Gepubliceerd: 28 mei 2014
Indiener(s): Ronald Plasterk (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (PvdA)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33940-C-2.html
ID: 33940-C-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2014 te wijzigen.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3 (verplichtingenbedrag bedoeld in artikel 5 van de Financiële-verhoudingswet)

Ingevolge artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet, hebben de provincies gezamenlijk recht op het bedrag dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkering c.a. is opgenomen van € 299.469.000.

Ingevolge artikel 5, tweede lid van de Financiële-verhoudingswet, hebben de provincies gezamenlijk recht op de bedragen die in de begroting als verplichting voor het totaal van de integratie-uitkeringen en het totaal van de decentralisatie-uitkeringen zijn opgenomen van respectievelijk € 40.330.000 en € 907.527.000.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk

De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes

Inhoudsopgave

 
     
 

Leeswijzer

2

     

1.

Het beleid

2

 

Overzicht uitgavenmutaties

2

 

Toelichting op de beleidsmutaties

2

     

2.

Het beleidsartikel

5

 

Toelichting

6

     

3.

Integratie-uitkeringen

7

     

4.

Decentralisatie-uitkeringen

8

B. BEGROTINGSTOELICHTING

Leeswijzer

Bij de eerste suppletoire begroting ligt de nadruk niet op de beleidsprioriteiten, zoals in de ontwerpbegroting 2014, maar op de mutaties ten opzichte van deze ontwerpbegroting. De terugkoppeling over het gevoerde beleid in relatie tot de beleidsprioriteiten, zal centraal staan in de financiële verantwoording over 2014.

De indeling van deze suppletoire begroting is als volgt. Paragraaf 1 start met het beschrijven van de beleidsmutaties. Kort zal worden toegelicht wat de omvang en de reden van de uitgavenmutaties is. Vervolgens wordt in paragraaf 2 («het beleidsartikel»), ingegaan op de «budgettaire gevolgen van beleid». Deze paragraaf geeft inzicht in de integrale uitgaven die samenhangen met de hoofdbeleidsdoelstelling. Hierin worden de veranderingen op artikelonderdeel-niveau belicht. Tot slot, in paragraaf 3 en 4, een overzicht van de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen.

1. Het beleid

Overzicht uitgavenmutaties:

In de onderstaande overzichtstabel wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste mutaties die zich in de periode vanaf de ontwerpbegroting 2014 tot en met de eerste suppletoire begroting 2014 hebben voorgedaan in de uitgaven. De weergegeven mutaties (€ 75.367.000) worden onder de tabel afzonderlijk toegelicht.

Tabel B1: Overzichtstabel suppletoire uitgavenmutaties (x € 1.000)
   

2014

Stand uitgavenbedrag ontwerpbegroting 2014

1.171.987

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

 

1a)

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2013

1

1b)

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2013

– 73

2)

Compensatie IBT-taak provincies

1.254

3a)

Natuur (integratie-uitkering)

5

3b)

Natuur (integratie-uitkering)

– 105.000

3c)

Natuur (decentralisatie-uitkering)

105.000

3d)

Natuur (decentralisatie-uitkering)

100.000

4)

VTH-taken

– 40.758

5)

Regionale omroepen

– 1.500

6a)

Accres tranche 2013 (incidenteel)

1.947

6b)

Accres tranche 2013 (structureel)

12.538

7)

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

1.695

8)

Asbestdaken (decentralisatie-uitkering)

1.000

9)

Green Deal (decentralisatie-uitkering)

613

10)

Friese taal

65

11)

Bodem (decentralisatie-uitkering)

– 75

12)

Nationale gebiedsontwikkelingen (decentralisatie-uitkering)

18.000

13)

Accres tranche 2014

– 19.345

Totaal nieuwe mutaties

75.367

Stand 1ste suppletoire begroting 2014

1.247.354

Toelichting op de beleidsmutaties:

1a en b) Wijziging betalingsverloop algemene uitkering, integratie-uitkeringen en decentralisatie-uitkeringen 2013

In het Jaarverslag en Slotwet is vastgesteld hoe de in 2013 gerealiseerde uitbetalingen voor de algemene-uitkering (AU), en integratie-uitkeringen (IU) en decentralisatie-uitkeringen (DU) aan de provincies zich verhouden tot het bedrag dat bij de 2e suppletoire begroting 2013 voor de uitbetalingen is geraamd. Daarbij is gebleken dat er hogere uitbetalingen zijn gedaan dan bij Najaarsnota 2013 werden verwacht. Het gaat hierbij om een verschil van € 73.000 (positief) voor de algemene uitkering, € – 1.000 (negatief) voor de decentralisatie-uitkeringen. Voor een verklaring van deze verschillen wordt verwezen naar de slotwet van het provinciefonds (Kamerstukken II, 2013–2014, 33 930 C, Nrs. 3 en 4). Bij Voorjaarsnota 2014 worden de algemene uitkering met € – 73.000 neerwaarts en de decentralisatie-uitkeringen met € 1.000 opwaarts bijgesteld.

2) Compensatie IBT-taak provincies

Vanaf 2013 is aan de algemene uitkering van het provinciefonds een bedrag van structureel € 1,254 miljoen toegevoegd in verband met de inwerkingtreding van de Wet revitalisering generiek toezicht op 1 oktober 2012. Met de inwerkingtreding van deze wet is het interbestuurlijk toezicht op gemeenten voor de uitvoering van het omgevingsrecht gedecentraliseerd van Rijk naar provincies. Het bedrag dient ter compensatie van de bestuurskosten bij de uitvoering van deze taak.

3a) Natuur (integratie-uitkering)

Via deze mutatie wordt aangesloten bij de verdeling zoals opgenomen in de decembercirculaire provinciefonds 2012.

3b t/m d) Natuur (decentralisatie-uitkering)

In de Ontwerpbegroting 2014 van het provinciefonds (Tweede Kamer, 2013–2014, 33 750 C nrs. 1 en 2) is een structurele toevoeging van € 105 miljoen vanaf 2014 opgenomen voor voor het beheer van de EHS. Deze middelen waren als integratie-uitkering opgenomen. Omdat echter nog niet vaststaat wanneer deze middelen overgaan naar de algemene-uitkering dienen deze middelen opgenomen te worden als decentralisatie-uitkering.

Inmiddels heeft het kabinet ook een besluit genomen over de extra middelen uit het Regeerakkoord. De middelen zijn onderdeel van het decentralisatieakkoord Natuur en de afspraak uit het Regeerakkoord om te komen tot een robuust natuurnetwerk, wat in de hoofdlijnennotitie voor ontwikkeling en beheer van natuur in Nederland verder is uitgewerkt. Deze middelen worden toegevoegd aan de decentralisatie-uitkering natuur, waarvan € 100 miljoen in 2014.

4) VTH-taken (integratie-uitkering)

Vanwege de overdracht van taken aan gemeenten op het gebied van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH) bij provinciale inrichtingen wordt voor de jaren 2014 tot en met 2017 een bedrag van € 40,8 miljoen en vanaf 2018 structureel € 46,7 uitgenomen uit het provinciefonds. In de bedragen is rekening gehouden met de bij provincies achterblijvende wettelijke taak betreffende de coördinatie van de handhavingssamenwerking binnen de provincie en de regie op de kwaliteitscriteria. Het lagere bedrag voor de jaren 2014 tot en met 2017 wordt veroorzaakt door een verrekening van de transitiekosten van de Regionale Uitvoeringsdiensten. De overdracht van taken heeft namelijk gevolgen voor de mate waarin gemeenten en provincies hun transitiekosten kunnen terugverdienen.

5) Regionale omroepen

De bezuiniging op de publieke omroep wordt onder andere ingevuld door een efficiencytaakstelling bij het centraliseren van het budget voor de regionale omroepen. Hiervoor heeft een uitname uit het provinciefonds plaatsgevonden per 2014 van € 142 miljoen. Naar aanleiding van een onderzoek gedaan naar de actuele uitgaven van provincies aan de regionale omroepen en na bestuurklijk overleg over de uitkomsten van het onderzopek is besloten vanaf 2014 € 1,5 miljoen extra uit te nemen uit het provinciefonds.

6a en b) Accres tranche 2013

Het definitieve accres over begrotingsjaar 2013 wordt berekend op basis van de stand van het Financieel Jaarverslag Rijk en wordt verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2014 van het provinciefonds. Voor 2013 wordt het accres ten opzichte van de 2e suppletoire begroting 2013 verhoogd met € 1,947 miljoen. Het totale accres voor 2013 wordt daarmee – € 3,074 miljoen. Daarnaast wordt de structurele doorwerking van het accres 2013 verwerkt in deze 1e suppletoire begroting 2014 van het provinciefonds. Dit is de som van het geboekte accres 2013 in de 2e suppletoire begroting 2013 (€ 10,591 miljoen) en het geboekte accres 2013 in deze 1e suppletoire begroting 2014 (€ 1,947 miljoen).

7) Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

Voor diverse projecten in het kader van de nota Visie Erfgoed en Ruimte ontvangen een aantal provincies in 2014 in totaal € 1,695 miljoen.

8) Asbestdaken (decentralisatie-uitkering)

Voor de vervanging van asbestdaken van bedrijfsgebouwen in Overijssel door duurzame en energiezuinige daken ontvangt de provincie Overijssel in 2014 € 1 miljoen.

