Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 3 december 2013
Tijdens het Notaoverleg MIRT van 25 november heb ik uw Kamer toegezegd een stand van zaken te geven over de versobering op bediening van sluizen en bruggen die in het kader van de taakstelling op Rijkswaterstaat moet worden gerealiseerd.
De taakstelling op bediening van sluizen en bruggen betreft een reductie van 40 fte. Rijkswaterstaat vult deze in de periode 2015–2018 in. Rijkswaterstaat heeft in de zomer van 2013 gesprekken gevoerd met de sector en de regio’s om de invoering af te stemmen. Dit heeft geleid tot afspraken over de wijze van invulling van een nieuw bedieningsregime. Op 24 september is dit met de betrokken gedeputeerden van verschillende regio’s besproken en vervolgens in de BO MIRT-gesprekken vastgesteld. Hierbij is rekening gehouden met een inregeljaar om alle afspraken over bedieningstijden, vraaggestuurd bedienen en bedienen op afroep in te voeren. Rijkswaterstaat zal in 2014 de roosters voor het personeel wijzigen en de bedientijden inregelen. Daarna vindt er monitoring op de wachttijden plaats. Indien daaruit blijkt dat er sprake lijkt van onacceptabele wachttijden ben ik bereid opnieuw met de regio om tafel te gaan om de mogelijkheden te bespreken. Positief is dat een aantal regio’s en ook de sector bereid zijn tot een financiële bijdrage voor een hoger serviceniveau.
In het algemeen betekent het nieuwe bedieningsregime:
• een lagere bezettingsgraad op sluizen en bruggen als het niet druk is,
• de inzet van vraaggestuurde bediening en bediening op afroep,
• de mogelijkheid van langere wachttijden tijdens bovengenoemde situaties waarbij binnen de SVIR streefwaarden wordt gebleven.
Hierna zet ik de afspraken met regio’s en de sector per object uiteen1.
Noord-Holland: Buitenhuizerbrug/Brug A9/Kaagbrug
Het op afroep gaan bedienen van de Buitenhuizerbrug, Brug A9 en Kaagbrug, in de winterperiode en in het voor- en naseizoen. Toegezegd is dat in het vervolgtraject nagedacht kan worden over betere alternatieven (bijvoorbeeld het inregelen van de «blauwe golf»), die ook de gevraagde bezuiniging opleveren. Provincie Noord Holland kan daarom instemmen met voorstel.
Utrecht: Noordersluis/Zuidersluis/Koninginnesluis
In de winterperiode vraaggestuurde bediening en inkrimping van de bedienvensters van de Zuidersluis, Noordersluis en Koninginnesluis.
In het zomerseizoen alleen vraaggestuurde bediening van 06:00 uur tot 09:00 uur in de ochtend. Bedienvenster voor recreatievaart sluit aan op bedienvenster BRTN.
Flevoland en Overijssel: Stevinsluis, Naviduct, Roggebotsluis, Ramspolbrug, Ketelbrug, Eilandbrug
In 2012 is vraaggestuurde bediening ingevoerd tussen de Stevinsluis en Naviduct en in de winterperiode tussen Roggebotsluis, Ramspolbrug/ Eilandbrug en Ketelbrug. Resultaten tot nu toe worden door de belangenverenigingen als positief ervaren. Dit traject maakt onderdeel uit van de taakstelling versobering.
Nijkerkersluis/Roggebotsluis/Ramspolbrug/Ketelbrug/Eilandbrug
De gesprekken over deze objecten bevinden zich in een afrondende fase. Het betreft het inkorten van het bedienvenster op de zeer rustige momenten in de winter- en zomerperiode bij de Nijkerkersluis en het inkorten van de bedienvensters in het weekend in de winterperiode voor de Randmeren.
