235.

Hoeveel gaat er in totaal naar uitgaande studentenmobiliteit en hoeveel naar inkomende studentenmobiliteit? Kan deze verdeling worden toegelicht?

Het kabinet investeert op verschillende manieren in zowel uitgaande als inkomende studentenmobiliteit. Concreet betreft dit studiefinanciering voor internationale studenten in Nederland en meeneembare studiefinanciering voor studies in het buitenland, beurzen voor Nederlandse en buitenlandse studenten, bijdragen aan organisaties die zich inzetten voor het vergroten van de mobiliteit en de bekostiging van internationale studenten bij Nederlandse instellingen. Welke percentages hiervan specifiek naar inkomende dan wel uitgaande studentmobiliteit gaan, zijn echter niet in alle gevallen vast te stellen.

Op het moment studeren zo’n 10.000 studenten met meeneembare studiefinanciering in het buitenland. Daar is circa € 70 miljoen mee gemoeid. Inkomende studenten kunnen onder voorwaarden ook aanspraak maken op (gedeeltelijke) studiefinanciering. Het betreft circa 24.000 studenten en een bedrag van € 147 miljoen euro.

Zoals het kabinet voor de zomer in haar visiebrief internationalisering aankondigde, wordt momenteel samen met de VH, VSNU en Nuffic gewerkt aan een nieuw beurzenprogramma ter bevordering van de inkomende en uitgaande studentmobiliteit. Hiervoor is structureel een bedrag van jaarlijks € 2,5 miljoen vrijgemaakt, de instellingen matchen dit bedrag waardoor er jaarlijks € 5 miljoen voor dit beurzenprogramma beschikbaar is. De verdeling van deze gelden over beurzen voor inkomende en uitgaande mobiliteit is een van de uitwerkingsvragen waarover met de betrokken partijen het gesprek gevoerd wordt. Voor de kerst krijgt u van het kabinet alle details van dit beurzenprogramma.

In de huidige situatie is de instroom van studenten in Nederland groter dan de uitstroom. Het CPB berekende in 2011 dat de internationale studentenstromen een positief effect hebben op de Nederlandse overheidsfinanciën. De netto instroom van studenten leidt weliswaar tot extra kosten tijdens de studietijd, maar deze worden meer dan gecompenseerd door latere (belasting)inkomsten van afgestudeerde hoogopgeleiden die in Nederland blijven werken.

236.

Hoe verhouden de dalende internationale uitgaven voor het mbo zich tot de visie op de internationale dimensie van het mbo en het doel om te werken aan verhoging van de uitgaande mobiliteit in het mbo?

237.

Kan de Kamer de, bij het WGO over het jaarverslag 201 3d.d. 18 juni 2014, toegezegde Voortgangsrapportage over de Lerarenagenda, nog op korte termijn, maar zeker voor het WGO Begrotingsonderzoek van 30 oktober 2014 verwachten?

238.

Wat is/zijn de reden(en) dat projecten voor de regionale arbeidsmarktproblematiek na 2017 niet meer worden gefinancierd?

239.

Klopt het dat in de begroting in een overzichtstabel alle lerarenintensiveringen83 worden weergegeven? In hoeverre is dit geld daadwerkelijk in de klas terechtgekomen?

240.

Welke effecten gaat het afschaffen van de basisbeurs hebben voor studenten uit een gezin uit de middenklasse? En voor studenten uit een gezin uit de lagere inkomensgroepen? En voor studenten uit een gezin uit de hogere inkomensgroepen?

Het studiefinancieringsstelsel is gebouwd op de gedachte dat de overheid, de ouders en de student elk bijdragen aan de studiekosten (inclusief het levensonderhoud) van de student. De vervanging van de basisbeurs door een leenmogelijkheid voor studenten in het hoger onderwijs betekent dat van iedere student, ongeacht het inkomen van zijn ouders, een grotere private bijdrage wordt verwacht. De regering realiseert zich dat het wegvallen van de basisbeurs in de praktijk voor de ene student grotere gevolgen heeft dan voor de andere student. Dit is afhankelijk van de specifieke situatie van elke individuele student. Er is een groep studenten voor wie de regering de gevolgen van het verdwijnen van de basisbeurs te groot vindt om die volledig op het bord van de student en zijn ouders neer te leggen; dat zijn de studenten met ouders die minder dan modaal verdienen. Voor deze kinderen zorgt de regering daarom niet alleen dat de aanvullende beurs, als prestatiebeurs, blijft bestaan. Deze wordt tot een inkomen van € 30.000 ook verhoogd met ruim honderd euro per maand. De leenruimte wordt vergroot. Iedereen die wil studeren en kan studeren, moet ook de financiële ruimte voelen om te gaan studeren. Dit betekent, aldus het CPB, dat de studieschuld naar verwachting met € 6.000 gemiddeld stijgt.

Het CPB heeft vervolgens berekend wat voor inkomenseffect de terugbetaling van de studie heeft. De hogere gemiddelde schuld in combinatie met de sociale terugbetaalvoorwaarden, betekent dat het mediane inkomenseffect over de hele aflossingsperiode ten opzichte van het huidige stelsel -0,2 procent bedraagt84.

De regering gaat ook nog in op de inkomenseffecten voor de ouders. Ouders worden nu reeds verondersteld een bijdrage te leveren aan de studie van hun kind. In de WSF 2000 is deze gedachte uitgewerkt in de wettelijk veronderstelde ouderlijke bijdrage. Wanneer ouders niet (volledig) in staat zijn om deze wettelijk veronderstelde bijdrage te leveren, kan hun kind aanspraak maken op de aanvullende beurs. Een verhoging van de aanvullende beurs betekent in de systematiek van de WSF 2000 dat ook de wettelijk veronderstelde ouderlijke bijdrage verhoogd wordt. Dit is een gevolg van de huidige systematiek, en niet van de voorgestelde veranderingen. De wettelijk veronderstelde ouderlijke bijdrage is geen verplichting. Studenten maken aan de keukentafel afspraken met hun ouders over de feitelijke ouderlijke bijdrage. In werkelijkheid lopen de wettelijke veronderstelling en de daadwerkelijke bijdrage soms uit elkaar. Daarom speelt de ouderlijke bijdrage ook geen rol in de berekening van de koopkrachteffecten voor ouders85.

241.

Welke effecten gaat het afschaffen van de basisbeurs hebben op de gemiddelde koopkracht van mensen met studerende kinderen, uitgesplitst naar verschillende inkomensgroepen?

242.

Op welke wijze wordt de toegankelijkheid van het ho vergroot door het afschaffen van de basisbeurs?

De regering vindt het van groot belang dat de toegankelijkheid van het hoger onderwijs is geborgd. En het wetsvoorstel studievoorschot voorziet daarin. Cruciale voorwaarde bij het verhogen van de eigen bijdrage aan de studie voor studenten en het verruimen van de leenmogelijkheid, is dat alle studenten die willen en kunnen studeren, ook na afschaffing van de basisbeurs nog daadwerkelijk de financiële ruimte voelen om te gaan studeren.

De regering neemt een aantal maatregelen voor specifieke doelgroepen. Voor alle studenten zijn de voorwaarden waaronder de overheid het studievoorschot ter beschikking stelt dermate gunstig en sociaal, dat leenangst of leenaversie onder studenten wordt voorkomen:

• – De aanvullende beurs blijft bestaan en wordt verhoogd met ruim honderd euro per maand voor de laagste inkomensgroepen.

• – Invoering van het studievoorschot wordt voorgesteld met cohortgarantie. Dat betekent dat alle studenten die voor die tijd zijn begonnen aan een bachelor- of een masteropleiding, deze kunnen afronden onder de condities waaronder zij aan hun opleiding zijn begonnen.

• – Studenten die als gevolg van hun handicap of chronische ziekte studievertraging oplopen, en wier studiefinancieringsduur door DUO is verlengd met een jaar, kunnen aanspraak maken op een eenmalige kwijtschelding van € 1.200, als zij binnen de diplomatermijn met goed gevolg een hbo-bacheloropleiding, een wo-bachelor of een wo-masteropleiding afronden.

• – Dit wetsvoorstel regelt dat de bijverdiengrens voor studenten in het hoger onderwijs vervalt, waardoor studenten kunnen bijverdienen zonder dat dit leidt tot een korting op de studiefinanciering die zij ontvangen.

• – De terugbetaaltermijn zal verlengd worden naar 35 jaar.

• – Het percentage van het meerinkomen dat een student maximaal hoeft in te zetten voor aflossing van het voorschot wordt verlaagd van 12 procent naar 4 procent.

• – De aflossingsverplichting gaat pas gelden vanaf € 19.253 (100 procent wettelijk minimumloon; voor huishoudens is dit 143 procent); nu zijn ook oud-studenten die 84 procent van het minimumloon verdienen, al verplicht om terug te betalen.

  • • De aanloopfase blijft bestaan; dit betekent dat studenten twee jaar na het afstuderen moeten beginnen met terugbetalen.

  • • De zogenoemde jokerjaren blijven bestaan; de mogelijkheid om tijdelijk een terugbetalingspauze in te lassen (voor maximaal vijf jaar, verspreid over twintig kwartalen).

• – Aan het einde van de terugbetaalperiode wordt de resterende schuld kwijtgescholden. Voor alle studenten, hbo en mbo, geldt bovendien dat de mogelijkheden tot vervroegd en flexibel aflossen worden verbeterd. Zo kan elke oud-student, afhankelijk van de persoonlijke situatie, op maat zijn studieschuld terugbetalen.

243.

Wat is/zijn de reden(en) dat studenten op het mbo niet in aanmerking komen voor collegegeldkrediet?

244.

Is de toezegging van de Minister van SZW in het debat over het wetsvoorstel kindregelingen (Kamerstuk 33 716 ) om in samenspraak met het Ministerie van OCW de afstemming tussen kinderbijslag en studiefinanciering te verbeteren inmiddels uitgewerkt?

245.

Op welke wijze gaat de beoogde bezuiniging op de ov-kaart gerealiseerd worden?

246.

Waarom loopt de invoering van het Programma Vernieuwing Studiefinanciering bij DUO achter op de invoering van het leenstelsel? Welke gevolgen heeft dit voor de uitvoering en de praktijk bij DUO als het leenstelsel wel in september 2015 ingaat?

Het doel van de programmaplanning voor het Programma Vernieuwing Studiefinanciering (PVS), is de integrale vernieuwing van de met de uitvoering van de WSF 2000 belaste processen, systemen en organisatieonderdelen bij DUO. DUO acht het wetsvoorstel studievoorschot uitvoerbaar en handhaafbaar. Het wetsvoorstel studievoorschot heeft uitvoeringsconsequenties vanaf uitvoeringsjaar 2015 en DUO accommodeert deze door het oude systeem aan te passen en te benutten, tot de opleveringen van PVS.

Het nieuwe stelsel dient in PVS ingebouwd te worden. DUO heeft daarom de opdracht om het PVS programma te herijken, zodat ook de uitvoering van het wetsvoorstel studievoorschot in de planning wordt meegenomen. Zowel voor DUO als concern als PVS als programma, is de komst van het studievoorschot een complexe en omvangrijke veranderopgave. DUO zal daarom het bestaande uitvoeringssysteem zoveel mogelijk als terugvaloptie gebruiken, mocht PVS onverhoopt met tegenslagen worden geconfronteerd. De herijking van PVS zal naar verwachting eind 2014 zijn afgerond.

247.

Op basis van welke criteria zijn de middelen voor techniekonderwijs op de pabo's86 verdeeld over de pabo's en op welke wijze leggen de pabo's verantwoording af over de besteding van deze middelen?

Aan elke Hogeschool die een opleiding tot leraar basisonderwijs verzorgt wordt als onderdeel van de rijksbijdrage een vast bedrag per instelling en een variabel bedrag, op basis van het aantal bekostigde ingeschrevenen bij de opleiding tot leraar basisonderwijs, ter beschikking gesteld.

De verantwoording van de rijksbijdrage geschiedt via de jaarrekeningen/-jaarverslagen van de instellingen. Voor de middelen voor techniekonderwijs op de pabo’s vindt er in 2017 een evaluatie plaats door een onafhankelijke commissie om na te gaan of de pabo’s voldaan hebben aan de verwachtingen en of de middelen doelmatig besteed zijn.

248.

Hoeveel studenten uit gezinnen met een modaal inkomen die op dit moment geen aanvullende beurs ontvangen, krijgen een aanvullende beurs wanneer de basisbeurs wordt afgeschaft?

249.

Kan worden toegelicht waarom bij het voorstel tot invoering van het leenstelsel (Kamerstuk 34 035 ) ervoor is gekozen om het verschil tussen de uit- en thuiswonende beurs te laten vervallen bij het vaststellen van de hoogte van de aanvullende beurs? Welke overwegingen liggen hieraan ten grondslag?

250.

Op welke wijze wordt rekening gehouden met mogelijk tegenvallende opbrengsten van het leenstelsel, wanneer bijvoorbeeld meer leningen kwijtgescholden moeten worden dan nu geraamd?

De raming van de opbrengsten is behoedzaam en tegenvallende opbrengsten van het leenstelsel worden dus niet verwacht. De aflosquote van 86,4 procent zoals geraamd door het CPB89 is als uitgangspunt gehanteerd, waarbij vervolgens de reguliere aannames ten aanzien van raming van de terugbetaling zijn gehanteerd. Voorts maakt de mate van terugbetaling onderdeel uit van de reguliere, jaarlijkse actualisatie van de begroting.

Mocht daaruit onverhoopt blijken dat er meer wordt kwijtgescholden dan waar in de raming mee is gerekend, dan betekent dit overigens niet dat de investeringsruimte kleiner wordt. Wanneer de investeringsagenda is vastgesteld, is er geen een-op-een relatie meer tussen de opbrengst van het studievoorschot en de investeringsagenda. De raming ten behoeve van de begroting wordt jaarlijks aangepast aan de meest actuele uitvoeringsinformatie en studentenaantallen.

251.

Welke maatregelen worden genomen om te voorkomen dat mensen een onterecht gekregen tegemoetkoming van schoolkosten moeten terugbetalen?

252.

Kan een lijst met culturele instellingen en gezelschappen worden gegeven die na de bezuinigingen zijn omgevallen? Hoeveel van deze instellingen en gezelschappen waren afkomstig uit de randstad en hoeveel uit de regio?

253.

Welke instellingen in de basisinfrastructuur voldoen op dit moment niet aan de eigen inkomstennorm?

254.

Hoeveel instellingen in de huidige BIS zullen naar de verwachting van de regering niet kunnen voldoen aan de eigen inkomstennorm van minimaal 21,5 procent (musea en presentatie-instellingen beeldende kunst) en 25,5 procent (podiumkunstinstellingen en filmfestivals), waardoor ze geen onderdeel van de BIS meer kunnen zijn in de volgende subsidieperiode?

255.

Is het budget voor monumentenzorg voldoende om alle aanvragen in deze lopende BRIM periode te voldoen? Vallen individuele aanvragers buiten de boot en zo ja, hoeveel individuele aanvragers betreft dit? Is dit een gewenst of ongewenst effect van de nieuwe regels?

Of het budget voldoende is, wordt nu gezamenlijk met de Federatie Instandhouding Monumenten onderzocht. In mijn brief van 23 oktober 2014 treft u de beschikbare cijfers over het BRIM aan, evenals mijn reactie op de analyse van de Federatie Instandhouding Monumenten.90 In juni 2015 ontvangt de Kamer een brief met een balans van de bestedingen na zes jaar BRIM en met name de positie van grote kerken daarin.

In de aanvraagronde 2014 BRIM is aan 1.711 monumenten subsidie toegekend. Van 37 monumenten zijn de subsidieaanvragen om budgettaire redenen afgewezen.

256.

Hoeveel monumenten zijn er in Nederland? Kan de regering dit uitsplitsen in soort? Hoeveel monumenten zijn particulier bezit? Hoeveel monumenten dienen geen aanvraag meer in?

Ongeveer 97 procent van de rijksmonumenten is in bezit van private partijen en andere overheden. Circa 3 procent van de rijksmonumenten is rijkseigendom.

De vraag hoeveel monumenten geen aanvraag indienen zal beantwoord worden in een brief aan uw Kamer ten tijde van juni 2015.

257.

Welke concrete doelstellingen zijn er verbonden aan het internationaal cultuurbeleid?

De doelstellingen van het internationaal cultuurbeleid zijn uiteen gezet in de brief van de toenmalige bewindslieden van OCW en van Buitenlandse Zaken (Kamerstuk 31 482 nr. 84):

• – een internationaal niveau van Nederlandse topinstellingen, door gerichte keuzes

• – binnen de culturele basisinfrastructuur.

• – bijdragen aan een vooraanstaande internationale marktpositie van Nederlandse

• – kunstenaars en instellingen.

• – bijdragen aan de versterking van het Nederlands economisch belang, door

• – verbanden tussen cultuur, handel en economie te benadrukken.

• – culturele diplomatie: kunst en cultuur benutten voor buitenlandse betrekkingen.

258.

Wat betekent de komst van een online e-boekenportaal zoals Elly’s Choice of Tom Kabinet voor de bibliotheken?

259.

Kan de regering nader toelichten op welke wijze product-dienst-systemen een bijdrage hebben geleverd aan het oplossen van maatschappelijke problemen zoals vergrijzing en de toenemende behoefte aan zorg bij een afnemend budget?

260.

Wat zijn de ervaringen met het programma ondernemerschap?

261.

Hoe wordt geborgd dat digitaal immaterieel erfgoed, zoals games, bewaard blijven?

Digitale representaties van immaterieel erfgoed (bijvoorbeeld beschrijvingen van gebruiken, geluidsopnames van volksverhalen, foto’s en films van feesten) zijn onderdeel van vele door instellingen beheerde erfgoedcollecties. Deze instellingen kunnen aansluiten op en gebruik maken van de landelijke (kennis)infrastructuur voor digitaal erfgoed om die collecties beter te bewaren en te gebruiken.

Het verzamelen van games (en hun ontwerpgeschiedenis) bevindt zich nog in de pioniersfase, met vaak kleinschalige particuliere initiatieven. Het zal moeten blijken of deze initiatieven krachtig genoeg zijn voor het duurzaam bewaren van games.

262.

Wat is de voortgang van het landelijke ontzamelbeleid? Hoe is de verhouding tussen het huidige tentoongestelde deel van de collectie Nederland, en het niet zichtbare deel?

263.

Welke onderdelen van de collectie Nederland zijn afgestoten in het afgelopen jaar en welke worden nog afgestoten?

264.

Op welke andere wijze kan de collectie Nederland aan het publiek getoond worden? Hoe vaak gebeurt dat ook? Welke belemmeringen zijn er om de collectie Nederland ook buiten de rijksmusea tentoon te stellen en hoe nemen we die belemmeringen weg?

265.

Op welke wijze bereiden de regionale omroepen zich voor op de bezuiniging die vanaf 2017 inwerking treedt? Zijn er bewegingen te zien voor wat betreft de samenwerking tussen de regionale omroepen en de landelijke publieke omroep, en welke efficiencyvoordelen zijn op dit moment behaald?

266.

Hoeveel betalende abonnees heeft NL Ziet op 1 oktober 2014?

267.

Welke criteria gelden er voor beoordeling van programma’s?

Voor de programmering maken raad van bestuur, de net- en zendercoördinatoren en de omroepen afspraken over de kwantitatieve en kwalitatieve doelstellingen en het publieksbereik op de kanalen. Daar wordt afgesproken wat iedereen daarvoor gaat leveren. Op die manier wordt er voor gezorgd dat de programma’s bijdragen aan de uitvoering van de wettelijke taakopdracht binnen de kaders zoals die in het Concessiebeleidsplan en de net- en zenderprofielen zijn vastgelegd. Per net en zender zijn er afspraken wat het karakter van het net of de zender is en welke publieksgroepen bediend moeten worden. Dit wordt verder uitgewerkt in een genreschema. Genres zijn bijvoorbeeld nieuws, drama, documentaire. In het genreschema wordt duidelijk per tijdsblok wordt aangegeven welk soort programma er moet komen; bijvoorbeeld tussen 20.00 en 20.20 nieuws, vanaf 20.30 drama, enz. In dit genreschema staan ook doelstellingen over beoogde doelgroepen, bereiksdoelstelling, wat de motivatie voor het publiek is om te kijken en welke succesfactoren – presentatie, actualiteit, verhaallijnen e.d. – er kunnen worden benoemd. Ten behoeve van de intekening op de tijdslots door de omroepen wordt van elke weekdag de context van de programmering beschreven en van elk slot wordt het volgende beschreven:

• – tijdvak

• – omschrijving

• – kijkmotivatie

• – voorbeeld (zijn er vergelijkbare programma’s)

• – budget

• – bereiksdoelstelling (kijktijdaandelen)

• – prioritaire doelgroep(en)

• – elementen van de kwaliteitskaart waar de focus op ligt

• – succesfactoren (presentatie, actualiteit, verhaallijnen e.d)

• – of het een pilot/pretest betreft.

In bilateraal overleg bespreken de net- of zendermanager en de omroep het ingetekende programmapakket, wordt vastgesteld welk aanbod met bijbehorend budget al kan worden geplaatst (onder meer de vaste programmering), van welke titels aanvullende informatie nodig is en welke titels eerst als pilot verder worden ontwikkeld voordat ze (definitief) geplaatst worden. De net- en zendermanagers houden bij de plaatsing rekening met de wettelijke gegarandeerde uren en het gegarandeerde budget per omroep. Ook moeten zij rekening houden met de missies en programmatische ambities van de omroepen, binnen de kaders van de doelstellingen en het profiel van het net of de zender.

268.

Wordt er bij de beoordeling van programma’s naast het aantal kijkers ook gekeken naar waardering door het publiek?

Waardering van het publiek speelt zeker een rol. De NPO maakt gebruik van het Media Appreciatie Panel (MAP). Het MAP beschikt over een panel van 8.000 respondenten met een dagelijkse ondervraging van circa 4.000 respondenten, die diverse vragen over de programma’s beantwoorden. Het is zelfs mogelijk om per programma gerichte vragen te laten meelopen. Ook geven de panelleden rapportcijfers. Het MAP is ontwikkeld om de waardering per uitzending te meten en antwoorden van kijkers te krijgen over programmagerelateerde vraagstukken. De informatie die dit oplevert, maakt het mogelijk titelanalyses te maken waarbij verschillende programma’s met elkaar kunnen worden vergeleken. Tevens is het mogelijk een titelanalyse te maken specifiek op de kwaliteit van programma’s. De NPO maakt daarnaast ook gebruik van kwalitatief onderzoek op ad hoc basis naar programma’s. Er worden diverse methoden en technieken toegepast, gecombineerd met inhoudelijke deskundigheid om vragen over programma’s en sites te beantwoorden.

Op 13 oktober heeft de Staatssecretaris van OCW een brief over de toekomst van de publieke omroep aan de Tweede Kamer gestuurd (Kamerstuk 32 827, nr. 67). Daarin wordt van de publieke omroep gevraagd de taakopdracht en doelstellingen te vertalen in een toetsingskader voor de programmatische keuzes. Zodat hij zelf beter inhoudelijk kan beoordelen of het aanbod onderscheidend is en uit kan leggen welke publieke meerwaarde het aanbod heeft.

269.

Wordt er bij de programmering op de landelijke publieke omroep naast het aantal kijkers ook gekeken naar de waardering door het publiek?

270.

Wat is de reden dat de organisatie van (decentraal gefinancierde) lokale omroepen in Nederland (OLON) vanuit de OCW-begroting wordt gefinancierd?

De politieke verantwoordelijkheid voor het publieke omroepstelsel als geheel en voor het bewaken van de samenhang tussen de drie omroeplagen (landelijk, regionaal en lokaal) ligt bij het Rijk. De Mediawet 2008 geeft daarvoor de kaders en nadere regels. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om de taakopdracht, regels ter bescherming van de programmatische autonomie, regels voor reclame en sponsoring en regels voor aanbieders van radio en televisiepakketten om publieke omroep verplicht via hun netwerk door te geven. Het Rijk schept op die manier de voorwaarden waarbinnen landelijke, regionale en lokale omroepen kunnen functioneren.

Het Rijk is er niet verantwoordelijk voor dat alle gemeenten ook daadwerkelijk over een lokale omroep beschikken. Een lokale omroep ontstaat overwegend vanuit particulier initiatief. Lokale omroep is in de eerste plaats van, voor en door een lokale gemeenschap. Gemeenten zijn dan ook verantwoordelijk voor de bekostiging van de lokale omroepen.

De OLON behartigt de belangen van de lokale omroepen en helpt deze om zo efficiënt en effectief mogelijk te werken. Dat doet de OLON door de samenwerking tussen de lokale omroepen te faciliteren en te bevorderen. Waar mogelijk zorgt de OLON er daarbij voor dat gebruik kan worden gemaakt van schaalvoordelen. Deze taak van de OLON betreft niet de lokale omroep in een enkele gemeente of streek, maar betreft alle lokale omroepen in heel Nederland. Deze bovenlokale belangenbehartiging sluit goed aan bij de hiervoor geschetste verantwoordelijkheid van het Rijk om de voorwaarden te scheppen waarbinnen onder meer de lokale omroepen in heel Nederland kunnen functioneren. Dat is dan ook de reden dat de OLON door het Rijk (in casu vanuit de OCW-begroting) wordt gefinancierd.

271.

Wat is de reden dat de bekostiging van «donaties, bijdragen publieke omroep Stimuleringsfonds Nederlandse Culturele Mediaproducties (Mediafonds)» de komende jaren stabiel blijft, ondanks het feit dat het budget van het Mediafonds per 1-1-2017 op 0 euro wordt gezet?

272.

Wat is de hoogte van de AMR en ter hoogte van welke bedrag wordt een beroep verwacht op de AMR in de komende jaren?

De hoogte van de Algemene Mediareserve (hierna: AMR) bedraagt volgens het jaarverslag 2013 van het Commissariaat voor de Media per 31 december 2013 € 148,1 miljoen. Het gehele bedrag is in de komende jaren gereserveerd voor de volgende functies die de AMR vervult:

• – de financiering van de rekening-courantverhouding met de Ster;93

• – het opvangen van incidenteel sterk teruglopende Ster-inkomsten;

• – de reservefunctie in geval van frictiekosten (reorganisatie- en liquidatiekosten) bij media-instellingen;

• – de reservefunctie voor de programmering van super-evenementen (zoals het WK voetbal en de Olympische Spelen), waarvoor de publieke omroep budget reserveert om de extra uitgaven in het jaar van super-evenementen op te vangen.94

273.

Met welke motivatie loopt het budget voor het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek de komende jaren terug?

De terugloop van het budget voor het Stimuleringsfonds voor de Journalistiek is het gevolg van de bezuinigingen uit Regeerakkoord Rutte I en Regeerakkoord Rutte II.

De korting uit Regeerakkoord Rutte I betreft een solidariteitskorting van 5 procent op het budget en de korting uit regeerakkoord Rutte II betreft de ZBO-korting op het apparaatskostendeel van het budget.

274.

Kan de regering in een overzicht aangeven hoeveel commerciële zendtijd er op de zenders van de landelijke publieke omroep mag worden uitgezonden per uur, per dag, per week en per maand, uitgedrukt in tijd (minuten en uren)?

Op grond van lid 1 van artikel 2.95 van de Mediawet 2008 bedraagt het aandeel reclame- en telewinkelboodschappen bij de publieke omroep (inclusief omlijsting) in het programma-aanbod:

• – per programmakanaal niet meer dan een bij algemene maatregel van bestuur vast te stellen percentage van de totale duur van het programma-aanbod op het programmakanaal per jaar, welk percentage niet meer bedraagt dan tien en voor radio en televisieprogramma-aanbod kan verschillen;

• – per programmakanaal niet meer dan vijftien procent van de totale duur van het programma-aanbod op het programmakanaal per dag; en

• – per uur niet meer dan twaalf minuten.

Op grond van artikel 5 van het Mediabesluit 2008 is het aandeel reclame- en telewinkelboodschappen, inclusief omlijsting, in het programma-aanbod van de publieke mediadiensten per programmakanaal niet meer dan tien procent van de totale duur van het programma-aanbod op het programmakanaal per jaar.

Het Commissariaat voor de Media houdt toezicht op de naleving van de Mediawet.

275.

Hoeveel procent van de totale zendtijd op de zenders van de landelijke publieke omroep mag worden besteed aan commerciële zendtijd?

276.

Hoeveel procent van de maximaal toegestane commerciële zendtijd is er op de zenders van de landelijke publieke omroep, per jaar, in de jaren 2010–2013 benut?

277.

Kan de regering toelichten wat de opbrengsten zijn voor de landelijke publieke omroep door de verkoop van programmagegevens in de jaren 2010–2013, per jaar?

278.

Wat is de reden dat OLON vanaf 2015 € 1 miljoen meer krijgt ten opzichte van 2014?

279.

Kan worden toegelicht op welke wijze de publieke omroep in eigen inkomsten kan voorzien zonder daarbij hun publiek karakter te verliezen? Waar ligt de grens aan het voorzien in eigen inkomsten en wanneer is het punt bereikt dat de publieke omroep vercommercialiseert?

280.

Op welke wijze kan gestimuleerd worden dat universiteiten de aan hun gebonden onderzoekers in vaste dienst nemen en het aantal freelancers terugdringen?

281.

Is een indicatie te geven van de verdeling van onderzoeksmiddelen tussen onderzoek binnen de geesteswetenschappen, de bètawetenschappen, en aan onderzoeksterreinen binnen de topsectoren? Is hierin een verschuiving te zien, bezien over de afgelopen 20 jaar?

Kijken we naar de verdeling tussen wetenschapsgebieden voor het jaar 2012, dan hebben in de eerste geldstroom de landbouw-, de natuur- en technische wetenschappen relatief weinig onderzoekscapaciteit en hebben de sociale en geesteswetenschappen relatief veel onderzoekscapaciteit (relatief betekent ten opzichte van de verdeling bij alle geldstromen). In de tweede geldstroom hebben de landbouw-, de technische en de geesteswetenschappen een relatief gemiddelde onderzoekscapaciteit, hebben de natuurwetenschappen relatief veel onderzoekscapaciteit, hebben de economische en rechtswetenschappen relatief heel weinig onderzoekscapaciteit en hebben de gedrags- en maatschappijwetenschappen relatief weinig onderzoekscapaciteit.

Kijken we naar verschuivingen in de periode 1989–2011 op basis van onderzoeksuitgaven in de sector hoger onderwijs (universiteiten, universitaire medische centra en hogescholen) dan is de dominante verschuiving tussen wetenschapsgebieden die ten gunste van de medische wetenschappen (van 26 naar 33 procent). Andere wetenschapsgebieden leveren wat in: de alfa- en gammawetenschappen gaan van 31 naar 28 procent en de natuurwetenschappen gaan van 20 naar 17 procent. De andere gebieden blijven nagenoeg gelijk: de technische wetenschappen (van 17 naar 16 procent) en de landbouwwetenschappen (van 5 naar 6 procent).

282.

Waarom is gekozen voor de investering in cofinanciering en matching, en is de € 100 miljoen niet direct aan universiteiten uitgekeerd om in onderzoek te investeren?

Er wordt maximaal ingezet op Nederlandse deelname aan Europese onderzoeksprogramma’s. Daarom wordt er in totaal € 100 miljoen beschikbaar gesteld voor cofinanciering en matching. Hierbij is het doel de Nederlandse kennisinstellingen (wat betreft cofinanciering en matching) en het Nederlandse bedrijfsleven (wat betreft cofinanciering) optimaal te positioneren en accommoderen in hun deelname aan Europese programma’s in het kader van Horizon 2020. Er zijn verschillende redenen om deze middelen niet rechtstreeks aan de universiteiten toe te delen. Het betreft hier twee verschillende regelingen.

Cofinanciering betreft hier de bijdrage die door de nationale overheid vooraf moet worden geleverd aan een Europees programma om het voor de deelnemers in dat land mogelijk te maken mee te doen aan het programma. Voor dit doel is een bedrag van € 50 miljoen beschikbaar. Dit wordt onder meer ingezet voor het Europese technologieprogramma ECSEL en de daarmee samenhangende Eureka-clusters evenals voor het MKB programma Eurostars. Het bedrijfsleven is hier de primair beoogde doelgroep.

Matching betreft de bijdrage die een deelnemer moet leveren als hij een subsidie uit de EU ontvangt. De voor deze regeling beoogde deelnemers zijn onder andere universiteiten, hogescholen, NWO- en KNAW-instituten en TO2-instellingen. Het feit dat deze doelgroep breder is dan alleen universiteiten is één reden de middelen niet direct toe te voegen aan het budget van de universiteiten. Een tweede reden is dat de gekozen uitvoering door NWO het mogelijk maakt een prikkel in te bouwen. In de Toekomstvisie Wetenschap, die u later dit jaar ontvangt, zal nader worden ingegaan op de wijze waarop deze middelen ingezet worden voor deze matching. Het inzetten van dit bedrag voor matching leidt ertoe dat we voor de geinvesteerde euro’s meer terugkrijgen dan wanneer het bedrag direct naar universiteiten zou gaan.

283.

Kan een overzicht worden gegeven van de verdeling van de eerste en tweede geldstroom bezien over een langere periode? Hoe was deze verdeling in 1990, 2000, 2010 en 2005?

In onderstaande tabel is de ontwikkeling van de verschillende universitaire geldstromen weergegeven voor een reeks van jaren. De tabel is gebaseerd op de onderzoekscapaciteit in fte.

De tweede geldstroom heeft betrekking op het universitaire personeel, gefinancierd door NWO. De tabel laat een duidelijke verschuiving zien in geldstromen, met een afname van het aandeel eerste geldstroom ten gunste van zowel de tweede als derde geldstroom.

284.

Hoe groot is het aandeel van de NWO95 financiering in het geheel van de verschillende geldstromen? Is aan te geven of daar een verschuiving plaatsvindt of heeft plaatsgevonden over de afgelopen twee à drie decennia?

285.

Wat is het streefcijfer voor de sociale acceptatie van homoseksualiteit onder de bevolking?

286.

Op de post Subsidieregeling emancipatie 2011 onder «LHBT¹,» in Tabel 25.2, wordt in 2015 nog maar € 2.152.000 en in 2016 € 2.101.000 uitgegeven, terwijl dat in 2014 nog € 2.606.000 was; waarom vindt deze korting plaats en waarop wordt gekort?

287.

In Tabel 25.2 wordt de post Regeling sociale veiligheid LHBT jongeren op school teruggebracht van€ 632.000 in 2014 naar € 0 in 2015 en volgende jaren; waarop wordt gekort en waarom wordt er gekort op het thema Veiligheid van LHBT-jongeren op school?

288.

Waarom vinden kortingen plaats op de Subsidieregeling emancipatie – LHBT, Opdrachten – LHBT en op Bijdragen aan (inter)nationale organisaties – LHBT?

Op de Subsidieregeling emancipatie-vrouwen vindt geen korting plaats. De bedragen in de Begroting hebben betrekking op verplichtingen die zijn aangegaan vóór 1 juli 2011. Vanaf 2011 is de Subsidieregeling emancipatie 2011 in de plaats gekomen van de Subsidieregeling emancipatie-vrouwen. De wijziging van de Wet Overige OCW-subsidies (WOOS) en de inwerkingtreding van de Regeling OCW-subsidies (ROS) maakten het opstellen van een vernieuwde Subsidieregeling emancipatie noodzakelijk. Dit betekent echter niet een beleidsinhoudelijke wijziging.

Op de opdrachten in het kader van LHBT heeft geen korting plaatsgevonden. In 2013 is het budget zelfs eenmalig verhoogd in verband met het organiseren van de IDAHO- conferentie (International Day Against Homophobia) in mei 2013. Daarnaast is aan (inter)nationale organisaties-LHBT eenmalig een bijdrage geleverd bij wijze van cofinanciering van activiteiten waarvoor die organisaties subsidie uit het Europees Integratiefonds hebben verkregen.

289.

Welke uitgaven doet het Ministerie van OCW aan het thema «Migranten- en levensbeschouwelijke gemeenschappen» in het jaar 2015 en de navolgende jaren en waaraan worden deze uitgaven besteed, gezien het feit dat de regering aangeeft in de paragraaf «Migranten- en levensbeschouwelijke gemeenschappen» uit het hoofdstuk «Lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders» van de Hoofdlijnenbrief Emancipatiebeleid 2013–201696 te zullen bijdragen aan bespreekbaarheid en sociale acceptatie van LHBT’s uit migrantengemeenschappen?

290.

Welk bedrag wordt in de jaren 2015 en 2016 uitgetrokken voor het bereiken van de sociale veiligheid van LHBT-jongeren in het onderwijs, ook gezien de Hoofdlijnenbrief Emancipatiebeleid 2013–201697? Hoeveel zal in deze jaren door het Ministerie van OCW worden uitgegeven aan het ondersteunen van Gay-Straight Allianties op scholen?

In de midterm review die in november 2014 naar de Tweede Kamer zal worden gezonden, zal hierop worden ingaan. Sociale veiligheid van jongeren in het onderwijs en LHBT- jongeren in het bijzonder, blijft de komende jaren een speerpunt. Onder andere via het Plan van aanpak pesten (kamerstuknummer 29 240, nr 68), het tegengaan van discriminatie in het algemeen, monitoring, onderzoek en het ondersteunen van scholen bij de invoering van de kerndoelonderdelen seksualiteit en seksuele diversiteit. In april 2015 wordt een landelijke Onderwijsconferentie sociale veiligheid georganiseerd, waarin met name zal worden ingegaan op de veiligheid van LHBT-leerlingen. Ook gaat in 2015 de Inspectie van het Onderwijs onderzoeken hoe het staat met de invulling door scholen van de de kerndoelen ten aanzien van seksuele diversiteit. Ten slotte zullen de pabo’s, lerarenopleidingen en het Centrum School en Veiligheid binnenkort hun rapportage met aanbevelingen opleveren voor betere toerusting van leraren op het gebied van sociale veiligheid (waaronder pesten en seksuele diversiteit).

Sinds 2010 heeft OCW de GSA’s op scholen financieel ondersteund en dat zal ook in 2015 het geval zijn. Op dit moment zijn gesprekken gaande over de mogelijkheden om van de GSA’s in de toekomst een meer zelfstandig onderwijsprogramma te maken.

Voor het themaonderzoek, de ondersteuning van scholen (o.a. handreiking kerndoelen, onderwijsconferentie) en het verbetertraject voor de lerarenopleidingen wordt in 2015 ongeveer € 700.000 uitgetrokken.

291.

Hoeveel scholen hebben op dit moment een Gay-Straight Alliantie?

Er zijn 500 scholen met een Gay-Straight Alliantie (GSA). De leerlingen van die scholen organiseren jaarlijks de Paarse Vrijdag, een van de bekendste onderdelen van een GSA. Zij worden daarbij ondersteund door het COC. Op Paarse Vrijdag dragen leerlingen en docenten paarse kleding als statement tegen homo- en transfobie. De kracht van Paarse Vrijdag zit in het afgeven van een positief statement door leerlingen aan LHBT-leerlingen. Paarse Vrijdag wordt door veel scholen aangegrepen om voorlichting te geven over seksuele diversiteit.

Onder de 500 scholen met een GSA bevinden zich vooral vo-scholen, maar er zijn ook zo’n 40 mbo-scholen en de vraag in deze sector is groeiende.

292.

Welk deel van het budget voor LHBT-emancipatie op de OCW-begroting wordt in de jaren 2015 en 2016 uitgegeven aan de ondersteuning van LHBT-emancipatie buiten Nederland (Europa en de wereld)?

293.

Wat is de reden dat in de loop van het jaar het resterende deel van het subsidies en opdrachtenbudget juridisch verplicht wordt?

294.

Aan welke onderzoeken en symposia worden de middelen voor opdrachten voor zowel vrouwenemancipatie als LHBT-emancipatie besteed?

295.

Welke dienst verleent DUO in het kader van vrouwen- en LHBT-emancipatie?

296.

Aan welke activiteiten worden subsidies verleend om vrouwenemancipatie te bevorderen?

Sociale veiligheid van vrouwen, meisjes: Doel is het voorkomen en stoppen van geweld tegen vrouwen.

• – WE CAN Young:

  • • Uitvoering van de We CAN Young campagne in 15 centrumgemeenten, door lokale uitvoerders en jongeren i.s.m. gemeenten, met focus op verdere lokale verankering.

  • • Ontwikkelen social media campagne samen met jongeren.

• – Intergenerationeel geweld:

  • • Onderzoek naar intergenerationeel geweld met internationale vergelijking.

• – De nieuwe toekomst (begeleiden van slachtoffers huiselijk geweld naar de arbeidsmarkt):

  • • Slachtoffers van huiselijk geweld krijgen training en persoonlijke begeleiding van coaches, start uitrol van dit project in 4 provincies/ 8 gemeenten.

Vrouwen en gezondheid: doel is meer genderbewustzijn in de gezondheidszorg

• • Er is een alliantie opgericht, die een toer langs academische ziekenhuizen uitvoert, afspraken maakt met medische academische opleidingen en onderzoek doet.

Internationale polarisatie: doel is samenwerking en krachtenbundeling binnen en buiten Europa

• – In kaart brengen van krachtenveld (voor- en tegenstanders) van «tegenkrachten» voorafgaande aan de CSW.

• – Coördinatie van de NGO’s bij de voorbereiding, tijdens en na de CSW.

297.

Wordt er rijksbreed kennis gedeeld over succesvolle manieren voor het invullen van taakstellingen op apparaatskosten? Zo ja, maakt OCW daar gebruik van?

298.

Wanneer kan de Kamer de brief verwachten over de nadere invulling van de beleidsdoorlichtingen?

299.

Kan de regering een overzicht geven van een begroting van het aantal fte per onderwijssector voor de komende jaren zoals de tabel «personeel per onderwijssector» uit Kerncijfers 2009–2013 en de website «Trends in Beeld». Zo nee waarom niet?

300.

Kan de regering toelichten om wat voor soort taken het gaat bij de taakstelling van 13,3 procent op apparaatskostenbudget die voor een groot deel moeten komen van taakbeëindiging en herinrichting van het primaire proces door te «sturen op stoppen»?

Bovenop de taakstelling van Rutte I (deze loopt nog tot en met 2015) loopt de aanvullende taakstelling van 13,3 procent van Rutte II vanaf 2016 tot en met 2018.

Een groot deel van deze taakstelling wordt ingevuld door subsidieprocessen digitaal in te richten, waarbij bijvoorbeeld studenten via selfservice worden geholpen. Ook beoogde vereenvoudiging van bekostiging aan instellingen draagt bij aan invulling van de taakstelling. De rijksbrede herinrichting van de bedrijfsvoering levert ook een forse bijdrage. Tenslotte is er een generieke efficiencytaakstelling opgelegd om de taakstellingsplannen rond te krijgen.

301.

Klopt het dat er een subsidieregeling is voor popartiesten van het Fonds Podiumkunsten? Hoe vaak wordt deze toegekend? Kan de regering een overzicht geven aan welke artiesten deze subsidie is toegekend?

Het Fonds Podiumkunsten heeft een programmeringsregeling waarbij aan podia een subsidie wordt verstrekt. Die regeling kent een aantal subregelingen, waarvan er drie specifiek bedoeld zijn voor popmuziek. Daarnaast kent het Fonds Podiumkunsten een regeling voor internationale reiskosten (snelloket) die vooral door de vaak korte(re) voorbereidingstijd die gebruikelijk is in de muzieksector goed aansluit bij de praktijk. Deze geldt niet alleen voor popmuziek, maar ook voor kamermuziek, jazz en wereldmuziek.

Voor een overzicht van de subsidietoekenningen kunt u terecht op de website van het Fonds Podiumkunsten.98

302.

Welke artiesten ontvangen subsidie uit de Meerjarige activiteitensubsidie voor producerende instelling 2013–2016? Wat zijn de redenen waarom sommige artiesten deze regeling wel of niet krijgen toegewezen? Sluit de regeling voldoende aan bij de poppraktijk? Zou de regeling omgezet kunnen worden in een investeringsfonds?

Voor een overzicht van de subsidietoekenningen kunt u terecht op de website van het Fonds Podiumkunsten.99

Een meerjarige subsidie is bedoeld om instellingen een zekere mate van continuïteit te bieden die hun (artistieke) prestaties en publieksverbreding ten goede komen. Om in aanmerking te komen voor deze subsidie moet aan een aantal voorwaarden zijn voldaan: een minimaal aantal concerten/voorstellingen per jaar en een eigen inkomsten-eis. De instelling moet in staat zijn concreet aan te geven welke producties de komende twee jaar worden gerealiseerd.

In de brief aan uw Kamervan 18 december 2013100 is ingegaan op de ondersteuning van popmuziek in Nederland. In de brief over talentontwikkeling van 29 augustus 2014101 is aangekondigd dat € 3 miljoen beschikbaar komt voor kortlopende leningen aan jong talent, dus ook voor popartiesten.

303.

Waarom wordt de uitvoering van de motie van het lid Yücel102 om middelen te reserveren voor het bijscholen van vrouwen om de arbeidsmarktperspectieven te vergroten, betrokken bij laaggeletterdheid?

304.

Kan de regering de uitvoering van de motie van het lid Klaver103 specificeren?

In de desbetreffende motie is sprake van twee verzoeken aan de regering.

Ten eerste het verzoek tot het schrappen van de verhoging van de Cito-eindtoetsscore als doelstelling van het Regeringsbeleid. Dit verzoek is gehonoreerd door deze verhoging niet langer als doelstelling op te nemen in de tabel met indicatoren bij de beleidsagenda 2015. Wel is de gerealiseerde gemiddelde score op de centrale eindtoets basisonderwijs als beleidsrelevant kengetal opgenomen in de brede set met indicatoren voor de kwaliteit van het basisonderwijs. Uitdrukkelijk is daarbij geen streefwaarde opgenomen.

Verder bevatte de motie het verzoek om, met het onderwijsveld en de Tweede Kamer te komen tot nuttige criteria om de kwaliteit van het onderwijs te meten. In beleidsartikel 1 (primair onderwijs) is een eerste brede set indicatoren en kengetallen opgenomen die diverse aspecten van de onderwijskwaliteit in beeld brengt. In overleg met het onderwijsveld en de Inspectie van het Onderwijs wordt deze set de komende jaren nog verder ontwikkeld.

305.

Zijn bij het onderzoek van Sanquin over bloeddonatie van homoseksuelen ook experts van buiten Sanquin betrokken?

306.

In welke maand worden de onderzoeksresultaten over bloeddonatie door homoseksuelen verwacht?

307.

Wat betekent de komst van een online e-boekenportaal zoals Elly’s Choice voor de vaste boekenprijs?

308.

Wat betekent de komst van een online tweedehands e-boekenportaal zoals Tom Kabinet voor de vaste boekenprijs?

309.

Hoeveel e-boeken worden illegaal gedownload? Hoe verhoudt dit zich met de hoeveelheid legale verkoop van e-boeken?

310.

In hoeverre biedt de Wet op de vaste boekenprijs de mogelijkheid tot combinatieaanbiedingen (zoals het krijgen van een parkeerkaart bij de aankoop van een boek)?

311.

Is het als schrijver mogelijk om je auteursrecht op te eisen, net zoals dit het geval is bij muzikanten? Indien dit niet het geval is, zijn er juridische bezwaren om dit mogelijk te maken?

312.

Voor welke projecten krijgt het Europees Platform subsidie?