9) Green Deal (decentralisatie-uitkering)

Ter uitvoering van de Green Deal afspraken met de provincie Utrecht wordt in 2014 een bedrag van € 400.000 toegevoegd aan het provinciefonds. Dit betreft een bijdrage voor de door de provincie opgerichte aanjaagfaciliteit die initiatiefnemers van energieprojecten ontzorgt bij de uiteindelijke financiering. Daarnaast wordt ter uitvoering van de Green Deal afspraken met de provincie Noord-Holland in 2014 een bedrag van € 88.000 toegevoegd aan het provinciefonds. Dit betreft de tweede tranche van de betaling die bedoeld is voor de Metropoolregio Amsterdam ten aanzien van het projectplan Electrisch Vervoer. Ten slotte wordt aan de provincie Zuid-Holland € 125.000 ter beschikking gesteld voor de uitwerking van een warmtestrategie.

10) Friese taal

Het Ministerie van OCW heeft voor de algemene uitkering van de provincie Fryslân een bedrag van € 65.000 beschikbaar gesteld voor de materiële instandhouding van het Fries in het voortgezet onderwijs. Dat bedrag is gebaseerd op een vast bedrag per leerling, vermenigvuldigd met het totaal aantal eersteklassers in het voortgezet onderwijs in de provincie Fryslân. Hiermee wordt uitvoering gegeven aan de Bestuursafspraak Friese Taal en Cultuur 2013–2018.

11) Bodem (decentralisatie-uitkering)

De Stuurgroep van het convenant bodemontwikkelingsbeleid en aanpak spoedlocaties is overeengekomen dat de projectmiddelen binnen het Uitvoeringsprogramma voor het jaar 2014 op basis van de verdeelsleutel «Apparaatskostenvergoeding» binnen de originele budgetverdeling in mindering worden gebracht op de individuele bevoegde gezagen Wbb. Het betreft een totaalbedrag voor de provincies van € 75.000.

12) Nationale gebiedsontwikkelingen (decentralisatie-uitkering)

In het kader van het decentralisatiebeleid wordt het budget van € 18 miljoen voor het Nota Ruimte project IJsselsprong vanuit het Deltafonds gedecentraliseerd naar het Provinciefonds. Het bedrag wordt uitgekeerd via de decentralisatie uitkering Nationale gebiedsontwikkelingen aan de provincie Gelderland.

13) Accres tranche 2014

Het accres 2014 is onderdeel van de normeringssystematiek. Als gevolg van mutaties in de netto gecorrigeerde rijksuitgaven wordt het accres 2014, ten opzichte van de stand miljoenennota, verlaagd met € 19,345 miljoen.

2. Het beleidsartikel

In onderstaande tabel worden voor de verplichtingen, de uitgaven en de ontvangsten de budgettaire gevolgen van beleid van het provinciefonds weergegeven. Hiermee worden de integrale uitgaven die samenhangen met de samengestelde beleidsdoelstelling (het nastreven van een adequate omvang van het provinciefonds en het nastreven van een adequate verdeling van de middelen over de provincies) inzichtelijk gemaakt.

Tabel B2: Bugettaire gevolgen van beleid (x € 1.000)
 

Stand ontwerp-begroting 2014 (1)

Mutaties 1ste suppletoire begroting 2014 (2)

Stand 1ste suppletoire begroting 2014 (3)=(1+2)

Mutatie 2015

Mutatie 2016

Mutatie 2017

Mutatie 2018

Mutatie 2019

Verplichtingen

1.171.987

75.439

1.247.426

52.254

252.254

252.254

146.312

146.247

Uitgaven:

1.171.987

75.367

1.247.354

52.254

252.254

252.254

146.312

146.247

                 

Opdracht

               

1.

Kosten Financiële- verhoudingswet

100

0

100

0

0

0

0

0

                 

Bijdragen aan medeoverheden

               

1.

Algemene uitkering c.a.

345.268

– 45.872

299.396

– 47.746

– 47.746

– 47.746

– 53.688

– 53.753

2.

Integratie-uitkeringen

145.325

– 104.995

40.330

– 105.000

– 105.000

– 105.000

– 105.000

– 105.000

3.

Decentralisatie-uitkeringen

681.294

226.234

907.528

205.000

405.000

405.000

305.000

305.000

                 

Ontvangsten:

1.171.987

75.367

1.247.354

52.254

252.254

252.254

146.312

146.247

Toelichting

Mutaties 1ste suppletoire begroting

Verplichtingen

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de verplichtingen van het provinciefonds voor het jaar 2014 met € 75.439.000 te muteren en te brengen op € 1.247.426.000. De mutaties worden hieronder in tabel B3 opgesomd. De toelichting bij de mutaties die onderdeel vormen van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld is reeds gegeven in § 1.