Het inkorten van het bedienvenster in de rustige momenten in de zomerperiode voor de Eilandbrug, Ketelbrug en Ramspolbrug i.v.m. het opleveren van de nieuwe (hogere) Ramspolbrug geeft minder brugopeningen maar nog wel een werkbaar bedienregime voor de bruine vloot en de recreatievaart. Op verzoek van de provincie Flevoland wordt deze versobering in relatie met versoberingen in de regio Zwolle (Spooldersluis) nog een keer gezamenlijk besproken.
Zuid-Holland: Haringvlietbrug, Algerabrug, Hel-, Spiering-, Otter-, Biesboschsluis
Het bedienvenster op de zeer rustige uren van de Haringvlietbrug wordt ingekort. Op termijn zal deze brug op afstand bediend gaan worden. Bij de Algerabrug (Hollandsche IJssel) wordt bediening op afroep ingevoerd in het winterseizoen en het beperkt inkorten van het bedienvenster op de zaterdag. Bij de Hel-, Spiering-, Otter- en Biesboschsluis wordt vraaggestuurde bediening in de winter ingevoerd en worden de bedienvensters voor de zeer rustige momenten ingekort.
Zeeland: Roompot, Zandkreek, Grevelingen, Bergse diep
De sluizen Roompot, Zandkreek, Grevelingen en Bergse Diep gaan over op vraaggestuurde bediening in de winter (uitgezonderd de dagdienst) en in de nacht in de zomerperiode. Tijdens relatief drukke perioden met veel recreatievaart (paasdagen, herfstvakantie, Vlaamse herfstvakantie) wordt bediend volgens het zomerrooster.
Op verzoek van provincie Zeeland wordt bij het inregelen van de vraaggestuurde bediening vanuit bediencentrale Topshuis nadrukkelijk gekeken of de visserij niet te maken krijgt met oplopende wachttijden tijdens de zondagnacht. Tevens zal in overleg de communicatie over de versobering naar de recreatiesector worden opgepakt.
Limburg: Sluis 15/16
Volledige vraaggestuurde bediening vindt plaats tussen sluis 15 en 16 van de Zuid-Willemsvaart gedurende het gehele jaar. De planning is dat deze sluizen vanaf 2015 op afstand bediend gaan worden.
Noord-Brabant: Lith/Grave/Sint Andries
Voor de sluizen Lith, Grave en Sint Andries wordt een vraaggestuurde bediening in de nacht ingezet. De provincie Limburg is bereid om met inzet van technologie en kennis de verkenning van de mogelijkheden van aansluiting op de centrale bediening van de sluizen Lith, Grave en St. Andries te ondersteunen.
Uiterlijk 1 maart 2014 wordt door Rijkswaterstaat Zuid-Nederland samen met de provincie nagegaan of de koppeling van bestaande bediencentrales naar een centrale bediening te versnellen is en wordt verkend of de aansluiting van de sluizen Lith, Grave en Sint Andries op een centrale bijdraagt aan een verdere vergroting van de efficiency van de sluisbediening.
Regionale bediencentrales Noord-Brabant
De provincie Noord-Brabant biedt een eenmalige investeringsbijdrage van € 1,5 mln. aan in een substantiële versnelling van de centralisatie van de bediencentrales van Noord-Brabant. Hierdoor zal vanaf 1-1-2015 voor een periode van minimaal 8 jaar een 7x24 uursbediening op de hoofdvaarwegen (inclusief het Wilhelminakanaal tot en met Tilburg en de Zuid-Willemsvaart tot en met Veghel) worden geleverd, waarbij binnen de SVIR streefwaarden voor wachttijden wordt gebleven.
De huidige bezetting (vraaggestuurde bediening) op de bestaande regionale bediencentrales wordt beperkt met extra wachttijden tot gevolg, waarbij wel voldaan blijft worden aan de SVIR streefwaarden.
De provincie werkt samen met Rijkswaterstaat Zuid-Nederland, het bedrijfsleven en schippersverenigingen toe naar een gezamenlijke afspraak om de wachttijden zoveel mogelijk te beperken. Vooraanmelding van schepen bij sluizen en bruggen zal daar een onderdeel van uitmaken.
Elke twee jaar wordt in overleg tussen het Rijk, de provincie en het bedrijfsleven bezien welke efficiëntieslagen er nog kunnen worden bereikt in de bediening, dit zowel ten aanzien van personele bezetting alsook in afhandeling van schepen. Afhankelijk van de resultaten en van de resultaten van de monitoring kan voor de 7x24 uurs bediening de periode van 8 jaar worden verlengd.
Uiterlijk twee jaar voorafgaand aan het verstrijken van de looptijd van de afspraak voor 8 jaar worden in overleg tussen Rijkswaterstaat en de provincie afspraken gemaakt voor de periode daarna.
Deze afspraken zullen worden vastgelegd in een bestuursovereenkomst tussen Rijk en de Provincie Noord-Brabant. Het bedrijfsleven wordt betrokken bij deze overeenkomst.
Gelderland: Eefde/Delden/Hengelo
Er vinden nog afrondende gesprekken plaats voor deze objecten. De afspraken betreffen het verplaatsen van de vaste bediening bij sluis Hengelo door invoering van vraaggestuurde bediening vanuit sluis Delden. Voor uitbreiding van het bedienvenster Delden in de nacht moet nog financiering worden gevonden.
Met de regio (waaronder Port of Twente) wordt de maatwerkoplossing op korte termijn uitgewerkt.
Overijssel/Drenthe: Spooldersluis/Meppelerdiepbrug
Er ligt een voorstel om vraaggestuurde bediening tussen de Spooldersluis en Meppelerdiepbrug in te voeren. Dit betekent dat in de winterperiode gependeld wordt tussen beide objecten met nagenoeg behoud van bedienvensters. In de zomerperiode wordt voorgesteld in het weekend vraaggestuurd te bedienen om de vraag vanuit de recreatievaart op te vangen. Met de provincie en de regio wordt deze maatwerkoplossing nog nader uitgewerkt.
Limbrug: Maasroute
Met de regio en sector is al eerder overeenstemming bereikt over de bedientijden op de Maasroute voor de komende 10 jaar. Vanaf 1 januari 2015 gaat er een nieuw flexibel bedienregime in, dat versoberde, vraaggestuurde 7x24-uurs bediening tot 1 januari 2024 mogelijk maakt. De provincie Limburg draagt € 1 mln. bij in de investering voor de bediencentrale Maasbracht. In 2014 wordt het huidige verruimde bedienregime, waarbij de spertijd van zondag op maandag is opgeheven, voortgezet en gefinancierd door het ministerie. Dit betekent een licht versoberde bezetting op de bediencentrale Maasbracht overdag. Daarnaast wordt vraaggestuurde bediening ingevoerd gedurende de nacht op sluizen Weurt en Sambeek. Dit kan leiden tot het oplopen van de wachttijden maar wel binnen de SVIR streefwaarden. Het gezamenlijke bedrijfsleven heeft aangegeven zich in te spannen de vervoersstromen af te stemmen op de aangeboden service om hiermee wachttijden te minimaliseren.
Over de resultaten van de besprekingen ben ik zeer tevreden. Er is in goede samenspraak met de sector en de regio’s tot een acceptabele invulling gekomen van de taakstelling. De bedieningsregimes van de vaarwegen met economisch het grootste belang heb ik ongemoeid gelaten. Waar een versoberd bedienregime invloed had op bedrijfsvoering of bereikbaarheid zijn goede afspraken gemaakt om zowel de beschikbaarheid als de taakstelling te kunnen realiseren. Tevens is afgesproken dat het Rijk samen met de regio zal werken aan een vergezicht op een robuust bediend vaarwegennet. Ik heb er vertrouwen in dat de sector op deze wijze op een effectieve en efficiënte wijze gebruik kan maken van het vaarwegennet.
De Minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus