Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Inhoudsopgave

A.	Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel		2
B.	Begrotingstoelichting		3
1.	Leeswijzer		3
2.	Het beleid		3
	1)	Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties	3
	2)	Wettelijke grondslag	4
	3)	Organisatie	4
	4)	Eigen vermogen agentschappen	4
	5)	De beleidsartikelen	4
	6)	De niet-beleidsartikelen	18
3.	Financieel Beeld Zorg		22

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2014 wijzigingen aan te brengen in de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

Tevens wordt in onderdeel B een actueel beeld gegeven van de uitgaven onder het Budgettair Kader Zorg (BKZ) en van de financiering van de zorgsector in het jaar 2014.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, E.I. Schippers

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

De mutaties in deze suppletoire begroting bestaan uit herschikkingen binnen de begrotingsuitgaven of binnen de premie-uitgaven, uit overboekingen van en naar andere begrotingshoofdstukken, uit financieringsverschuivingen tussen premiemiddelen en begrotingsmiddelen en uit middelen die generaal aan de VWS-begroting zijn toegevoegd, dan wel middelen die generaal vrijvallen. De gepresenteerde cijfers sluiten aan bij de Voorjaarsnota 2014, die de Minister van Financiën aan de Tweede Kamer aanbiedt.

Om de leesbaarheid van de toelichting op de beleidsartikelen te bevorderen zijn de volgende uitgangspunten toegepast:

• 1. Naast de beleidsmatig relevante mutaties worden de mutaties toegelicht als het hiermee gepaard gaande bedrag voor de uitgaven en ontvangsten op een artikelonderdeel hoger is dan 2% van de vastgestelde begroting of groter dan € 2 miljoen. Eveneens kunnen bedragen onder deze norm worden toegelicht indien politiek relevant.

• 2. Mutaties die afzonderlijk lager zijn dan deze normen en/of die betrekking hebben op interne verrekeningen binnen de administratie van VWS, staan gesaldeerd toegelicht met de algemene tekst «Overige mutaties». Hierdoor kan dat saldo op de post «overige mutaties» uiteindelijk hoger zijn dan de bovengenoemde criteria.

• 3. Voor wat betreft de verplichtingenmutaties wordt per artikel enkel het saldo weergegeven.

2. Het beleid

2.1 Overzicht belangrijkste uitgaven- en ontvangstenmutaties

Overzicht belangrijkste suppletoire uitgavenmutaties 2014 (bedragen x € 1.000).

	Art.	Uitgaven 2014
Stand oorspronkelijk vastgestelde begroting		14.817.147
Belangrijkste suppletoire mutaties:
Loonbijstelling kader Rijksbegroting	11	11.476
Kasschuif CIZ transitie	3	15.000
Transitie jeugdzorgplus-instellingen	5	17.000
Uitvoeringskosten wanbetalers en onverzekerden	2	12.413
Bijdrage in de kosten van kortingen (BIKK)	3	382.500
Bijstelling zorgtoeslag	8	– 504.652
Overige mutaties		– 100.760
Stand 1e suppletoire begroting 2014		14.851.644

Overzicht belangrijkste suppletoire ontvangsten mutaties 2014 (bedragen x € 1.000).

	Art.	Ontvangsten 2014
Stand oorspronkelijk vastgestelde begroting		72.662
Belangrijkste suppletoire mutaties:
De ontvangstenraming wanbetalers en onverzekerden wordt op een realistisch niveau gebracht	2	20.000
Bijstelling ontvangstenraming in verband met verwacht ontvangsten uit onderlinge dienstverlening tussen de projectdirectie Antonie van Leeuwenhoek terrein en het RIVM.	10	23.561
Overige mutaties		4.297
Stand 1e suppletoire begroting 2014		120.520

2.2 Wettelijke grondslag

In deze paragraaf worden de uitgaven vermeld waarvoor deze begrotingswet de wettelijke basis vormt.

Artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering Wereldoorlog II

• – Ter behoud van een landelijk dekkend netwerk van maatschappelijk werk ten behoeve van oorlogsgetroffenen en verzetsdeelnemers heeft Stichting de Basis te Doorn het maatschappelijk werk van de Openbare Geestelijke Gezondheidszorg instellingen overgenomen. Om het verschil in de kosten tussen het overgenomen maatschappelijk werk van deze OGG instellingen en de benodigde personele formatie om dit werk te kunnen uitvoeren, op te kunnen vangen, ontvangt de St. de Basis in 2014 een subsidie van € 462.024,–.

• – VWS bekostigt de vervoerskosten en de niet op grond van een wettelijke regeling of ziektekostenregeling vergoede kosten van behandeling bij stichting Centrum 45, inclusief de noodzakelijke verblijfskosten. Voor 2014 bedraagt deze vergoeding € 216.150,–.

2.3 Organisatie

Bij de opheffing van het agentschap Nederlands Vaccin Instituut (NVI) eind 2012 zijn de resterende activiteiten van het NVI samengevoegd met vaccinologietaken van het RIVM en de taken van het Facilitair Bedrijf van het RIVM die verbonden zijn met het Antonie van Leeuwenhoek terrein (ALT). Deze onderdelen zijn ondergebracht in een tijdelijke uitvoerende projectdirectie ALT. Mede gelet op het tijdelijke karakter van de projectdirectie zijn de met deze wijziging samenhangende mutaties – evenals in 2013 – niet opgenomen in de oorspronkelijke begroting, maar verwerkt in de eerste suppletoire begroting.

2.4 Eigen vermogen agentschappen

Op artikel 11 wordt het afromen van het eigen vermogen van het CIBG en de jeugdinstellingen toegelicht. De uitzondering op het eigen vermogen van het RIVM wordt vanaf het boekjaar 2013 niet langer gecontinueerd. Deze uitzondering betrof de financiering van de voorraden vaccins die het RIVM moet aanhouden om de leveringen van vaccins ter uitvoering van het Rijksvaccinatieprogramma te kunnen garanderen. Het niet verlengen van de uitzonderingspositie betekent dat het eigen vermogen van het RIVM vanaf 2013 gebonden is aan de normale maximumomvang van 5% van de gemiddelde jaaromzet, berekend over de laatste drie jaar. Gevolg hiervan is dat het eigen vermogen van het RIVM met circa € 18,2 miljoen wordt afgeroomd door tegelijkertijd de vordering die het RIVM op het moederdepartement heeft (circa € 36 miljoen) met circa € 18,2 miljoen te verlagen.

2.5 De beleidsartikelen

Artikel 1 Volksgezondheid

Budgettaire gevolgen van beleid Artikel 1 Volksgezondheid (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	494.520	0	– 19.668	474.852	5.907	5.846	5.843	10.841
Uitgaven	497.952	0	– 14.015	483.937	5.997	5.846	5.843	10.841
Waarvan juridisch verplicht	99%
1. Gezondheidsbescherming	97.489	0	4.313	101.802	5.955	5.955	5.955	10.955
Subsidies	9.652	0	– 5.698	3.954	– 5.017	– 5.017	– 5.017	– 17
waarvan onder andere:
Uitvoering landelijke nota gezondheidsbeleid / Nationaal Programma preventie	8.617	0	– 5.516	3.101	– 5.000	– 5.000	– 5.000	0
Crisisbeheersing Volksgezondheid	813	0	– 207	606	0	0	0	0
Communicatie verhoging leeftijd alcohol en tabak naar 18 jaar	182	0	0	182	0	0	0	0
Opdrachten	1.910	0	202	2.112	– 31	118	– 132	– 132
waarvan onder andere:
Crisisbeheersing Volksgezondheid	268	0	0	268	0	0	0	0
Nieuwe etikettering huishoudchemicaliën	417	0	0	417	0	0	0	0
Bijdrage aan agentschappen	85.626	0	9.887	95.513	11.184	11.035	11.285	11.285
waarvan onder andere:
Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit	69.632	0	8.442	78.074	11.792	12.100	12.196	12.120
RIVM: wettelijke taken en beleidsondersteuning zorgbreed	15.126	0	1.443	16.569	– 788	– 788	– 788	– 788
Bijdrage aan medeoverheden	301	0	– 78	223	– 181	– 181	– 181	– 181
waarvan onder andere:
College Toetsing	301	0	– 100	201	– 181	– 181	– 181	– 181
2. Ziektepreventie	328.040	0	– 18.555	309.485	67	– 83	– 112	– 114
Subsidies	206.535	0	– 1.915	204.620	0	0	0	0
waarvan onder andere:
Ziektepreventie	6.891	0	– 1.105	5.786	214	0	0	0
Ziektepreventie Caribisch Nederland	1.200	0	0	1.200	0	0	0	0
Jeugdgezondheidszorg	3.351	0	– 297	3.054	– 214	0	0	0
RIVM/ Uitvoering Subsidieregeling Publieke Gezondheid	183.355	0	– 363	182.992	150	150	150	150
RIVM:Infectieziektebestrijding en/of bevordering seksuele gezondheid	11.738	0	– 150	11.588	– 150	– 150	– 150	– 150
Opdrachten	8.536	0	– 8.536	0	106	106	105	104
waarvan onder andere:
(Vaccin)onderzoek	8.536	0	– 8.640	– 104	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	112.878	0	– 8.013	104.865	– 39	– 189	– 217	– 218
waarvan onder andere:
RIVM/ Opdrachtverlening Centra	81.341	0	1.014	82.355	– 408	– 858	– 82	– 1.431
Bevolkingsonderzoeken	29.715	0	– 8.806	20.909	369	669	– 135	1.213
RIVM/ Ontwikkelingen technologie en demografie	1.601	0	0	1.601	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	91	0	– 91	0	– 93	– 93	– 92	– 91
Extra contactmoment JGZ	91	0	– 91	0	– 93	– 93	– 92	– 91
3. Gezondheidsbevordering	52.340	0	487	52.827	– 25	– 26	0	0
Subsidies	33.037	0	1.162	34.199	919	545	735	683
waarvan onder andere:
Preventie van schadelijk middelengebruik (alcohol, drugs en tabak)	6.872	0	– 3.257	3.615	– 3.001	– 3.443	– 3.593	– 3.592
Verslavingszorg	1.364	0	6.309	7.673	6.145	6.087	6.087	6.087
Gezonde voeding en gezond gewicht / JOGG	– 1.539	0	11.769	10.230	9.713	9.180	9.182	9.182
Gezonde leefstijl jeugd	11.757	0	– 11.757	0	– 8.390	– 7.855	– 7.854	– 7.854
Letselpreventie	3.742	0	1.067	4.809	1.211	1.186	1.186	1.011
Subsidies ter bevordering kwaliteit en toegankelijkheid zorg	3.179	0	0	3.179	0	0	0	0
Subsidies ter bevordering van seksuele gezondheid	4.486	0	0	4.486	0	0	0	0
Opdrachten	4.319	0	– 492	3.827	– 697	– 748	– 863	– 812
waarvan onder andere:
Preventie schadelijk middelengebruik (alcohol, drugs en tabak)	403	0	320	723	0	0	0	0
Letselpreventie	0	0	50	50	75	75	75	75
Gezonde voeding en gezond gewicht / JOGG	0	0	285	285	200	200	200	200
Bijdragen aan agentschappen	710	0	– 350	360	– 400	– 476	– 526	– 526
RIVM: Voedsel consumptiepeiling	221	0	– 101	120	– 101	– 101	– 101	– 101
RIVM: Monitoring, opdr., KV-en e.d.	489	0	– 249	240	– 299	– 375	– 425	– 425
Bijdrage aan medeoverheden	14.274	0	167	14.441	153	653	654	655
Heroinebehandeling op medisch voorschrift	14.274	0	5	14.279	153	153	154	155
4. Ethiek	20.083	0	– 260	19.823	0	0	0	0
Subsidies	1.660	0	– 100	1.560	– 50	– 50	– 50	– 50
Beleid Medische Ethiek	1.660	0	– 100	1.560	– 50	– 50	– 50	– 50
Opdrachten	0	0	100	100	50	50	50	50
Bijdrage aan agentschappen	3.804	0	0	3.804	0	0	0	0
CIBG: Uitvoeringstaken medische ethiek	3.804	0	0	3.804	0	0	0	0
Bijdrage aan ZBO's en RWT's	14.619	0	– 260	14.359	0	0	0	0
CVZ: Rijksbijdrage abortusklinieken	13.006	0	882	13.888	0	0	0	0
Centrale Commissie Mensgebonden Onderzoek	1.613	0	– 1.142	471	0	0	0	0
Ontvangsten	11.003	0	0	11.003	0	0	0	0
waarvan onder andere:
Bestuurlijke boetes	4.252	0	0	4.252	4.252	8.504	17.008	29.764

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Gezondheidsbescherming

Subsidies

Dit betreft met name een overboeking naar het Gemeentefonds in verband met het kabinetsbesluit tot uitbreiding van de doeluitkering «Gezond in de stad» met € 5 miljoen voor de periode 2014–2017. Een aantal middelgrote steden en plattelandsgemeenten in met name de krimpgebieden kan hierdoor ook wijkgericht werken aan gezondheidsachterstanden.

Bijdrage aan agentschappen

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) staat onder druk. De opstapeling van verschillende taakstellingen, de fusietrajecten van de afgelopen jaren en diverse incidenten en crises hebben zichtbaar gemaakt dat het toezicht van de NVWA verbetering en versterking behoeft. Het toezicht van de NVWA is van groot belang voor het borgen van het publieke belang van de volksgezondheid (waaronder voedselveiligheid, productveiligheid, dier- en plantgezondheid). Het Plan van Aanpak NVWA om de verbeteringen bij de NVWA door te voeren is met de gezamenlijke brief van de Staatssecretaris van EZ en de Minister van VWS aan de Tweede Kamer aangeboden (kamerstuk 2013–2014, 33 835 nr. 1). Hiervoor is in 2014 € 8,4 miljoen budget toegevoegd. De resterende mutatie van € 0,3 miljoen is het saldo van een aantal technische overhevelingen.

2. Ziektepreventie

Opdrachten

Dit is een overboeking van budget naar de projectdirectie Antonie van Leeuwenhoek terrein (ALT) voor vaccinonderzoek (€ 6 miljoen), ontwikkeling van het RSV-vaccin (€ 1 miljoen) en onderzoek naar alternatieven voor dierproeven (€ 1,7 miljoen).

Bijdrage aan agentschappen

Het budget is met € 7,8 miljoen verlaagd. Dit wordt met name veroorzaakt door een afboeking van € 9,6 miljoen met betrekking tot antivirale middelen.

4. Ethiek

Bijdrage aan ZBO’s en RWT’s

Het betreft een technische mutatie van € 1,1 miljoen ten behoeve van apparaatsuitgaven bij het CCMO in verband met Verantwoord Begroten van artikel 1 naar artikel 10 apparaatsuitgaven.

Artikel 2 Curatieve zorg

Budgettaire gevolgen van beleid Artikel 2 Curatieve zorg (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	2.692.612	0	48.524	2.741.136	– 48.607	8.175	10.150	2.000
Uitgaven	2.733.958	0	– 10.746	2.723.212	10.663	8.175	10.150	2.000
Waarvan juridisch verplicht	99%
1. Kwaliteit en veiligheid	99.543	0	18.336	117.879	12.301	9.527	10.150	2.000
Subsidies	91.824	0	17.295	109.119	12.220	10.360	10.005	1.855
waarvan onder andere:
Integrale Kankercentrum	27.390	0	0	27.390	0	0	0	0
Nederlands Kanker Instituut	17.354	0	0	17.354	0	0	0	0
Patiëntveiligheid curatieve zorg	846	0	0	846	0	0	0	0
Subsidies in relatie tot zwangerschap en geboorte	1.440	0	73	1.513	233	430	438	159
Registratie en uitwisseling zorggegevens (PALGA)	3.590	0	0	3.590	0	0	0	0
Perinataal Webbased dossier	500	0	0	500	0	0	0	0
NICTIZ	5.000	0	0	5.000	0	0	0	0
Stichting Lareb: bijwerkingenregistratie voor vaccins en teratologie informatie service	1.225	0	0	1.225	0	0	0	0
Nederlandse Transplantatie Stichting en regio's landelijke implementatie pilots orgaandonatie	8.577	0	0	8.577	0	0	0	0
Nederlandse Transplantatie Stichting	3.095	0	0	3.095	0	0	0	0
Regeling Donatie bij leven	800	0	0	800	0	0	0	0
Herhaalstudie IPCI / Harm	0	0	0	0	0	0	0	0
Stitching Life Sciences & Health/ LSH Plaza	14.252	0	5.473	19.725	4.286	1.527	2.150	2.000
Topinstituut Pharma	0	0	0	0	0	0	0	0
UMCG ten behoeve van het project LifeLines	4.601	0	0	4.601	0	0	0	0
Experiment topklinische ziekenhuizen	0	0	6.000	6.000	8.000	8.000	8.000	0
Schadeloosstelling	0	0	4.200	4.200	0	0	0	0
Opdrachten	4.412	0	1.586	5.998	630	– 356	622	622
Bijdragen aan agentschappen	3.107	0	– 395	2.712	– 337	– 318	– 318	– 318
CIBG: Donorregister	3.031	0	– 431	2.600	– 373	– 354	– 354	– 354
Agentschap NL: beheer subsidies LSH en TI Pharma	76	0	0	76	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's en RWT's	150	0	– 100	50	– 212	– 159	– 159	– 159
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	50	0	– 50	0	0	0	0	0
2. Toegankelijkheid en betaalbaarheid van de zorg	2.550.873	0	– 2.366	2.548.507	– 1.638	– 1.352	0	0
Subsidies	13.214	0	– 1.356	11.858	– 1.498	– 1.498	– 998	– 998
waarvan onder andere:
Eerstelijns gezondheidscentra in VINEX-gebieden	2.000	0	0	2.000	0	0	0	0
Anonieme e-mental health	2.000	0	0	2.000	0	0	0	0
Stichting Patiëntvertrouwenspersoon	4.882	0	0	4.882	0	0	0	0
Stichting Familievertrouwenspersoon	1.080	0	0	1.080	0	0	0	0
Stichting Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik	477			477
Bekostiging	2.530.500	0	0	2.530.500	0	0	0	0
Rijksbijdrage Zorgverzekeringsfonds voor financiering van verzekerden 18-	2.498.500	0	0	2.498.500	0	0	0	0
Zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen	32.000	0	0	32.000	0	0	0	0
Opdrachten	5.585	0	– 707	4.878	– 432	– 152	700	700
waarvan onder andere:
Programma Verspilling in de zorg	425	0	– 92	333	– 92	0	0	0
Bijdrage aan agentschap	958	0	292	1.250	292	298	298	298
CIBG: Farmatec	958	0	292	1.250	292	298	298	298
Bijdrage aan ZBO's en RWT's	616	0	– 595	21	0	0	0	0
Zorginstituut Nederland Compensatie kosten van zorg illegalen en andere onverzekerbare vreemdelingen	616	0	– 595	21	0	0	0	0
3. Bevorderen werking van het stelsel	83.542	0	– 26.716	56.826	0	0	0	0
Subsidies	2.829	0	– 2.271	558	– 11.013	– 11.013	– 11.012	– 11.012
waarvan onder andere:
Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeringen	325	0	0	325	0	0	0	0
Zorgfraudebestrijding	1.723	0	– 1.588	135	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	28.166	0	– 4.200	23.966	0	0	0	0
Overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel	28.166	0	– 4.200	23.966	0	0	0	0
Opdrachten	4.054	0	532	4.586	11.048	11.048	11.047	11.047
waarvan onder andere:
Risicoverevening	1.407	0	0	1.407	0	0	0	0
Uitvoering zorgverzekeringstelsel	1.215	0	0	1.215	0	0	0	0
Bijdragen aan agentschappen	23.735	0	– 1.780	21.955	0	0	0	0
waarvan onder andere:
CJIB: Onverzekerden en wanbetalers	23.735	0	– 1.780	21.955	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's en RWT's	20.633	0	– 14.872	5.761	0	0	0	0
SVB en Zorginstituut Nederland Onverzekerden en wanbetalers	10.633	0	– 10.633	0	0	0	0	0
Zorginstituut Nederland: Doorlichten pakket (Stringent Pakketbeheer)	10.000	0	– 4.239	5.761	0	0	0	0
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken	4.125	0	– 4.125	0	– 35	– 35	– 35	– 35
Bijdrage C2000	4.125	0	– 4.125	0	– 35	– 35	– 35	– 35
Ontvangsten	35.853	0	20.000	55.853	10.000	0	0	0
waarvan onder andere:
Ontvangsten wanbetalers	34.800	0	20.000	54.800	10.000	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Kwaliteiten veiligheid

Subsidies: experiment topklinische ziekenhuizen

Voor 2014 is een budget van € 6 miljoen toegezegd aan een aantal STZ-ziekenhuizen voor een experiment waarmee een combinatie van zeer specialistische zorg en onderzoek in bovengenoemde ziekenhuizen gefinancierd kan worden.

Subsidies: schadeloosstelling

Dit betreft een oude garantiestelling van VWS uit 2003 waarbij het ministerie zich garant heeft gesteld voor maximaal 4,2 mln rond de afstoting van oude gebouwen van voorheen het Clara en Zuiderziekenhuis

3. Bevorderen werking van het stelsel

Inkomensoverdrachten

Dit betreft een technische ramingsbijstelling van de overgangsregeling FLO/VUT ouderenregeling ambulancepersoneel.

Bijdragen aan ZBO’s en RWT’s en bijdragen aan agentschappen: Onverzekerden en wanbetalers

Dit is een overboeking van € 12,4 miljoen naar artikel 4 voor de bijdrage aan Zorginstituut Nederland in het kader van de regeling wanbetalers en onverzekerden.

Bijdrage ZBO’s en RWT’s: Zorginstituut Nederland: Doorlichten pakket (Stringent Pakketbeheer)

Dit is een overboeking van € 1,9 miljoen naar artikel 4 voor de bijdrage aan het Zorginstituut Nederland in verband met de beheerskosten van het project Stringent Pakketbeheer. Daarnaast is € 1,5 miljoen afgeboekt als gevolg van lagere onderzoekskosten voor het project Stringent Pakketbeheer bij het Zorginstituut Nederland.

Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken

Dit is een overboeking naar het Ministerie van VenJ. Het betreft de jaarlijkse bijdrage van VWS aan de exploitatiekosten van C2000 (– € 4,1 miljoen)

Ontvangsten

Op basis van de meest recente inzichten zijn de ontvangsten hoger dan geraamd. Daarom wordt de raming van de ontvangsten in het kader van de aanpak van wanbetalers met € 20 miljoen verhoogd.

Artikel 3 Maatschappelijke ondersteuning en langdurige zorg

Budgettaire gevolgen van beleid Artikel 3 Maatschappelijke ondersteuning en langdurige zorg (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	4.193.311	0	391.248	4.584.559	407.140	420.620	464.169	491.650
Uitgaven	4.193.291	0	391.248	4.584.539	407.140	420.620	464.169	491.650
Waarvan juridisch verplicht	98%
1. Participatie en zelfredzaamheid van mensen met beperkingen	206.394	5.500	– 6.759	205.135	6.410	6.650	6.650	6.650
Subsidies	42.555	0	2.000	44.555	1.000	1.000	1.000	1.000
waarvan onder andere:
Movisie	7.939	0	0	7.939	0	0	0	0
Geweld in afhankelijkheidsrelaties	12.400	0	0	12.400	0	0	0	0
Mezzo	3.107	0	0	3.107	0	0	0	0
Bekostiging	432	0	0	432	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	86.627	11.000	– 6.000	91.627	11.000	11.000	11.000	11.000
Mantelzorgcompliment	86.627	11.000	– 6.000	91.627	11.000	11.000	11.000	11.000
Opdrachten	70.780	– 5.500	– 2.759	62.521	– 5.590	– 5.350	– 5.350	– 5.350
waarvan onder andere:
Bovenregionaal gehandicaptenvervoer	60.510	0	0	60.510	0	0	0	0
Geweld in afhankelijkheidsrelaties	3.112	– 3.100	– 2.218	– 2.206	– 4.053	– 4.053	– 4.053	– 4.053
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	3.000	0	0	3.000	0	0	0	0
SVB: uitvoering Regeling maatschappelijke ondersteuning	3.000	0	0	3.000	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	3.000	0	0	3.000	0	0	0	0
VenJ: opvang minderjarige meisjes	1.800	0	0	1.800	0	0	0	0
Gemeentefonds: opvang speciale doelgroepen	1.200	0	0	1.200	0	0	0	0
2. Zorgdragen voor langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten	3.986.897	– 5.500	397.576	4.379.404	400.730	413.970	457.519	485.000
Subsidies	207.656	– 2.750	22.406	227.312	– 2.868	– 18.642	– 2.830	– 2.831
waarvan onder andere:
Centrum Indicatiestelling Zorg	106.745	0	15.000	121.745	0	– 15.000	0	0
Aanpak fraude persoonsgebonden budget	17.500	0	0	17.500	0	0	0	0
Subsidieregeling palliatieve zorg	18.943	0	0	18.943	0	0	0	0
Kwaliteitsverbetering palliatieve zorg	7.642	0	0	7.642	0	0	0	0
Programma «In voor zorg!»	18.400	0	0	18.400	0	0	0	0
Stichting Centrum Consultatie en expertise	9.873	0	0	9.873	0	0	0	0
Vilans	5.268	0	0	5.268	0	0	0	0
Integraal Kankercentrum Nederland	6.400	0	0	6.400	0	0	0	0
PGB trekkingsrechten	0	0	12.847	12.847	0	0	0	0
Bekostiging	3.758.800	0	382.500	4.141.300	415.800	440.800	464.800	491.400
Bijdrage in de kosten van kortingen (BIKK)	3.758.800	0	382.500	4.141.300	415.800	440.800	464.800	491.400
Opdrachten	18.427	– 2.750	– 7.126	8.551	– 10.202	– 8.188	– 4.451	– 3.569
waarvan onder andere:
Aanpak fraude persoonsgebonden budget	2.500	0	– 2.350	150	0	0	0	0
Programma «Kwaliteit palliatieve zorg'	2.547	0	– 1.900	647	– 1.900	– 800	0	0
Programma «Informatievoorziening zorg en ondersteuning'	4.000	0	– 1.369	2.631	0	0	0	0
Zorg en dwang	1.500	0	0	1.500	0	0	0	0
Deltaplan Dementie	1.750	0	– 1.750	0	– 1.750	– 1.750	0	0
Nationaal Programma Ouderenzorg	3.000	0	– 1.120	1.880	– 2.070	– 2.930	– 1.781	– 900
Bijdrage aan agentschappen	0	0	2.227	2.227	0	0	0	0
CIBG: Opdrachtgeverschap WTZi	0	0	2.227	2.227	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO’s/RWT’s	2.014	0	– 2.000	14	– 2.000	0	0	0
CVZ: AWBZ-brede zorgregistratie	2.014	0	– 2.000	14	– 2.000	0	0	0
Ontvangsten	3.441	0	0	3.441	0	0	0	0

Toelichting mutaties nota van wijziging

Het budget voor mantelzorg wordt verhoogd met € 11 miljoen. De dekking vindt plaats binnen artikel 3. Het betreft € 5,5 miljoen minder projectsubsidies en opdrachten op het gebied van geweld in afhankelijkheidsrelaties, informele zorg en werking Wmo en € 5,5 miljoen minder projectsubsidies en opdrachten toegankelijkheid en kwaliteit langdurige zorg.

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Participatie en zelfredzaamheid van mensen met beperkingen

Inkomensoverdrachten

Een overboeking van € 6.000 miljoen met betrekking tot middelen voor de decentralisatie-uitkering Mantelzorg zodat de gemeenten activiteiten kunnen ontwikkelen om de mantelzorgondersteuning naar een hoger niveau te tillen. Op het moment dat het wetsvoorstel WMO 2015 in werking treedt, wordt integraal maatwerk in de praktijk geleverd. Hiermee moet een merkbare verbetering van de ondersteuning van de individuele mantelzorger in de gemeente worden gerealiseerd.

Opdrachten

Dit betreft een toevoeging aan de decentralisatie-uitkering vrouwenopvang voor de voorbereiding van regiovisies van 35 centrumgemeenten à € 75.000,- per centrumgemeenten, totaal € 2,6 miljoen.

2. Zorgdragen voor langdurige zorg tegen maatschappelijk aanvaardbare kosten

Subsidies: CIZ

CIZ moet worden voorbereid op de taak die zij in het kader van de wet Langdurige Zorg per 1 januari 2015 krijgt. In 2014 en 2015 leiden de werkzaamheden die het CIZ maakt tot meerkosten, te weten € 21,4 miljoen in 2014 en € 3,6 miljoen in 2015. Deze kunnen door middel van een kasschuif worden gedekt uit het overschot dat ontstaat in de jaren 2016 en verder.

Subsidies: PGB Trekkingsrechten

Betreft kostenopgave van de SVB om de trekkingsrechten PGB vorm te geven. Betreft kosten zoals IT, huisvesting, aanpassen van de organisatie en personeelslasten voor totaal € 12,8 miljoen.

Bekostiging

De uitgavenraming BIKK wordt naar aanleiding van het Centraal Economisch Plan (CEP) van het Centraal Planbureau bijgesteld (€ 382,5 miljoen).

Opdrachten

Voor de aanpak van fraude is € 2,4 miljoen overgeboekt naar het Ministerie van Sociale Zaken en Wetenschap.

Bijdrage aan agentschappen

Voor de uitvoering van werkzaamheden in het kader van de Wtzi door het CIBG is € 2,2 miljoen overgeboekt vanuit subsidies.

Artikel 4 Zorgbreed beleid

Budgettaire gevolgen van beleid Artikel 4 Zorgbreed beleid (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	694.225	0	47.329	741.554	– 3.776	12.867	5.026	4.115
Uitgaven	697.717	0	37.829	735.546	16.724	12.867	5.026	4.115
Waarvan juridisch verplicht	97%
1. Positie cliënt	26.934	0	– 430	26.504	70	– 930	– 930	– 930
Subsidies	22.878	0	3	22.881	275	458	550	550
Patiënten- en gehandicaptenorganisaties	22.698	0	– 239	22.459	– 2	186	550	550
Overig positie cliënt	180	0	242	422	277	272	0	0
Opdrachten	2.602	0	156	2.758	– 26	– 26	– 26	– 26
waarvan onder andere:
Ondersteuning cliënt organisaties	2.437	0	0	2.437
Bijdrage aan baten-lastendiensten	1.454	0	– 589	865	– 179	– 1.362	– 1.454	– 1.454
waarvan onder andere:
CIBG: uitvoering subsidieregeling	1.333	0	– 930	403	– 930	– 930	– 930	– 930
2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt	299.230	0	– 2.135	297.095	– 2.290	– 1.320	– 1.495	– 1.255
Subsidies	288.546	0	– 550	287.996	– 790	– 820	– 995	– 755
waarvan onder andere:
Stageplaatsen zorg / Stagefonds	110.000	0	0	110.000	0	0	0	0
Publieke Gezondheidszorgopleidingen	18.323	0	0	18.323	0	0	0	0
Aanpassing opleidingscurricula	5.000	0	0	5.000	0	0	0	0
Vaccinatie stageplaatsen zorg	3.850	0	0	3.850	0	0	0	0
Opleiding tot verpleegkundig specialist/physician assistant	34.775	0	0	34.775	0	0	0	0
Opleiding tot ziekenhuisarts	5.842	0	0	5.842	0	0	0	0
Capaciteitsorgaan	1.625	0	0	1.625	0	0	0	0
Regionaal arbeidsmarktbeleid	7.500	0	0	7.500	0	0	0	0
Veilig werken in de zorg	3.196	0	0	3.196	0	0	0	0
Opdrachten	2.115	0	– 1.585	530	– 1.500	– 500	– 500	– 500
Bijdragen aan agentschappen	7.903	0	0	7.903	0	0	0	0
waarvan onder andere:
CIBG: Bijdrage voor onder andere UZI-register, BIG-register, SVB-Z	5.300	0	3.019	8.319
Bijdrage ZBO’s/ RWT	666	0	0	666	0	0	0	0
CVZ: sectie Zorgberoepen en opleidingen	666	0	0	666	0	0	0	0
3. Kwaliteit, transparantie en kennisontwikkeling	89.359	0	23.462	112.821	11.312	9.717	2.051	900
Subsidies	5.042	0	170	5.212	139	121	71	71
Nivel	5.042	0	170	5.212	139	121	71	71
Opdrachten	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdrage aan agentschappen	2.370	0	– 1.105	1.265	– 139	– 121	– 71	– 71
CIBG: JMV	800			800
RIVM: Zorgbalans	650		– 650	0	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO’s/ RWT’s	81.947	0	24.397	106.344	11.312	9.717	2.051	900
ZonMw: programmering	81.947	0	24.397	106.344	11.312	9.717	2.051	900
ZonMw: exploitatie	0	0	0	0	0	0	0	0
4. Inrichten uitvoeringsactiviteiten	193.292	0	19.891	213.183	7.400	5.400	5.400	5.400
Subsidies	256	0	0	256	0	0	0	0
Uitvoering Wtcg	256	0	0	256	0	0	0	0
Bijdrage aan ZBO's en RWT's	189.636	0	20.259	209.895	7.421	5.419	5.419	5.419
waarvan onder andere:
CAK	92.950	0	– 925	92.025	0	0	0	0
NZA	43.231	0	5.541	48.772	6.900	6.900	6.900	6.900
CVZ	48.436	0	17.247	65.683	1.999	– 1	0	2
CBZ	1.400	0	– 508	892	– 450	– 450	– 450	– 450
CSZ	2.615	0	– 92	2.523	– 105	– 110	– 115	– 120
Opdrachten	3.400	0	– 368	3.032	– 42	– 38	– 38	– 38
waarvan onder andere:
TNO centrum Zorg en Bouw	2.370	0	0	2.370
Uitvoering Wtcg	907	0	– 420	487	0	0	0	0
5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland	88.902	0	– 3.459	85.443	232	0	0	0
Bekostiging	88.902	0	– 3.459	85.443	232	0	0	0
Zorg en welzijn	84.192	0	– 91	84.101	0	0	0	0
Jeugdzorg	4.710	0	– 3.368	1.342	232	0	0	0
6. Voorkomen fraude	0	0	500	500	0	0	0	0
Opdrachten	0	0	500	500	0	0	0	0
Ontvangsten	4.858	0	0	4.858	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

2. Opleidingen, beroepenstructuur en arbeidsmarkt

Bijdragen aan agentschappen

Deze overboeking is het gevolg van fluctuaties in de productie van het UZI register en van een aanpassing van de tariefstelling.

3. Kwaliteit, transparantie en kennisontwikkeling

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

Dit betreft bijdragen aan ZonMw van in totaal € 10,3 miljoen voor de uitvoering van diverse programma's en onderzoeken. De belangrijkste mutaties betreffen vanuit artikel 1 (€ 1,3 miljoen) voor het programma Richtlijnen Jeugdgezondheidszorg en het Onderzoek vergelijking ontlastingstesten bevolkingsonderzoek darmkanker en vanuit artikel 3 (€ 6,4 miljoen) in verband met het Verbeterprogramma palliatieve zorg, het Programma Memorabel (Deltaplan dementie), het Nationaal programma ouderenzorg en een overboeking van het Ministerie van Economische Zaken (€ 0,5 miljoen) voor het programma Meer kennis met minder dieren. Daarnaast is 14 miljoen overgeboekt van artikel 6 voor sportimpulsmiddelen.

4. Inrichten uitvoeringsactiviteiten

Bijdrage aan ZBO’s/RWT’s

Het gaat hier om een aantal overboekingen. Allereerst € 12,4 miljoen van artikel 2 voor de bijdrage aan het Zorginstituut Nederland in het kader van de regeling wanbetalers en onverzekerden. Verder een overboeking van € 1,9 miljoen van artikel 4 voor de bijdrage aan het Zorginstituut Nederland in verband met de beheerskosten van het project Zinnig en Zuinig. En tenslotte gaat er € 2 miljoen van artikel 3 voor de bijdrage aan het Zorginstituut Nederland in verband met de AWBZ-brede zorgregistratie (AZR).

5. Zorg, welzijn en jeugdzorg op Caribisch Nederland

Bekostiging

Deze technische mutatie vindt plaats in verband met Verantwoord Begroten. De bekostiging van de jeugdzorg in CN vond voorheen plaats vanaf artikel 4. In de nieuwe begrotingsstructuur dienen de personele uitgaven ten behoeve van de jeugdzorg vanaf artikel 10 te worden verantwoord.

Artikel 5 Jeugd

Budgettaire gevolgen van beleid Artikel 5 Jeugd (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	1.404.726	0	– 4.688	1.400.038	– 14.929	– 28.629	– 28.500	– 28.500
Uitgaven	1.551.126	0	– 4.688	1.546.438	– 14.929	– 28.629	– 28.500	– 28.500
Waarvan juridisch verplicht	99%
1. Laagdrempelige ondersteuning bij het opvoeden en opgroeien	38.197	0	8.859	47.056	21	– 129	0	0
Subsidies	31.772	0	1.169	32.941	0	0	0	0
Koepels van internaten voor schippers- en kermisjeugd	21.613	0	0	21.613	0	0	0	0
Preventief en ontwikkelingsgericht jeugdbeleid	6.836	0	0	6.836	0	0	0	0
Stelselherziening	162	0	0	162	0	0	0	0
Zorg voor jeugd	3.161	0	1.169	4.330	0	0	0	0
Opdrachten	4.609	0	5.990	10.599	– 129	– 129	0	0
Preventief en ontwikkelingsgericht jeugdbeleid	1.719	0	0	1.719	0	0	0	0
Stelselherziening	2.447	0	5.990	8.437	– 129	– 129	0	0
Aanpak kindermishandeling	443	0	0	443	0	0	0	0
Bijdrage aan agentschappen	749	0	0	749	0	0	0	0
Verwijsindex	749	0	0	749	0	0	0	0
Bijdrage aan medeoverheden	201	0	0	201	0	0	0	0
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken	866	0	1.700	2.566	150	0	0	0
VenJ: Aanpak kindermishandeling	665	0	0	665	0	0	0	0
Kijkwijzer	201	0	0	201	0	0	0	0
Stelselherziening	0	0	0	0	0	0	0	0
2. Noodzakelijke en passende zorg	1.512.929	0	– 13.547	1.499.382	– 14.950	– 28.500	– 28.500	– 28.500
Subsidies	208.624	0	14.438	223.062	– 250	0	0	0
JeugdzorgPlus	205.166	0	15.695	220.861	– 250	0	0	0
Jeugdzorg	3.458	0	– 1.257	2.201	0	0	0	0
Opdrachten	1.048	0	– 20	1.028	0	0	0	0
waarvan onder andere:
Jeugdzorg Plus	250	0	0	250	0	0	0	0
Jeugdzorg	798	0	– 20	778	0	0	0	0
Bijdrage aan medeoverheden	1.297.465	0	– 28.227	1.269.238	– 14.700	– 28.500	– 28.500	– 28.500
Doeluitkering Jeugdzorg provincies en grootstedelijke regio's	1.297.465	0	– 28.227	1.269.238	– 14.700	– 28.500	– 28.500	– 28.500
Bijdragen aan agentschappen	0	0	262	262	0	0	0	0
Bijdrage aan andere begrotingshoofdstukken	5.792	0	0	5.792	0	0	0	0
Jeugdzorg Plus	5.792	0	0	5.792	0	0	0	0
Ontvangsten	4.508	0	0	4.508	0	0	0	0
Laagdrempelige ondersteuning opvoeden en opgroeien	4.423	0	0	4.423	0	0	0	0
Noodzakelijke en passende zorg	85	0	0	85	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Laagdrempelige ondersteuning bij het opvoeden en opgroeien

Opdrachten

Omdat bepaalde invoeringskosten van gemeenten in het kader van het nieuwe Jeugdzorgstelsel zich pas in 2014 zullen manifesteren, in plaats van 2013, vindt er een herschikking van middelen plaats.

2. Noodzakelijke en passende zorg

Subsidies

Deze mutatie houdt verband met de privatisering van een tweetal rijksjeugdinstellingen, de Lindenhorst en Almata. Deze privatisering zal in 2014 plaatsvinden in plaats van 2013, zoals eerder werd voorzien. Een herschikking van de middelen is nodig om de kosten die hiermee gepaard gaan te dekken.

Bijdrage aan medeoverheden

Deze mutatie betreft de herschikking van middelen ten behoeve van de stelselherziening Jeugdzorg naar bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken.

Artikel 6 Sport en bewegen

Budgettaire gevolgen van beleid, beleidsartikel 6 Sport en bewegen (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	106.544	0	21.090	127.634	– 32.187	– 13.601	– 35	2
Uitgaven	132.421	0	– 16.228	116.193	– 1.907	– 2.005	2	2
Waarvan juridisch verplicht	94%
1. Passend sport- en beweegaanbod	88.293	0	– 15.442	72.851	– 1.909	– 2.007	0	0
Subsidies	31.354	0	– 14.957	16.397	– 1.725	– 1.824	182	179
waarvan onder andere:
Gehandicaptensport	3.167	0	0	3.167	0	0	0	0
Verantwoord sporten en bewegen	3.086	0	– 650	2.436	0	0	0	0
Sport en bewegen in de buurt	17.976	0	– 14.307	3.669	– 1.725	– 1.824	182	179
Stimuleren van een veiliger sportklimaat	7.125	0	0	7.125	0	0	0	0
Bekostiging	9.398	0	– 278	9.120	0	0	0	0
Compensatie van betaalde energiebelasting	9.398	0	– 278	9.120	0	0	0	0
Opdrachten	0	0	0	0	0	0	0	0
Sport en bewegen in de buurt	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan medeoverheden	47.541	0	– 207	47.334	– 184	– 183	– 182	– 179
Sport en bewegen in de buurt	47.541	0	– 207	47.334	– 184	– 183	– 182	– 179
2. Uitblinken in sport	36.779	0	– 421	36.358	0	0	0	0
Subsidies	26.700	0	– 621	26.079	– 200	– 200	– 200	– 200
Topsportevenementen	6.523	0	– 421	6.102	0	0	0	0
Topsportprogramma's	18.932	0	– 200	18.732	– 200	– 200	– 200	– 200
Dopingbestrijding	1.245	0	0	1.245	0	0	0	0
Opdrachten	0	0	0	0	0	0	0	0
Topsportevenementen	0	0	0	0	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	9.885	0	200	10.085	200	200	200	200
Stipendiumregeling	9.885	0	200	10.085	200	200	200	200
Bijdragen aan internationale organisatie	194	0	0	194	0	0	0	0
Dopingbestrijding	194	0	0	194	0	0	0	0
3. Borgen van innovatie, kennisontwikkeling en kennisdeling	7.349	0	– 365	6.984	2	2	2	2
Subsidies	7.146	0	– 605	6.541	– 162	– 162	– 162	– 162
Olympische ambitie	0	0	0	0	0	0	0	0
Kennis als fundament	6.644	0	– 103	6.541	340	340	340	340
Internationaal beleid	502	0	– 502	0	– 502	– 502	– 502	– 502
Opdrachten	203	0	178	381	102	102	102	102
Kennis als fundament	201	0	178	381	102	102	102	102
Internationaal beleid	0	0	0	0	0	0	0	0
Bijdragen aan (inter)nationale organisaties	0	0	62	62	62	62	62	62
Internationaal beleid	0	0	62	62	62	62	62	62
Ontvangsten	1.740	0	0	1.740	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Passend sport- en beweegaanbod

Subsidies

ZonMw financiert de sportimpulsmiddelen waarmee bijgedragen wordt aan het programma Sport en Bewegen in de Buurt. Hiervoor is € 14 miljoen overgeboekt naar artikel 4.

Artikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering Wereldoorlog II

Budgettaire gevolgen van beleid, beleidsartikel 7 Oorlogsgetroffenen en Herinnering Wereldoorlog II (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	327.802	0	– 126	327.676	0	0	0	0
Uitgaven	327.802	0	– 126	327.676	0	0	0	0
Waarvan juridisch verplicht	99%
1. De zorg- en dienstverlening aan verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen WOII en de herinnering aan WOII	20.190	0	– 126	20.064	0	0	0	0
Subsidies	16.506	0	0	16.506	0	0	0	0
waarvan onder andere:
Nationaal Comité 4 en 5 mei	5.465	0	0	5.465	0	0	0	0
Nationale herinneringscentra	1.604			1.604
Zorg- en dienstverlening	6.888	0	0	6.888	0	0	0	0
Bekostiging	962	0	0	962	0	0	0	0
Opdrachten	2.422	0	0	2.422	0	0	0	0
Bijdragen aan ZBO's en RWT's	100	0	0	100	0	0	0	0
Bijdragen aan andere begrotingshoofdstukken	200	0	– 126	74	0	0	0	0
2. Pensioenen en uitkeringen voor verzetsdeelnemers en oorlogsgetroffenen WOII	307.612	0	0	307.612	0	0	0	0
Inkomensoverdrachten	291.756	0	0	291.756	0	0	0	0
waarvan onder andere:
Wuv vervolgingsslachtoffers	159.401			159.401
Wet uitkering burger oorlogsgetroffenen	72.501			72.501
Wbp via Stichting 1940–1945	47.557			47.557
Bijdragen aan ZBO's en RWT's	15.856	0	0	15.856	0	0	0	0
SVB	12.754			12.754
PUR	1.581			1.581
Stichting Administratie Indonesische Pensioenen	1.521			1.521
Ontvangsten	901	0	0	901	0	0	0	0

Artikel 8 Tegemoetkoming specifieke kosten

Budgettaire gevolgen van beleid, beleidsartikel 8 Tegemoetkoming specifieke kosten (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	4.466.171	0	– 438.931	4.027.240	320.460	149.000	144.333	38.000
Uitgaven	4.466.171	0	– 438.931	4.027.240	320.460	149.000	144.333	38.000
Waarvan juridisch verplicht	100%
Inkomensoverdrachten	4.466.171	0	– 438.931	4.027.240	320.460	149.000	144.333	38.000
1. Zorgtoeslag	4.068.935	0	– 504.652	3.564.283	282.460	111.000	106.333	0
2. Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg)	354.937	0	65.721	420.658	0	0	0	0
3. Tegemoetkoming specifieke zorgkosten	42.299	0	0	42.299	38.000	38.000	38.000	38.000
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0

Toelichting uitgavenmutaties 1^e suppletoire begroting

Inkomensoverdrachten: zorgtoeslag

De uitgavenraming zorgtoeslag is op basis van het Centraal Economisch Plan (CEP) van het Centraal Planbureau bijgesteld (– € 505,0 miljoen).

Inkomensoverdrachten: Wtcg

Door het inkomensafhankelijk maken van de Wtcg is uitbetaling vaneen deel van de tegemoetkomingen vertraagd. Hierdoor vindt een deel van de uitbetalingen plaats in 2014. Het budget is met circa € 65,7 miljoen bijgesteld.

2.6 De niet-beleidsartikelen

Artikel 9 Algemeen

Budgettaire gevolgen van beleid, niet-beleidsartikel 9 Algemeen (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	30.748	0	8.162	38.910	– 1.202	– 1.173	7	7
Uitgaven	30.748	0	8.162	38.910	– 1.202	– 1.173	7	7
1. Internationale samenwerking	5.554	0	– 120	5.434	7	7	7	7
Bijdrage aan internationale organisatie	5.554	0	– 120	5.434	7	7	7	7
waarvan onder andere:
WHO	4.295	0	0	4.295	0	0	0	0
2. Verzameluitkering VWS	349	0	421	770	0	0	0	0
Verzameluitkering Sport	0	0	421	421	0	0	0	0
Verzameluitkering Jeugd	311	0	0	311	0	0	0	0
Verzameluitkering LZ	38	0	0	38	0	0	0	0
3. Strategisch onderzoek RIVM	24.845	0	7.861	32.706	– 1.209	– 1.180	0	0
Bekostiging	24.845	0	7.861	32.706	– 1.209	– 1.180	0	0
Strategisch onderzoek RIVM	24.845	0	2.961	27.806	– 1.209	– 1.180	0	0
Ontvangsten	0	0	0	0	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

3. Strategisch onderzoek RIVM

Dit betreft een mutatie ten behoeve van activiteiten in 2014 van de projectdirectie ALT die bestemd is voor opdrachten en samenwerkingsprojecten met de WHO, de EU, de BMGF (Bill and Melinda Gates Foundation) en marktpartijen (€ 1,3 miljoen). Daarnaast gaat het om een mutatie van circa € 1,3 miljoen bestemd voor het Strategisch Vaccin Onderzoeksprogramma (SVOP) en € 1,1 miljoen inzake het gemeenschappelijke proefdierenlaboratorium. Verder heeft de projectdirectie ATL een eindejaarsclaim van circa € 3,9 miljoen betreffende diverse kosten die de projectdirectie in 2014 maakt als gevolg van de boedeloverdracht van het RIVM in 2013. Tenslotte is er een mutatie van circa € 3,6 miljoen welke betrekking heeft op de transitiekosten voor de projectdirectie in het kader van de privatisering.

Artikel 10 Apparaatsuitgaven

Budgettaire gevolgen van beleid, niet-beleidsartikel 10 Apparaatsuitgaven (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	222.722	0	59.430	282.152	11.736	7.895	6.277	5.485
Uitgaven	222.775	0	59.430	282.205	11.736	7.895	6.277	5.485
1. Personele uitgaven kerndepartement	94.232	0	33.020	127.252	13.396	8.171	6.553	6.583
waarvan eigen personeel	91.611	0	24.717	116.328	9.881	6.877	5.351	5.381
waarvan externe inhuur	1.116	0	7.608	8.724	2.820	599	507	507
2. Materiële uitgaven kerndepartement	45.949	0	19.800	65.749	– 1.311	– 701	– 701	– 701
waarvan ICT	3.752	0	– 1.115	2.637	– 446	164	164	164
waarvan bijdrage SSO's	34.967	0	3.517	38.484	321	321	321	321
3a. Personele uitgaven inspecties	55.147	0	3.067	58.214	– 1.299	– 290	– 290	– 290
waarvan eigen personeel	53.938	0	482	54.420	– 1.299	– 290	– 290	– 290
waarvan externe inhuur	500	0	2.485	2.985	0	0	0	0
3b. Materiële uitgaven inspecties	16.297	0	– 1.024	15.273	0	0	0	0
waarvan ICT	2.550	0	900	3.450	0	0	0	0
waarvan bijdrage SSO's	5.250	0	– 2.450	2.800	0	0	0	0
4a. Personele uitgaven SCP en raden	8.971	0	3.023	11.994	168	173	173	– 67
waarvan eigen personeel	8.610	0	3.054	11.664	289	294	294	– 67
waarvan externe inhuur	361	0	– 31	330	– 121	– 121	– 121	0
4b. Materiële uitgaven SCP en raden	2.179	0	1.544	3.723	782	542	542	– 40
waarvan ICT	50	0	270	320	– 20	– 20	– 20	0
waarvan bijdrage SSO's	0	0	80	80	80	80	80	0
Ontvangsten	5.358	0	25.561	30.919	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

1. Personele uitgaven kerndepartement

Bij de eerste suppletoire begroting heeft er per saldo een mutatie van circa € 33 miljoen plaatsgevonden op personele uitgaven kerndepartement. Daarvan heeft € 12,4 miljoen betrekking op de personele uitgaven bij de projectdirectie Anthonie van Leeuwenhoekterrein (Pd ALT). Aanvullend is € 2,5 miljoen overgeboekt (deels via een desaldering) ten behoeve van externe inhuur bij de Projectdirectie ALT.

Voorts heeft in verband met de verantwoord begroten structuur een aantal technische mutaties plaatsgevonden onder meer ten behoeve van de te betalen vacatiegelden aan de voorzitters van de medische tuchtcolleges (€ 1,3 miljoen), personele uitgaven in Caribisch Nederland ten behoeve van de Jeugdzorg (€ 3,6 miljoen) en het aldaar gevestigde Zorgverzekeringskantoor (€ 5,1 miljoen) en uitgaven voor inbesteding van werkzaamheden in verband met de verbetering van de informatievoorziening die voorheen uit programmamiddelen werden gefinancierd (€ 1,4 miljoen).

In samenhang met de forse beleidsopgave uit het regeerakkoord en de daarmee samenhangende uitvoering en ondersteuning van de strategische agenda van de bewindspersonen is € 4,3 miljoen extra beschikbaar gesteld. De extra capaciteit is noodzakelijk om een aantal sleuteldossiers (HLZ, jeugd, fraudebestrijding in de zorg, de voorbereiding van het EU-voorzitterschap in 2016 en de verbetering van de informatievoorziening in de zorg) vorm te geven.

2. Materiële uitgaven kerndepartement

Bij de eerste suppletoire begroting heeft er per saldo een mutatie plaatsgevonden van € 20,5 miljoen. Daarvan heeft € 18,2 miljoen betrekking op de materiële uitgaven van de tijdelijke projectdirectie ALT.

3a en 3b. Personele en materiële uitgaven inspecties

Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ)

Bij de IGZ heeft een herverdeling van de middelen over de budgetten plaatsgevonden. Vanuit de bijdrage aan SSO’s is 2,4 miljoen overgeboekt naar externe inhuur.

Ontvangsten

In verband met verwachte ontvangsten van de projectdirectie ALT, onder meer uit onderlinge dienstverlening met het RIVM is de ontvangstenraming met € 23,6 miljoen verhoogd.

4a en 4b. Personele en materiële uitgaven SCP en raden

CCMO

Het betreft onder andere een technische mutatie van € 1,1 miljoen ten behoeve van apparaatsuitgaven bij het CCMO in verband met Verantwoord Begroten van artikel 1 naar artikel 10 apparaatsuitgaven.

Artikel 11 Nominaal en onvoorzien

Budgettaire gevolgen van beleid, niet-beleidsartikel 11 Nominaal en onvoorzien (bedragen x € 1.000).

	Stand ontwerp begroting 2014	Mutaties via NvW en amendementen	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting	Mutatie 2015	Mutatie 2016	Mutatie 2017	Mutatie 2018
Verplichtingen	– 36.814	0	22.562	– 14.252	– 19.487	27.131	12.136	12.073
Uitgaven	– 36.814	0	22.562	– 14.252	– 19.487	27.131	12.136	12.073
1. Loonbijstelling	0	0	12.200	12.200	11.948	11.604	11.452	11.480
2. Prijsbijstelling	297	0	2.267	2.564	1.860	1.695	1.750	1.590
3. Onvoorzien	0	0	0	0	0	0	0	0
4. Taakstelling	– 37.111	0	8.095	– 29.016	– 33.295	13.832	– 1.066	– 997
Ontvangsten	5.000	0	2.297	7.297	0	0	0	0

Toelichting mutaties 1^e suppletoire begroting

Uitgaven

1. Loonbijstelling

De loonbijstelling tranche 2014 bestaat uit kader Rijksbegroting in enge zin (R) € 11,5 miljoen, kader Zorg (Z) € 0,7 miljoen en € 0,04 kader Niet behorend tot enige ijklijn (N).

2. Prijsbijstelling

De prijsbijstelling tranche 2014 bestaat uit kader Rijksbegroting in enge zin (R) € 1,4 miljoen, kader Zorg (Z) van € 0,8 miljoen en € 0,04 miljoen kader Niet behorend tot enige ijklijn (N).

4. Taakstelling

Ontvangsten

Het eigen vermogen van de agentschappen CIBG, de jeugdinstellingen De Lindenhorst-Almata en Almata Ossendrecht bedraagt meer dan de toegestane maximumomvang conform de regeling baten-lastendiensten en wordt daarom afgeroomd. Voor het CIBG betreft dit een bedrag van circa € 0,7 miljoen en voor de jeugdinstellingen circa € 1,6 miljoen.

3. Financieel Beeld Zorg

1. Inleiding

In de 1^e suppletoire begroting 2014 worden de budgettaire ontwikkelingen voor 2014 vanaf de ontwerpbegroting 2014 binnen de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ) en de begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven afzonderlijk toegelicht.

2. Ontwikkeling van het Budgettair Kader Zorg en de netto-BKZ-uitgaven 2014

Het Budgettair Kader Zorg legt aan het begin van de kabinetsperiode de ontwikkeling van de uitgaven vast voor elk van de komende vier jaren. Gedurende de kabinetsperiode wordt het kader aangepast voor de jaarlijkse prijsstijging. Hiervoor wordt de CPB-raming van de prijsindex van de nationale bestedingen (pNB) gebruikt.

Tabel 1 laat de ontwikkeling zien van het BKZ en de netto-BKZ-uitgaven over de 1^e suppletoire begroting 2014. Als gevolg van een neerwaartse bijstelling van de prijs nationale Bestedingen (pNB) naar aanleiding van het Centaal Economisch Plan (CEP) en verschuivingen tussen de uitgavenkaders (ijklijnmutaties) is het BKZ ten opzichte van de stand ontwerpbegroting 2014 met € 375 miljoen verlaagd.

Tabel 1 Ontwikkeling van het BKZ en de netto-BKZ-uitgaven 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	20141
BKZ stand ontwerpbegroting 2014 (na herijking)	67.826
Prijs nationale bestedingen (pNB)	– 346
IJklijnmutaties	– 30
Bijstelling BKZ	– 375
BKZ stand 1e suppletoire 2014	67.451
Netto-BKZ-uitgaven stand 1e suppletoire 2014	66.829
Onderschrijding BKZ	– 622

De onderschrijding van het BKZ van € 622 miljoen in 2014 is voornamelijk het gevolg van een neerwaartse bijstelling van het BKZ met € 375 miljoen (zie tabel 1) en een forse verlaging van de netto-BKZ-uitgaven met € 997 miljoen (zie tabel 3). De verlaging van de netto-BKZ-uitgaven doet zich voornamelijk voor bij de Zvw (€ 1.094 miljoen) en is het gevolg van fors lagere uitgaven bij de genees- en hulpmiddelen (€ 752 miljoen) en de eerstelijnszorg (€ 119 miljoen). Verder zijn de Zvw-uitgaven neerwaarts bijgesteld als gevolg van de macro-bijstellingen (€ 222 miljoen).

Bij de start van het kabinet-Rutte-Asscher zijn de uitgavenkaders herijkt en is de stand ontwerpbegroting 2013 (TK 33 400 XVI, nr. 1 en 33 400 XVI, nr. 2) als uitgangspunt genomen. Voor het BKZ betekende dit voor het jaar 2014 een neerwaartse aanpassing met € 1.365 miljoen.

Na de Startnota zijn de uitgavenkaders opnieuw herijkt en is de stand ontwerpbegroting 2014 (TK 33 750 XVI, nr. 1 en 33 750 XVI, nr. 2) als uitgangspunt genomen. Voor het BKZ betekende dit opnieuw een neerwaartse aanpassing voor het jaar 2014 met € 1.040 miljoen. Zonder deze herijkingen zou de onderschrijding van het BKZ circa € 3 miljard bedragen.

Tabel 2 geeft een overzicht van de kadertoetsing van het BKZ in 2014 vanaf de stand vastgesteld bij herijking van het kader. Sinds de herijking van het kader bij ontwerpbegroting 2014 is het kader onderschreden met € 622 miljoen.

Tabel 2 Kadertoets BKZ 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Kadertoets BKZ Ontwerpbegroting 2014 (na herijking)	0
Mutatie 1e suppletoire begroting 2014	– 622
Kadertoets BKZ 1e suppletoire begroting 2014	– 622

3. Ontwikkelingen van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten 2014

Paragraaf 3 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 de verticale ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten per financieringsbron zien. In paragraaf 3.1 is de verticale ontwikkeling van de totale BKZ-uitgaven en -ontvangsten op hoofdlijnen te zien. De verdieping per sector vindt plaats in de paragrafen 3.2, 3.3 en 3.4 en in de verdiepingsparagraaf 5.

3.1. Verticale ontwikkeling van de totale BKZ-uitgaven en -ontvangsten 2014

Tabel 3 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 de verticale ontwikkeling van de totale BKZ-uitgaven en -ontvangsten op hoofdlijnen zien.

Tabel 3 Verticale ontwikkeling van de totale BKZ-uitgaven en -ontvangsten 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Bruto-BKZ-uitgaven ontwerpbegroting 2014	72.895,0
Mutaties Zvw-uitgaven	– 1.093,5
Mutaties AWBZ-uitgaven	75,5
Mutaties begrotingsgefinancierde-uitgaven	62,2
Totaal mutaties	– 955,7
Bruto-BKZ-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	71.939,3
BKZ-ontvangsten ontwerpbegroting 2014	5.068,6
Mutaties Zvw-ontvangsten	0,0
Mutaties AWBZ-ontvangsten	41,5
Mutaties begrotingsgefinancierde-ontvangsten	0,0
Totaal mutaties	41,5
BKZ-ontvangsten stand 1e suppletoire begroting 2014	5.110,1
Netto-BKZ-uitgaven ontwerpbegroting 2014	67.826,4
Mutatie in de netto-BKZ-uitgaven	– 997,2
Netto-BKZ-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	66.829,2

Ten opzichte van de ontwerpbegroting 2014 nemen de Bruto-BKZ-uitgaven af met € 956 miljoen en nemen de BKZ-ontvangsten toe met € 42 miljoen. Daarmee nemen de netto-BKZ-uitgaven ten opzichte van ontwerpbegroting 2014 per saldo af met € 997 miljoen. De daling van de BKZ-uitgaven wordt veroorzaakt door de daling van de Zvw-uitgaven met € 1.094 miljoen, een stijging van de AWBZ-uitgaven met € 76 miljoen en een stijging van de begrotingsgefinancierde uitgaven met € 62 miljoen.

De daling van de Zvw-uitgaven wordt grotendeels verklaard door de daling van de uitgaven voor genees- en hulpmiddelen (€ 752 miljoen) en de eerstelijnszorg (€ 119 miljoen). Verder zijn de Zvw-uitgaven neerwaarts bijgesteld als gevolg van de macro-bijstellingen (CEP-2014) van het CPB met € 222 miljoen (zie tabel 4).

De stijging van de AWBZ-uitgaven is voornamelijk het gevolg van de toename van de uitgaven voor de zorg in natura (€ 55 miljoen) en overige mutaties (€ 49 miljoen). Verder zijn de AWBZ-uitgaven neerwaarts bijgesteld als gevolg van de macro-bijstellingen (CEP-2014) van het CPB (€ 12 miljoen) en een beleidsmatige mutatie van € 13 miljoen (zie tabel 5).

De stijging van de begrotingsgefinancierde-uitgaven is voornamelijk het gevolg van de uitbetalingen van tegemoetkomingen Wtcg van € 66 miljoen (zie verder toelichting bij tabel 6). Verder is er sprake van een daling van de uitgaven als gevolg van de macro-bijstellingen (CEP-2014) van het CPB (€ 9 miljoen) en een stijging van de uitgaven als gevolg van overige beleidsmatige mutaties van € 6 miljoen).

In de paragrafen 3.2, 3.3 en 3.4 is de ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten per financieringsbron verder toegelicht.

3.2. Verticale ontwikkeling van de Zvw-uitgaven en -ontvangsten 2014

Tabel 4 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 de verticale ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten van de Zvw zien. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de verdiepingsparagraaf 5.1.

Tabel 4 Verticale ontwikkeling van de Zvw-uitgaven en -ontvangsten 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Bruto-Zvw-uitgaven ontwerpbegroting 2014	42.556,8
Mee- en tegenvallers
Actualisering zorguitgaven (zie tabel 4A)	– 882,1
Extra ruimte geneesmiddelen	– 15,1
Beleidsmatige mutaties
Bevorderen van patiëntenparticipatie	3,0
Experiment topklinische ziekenhuizen	– 6,0
Aanpassen kasritme opleidingen	– 2,4
TBC-zorg	2,2
Voorwaardelijke toelating geneeskundige zorg (intramuraal)	12,5
Overig	16,0
Technische en macro-economische mutaties
Macro-bijstellingen	– 221,5
Totaal mutaties	– 1.093,5
Bruto-Zvw-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	41.463,3
Zvw-ontvangsten ontwerpbegroting 2014	3.125,1
Totaal mutaties	0,0
Zvw-ontvangsten stand 1e suppletoire begroting 2014	3.125,1
Netto-Zvw-uitgaven ontwerpbegroting 2014	39.431,7
Mutatie in de netto-Zvw-uitgaven	– 1.093,5
Netto-Zvw-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	38.338,2

Uitgaven

Mee- en tegenvallers

Actualisering Zvw-uitgaven

Tabel 4A Actualisering Zvw-uitgaven (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Eerstelijnszorg	– 118,8
Ziekenvervoer	– 11,8
Genees- en hulpmiddelen	– 751,6
Overig	0,1
Totaal	– 882,1

• – Eerstelijnszorg

  De onderschrijding bij de eerstelijnszorg van circa € 119 miljoen doet zich voor bij de tandheelkundige zorg Zvw, de paramedische zorg, de verloskunde en de kraamzorg.

  Tandheelkundige zorg Zvw

  Over 2013 is een onderschrijding te zien van circa € 38 miljoen met structurele doorwerking. De onderschrijding heeft een technische oorzaak; 2012 was het jaar met de vrije prijzen waardoor de uitgaven in dit jaar extra zijn gestegen. In 2013 is de oude systematiek met de maximumprijzen weer van kracht. Ten opzichte van 2011 is er in 2013 een beperkte stijging.

  Paramedische zorg

  Bij de paramedische zorg is voor het jaar 2013 een onderschrijding van circa € 53 miljoen te zien met structurele doorwerking. Deze onderschrijding doet zich in belangrijke mate voor bij de fysiotherapie en de logopedie.

  Bij de fysiotherapie is over 2014 een structurele onderschrijding van circa € 37 miljoen te zien. Het achterblijvende niveau is het gevolg van de doorwerking van de beleidsmaatregelen 2012: het aantal zittingen voor eigen rekening is verhoogd naar 20 en er zijn aandoeningen geschrapt van de chronische lijst. Het Zorginstituut Nederland heeft als mogelijke aanvullende verklaringen aangegeven dat voor de gehele paramedische zorg een scherpere beoordeling van aanvragen geldt en wellicht ook een verminderde vraag als gevolg van verhoogd eigen risico.

  Bij de logopedie is er over 2013 een structurele onderschrijding van € 16 miljoen. Na het kostenonderzoek van de NZa zijn de tarieven, en daarmee ook het beschikbare budget, over 2012–2014 stapsgewijs verhoogd. Een verklaring van de achterblijvende uitgaven kan zijn dat de zorgverzekeraars tegen lagere tarieven contracteren dan de nieuwe maximumtarieven.

  Verloskunde en kraamzorg

  De belangrijkste oorzaak voor de structurele onderschrijdingen bij de verloskunde en kraamzorg van circa € 28 miljoen is het dalende geboortecijfer.

• – Geneesmiddelen (€ 606,6 miljoen)

  Het geneesmiddelenbeleid gaat uit van een eenduidige en consistente visie, die in lijn is met de uitgangspunten en verantwoordelijkheidsverdeling in het zorgstelsel. Door een samenhangend geheel van eerdere maatregelen (waaronder het afsluiten van convenanten met het veld, het geven van bevoegdheid tot het voeren van preferentiebeleid en vrij onderhandelbare tarieven voor apotheekhoudenden), het uit patent lopen van geneesmiddelen en het inkoopbeleid van zorgverzekeraars zijn de zorguitgaven beduidend lager dan geraamd. Voor 2014 zijn de voorlopige uitgaven € 606,6 miljoen lager dan bij ontwerpbegroting 2014 geraamd. Deels komt dat doordat de eerder gerapporteerde onderschrijding uit 2012 structureel is doorgetrokken, waar de VWS-raming rekening hield met enige groei en nominale bijstelling ten opzichte van 2012. Bovendien vielen de uitgaven in 2013 lager uit dan in 2012. Dit kwam omdat de vergoedingen voor geneesmiddelen lager waren door een lagere volumegroei in combinatie met een nog verdere daling van de gemiddelde geneesmiddelenprijzen onder druk van patentverlies en het door zorgverzekeraars gevoerde preferentiebeleid. Daarnaast groeide het aantal uitgiftes minder dan verwacht. De onderschrijding 2013 werkt structureel door.

• – Hulpmiddelen (€ 145 miljoen)

  Voor 2013 is sprake van een onderschrijding die gedeeltelijk doorwerking heeft naar 2014. Hiervoor kan nog geen eenduidige verklaring worden gegeven. De wijziging in de vergoedingssystematiek voor hoorhulpmiddelen heeft geleid tot een piek in het gebruik in het laatste kwartaal van 2012. In 2013 is in het eerste kwartaal een enorme daling zichtbaar, terwijl ook in de twee kwartalen daarna de uitgaven 25% lager zijn dan in 2012. Verder zijn de gevolgen van de overheveling van bruikleenhulpmiddelen vanuit de AWBZ nog niet volledig zichtbaar in de cijfers over 2013, omdat in het eerste halfjaar ook nog ten laste van de AWBZ kon worden gedeclareerd. Daarnaast zet de daling in het gebruik van verbandmiddelen door.

Extra ruimte geneesmiddelen (€ 15,1 miljoen)

Aanvullend op de bijstelling van de geneesmiddelenraming in verband met de actualiseringscijfers over 2013 vindt binnen de raming een bijstelling plaats welke wordt ingezet ter dekking van onder andere de voorwaardelijke toelating geneeskundige zorg.

Beleidsmatige mutaties

Bevorderen van patiëntenparticipatie

In het akkoord medisch-specialistische zorg 2014 tot en met 2017 is door VWS met de sector afgesproken dat er in deze periode middelen beschikbaar komen voor patiëntenparticipatie. De benodigde € 3 miljoen is onderdeel van de reeks van het bestuurlijk akkoord en vervolgens is dit geld op de begroting van VWS gereserveerd. In de uitwerking is ervoor gekozen de financiering via de premie (verzekeraars) te laten plaatsvinden, zodat een overheveling van de begroting naar het BKZ nodig is.

Experiment topklinische ziekenhuizen

In 2013 is voor de periode 2014–2017 financiering beschikbaar gesteld voor een experiment waarmee een combinatie van zeer specialistische zorg en onderzoek in een aantal (topklinische) ziekenhuizen gefinancierd kan worden. Het gaat hier om ziekenhuizen die geen aanspraak kunnen maken op de beschikbaarheidbijdrage academische zorg. In de begroting 2013 zijn hiervoor middelen gereserveerd binnen de premiegelden. In de uitvoering is ervoor gekozen de bekostiging via de begroting te laten lopen zodat een ijklijnmutatie nodig is.

Aanpassen kasritme opleidingen

In het najaar van 2013 is met veldpartijen een aantal afspraken gemaakt over de invulling van de taakstelling op de duur van de opleiding tot medisch specialist. Deze mutatie betreft een wijziging van het kasritme voor de middelen die beschikbaar zijn gesteld om het sneller doorlopen van de opleiding mogelijk te kunnen gaan maken opdat de taakstelling ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden.

TBC-zorg

Het Zorginstituut Nederland heeft TBC- en andere infectieziektezorg geduid als Zvw-zorg met als reden dat het individuele zorg betreft. Om in de praktijk mogelijk te maken dat de GGD-en deze zorg kunnen declareren heeft de NZa een beleidsregel opgesteld die per 1 juli 2013 in werking is getreden. Daartoe is structureel € 2,2 miljoen aan het BKZ toegevoegd.

Voorwaardelijke toelating geneeskundige zorg (intramuraal)

Zoals aangegeven in het regeerakkoord wordt het instrument voorwaardelijke toelating ingezet. Daarmee wordt bewerkstelligd dat een (beperkt) aantal potentieel waardevolle interventies, waarvan de effectiviteit nog niet vaststaat, via voorwaardelijke toelating de patiënt bereikt. Dekking hiervoor is beschikbaar vanuit de ramingsbijstelling geneesmiddelen. Voor de zomer van 2014 zal de Tweede Kamer hierover nader worden geïnformeerd.

Overig

Deze post is het saldo van verschillende beleidsmatige mutaties.

Technische en macro-economische mutaties

Macro-bijstellingen

De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de meest recente macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2014) van het Centraal Planbureau (CPB).

3.3. Verticale ontwikkeling van de AWBZ-uitgaven en -ontvangsten

Tabel 5 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 de verticale ontwikkeling van de BKZ-uitgaven en -ontvangsten van de AWBZ zien. Voor verdere toelichting wordt verwezen naar de verdiepingsparagraaf 5.2.

Tabel 5 Verticale ontwikkeling van de AWBZ-uitgaven en -ontvangsten 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Bruto-AWBZ-uitgaven ontwerpbegroting 2014	28.116,7
Mee- en tegenvallers
Actualisering zorguitgaven (zie tabel 5A)	100,6
Beleidsmatige mutaties
pgb-trekkingsrechten	– 12,8
Technische en macro-economische mutaties
Macro-bijstellingen	– 12,3
Totaal mutaties	75,5
Bruto-AWBZ-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	28.192,2
AWBZ-ontvangsten ontwerpbegroting 2014	1.943,5
Mee-en tegenvallers
Actualisering zorgontvangsten	41,5
Totaal mutaties	41,5
AWBZ-ontvangsten stand 1e suppletoire begroting 2014	1.985,0
Netto-AWBZ-uitgaven ontwerpbegroting 2014	26.173,2
Mutatie in de netto-AWBZ-uitgaven	34,0
Netto-AWBZ-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	26.207,2

Uitgaven

Mee- en tegenvallers

Actualisering AWBZ-uitgaven

Tabel 5A Actualisering AWBZ-uitgaven (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Zorg in natura	54,6
Mee-instellingen	– 2,6
Overige	48,6
Totaal	100,6

Op basis van gegevens van de NZa en het Zorginstituut Nederland zijn de uitgaven van deze deelsectoren geactualiseerd. Uit deze actualisering volgt per saldo een overschrijding van circa € 101 miljoen. De belangrijkste mutatie heeft betrekking op de zorg in natura. Deze wordt hieronder nader toegelicht. In de verdiepingsbijlage worden de overige sectoren verder toegelicht.

Zorg in natura door AWBZ-instellingen

De tegenvaller van € 55 miljoen op de zorg in natura wordt vooral verklaard door een tegenvaller op de kapitaallasten. Op de productie is per saldo sprake van een meevaller.

Beleidsmatige mutaties

Pgb-trekkingsrechten

De overboeking is bedoeld voor de initiële aanloop- en uitvoeringskosten van de SVB voor de trekkingrechten van het pgb. De bedoeling is om de structurele uitvoeringskosten vanaf 2015 te financieren uit het beschikbare beheerskosten-budget binnen het BKZ.

Technische en macro-economische mutaties

Macro-bijstellingen

De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de meest recente macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2014) van het Centraal Planbureau (CPB).

Ontvangsten

Actualisering zorgontvangsten

Op basis van jaarcijfers van het Zorginstituut Nederland doet zich in 2014 een structurele ontvangstenmeevaller voor bij de eigen bijdragen AWBZ.

3.4. Verticale ontwikkeling van de begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven en -ontvangsten

Tabel 6 laat vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 de verticale ontwikkeling van de begrotingsgefinancierde BKZ-uitgaven en -ontvangsten zien.

Tabel 6 Verticale ontwikkeling van de begrotingsgefinancierde-uitgaven en -ontvangsten 2014 (bedragen x € 1 miljoen)

	2014
Bruto-begrotingsgefinancierde-uitgaven ontwerpbegroting 2014	2.221,5
Mee- en tegenvallers
Wtcg	65,7
Beleidsmatige mutaties
Overige	5,8
Technische en macro-economische mutaties
Macro-bijstellingen	– 9,2
Totaal mutaties	62,2
Bruto-begrotingsgefinancierde-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	2.283,7
Begrotingsgefinancierde-ontvangsten ontwerpbegroting 2014	0,0
Totaal mutaties	0,0
Begrotingsgefinancierde-ontvangsten stand 1e suppletoire begroting 2014	0,0
Netto-begrotingsgefinancierde-uitgaven ontwerpbegroting 2014	2.221,5
Mutatie in de netto-begrotingsgefinancierde-uitgaven	62,2
Netto-begrotingsgefinancierde-uitgaven stand 1e suppletoire begroting 2014	2.283,7

De netto-begrotingsgefinancierde uitgaven nemen ten opzichte van ontwerpbegroting 2014 toe met circa € 62 miljoen.

Uitgaven

Mee- en tegenvallers

Wtcg

De voor december 2013 voorziene uitbetaling van tegemoetkomingen Wtcg is deels over de jaargrens heengegaan als gevolg van het inkomensafhankelijk maken van de Wtcg.

Beleidsmatige mutaties

Overige

Deze post is het saldo van verschillende beleidsmatige mutaties.

Technische en macro-economische mutaties

Macro-bijstellingen

De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de meest recente macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2014) van het Centraal Planbureau (CPB).

4. Mutaties per sector

Tabel 7 geeft de mutaties vanaf de stand ontwerpbegroting 2014 tot aan de 1^e suppletoire begroting 2014 op sector niveau weer. De mutaties van de Zvw en AWBZ over 2014 worden in de verdiepingsparagraaf 5 verder toegelicht.

Tabel 7 BKZ-uitgaven en -ontvangsten per sector 2014 (bedragen x € 1 miljoen)1

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1 e suppletoire begroting	Stand 1e begroting	Mutaties	Mutaties	Mutaties	Mutaties
	2014	2014	2.014	2015	2016	2017	2018
Zorgverzekeringswet (Zvw)
Eerstelijnszorg	4.521,5	– 118,8	4.402,7	– 118,8	– 118,8	– 118,8	– 118,8
Medisch-specialistische zorg	22.487,6	9,6	22.497,2	9,7	9,8	9,8	9,8
Ziekenvervoer	638,6	– 11,8	626,8	– 11,8	– 11,8	– 11,8	– 11,8
Geneesmiddelen	5.088,2	– 626,0	4.462,2	– 729,3	– 682,0	– 696,0	– 698,1
Hulpmiddelen	1.722,7	– 145,0	1.577,7	– 118,6	– 47,0	0,0	0,0
Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg	4.334,0	0,0	4.334,0	0,0	0,0	0,0	0,0
Opleidingen	1.189,8	– 2,4	1.187,4	0,7	1,7	0,0	0,0
Overige2	1.203,5	0,0	1.203,5	0,0	0,0	0,0	0,0
Nominaal en onverdeeld	1.371,0	– 199,0	1.171,9	– 347,7	– 480,7	– 600,9	– 612,6
Bruto-Zvw-uitgaven	42.556,7	– 1.093,5	41.463,3	– 1.315,8	– 1.328,8	– 1.417,7	– 1.431,5
Eigen risico Zvw	3.098,1	0,0	3.098,1	0,0	0,0	0,0	0,0
Eigen bijdrage Zvw	27,0	0,0	27,0	0,0	0,0	0,0	0,0
Zvw-ontvangsten	3.125,1	0,0	3.125,1	0,0	0,0	0,0	0,0
Netto-Zvw-uitgaven	39.431,7	– 1.093,5	38.338,2	– 1.315,8	– 1.328,8	– 1.417,7	– 1.431,5
Algemene Wet Bijzonder Ziektekosten (AWBZ)
Volksgezondheid	137,9	0,0	137,9	0,0	0,0	0,0	0,0
Zorg in natura	23.705,1	489,2	24.194,3	400,4	366,7	356,7	356,7
Persoonsgebonden budgetten	2.417,6	– 65,0	2.352,6	0,0	0,0	0,0	0,0
Mee-instellingen	178,6	– 2,6	176,0	– 25,0	– 25,0	– 25,0	– 25,0
Opleidingen	26,4	0,0	26,4	0,0	0,0	0,0	0,0
Overige3	275,5	– 8,1	267,3	4,7	4,7	4,7	4,7
Nominaal en onverdeeld	1.375,8	– 338,0	1.037,8	– 511,8	– 522,6	– 544,8	– 553,1
Bruto-AWBZ-uitgaven	28.116,7	75,5	28.192,2	– 131,7	– 176,2	– 208,4	– 216,7
Eigen betalingen AWBZ	1.943,5	41,5	1.985,0	41,5	41,5	41,5	41,5
AWBZ-ontvangsten	1.943,5	41,5	1.985,0	41,5	41,5	41,5	41,5
Netto-AWBZ-uitgaven	26.173,2	34,0	26.207,2	– 173,2	– 217,7	– 249,9	– 258,2
Begrotingsgefinancierd
Wmo (Gemeentefonds)	1.659,6	6,3	1.665,9	– 435,1	– 434,3	– 432,3	– 432,4
Zorgopleidingen (begroting VWS)	111,8	– 0,5	111,3	– 0,7	– 0,7	– 0,7	– 0,8
Wtcg (begroting VWS)	354,9	65,7	420,7	0,0	0,0	0,0	0,0
Zorg Caribisch Nederland (begroting VWS)	84,2	– 0,1	84,1	0,0	0,0	0,0	0,0
Loon- en prijsbijstelling (begroting VWS en Financiën)	11,0	– 9,2	1,8	– 30,8	– 44,3	– 57,2	– 25,5
Bruto-begrotingsgefinancierde-uitgaven	2.221,5	62,2	2.283,8	– 466,6	– 479,3	– 490,3	– 458,7
Terugontvangsten opleidingsfonds	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
Begrotingsgefinancierde-ontvangsten	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0	0,0
Netto-begrotingsgefinancierde-uitgaven	2.221,5	62,2	2.283,8	– 466,6	– 479,3	– 490,3	– 458,7
Totaal Bruto-BKZ-uitgaven	72.895,0	– 955,7	71.939,3	– 1.914,0	– 1.984,3	– 2.116,4	– 2.106,9
Totaal BKZ-ontvangsten	5.068,6	41,5	5.110,1	41,5	41,5	41,5	41,5
Totaal netto-BKZ-uitgaven	67.826,4	– 997,2	66.829,2	– 1.955,5	– 2.025,8	– 2.157,9	– 2.148,4

De mutaties in de jaren 2015 tot en met 2018 hangen vooral samen met de verwerking van actualiseringcijfers. De oplopende reeks onder nominaal en onverdeeld bij de Zvw en AWBZ betreffen voornamelijk mutaties van de raming van de loon- en prijsbijstelling. De reeks bij de Wmo betreft voornamelijk mutaties van de gereserveerde middelen op de aanvullende post bij Financiën.

5. Verdieping in de BKZ-sectoren

In deze verdiepingsparagraaf wordt een overzicht gegeven van de ontwikkelingen van de uitgaven onder het BKZ. Deze verdiepingsparagraaf is opgedeeld in de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). De mutaties zijn per deelsector toegelicht. Dit geeft een overzichtelijker en gedetailleerder beeld van de budgettaire ontwikkelingen binnen de afzonderlijke onderdelen van de zorg. De mutaties zijn weergegeven ten opzichte van de ontwerpbegroting 2014. De toelichtingen zijn onderverdeeld in verschillende categorieën: nominaal, mee- en tegenvallers, intensiveringen, maatregelen en technisch.

Onder de nominale bijstelling wordt de loon- en prijsbijstelling verantwoord. De vergoeding voor de loon- en prijsontwikkeling wordt voor alle zorgsectoren in eerste instantie gereserveerd op de deelsectoren nominaal en onverdeeld. Daar staat de raming voor de jaren 2014 tot en met 2018. De tranche 2014 is nog niet toegedeeld aan de sectoren.

De mee- en tegenvallers bevat onder meer de actualisering van de zorguitgaven op basis van de meest recente cijfers van de NZa en het Zorginstituut Nederland. Intensiveringen en maatregelen betreffen de mutaties die het gevolg zijn van politieke prioriteitstelling.

De technische mutaties betreffen voornamelijk herschikkingen en financieringsmutaties. Herschikkingen betreffen budgetneutrale verschuivingen tussen verschillende deelsectoren. Bij financieringsmutaties is sprake van een zeker tijdsverloop tussen het moment waarop de NZa de productieafspraken van partijen ontvangt en de verwerking daarvan in de budgetten en de bevoorschotting/declaraties van de instellingen. Als gevolg daarvan is het gebruikelijk dat de financiering binnen een jaargrens afwijkt van de uitgaven (budgetten) in dat jaar. Zo ontstaan zogeheten financieringsachterstanden of -voorsprongen. Deze verschillen worden in het daaropvolgende jaar verrekend. Tussen de jaren doen zich daardoor incidentele financieringsschuiven voor. Meerjarig gezien volgt de financiering echter altijd de uitgaven.

5.1. Zorgverzekeringswet (Zvw)

In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de Zvw. In de onderstaande tabellen wordt het totaal van de mutaties tussen de ontwerpbegroting 2014 en de 1^e suppletoire begroting 2014 voor de Zvw per deelsector weergegeven en toegelicht.

Eerstelijnszorg (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Huisartsenzorg	2.528,1	0,0	2.528,1
Tandheelkundige zorg Zvw	750,9	– 38,1	712,8
Paramedische zorg	679,9	– 53,2	626,7
Verloskundige zorg	212,0	– 8,3	203,7
Kraamzorg	303,8	– 19,2	284,6
Dieetadvisering	46,9	0,0	46,9
Totaal	4.521,5	– 118,8	4.402,7

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Tandheelkundige zorg Zvw – 38,1

Over 2013 is een onderschrijding te zien van circa € 38 miljoen met structurele doorwerking. De onderschrijding heeft een technische oorzaak; 2012 was het jaar met de vrije prijzen waardoor de uitgaven in dit jaar extra zijn gestegen. In 2013 is de oude systematiek met de maximumprijzen weer van kracht. Ten opzichte van 2011 is er in 2013 een beperkte stijging.

Paramedische zorg – 53,2

Verloskunde en kraamzorg – 27,5

Over 2014 is er bij de verloskundige zorg een structurele onderschrijding van € 8,3 miljoen en bij kraamzorg een structurele onderschrijding van € 19,2 miljoen. De belangrijkste oorzaak van deze onderschrijdingen zijn de dalende geboortecijfers.

Medisch-specialistische zorg (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Instellingen voor medisch-specialistische zorg	18.269,2	7,3	18.276,5
Vrijgevestigde medisch specialisten	2.172,8	0,0	2.172,8
beschikbaarheidbijdrage overig medisch-specialische zorg	73,1	0,0	73,1
beschikbaarheidbijdrage kapitaallasten academische zorg	43,5	0,0	43,5
beschikbaarheidbijdrage academische zorg	693,2	0,0	693,2
Geriatrische revalidatiezorg	802,6	0,0	802,6
Overig curatieve zorg	347,4	4,2	351,6
Mondziekten en kaakchirurgie	85,8	– 1,9	83,9
Totaal	22.487,6	9,6	22.497,2

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Mondziekten en kaakchirurgie – 1,9

Overig curatieve zorg 2,0

Intensiveringen

Instellingen voor medisch-specialistische zorg

Bevorderen van patiëntenparticipatie 3,0

In het akkoord medisch-specialistische zorg 2014 tot en met 2017 is door VWS met de sector afgesproken dat er in deze periode middelen beschikbaar komen voor patiëntenparticipatie. De benodigde € 3 miljoen is onderdeel van de reeks van het bestuurlijk akkoord en vervolgens is dit geld op de begroting van VWS gereserveerd. In de uitwerking is ervoor gekozen de financiering via de premie (verzekeraars) te laten plaatsvinden, zodat een ijklijnmutatie nodig is.

Overig curatieve zorg

TBC-zorg en andere infectieziekten 2,2

Het CVZ heeft TBC- en andere infectieziektezorg geduid als Zvw-zorg met als reden dat het individuele zorg betreft. Om in de praktijk mogelijk te maken dat de GGD-en deze zorg kunnen declareren heeft de NZa een beleidsregel opgesteld die per 1 juli 2013 in werking is getreden en dient er extra financiële ruimte te komen in het BKZ. Sinds 2006 werd de dekking voor GGD-en voor het leveren van infectiezorg uit het Gemeentefonds betaald. Dekking hiervoor uit het gemeentefonds is niet haalbaar gebleken; voor 2006 betrof dit een onderdeel van het ziekenfonds en er zijn na 2006 hiervoor geen gelden overgeboekt naar het Gemeentefonds.

Technische en macro-economische mutaties

Instellingen voor medisch-specialistische zorg

Overheveling fertiliteitshormonen 4,3

Met ingang van 1 januari 2014 zijn de fertiliteitshormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze specialistische geneesmiddelen vallen voortaan uitsluitend onder de Zvw-aanspraak geneeskundige zorg en niet langer onder de aanspraak farmaceutische zorg. Kort gezegd beoogt de overheveling te komen tot een eenduidige aanspraak op zorg met deze specialistische geneesmiddelen. Met deze mutatie worden extra middelen aan het kader «Instellingen voor medisch-specialistische zorg» toebedeeld, omdat er een extra geneesmiddel (Triptoreline) is overgeheveld.

Ziekenvervoer (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Ambulancevervoer	499,6	0,0	499,6
Overige ziekenvervoer	139,0	– 11,8	127,2
Totaal	638,6	– 11,8	626,8

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Overige ziekenvervoer – 11,8

Bij het overig ziekenvervoer is sprake van een relatief forse structurele onderschrijding. Rekening houdend met deze bijstelling blijft de meerjarige ontwikkeling van de uitgaven over de jaren redelijk stabiel.

Genees- en hulpmiddelen (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Geneesmiddelen	5.088,2	– 626,0	4.462,2
Hulpmiddelen	1.722,7	– 145,0	1.577,7
Totaal	6.810,9	– 771,0	6.039,9

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Geneesmiddelen – 606,6

Het geneesmiddelenbeleid gaat uit van een eenduidige en consistente visie, die in lijn is met de uitgangspunten en verantwoordelijkheidsverdeling in het zorgstelsel. Door een samenhangend geheel van eerdere maatregelen (waaronder het afsluiten van convenanten met het veld, het geven van bevoegdheid tot het voeren van preferentiebeleid en vrij onderhandelbare tarieven voor apotheekhoudenden), het uit patent lopen van geneesmiddelen en het inkoopbeleid van zorgverzekeraars zijn de zorguitgaven beduidend lager dan geraamd. Voor 2013 zijn de voorlopige uitgaven € 606,6 miljoen lager dan bij tweede suppletoire begroting geraamd. Deels komt dat doordat de eerder gerapporteerde onderschrijding uit 2012 weliswaar structureel is doorgetrokken, echter de VWS-raming hield wel rekening met enige groei en nominale bijstelling ten opzichte van 2012. Bovendien vielen de uitgaven in 2013 lager uit dan in 2012. Dit kwam omdat de vergoedingen voor geneesmiddelen lager waren door een lagere volumegroei in combinatie met een nog verdere daling van de gemiddelde geneesmiddelenprijzen onder druk van patentverlies en het door zorgverzekeraars gevoerde preferentiebeleid. Daarnaast groeide het aantal uitgiftes minder dan verwacht. De onderschrijding 2013 werkt structureel door.

Hulpmiddelen – 145,0

Voor 2013 is sprake van een onderschrijding die gedeeltelijk doorwerking heeft naar 2014. Hiervoor kan nog geen eenduidige verklaring worden gegeven. De wijziging in de vergoedingssystematiek voor hoorhulpmiddelen heeft geleid tot een piek in het gebruik in het laatste kwartaal van 2012. In 2013 is in het eerste kwartaal een enorme daling zichtbaar, terwijl ook in de twee kwartalen daarna de uitgaven 25% lager zijn dan in 2012. Verder zijn de gevolgen van de overheveling van bruikleenhulpmiddelen vanuit de AWBZ nog niet volledig zichtbaar in de cijfers over 2013, omdat in het eerste halfjaar ook nog ten laste van de AWBZ kon worden gedeclareerd. Daarnaast zet de daling in het gebruik van verbandmiddelen door.

Extra ruimte geneesmiddelen – 15,1

Aanvullend op de bijstelling van de geneesmiddelenraming in verband met de actualiseringscijfers over 2013 vindt binnen de raming een ramingsbijstelling plaats welke wordt ingezet ter dekking van onder andere de voorwaardelijke toelating geneeskundige zorg.

Technische en macro-economische mutaties

Overheveling fertiliteitshormonen – 4,3

Met ingang van 1 januari 2014 zijn de fertiliteitshormonen integraal en exclusief onder de bekostiging van instellingen voor medisch-specialistische zorg gebracht. Deze specialistische geneesmiddelen vallen voortaan uitsluitend onder de Zvw-aanspraak geneeskundige zorg en niet langer onder de aanspraak farmaceutische zorg. Kort gezegd beoogt de overheveling te komen tot een eenduidige aanspraak op zorg met deze specialistische geneesmiddelen. Met deze mutatie worden extra middelen aan het kader «Instellingen voor medisch-specialistische zorg» toebedeeld, omdat er een extra geneesmiddel (Triptoreline) is overgeheveld.

Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Geneeskundige geestelijke gezondheidszorg	4.334,0	0,0	4.334,0
Totaal	4.334,0	0,0	4.334,0

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

N.v.t.

Opleidingen (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Opleidingen	1.189,8	– 2,4	1.187,4
Totaal	1.189,8	– 2,4	1.187,4

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Technische en macro-economische mutaties

Gewijzigd kasritme – 2,4

In het najaar van 2013 is met veldpartijen een aantal afspraken gemaakt over de invulling van de taakstelling op de duur van de opleiding tot medisch specialist. Deze mutatie betreft een wijziging van het kasritme voor de middelen die beschikbaar zijn gesteld om het sneller doorlopen van de opleiding mogelijk te kunnen gaan maken opdat de taakstelling ook daadwerkelijk gerealiseerd kan worden.

Overige Zvw (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Grensoverschrijdende zorg (buitenland in mpb)	784,8	0,0	784,8
Multidisciplinaire zorgverlening	418,7	0,0	418,7
Totaal	1.203,5	0,0	1.203,5

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

N.v.t.

Nominaal en onverdeeld Zvw (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Nominaal en onverdeeld Zvw	1.371,0	– 199,0	1.171,9
Totaal	1.371,0	– 199,0	1.171,9

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Ramingsbijstelling 10,0

Op deze sector vindt een ramingsbijstelling plaats die onder andere het gevolg is van de overheveling van de gereserveerde middelen voor het experiment topklinische ziekenhuizen van de premie naar de begrotingsgefinancierde uitgaven.

Intensiveringen

Voorwaardelijke toelating geneeskundige zorg (intramuraal) 12,5

Zoals aangegeven in het regeerakkoord wordt het instrument voorwaardelijke toelating ingezet. Daarmee wordt bewerkstelligd dat een (beperkt) aantal potentieel waardevolle interventies, waarvan de effectiviteit nog niet vaststaat, via voorwaardelijke toelating de patiënt bereikt. Dekking hiervoor is beschikbaar vanuit de ramingsbijstelling geneesmiddelen. Voor de zomer van 2014 zal de Tweede Kamer hierover nader worden geïnformeerd.

Technische en macro-economische mutaties

Macro bijstellingen – 221,5

De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2014) van het Centraal Planbureau (CPB).

Zvw-ontvangsten (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Eigen risico Zvw	3.098,1	0,0	3.098,1
Eigen bijdrage Zvw	27,0	0,0	27,0
Totaal	3.125,1	0,0	3.125,1

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

N.v.t.

5.2. Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ)

In deze paragraaf wordt ingegaan op de financiële ontwikkelingen binnen de AWBZ. In de onderstaande tabellen wordt het totaal van de mutaties tussen de ontwerpbegroting 2014 en de 1^e suppletoire begroting 2014 voor de AWBZ per deelsector weergegeven en toegelicht.

Volksgezondheid (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
Preventieve zorg (Rijksvaccinatieprogramma)	137,9	0,0	137,9
Totaal	137,9	0,0	137,9

Toelichting uitgaven-mutaties 1^esuppletoire begroting

N.v.t.

Zorg in natura (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Intramurale ggz	1.568,6	15,6	1.584,2
Intramurale ghz	5.275,6	51,0	5.326,6
Intramurale v&v	8.407,1	124,2	8.531,3
Extramurale zorg	4.131,7	126,8	4.258,5
Dagbesteding en vervoer	1.101,7	21,6	1.123,3
Kapitaallasten	1.949,7	135,7	2.085,4
Overige zorg in natura	1.270,6	14,3	1.284,9
Totaal	23.705,1	489,2	24.194,3

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

De mutatie van € 399 miljoen op de zorg in natura betreft de bijstelling van de uitgaven aan onderstaande sectoren exclusief de mutatie op de groei en maatregelen van € 301 miljoen (zie de post nominaal en onverdeeld).

Intramurale ggz 15,6 «

Maatregelen

Verdeling onverdeelde maatregel pgb naar ZIN 90,0

In de aanwijzing contracteerruimte 2014 staat dat er € 90 miljoen vanwege extra instroom en doorstroom bij de zorg in natura terecht komt als gevolg van wijzigingen in de toegang tot het persoonsgebonden budget. Deze middelen zijn toegedeeld aan de sector en slaan neer bij extramurale zorg.

Persoonsgebonden budgetten (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Persoonsgebonden budgetten	2.417,6	– 65,0	2.352,6
Totaal	2.417,6	– 65,0	2.352,6

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Maatregelen

Tariefskorting – 65,0

Dit betreft het verwerken van het pgb-deel van de taakstelling uit de ontwerpbegroting 2014.

Mee-instellingen (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Mee-instellingen	178,6	– 2,6	176,0
Totaal	178,6	– 2,6	176,0

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Mee-instellingen – 2,6

Opleidingen (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Opleidingen	26,4	0,0	26,4
Totaal	26,4	0,0	26,4

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

N.v.t.

Overige AWBZ (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Beheerskosten/ diversen AWBZ	231,4	– 12,8	218,6
Tandheelkundige zorg AWBZ	18,9	4,7	23,6
Medisch-specialistische zorg AWBZ	25,1	0,0	25,1
Totaal	275,5	– 8,1	267,3

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Tandheelkundige zorg AWBZ 4,6

De tegenvaller op de uitgaven tandheelkundige zorg AWBZ wordt veroorzaakt door een stijging van het aantal behandelingen. Daarnaast zijn de gemiddelde tarieven voor tandheelkundige zorg AWBZ gestegen.

Intensiveringen

Groeiruimte tandheelkundige zorg (AWBZ) 0,1

Deze mutatie betreft de toedeling van de groeiruimte tranche 2013.

Beheerskosten Pgb-trekkingsrechten – 12,8

De overboeking is bedoeld voor de initiële aanloop- en uitvoeringskosten van de SVB voor de trekkingrechten van het pgb. De bedoeling is om de structurele uitvoeringskosten vanaf 2015 te financieren uit het beschikbare beheerskosten budget binnen het BKZ.

Nominaal en onverdeeld AWBZ (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Nominaal en onverdeeld AWBZ	1.375,8	– 338,0	1.037,8
Totaal	1.375,8	– 338,0	1.037,8

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Groeiruimte en maatregelen – 300,6

Deze mutatie betreft de toedeling van de tranche 2013 van de groei en maatregelen aan de sectoren behorende tot de zorg in natura.

Maatregelen

Verdeling onverdeelde maatregel pgb naar ZIN – 90,0

In de aanwijzing contracteerruimte 2014 staat dat er € 90 miljoen vanwege extra instroom en doorstroom bij de zorg in natura terecht komt als gevolg van wijzigingen in de toegang tot het persoonsgebonden budget. Deze middelen zijn toegedeeld aan de sector en slaan neer bij extramurale zorg.

Tariefskorting 65,0

Dit betreft het verwerken van het pgb-deel van de taakstelling uit de ontwerpbegroting 2014.

Uitdelen groeiruimte tandheelkundige zorg AWBZ – 0,1

Deze mutatie betreft de toedeling van de groeiruimte tranche 2013.

Technische en macro-economische mutaties

Macro bijstellingen – 12,3

De raming van de loon- en prijsbijstelling is aangepast op basis van de macro-economische inzichten in het Centraal Economisch Plan (CEP 2014) van het Centraal Planbureau (CPB).

AWBZ ontvangsten (bedragen x € 1 miljoen)

	Stand ontwerpbegroting	Mutaties 1e suppletoire begroting	Stand 1e suppletoire begroting
	2014	2014	2014
Eigen betalingen AWBZ	1.943,5	41,5	1.985,0
Totaal	1.943,5	41,5	1.985,0

Toelichting uitgaven-mutaties 1^e suppletoire begroting

Mee- en tegenvallers

Actualisering zorguitgaven

Eigen bijdrage AWBZ 41,5

De eigen bijdragen komen € 41,5 miljoen hoger uit dan geraamd. De stijging kan worden verklaard door een stijging van de eigen bijdrage bij zorg zonder verblijf en een hogere opbrengst door de vermogensinkomensbijstelling.