Tabel B3: Verplichtingenbedrag provinciefonds 2014 (x € 1.000)

Stand verplichtingenbedrag ontwerpbegroting 2014

 

1.171.987

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

Compensatie IBT-taak provincies

1.254

 

Natuur (integratie-uitkering)

100.005

 

VTH-taken

– 40.758

 

Regionale omroepen

– 1.500

 

Accres tranche 2013 (incidenteel)

1.947

 

Accres tranche 2013 (structureel)

12.538

 

Erfgoed en ruimte (decentralisatie-uitkering)

1.695

 

Asbestdaken (decentralisatie-uitkering)

1.000

 

Green Deal (decentralisatie-uitkering)

613

 

Friese taal

65

 

Bodem (decentralisatie-uitkering)

– 75

 

Nationale gebiedsontwikkelingen (decentralisatie-uitkering)

18.000

 

Accres tranche 2014

– 19.345

 

Totaal nieuwe mutaties:

 

75.439

Stand verplichtingenbedrag bij 1ste suppletoire begroting 2014

 

1.247.426

Waarvan verplichtingenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan verplichtingenbedrag algemene uitkering

 

299.469

Waarvan verplichtingenbedrag integratie-uitkeringen

 

40.330

Waarvan verplichtingenbedrag decentralisatie-uitkeringen

 

907.527

Uitgaven

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de uitgaven van het provinciefonds met € 75.367.000 te muteren en te brengen op € 1.247.354 000. De mutaties worden in tabel B4 opgesomd. De mutaties die plaatsvinden met betrekking tot de verplichtingen zijn ook van toepassing op de uitgaven. Er zijn echter nog twee mutaties, die wel effect hebben op het uitgavenbedrag 2014, maar niet op het verplichtingenbedrag 2014. Het gaat om de «wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2013» en «wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2013». De toelichting bij de mutaties die onderdeel vormen van het totaalbedrag dat in deze tabel is vermeld is reeds gegeven in § 1.

Tabel B4: Uitgavenbedrag provinciefonds 2014 (x € 1.000)

Stand uitgavenbedrag ontwerpbegroting 2014

 

1.171.987

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   
     

Saldo mutaties in de verplichtingen (verplichtingen=uitgaven) (zie tabel B3)

75.439

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2013

1

 

Wijziging betalingsverloop algemene uitkering 2013

– 73

 
     

Totaal nieuwe mutaties:

 

75.367

Stand uitgavenbedrag bij 1ste suppletoire begroting 2014

 

1.247.354

Waarvan uitgavenbedrag kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan uitgavenbedrag algemene uitkering

 

299.396

Waarvan uitgavenbedrag integratie-uitkeringen

 

40.330

Waarvan uitgavenbedrag decentralisatie-uitkeringen

 

907.528

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de ontvangsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de oorspronkelijke vastgestelde begroting van het provinciefonds voor 2014 worden de ontvangsten, analoog aan de uitgaven, met € 75.367.000 gewijzigd tot € 1.247.354.000.

3. Integratie-uitkeringen

In tabel B5 is een overzicht opgenomen van de integratie-uitkeringen.

Tabel B5: Overzicht integratie-uitkeringen provinciefonds 2014 (x € 1.000)

Omschrijving

2014

Integratie-uitkering begroting 2014:

 

Natuur

145.325

Subtotaal

145.325

   

Nog niet eerder opgenomen in een begroting:

 

Natuur

5

Natuur

– 105.000

Subtotaal

– 104.995

Totaal:

40.330

4. Decentralisatie-uitkeringen

In tabel B6 is een overzicht opgenomen van de decentralisatie-uitkeringen.

Tabel B6: Overzicht decentralisatie-uitkeringen provinciefonds 2014 (x € 1.000)

Omschrijving

2014

Decentralisatie-uitkering begroting 2014:

 

Afsluitdijk

500

Bedrijventerreinen

10.611

Bedrijventerreinen (Toppergelden)

11.977

Bodemsanering

64.322

DU Ontwikkel / OEM variabel

427.797

Externe veiligheid

20.000

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing

55.456

Invoeringskosten decentralisatie jeugdzorg

1.950

Monumenten

20.000

Nationale gebiedsontwikkelingen

13.898

Regionale luchthavens

934

Sterke regio's

1.700

Waddenfonds

38.690

Zuiderzeelijn REP-middelen

12.259

Zwemwaterrichtlijn EU

1.200

Subtotaal

681.294

   

Nog niet eerder opgenomen in een begroting:

 

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2013

1

Natuur

105.000

Natuur

100.000

Erfgoed en ruimte

1.695

Asbestdaken

1.000

Green Deal

613

Bodem

– 75

Nationale gebiedsontwikkelingen

18.000

Subtotaal

226.234

Totaal:

907.528