Nr. 5 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

De vaste commissie voor Buitenlandse Zaken heeft een aantal vragen voorgelegd aan de Ministers van Buitenlandse Zaken en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking over het Jaarverslag van het Ministerie van Buitenlandse Zaken en van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking 2013 (Kamerstuk 33 930 V, nr.1).

De Ministers hebben deze vragen beantwoord bij brief van 12 juni 2014. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

Vraag 1

Kunt u een overzicht geven van alle vrijwillige afdrachten aan multilaterale organisaties die in 2013 zijn gedaan en deze uitsplitsen per organisatie en per organisatie aangeven waarom de afdracht heeft plaatsgevonden.

Antwoord 1

In bijgaand overzicht staan de vrijwillige afdrachten vermeld die in 2013 aan de verschillende multilaterale organisaties zijn gedaan. Bovendien is aangegeven voor welke sectoren deze bijdragen aan deze organisaties zijn verstrekt.

Vraag 2

Kunt u een overzicht geven van alle vrijwillige bijdragen die in 2013 zijn gedaan aan internationale organisaties?

Vraag 3

Kunt u een overzicht geven van alle verplichte bijdragen die in 2013 zijn gedaan aan internationale organisaties?

Antwoord 2 en 3

Bijgevoegd het gevraagde overzicht met de verplichte en vrijwillige bijdragen aan internationale organisaties.

Vraag 4

Kunt u een overzicht geven van alle bestedingen uit het mensenrechtenfonds die in 2013 zijn gedaan en deze uitsplitsen per land waarvoor de middelen bestemd waren?

Antwoord 4

Onderstaand overzicht bevat een post «Wereldwijd» van ruim EUR 8 mln uit het centrale deel van het Mensenrechtenfonds. Dit omvat projecten die gericht zijn op meerdere landen en waarvoor splitsing van de uitgaven per land niet mogelijk is. Hierdoor kan het voorkomen dat per land meer uitgaven hebben plaatsgevonden dan vermeld.

Vraag 5

Kunt u een overzicht geven van alle afdrachten die aan NGO’s in Nederland en in het buitenland zijn gedaan die vallen onder de Official Development Assistance (ODA)-criteria in 2013 en per besteding aangeven wat het doel hiervan was?

Antwoord 5

In 2013 is aan NGOs onder de ODA-criteria in totaal EUR 983 mln afgedragen. Zie het bijgevoegde overzicht voor nadere details.

Vraag 6

Wat hebben de 27 handelsmissies opgeleverd in economische en politieke zin per land waar een handelsmissie naartoe is georganiseerd?

Antwoord 6

In 2013 is in de kwartaalrapportages aan uw Kamer over 27 economische missies gerapporteerd. Hieraan hebben ca. 800 bedrijven deelgenomen. Tijdens economische missies wordt doorgaans ook voorzien in politieke ontmoetingen.

Vraag 7

Hoeveel geld, wat voldoet aan de ODA-criteria is er naar de voormalige Antillen gegaan vanuit de buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking-begroting en hoeveel via het Europees Ontwikkelingsfonds?

Antwoord 7

De voormalige Antillen ontvangen geen ODA-middelen uit de Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking-begroting. De autonome landen van het Koninkrijk (Aruba, Curaçao en St. Maarten) en de drie BES-eilanden maken op grond van hun status van «Landen en Gebieden Overzee» (LGO) aanspraak op EU-fondsen. In het LGO-besluit, dat de betrekkingen tussen de EU en LGO regelt, is neergelegd dat deze middelen zijn ondergebracht bij het Europees Ontwikkelingsfonds. In de periode 2008–2013 was er voor de zes Nederlandse LGO EUR 32,88 mln uitgetrokken. Voor de periode 2014–2020 gaat het om EUR 46,95 mln. In 2013 werden alleen aan Aruba betalingen gedaan vanuit het EOF.

Overigens betreffen de middelen voor LGO een fractie van het EOF: EUR 364,5 mln voor in totaal 27 Europese LGO op een fonds van EUR 31,5 mld (zie ook Kamerstuk 22 112, nr. 1470 en nr. 1726 voor nadere informatie over de inhoud van het LGO-besluit).

Vraag 8

Welk percentage van het bnp werd in 2013 aan ontwikkelingssamenwerking besteed?

Antwoord 8

De netto ODA in 2013 bedroeg EUR 4,1 mld. Daarmee was de totale ODA-prestatie in 2013 0,67% van het bnp. De ODA prestatie staat opgenomen in bijlage 3 van het HGIS jaarverslag 2013.

Vraag 9

Welk percentage van alle ontwikkelingshulp kwam in 2013 terecht bij het bedrijfsleven en welk percentage daarvan ging naar Nederlandse bedrijven?

Antwoord 9

Hoewel het Nederlandse OS-beleid stuurt op resultaten, en niet op kanalen, kan wel worden aangegeven in welke mate welke kanalen zijn ingezet. In 2013 is 9% van het budget voor ontwikkelingssamenwerking rechtstreeks via het bedrijfslevenkanaal gelopen. Voor alleen de speerpunten ligt dit percentage hoger. In de resultatenrapportage 2012 over de OS-speerpunten is vermeld dat 13% van het budget via het bedrijfsleven liep. Dit betreft een gemiddelde; binnen de speerpunten voor voedselzekerheid en water ligt samenwerking met het bedrijfsleven meer voor de hand dan in de speerpunten voor SRGR en veiligheid en rechtsorde. In de speerpuntenrapportage over 2013 zal wederom worden aangegeven welk percentage via het bedrijfsleven is gelopen.

Vraag 10

Hoe verhoudt het geïntensiveerde Nederlandse streven tot het bemachtigen van een niet-permanente VN-Veiligheidsraadzetel in 2017–2018 zich tot landen met datzelfde streven?

Antwoord 10

Naast het Koninkrijk der Nederlanden zijn ook Italië en Zweden kandidaat voor een niet-permanente zetel in de VN-Veiligheidsraad voor de periode 2017–2018. Bij de verkiezingen voor de VN-Veiligheidsraad is er sprake van een zetelverdeling over verschillende regionale groepen. Het Koninkrijk behoort net als Italië en Zweden tot de Groep voor West-Europese en Andere Landen (WEOG). Voor de periode 2017–2018 zijn voor de WEOG-groep twee niet-permanente zetels beschikbaar. Dat betekent dat het Koninkrijk met Zweden en Italië concurreert voor twee beschikbare zetels.

Vraag 11

Welke verwachtingen richting de toekomst heeft u van de «goede investering in samenwerking met Russische partners» die u constateert ten aanzien van het Nederland-Ruslandjaar 2013? Welke positieve effecten van het Nederland-Ruslandjaar 2013 zullen zich in de toekomstige relatie tussen Nederland en Rusland manifesteren? Wat zijn de uitkomsten van het Nederland-Ruslandjaar in economisch en politiek opzicht?

Antwoord 11

Het Nederland-Ruslandjaar (NLRF2013) heeft een impuls gegeven aan Nederlands-Russische contacten op alle niveaus in de maatschappij en een groot aantal mogelijkheden geschapen voor concrete follow-up, zowel op het gebied van economie, cultuur als politiek. Het totale programma omvatte uiteindelijk meer dan 600 evenementen, verdeeld over beide landen. Bijzonder is dat het merendeel van de activiteiten initiatieven waren van Nederlandse en Russische (particuliere) culturele instellingen, bedrijven, gemeenten en onderwijsinstellingen. Een belangrijke meerwaarde van het bilaterale jaar was het bieden van een platform voor dergelijke «people-to-people»-activiteiten. Daarnaast was er tijdens NLRF2013, tegen de achtergrond van de brede relaties met Rusland, ruimschoots de gelegenheid om op (hoog) politiek niveau zorgen over bredere maatschappelijke thema’s als de anti-homopropagandawet en de NGO-wetgeving onder de aandacht van Russische gesprekspartners te brengen. De mate waarin kan worden voortgebouwd op de resultaten van NLRF2013 zal sterk afhangen van de verdere ontwikkeling van de relaties met Rusland in het licht van de crisis rond Oekraïne. Er volgt een brief aan uw Kamer met de resultaten van de evaluatie van NLRF2013.

Vraag 12

Met welke landen – naast de expliciet genoemde «andere Europese landen» en «Duitsland» – heeft NL in 2013 de relatie geïntensiveerd?

Antwoord 12

In 2013 heeft Nederland ondermeer geïnvesteerd in EU- en NAVO-bondgenoten, in landen waar economische mogelijkheden liggen zoals opkomende markten, in OS-partnerlanden en in missiegebieden. Er kunnen drie «schillen» worden onderscheiden: de EU, de schil rond de EU en de rest van de wereld.

Vraag 13

Verwacht u dat de EU-Richtlijn consulaire samenwerking in 2014 wordt gerealiseerd?

Antwoord 13

De discussie over het voorstel voor een richtlijn inzake consulaire bescherming voor burgers van de Unie in het buitenland is nog steeds gaande. Of deze discussie in 2014 kan worden afgerond is twijfelachtig. Hoewel er sprake is van groeiende overeenstemming tussen de lidstaten, bestaan er nog steeds meningsverschillen over de inhoud van de richtlijn. Nederland blijft voorstander van Europese samenwerking op consulair terrein en blijft er in dat kader op inzetten dat de tekst van een eventuele richtlijn zoveel als mogelijk wordt gebaseerd op de huidige consulaire praktijk en deze ondersteunt.

Vraag 14

Kunt u concreet aangeven hoeveel budget er beschikbaar is voor het postennetwerk voor de taken Beheer, Management, Consulair, Ontwikkelingssamenwerking, Cultuur, Politiek en Economie?

Antwoord 14

In de Memorie van Toelichting op de begroting 2013 zijn de apparaatsuitgaven indicatief verdeeld over een aantal thema’s waarbij ook de splitsing is gemaakt tussen het kernministerie en de posten in het buitenland. De verdeling binnen het postennetwerk is gebaseerd op een inventarisatie over de thematische invulling van de personele inzet. Op basis van de financiële realisatiecijfers uit 2013 is EUR 473 mln toe te rekenen aan het postennet waarbij de volgende indicatieve toedeling is gemaakt:

Vraag 15

Hoeveel FTE’s zijn er in 2013 op de posten en op het ministerie verdwenen?

Antwoord 15

De formatie (het aantal voltijdse functies) op het departement in Den Haag is in 2013 met 33 fte’s gekrompen. De omvang van de formatie van het Postennet is met bijna 138 fte’s teruggelopen, hieronder vallen ook 56 fte’s lokaal personeel.

Vraag 16

Hoeveel FTE’s waren er beschikbaar voor mensenrechten in 2011, 2012 en 2013?

Antwoord 16

Op het ministerie worden gemiddeld 12 fte fulltime ingezet voor mensenrechtenbeleid. Mensenrechtenbeleid per land wordt uitgevoerd door de landenmedewerkers op de regiodirecties en door medewerkers op ambassades. Bij piekbelasting wordt extra capaciteit ingezet.

Vraag 17

Welke landen zijn in 2013 bezocht in het kader van het versterken van de bilaterale betrekkingen.

Antwoord 17

De Minister van Buitenlandse Zaken bezocht in 2013 de volgende landen: Albanië, Aruba, België, Brunei, Chili, China, Colombia, Curaçao, Denemarken, Duitsland, Egypte, Finland, Frankrijk, Georgië, Golfstaten, Griekenland, Ierland, India, Indonesië, Irak, Italië, Israël, Jordanië, Koeweit, Kosovo, Kroatië, Letland, Libië, Litouwen, Mali, Moldavië, Noorwegen, Oekraïne, Oostenrijk, Polen, Rusland, Servië, Singapore, Spanje, Tsjechië, Venezuela, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Zuid-Afrika, Zweden, Zwitserland. Tevens bezocht hij de Palestijnse gebieden.

Vraag 18

Wat zijn de laatste ontwikkelingen in de bilaterale fora met Israël en de Palestijnse Gebieden? Hebben de fora in 2013 al iets opgeleverd? Hoe verhouden de uitkomsten tot nu toe zich tot de doelstellingen?

Antwoord 18

De uitwerking van de bilaterale samenwerkingsfora van december vorig jaar wordt op dit moment vormgegeven. Op 10 juni vindt in Amsterdam een bilaterale innovatiedag plaats, met als thema «Healthcare Solutions for an Ageing Society» en met deelname van Nederlandse en Israëlische bedrijven, kennisinstellingen en overheidsorganisaties. Accent ligt hierbij op innovatie, waarmee wordt benadrukt dat de beoogde samenwerking toekomstgericht en vernieuwend is. Ook wordt, zoals tijdens het forum in 2013 is toegezegd, voor 2014 een inkomend bezoek van Palestijnse bedrijven voorbereid. Het gaat hierbij om een handelsdelegatie met in het bijzonder aandacht voor vrouwelijke ondernemers en met als doel kansen voor bilaterale handel en investeringen te verkennen.

Vraag 19

Wat zijn de uitkomsten van de Duitsland-Nederland top in economisch en politiek opzicht en is er een vervolg gepland?

Antwoord 19

Voor een overzicht van de uitkomsten van de Nederlands-Duitse top in Kleef verwijs ik u naar het verslag dat uw Kamer toeging op 13 juni 2013 (Kamerstuk 33 400 V, nr. 139). Een volgende top is gepland in 2015.

Vraag 20

Wat zijn de resultaten van de implementatie van de internationaliseringsstrategieën van de Topsectoren, waar in 2013 mee is begonnen?

Antwoord 20

Op basis van de strategieën (internationaliseringsoffensieven) van de topsectoren is een structuur tot stand gebracht om hun wensen mee te nemen in de strategische reisagenda van het Kabinet en in de werkplannen van de ambassades en consulaten in het buitenland. Ook wordt bijvoorbeeld samengewerkt bij deelnames aan strategische beurzen (recent succesvol voorbeeld is de Hannover Messe) en Holland branding. De Topsectoren zijn daarnaast leidend bij de concrete invulling van de thema’s rondom welke de economische missies worden vormgegeven. Zo verkrijgen de reizen focus en wordt de slagkracht en effectiviteit maximaal geborgd. In de kwartaalrapportages door de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking wordt u periodiek en detail verder geïnformeerd.

Vraag 21

Welk bereik had u voor ogen met de Mensenrechtentulp? Voldoen de 10.000 stemmen in het kader van de Mensenrechtentulp aan uw verwachtingen?

Antwoord 21

De Mensenrechtentulp stimuleert de individuele erkenning van human rights defenders die op vernieuwende wijze mensenrechten ondersteunen en draagt bovendien bij aan de bewustmaking van de rol die mensenrechtenorganisaties spelen, doelstellingen die dit jaar zijn behaald.

Vraag 22

Wat zijn de voorlopige resultaten van de investering in de versterking van de economische functie van het postennet?

Antwoord 22

Het belang van een sterk postennet voor een sterke economische diplomatieke inzet van Nederland wereldwijd wordt breed erkend. De resultaten en kwaliteit van de dienstverlening van het postennet aan bedrijven en ondernemers wordt uitstekend beoordeeld, zo blijkt bijvoorbeeld bij de jaarlijkse uitreiking van de ambassadeprijs door Fenedex. Het is een gegeven dat schaarste dwingt tot het maken van keuzes. In 2013 is, naast het sluiten van 10 posten in 2012 en 2013, tegen de achtergrond van de bezuinigingsopgave van het toenmalige kabinet Rutte I, toch verder geïnvesteerd in het postennet. Zo werden bijvoorbeeld in Yangong (Myanmar) en Chongqing (China) respectievelijk een handelskantoor en een consulaat-generaal geopend (zie jaarverslag BZ en BHOS 2013, pagina 15). Daarnaast werkt het Ministerie van Buitenlandse Zaken samen met partners (publiek en privaat) aan verdere professionalisering van de dienstverlening, o.a. via standaardisatie van producten en diensten, ontwikkeling van publiek-private initiatieven en invoering van het profijtbeginsel.

Vraag 23

Welke bijdrage heeft Nederland geleverd om Libië te stabiliseren?

Antwoord 23

Nederland draagt sinds de revolutie in 2011 bij aan de internationale pogingen om Libië te stabiliseren. In juni 2013 bezocht de Minister van Buitenlandse Zaken Libië, in maart 2014 nam hij deel aan de Libië-conferentie in Rome. In multilateraal verband levert Nederland een personele bijdrage aan de Europese grensbewakingsmissie EUBAM Libya en is Nederland voornemens bij te dragen aan de VN-ondersteuningsmissie UNSMIL, die het mandaat heeft om namens de internationale gemeenschap bij te dragen aan herstel van de openbare orde/veiligheid en de bevordering van de rechtstaat. Ook heeft Nederland op bilaterale basis verschillende samenwerkingsactiviteiten in gang gezet, waaronder activiteiten ter versterking van de Libische gevangenissector en van het lokaal bestuur. Tenslotte levert Nederland een grote bijdrage aan de ontmijningsprojecten van de op dat terrein actieve internationale NGO’s.

Vraag 24

Waarom ligt de uitvoering van het MATRA-zuid onderdeel voor de ondersteuning van politieke partijen nu bij het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties?

Antwoord 24

Het MATRA-zuid onderdeel voor de ondersteuning van politieke partijen in de MATRA-landen wordt uitgevoerd door Nederlandse politieke partijen. Dit onderdeel betreft dus een subsidie voor Nederlandse politieke partijen ten behoeve van bepaalde activiteiten in het buitenland. Het Ministerie van BZK beheerde reeds andere subsidies voor politieke partijen. Om de uitvoering van de verschillende subsidies aan dezelfde ontvangers te stroomlijnen, is ervoor gekozen alle gelijksoortige subsidies aan politieke partijen bij het Ministerie van BZK onder te brengen. Dat geldt ook voor het MATRA-onderdeel voor ondersteuning van politieke partijen.

Vraag 25

Kunt u een overzicht geven van alle bestedingen van MATRA en MATRA-Zuid en deze uitsplitsen per land waarvoor deze bestemd waren?

Antwoord 25

Hieronder treft u een tabel aan met de bestedingen van MATRA en MATRA-Zuid gelden in 2013.

Vraag 26

Waarom is er sprake van een lagere liquiditeitsbehoefte bij het budget voor VN-contributies voor crisisbeheeringsoperaties? Wat houdt dit in?

Vraag 34

Heeft de VN in 2013 van Nederland een minder hoge contributie gevraagd voor crisisbeheeringsoperaties? Hoeveel en waarom heeft de VN minder aan crisisbeheersingsoperaties uitgegeven?

Antwoord 26 en 34

De Nederlandse bijdrage aan VN-vredesmissies in 2013 was circa EUR 10 mln lager dan de bijdrage in 2012. De lagere aanslag wordt grotendeels bepaald door een aanpassing in de contributieschaal voor vredesmissies en gebaseerd op de daadwerkelijke uitgaven. Bij de laatste aanpassing van de VN-contributieschalen, eind 2012, is de Nederlandse bijdrage aan de VN-vredesmissies gedaald van 1,85% naar 1,65%.

Vraag 27

Aan een versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland is in 2013 EUR 11 miljoen meer uitgegeven dan begroot. Verwacht u dat het aantrekkelijker maken van het vestigingsklimaat voor internationale organisaties, naast een concrete bijdrage aan de bevordering van de internationale rechtsorde, ook economische baten kan opleveren?

Antwoord 27

Ja. Het Ministerie van Buitenlandse Zaken heeft een onderzoek laten uitvoeren naar de economische baten van de aanwezigheid van 34 intergouvernementele organisaties in Nederland. Hoofdconclusie uit dat onderzoek is dat de totale bijdrage aan het BBP (bruto binnenlands product) circa EUR 2,1 mld euro per jaar bedraagt, terwijl de betreffende organisaties in totaal circa 20.700 banen (fte’s) toevoegen aan de werkgelegenheid. U kunt het rapport terugvinden op: http://www.decisio.nl/wp-content/uploads/2013/11/PDF-Decisio-rapport-economisch-belang-IGOs-Nederland.pdf

Vraag 28

Kunt u toelichten waaruit de post «diversen» van EUR 4,1 miljoen bestaat?

Antwoord 28

Het betreft hier diverse uitgaven die zijn gemaakt als bijdrage ten behoeve van het internationaal recht. Hiervan is EUR 1 mln uitgegeven aan het Trustfund for Victims van het ICC, EUR 0,54 mln aan het Special Tribunal for Libanon, EUR 1 mln ten behoeve van het Residual Mechanism Special Court for Sierra-Leone, EUR 0,34 mln aan The Graduate Center, City University of New York en EUR 0,3 mln aan het International Peace Institute voor activiteiten in het kader van Responsibility to Protect en EUR 0,2 mln aan het Justice Rapid Responce (JRR). Het restant betreft de overige kleinere uitgaven aan internationaal recht.

Vraag 29

Kunt u een kwalitatieve en kwantitatieve vergelijking geven tussen de wapenexportvergunningen in 2011, 2012 en 2013?

Antwoord 29

De fluctuatie in jaarlijkse totale waarde van de afgegeven vergunningen voor de uitvoer van militaire goederen is vrijwel altijd toe te schrijven aan de hoeveelheid grotere orders voor radar- en radarvuurleidingssystemen of marineschepen in een bepaald jaar, maar ook de afstoting van overtollig Defensiematerieel kan de totale waarde van de afgegeven vergunningen in een bepaald jaar omhoog stuwen.

Vraag 30

Voor welke landen is het wapenexportbeleid in 2013 aangescherpt?

Antwoord 30

Nederland kent geen wapenexportbeleid per land, maar aanvragen voor vergunningen voor de uitvoer van militair materieel worden per geval getoetst aan de acht criteria van het wapenexportbeleid met inachtneming van de aard van het goed, de eindbestemming en de eindgebruiker. Deze acht criteria zijn vastgelegd in het Gemeenschappelijk Standpunt 2008/944/GBVB tot vaststelling van gemeenschappelijke voorschriften voor de controle op de uitvoer van militaire goederen en technologie.

Vraag 31

Kunt u een voorbeeld geven van de door u beoogde «niche-diplomatie»

Antwoord 31

Een voorbeeld van niche diplomatie in Latijns-Amerika is het politieke akkoord dat werd gesloten met Bolivia over kennis en technologie overdracht. Dit stelt Bolivia in staat naast lithium winning hun eigen lithium batterijen te ontwikkelen. Nederlandse kennisinstellingen en bedrijven onderhandelen momenteel over de specifieke onderdelen van de samenwerking: een laboratorium, fabriek en opleidingen. Goede hulprelaties en diverse handelsmissies over en weer hebben geleid tot een plan waar beide landen wat aan hebben. De manier waarop de samenwerking in dit geval tot stand is gekomen is een voorbeeld van hoe niche-diplomatie toegepast kan worden, ook in landen waar de vertegenwoordiging door bezuinigingen is gesloten.

Vraag 32

Kunt u toelichten waarom de uitgaven aan het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) lager en die aan de Nuclear Security Summit (NSS) hoger zijn uitgevallen.

Antwoord 32

De met het lidmaatschap van de IAEA samenhangende bijdragen voor het reguliere budget en het Technical Cooperation Fund worden vastgesteld aan de hand van een zogenaamde «scale of assessment». Deze schaal is afgeleid van het bij de Verenigde Naties gebruikte model. De verlaging van de totale bijdrage voor 2013 is binnen het IAEA overeengekomen en is het gevolg van aanpassingen binnen het totale budget.

Vraag 33

Op welke wijze wordt het bedrag dat in 2013 vrijkomt door de verlaging van verplichtingen (EUR 34.397.000) ingezet? Ten behoeve van welke posten.

Antwoord 33

Naar aanleiding van de daling van het BNP en het hieraan gekoppelde budget voor ontwikkelingssamenwerking is besloten om de uitgaven te verlagen. In lijn met de verlaging van de uitgaven zijn ook de verplichtingen naar beneden bijgesteld. Deze verplichtingen zijn derhalve niet voor andere doeleinden ingezet.

Vraag 34

Zie vraag 26

Vraag 35

Wanneer verwacht u dat de beoogde digitalisering van de consulaire – en visumprocessen is voltooid?

Antwoord 35

De digitalisering van de consulaire processen is een langlopend proces dat in 2013 is ingezet. De eerste resultaten in 2014 zijn online registratie en SMS dienstverlening in Kompas en een nieuwe reisapp. Daarnaast zijn stappen gezet om online aanvragen van visa mogelijk te maken. Vanwege de complexiteit van een dergelijk traject zal eerst een pilot worden opgezet.

Vraag 36

Kunt u aangeven welke ontwikkeling er in de afgelopen 5 jaar zichtbaar is met betrekking tot de uitgaven voor gebouwen voor diplomatieke vertegenwoordigingen evenals posten voor economische ondersteuning in het buitenland?)

Antwoord 36

Sinds 2009 zijn de uitgaven voor gebouwen voor diplomatieke vertegenwoordigingen (inclusief de ambassadeurs residenties) en de economische posten met circa 25% gedaald. Deze afname in uitgaven is vooral het gevolg van verminderde operationele kosten (-28%) en bouwprojecten (-54%) in de periode 2009 tot en met 2013. Onderhoudskosten bleven gedurende deze periode nagenoeg gelijk, terwijl uitgaven voor de huur van de diplomatieke vertegenwoordigingen stegen (17%).

Vraag 37

Waarom zijn de uitgaven aan de post «versterking Europese samenwerking» sterk gedaald?

Antwoord 37

De uitgaven zijn ruim EUR 21 mln lager uitgevallen dan de aanvankelijk geraamde EUR 177 mln. Deze verlaging is het gevolg van een lagere liquiditeitsbehoefte op de totale EOF-begroting voor 2013. Het Nederlands aandeel daalde daarmee evenredig. De totale EOF-committering is echter wel gelijk gebleven, wat betekent dat de middelen oproepbaar blijven door het EOF. De bedragen worden in andere tranches afgeroepen door het EOF.

Vraag 38

Kan nader toegelicht worden welke redenen in 2013 inhuur van externe krachten nodig is geweest? Welke ontwikkeling is er in de afgelopen vijf jaar zichtbaar in de omvang van en uitgaven voor externe krachten?

Antwoord 38

Externe krachten worden ingehuurd bij vervanging bij ziekte en zwangerschapsverlof, piekbelasting en tijdelijk behoefte aan externe expertise. De omvang en uitgaven voor externe krachten is de afgelopen jaren stabiel gebleven. De gemiddelde lengte van de inhuur per externe kracht is korter geworden. Het ministerie blijft binnen het rijksbrede maximum percentage voor de inhuur externe krachten.

Vraag 39

Hoeveel investeringen wil de Netherlands Foreign Investment Agency (NIFA) in 2014 naar Nederland halen?

Antwoord 39

NFIA heeft in 2014 als doel om 170 projecten binnen te halen, goed voor EUR 900 mln aan investeringen en 4.000 banen. De nadruk ligt hierbij op het binnenhalen van hoogwaardige, innovatieve investeringen.

Vraag 40

U stelt dat klimaatadaptatie en -mitigatie in de ontwikkelingssamenwerking-programmering wordt verwerkt. Hoe doet u dat voor wat betreft de betrokkenheid van de private sector bij projecten?

Antwoord 40

Er wordt naar gestreefd dat de private sector een belangrijke en aantoonbare rol gaat spelen bij de invulling van klimaatfinanciering. Ook hier wordt gezocht naar synergie met bestaande instrumenten. Bij water en voedselzekerheid wordt bijvoorbeeld al intensief samengewerkt met het bedrijfsleven. Denk aan het fonds duurzaam water of het fonds duurzaam ondernemen en voedselzekerheid. Deze programma’s zijn belangrijk voor het tegengaan van de gevolgen van klimaat en worden medegefinancierd door private partijen. Bij het programma voor toegang tot hernieuwbare energie speelt FMO een belangrijke rol.

Vraag 41

Nederland gaf EUR 33,6 miljoen aan noodhulp om de vluchtelingenstroom rondom Syrië op te vangen. Hoeveel gaven andere EU-landen, uitgesplitst per land, en de EU-instituties in 2013?

Antwoord 41

Nederland heeft in 2013 EUR 33,6 mln aan noodhulp gegeven voor slachtoffers van de Syrische crisis, zowel behoeftigen binnen SYrie als Syrische vluchtelingen in de buurlanden. Omdat het veelal uit effectiviteitsoverweging ging om ongeoormerkte bijdragen aan VN-organisaties voor beide categorieën slachtoffers, is niet na te gaan hoeveel hiervan naar de Syrische vluchtelingen in de omringende landen is gegaan of hoeveel per land. Ditzelfde geldt voor door andere EU-landen en ECHO (European Commission Humanitarian Aid Office).

Vraag 42

Waarom zijn de kosten voor wederopbouw in Afghanistan en Zuid-Soedan lager uitgevallen?

Afghanistan is een fragiele staat, er moet daarom rekening worden gehouden met een snel veranderende situatie die de implementatie van programma’s en de daarmee samenhangende bestedingspatronen kan beïnvloeden.

Vanwege algemene bezuinigingen en de hogere toerekening van de opvang van asielzoekers was er in 2013 minder geld in het wederopbouwfonds beschikbaar dan aanvankelijk begroot waardoor de jaarlijkse bijdrage aan het «Afghanistan Reconstruction Trust Fund» (ARTF) naar beneden is bijgesteld.

Daarnaast kon, door de verslechterende veiligheidssituatie in Afghanistan en de sluiting van Provinciale Reconstructie Teams (PRT’s), waarmee partners van de Ambassade in Kaboel, zoals UNDP en UN Women, samenwerkten, minder geld uit het decentrale budget van de Ambassade worden uitgegeven.

Vraag 43

Er is vorig jaar minder geld aan ontwikkelingsrelevante infrastructuurontwikkeling (ORIO) besteed, doordat er lagere liquiditeitsbehoefte was. Kwam die lagere liquiditeitsbehoefte door minder behoefte aan geld of door lange en ingewikkelde aanvraagprocedures?

Antwoord 43

De lagere uitgaven voor het ORIO programma hangen samen met het feit dat de vertraging bij projecten in de ontwikkelingsfase doorwerkt in de implementatiefase. Vertraging in individuele projecten zorgt voor afwijkingen ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen. Dat verschil wordt versterkt doordat de ramingen op dit moment nog gebaseerd zijn op slechts enkele projecten in uitvoering. Projecten lopen vertraging op door verschillende oorzaken. Zo blijven documenten lang bij de ontvangende overheid liggen. Projecten in implementatie lopen vertraging op door het aanbestedingsproces en de daaropvolgende contractonderhandelingen die tijdrovend blijken te zijn. In beide fases lopen de ontvangende overheden aan tegen problemen bij het zekerstellen van de restfinanciering die zij zelf worden geacht bij te dragen aan de projecten.

Vraag 44

Het overgebleven geld van ORIO is besteed aan projecten op het gebied van voedselzekerheid. Is dat daarbinnen naar de private sector gegaan? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 44

Dit geld is inderdaad naar de private sector gegaan. De hogere uitgaven voor voedselzekerheid zijn vooral een gevolg van een snellere ontwikkeling van de programma’s in de partnerlanden. Deze voedselzekerheidsprogramma’s werken bijna allemaal met of ten behoeve van boeren en boerinnen, i.e. de ondernemers die in de partnerlanden de ruggengraat van de private sector vormen.

Vraag 45

Kunt u verduidelijken hoeveel de hogere bijdrage precies is geweest aan het Pegase Programma (salarissen Palestijnse ambtenaren in Ramallah) en in Mali op het gebied van Veiligheid en Rechtsorde? Verwacht u dat deze bijdrage in de komende begrotingscyclus ook verhoogd blijft?

Antwoord 45

In 2013 is een extra bijdrage van EUR 1,6 mln gegeven aan het Pegase programma, waardoor de uitgaven ten behoeve van het speerpunt veiligheid en rechtsorde hoger uitvielen.

Het betreft geen structurele verhoging, maar een kasschuif met het speerpunt water.

Vraag 46

Kunt u aangeven wat het doel was van de hogere raming die was opgenomen in artikel 3.1?

Antwoord 46

Aanvankelijk was in de begroting een hoger bedrag gereserveerd voor artikel 3.1. Er was echter sprake van een BNP-korting van ruim EUR 80 mln die gedurende het jaar nog moest worden verwerkt. Een deel van deze korting is op dit artikel ingevuld, waardoor het bedrag lager is uitgevallen.

Vraag 47

Hoeveel mensen heeft Nederland in 2013 uit de armoede gekregen via beleidsartikel 4 en kan dit uitgesplitst worden per land?

Antwoord 47

Expliciete cijfers zijn op basis van de huidige monitoring- en meetgegevens niet te geven. De komende jaren zal stap voor stap het resultaat van de beleidsinzet onder beleidsartikel 4 meer gekwantificeerd worden. In eerste instantie wordt het resultaat vooral gemeten in termen van bedrijfsinkomen en werkgelegenheid. Wat later zal de doorwerking naar op zogeheten impact niveau gemeten kunnen worden, dat wil zeggen in termen van huishoudinkomen.

Vraag 48

Kunt u de Nederlandse inzet in 2013 op het thema «eerlijke verdeling» nader toelichten? Waaraan is op dit terrein geld uitgegeven?

Antwoord 48

Door in te zetten op inclusieve economische ontwikkeling in lage- en middeninkomenslanden. De inzet richt zich onder meer op verbetering van wet- en regelgeving, het versterken van de douane- en de belastingdienst, het overdragen van kennis over betere productiemethode en een betere martkttoegang.

Vraag 49

Kunt u de vermindering van EUR 8 mln (2013) op UNFPA toelichten?

Antwoord 49

Er is een lagere realisatie van de uitgaven aan UNFPA in 2013 doordat een betaling van EUR 8 mln van de gereserveerde middelen voor 2013 voor het Global Programme to enhance Reproductive Health Commodity Security in overleg met UNFPA heeft plaatsgevonden in januari 2014.

Vraag 50

Kunt u aangeven wat de reden is geweest voor de vertragingen binnen de landenprogramma’s m.b.t. water- en milieubeheer?

Antwoord 50

Binnen het landenprogramma van Ghana zijn de uitgaven voor drinkwater en sanitatie EUR 19,5 mln lager uitgevallen, onder andere als gevolg van een vertraging in het urbane Wash programma omdat eerst een ex-ante evaluatie is uitgevoerd. Binnen het Grote Meren programma is op het gebied van klimaat, energie en milieutechnologie EUR 7 mln minder uitgegeven dan in eerste instantie geraamd. Dit is voornamelijk het gevolg van het niet goed van de grond komen van Interconnections, een activiteit op het gebied van elektriciteitsvoorziening. In Rwanda werd op ditzelfde thema EUR 8 mln minder uitgegeven omdat het milieuprogramma verder werd afgebouwd. Daarnaast is in Rwanda EUR 4,3 mln minder uitgegeven op waterbeheer vanwege vertraging in het programma. Een aantal nieuwe activiteiten zal in 2014 worden opgestart. Binnen het landenprogramma van Indonesië zijn de uitgaven voor klimaat, energie en milieu-technologie EUR 4 mln lager uitgevallen als gevolg van een lagere liquiditeitsbehoefte bij onder andere publiek privaat partnerschap Geothermie.

Vraag 51

Kunt u aangeven wat de reden is voor de afbouw van het milieuprogramma in Rwanda?

Antwoord 51

In het licht van de bezuinigingen heeft het kabinet besloten de budgetten op de doorsnijdende thema’s goed bestuur, milieu en onderwijs versneld af te bouwen. De beleidsnota «Wat de wereld verdient: een nieuwe agenda voor hulp, handel en investeringen», die uw Kamer op 5 april 2013 toeging, geeft een toelichting op dit besluit. Het milieuprogramma in Rwanda vormde een onderdeel van de versnelde afbouw van milieuprogramma’s in de partnerlanden.

Vraag 52:

Kunt U aangeven of er in 2013 wel genoeg middelen waren om te besteden aan opvang in de regio?

Vraag 53

Kunt u aangeven of de aanhoudende crises in Syrië, Zuid Soedan en de CAR en de stromen vluchtelingen die hierdoor op gang kwamen wel genoeg konden worden opgevangen in de regio met de middelen die er nog beschikbaar waren in 2013?

Antwoord vraag 52 en 53

Ondersteuning aan opvang van vluchtelingen in de regio van herkomst wordt hoofdzakelijk gegeven uit het budget voor noodhulp. In mijn brief over de besteding van het budget voor noodhulp, van 6 februari 2014 (Kamerstuk 32 605, nr. 135) informeerde ik uw kamer over alle bedragen voor 2013 en de planning voor 2014. Noodhulp in het kader van de Syrië crisis bestaat enerzijds uit algemene ongeoormerkte bijdragen aan VN en ICRC en anderzijds uit een aantal specifieke bedragen voor hulp aan vluchtelingen en ontheemden op basis van de enorme toename van hulpbehoevenden in 2013. Tevens is in 2013 uit het fonds migratie en ontwikkeling een geoormerkte financiële bijdrage gegeven aan UNHCR voor versterking van de protectiecapaciteit voor vluchtelingen in Jordanië en Syrië.