Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 14 augustus 2014
In uw brief van 2 juni 2014 verzoekt u mij om uiterlijk medio augustus verslag te doen van de Caribisch Nederland (CN) week.
De CN-week vond in Den Haag plaats van 16 tot en met 20 juni. Tijdens deze week hebben vertegenwoordigers van Bonaire, St Eustatius en Saba verschillende gesprekken gevoerd met mij en andere bewindspersonen of vertegenwoordigers van ministeries. Ik heb vernomen dat de delegaties ook met u van gedachten hebben gewisseld over uiteenlopende onderwerpen. Deze CN-week markeert de start van twee belangrijke trajecten, te weten de evaluatie van de uitwerking van de nieuwe staatkundige structuur van Caribisch Nederland en de meerjarenplannen. Over de evaluatie bent u reeds separaat geïnformeerd.1
De rijksoverheid en eilandsbesturen zijn eensgezind in de ambitie om de komende maanden te komen tot een eerste versie van een gezamenlijk beleidsplan voor Caribisch Nederland voor de komende jaren. Op die manier kan er een transparant en integraal beleid op de eilanden worden neergezet waar de departementen en eilandoverheden samen aan kunnen werken. Dit meerjarenprogramma (zie ook hierna) zal op die manier zorgen voor de «stip op de horizon», een van de belangrijkste aanbevelingen van de commissie Van Gastel naar aanleiding van het onderzoek naar de Rijkscoördinatie in Caribisch Nederland. Zodra er tussen Rijk en openbare lichamen overeenstemming is over een eerste versie van het meerjarenplan zal ik dat uw Kamer doen toekomen.
De belangrijkste zaken die met de eilandsbesturen op het gebied van bestuurlijke en financiële verhoudingen zijn afgesproken zijn als volgt:
Meerjarenprogramma
In de CN-week is met de openbare lichamen voor het eerst gesproken over een meerjarenprogramma voor Bonaire, Sint Eustatius en Saba. Afgesproken is dat de komende maanden een meerjarenprogramma met de eilanden zal worden uitgewerkt dat kan worden gedragen door het Rijk en de eilandbesturen. Volgend jaar vindt hierover definitieve besluitvorming plaats.
Vrije uitkering
• Er zal een onderzoek komen naar de hoogte van de vrije uitkering. In de vrije uitkering is bijvoorbeeld geen rekening gehouden met gewijzigde inwonersaantallen.
• Ook is een actualisatie nodig van het referentiekader onderzoek aan de situatie in 2014. De regelgeving en ambities zijn sinds 2011 (de basis van de huidige vrije uitkering) gewijzigd. Ook zijn – dikwijls met rijksmiddelen – eilandelijke achterstanden aangepakt, maar is beperkt rekening gehouden met de (hogere) structurele (onderhouds) lasten hiervan.
Stimulering economie en sociaal
• Voor economische ontwikkeling wordt in totaal 1,4 mln euro (cumulatief) door BZK ter beschikking gesteld (uit de restmiddelen SONA/AMFO) voor de drie openbare lichamen.
• Bovenop de reeds beschikbaar gestelde gelden van 5,3 mln euro (cumulatief) door VWS, SZW en W&R voor de integrale aanpak van sociaaleconomische problematiek, stelt BZK extra middelen ter beschikking voor de sociale problematiek ter grootte van 2 mln euro (cumulatief).
• Het kabinet en het bestuurscollege van Bonaire omarmen de centrumvisie op Kralendijk. Het kabinet is bereid te bezien onder welke voorwaarden de hiervoor benodigde panden waar nu rijksambtenaren zijn gehuisvest kunnen worden betrokken bij deze visie. Er zullen nadere afspraken om te komen tot een nieuw bestuursgebouw. De Rijksgebouwendienst zal in samenspraak met de eilandbestuurders deze nieuwbouw realiseren. Hiermee kan de eilandelijke overheid beter en efficiënter haar taken uitvoeren. De eventuele besparingen bij de openbare lichamen, worden door de eilanden ingezet voor het bestrijden van de sociaaleconomische problematiek.
• Er komt een nieuw bestuursgebouw op Sint Eustatius voor zowel rijksambtenaren als eilandelijke ambtenaren. Tijdens het bestuurlijk overleg financiële verhoudingen hebben de Minister van BZK en het bestuurscollege van Sint Eustatius hierover een convenant ondertekend.
• Met ingang van heden is PUM Netherlands senior experts (Programma Uitzending Managers) inzetbaar voor ondernemers en overheden op Bonaire, Sint Eustatius en Saba. BZK neemt de overheadkosten van deze organisatie voor haar rekening.
Tijdens de CN-week stond het onderwerp mensenhandel niet op de agenda. Zoals ik u bericht heb in de brief van 13 mei in reactie op de motie van de leden Segers en Van Laar2 hebben de Ministers van Justitie afgesproken dat het Memorandum of Understanding tussen de landen van het Koninkrijk over mensenhandel en mensensmokkel in 2014 zal worden geëvalueerd. Tijdens het JVO van 11 juni is afgesproken dat deze evaluatie eind 2014 zal worden afgerond, zodat de resultaten in januari 2015 op het JVO besproken kunnen worden. Tijdens deze evaluatie zal de aanpak van mensenhandel in Caribisch Nederland eveneens worden meegenomen.
De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk