Nr. 7 LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

De vaste commissie voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft een aantal vragen voorgelegd aan de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap over het Jaarverslag 2012 van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (Kamerstuk 33 605 VIII, nr.1).

De minister heeft deze vragen beantwoord bij brief van 6 juni 2013. Vragen en antwoorden zijn hierna afgedrukt.

1

Kunt u een opsomming geven van culturele instellingen die in de huidige basisinfrastructuur een vermindering van hun subsidie te verwerken kregen en (mede) ten gevolge hiervan zijn opgeheven of gefuseerd?

Instellingen die in het kader van de basisinfrastructuur 2009–2012 werden gesubsidieerd en vanaf 1 januari 2013 geen of substantieel minder subsidie krijgen in de nieuwe basisinfrastructuur 2013–2016, hebben op basis van de Regeling frictie- en transitiekosten aanspraak kunnen maken op een vergoeding voor frictie- en transitiekosten.

Het besluit om met behulp van deze vergoeding de instelling op te heffen, een doorstart te maken of in afgeslankte vorm door te gaan is aan de instelling zelf. Het is een afweging van de instellingen zelf om hun keuze aan het ministerie kenbaar te maken; de frictiekostenregeling schrijft dit niet voor. Er kan daarom geen opsomming gegeven worden van instellingen die over zijn gegaan tot opheffing. Mede omdat omstandigheden kunnen veranderen en bijvoorbeeld de intentie om een doorstart te maken niet mogelijk blijkt, en een instelling alsnog over gaat tot opheffing.

2

Kunt u aangeven hoe groot het aandeel is dat besteed wordt aan «kunst en cultuur» ten opzichte van de gehele rijksbegroting en hoe groot dit aandeel was in 1963, 1983, 1993 en 2003?

Onderstaande tabel toont het aandeel van de uitgaven aan kunst en cultuur ten opzichte van de gehele rijksbegroting. Deze tabel is gemaakt op basis van informatie uit de ontwerpbegrotingen van de betreffende jaren.

Deze cijfers zijn overigens niet direct vergelijkbaar. Ten eerste is over de jaren heen geen consequente definitie van kunst en cultuur gebruikt. Zo werden in 1963 -zonder nadere uitsplitsing – kunsten, oudheidkunde en natuurbescherming op dezelfde post geboekt. Ook is het beleidsterrein cultuur in de afgelopen vijftig jaar op verschillende begrotingen geraamd (de begroting van achtereenvolgens O&W, CRM, WVC en OCW). Verder is ook sprake geweest van centralisatie of decentralisatie van cultuurmiddelen.

Voetnoot:

De cijfers voor 2013 zijn vertekend door incidentele middelen voor frictie- en transitiekosten. Als cultuuruitgaven hiervoor geschoond worden, bedraagt het percentage cultuuruitgaven 0,58%.

3

Kunt u toelichten naar welk internationaal vergelijkend onderzoek onder 45 landen, waarin het Nederlandse onderwijs in de subtop behoort, wordt verwezen?

Voor meer informatie over de resultaten:

http://www.trendsinbeeld.minocw.nl/vervolg.php?h_id=1&s_id=10&v_id=35&titel=Gewoon_goed

4

Wat was de doelstelling met betrekking tot de 4400 lerarenbeurzen voor bachelor- en masteropleidingen in 2012?

5

Hoeveel leraren staan er inmiddels geregistreerd in het lerarenregister?

6

Is het lerarenregister een geschikt middel om bij te houden hoeveel en welke leraren bevoegd zijn?

7

Hoeveel procent van de leraren houdt inmiddels zijn ontwikkeling bij in het lerarenregister?

8

Wordt er gecontroleerd in hoeverre leraren en bestuurders die aanspraak maken op beurzen ook daadwerkelijk een opleiding of cursus voltooien? Hoe gaat u controleren of de verstrekte beurzen ook daadwerkelijk leiden tot verdere professionalisering?

9

Wat is de betrokkenheid van het ministerie bij de onderwijsadviesbureaus die zich op eigen initiatief georganiseerd hebben?

10

Wat kan de rol van gemeenten zijn bij het versterken van ouderbetrokkenheid?

11

Waarom wordt de leeftijdsgrens van 30 jaar voor bekostiging van het mbo niet ingevoerd?

12

Wat is het effect geweest van de zeven miljoen euro voor de versnelling van de startfase voor professionalisering?

13

Wat is de streefwaarde voor de gemiddelde citoscore na 2015?

14

Wat is de streefwaarde voor de gemiddelde eindexamencijfers van de 20% best presterende vwo-leerlingen na 2015?

15

Waarom is er geen indicator voor gemiddelde eindexamencijfers van de 20% best presterende leerlingen voor het hele voortgezet onderwijs, maar alleen voor het vwo?

Uit internationaal onderzoek (Pisa 2009) blijkt dat Nederland het redelijk goed doet maar dat er juist bij de vijf procent best presterende leerlingen een daling is in de internationale rangorde.

In het Actieplan Beter Presteren van het vorige kabinet en het bestuursakkoord met de VO raad is daarom afgesproken dat we de prestaties van onze cognitieve top willen verbeteren. Deze leerlingen zitten in het VWO.

16

Kunt aangeven of er actuele informatie beschikbaar is bij Monitor streefdoelen Box 1, 4b aangezien de realisatiewaarde 2012 niet is vermeld? Kunt u de afwijkende getallen uit 2011 toelichten ten opzichte van het Onderwijsverslag, blz. 150, tabel 5.1a?

17

Kunt u bij Monitor streefdoelen Box 1, 8a «percentage masters/PhD» de stijging van 63% in 2009 naar 66% in 2011 met een appreciatie voorzien en aangeven of het doel 80% (2016) in bereik ligt?

18

Kunt u bij Monitor streefdoelen Box 1, 10 verklaren hoe het doel van 100% gehaald gaat worden, gezien het percentage geregistreerde leraren 3% is versus het doel van 40% in 2012?

19

Op welke wijze wordt ervoor gezorgd dat het aantal docenten met een master/PhD-graad in vier jaar stijgt van 66.2% naar 80%?

Alle hogescholen hebben ambities geformuleerd ten aanzien van het aantal masteropgeleide hbo-docenten in 2015, die passen bij hun eigen context en uitgangspositie met als landelijke ambitie 80%. Deze ambities zijn geformuleerd in het kader van de prestatieafspraken die gelden voor de periode 2013–2016. Voorwaarde voor continuering van de aan de prestatieafspraken gekoppelde prestatiebekostiging na 2016 is de realisatie van de afgesproken prestaties ten aanzien van onderwijskwaliteit en studiesucces in de periode tot en met 2015.

OCW geeft docenten voor hun eigen ontwikkeling en professionalisering de mogelijkheid om zelf verantwoordelijkheid te nemen door de lerarenbeurs en de promotiebeurs beschikbaar te stellen. Van instellingen en docenten wordt verwacht dat zij hier goede afspraken over maken.

Om een substantiële bijdrage te leveren aan de realisering van de 80% doelstelling is in het Begrotingsakkoord 2013 structureel € 19 miljoen vrijgemaakt. Hiervan wordt vanaf 2013 € 14 miljoen ingezet om het budget van de Lerarenbeurs te verhogen voor de hbo-sector, zodat meer hbo-leraren via de beurs een master kunnen volgen. Om meer PhD’s in het hbo te realiseren, is het budget van de Promotiebeurs met structureel met € 5 miljoen verhoogd. Dat betekent dat per jaar 1.800 extra lerarenbeurzen ter beschikking kunnen worden gesteld aan hbo-leraren en 38 extra promotiebeurzen. Inclusief de eerder beschikbaar gestelde middelen is vanaf 2013 jaarlijks een totaalbedrag van € 35,5 miljoen beschikbaar voor de professionalisering van docenten.

Verder is in het principeakkoord CAO-HBO 2012–2013 afgesproken dat 6% van het getotaliseerd jaarinkomen van de medewerkers die een aanstelling bij de hogescholen hebben wordt besteed aan professionalisering.

20

Wanneer verwacht u de uitwerking van de indicator Monitor streefdoelen Box 1, 13c: «tevredenheid bedrijfsleven over mbo» ter beschikking te hebben?

21

Kunt u aan de hand van de NSE1 uit 2012 een appreciatie geven voor het hbo en wo, aangezien de cijfers in Monitor streefdoelen Box 1, 13d en e «studenttevredenheid hbo en wo» cijfers uit 2011 zijn.

22

Is duidelijk waardoor het verschil in studenttevredenheid tussen hbo (65.6%) en wo (80.1%) wordt verklaard?

23

Waarom wordt bij Monitor streefdoelen Box 3: 1. naar de jaarrekeningen uit 2011 verwezen? Voldoen de cultuurproducerende instellingen aan de inkomstennorm uit 2012?

24

In hoeverre is de plaats op ranglijstjes en citatiescores duidend voor de kwaliteit van wetenschap?

25

Wat is de reden dat de uitwerking van de streefwaarden met betrekking tot topsectorenaanpak en valorisatie ontbreekt? Op welke termijn en op welke wijze verschijnt deze informatie alsnog?

26

Op welke wijze wordt ervoor gezorgd dat de streefwaarde van 300 scholen met gay-straight allianties binnen een jaar wordt gehaald?

27

Wat is de oorzaak van de afname van het bereik van de landelijke publieke televisie in 2012 ten opzichte van 2011 (van 85% naar 84,3%)?

28

In hoeverre wordt er in de toekomst een nieuwe Monitor ingericht, gezien de opmerking dat «Monitor streefdoelen onderwijs» niet meer gevuld worden vanwege veranderde definities? Welke streefdoelen met definities zullen hierbij gehanteerd worden?

29

Komt er in de toekomst een nieuwe Monitor met nieuwe streefdoelen en bijhorende definities? Welke definities zijn dat dan?

30

Kunt u toelichten bij Box 1, ad 2, waar uiteen wordt gezet dat door een gewijzigde definitie in het kader van de prestatieafspraken, er geen periodiek landelijk beeld kan worden vastgesteld en deze indicatoren buiten de begroting en jaarverslag worden gemonitord, waarom deze indicatoren ten behoeve van een goed zicht op prestaties op stelselniveau niet ook als totaalwaarden in de monitor streefdoelen kunnen worden opgenomen?

De hoger onderwijsinstellingen hebben bij de prestatieafspraken over excellentie de mogelijkheid gekregen (en benut) te kiezen uit drie indicatoren:

• – aandeel van de studenten dat deelneemt aan excellente trajecten,

• – aandeel studenten aan opleidingen die als zeer goed of excellent zijn beoordeeld door de NVAO,

• – aandeel studenten aan opleidingen waarover de studenten het algemene tevredenheid een oordeel 4 of 5 geven.

Door de verschillende keuzes van de instellingen is geen landelijk beeld van het hoger onderwijs beschikbaar. Voor wat betreft de deelname aan excellente trajecten heeft onderzoek in het kader van de Meerjarenafspraken een landelijk beeld opgeleverd.

De NVAO geeft sinds 2011 gedifferentieerde oordelen over opleidingen. Doordat een opleiding elke zes jaar wordt geaccrediteerd, is het landelijk beeld nu gefragmenteerd. De komende jaren wordt dit beeld geleidelijk gecompleteerd.

Voor wat betreft studenttevredenheid is met de Nationale Studenten Enquête wel een landelijk dekkend beeld voor handen. In het departementaal jaarverslag staat het resultaat vermeld als het aandeel van de studenten die hun algemene tevredenheid over de opleiding beoordelen met een 4 of een 5 (zie de Monitor beleidsdoelen onder 13d en 13e (hbo respectievelijk wo).

31

Kunt u toelichten bij Box 1, ad 8 en 9 welke twee indicatoren geschrapt worden?

De bepaling van de kwantitatieve doelen van het aantal leraren, docenten in het po, vo en mbo dat over een master of Phd-graad beschikt, zou in 2012 in overleg met het veld geschieden in relatie tot de brief over masters. Door het intrekken van dit voornemen is ook de kwantitatieve bepaling niet tot stand gekomen.

De indicator uit de begroting 2012 dat in 2016 alle leraren in po en vo voldoen aan de bekwaamheidseisen op de onderdelen «afstemmen op verschillen en opbrengstgericht werken» is in de verantwoording 2012 geschrapt omdat de einddatum niet 2016 maar 2018 is.

32

Kan een overzicht worden verstrekt met gerealiseerde versus geplande ombuigingen en intensiveringen?

Alle ombuigingen en intensiveringen uit het regeerakkoord Rutte I en het Begrotingsakkoord 2013 (Lenteakkoord) zijn gerealiseerd of zijn volgens de reguliere procedures in behandeling genomen, met uitzondering van de volgende maatregelen uit Rutte I die zijn teruggedraaid:

• – Budgettering passend onderwijs;

• – Invoeren leeftijdsgrens 30 jaar voor bekostiging in het mbo;

• – Verhogen van de aflossingstermijn studiefinanciering van 15 naar 20 jaar;

• – Invoeren sociaal leenstelsel masterfase;

• – Maatregel langstudeerders; en

• – Prestatiebeloning in het onderwijs.

Voor een overzicht van de geplande ombuigingen en intensiveringen uit het regeerakkoord Rutte II, verwijs ik u naar het regeerakkoord.

33

Moet uit de tabel worden geconcludeerd dat er in 2012 geen beleidsdoorlichtingen zijn afgerond? Zo nee, welke zijn dan wel afgerond?

34

Hoe kan het dat er 13.000 minder basisschoolleerlingen zijn dan geraamd?

Door de invoering van het onderwijsnummer in het basisonderwijs is er een beter beeld van de doorstroom van leerlingen binnen het basisonderwijs. Deze doorstroom blijkt sneller te verlopen dan voorheen werd geraamd. In de raming was verondersteld dat er meer leerlingen zijn die langer doen over het basisonderwijs.

Door de invoering van het onderwijsnummer blijkt nu uit de telling dat er minder leerlingen zijn die er langer over doen dan geraamd.

Dit is de belangrijkste reden die leidt tot een lagere realisatie dan de raming van de basisschoolleerlingen.

35

Wat zijn de belangrijkste redenen van de oplopende uitgaven per leerling sinds 2008?

36

Wat zijn de belangrijkste redenen van de oplopende uitgaven per leerling sinds 2008?

37

Waar zet de overige een derde van de schoolbesturen het geld uit de prestatiebox voor in, als slechts twee derde van de schoolbesturen dit geld inzet voor het bereiken van ambities en streefwaarden uit het bestuursakkoord? Is dit wel geoorloofd aangezien de middelen toch tot doel hebben om de ambities uit het bestuursakkoord te realiseren?

38

Is een opgave mogelijk van de prestatiebox in euro’s, inclusief een specificatie?

39

Waar zijn de middelen in de prestatiebox terug te vinden in de uitgaventabel?

40

Hoe kan het dat de kosten voor materieel en personeel in het primair onderwijs 60 miljoen euro hoger uitvielen?

41

Worden de geoormerkte budgetten via de prestatiebox (verbeteren taal en rekenopbrengsten, centrale eindtoets, excellentie en talentontwikkeling), daadwerkelijk voor die geoormerkte doelen benut?

42

Waaruit bestonden de interne herschikkingen van vijf miljoen euro binnen de materiele bekostiging?

43

Waar is de 11,2 miljoen euro die is gebruikt voor het realiseren van een combinatiefunctie in brede scholen exact voor gebruikt? Welke andere middelen zijn er binnen het gemeentefonds voor brede scholen?

44

Waarom is het budget voor onderwijsachterstandsmiddelen door gemeenten niet volledig besteed en hebben gemeenten 37 miljoen euro niet besteed? Kunt u dit uitsplitsen per gemeente?

Uit de financiële verantwoordingen die gemeenten (niet G-31) hebben ingediend, is niet op te maken wat de overwegingen van gemeenten zijn geweest om de specifieke uitkering niet of niet volledig in te zetten voor voorschoolse educatie en het inrichten van schakelklassen. Uit (informele) signalen die destijds door gemeenten zijn afgegeven, zijn echter wel een paar redenen te destilleren die hieraan ten grondslag kunnen liggen. Per 1 augustus 2006 werd het onderwijsachterstandenbeleid op een nieuwe leest geschoeid. De middelen voor de vroegschoolse educatie gingen van gemeenten naar schoolbesturen en de schakelklassen werden geïntroduceerd. Gemeenten waren hier in het begin nog niet op ingespeeld en hebben in de aanloopfase hierdoor minder achterstandsmiddelen besteed. Een aantal gemeenten en schoolbesturen heeft de inrichting van schakelklassen niet aangedurfd vanwege de volgens hen zeer strikte criteria. De minimumeis van drie dagdelen voor VVE was voor veel gemeenten op dat moment nog niet haalbaar.

In onderstaande tabel is de uitsplitsing van de € 37 miljoen per gemeente weergegeven. De verantwoordingen over 2012 kunnen in 2013 nog tot correcties leiden als gevolg van het baten-lastenstelsel dat gemeenten hanteren.

45

Wat is de reden van de onderbesteding van onderwijsachterstandsmiddelen door gemeenten? Wat is over het algemeen de aard van de fouten, aangezien een deel van de middelen niet exact aan de doelen van specifieke uitkering blijkt besteed.

46

Waaraan is het geld uitgegeven dat aan andere doelen van de specifieke uitkering voor onderwijsachterstand is besteed? Zijn de doelen uiteindelijk wel gehaald?

De niet G-31 gemeenten ontvingen een specifieke uitkering bestemd voor de inrichting van schakelklassen en voorschoolse educatie. Deze middelen konden dus niet voor andere dan de hiervoor genoemde activiteiten worden ingezet. Er zijn wel gemeenten geweest die de middelen hebben ingezet voor voorschoolse educatie die niet voldeed aan de kwaliteitseis van bijvoorbeeld drie dagdelen. Deze middelen zijn juridisch gesproken onrechtmatig ingezet. Als uit de financiële verantwoording bleek dat hiervan sprake was, zijn deze middelen teruggevorderd.

Uit de «Landelijke monitor VVE, vijf jaar onderzoek naar voor- en vroegschoolse educatie 2007–2011, Sardes» is gebleken dat het beleidsdoel dat 100% van de doelgroepkinderen bereikt moest worden, niet geheel gehaald is. Het landelijk bereik in 2010 bleek uiteindelijk 80% te zijn. Voor wat betreft de kwaliteitsdoelen «gebruik VVE-programma’s in alle gemeenten» en «minimaal één VVE opgeleide leidster per groep», blijkt uit deze monitor dat deze doelen niet helemaal bereikt zijn. Wel bleek uit de monitor voor deze kwaliteitsdoelen een stijgende lijn.

47

Gaat de extra aandacht voor taal- en rekenonderwijs ten koste van tijd voor andere vakken? Is er sprake van een vermindering van aandacht voor vakken, andere dan de basisvakken (taal en rekenen)?

Naast de uren die scholen besteden aan de noodzakelijke curriculum-vakken, blijven er uren over voor vrije vakken.

Deze uren worden nu veelal benut om ook rekenlessen te verzorgen.

48

Welke concrete projecten en resultaten zijn er uitgevoerd en bereikt met het Actieprogramma Toptechniek in Bedrijf? Voor welke regio's is een regiovisie opgesteld?

49

Hoe verhoudt het Actieprogramma Toptechniek in Bedrijf zich met uw voorstel betreffende macrodoelmatigheid in het mbo?

50

Ontvangen alle scholen met vwo-afdelingen middelen voor maatwerk en verbetering van hoogbegaafde en excellente leerlingen?

51

Waarom staat de realisatie van het programma Scholen aan Zet en Platform Bèta en Techniek op nul in tabel 3.2?

52

Kan inzichtelijk worden gemaakt hoe de verdeling van aanvragen in het programma Scholen aan Zet is verdeeld over de verschillende thema’s binnen het programma?

53

Hoe verklaart u de forse onderbesteding op de programma uitgaven voor Taal en Rekenen in tabel 3.2?

In het bestuursakkoord VO-raad – OCW is een aantal ambities vastgelegd gericht op diverse thema’s: kernvakken en brede vorming, opbrengstgericht werken, excellentie en hoogbegaafdheid, professionele leraren.

Van de intensiveringsmiddelen voor »rekenen en taal» is een bedrag van € 6 miljoen overgeboekt naar het «actieplan beter presteren» en vervolgens opgenomen in de prestatiebox. Er is dus geen sprake van een onderuitputting, maar van een overboeking van middelen.

54

Waarom zijn bij primair onderwijs de uitgaven voor personele- en materiele bekostiging gescheiden en bij het voortgezet onderwijs niet?

55

Hoe kan het dat de kosten voor materieel en personeel in het voortgezet onderwijs zoveel hoger uitvielen, namelijk 198 miljoen euro hoger dan geraamd?

Hiervoor zijn verschillende oorzaken. Zo is bijvoorbeeld de prijsbijstelling uitgekeerd en waren er meer leerlingen dan geraamd.

In het jaarverslag is, op de pagina’s 39 en 40, een uitgebreide toelichting gegeven waarom de realisatie van de uitgaven van het voortgezet onderwijs € 198 miljoen hoger is dan oorspronkelijk begroot.

56

Waardoor zijn de extra uitgaven voor onderwijs in Caribisch Nederland veroorzaakt op zowel beleidsartikel 3 als 4?

De extra uitgaven zijn door de volgende posten veroorzaakt:

• – Leerlingstijging per 1 oktober 2011 van het aantal MBO-leerlingen in Caribisch Nederland.

• – CAO-maatregelen: het kostenniveau is in Caribisch Nederland in 2012 flink gestegen. Daarom heeft er een verhoging van de salarissen en van het vakantiegeld plaatsgevonden en is er een eindejaarsuitkering ingevoerd.

• – Harmonisatie van de salarisschalen: op de drie eilanden in Caribisch Nederland werden verschillende salarisschalen toegepast. Dit was niet wenselijk Daarom zijn de salarisschalen geharmoniseerd door invoering van nieuwe salarisschalen.

• – Lerarenbeleid (werving leerkrachten): om het dreigende lerarentekort in Caribisch Nederland tegen te gaan is extra geld beschikbaar gesteld.

• – Schoolverbeterplan: naar aanleiding van de ingediende schoolverbeterplan-begroting van Scholengemeenschap Bonaire te Bonaire is besloten extra geld ter beschikking te stellen ten behoeve van de uitvoering hiervan.

• – Projectplan praktijkonderwijs: hiervoor is aanvullende bekostiging verstrekt voor de aanstelling van twee extra FTE’s ten behoeve van het praktijkonderwijs.

Subsidiëring van drie noodlokalen op Bonaire: het neerzetten van deze noodlokalen viel buiten de reikwijdte van het opgestelde masterplan. Daarom is toegezegd dit project te subsidiëren.

57

Waar zijn de extra 2,6 miljoen euro voor het vo in Caribisch Nederland aan besteed?

58

Op welke wijze worden op dit moment de toetsen verder gecentraliseerd en geüniformeerd?

Naast de inzet van scholen om de schoolexamens nogmaals een kwaliteitsslag te geven wordt sterk ingezet op:

• – De Diagnostische tussentijdse toets: deze is volop in ontwikkeling;

• – Rekentoets vo: deze toets wordt vooruitlopend op de invoering in 2014 nu volop getest op inhoud en wordt geüniformeerd met de toetsen in het mbo;

• – Het verder digitaliseren van de eindexamens in het vo.

59

Wat is de verklaring voor het feit dat de loonbijstelling in 2012 ontoereikend was om de kasschuif voortgezet onderwijs van 2012 te verrekenen, in 2013 de situatie ongewijzigd is en toch is besloten deze 56 miljoen euro met de lumpsum te verrekenen?

60

Hoe succesvol zijn studenten die van bbl2 overstappen naar bol3 in het afronden van die opleiding? Hoe succesvol zijn studenten die direct aan bol beginnen?

61

Hoeveel deelnemers in het mbo zijn in de schooljaren 2010–2011 en 2011–2012 overgestapt van de bbl naar de bol als gevolg van het tekort aan bpv-plaatsen4?

62

Hoe groot was het tekort aan bpv-plaatsen in de schooljaren 2010–2011 en 2011–2012 en wat is de schatting voor het tekort aan bpv-plaatsen voor de schooljaren 2012–2013, 2013–2014 en 2014–2015?

In de schooljaren 2010–2011 en 2011–2012 zijn er geen aanwijzingen dat er grote tekorten van bpv-plaatsen zijn geweest. Daarbij moet worden gerealiseerd dat vanaf schooljaar 2011–2012 het aantal studenten in het mbo na vele jaren van groei, is gaan krimpen. Dat betekent dat de behoefte aan bpv-plaatsen daarmee terugloopt. Voor het huidige schooljaar 2012–2013 is de verdere terugloop ingetreden van het totaal aantal mbo-studenten waarbij het aantal bbl-studenten daalt naar 29% van de totale mbo-populatie en de bol-leerweg stijgt naar 71%. De druk op het aanbod wordt daarmee verminderd

Het is lastig om prognoses van het beschikbare bpv-aanbod te maken voor de komende jaren 2013–2014 en 2014–2015. Algemeen is de verwachting dat het aantal studenten zal dalen en daarmee ook de druk op het benodigd aantal bpv-plekken.

63

Hoe kan het dat de kosten voor materieel en personeel in het beroepsonderwijs zoveel hoger uitvielen, namelijk 33 miljoen euro hoger dan geraamd?

Dit komt onder andere door:

• – De stijging van € 56,3 miljoen op het onderdeel bekostiging roc’s/overige regeling. Deze stijging wordt met name veroorzaakt door een bijstelling van € 24 miljoen voor de prijsontwikkeling 2012, het incidenteel toevoegen aan de lumpsum van € 12 miljoen van de middelen voor het versterken van de centrale en uniforme toetsing en een toevoeging van een bedrag van € 6 miljoen door verschillende afrekeningen en kasschuiven.

• – De realisatie van de verbetermiddelen Caribisch Nederland is daarentegen € 11,9 miljoen lager omdat middelen voor de verbetering van de onderwijshuisvesting zijn doorgeschoven om deze middelen in de juiste jaren beschikbaar te krijgen.

Ook is er een daling van € 7,8 miljoen te constateren bij de convenanten met RMC-regio’s. Deze daling wordt onder andere veroorzaakt door de overboeking van middelen naar de prestatiebox en de lagere realisatie bij de prestatieconvenanten.

64

Wat was de incidentele tegenvaller van 19,3 miljoen euro in 2011 op het onderdeel «programmagelden regio’s»?

Voor de programmagelden regio’s 2011 geldt een incidentele tegenvaller van 19,3 miljoen euro. De regeling is in 2011 met 1 jaar verlengd en het bijbehorende budget voor het jaar 2012 is na de aanvraagprocedure in 2011 ook verplicht en betaald in 2011.

In de ontwerpbegroting 2012 is de kasschuif van 2012 naar 2011 abusievelijk niet verwerkt. (zie ook Kamerstuk 26.695 nr. 84 d.d. 14-2-2012).

65

Wat verklaart het relatief grote verschil ingeschreven studenten in het wetenschappelijk onderwijs, te weten 247,7 begroting versus 232,3 realisatie?

De belangrijkste oorzaken voor dit verschil zijn:

• – Een lagere instroom dan was geraamd. De instroom was in 2010 en vooral 2011 lager dan was voorzien, vooral vanuit hbo-gediplomeerden en «geen onderwijs» (indirecte instroom vanuit vwo en hbo, studieonderbrekers en buitenlandse studenten). Daarnaast wordt verondersteld dat de ingevoerde, maar na de teldatum 1 oktober 2012 weer ingetrokken, langstudeerdersmaatregel een neerwaarts effect heeft gehad op de instroom. Verder treedt er een verschuiving op binnen het voortgezet onderwijs van havo/vwo naar vmbo. Dit resulteert op de wat langere termijn in meer bol-deelnemers en minder ho-studenten.

• – Meer gediplomeerde uitstroom dan verwacht. Mogelijk ook als gevolg van de na de teldatum van 1 oktober weer ingetrokken langstudeerdersmaatregel.

66

Waarop is de aanname gebaseerd dat de achterblijvende instroom gedeeltelijk het gevolg is van de langstudeerdersmaatregel? Is aan te geven hoeveel studenten minder zijn ingestroomd door de (dreigende invoering van) de maatregel?

67

Worden er op korte termijn (extra) maatregelen genomen om verdere daling in instroom in het deeltijdonderwijs een halt toe te roepen?

De langjarige trend van dalende instroom laat in de meest recente jaren een nog scherpere daling zien die wordt veroorzaakt door de economische situatie, waardoor werkgevers minder investeren in opleidingen voor hun personeel. Volgens een aantal respondenten in het inventariserend onderzoek dat ResearchNed in 2012 heeft uitgevoerd in het kader van de verkenning deeltijdonderwijs is de scherpere daling ook veroorzaakt door het instellingscollegegeld voor tweede studies en soms door de langstudeerdersmaatregel. Met betrekking tot het instellingscollegegeld voor tweede studies zijn recent twee maatregelen aangekondigd. In de eerste plaats wordt de WHW gewijzigd zodat studenten die een tweede studie starten tijdens een eerste studie, en deze ononderbroken volgen, deze tweede studie tegen wettelijk collegegeld kunnen afronden (Kamerstuk 33 400 VIII, nr. 133). Daarnaast is de toezegging gedaan om in het najaar, als de evaluatie komt van onder meer de hantering van het instellingscollegegeld voor tweede studies, aan te geven wat de mogelijkheden en effecten zijn van maximering van het instellingscollegegeld voor tweede studie (motie Mohandis/Rog, Kamerstuk 33 519, nr. 46). De langstudeerdersmaatregel is door dit kabinet afgeschaft. Met ingang van het komende studiejaar zouden de effecten daarvan op de instroom te zien moeten zijn.

De analyses in het kader van de in 2012 uitgevoerde brede verkenning deeltijd hoger onderwijs wezen erop dat de langjarige trend van dalende instroom te maken heeft met een gebrek aan flexibiliteit en vraaggerichtheid van het bekostigde aanbod deeltijd hoger onderwijs. Dat onderwijs sluit onvoldoende aan op de specifieke kenmerken en behoeften van volwassenen en de vraag van werkgevers. Er is een adviescommissie «flexibel hoger onderwijs voor werkenden» ingesteld onder leiding van de heer Rinnooy Kan. Deze commissie zal een advies uitbrengen over te nemen maatregelen in beleid, kaders in wet- en regelgeving en het financieringsmodel. Die adviezen zullen erop gericht zijn de flexibiliteit en vraaggerichtheid zodanig te versterken dat de participatie van de volwassen beroepsbevolking aan het hoger onderwijs groeit en het aandeel hoger opgeleiden in de beroepsbevolking wordt vergroot. Nederland heeft op dat punt een achterstand op andere vooraanstaande kenniseconomieën.

Verwacht wordt het advies na de zomer te ontvangen en het voornemen is een beleidsreactie daarop in oktober naar de Tweede Kamer toe te sturen. Met ingang van 2014/2015 zal experimenteerruimte worden geboden aan instellingen, om het hoger onderwijs voor de volwassen beroepsbevolking te flexibiliseren. De AMvB voor deze experimenteerruimte wordt dit najaar naar de Tweede Kamer gestuurd.

68

Kunnen de toevoegingen van 153,5 miljoen euro (hbo) en 104,4 miljoen euro (wo) aan de post «garantieverplichtingen» worden gespecificeerd?

69

Kunt u een specificatie geven voor de verhoging van 32 miljoen euro (artikel 6) en 28,4 miljoen euro (artikel 7) als gevolg van het intrekken van de langstudeerdersmaatregel?

70

Wat is de reden voor de verschuiving van twee miljoen euro, bedoeld voor de centres of expertise naar het Raakprogramma?

71

Waardoor werden de specifieke knelpunten veroorzaakt (zowel voor hbo als wo)?

Voor het wo, artikel 7, gaat het om de volgende knelpunten:

• – aanvullende compensatie loonbijstelling in verband met de IAB-operatie (IAB: Inkomensafhankelijke bijdrage),

• – correctie van een mutatie die al bij 1e suppletoire begroting 2012 was verwerkt (overheveling van middelen van het programma-artikel naar het centrale apparaatsartikel),

• – bijstelling van de rijksbijdrage van een universiteit vanwege een technische correctie en

aanvullende aflossing van het in 2009 afgesproken compensatiebedrag in verband met de invoering van de bachelor-masterstructuur.

72

Zijn de 91 miljoen euro extra uitgaven ten opzichte van de begroting voor wetenschappelijk onderwijs veroorzaakt door de studentgebondenfinanciering of door de onderzoeksfinanciering?

De extra uitgaven van € 91,0 miljoen hebben zowel op het onderwijsdeel, onderzoeksdeel als het deel academische ziekenhuizen betrekking. De meeste in de toelichting vermelde mutaties hebben echter specifiek betrekking op het onderwijsdeel. Zo zijn bijvoorbeeld de mutaties studentontwikkeling, profileringsfonds en afschaffing langstudeerdersmaatregel alle verwerkt in het onderwijsdeel.

De mutatie op het gebied van loon- en prijsbijstellingen zijn aan alle drie de onderdelen toe te rekenen.

73

Kunt u bevestigen dat de verlaging van 33,7 miljoen euro als gevolg van de ontwikkeling van het aantal studenten relatief beperkt is ten opzichte van de verlaging op artikel 6 (30,7 miljoen euro) in relatie tot de studentaantallen ontwikkelingen daar (referentieraming 2012)?

Nee, dat kan niet worden bevestigd. De verlaging van de reguliere bekostiging van het hbo van € 30,7 miljoen komt overeen met een verlaging van het totaal aantal hbo-studenten in de Referentieraming 2012 van 1,7% ten opzichte van de Referentieraming 2011. In het wo is de verlaging van € 33,7 miljoen het gevolg van een verlaging van de raming van het totale aantal studenten van 2,8%.

Dat ten opzichte van de middelen voor de reguliere bekostiging de mutatie op artikel 7 in relatieve zin kleiner lijkt, komt doordat de reguliere bekostiging van artikel 7 ook het «onderzoeksdeel» en het «deel academische ziekenhuizen» bevat. Deze beide delen zijn niet student-afhankelijk.

74

Kunt u inzicht geven in de verdeling per universiteit van de onderzoekbijdrage aan universiteiten, waarbij inzichtelijk wordt gemaakt hoe dit bedrag per universiteit is opgebouwd?

De rijksbijdrage die een universiteit ontvangt is gebaseerd op het Uitvoeringsbesluit WHW 2008. In het besluit zijn bepalingen op genomen over de verdeling van het onderwijsdeel en het onderzoekdeel op de rijksbegroting. De opbouw van de onderzoekbijdrage is als volgt:

• a. graden: 15% van het onderzoekdeel wordt verdeeld op basis van het aantal bekostigde graden dat een instelling heeft verleend vanwege het met succes afronden van wo-opleidingen,

• b. promoties: per promotie wordt € 94.438 en per ontwerpercerticaat € 78.699 verstrekt,

• c. onderzoekscholen: een historisch bepaald bedrag wordt verdeeld over de universiteiten op basis van in de Regeling financiën hoger onderwijs vastgestelde percentages (vervallen in 2013),

• d. bedragen onderzoek: verder wordt een bedrag toegevoegd zoals vastgelegd in de aangehaalde regeling, onder meer gerelateerd aan toponderzoekscholen (conform eerdere advisering door NWO), internationaal onderzoek en het Sectorplan natuur en scheikunde,

• e. percentages onderzoek: het resterende bedrag wordt verdeeld op basis van percentages vastgelegd in de aangehaalde regeling, op basis van historische besluitvorming.

Het is aan de instellingen de rijkbijdrage in te zetten voor het vervullen van de wettelijke taken onderwijs en onderzoek (bestedingsvrijheid). Conform de toezegging in het algemeen overleg over wetenschapsbeleid van 18 april 2013 is in dit overzicht bij de relevante bedragen tussen haakjes het aantal gewogen graden en promoties opgenomen. Hiermee is aan de toezegging in dit algemeen overleg voldaan. In 2012 heeft dit geleid tot de volgende opbouw van de onderzoekbijdrage per universiteit:

75

Waarom wordt niet inzichtelijk gemaakt welke effecten met de bestede middelen in beleidsartikel 8 zijn bereikt, mede gezien het feit dat de Kamer in 2011 een begrotingsonderzoek heeft gedaan naar de begroting 2012 van dit artikel?

76

Is een specificatie beschikbaar van de prestatiebox uitgaven en daarmee bereikte resultaten?

77

Hoe kan het dat de kosten voor personeel en materieel overal hoger uitvallen, terwijl de kosten voor arbeidsmarktbeleid lager uitvallen, te weten: 257 miljoen euro in plaats van 426 miljoen euro, een meevaller van 169 miljoen euro? Wat is er met deze meevaller gebeurd?

78

Kunt u een appreciatie geven van de diverse resultaten die zijn geboekt met betrekking tot Actieplan Leerkracht, ten opzichte van de gestelde doelen voor 2012?

79

Wat heeft d 14 miljoen euro extra budget, bedoeld om leraren op te leiden op de werkplek, opgeleverd?

Met de aanvullende bekostiging voor de opleidingsscholen werden in 2011/2012 ruim 9800 studenten van een lerarenopleiding voor een substantieel deel opgeleid in de praktijk (De meeste studenten volgen meer dan 40% van het curriculum op de school).

De Inspectie is in het eindrapport van de Monitor Krachtig Meesterschap (Kamerstuk 27 923 nr. 150) positief over deze opleidingsroute en geeft aan dat ook de betrokkenen unaniem positief zijn over opleiden in de school: de afstand tussen school en opleiding is kleiner geworden en de opleidingsroute is aantrekkelijk voor studenten.

80

Door overboekingen van beloningsmaatregelen (circa 120 miljoen euro) naar de onderwijssectoren po en vo wordt het inzicht in zowel artikel 9 als artikel 1 en 2 bemoeilijkt. Daarnaast is de prestatiebox niet separaat zichtbaar. Wordt deze systematiek in toekomstige begrotingen en verslagen gewijzigd?

81

Hoeveel leraren hebben hun opleiding niet of niet voldoende afgerond en dus 6,5 miljoen euro terugbetaald aan lerarenbeurzen?

82

Hoeveel lerarenbeurzen zijn er in totaal verstrekt en voor welk bedrag, en wat is daarvan het percentage leraren die hun opleiding niet of niet voldoende hebben afgerond en dus de lerarenbeurs hebben terugbetaald?

83

Op welke wijze draagt de invoering van een leenstelsel bij aan de waarborging van de toegankelijkheid van het onderwijs?

84

Welke (mogelijke) oorzaak is aan te wijzen voor de (te hoge) raming voor verstrekken van de aanvullende beurs, met namen bij de bol-studenten?

85

Zijn de vernieuwing van studiefinancieringssystemen en het Actieplan misbruik uitwonendenbeurs onvoorziene projecten of onvoorziene extra uitgaven op reeds bekende projecten, aangezien de programma-uitgaven bij DUO5 zijn 25 miljoen euro hoger dan begroot zijn (+28%)?

86

Hoe komt het dat bij het aantal bol-studenten met alleen een (nul)lening de realisatie meer dan is verdubbeld ten opzichte van de raming (4632 in plaats van 1900), terwijl bij het aantal bol-studenten met een basisbeurs de realisatie juist beduidend lager is dan de raming (223.171 in plaats van 241.700)?

87

Welke (mogelijke) oorzaken zijn er te geven voor de tegenvallende aflossing van de studieleningen?

Er bestaat een mogelijkheid om studieleningen extra/spontaan af te lossen en daarvoor wordt elk jaar een raming gemaakt. De realisatie bij de reguliere aflossing van studieleningen is in 2012 hoger dan in 2011 en voorgaande jaren en is in lijn met de in de loop van die jaren steeds hogere realisaties aan verstrekte studieleningen. De realisatie van de extra/spontane aflossingen vertoont een dalende lijn ten opzichte van de raming die is gemaakt op basis van de realisaties in de voorgaande jaren.

Een oorzaak van de lagere extra aflossing van studieleningen kan zijn dat ex-studenten meer rentevoordeel hebben van sparen dan in het doen van extra aflossingen of hiervoor gewoon minder financiële ruimte hebben.

88

Waar werden de extra kosten bij cultuur lagen (subsidie voor de basisinfrastructuur ging omhoog met 70 miljoen euro, frictiekosten met 47 miljoen euro en monumentenzorg met 61 miljoen euro, 163 miljoen euro hoger dan geraamd) door veroorzaakt en waarom waren deze niet voorzien?

89

Waaruit bestaan de niet geraamde verplichtingen (61,4 miljoen euro) voor de monumentenzorg?

90

Wat is de laatste stand van zaken als het gaat om de besteding van de frictiekosten voor culturele instellingen en hoeveel blijft er naar verwachting over?

91

In hoeverre bestaat er al duidelijkheid over het deel van de innoveringsgelden voor letteren en bibliotheken dat is gereserveerd voor de betaling van de frictiekosten? Wat zou er anders met dit bedrag zijn gebeurd?

92

Hoe wordt de Cultuurkaart in de periode na 2012/2013 gefinancierd?

93

Wat zijn tot dusver de resultaten van het programma «Ondernemerschap cultuur»?

In augustus 2012 is gestart met de communicatiestrategie «Cultuur, Daar Geef Je Om». Deze strategie heeft betrekking op de culture of giving en de culture of asking. De campagne heeft als doel instellingen te ondersteunen met een heldere strategie, samenhang via beeldmerk, informatieverstrekking en netwerkopbouw. Hiervoor worden netwerkbijeenkomsten georganiseerd en communicatie- en fondsenwervingsmiddelen ter beschikking gesteld. Via het directe contact met de instellingen wordt kennis verworven over behoeften van instellingen. Op die manier krijgen instellingen tools aangereikt waarmee zij potentiële gevers kunnen inspireren en enthousiasmeren, om te geven aan cultuur De verantwoordelijkheid voor, en kennis van, de uitvoering ligt bij de instellingen. Daarnaast richt de campagne zich op het algemeen publiek (cultuurliefhebbers) om meer bekendheid te geven aan de manieren waarop gegeven kan worden aan cultuur. Daarbij wordt vooral informatie verstrekt, de voordelen van de Geefwet worden uiteengezet, zoals de periodieke gift en de verruiming van de giftenaftrek voor ondernemingen in de vennootschapsbelasting. Dit gebeurt op een website waar de overheid achter zit. Dit moet vertrouwen wekken.

De campagne heeft als doel culturele instellingen te ondersteunen met een heldere strategie, samenhang via beeldmerk, informatieverstrekking en netwerkopbouw. Hiervoor worden netwerkbijeenkomsten georganiseerd en communicatie- en fondsenwervingsmiddelen ter beschikking gesteld. Daarnaast richt de campagne zich op het algemeen publiek (cultuurliefhebbers) om meer bekendheid te geven aan de manieren waarop gegeven kan worden aan cultuur. Daarbij wordt vooral informatie verstrekt, zoals over de voordelen van de Geefwet o.a. via het online platform (www.daargeefjeom.nl ). Vanaf de zomer zullen nieuwe communicatietools ter beschikking worden gesteld aan culturele instellingen en publiciteitsacties worden ondernomen om het geven aan cultuur onder de aandacht van het publiek te brengen.

Cultuur-Ondernemen zet zich in voor culturele organisaties en zelfstandig werkende kunstenaars en creatieven die meer rendement willen halen uit hun ondernemerschap. Cultuur-Ondernemen ontvangt subsidie voor 2013 en 2014. De organisatie houdt zich bezig met kennistransfer en stelt financieringsinstrumentarium ter beschikking.

De samenhang van het Programma Ondernemerschap Cultuur wordt bewaakt door een stuurgroep met daarin stakeholders uit het culturele veld.

94

Met welk budget zou het Mediafonds zijn werkzaamheden voort kunnen zetten?

95

Waaraan is het bedrag van 35,7 miljoen euro dat is meer uitgegeven aan de publieke omroep dan begroot, uitgegeven? Hoeveel van deze 35,7 miljoen euro is in de algemene mediareserve terecht gekomen?

96

Welke activiteiten zijn er ontplooid met twee miljoen euro op de post «bewust mediagebruik» in het beleidsartikel Media?

De € 2 miljoen wordt besteed aan het mediawijsheid expertisecentrum en de activiteiten die zij ontplooien. Het gaat om:

• – een landelijke loketfunctie en mediawijsheidspaviljoen bij Beeld en Geluid

• – een stimuleringsregeling voor innovatieve mediawijsheidsprojecten

• – een activiteitenbudget (onder andere: netwerk mediawijsheid, website voor publiek, professionals en netwerkpartners, onderzoek, week van de mediawijsheid)

97

Waaraan is de 2.074.000 euro op de post «overige uitgaven» in het beleidsartikel Media uitgegeven?

98

Hoe komt het dat de reclameontvangsten in 2012 18 miljoen euro hoger zijn dan geraamd?

99

Is de keuze voor citatie-score als (enige) indicator voor de kwaliteit van de Nederlandse wetenschap, in de toekomst nog te rijmen met de Nederlandse ambitie om met een aantal Europese landen een kopgroep op het gebied van Open Access te vormen en wordt er nagedacht over een betere indicator voor effectmeting?

De citatie-impact score is een belangrijke, veelgebruikte indicator om de kwaliteit van wetenschappelijk onderzoek in globale zin te meten. De indicator speelt een rol bij het maken van vergelijkingen van wetenschappelijke kwaliteit: onder meer tussen wetenschapsgebieden, tussen landen en tussen instellingen.

Belangrijk kenmerk van deze indicator is dat hij is gebaseerd op gegevens over wetenschappelijke publicaties die door vakgenoten (peers) zijn beoordeeld. Vooralsnog valt niet te verwachten dat ambities op het vlak van open access ertoe zullen leiden dat de citatie-impact score zijn waarde als indicator zal verliezen bij het vergelijken van de wetenschappelijke kwaliteit. Wel ligt het voor de hand dat de open access ontwikkeling tot nieuwe typen indicatoren zal leiden. Daarnaast worden ook steeds meer indicatoren ontwikkeld om, naast de kwaliteit, de maatschappelijke impact van wetenschappelijk onderzoek te meten, zoals indicatoren voor valorisatie. Zie hiervoor het antwoord op vraag 100.

100

Wanneer kan de Kamer de uitkomsten van het proces met VSNU6 en HBO-raad, om te komen tot een brede set valorisatie indicatoren, tegemoet zien en hoe worden deze indicatoren geïmplementeerd in de prestatieafspraken?

101

Kan inzichtelijk worden gemaakt hoe het proces van zwaartepuntvorming en profilering zijn effect heeft gehad op de aanvragen die door Nederland zijn ingediend in het 7^e Kaderprogramma? Is er sprake van een betere verdeling van de Nederlandse aanvragen over de verschillende thema’s binnen het Kaderprogramma en daardoor een hogere return vanuit Europese middelen?

102

Hoeveel ingediende Nederlandse onderzoeksaanvragen bij het 7e Kaderprogramma zijn niet gehonoreerd?

103

Welk percentage van de Nederlandse onderzoeksaanvragen bij het 7e Kaderprogramma is niet gehonoreerd?

104

Hoe hoog waren de totale kosten die de niet gehonoreerde onderzoeksaanvragen bij het 7e Kaderprogramma met zich meebrachten (totaal aan bijvoorbeeld manuren, gebruik van onderzoeksfaciliteiten, enzovoorts)?

105

Wat is de verhouding tussen de kosten van alle Nederlandse onderzoeksvoorstellen (totaal aan bijvoorbeeld manuren, gebruik van onderzoeksfaciliteiten, enzovoorts) die bij het 7e Kaderprogramma zijn ingediend en de onderzoeksmiddelen die bij het 7e Kaderprogramma voor Nederlandse onderzoeksvoorstellen zijn toegekend?

106

Kunt u de tabel 91.3 «prijsbijstelling tranche 2012» toelichten in relatie tot de gehanteerde nullijn in 2012?

107

Kunt u de kosten en overschrijding van 274 miljoen euro uit tabel 92.2 inzake de apparaatsuitgaven voor DUO, een overschrijding van het budget met 52 miljoen euro, toelichten?

108

Kan specifieker worden ingegaan op de onjuistheden en onrechtmatigheden in de verplichtingen? Welke consequenties volgen hieruit?

109

Kan de post externe inhuur worden gespecificeerd en/of verder toegelicht? Waarop is de normgrens van 10% externe inhuur gebaseerd? Kan deze op redelijke wijze worden verlaagd?

110

In hoeverre geeft het jaarverslag daadwerkelijk een betrouwbaar beeld van de uitgaven van OCW, gezien het feit dat in het jaarverslag melding wordt gemaakt van diverse foutieve berekeningen in het verleden en ook de Algemene Rekenkamer in haar onderzoek bij DUO omvangrijke fouten heeft geconstateerd?

111

Wat is een reëel doel restrisico en welke programma’s lopen er momenteel om dit verder te verkleinen, aangezien het totale restrisico over de verschillende categorieën, voor misbruik van de basisbeurs en de aanvullende beurs, optelt tot circa 50 miljoen euro?

112

Welke stappen onderneemt u om het restrisico bij de gewichtenregeling van 389,6 miljoen euro verder te verkleinen, mede met het oog op de invoering van het onderwijsnummer per 1 augustus 2010?

113

Geven genoemde beleidsdoorlichting en andere onderzoeken uit bijlage 2 (lijst met afgerond evaluatie- en overig onderzoek) nog aanleiding tot een nadere toelichting op specifieke risicogebieden, voor zover materieel op het niveau OCW en voor zover deze niet al elders in het Jaarverslag, het Onderwijsverslag van de onderwijsinspectie of het rapport 2012 van de Algemene Rekenkamer zijn behandeld?