Nr. 36 VERSLAG HOUDENDE EEN LIJST VAN VRAGEN EN ANTWOORDEN

1.

Welke bezuinigingen en/of versoberingen worden in deze begroting ten opzichte van de vorige doorgevoerd? Kunt u hiervan een overzicht maken en dit kort toelichten?

2.

Welke intensiveringen en/of hogere uitgaven worden in deze begroting voorgesteld ten opzichte van de vorige begroting?

3.

Welke bestaande wet- en regelgeving moet naar uw oordeel vernieuwd worden en waarom?

Op het terrein van landbouw en natuur is een aantal wetsvoorstellen al bij uw Kamer ingediend, waarvan ik de behandeling wil voortzetten. Dit betreft:

• • het wetsvoorstel houdende regels ter bescherming van de natuur (Wet natuurbescherming) (Kamerstukken 33 348), waarbij door het regeerakkoord aangekondigde wijzigingen zullen worden doorgevoerd;

• • het wetsvoorstel tot wijziging van de Natuurbeschermingswet 1998 en de Flora- en faunawet in verband met uitbreiding van de werkingssfeer van beide wetten naar de exclusieve economische zone (Kamerstukken 32 002);

• • het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet inrichting landelijk gebied (decentralisatie investeringsbudget) (Kamerstukken 33 441).

Voor de redenen voor het indienen van deze wetsvoorstellen verwijs ik naar de memorie van toelichting bij het desbetreffende wetsvoorstel.

4.

Kunt u aangeven onder welke begrotingsartikelen en daarbinnen op welke onderdelen, vrije ruimte is in de begroting?

5.

Welke middelen kan de Kamer, indien gewenst, op een andere manier bestemmen dan u voorstelt?

6.

Waarom hebt u besloten het jaarprogramma met ingang van 2012 waarmee de voedingstuinbouw in Nederland aanspraak kan maken op subsidie van de Gemeenschappelijke Marktordening niet meer goed te keuren en waarom gaat u er zelfs toe over om de toegezegde (en reeds geïnvesteerde) middelen over 2011 en 2010 terug te vorderen?

In het kader van de Gemeenschappelijk Marktordening voor Groenten en Fruit (GMO Groenten en Fruit) kunnen erkende producentenorganisaties in de groenten en fruitsector ook in 2012 aanspraak maken op Europese subsidie voor hun zogenaamde operationele programma. De GMO Groenten en Fruit wordt in Nederland in medebewind uitgevoerd door het Productschap Tuinbouw. De (Herziene) Nationale Strategie voor de toepassing van de marktordening voor groenten en fruit in Nederland (periode 2009–2013) is uitgewerkt in de circulaire «Criteria voor het in aanmerking nemen van de uitgaven bij de indiening van steunaanvragen» van Productschap Tuinbouw. Deze circulaire is het kader voor de operationele programma’s van de producentenorganisaties.

De kosten voor bestuiving door middel van hommels en bijen zijn met ingang van het jaar 2012 niet meer subsidiabel gesteld. Dit komt voort uit de eis die wordt gesteld door Verordening (EU) nr. 543/2011, dat alleen specifieke (additionele of extra) kosten subsidiabel zijn. Voor het gebruik van hommels en bijen is vastgesteld dat er geen extra kosten gemaakt werden. De steun die voor bestuiving door middel van hommels en bijen is betaald is in strijd met de Europese regelgeving uitbetaald en moet volgens de Europese regelgeving om deze reden worden teruggevorderd.

Voor wat betreft de kosten voor het gebruik van geënt plantmateriaal zijn de gehanteerde forfaitaire tarieven met ingang van 2012 aangepast. Ook deze aanpassing vloeit voort uit de eis die wordt gesteld door Verordening (EU) nr. 543/2011 dat alleen specifieke kosten subsidiabel zijn. Ten aanzien van de forfaitaire tarieven die werden gehanteerd tot en met 2011 is vastgesteld dat bij het bepalen van de forfaitaire tarieven ten onrechte geen rekening is gehouden met de meeropbrensten als gevolg van het gebruik van geënt plantmateriaal.

Europese subsidie die in eerdere jaren voor deze maatregelen is uitbetaald is niet in overeenstemming met de Europese voorschriften en moet daarom volgens de Europese voorschriften teruggevorderd worden. Lidstaten zijn verplicht om de voorschriften van de Europese Unie toe te passen. Het Productschap Tuinbouw is – in het kader van medebewind – daarom verplicht Europese steun die ten onrechte is uitbetaald terug te vorderen bij de begunstigden, in dit geval de producentenorganisaties.

7.

Waarom zijn telers verplicht om na de teelt van maïs direct vanggewas in te zaaien?

8.

Waarom kan er in plaats hiervan geen natte grondontsmetting worden uitgevoerd?

9.

Welke gevolgen heeft deze verplichting voor de export van bloembollen naar landen zoals China?

10.

Wat betekent deze verplichting voor de bloembollenteeltbedrijven buiten de zeezandgebieden?

11.

Waarom is bepaald dat als bij een verzoek om een exportcertificaat morele twijfels bestaan, moreel beraad kan plaatsvinden en wat heeft een «moreel beraad» als doel?

12.

Waarom kunnen wij als Nederland besluiten nemen over de waarden en normen in andere landen?

13.

Welke gevolgen kunnen besluiten over ethiek hebben voor de export van bijvoorbeeld runderen?

14.

Bent u bereid nu alsnog de grondnota incl. de grondposities aan de Kamer te doen toekomen?

15.

Kunt u een overzicht van de gronden maken welke in bezit zijn van de overheid en in welke gebieden deze liggen?

16.

Kunt u een overzicht geven van de begrotingsposten waar matching met EU-gelden plaatsvindt?

17.

Waar liggen kansen om de matching met EU gelden beter aan te sluiten en EU-fondsen beter te benutten?

Momenteel wordt er hard gewerkt aan de operationele programma's voor de Europese fondsen en aan de partnerschapsovereenkomst voor de uitvoeringsperiode 2014–2020. Het Rijk heeft het voortouw bij de programma's van het Europees Sociaal Fonds, het Europees Landbouwfonds Plattelandsontwikkeling en het Europees Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij alsmede de Partnerschapsovereenkomst. Bij de landsdelige programma’s van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) ligt het voortouw bij de regio’s. Het is de bedoeling om de Europese middelen te besteden aan projecten die passen binnen EU 2020 en nationale beleidsprioriteiten. Voor EFRO moeten projecten ook passen binnen ook de regionale prioriteiten en aansluiten bij (regionale) maatschappelijke behoeften. Er wordt gestreefd naar een resultaatgerichte inzet van middelen en een efficiënte uitvoering. Binnen het kader van de partnerschapsovereenkomst wordt er zowel ten aanzien van de inhoud als van de uitvoering nagegaan of er synergie tussen de verschillende programma's mogelijk is.

Daarbij wordt voor versterking van onderzoek en innovatie ook gekeken naar synergie met Horizon2020. Horizon2020 start in 2014 als opvolger van het Kaderprogramma voor onderzoek en technologische ontwikkeling. Nederlandse partijen presteren al een lange periode bovengemiddeld in R&D Kaderprogramma's en de inzet is deze goede positie vast te houden, onder meer door de inzet van in het regeerakkoord afgesproken middelen voor cofinanciering voor gezamenlijke programma's en bijdrage aan de matching van kennisinstellingen, door voorlichting, training en advies aan (potentiële) indieners van onderzoeksprojecten en door innovatiecontracten topsectoren, onderzoeksagenda's kennisinstellingen en Horizon2020 op elkaar te laten aansluiten. Voor Horizon2020 zijn middelen in het regeerakkoord Rutte II gereserveerd om de rijkscofinancieringsbehoefte te dekken. Deze middelen worden ingezet voor fundamenteel onderzoek en voor de topsectoren. Nader moet worden bekeken of deze middelen ook kunnen worden gematched met Horizon 2020-middelen.

18.

Op welke wijze is het project Koeien en Kansen bestendigd in het topsectorenbeleidbudget danwel het mestbeleidbudget?

19.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van sluiten van kringlopen?

Het kabinet streeft naar een circulaire economie en wil de (Europese) markt voor duurzame grondstoffen en hergebruik van schaarse materialen stimuleren. De circulaire economie gaat uit van ecologische principes, waar behoud van biodiversiteit en hulpbronnen voor toekomstige generaties integraal wordt meegenomen in bedrijfsstrategieën. Het doel is een transitie van onze economie te realiseren en eventuele barrières te slechten. Dit relatief nieuwe thema bevindt zich in het begin van de beleidscyclus; in deze verkennende fase heb ik nog geen operationele doelen geformuleerd. EZ steunt initiatieven om kansen en potentie van de circulaire economie inzichtelijk te maken. De overheid stimuleert kennisverwerving, faciliteert de opschaling van koplopers en verbindt zich met Green Deals aan maatschappelijke initiatieven.

Zo wordt in lijn met de motie van der Werf (TK 32 852, nr. 8) door TNO een onderzoek uitgevoerd naar de kansen voor de circulaire economie in Nederland. In dit onderzoek wordt d.m.v. een macro-economische analyse de circulaire economie cijfermatig onderbouwd en een handelingsperspectief geboden aan overheid en bedrijven. Resultaten van dit onderzoek verschijnen in het voorjaar van 2013.

Op nationaal niveau zal het CBS in het voorjaar van 2013 een onderzoek naar materiaalstromen in de Nationale Rekeningen uitbrengen voor het jaar 2008. In navolging hierop zal het CBS de komende twee jaar een volwaardig monitoringsysteem ontwikkelen om materiaalstromen in de Nationale Rekeningen te volgen.

20.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van verduurzaming van de houtketen?

Zoals ik reeds in de brief van 5 juli 2012 (TK 26 407, nr. 63, inzake de stand van zaken van het biodiversiteitbeleid) aan de Kamer heb gemeld, onderneem ik diverse initiatieven in het kader van de verdere verduurzaming van de houtketen. Zo blijf ik het EU-FLEGT Actieplan ondersteunen, dat erop gericht is illegaal gekapt hout, en daarvan afgeleide producten, van de Europese markt te weren. Met vooral tropische landen die hout exporteren naar de EU worden zogenaamde Vrijwillige Partnerschap Overeenkomsten gesloten, waarbij afspraken worden gemaakt over het leveren van aantoonbaar legaal hout.

Op 3 maart 2013 wordt de Europese Houtverordening van kracht, waardoor het verboden is illegaal gekapt hout op de markt te brengen. Marktdeelnemers die hout voor het eerst op de Europese markt brengen moeten vanaf dan een stelsel van zorgvuldigheideisen hanteren waaruit blijkt dat zij zorgvuldig zijn nagegaan dat het hout niet illegaal gekapt is.

Met deze maatregelen wordt een «level playing field» gecreëerd zodat initiatieven op het terrein van duurzame houtproductie niet ondermijnd worden. In dat kader wordt onderzoek uitgevoerd naar de prijseffecten van de EU-houtverordening op gecertificeerd en niet-gecertificeerd hout.

Verder onderzoekt Nederland samen met Vietnam de mogelijkheid om synergie en verdere acties te bevorderen gericht op duurzaam bosbeheer via duurzame productie. In dat kader voer ik in Europees en internationaal verband gesprekken over de opzet van een ronde tafel hout, waar de verduurzaming van de houtketen geagendeerd wordt.

21.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren van de handhaving van handel in flora en fauna?

22.

Hoe garandeert u dat er binnen bestaande onderzoeks- en marktstimuleringsprogramma’s ook voldoende aandacht blijft voor onderzoek en stimulering van de biologische landbouw?

23.

Welke doelen met betrekking tot het stimuleren van biologische landbouw streeft u na?

24.

Welke meetbare indicatoren kunt u geven voor de impuls van het aanbod van biologische producten?

Op grond van de Beleidsnota biologische landbouwketen 2008–2011 (TK 29 842, nr. 15) is gewerkt aan de verdere verzelfstandiging van de biologische sector. Vanaf 2012 is, zoals in de nota was aangekondigd, het beleid op biologische landbouw geïntegreerd in algemeen landbouwbeleid. Daarmee zijn er geen specifieke programma's meer voor het stimuleren van de biologische landbouw. De biologische landbouw heeft haar plaats binnen het Topsectorenonderzoek als één van de vormen van duurzame landbouw, bijvoorbeeld bij duurzame bodem, bij legpluimvee, bij de varkenshouderij.

Met een tijdelijke projectsubsidie van € 260.000,– aan de sectororganisatie Bionext draag ik in 2013 nog bij aan beleidsrelevante projecten die voor de sector in het algemeen van belang zijn. Daarnaast krijgt de sector hiermee een extra stimulans om de eigen organisatie verder te professionaliseren.

25.

Wat wordt er verstaan onder «wilde dieren» bij het geplande verbod op wilde dieren in het circus, zoals vermeld in het regeerakkoord?

26.

Hoe en op welke termijn wilt u het verbod op wilde dieren in het circus realiseren?

27.

Het welzijn van dieren in circussen wordt niet genoemd in de begroting, wat is uw inzet voor 2013 op dit gebied en hoe groot is het budget dat hiervoor wordt ingezet?

28.

Is in begroting rekening gehouden met opvang van wilde dieren uit het circus, als het verbod op verbod wilde dieren in het circus van kracht gaat?

29.

Het welzijn van dieren in dierentuinen en dolfinaria wordt niet genoemd in de begroting, wat is uw inzet voor 2013 op dit gebied en hoe groot is het budget dat hiervoor wordt ingezet?

30.

Hoeveel geld gaat er naar het subsidiëren of financieren van stallen groter dan 300 Nederlandse Grootte Eenheden (NGE) in Nederland?

31.

Hoeveel geld gaat er naar subsidiëren of financieren van stallen groter dan 300 NGE in het buitenland?

32.

In welke landen worden stallen gefinancierd vanuit Nederland?

33.

Hoeveel en wat voor projecten op het gebied van veehouderij zullen er in de komende begrotingsperiode vanuit Nederland (mede) worden gefinancierd in het buitenland en hoeveel en welke projecten zijn gericht op gangbare veehouderij of juist biologische veehouderij?

34.

Hoeveel geld komt de komende periode beschikbaar voor het stimuleren van biologische veehouderij in Nederland?

35.

Kunt u aangeven hoeveel geld er vorig jaar is uitgetrokken en hoeveel budget er gereserveerd is voor beheer en schadebestrijding van soorten?

36.

Wat is in 2013 uw inzet op het handhaven van de illegale handel in dieren, welke streefwaarde wordt gehanteerd en welke operationele doelen zijn er gesteld?

De douane, de politie en de NVWA bestrijden de illegale handel door toezicht te houden op de naleving van de CITES wetgeving, die vervat is in de Flora- en Faunawet. Ik verwijs hiervoor naar de antwoorden op de vragen 37, 336 en 337.

Aan de grenzen controleren de Douane en de NVWA op illegale importen van vogels. Vaak is daarbij ook sprake van overtredingen van de welzijnswetgeving.

Voor de bestrijding van de illegale hondenhandel verwijs ik naar de toezeggingen die ik gedaan heb in het Algemeen Overleg Opvang van 20 november 2012.

37.

Hoeveel geld is er voor 2013 aangemerkt voor de uitvoering van de verbetering van de samenwerking tussen betrokken diensten bij de handhaving van de regelgeving omtrent de handel in flora en fauna en natuurwetgeving?

De verbetering van de samenwerking tussen de betrokken diensten – Douane, politie, NVWA, functioneel parket en de DR – loopt via een aantal lijnen.

Op het terrein van het toezicht op de handel in Flora en Fauna werken NVWA, DR, Politie, het functioneel parket en de Douane samen in het Landelijke Overleg CITES.

Op het terrein van de opsporing werkt de NVWA samen met politie en het functioneel parket om prioriteiten te stellen en in grote opsporingsonderzoeken.

Een voorbeeld is de samenwerking in een Proefopstelling CITES. Deze proefopstelling heeft ten doel de samenwerking op het terrein van informatie-uitwisseling en analyse te verbeteren.

Voor deze activiteiten is geen apart geld aangemerkt in 2013 omdat deze activiteiten onderdeel zijn van de reguliere samenwerking.

38.

Op welke wijze wordt de naleving van de Visserijwet gecontroleerd, hoeveel budget is hiervoor beschikbaar, aan de hand van welke criteria stelt u vast of dit budget afdoende is en waar is het budget in de begroting opgenomen?

39.

Kunt u een overzicht geven van uitgaven op het gebied van landbouw in het Caribisch gebied inclusief de uitgaven van minder dan 1 miljoen euro?

40.

Kunt u aangeven met hoeveel euro de nalevingskosten voor de agrarische sector zullen worden verminderd?

41.

Op welke wijze hebben provincies en gemeenten invulling gegeven aan het verlagen van de regeldruk voor de landbouw?

42.

Welke maatregelen heeft het kabinet voorbereid die leiden tot nog een miljard minder administratieve lasten en 250 miljoen euro lagere nalevingskosten tussen 2012 en 2015? Welke maatregelen zijn van toepassing op de landbouw en welke bedragen horen hierbij?

Het integrale beeld van de maatregelen waarmee de reductie ambitie wordt ingevuld, wordt jaarlijks aan de Tweede Kamer gezonden. De meest recente integrale rapportage is de «Voortgangsrapportage regeldruk bedrijven» (Kamerstuk 29 515, nr. 338, van 11 juni 2012).

In de bijlage II bij dit document zijn de maatregelen en de bijbehorende bedragen beschreven. Een aantal maatregelen geldt specifiek voor de landbouw. Een aantal maatregelen zoals de vereenvoudigde aangifte van de winstbelasting, heeft een generieke werking en is ook van belang voor de landbouw sector.

43.

Welke inspanningen pleegt u om de regeldruk voor de agrarische sector in 2013 te verminderen en hoeveel aan administratieve lasten gaat u in 2013 schrappen voor agrarische ondernemers?

44.

Zijn er nog onderhandelingen gaande over het Gemeenschappelijk Visserijbeleid (GVB), of staat alles al vast zoals staat geschreven in de begroting?

45.

Worden de genoemde punten inzake het GVB, zoals de aanlandplicht, ook door u gesteund?

Mijn inzet is gericht op een duurzaam gebruik en instandhouding van natuurlijke hulpbronnen en ecosystemen in EU-wateren en daarbuiten. Het uitoefenen van visserij op een duurzaam niveau (Maximum Sustainable Yield) en het verminderen van ongewenste bijvangsten door inzet op selectieve, innovatieve vismethodes en daarbij een aanlandplicht als sluitstuk, zijn naar mijn oordeel essentiële elementen in het nieuwe GVB. De uitwerking van de aanlandplicht zal onder Iers voorzitterschap in 2013 verder moeten plaatsvinden.

Het nieuwe EU-Fonds voor Maritieme Zaken en Visserij moet naar mijn opvatting een belangrijke rol spelen in het proces van verdere verduurzaming en innovatie in de visserij en versterking van de maritieme economie.

46.

Kunt u nader toelichten hoe het bieden van toekomstperspectief aan de visserijsector vormgegeven wordt?

Het toekomstperspectief van de visserijsector wordt primair bepaald door de ondernemers in de visserijsector zelf die inspelen op de ontwikkelingen van de markt en oog hebben voor de maatschappelijke eisen die aan de visserij en het product vis zelf gesteld worden.

De overheid stelt de kaders en voorwaarden waarbinnen deze activiteiten kunnen plaatsvinden. Aanvullend beschikt de overheid over instrumenten, zoals de inzet van beperkte financiële middelen, om de visserijsector te faciliteren in het verduurzamen en het versterken van de concurrentiekracht. Een concreet voorbeeld zijn de recent gestarte Regionale Blueports, netwerken van innovatieve bedrijvigheid in de verschillende visserijregio’s. Binnen de regionale Blueports werken ondernemers, onderzoek- en kennisinstituten en ook overheden gezamenlijk aan een toekomstperspectief voor de visserijsector.

47.

Op welke wijze wordt de versterking van de concurrentiekracht binnen het nieuwe GLB vormgegeven?

De Europese Commissie heeft in oktober 2011 de wetgevingsvoorstellen voor het nieuwe GLB gepubliceerd. Besluitvorming heeft nog niet plaatsgevonden, deze is voorzien in het begin van 2013.

Een van de wetgevingsvoorstellen voor het nieuwe GLB is het wetsvoorstel voor het Plattelandsbeleid. Door de Europese Commissie is voorzien dat daarin ook stimuleringsregelingen ter versterking van duurzaamheid, concurrentievermogen en innovatie zijn opgenomen. Daarnaast bieden de voorstellen de mogelijkheid extra middelen voor het Plattelandsbeleid beschikbaar te stellen vanuit de Eerste Pijler (de «Directe Betalingen»). Tot slot is de inzet van Nederland dat ook de voorstellen van de Europese Commissie voor vergroening van het GLB zich kunnen richten op een brede verduurzaming van de sector en daarmee ook versterking van het concurrentievermogen.

48.

Kunt u aangeven hoe bovenwettelijke maatschappelijke prestaties op het terrein van bijvoorbeeld dierenwelzijn worden beloond aangezien de Nederlandse veehouderij op dit terrein al voorop loopt op Europa en andere lidstaten?

49.

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de Regiegroep Duurzame Veehouderij en Agroketens?

50.

Valt de tuinbouwsector ook onder de Regiegroep Duurzame Veehouderij en Agroketens? Zo ja, zijn er ook personen uit deze sector vertegenwoordigd in de Regiegroep?

51.

Kunt u aangeven welke resultaten de Regiegroep Duurzame Veehouderij en Agroketens tot nu toe heeft bereikt?

52.

Levert de Regiegroep duurzame veehouderij en agroketens voortgangsrapportages aan over verduurzaming van de voedselproductie?

53.

Wanneer komt de Regiegroep Duurzame Veehouderij en Agroketens met een (tussen)rapportage over het verdienmodel voor veehouders in relatie tot mededingingsregelgeving en de ruimte voor het maken van (keten)afspraken?

Zie het antwoord op vraag 49.

Over de grenzen van samenwerking vanuit het oogpunt van mededinging heeft mijn voorganger de mogelijkheid geboden om initiatieven informeel voor te leggen aan de NMa. Over de voortgang daarvan heeft hij uw Kamer in juni geïnformeerd (brief van 29 juni 2012, verslag Landbouw- en Visserijraad). Dit onderwerp zal nader worden besproken in de Regiegroep.

54.

Bent u voornemens het Convenant onbedwelmd ritueel slachten volgens religieuze riten doorgang te geven?

55.

Kunt u, gericht op agrarische ondernemers, in één tabel inzichtelijk maken welke maatregelen deel uit maken van het bedrijfslevenbeleid waarin onder andere de Wet bevordering speur- en ontwikkelingswerk (WBSO), Research en Development Aftrek (RDA), innovatiebox en Innovatiefonds MKB+ worden uiteengezet alsook een typering van bedrijven welke van deze maatregelen gebruik maken alsmede de doeltreffendheid van het (fiscale en financiële) instrumentarium?

56.

Blijven de verschillende projecten die deel uit maken van het InnovatieNetwerk in stand?

57.

Blijft het budget van het InnovatieNetwerk in stand?

58.

Hoe wordt er in de Topsector Agri&Food ingespeeld op het GLB na 2014?

De topsector Agri&Food richt zich actief op de mogelijkheden in Europa. Zo heeft ze besloten een deel van de kennismiddelen 2013 voor deelname aan Europese programma’s te reserveren. Een werkgroep van de topsector verkent ook de mogelijkheden om aan te sluiten op de ERA-netten(+), JPI’s en KIC’s binnen Horizon 2020. Het ministerie van EZ is actief betrokken bij dit proces om de kansen van de topsector te vergroten.

Indien in toekomstige GLB via de Plattelands Ontwikkelings Programma (POP) en het Europese Innovatiepartnerschap voor Duurzame en Productieve Landbouw (EIP-Landbouw), conform de Nederlandse inzet meer wordt gericht op innovatie, zal dit ook kansen bieden voor ontwikkelingen in de agrarische sectoren (waaronder de Topsector Agri&Food).

59.

Hoe ziet de uitwerking van de TKI-toeslagregeling voor de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen er nu uit? Wat is de verwachting?

De TKI toeslagregeling wordt voor de topsectoren Agri &Food (A&F) en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (T&U) conform de algemene voorwaarden van de regeling uitgewerkt.

Als specifieke punten heeft Agri&Food:

• − De topsector streeft naar privaat – publieke samenwerkingen (PPS-en) die op het totaal voor de gehele TKI voor minimaal 50% uit private investeringen (cash en in kind) bestaan.

• − Voor 2013 en verder zal een groot deel van de TKI-toeslag worden toegekend aan de PPS die de toeslag genereert.

• − Ongeveer een kwart van de toeslag investeert A&F in het ecosysteem (MKB-valorisatiepakket) en een minimale bijdrage aan de kosten van het TKI bureau.

• − De verwachting is dat met de huidige en nieuwe PPS-en ongeveer € 30 mln. private investeringen binnen het TKI A&F zullen worden gegenereerd en dat het TKI A&F een toeslag van ongeveer € 8 mln. zal aanvragen.

60.

Kunt u aangeven op welke manier de Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI’s) zijn vormgegeven in de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen en hoe deze in de praktijk vorm worden gegeven?

61.

Kunt u in één tabel inzichtelijk maken welke uitgaven u doet in de periode 2012–2017 ten behoeve van de TKI’s t.b.v. het agrocluster, richting welke partijen (kennisinstellingen voor toegepast en fundamenteel onderzoek, bedrijfsleven, e.d.), welke bijdrage u vanuit Europa verwacht en welke inspanningen u daartoe pleegt, welke uitgaven u vanuit het bedrijfsleven verwacht (inclusief of het hier gaat om harde toezeggingen of «minder harde» verwachtingen), en het aandeel vanuit het bedrijfsleven in percentages van het totaal? Kunt u een dergelijke tabel ook in volgende begrotingen en jaarverslagen opnemen?

62.

Op welke wijze kan het agrocluster gebruik maken van de KP7 en Horizon 2020 middelen?

63.

Welke fiscale maatregelen kunnen de ondernemers binnen het agrocluster benutten?

Ondernemers in de agrarische sector kunnen de generieke maatregelen in de fiscaliteit benutten. De belangrijkste zijn: de ondernemersaftrek, bestaande uit de zelfstandigenaftrek en bijbehorende startersaftrek, de aftrek voor speur-en ontwikkelingsaftrek (eventueel verhoogd voor starters), de meewerkaftrek, de startersaftrek bij arbeidsongeschiktheid en de stakingsaftrek. Tevens kunnen ondernemers gebruik maken van de MKB winstvrijstelling, de willekeurige afschrijving starters en de KIA alsmede de FOR. Voorts het fiscale milieu-instrumentarium met de EIA, de MIA en de Vamil en het innovatie instrumentarium met de WBSO, de RDA en de Innovatiebox. Bovendien is er een aantal regelingen die bijdragen aan het voorkomen van obstakels bij bedrijfsopvolging in de sfeer van de inkomstenbelasting, de overdrachtsbelasting en de erf- en schenkbelasting. Tevens kan gebruik worden gemaakt van reserves en voorzieningen.

Daarnaast geldt voor de agrarische sector nog een aantal specifieke regelingen. Belangrijk zijn de landbouwvrijstelling en de bosbouwvrijstelling in de inkomstenbelasting, de landbouwregeling in de BTW, het verlaagde tarief energiebelasting voor glastuinbouw en het verlaagd BTW tarief voor de sierteelt (dat overigens ook voor voeding geldt). Ook geldt voor de sector een aantal vrijstellingen van overdrachtsbelasting, o.a. bij de verkrijging van cultuurgrond. Bovendien levert de regeling groen beleggen een bijdrage aan de financiering van de agrarische sector.

Een compleet overzicht is opgenomen in bijlage 5 bij de milioenennota.

64.

Hoe wordt de agrarische sector ingezet bij het ontwikkelen van een biobased economy en gaat de betrokkenheid verder dan alleen boeren als grondstofleverancier?

De agrofood- en tuinbouwsectoren zien zelf kansen bij het verder ontwikkelen van een biobased economy. Door de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen is het verwaarden van reststromen en het verwerken van gewassen voor de biobased economy benoemd als een van de aandachtsgebieden. Op dit thema zijn projectvoorstellen voorgedragen waar de topteams uitspraak over doen.

Dit is bij uitstek een cross-sectoraal onderwerp met een belangrijke relatie vanuit genoemde topsectoren naar de topsectoren chemie, life-science en energie.

De betrokkenheid van boeren gaat verder dan alleen grondstofleverancier. Zo vinden nu al specifieke biobased activiteiten, zoals duurzame energieproductie, plaats op agrarische bedrijven.

65.

Waar is de aanvullende post die is gereserveerd voor de maatregelen uit het duurzaamheidspakket in het begrotingsakkoord 2013 en welke zou neerslaan in de begroting van EL&I terug te vinden?

66.

Is het mogelijk de inkomsten uit de energiebelasting op aardgas te specificeren naar verschillende schijven in deze energiebelasting ten behoeve van de ontwikkeling van de energieopwekkingsalternatieven ondermeer in de agrarische sector?

67.

Welke rol spelen de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling, de World Trade Organization en de Food and Agricultural Organization voor de agrarische sectoren in Nederland?

De Nederlandse agrarische sector is exportgericht; internationale ontwikkelingen en vragen zijn daardoor van belang voor Nederland. Dit vertaalt zich in een actieve opstellingen in internationale fora, waar Nederland meepraat over nieuwe ontwikkelingen, gesignaleerde problemen en mogelijke oplossingen.

De OESO draagt bij aan de ontwikkeling van gezond economisch beleid, door onder meer gedegen onderzoek, vergelijking van (het effect van) beleid tussen landen en het beschikbaar maken van informatie, zoals in de OECD-FAO Agricultural Outlook. De aandacht is gericht op een breed scala aan onderwerpen. Voorbeelden zijn een duurzame productieverhoging in de landbouw, stimuleren van innovatie, efficiënt risicomanagement, meting en analyse van steun aan de landbouw en afwegingen rond milieu, water en landbouw.

De leden van de WTO stellen gezamenlijk de regels van het mondiale handelssysteem vast. Op gebied van landbouw gaat het hierbij onder andere om afspraken over invoerheffingen, landbouwsubsidies en standaarden over dier- en plantgezondheid. Nederland heeft als tweede landbouwexporteur ter wereld veel baat bij de WTO, doordat het zorgt voor een open en voorspelbaar handelsregime waaronder Nederland haar producten over de hele wereld kan afzetten.

Ook de rol van FAO als een gespecialiseerde VN organisatie voor landbouw en voedsel is in het licht van de mondiale voedselzekerheidsproblematiek belangrijk. Door zijn wereldwijde presentie is de FAO een centrale speler op dit gebied. De meerwaarde voor de agro-sector is ook gelegen in de gedegen analyses (incl. statistieken) en algemene informatievoorziening over landbouw, visserij, bosbouw, voedsel(zekerheids)aangelegenheden, alsmede op het gebied van ontwikkeling van standaarden en richtlijnen op verschillende gebieden zoals voedselveiligheid, veterinair, fytosanitair en visserij. Ook speelt de FAO een belangrijke rol in de wereldwijde bestrijding van plant- en dierziekten.

68.

Wat is de reden dat het consumentenvertrouwen in voedsel gelijk is gebleven?

69.

Hoe actueel is de inschatting van het consumentenvertrouwen in voedsel?

70.

Waarom vindt eind 2012 geen meting plaats van het vertrouwen van de consument in de veiligheid van voedsel?

71.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van verduurzaming van productie en consumptie van voedsel?

Voor de verduurzaming van de voedselproductie zet het kabinet in op een vraaggestuurde ketenbenadering. Het bedrijfsleven is primair aan zet om hier inhoud aan te geven.

Ik zal u in 2013 nader informeren over mijn aanpak.

72.

Kunt u een overzicht geven van de samenwerkingsverbanden met ketenpartners om duurzame voedselinnovaties op de markt te brengen, de deelnemers hieraan, wat de overheid hieraan heeft bijgedragen, hoeveel het bedrijfsleven heeft geïnvesteerd, welke duurzame voedselinnovaties hieruit zijn voortgekomen?

De Regiegroep duurzame veehouderij en agroketens zal op basis van de aanpak per keten nagaan in hoeverre met de ingezette activiteiten de beoogde duurzaamheiddoelstellingen worden gerealiseerd. Ik verwijs hiervoor naar de brief van mijn voorganger aan uw Kamer d.d. 1 juni 2012 (TK 2011–2012, 28 973, nr. 108).

Na drie jaar samenwerking in ketenverband te hebben gestimuleerd, is het Platform Verduurzaming Voedsel eind van dit jaar in deze vorm beëindigd. Het Platform verduurzaming voedsel maakt een private doorstart met de 5 brancheorganisaties. De overheid is agendalid.

Tijdens de looptijd van het platform verduurzaming voedsel zijn 51 pilotprojecten voor in totaal ongeveer € 9,5 mln euro uitgevoerd. Hiermee was bijna € 3,3 mln overheidsgeld en bijna € 6,3 mln bedrijfslevengeld gemoeid. Voorbeelden van innovatiepilots zijn: klimaatneutraal kaasmaken, verduurzaming voorverpakte maaltijden, verduurzaming van de fritesketen en voedselverspilling in de catering. Meer informatie vindt u in het drie-jarenoverzicht van het platform verduurzaming voedsel, dat ik u op korte termijn zal toezenden.

Eind 2011 is het Convenant Marktontwikkeling Verduurzaming Dierlijke Producten afgerond. Met dit convenant werd de ontwikkeling en afzet van diervriendelijker geproduceerde producten bevorderd. Een evaluatie hiervan is op 30 oktober 2012 aan uw Kamer toegezonden.

73.

Kunt u aangeven welke prestaties u in 2013 zal realiseren, vertaald in de verkoop van duurzame producten en andere zichtbare effecten als gevolg van het beleid gericht op het vergroten van de kennis over de productie van voedsel bij burgers, en welke financiële investeringen daarmee gemoeid zijn?

74.

Kunt u aangeven of er ook aandacht zal worden gegeven aan de negatieve aspecten van de productie van vlees en de veehouderij met betrekking tot dierenwelzijn, klimaat en milieuproblemen, en welke budgetten voor deze specifieke kennis worden vrijgemaakt?

75.

Kunt u aangeven of u bij het bevorderen van het kwalitatief hoogwaardig voedselaanbod en consumptiepatroon ook de meest dieronvriendelijke producten zal aanpakken en of u bereid bent bijvoorbeeld een dierenwelzijnsbodem in de markt te leggen en deze geleidelijk verder op te trekken?

76.

Kunt u aangeven of u bij de bewustwording van consumenten ook aandacht zult besteden aan de negatieve milieu en gezondheidsaspecten van het eten van vlees en dierlijke eiwitten, en welke budgetten daarvoor gereserveerd zijn?

77.

Welke effecten zijn er bekend van microplastics op de volksgezondheid, de voedselveiligheid, de voedselkwaliteit en/of de voedselzekerheid?

78.

Waarom vindt er eind 2012 geen meting plaats door de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) naar het vertrouwen van de consument in de veiligheid van voedsel en kunt u aangeven op welke wijze dit onderzoek de afgelopen jaren is uitgevoerd?

79.

Welke effecten zijn er bekend van microplastics op vis- en schelpdierpopulaties, kan de gezondheid van vis- en schelpdierpopulaties zowel op de korte al lange termijn in gevaar komen door de opname van microplastics, en welke wetenschappelijke rapporten heeft u bij de vaststelling hiervan geraadpleegd?

80.

Kunnen microplastics in het milieu de duurzame voedselvoorziening en voedselzekerheid in gevaar brengen door eventuele negatieve effecten op zeeorganismen?

81.

Waarom zijn er geen cijfers beschikbaar over 2010 en 2011 inzake het aantal octrooiaanvragen in de agrarische sector en de verwerkende industrie?

82.

Kunt u alsnog aangeven hoeveel octrooiaanvragen er zijn gedaan in 2010 en 2011?

83.

Op welke wijze geeft het percentage Nederlandse aanvragen Kwekersrecht de impact van het innovatiebeleid weer?

84.

Wat is de impact van het innovatiebeleid op het percentage Nederlandse aanvragen Kwekersrecht?

Het Innovatiebeleid krijgt onder meer vorm in het beleid voor de topsectoren. In de driehoek bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid worden kennisvragen bepaald, die in onderzoeksprogramma’s worden geagendeerd. Daarnaast zijn goed ontwikkelde systemen van intellectueel eigendomsrecht, zoals het kwekersrecht en het octrooirecht, het Nederlandse veredelingsbedrijfsleven behulpzaam bij het innoveren. Houders van o.a. octrooi- en kwekersrechten krijgen met die rechten de kans om de door hen gedane investeringen in uitvindingen respectievelijk plantenrassen geheel of gedeeltelijk terug te verdienen door verkoop van die rechten of licentieverlening daaronder. De impact van het Topsectorenbeleid en de systemen van intellectueel eigendomsrecht laten zich daarbij niet één op één vertalen in percentages of aantallen Nederlandse aanvragen Kwekersrecht. Veredelingsbedrijven bepalen immers autonoom van welke (combinaties van) intellectuele eigendomsrechten zij van geval tot geval gebruik willen maken.

In de periode 2006 tot en met 2010 ontving de Raad voor Plantenrassen 3544 aanvragen voor het verlenen van kwekersrecht, waarvan een toenemend aantal afkomstig is uit de groenteteelt. Het aantal verleende kwekersrechten bedroeg 2080. Het grote verschil wordt mede verklaard door het feit dat het door onderzoek soms meerdere jaren kan duren voordat er op een aanvraag voor kwekersrecht wordt beslist.

85.

Op basis waarvan wordt geconcludeerd dat de maatschappelijke appreciatiescore voor de agrarische- en visserijsector een 7,5 bedraagt in 2012 en welke meetwaarden liggen hieraan ten grondslag?

86.

Kunt u aangeven waarom de maatschappelijke appreciatiescore van de Nederlandse samenleving voor de agrarische- en visserijsector is afgenomen?

87.

Waarom zijn er per 2014 geen subsidies meer beschikbaar voor de visserij?

88.

Waar zijn deze visserijsubsidies de afgelopen jaren aan besteed?

Deze middelen zijn overwegend besteed voor de nationale cofinanciering van het Europees Visserij Fonds, op basis waarvan in de periode 2007–2013 visserijsubsidies zijn toegekend.

Zie ook het antwoord op vraag 110.

89.

Kunt u aangeven of er onder de opdracht kennisontwikkeling en innovatie ook een deel voor de visserij beschikbaar is? Zo ja, hoeveel en waaraan wordt dit geld besteed? Zo nee, waarom niet?

90.

Hoe kan worden verklaard dat het budget voor de landbouwvrijstelling in 2013 terugloopt met 15 miljoen euro?

91.

De verwachting is dat door de afname van medebewindstaken en de afbouw van marktordeningsmaatregelen het budget van productschappen kan dalen; wat is de stand van zaken op dat vlak en welke rol speelt het recent afgesproken zuivelpakket in deze?

Deze meerjarenraming staat inmiddels onder druk, onder meer omdat de Europese Commissie in het kader van de herziening van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid vasthoudt aan marktmonitoring op basis van het stelsel van verplichte in- en uitvoercertificaten en aan het wettelijke instrumentarium op basis waarvan uitvoerrestituties kunnen worden verleend. Van dit instrumentarium wordt vanaf 2013 ook daadwerkelijk nog, zij het in beperkte mate, gebruik gemaakt.

Met name met de afgifte en het beheer van in- en uitvoercertificaten zijn bij de productschappen enkele tientallen arbeidsplaatsen gemoeid en afname van de omvang van de betrokken werkzaamheden ligt op korte termijn niet in het verschiet. De huidige verwachting is dan ook dat de afname van de reële medebewindkosten per jaar ten opzichte van het niveau van 2012, veel minder sterk zal zijn dan eerder aangenomen. Het is duidelijk dat eventuele aanvullende werkzaamheden die voortvloeien uit onder meer het zuivelpakket de beoogde daling van het medebewindbudget verder onder druk zetten.

Bij de onderbrenging van de medebewindstaken binnen EZ, streef ik naar een zo doelmatig mogelijke uitvoering van deze taken.

92.

Hoe wordt de ingeboekte bezuiniging op het borgen van voedselveiligheid en -kwaliteit vormgegeven?

93.

Kunt u het budget voor dierenwelzijn nader specificeren per diersoort?

94.

Zal de NVWA meer controlerende taken op dit gebied op zich gaan nemen en meer controles gaan uitvoeren om het welzijn van productiedieren veilig te stellen, waarom wel of niet en hoe verhoudt dit zich tot de verlaging van het budget?

95.

Kunt u toelichten waarom het budget voor dierenwelzijn van productiedieren en gezelschapsdieren vanaf 2013 structureel lager wordt dan in 2012?

96.

Valt het behouden en beschermen van vis- en schelpdierpopulaties ook onder het borgen van voedselzekerheid en zo ja, kunt u dan zoveel mogelijk specificeren hoeveel geld hiervoor beschikbaar is en op wat voor manier dit geld wordt ingezet?

Het behouden en beschermen van vis- en schelpdierpopulaties valt zeer zeker ook onder het borgen van voedselzekerheid. Voor een miljard mensen in ontwikkelingslanden is vis de primaire bron van proteïne.

Vele vissersgemeenschappen in ontwikkelingslanden zijn voor hun inkomen en voedsel afhankelijk van de vis die zij uit de zee kunnen halen; 90% van de mensen die in hun bestaan voorzien middels de visserij leven in ontwikkelingslanden.

Om deze activiteit economisch en ecologisch duurzaam te laten zijn is behoud van populaties in gezonde oceanen van groot belang. Om die reden zetten wij ons ook in om de relatie tussen duurzame visserij en voedselzekerheid nadrukkelijk op de internationale agenda te zetten, in het bijzonder op de agenda van het bedrijfsleven.

97.

Kunt u aangeven of de inzet van de Rijksrederij bedoeld is voor wetenschappelijk onderzoek door de Europese Unie naar visstanden? Zo ja, welk percentage van dit onderzoek betaalt Nederland en kunt u dit bedrag vergelijken met de bijdragen van andere landen?

Het Ministerie van Economische Zaken zet schepen van de Rijksrederij en wetenschappelijke instituten (Imares, LEI) in voor visserijonderzoek. De Europese Unie kent een Datacollectieverordening die de Lidstaten verplicht jaarlijks data te verzamelen en te analyseren over de visbestanden. De inzet voor de datacollectie is in deze verordening voor iedere Lidstaat vastgesteld. Het aantal gebieden waarin, bestanden waarop en visserijvormen waarmee vissersschepen van de Lidstaat vissen, zijn daartoe de bepalende factoren. De data worden gebruikt voor het communautair beheer van visbestanden.

De hiervoor genoemde factoren worden tevens gebruikt om per Lidstaat het door de Europese Unie maximaal te subsidiëren bedrag evenwichtig te berekenen. Dat is voor Nederland € 4,3 miljoen (4,6% van het totaal van € 93,2 miljoen), waarvan de Europese Unie 50% betaald. Alle overige kosten worden door de Lidstaten nationaal gefinancierd.

Het visserijonderzoek voor de Datacollectieverordening kost ruim € 10 miljoen (scheepskosten, personele kosten, materiële kosten). Daarvan is maximaal € 4,3 miljoen voor 50% subsidiabel, zodat de bijdrage van de Europese Unie iets meer dan € 2 miljoen bedraagt.

98.

Kunt u aangeven hoe de NVWA, Dienst Regelingen (DR) en de Rijksrederij bekostigd worden en kunt u daarbij een uitsplitsing maken hoeveel de overheid bijdraagt en wat het aandeel van het bedrijfsleven is, kunt u aangeven welke sectoren een bijdrage leveren aan de kosten en wat hun bijdrage in euro’s is en waarom moeten deze sectoren specifiek meebetalen en waarom zijn andere sectoren hiervan uitgezonderd?

99.

Hebben de handhavingsdiensten afgelopen jaar overtredingen van de Visserijwet geconstateerd en zo ja, hoe vaak, wat voor soort overtredingen betrof dit en hoe vaak werd er aangifte gedaan?

100.

Kunt u aangeven wat de subsidies voor het Europees Visserijfonds (EVF) as 1 tot en met 3 inhouden en waarom houden deze subsidies na 2013 op?

Het EVF onderscheidt vijf assen, met daaronder een aantal maatregelen die op hun beurt gekoppeld zijn aan artikelen (volgend uit Verordening (EG) Nr. 1198/2006). Iedere maatregel heeft haar eigen doelstelling, budget en openstellingstermijn(en).

As 1 richtte zich in eerste instantie op de sanering van de Nederlandse zeekottersvloot. In 2007 is ook een saneringsronde uitgevoerd.

De As 2 maatregelen zijn, onder andere, gericht op een verdere verduurzaming van de Nederlandse schelpdiersector. Innovatieve technieken zoals de mosselzaadinvanginstallaties (MZI’s) zijn gesubsidieerd. Datzelfde geldt voor innovatie in de viskweeksector. Ook compenserende maatregelen voor aalvissers in het kader van het nationale beheersplan voor aal worden ook uit As 2 gesubsidieerd.

Doelstelling van As 3 is het realiseren van een verbeterd innovatieklimaat, om een duurzamere visserijketen te realiseren. De noodzaak van verduurzaming van de visserij verlangt van visserijondernemers bewustwording dat daadwerkelijk veranderingen in de visserij nodig zijn. Het gaat hierbij om projecten die een verandering bewerkstelligen in het type visserij, de gebruikte visserijtechnieken, of zich richten op stimulering van de samenwerking in de keten en een meer intensieve samenwerking met maatschappelijke organisaties.

Om dit proces te faciliteren is onder As 3 inmiddels onder alle van toepassing zijnde maatregelen subsidie verleend aan projecten. Het betreft achtereenvolgens:

• • collectieve acties ter verduurzaming van de visserijketen

• • compensatie aalvissers

• • kwaliteit en nieuwe markten

• • innovatie in de visketen, proefprojecten

101.

Wat is de stand van zaken m.b.t. de uitvoering van de motie van het lid Koopmans welke verzocht om het financiële instrumentarium en de middelen van het voormalige landbouwontwikkelings- en saneringsfonds in te zetten ten behoeve van de borgstelling voor de herstructurering van de glastuinbouwsector (Kamerstuk 21 501-32, nr. 620)?

102.

Wat is de verklaring van de daling van het budget dat beschikbaar is voor het mestbeleid en de uitschieter in 2013?

In het budget voor opdrachten voor mestbeleid is vanaf 2014 (nog) geen rekening gehouden met de uitgaven voor de monitoring van een derogatie van de Nitraatrichtlijn vanaf 2014, omdat deze derogatie (nog) niet door de Europese Commissie is verleend. Deze kosten bedragen om en nabij 4,5 miljoen euro en worden sinds 2010 gefinancierd door de veehouders die gebruik maken van deze derogatie. Dit verklaart het verschil tussen 2013 en 2014.

De genoemde bedragen voor 2014 en verder geven het ingeboekte budget weer voor monitoring ten behoeve van de rapportages in het kader van de Nitraatrichtlijn.

103.

Waarom daalt het budget ten aanzien van het kopje agrarische innovatie en overig?

Het budget van de VAMIL-compensatie (regeling willekeurige afschrijving milieu-investeringen) voor het jaar 2010 (€ 6 mln.) is doorgeschoven naar 2011 en vervolgens samen met het budget voor 2011 (eveneens € 6 mln.) in de interne begrotingsreserve landbouw gestort. Dit verklaart de hoge uitgaven in 2011 en de lagere uitgaven in 2012 en 2013. In de jaren 2012 en 2013 zijn en worden naar verwachting de laatste vergoedingen uitbetaald aan bedrijven die daarvoor in aanmerking kwamen. Vanaf 2014 is er geen budget meer voor de VAMIL-compensatie.

Voorts zullen het budget van de regeling Samenwerking bij Innovatie POP Nieuwe Uitdagingen en het budget voor overige innovatieprojecten die onder dit begrotingsartikel vallen, ook in de periode 2011–2017 geleidelijk afnemen.

104.

Waarom zijn de voor 2011 gereserveerde middelen voor een begrotingsreserve landbouw, visserij en de borgstellingsfaciliteit nog niet overgeheveld naar latere jaren?

105.

Kunt u de verlaging van het budget voor 2014 bij «plantaardige productie» onder «opdrachten» nader toelichten?

106.

Kunt u een nadere specificatie geven van opdrachten in het kader van duurzame veehouderij en aangeven wat voor opdrachten het hier betreft en op welke manier en door wie worden deze opdrachten uitgevoerd?

De post van € 2,7 mln wordt met name besteed aan het stimuleren van pilots en netwerken in de veehouderij (€ 1,7 mln). In de vorm van een overheidsbijdrage ten behoeve van versnellingsprojecten van de Uitvoeringsagenda Duurzame Veehouderij. Hierbij ligt de focus op het sluiten van voer-mest kringlopen, het aanpakken van knelpunten op het gebied van dierenwelzijn en het stimuleren van systeeminnovaties ten aanzien van duurzame stallen.

Daarnaast is er in het kader van duurzame veehouderij sprake van opdrachten aan Groene Kenniscoöperatie en Bionext en uitfinanciering van de SBIR duurzame stallen.

107.

Op welke wijze wordt het budget onder de post visserij uitgegeven?

De post visserij is onderverdeeld in een subsidie- en een opdrachtenbudget. Het subsidiebudget is alleen bestemd voor de nationale cofinanciering van het EVF.

Onder de post opdrachten visserij worden projecten uitgevoerd die niet in aanmerking komen voor Europese cofinanciering onder het EVF, zoals onderzoek Pulskor, garnalenonderzoek en ontwikkelen Aquaculture Stewardship Council-keurmerk ASC. Ook de schadevergoedingen aan de aalvissers worden uit deze post betaald.

108.

Waarom staat het budget voor visserij na 2013 op 0 en betekent dit dat er daadwerkelijk geen subsidies meer verstrekt zullen worden na 2013?

109.

Bedragen de subsidies voor het versterken van concurrentiekracht en het verduurzamen van agroketens en visserij in artikelonderdeel 16.1 enkel directe subsidies uit het Europees Visserijfonds of zijn hier ook nationale subsidies ter cofinanciering in verwerkt?

Onder de post subsidie visserij zijn de nationale cofinancieringsbijdragen opgenomen voor het Europees Visserij Fonds. De Europese cofinanciering van het EVF wordt buiten begrotingsverband verantwoord en alleen in de EU-bijlage genoemd. Een deel van de EVF middelen zijn vanwege de meerjarige uitfinanciering van het fonds opgenomen in de begrotingsreserve visserij.

Zie ook het antwoord op vraag 107.

110.

Kunt u een zo veel mogelijk gespecificeerd overzicht geven van de subsidies op het gebied van visserij voor de periode 2011 tot en met 2015 en uitsplitsen of dit enkel EU-subsidies zijn of ook nationale subsidies eventueel ter cofinanciering?

111.

Welke maatregen vallen er onder de subsidie van 1 miljoen euro in 2013 voor visserijmaatregelen visvangst en aan de hand van welke criteria wordt bepaald hoe deze maatregelen bijdragen aan het verduurzamen van de visserij?

112.

Waarom is voor de Investeringsregeling Jonge Agrariërs in 2012 3,9 miljoen euro beschikbaar, terwijl in de antwoorden op schriftelijke vragen van het lid Dijkgraaf (Aanhangsel van de Handelingen, nr. 3088) gesproken is over 5,3 miljoen euro voor de ondersteuning van jonge landbouwers?

Voor de openstelling van de Investeringsregeling Jonge Agrariërs 2013 is hetzelfde bedrag beschikbaar als voor de openstelling van de regeling 2012, te weten een bedrag van € 5,3 mln. Dit bedrag is ontstaan nadat het oorspronkelijke bedrag van € 2,8 mln is vermeerderd met een bedrag van € 2,5 mln via het amendement Snijder-Hazelhof (Kamerstuk 33 000 XIII, nr. 2).

De € 3,9 mln zoals opgenomen in de budgettaire tabel is beschikbaar voor betalingen op eerder (in 2009, 2010 en 2011) aan jonge agrariërs verstrekte subsidies. De € 5,3 mln betreft het te publiceren openstellingsplafond voor deze regeling in 2013, dat wil zeggen het maximumbedrag waartoe het ministerie subsidiebeschikkingen kan afgeven. De betalingen op deze subsidiebeschikkingen vinden verspreid over de jaren 2013 tot en met 2016 plaats.

113.

Kunt u de forse daling van het budget voor de investeringsregeling Jonge Agrariërs toelichten, ook ten opzichte van de hogere bedragen in 2014 en 2015?

114.

Welke consequenties heeft de bezuiniging op het budget voor de investeringsregeling Jonge Agrariërs voor de invulling en uitvoering van deze regeling? Kunnen navenant minder jonge boeren een beroep doen op deze regeling?

115.

Wordt de Investeringsregeling Jonge Agrariërs gecofinancierd? Zo ja, op welke wijze?

116.

Aan welke voorwaarden moeten ondernemers voldoen om aanspraak te maken op de Investeringsregeling Jonge Agrariërs?

De voorwaarden waaraan jonge Landbouwers moeten voldoen om in aanmerking te komen voor de investeringsregeling Jonge Landbouwers, zijn opgenomen in het Loket van Dienst Regelingen van het ministerie van Economische Zaken. De voorwaarden zijn te vinden via: www.hetlnvloket.nl. Via dit loket kunnen Jonge Landbouwers ook een aanvraag voor subsidie indienen.

Op basis van de regeling kunnen landbouwondernemers jonger dan 40 jaar die minder dan drie jaar geleden een bedrijf hebben overgenomen of zijn gestart subsidie aanvragen voor investeringen in hun bedrijf. De investeringen kunnen betrekking hebben op:

• • Gebouwen

• • Grond

• • Machines en verplaatsbare installaties

• • Overige landbouwinvesteringen

  Subsidiabele kosten zijn minimaal € 20.000 en maximaal € 80.000. De maximale subsidie is 25% van de subsidiabele kosten.

117.

Welke inzet pleegt u ter stimulering van de bedrijfsopvolging?

Voor startende zelfstandige agrarische ondernemers van 39 jaar of jonger is er een specifieke faciliteit in de regeling garantstelling landbouw. Voorts is er de investeringsregeling jonge landbouwers om hen te stimuleren om kort na de bedrijfsovername te investeren in hun bedrijf.

Daarnaast is er generiek beleid dat gericht is op het laten slagen van bedrijfsoverdrachten en het voorkomen van opheffingen van gezonde bedrijven. Dit beleid is erop gericht om bedrijven van algemene informatie te voorzien, om de financiering voor ondernemers met een gezond toekomstperspectief toegankelijk te houden en opvolging zowel binnen als buiten de familie fiscaal te faciliteren met verschillende (fiscale) bedrijfsopvolgingsregelingen.

118.

Welke inzet pleegt u te versterking van de concurrentiepositie van jonge agrariërs?

119.

Is er een evaluatie gepland voor de effectiviteit van de Investeringsregeling Jonge Agrariërs?

120.

Hoeveel bedrijven hebben in 2012 gebruik gemaakt van de Investeringsregeling fijnstofmaatregelen en kunt u voorbeelden geven van wat hiermee gefinancierd wordt?

Er hebben dit jaar nog geen bedrijven gebruik gemaakt van de investeringsregeling fijnstofmaatregelen, omdat deze nog niet is opengesteld. Zie ook de antwoorden op vraag 122 en 123.

Er zijn verschillende maatregelen, die de uitstoot van fijn stof verminderen uit (pluimvee)stallen, waarvoor subsidie aangevraagd kan worden. Enkele voorbeelden: oliefilmsysteem, ionisatiesysteem, droogfilterwand, ionisatiefilter, warmtewisselaar en verschillende typen luchtwassers.

121.

Wanneer zijn de resultaten bekend van de jaarlijkse monitor en kunt u hier al op ingaan? Zo nee, bent u bereid om de monitor naar de Kamer te zenden voor het kerstreces?

122.

Kunt u aangeven op basis van welke criteria en voorwaarden wordt besloten of de Investeringsregeling fijnstofmaatregelen wordt voortgezet?

123.

Kunt u de Kamer nog vóór de begrotingsbehandeling informeren over het al dan niet openstellen van de regeling?

124.

Ten laste van welke middelen/regelingen zal een eventuele openstelling in 2013 van de Investeringsregeling worden gefinancierd, gezien het feit dat er in de begroting 2013 geen middelen gereserveerd zijn voor een eventuele openstelling in 2013?

125.

Waarom worden er voor de Investeringsregeling wel middelen geraamd voor 2015, 2016 en 2017, en niet voor de jaren 2013 en 2014?

126.

Kunt u een nadere specificatie geven van het budget «Duurzame veehouderij» in de komende 4 jaar en ook specifiek ingaan op het punt «overig»?

127.

Op welke wijze wordt het budget voor duurzame veehouderij besteed, hoeveel geld is daaruit beschikbaar voor dierenwelzijn en aan welke maatregelen zal dat in 2013 uitgegeven worden?

128.

Kunt u aangeven waarom het budget voor «Duurzame veehouderij» wordt verlaagd van 30,4 miljoen euro in 2012 naar 4,5 miljoen euro in 2015 en hoe deze verlaging van het budget zich verhoudt tot het komen tot een duurzame veehouderij?

129.

Heeft het teruglopen van het budget voor duurzame veehouderij (met 25 miljoen euro) effect op het percentage duurzame stallen in 2013 en 2014?

130.

Waarom worden er in 2013 nog maar 8% duurzame stallen gebouwd en ligt 8% in 2013 en 100% in 2015 niet erg ver uit elkaar?

De doelen voor duurzame stallen voor 2013 en 2015 zijn gekoppeld aan andere ambities en kunnen niet een op een met elkaar vergeleken worden. De ambitie voor 2013 is gericht op het aandeel duurzame stallen in het totaal aantal aanwezige stallen.

De ambitie voor 2015 is erop gericht dat vanaf 2015 alle nieuw te bouwen stal- en houderijsystemen integraal duurzaam zijn. Dit is een ambitie van de partners van de Uitvoeringsagenda duurzame veehouderij en gaat verder dan de ambitie waarvan tot nu toe is uitgegaan.

131.

Wordt de regeling voor integraal duurzame stallen goed benut (overtekend)?

132.

Welke positie heeft de uitvoeringsagenda duurzame veehouderij in het topsectorenbeleid en kunt u hierbij nader specificeren op welke wijze de inzet op een duurzame veehouderij wordt bestendigd in de topsector Agri&Food?

133.

Wat is uw definitie van duurzame stallen en welke aspecten van duurzaamheid worden in deze definitie allemaal meegenomen?

134.

Wat is de definitie van «integraal duurzame stallen» en welke duurzaamheidsaspecten komen hier precies in naar voren?

135.

Aan welke voorwaarden moeten stallen en houderijsystemen voldoen om integraal duurzaam te zijn in 2015 en welke gevolgen hebben deze ambities voor bestaande stallen?

136.

Welke nieuwe indicator wordt geïntroduceerd voor integraal duurzame stallen en houderijsystemen en welke andere indicatoren zijn momenteel van toepassing?

137.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor integraal duurzame stallen, worden de voorwaarden om in aanmerking te komen voor subsidie aangescherpt, waarom wel of niet en hoeveel meer middelen worden hiervoor beschikbaar gesteld?

138.

Op welke wijze kunnen stallen waarbij de dieren nooit buiten komen, waar zij ingrepen moeten ondergaan en waarbij de dieren gevoerd worden met geïmporteerd veevoer «integraal duurzaam» genoemd worden?

139.

Hoe staat de nationale Regeling integraal duurzame stallen in verhouding tot de Europese regeling op dit gebied en welke maatregelen zullen vanuit het nationale budget worden gefinancierd en welke vanuit Europees budget?

140.

Welke stimuleringsmaatregelen zijn er om de integraal duurzame stallen te stimuleren en welke budgetten zijn hiervoor beschikbaar?

141.

Wat verstaat u onder een «maatschappelijk gewaardeerde veehouderij» en wat gaat u doen om de maatschappelijke visie op de veehouderij helder te krijgen en uiteindelijk mee te nemen in uw beleid?

142.

Op welke manieren dragen integraal duurzame stallen bij aan het verbeteren van dierenwelzijn en kunt u dit uitsplitsen per diersoort?

Integraal duurzame stallen scoren op dierenwelzijn beter dan de huidige wettelijke norm (zie ook vraag 133 en 134). Door in te zetten op een groter aandeel duurzame stallen leveren bedrijfsleven en overheid een bijdrage aan de verduurzaming van de veehouderij. Bij het thema dierenwelzijn kan worden gedacht aan meer ruimte per dier, verbeterde uitvoering van de hok- of stalarchitectuur, een gezonder klimaat en een beter toegankelijke voer- en waterverstrekking. Om innovatie te stimuleren kunnen ondernemers zelf invullen op welke wijze zij invulling geven aan de ambitie om het aandeel duurzame stallen te laten groeien. Hiervan kan dus niet per diersoort een blauwdruk gegeven worden.

Indien veehouders bij de bouw van een stal in aanmerking willen komen voor fiscale tegemoetkoming (MIA/Vamil) dan zal deze voldoende punten moeten halen op de maatlat duurzame veehouderij. Hiervoor is wel per diersoort een maatregelenpakket uitgewerkt door Stichting Milieukeur (SMK). Er gelden afzonderlijke maatlatten voor pluimvee, varkens, melkkoeien, kalveren en konijnen (http://www.smk.nl/nl/s357/SMK/Programma-s/Maatlat-Duurzame-Veehouderij/c842-Maatlat-Duurzame-Veehouderij).

143.

Welke verantwoordelijkheden neemt u in de «ketengestuurde verduurzaming»?

144.

Kunt u een overzicht geven op welke platforms u stuurt op verduurzaming van de land- en tuinbouw?

145.

Wat zijn de ervaringen met de brede weersverzekering tot nu toe?

146.

Wat wordt er concreet bedoeld met «duurzaamheidsinvesteringen» in het kader van het mestbeleid, kunt u daarvan voorbeelden geven?

147.

Welke maatregelen zijn nodig om de streefwaarde voor de normen fosfaat en stikstof te halen in respectievelijk 2015 en 2013?

148.

Wat is de status van het convenant Schone en Zuinige Agrosectoren?

149.

Kunt u de verhoging van het budget voor mestbeleid voor 2013 en 2014 nader toelichten, waar wordt dit geld voor gebruikt en bij wie komt dit terecht?

De verhoging in de jaren 2013, 2014 en 2015 heeft specifiek betrekking op betalingen die voortvloeien uit de openstelling in 2013 van de regeling Duurzaamheidsinvesteringen (€ 15 mln., waarvan 25% via de EZ-begroting gefinancierd en 75% uit POP-middelen).

De subsidieregeling is bestemd voor het ondersteunen van boeren om de maatregelen die nodig zijn in het kader van het vijfde actieprogramma Nitraatrichtlijn 2014–2017 en het wetsvoorstel verantwoorde mestafzet (Kamerstukken II 2011/12, 33 322, nr. 2) tijdig, vooruitlopend op inwerkingtreding van wettelijke verplichtingen, te nemen.

150.

Op welke manier wordt de ingeboekte verlaging van het budget voor mestbeleid vanaf 2015 gerealiseerd en wat zijn de consequenties hiervan voor boeren, dieren, milieu en natuur?

Het budget is vooral vanaf 2016 lager, omdat er dan geen betalingen meer plaatsvinden op de openstelling 2013 van de regeling Duurzaamheidsinvesteringen (zie ook antwoord op vraag 149).

De ingeboekte verlaging van het budget voor mestbeleid vanaf 2015 betekent dat er vanaf dan minder middelen beschikbaar zijn voor het ondersteunen van maatregelen door boeren gericht op het bereiken van de doelen van het mestbeleid. Dit heeft geen consequenties voor dieren. De consequenties hievan voor milieu en natuur zijn afhankelijk van vele factoren en niet van te voren aan te geven.

151.

Hoeveel geld wordt er uitgetrokken voor de subsidie aan de intensieve veehouderij, zoals luchtwassers en ammoniakarme stalsystemen, waar is dit in de begroting opgenomen en welke emissiereductie wilt u hiermee bereiken?

152.

Zet u naast end-of-pipe maatregelen zoals luchtwassers ook in op systeemverandering van de van de veehouderij, zoals een krimp van de veestapel en het gebruik van lokale duurzame eiwitten, om de uitstoot van broeikasgassen van de intensieve veehouderij te verminderen? Welk budget is daarvoor beschikbaar en waar is dit in de begroting opgenomen?

Mijn beleid is gericht op het verder integraal verduurzamen van de veehouderij (milieu, dierenwelzijn, diergezondheid). Naast het stellen van wettelijke randvoorwaarden, het uitvoeren van onderzoek en het stimuleren van investeringen in innovaties maak ik hierover afspraken met ketenpartijen. Ten aanzien van het terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen zijn in het kader van het convenant Schone en Zuinige Agrosectoren ook voor de intensieve veehouderij afspraken gemaakt. Mijn beleid is niet gericht op het verminderen van de omvang van de veestapel als doel op zich. Voor de integrale verduurzaming van de veehouderijproductie is de ontwikkeling van nieuwe stalsystemen en het stimuleren van de brede toepassing van groot belang. Het voortouw ligt bij het bedrijfsleven in het kader van de Uitvoeringsagenda duurzame veehouderij en de topsector Agri&Food. De overheid heeft hierbij een faciliterende rol.

In 2013 is er € 8,3 miljoen voor duurzame veehouderij gereserveerd binnen het beleidsartikel 16.1 dat is gericht op het versterken van de concurrentiekracht en verduurzaming agroketens en visserij.

Verder is er een budget van € 3,9 miljoen voor Voedselkwaliteit en transparantie in de keten binnen beleidsartikel 16.2.

In artikel 16.4 dat gericht is op kennisontwikkeling en innovatie ten behoeve van het groene domein is onderzoeksbudget beschikbaar voor systeemverandering in de veehouderij. Het gaat vooral om onderzoek dat onder de inhoudelijke regie van de topsector Agri&Food valt. Onder kennisbasis zal ongeveer € 0,5 miljoen hieraan worden besteed en binnen het budget voor topsector Agri&Food wordt hier nog eens € 1,5 miljoen aan besteed.

153.

Bij het mestbeleid is het streven om evenwichtsbemesting te bereiken, wanneer zou dat inderdaad bereikt moeten zijn?

154.

Hoeveel dierrechten zouden er ongeveer in de concentratiegebieden uit de markt genomen worden voor het budget dat beschikbaar is voor het mestbeleid, en welke reductie in milieuverontreiniging zou dit kunnen betekenen?

155.

Op welke termijn verwacht u duidelijkheid van Brussel over de aanpassingen in het Europese beleid die nodig zijn voor de voorgestelde nieuwe mestaanpak, en wat is plan B als blijkt dat Brussel niet met de Nederlandse voorstellen akkoord gaat?

156.

Welke stimulerende rol voor de overheid ziet u voor het vergroten van de voedselzekerheid en concurrentiekracht?

De kennis en kunde die de Nederlandse sector in huis heeft kan in het buitenland een grote rol spelen bij de verdere ontwikkeling van een duurzame landbouw en voedselvoorziening. De agrosector kan juist ook in ontwikkelingslanden een motor zijn voor economisch groei en bijdragen aan substantiële verbeteringen in inkomen en werkgelegenheid. Hierdoor ontstaat een win-win situatie doordat de samenwerking ook leidt tot nieuwe afzet- en investeringsmogelijkheden voor ons bedrijfsleven.

De sector is op deze manier al in tal van landen actief, bijvoorbeeld in Afrika en Zuidoost-Azië. De overheid kan hierbij een faciliterende en stimulerende rol spelen, bijvoorbeeld door de inzet van economische diplomatie. Ook zetten bedrijven met steun van de overheid in publiek-private samenwerking innovatieve projecten op voor verbetering van de productie en afzet van met name groente en fruit, aardappelen en bloemen. De topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangmateriaal spelen hierbij een belangrijke rol.

157.

Hoe denkt u de «financieel-economische kwetsbaarheid voor schommelingen in de markt» tegen te gaan?

158.

Welke resultaten worden er geboekt met precisielandbouw?

Met precisielandbouw kan de optimale route door een perceel bepaald worden, waardoor stukken grond de juiste hoeveelheid bemesting, gewasbeschermingsmiddelen of water krijgen. De voordelen hiervan wegen zwaarder, naarmate de perceelsvorm en het perceelsoppervlakte minder gunstig zijn. Dus hoe kleiner de percelen en hoe grilliger de vormen, hoe meer voordeel precisielandbouw kan opleveren.

In aanvulling hierop kan met precisielandbouw binnen het perceel de hoeveelheid toegepaste nutriënten, gewasbeschermingsmiddelen en water en de diepte van het ploegen worden aangepast aan de behoefte. Daarmee kan de opbrengst worden verhoogd, de kwaliteit worden verbeterd en de impact op het milieu worden beperkt.

Om met precisielandbouw maximaal rendement te halen is het noodzakelijk, dat alle informatie voor alle gewassen beschikbaar is. In 2012 is verder hieraan gewerkt binnen het innovatie Programma PrecisieLandbouw. Begin 2013 wordt dat geëvalueerd.

159.

Aan welke voorwaarden moeten ondernemers voldoen om aanspraak te maken op de subsidieregeling precisielandbouw?

160.

Waarom wordt de subsidieregeling precisielandbouw volledig gefinancierd uit Europese middelen?

161.

Wordt in andere lidstaten een dergelijke regeling voor precisielandbouw ook op een vergelijkbare wijze gefinancierd?

162.

Worden deze middelen elk jaar volledig besteed? Wat is de verwachting voor het jaar 2012?

163.

Welke gevolgen heeft het wegvallen van collectieve financiering (op basis van de Wet op de bedrijfsorganisatie) voor private cofinanciering van projecten in de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen?

Diverse initiatieven voor Publiek-Private Samenwerking (PPS) binnen de topsectoren Agri&Food (A&F) en Tuinbouw&Uitgangsmaterialen (T&U) worden gefinancierd door de productschappen. Deze bijdrage wordt als private cofinanciering beschouwd. De Productschappen dragen voor de beide sectoren totaal ongeveer 30 mln euro bij in 2013 in deze PPS-en. Daarnaast investeren de productschappen met vergelijkbare omvang in innovaties via contractonderzoek. Tot nu toe geven de productschappen aan dat ze de afspraken die ze met de topsectoren voor 2013 aangegaan willen nakomen.

Het wegvallen van de collectieve financiering door productschappen veroorzaakt wel onzekerheid over de private financiering van deze PPS-en in de toekomst. Vooral voor de topsector T&U zijn de gevolgen groot, omdat de private financiering van PPS-en voor het grootste deel afkomstig is van het Productschap Tuinbouw. De sectoren onderzoeken het komende jaar alternatieve mogelijkheden om de private financiering van PPS te realiseren.

164.

Kunt u een overzicht geven van de gerealiseerde verbeteringen in 2012 ten behoeve van migratiemogelijkheden voor vissen en op basis waarvan wordt vastgesteld dat dit afdoende is?

Uw Kamer wordt jaarlijks met de voortgangsrapportage «Water in Beeld» door de Staatssecretaris van I&M geïnformeerd over de uitvoering van maatregelen ter verbetering van de toestand van het water als onderdeel van de Kaderrichtlijn Water. In de stroomgebiedbeheerplannen voor de Kaderrichtlijn Water (KRW) zijn voor de periode 2010–2015 628 knelpunten voor vismigratie geprioriteerd die geslecht dienen te worden. De uitvoering van deze maatregelen ligt op schema: begin 2012 waren 297 knelpunten in uitvoering of gereed. De gerealiseerde verbeteringen tot en met 2012 zullen in mei 2013 aan de Kamer gerapporteerd worden.

Voor de periode 2016–2027 wordt verwacht dat een vergelijkbaar aantal knelpunten zal moeten worden aangepakt.

165.

Kunt u aangeven of onderzoek naar meer diervriendelijke vangst- en dodingstechnieken in de zee- en kustvisserij en in de aquacultuursector ook wordt gesubsidieerd uit het Europees Visserijfonds of uit eventuele andere subsidiestromen, hoeveel budget hiervoor beschikbaar is en waar in de begroting dit is opgenomen?

Met steun vanuit het Europees Visserij Fonds (EVF) zijn projecten gestart gericht op selectievere vangstmethoden en het testen van welzijnsvriendelijke dodingsmethoden in de visserij- en de aquacultuursector.

Naast het EVF beschikt EZ niet over andere subsidiegelden voor deze doelen. Nieuwe openstellingen voor EVF- innovatie of investeringsregelingen zijn in 2013 niet voorzien.

166.

Kunt u een overzicht van het aantal keer dat er een beroep is gedaan op borgstellingsfonds uitgesplitst per sector?

167.

Wat verstaat u onder duurzame ontwikkelingen binnen de regeling duurzame ontwikkelingen van visserijgebieden en welke criteria voor duurzaamheid worden hiervoor gehanteerd?

168.

Hoeveel subsidie is er beschikbaar voor de regeling duurzame ontwikkeling van visserijgebieden en hoe is de budgetverhouding tussen people, planet, profit binnen deze regeling?

Voor de regeling duurzame ontwikkeling van visserijgebieden (As 4) is er over de totale programmaperiode 2007–2013 € 10 mln beschikbaar waarvan € 5 mln nationale cofinanciering door de provincies en € 5 mln cofinanciering. Inmiddels zijn er al aan meer dan 30 projecten subsidies verleend.

Subsidie onder deze regeling wordt verleend aan initiatieven op het gebied van werkgelegenheid, versterking van de concurrentiekracht van plaatselijke economieën en versterking van de sociaal culturele identiteit van vissersdorpen in de genoemde visserijgebieden. Voor de subsidietoekenning voor visserijgebieden zijn de doelen people, planet, profit integraal van belang.

169.

Hoe verhouden subsidies uit de regeling duurzame ontwikkeling van visserijgebieden die gebruikt worden voor investeringen in werkgelegenheid, concurrentiekracht van plaatselijke economieën en sociaal-culturele identiteit van vissersdorpen zich tot de term «duurzaamheid» en welke criteria worden hiervoor gehanteerd?

170.

Aan de hand van welke criteria wordt bepaald welke bevorderingen van de duurzame ontwikkeling van de visserij in zee, binnenwateren en aquacultuur milieu en diervriendelijk zijn en welke operationele doelen zijn hiervoor gesteld?

De criteria in subsidieregelingen zijn gebaseerd op EU-regels.

Criteria zijn bijvoorbeeld selectiviteit van het vistuig, de mate van bodemberoering van het vistuig en energiegebruik van het vaartuig. Het operationeel programma voor het Europees Visserij Fonds bevat zeer concreet omschreven doelen hoe de verduurzaming te realiseren zoals de reductie van de capaciteit van de platvisvloot, reductie van bijvangsten, verhoogde omzet uit viskweek, productie van schelpdierzaad uit alternatieve productiemethoden, deelname van vissers aan kenniskringen en verhoging van het aandeel gecertificeerde vis en visproducten.

171.

Wordt aan de hand van de Maatlat Duurzame Aquacultuur bepaald of bevorderingen van duurzame ontwikkelingen in aquacultuur milieu en diervriendelijk zijn of worden er ook nog andere criteria gehanteerd?

De viskweek in Nederland vindt plaats in gesloten recirculatiesystemen, waardoor de kweekmethode per definitie milieuvriendelijk is. In deze systemen wordt water hergebruikt door o.a. het gebruik van biologische filters voor de afbraak van nutriënten.

De maatlat duurzame aquacultuur (MDA) is uitgegaan van deze kweekmethode en omvat naast het thema milieu ook aspecten rond dierenwelzijn en diergezondheid, visvoer en bedrijf en omgeving.

172.

Welke welzijnscriteria maken onderdeel uit van deze Maatlat Duurzame Aquacultuur en bevatten deze welzijnscriteria ook de vijf vrijheden van Brambell, stressindicatoren en criteria voor vangst- en dodingstechnieken?

Bij de opstelling van de Maatlat Duurzame Aquacultuur (MDA) is grondig gekeken naar welzijn van kweekvis en de beschikbare kennis daarover. Onderzoekers naar het welzijn van vis in Nederland en Europa, maken in hun onderzoek gebruik van de principes van Brambell.

De welzijnsaspecten in de MDA zijn o.a. bedwelmen, transport, het sorteren van vissen en leefcondities in de bassins.

173.

Wat is er momenteel gedaan op Europees niveau met betrekking tot antibiotica in de veehouderij?

In november 2011 presenteerde de Europese Commissie haar strategische vijfjarenplan voor de aanpak van de resistentieproblematiek in Europa in de humane en de veterinaire gezondheidszorg. De Commissie concludeerde daarin dat een aanzienlijke versterking en uitbreiding van de lopende maatregelen nodig zijn om de druk om antibiotica te gebruiken te verminderen, een verdere verspreiding van antibioticaresistentie te voorkomen en mogelijkheden om bacteriële infectieziekten te bestrijden te behouden. De actiepunten in het plan richten zich op een zorgvuldig en terughoudend gebruik van antibiotica, aanscherping van Europese regelgeving met betrekking tot diergeneesmiddelen en gemedicineerde voeders, stimulering van maatregelen om infecties te voorkomen, versterking van monitoring en surveillance en stimulering van onderzoek en innovatie. De actiepunten in het plan worden door Nederland ondersteund. De Kamer is hierover geïnformeerd op 23 december 2011 (TK 22 112, nr. 1299) en 16 maart 2012 (TK 22 112, nr. 1379).

Voor uitvoering van het plan heeft de Commissie een interne roadmap ontwikkeld die naar verwachting eind dit jaar wordt gepresenteerd. De herzieningsprocedure van de regelgeving met betrekking tot diergeneesmiddelen en gemedicineerde voeders is al geruime tijd in uitvoering, evenals de ontwikkeling van een wettelijk kader voor diergezondheidsbeleid en harmonisatie van de monitoring van resistentieontwikkeling en gebruik van antibiotica. In het werkplan 2013 van het Europese 7e Kaderprogramma kunnen onderzoeksvoorstellen worden ingediend en gefinancierd die het actieplan ondersteunen met kennisontwikkeling. Ook werken lidstaten samen op het gebied van onderzoekfinanciering op het gebied van antibioticaresistentie.

De Raad van de Europese Unie heeft op 22 juni 2012 ingestemd met een pakket aan conclusies over de gevolgen van antimicrobiële resistentie (AMR) in de volksgezondheidssector en de veterinaire sector – een «één gezondheid»-perspectief. Daarin worden de lidstaten opgeroepen om werk te maken van de ontwikkeling van nationale strategieën en actieplannen ter bestrijding van AMR, en de lidstaten en de Commissie om alles te doen wat mogelijk is om de ontwikkeling en verspreiding van antibioticaresistentie tegen te gaan en behandelingsmogelijkheden voor mens en dier te behouden. De Kamer is hiervan op de hoogte gesteld tijdens het AO over diergezondheid en antibiotica van 5 juli jl.

De Nederlandse beleidsstandpunten met betrekking tot een restrictief en verantwoord antibioticagebruik, die met uw Kamer zijn besproken, zijn actief ingebracht in genoemde Raadsconclusies, gecommuniceerd in de relevante Europese gremia en als standpunt ingebracht bij de herziening van de diergeneesmiddelenrichtlijn.

174.

Op welke manier worden de Europese regels voor vleeskeuring en toezicht in slachthuizen herzien en wat zijn daaraan gerelateerde veranderingen in het nationale beleid?

De Europese regels voor de vleeskeuring worden op basis van een risicoanalyse van de EFSA herzien door waar mogelijk meer ruimte en flexibiliteit te scheppen bij de traditionele vleeskeuring en tegelijkertijd de regels aan te scherpen voor het verminderen van microbiologische besmetting van de karkassen. Dit betekent dat dieren met een van tevoren bekend laag risico onder een verlicht regime van de vleeskeuring vallen (bv. alleen visuele keuring), terwijl bij dieren met hoog risico alle keuringshandelingen moeten worden uitgevoerd. Tegelijkertijd vindt aanscherping plaats van de normstelling voor het hygiënisch slachten, zodat de besmetting van karkassen met ziektekiemen zoals Salmonella verder wordt teruggedrongen.

De inzet van Nederland ligt in het realiseren van een vleeskeuring die beter toegesneden is op de huidige voedselveiligheidsrisico’s zoals de hierboven genoemde ziektekiemen, en een efficiënter overheidstoezicht in het slachthuis.

175.

Welke consequenties heeft de in het regeerakkoord voorgenomen afschaffing van de product- en bedrijfsschappen voor de uitvoering van allerlei regelgeving op het gebied van het borgen van voedselveiligheid en -kwaliteit?

176.

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de uitwerking van de Transmissible Spongiform Encephalopathies (TSE) roadmap?

177.

Hoever staat het met het aanvragen van een BSE negligible risk status bij de OIE?

178.

Welke verantwoordelijkheid heeft de Stichting Diergeneesmiddelenautoriteit (SDa) in het vaststellen van de reductiedoelstellingen van diergeneesmiddelen?

De SDa heeft geen verantwoordelijkheid in het vaststellen van beleidsdoelstellingen voor de reductie van het gebruik van diergeneesmiddelen.

Mede op basis van de gegevens uit de centrale databases waarin individuele veehouders hun antibioticumgebruik registreren, heeft de SDa streefwaardes voor antibioticumgebruik binnen de diverse diersectoren vastgesteld. Veehouders die op hun bedrijf meer antibiotica gebruiken dan de streefwaarde voor hun sector, moeten hun gebruik verminderen tot onder de streefwaarde. Via deze systematiek krijgt elke veehouder een specifieke reductiedoelstelling voor zijn bedrijf.

179.

Heeft de SDa geadviseerd om voor 2015 een reductie van 70% vast te stellen?

180.

Hoeveel geld wordt er uitgetrokken voor het stimuleren en ondersteunen van genetisch gemodificeerde organismen en waar is dit in de begroting opgenomen?

Het Ministerie van EZ financiert een tweetal onderzoeksprojecten op het gebied van genetisch gemodificeerde organismen, gericht op een verduurzaming van de voedselproductie.

Wageningen UR werkt aan een duurzame resistentie tegen Phytophthora in aardappel door cisgenese. Hiermee wordt een 75% reductie in het gebruik van bestrijdingsmiddelen beoogd. Cisgenese is een nieuwe veredelingstechniek, waarvan het nog niet duidelijk is of deze onder de ggo wet- en regelgeving valt. Op verzoek van uw Kamer zal Nederland in Raadskader pleiten voor het vrijstellen van cisgenese, zoals aangegeven in de brief van 15 oktober jl. (Kamerstukken II, 27 428, nr. 239). In het project wordt samengewerkt met het biologische veredelingsonderzoek, en de kennis die dit project oplevert is bruikbaar voor de traditionele en biologische veredeling. De totale kosten van dit 10 jaar durend project (tot 2015) bedragen circa 10 miljoen euro en worden betaald uit FES-gelden. In de begroting is dit ondergebracht onder artikel 16.4.

181.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van afname van gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen?

Het beleid is de afgelopen jaren gericht geweest op het verminderen van de milieubelasting van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Een van de mogelijke maatregelen daarvoor is het verminderen van het gebruik van chemische middelen door andere middelen of maatregelen. Dat beleid zal ook komend jaar worden voortgezet.

Op 26 november jl. is het Nederlands Actie Plan Duurzame Gewasbescherming (NAP) aan de Europese Commissie toegezonden. In het NAP wordt invulling gegeven aan de EU-richtlijn Duurzaam gebruik van pesticiden. In het NAP zijn concrete maatregelen opgenomen ter vermindering van de milieubelasting van m.n. het oppervlaktewater, zoals een minimale driftreductie in de open teelt van 75% voor het gehele perceel en het sluiten van de waterkringloop in de glastuinbouw.

In de nieuwe nota duurzame gewasbescherming die voor het meireces 2013 aan uw Kamer zal worden toegezonden zullen voorstellen worden gedaan voor operationele doelen.

182.

Kunt u toelichten waarom het beschikbare budget voor verminderen milieulast gewasbeschermingsmiddelen daalt, terwijl de doelen hiervoor bij lange na niet gehaald zijn en er de afgelopen 10 jaar geen vermindering meer is gerealiseerd van de milieuschade van landbouwgif?

Het beschikbare budget voor verminderen milieulast gewasbeschermingsmiddelen daalt niet.

Het budget 2013 is hoger dan de jaren daarna omdat in het budget 2013 wordt uitgegaan van een eenmalige betaling van een schadevergoeding. Het budget van 2012 opgenomen in de tabel op pagina 94, is nadien bij de najaarsnota verhoogd in verband met de jaarlijkse bijdragen aan CTGB vanuit de departementen I&M, SZW en VWS (totaal circa € 0,6 mln). Daarmee komt het budget 2012 op het niveau van 2011. Deze bijdragen vanuit andere departementen en dus verhoging van het budget moet ook nog plaatsvinden voor de jaren 2013 en verder. Daarmee komt het budget 2013 en verder. uit op hetzelfde niveau als 2011/2012.

183.

Hoe wordt de ingeboekte bezuiniging op verminderen milieulast gewasbeschermingsmiddelen gerealiseerd, en wat zijn de verwachte consequenties hiervan voor milieu, natuur, biodiversiteit, volksgezondheid en voedselveiligheid?

184.

Hoeveel geld is beschikbaar voor de bescherming en het herstel van de bijen en waar is dit opgenomen in de begroting?

185.

Welke maatregelen gaat u nemen om de bijen te beschermen?

186.

Hoeveel geld wordt er uitgegeven aan de beoordeling en vergunningverlening van chemische bestrijdingsmiddelen?

187.

Hoeveel geld is er uitgetrokken voor het stimuleren en promoten van alternatieven van chemische bestrijdingsmiddelen en waar is dit in de begroting opgenomen?

188.

Waarom staat op pag 94 dat er financiële ondersteuning voor inbeslaggenomen dieren is, terwijl op pag 264 de subsidies op inbeslaggenomen dieren van 2,2 naar 2,0 miljoen euro gaat?

189.

Wat is het totaalbedrag dat wordt uitgegeven aan de verbetering van dierenwelzijn, over welke posten is dat verdeeld, en welke afrekenbare prestaties worden aan de uitgaven verbonden?

Onder artikel 16.3 (Plant- en Diergezondheid) is € 2 mln gereserveerd voor activiteiten ten behoeve van dierenwelzijn die in 2013 plaats zullen vinden. Onder andere: Bijdrage Stichting Zeldzame Landbouwhuisdierrassen € 160.000 en LTO Nederland, projectuitvoering stalbranden € 40.000.

Voor gezelschapsdieren wordt een bedrag van circa € 2,4 mln gereserveerd (onder andere Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming, Landelijk Informatie Centrum Gezelschapsdieren).

Handhaving:

In 2013 zal het niveau van handhaving, toezicht en uitvoering van het dierenwelzijnsbeleid door de NVWA en Dienst Regelingen nagenoeg gelijk zijn aan 2012 en circa € 12 mln bedragen. Daarnaast wordt voor in beslag genomen dieren een bedrag van € 2 mln besteed.

Fiscale regelingen:

Voor de investeringen in integraal duurzame en diervriendelijke stallen kan gebruikt gemaakt worden van de fiscale regelingen Milieuinvesteringsaftrek (MIA) en Willekeurige afschrijving milieuinvesteringen (VAMIL). De bedragen van MIA en VAMIL staan op de begroting van het Ministerie van I&M.

Europese middelen:

De voorgenomen inzet voor 2013 uit artikel 68 GLB voor dierenwelzijn bedraagt € 16,5 mln, te verdelen over:

• − Investeringsregeling duurzame stallen (alle dierlijke sectoren) € 14,125 mln,

• − Steunmaatregel Welzijnsvriendelijke kalvervloeren € 0,875 mln,

• − Subsidieregeling diervriendelijk produceren (leghennen, vleesrunderen, vleeskalveren, varkens en vleeskuikens; elk € 300.000) € 1,5 mln.

190.

Kunt u een gedetailleerde opsplitsing maken van de kosten die vallen onder Dierenwelzijn productiedieren en gezelschapsdieren en daarbij gedetailleerd aangeven hoe het geld besteed gaat worden, en welke concrete doelstellingen u hiermee wilt behalen?

191.

Kunt u per diergroep (landbouwhuisdieren, gezelschapsdieren, vissen, dieren in het wild, dieren in de vermaakindustrie) specificeren welk deel van de het budget ter verbetering van het dierenwelzijn aan hen wordt besteed?

192.

Kunt u aangeven of u zelf de regie gaat voeren over het beoogde dierenwelzijnsbeleid en het gepolder met betrokken sectoren achterwege zult laten zodat daadwerkelijk stappen gezet zullen worden die het welzijn van dieren daadwerkelijk vergroten?

193.

Kunt u aangeven hoe uw doelstellingen ten aanzien van dierenwelzijn zullen leiden tot een daadwerkelijke verbetering van het welzijn van dieren in Nederland en hoe u deze ambities in cijfers gaat vatten?

194.

Welke concrete stappen wilt u in 2013 nemen om dierenwelzijn in EU-verband te verbeteren?

195.

Kunt u aangeven op welke wijze u invulling geeft aan het nationaal en internationaal optimaliseren van het welzijn en de gezondheid van dieren? Welke afrekenbare prestaties formuleert u daarbij en welke budgetten zullen hieraan worden besteed?

In het regeerakkoord is op hoofdlijnen opgenomen wat de insteek van dit kabinet zal zijn op het gebied van dierenwelzijn. Dierenwelzijn en diergezondheid blijven belangrijk en leven breed onder de bevolking. Zowel voor landbouwhuisdieren, gezelschapsdieren, paarden en dieren voor vermaak.

Ik zal de Tweede Kamer in 2013 informeren over de wijze waarop dierenwelzijn zal aanpakken.

196.

Hoeveel geld gaat er specifiek naar onderzoek voor het bevorderen van dierenwelzijn, wat voor type onderzoeken betreft het hier en door wie worden de onderzoeken uitgevoerd?

197.

Hoeveel geld gaat er naar de ontwikkeling van houderijsystemen die soort specifiek gedrag van landbouwhuisdieren mogelijk maken en stimuleren, zoals systemen waarin zeugen een nest kunnen bouwen en kunt u het antwoord specificeren per diersoort?

198.

Wat is het beleid voor de komende periode als het gaat om het stimuleren en mogelijk maken van soort specifiek gedrag van dieren in de veehouderij en kunt u het antwoord specificeren per diersoort?

199.

Welke definitie van soort specifiek gedrag wordt door u gehanteerd voor het beleid en kunt nader specificeren wat u per diersoort als soort specifiek gedrag beschouwt?

200.

Bent u bereid om op basis van de audit rapporten over het functioneren van Quality system Livestock Logistics (QLL) de controle van transporten weer volledig over te laten aan de NVWA en niet meer aan de sector, waarom wel of niet en zo ja, op welke termijn?

In de brief van 6 september 2012, Audit rapport QLL (TK 26 991, nr. 337) is aangegeven hoe de vervolgstappen zijn naar aanleiding van het audit rapport. Vanuit het QLL bestuur is een plan van aanpak aangeleverd.

De NVWA zal in december 2012 middels een audit toetsen of de geconstateerde problemen zijn opgelost. Begin 2013 verwacht ik u te kunnen informeren over de resultaten daarvan en over de vervolgstappen.

Ondertussen is het toezicht van de NVWA geïntensiveerd en is de NVWA voorbereidingen aan het treffen om, indien de geconstateerde problemen niet zijn opgelost, de handhaving zelf ter hand te nemen.

201.

Bent u bereid ervoor de zorgen dat de controle in slachthuizen en tijdens transporten wordt aangescherpt middels respectievelijk de aanwezigheid van camera’s en GPS-uitrusting van veewagens? Waarom wel of niet en zo ja, op welke termijn?

In het kader van efficiëntere en effectievere controle op slachthuizen laat ik onderzoeken of en zo ja op welke wijze cameratoezicht hierbij behulpzaam kan zijn. Van belang hierbij is dat cameratoezicht voldoet aan de regelgeving met betrekking tot privacybescherming.

GPS uitrusting op wagens gebruikt voor lange transporten is al verplicht op grond van de Europese transportverordening 1/2005. De NVWA vraagt op basis van risico gebaseerd toezicht zeer regelmatig een uitdraai van GPS gegevens van bepaalde transporten op. Voor transporten onder de 8 uur bestaat deze verplichting niet. Ik ben wel voornemens te bezien in hoeverre bepaalde voordelen op het gebied van de verzamelregelgeving en/of korte transporten ook gekoppeld kunnen gaan worden aan de aanwezigheid van GPS op het vervoermiddel.

Hierover zal ik u voor de zomer informeren.

202.

Gaat u voor alle diercategorieën een positieflijst voorbereiden en kunt u hiervan een opsomming geven?

203.

Waarom acht u het nodig om naast zoogdieren ook positieflijsten voor andere diercategorieën op te stellen zoals vogels?

Op dit moment wordt er gewerkt aan het opstellen van de positieflijst voor zoogdieren. Wageningen Universiteit, Livestock Research, (WUR) doet hiertoe onderzoek. Ik verwacht in maart 2013 de resultaten van het onderzoek van de WUR dat een advies oplevert over de welzijnsrisico’s van in Nederland gehouden zoogdiersoorten. Op basis hiervan zal de positieflijst -voor zover het zoogdieren betreft- worden samengesteld. De resultaten van dit onderzoek zullen aan de Kamer worden gezonden.

In het ontwerp-Besluit houders van dieren, dat thans is voorgehangen bij de Staten-Generaal, is bepaald dat het verbod van artikel 2.2 van de Wet dieren om aangewezen diersoorten of diercategorieën te houden voorshands is beperkt tot zoogdieren. Zoals in de nota van toelichting op dat ontwerpbesluit is vermeld, is hiervoor gekozen om ervaring op te doen met het opstellen van deugdelijke criteria en met het toezicht en de handhaving van het verbod. Op basis van opgedane ervaringen kunnen eventueel fasegewijs andere diersoorten worden toegevoegd.

Wel wordt er, naar aanleiding van de aangenomen motie Thieme / Ouwehand (Kamerstuk 28 286, nr. 534) over het onmogelijk maken van het houden van ooievaars als huisdier, een onderzoek gestart naar het welzijn van vogels ter uitbreiding van de positieflijst. Dit onderzoek zal worden gestart na een verkennende fase waarin wordt bekeken op welke wijze het meest efficiënt en op een goede en zorgvuldige wijze tot eventuele uitbreiding van de positieflijst met vogels kan worden gekomen.

204.

Kunt u per diercategorie aangeven wanneer de positieflijsten precies in werking treden?

205.

Hoe zullen de positieflijsten gehandhaafd worden, en hoeveel geld is hiervoor beschikbaar?

206.

Hoe wordt het onderzoek naar positieflijsten voor andere diercategorieën precies voorbereid, welke onderzoeksinstanties zijn hierbij betrokken en hoeveel geld is hiervoor beschikbaar?

207.

Wanneer is fokkerij «maatschappelijk geaccepteerd»?

208.

Hoe rijmt u het afnemen van het budget voor dierenwelzijn met uw stelling dat «de aandacht voor gezondheid en welzijn van gezelschapsdieren en paarden toeneemt» en dat dierenwelzijn immer een belangrijk onderwerp is?

209.

Waarom neemt het budget voor dierenwelzijn niet juist toe?

210.

Welke concrete maatregelen ten aanzien van het welzijn van paarden worden er genomen om dit welzijn te verbeteren, welk budget gaat hiermee gemoeid, en wat zijn de afrekenbare prestaties?

211.

Wordt het welzijn van paarden in 2013 geborgd in een paardenbesluit of wordt het welzijn nog steeds aan de sector overgelaten?

212.

Kunt u een gedetailleerde opsomming geven van de maatregelen die u gaat nemen om het dierenwelzijn van gezelschapsdieren te verbeteren, welk budget gaat hiermee gemoeid, en wat zijn de afrekenbare prestaties?

213.

Hoeveel geld is er gereserveerd voor de controle en handhaving van de verplichte identificatie en registratie voor honden in 2013 en waar is dit in de begroting opgenomen?

214.

Kunt u per diergroep (landbouwhuisdieren, gezelschapsdieren, vissen, dieren in het wild, dieren in de vermaakindustrie) toelichten hoe bevordering van dierenwelzijn plaatsvindt in nationale en internationale context?

215.

Welke maatregelen worden genomen en wat gaat u specifiek doen om mishandeling en verwaarlozing van dieren tegen te gaan dan wel te verminderen, hoeveel geld is hiervoor gereserveerd en wat zijn de afrekenbare prestaties?

216.

Wat verandert er aan de taken van NVWA in deze aanpak?

217.

Hoe wordt de kennis en kunde van (aankomende) diereigenaren vergroot, hoeveel geld is hiervoor gereserveerd en wat zijn de afrekenbare prestaties?

218.

Met welk percentage wilt u het aantal impulsaankopen van gezelschapsdieren terugdringen?

219.

Wat gaat u doen om het welzijn van productiedieren tijdens transport te verbeteren en kunt u een specifiek antwoord geven per diersoort?

In het kader van het verbeterprogramma welzijn slachtdieren wordt gekeken naar kritische welzijnspunten en de frequentie van optreden ervan tijdens de laatste 24 uur op het primaire bedrijf, het transport en het traject tot en met het doden op het slachthuis. Het onderzoek loopt tot eind 2013 waarna ik de resultaten met de sector zal bespreken en bekijken op welke wijze dit geïncorporeerd kan gaan worden in de hedendaagse praktijk. Het betreft hier de diersoorten runderen, varkens, schapen en pluimvee. Verder ben ik van plan de doelvoorschriften uit de transportverordening waarvan de handhaving in de praktijk tot problemen leidt, nader te gaan specificeren in de beleidsregels Dierenwelzijn zoals dat eerder gebeurd is voor de minimale stahoogte tijdens transport voor slachtrunderen ouder dan 1 jaar.

Daarnaast loopt een EU onderzoeksproject waarin Nederland participeert via Livestock Research, de vroegere Animal Science Group. Hierbij wordt gekeken naar (dier)parameters om het effect van transport op het welzijn van (slacht)dieren te meten. Er worden protocollen ontwikkeld waarmee op slachthuizen en op halteplaatsen met diergerichte parameters het welzijn van de dieren die worden afgeladen, wordt beoordeeld. Het betreft hier de diersoorten runderen, varkens, schapen en paarden. Dit onderzoek loopt tot 2014.

220.

Wat verstaat u onder een maatschappelijk geaccepteerde fokkerij en hoe gaat u de maatschappelijke acceptatie in kaart brengen om deze analyse vervolgens in het beleid te gebruiken?

221.

Aan welke problemen met betrekking tot fokkerij van dieren gaat u aandacht besteden in uw beleid en op welke manier en termijn gaat u ervoor zorgen dat problemen worden aangepakt en fokkerij maatschappelijk geaccepteerd wordt en kunt u in uw antwoord specifiek zijn per diersoort en de daarbij behorend problemen?

Voor de landbouwhuisdieren worden vraagstukken opgepakt binnen de Initiatiefgroep Duurzame Fokkerij. Voor de gezelschapsdieren worden de randvoorwaarden en kaders voor een belangrijk deel ingevuld in het ontwerp Besluit gezelschapsdieren en de AMvB voor verplichte identificatie en registratie van honden. Hierin zijn voorschriften opgenomen over het chippen en registreren van pups en over het fokken en socialiseren van gezelschapsdieren.

Daarnaast is een evaluatie toegezegd van beide besluiten. Deze kan dan mogelijk aanleiding vormen voor aanpassingen van de regelgeving. Tevens faciliteer ik bij de gezelschapsdieren fokkerij-gerelateerd onderzoek, zoals de ontwikkeling van een DNA-bank voor honden en de registratie van erfelijke gebreken bij de hond en een prevalentiestudie bij twee hondenrassen naar welzijns- en gezondheidsproblemen.

222.

Kunt u uiteenzetten per instantie hoeveel geld er beschikbaar is voor de Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID), het Landelijke Informatie Centrum Gezelschapsdieren (LICG) en de opvang van in beslaggenomen dieren, waar dit specifieke geld aan besteed wordt, en aan welke diensten (en waaraan) het geld nog meer besteed wordt?

Voor de LID zal vanuit het rijk een bedrag van circa € 1,6 mln beschikbaar worden gesteld voor toezicht op de naleving van de regelgeving voor gezelschapsdieren. Verder voor de handhaving van het verbod op verwaarlozing en mishandeling.

Aan de LICG zal een subsidie worden verstrekt van € 0,54 mln voor het geven van voorlichting over houden gezelschapsdieren.

Voor IBG is een bedrag gereserveerd van € 2 mln. Dit wordt met name gebruikt voor opvang en huisvesting van in beslag genomen dieren.

223.

Hoeveel geld gaat er naar de opvang van in beslaggenomen dieren en naar welke instanties voor de opvang gaat dit geld?

Het budget dat DR krijgt toegewezen voor de regeling In beslaggenomen goederen is voor het merendeel bestemd voor alle dieren, planten en goederen die DR in bewaring of beslag krijgt. Slechts een klein deel (minder dan 3%) wordt gebruikt om bij bestuursrechtelijke misstanden op het bedrijf van de overtreding ter plekke op te lossen.

Het betreft instanties waarmee na een aanbestedingsprocedure een overeenkomst wordt gesloten.

224.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor de uitbreiding van de opvangcapaciteit van in beslaggenomen dieren?

225.

Controleert u de instanties die in beslaggenomen dieren opvangen op naleving van de regelgeving en op het waarborgen van dierenwelzijn in deze instanties?

Opvanglocaties worden voor de aanbesteding gecontroleerd door de NVWA en vervolgens in principe ieder jaar.

DR komt ook minimaal één keer per jaar op de locaties. Bij een bedrijfsbezoek controleert DR de administratie van de opslaghouder. En er wordt een zichtcontrole op de algemene toestand van het bedrijf uitgevoerd. Daarnaast controleert de NVWA deze locaties extra wanneer uit tips en meldingen blijkt dat dit noodzakelijk wordt geacht.

226.

Wat is de laatste stand van zaken rond het uitrollen van de welzijnsmonitor Welfare Quality?

227.

Op welke manier zal de pilot naar het praktijkrijp maken van verschillende welzijnsmonitors, waaronder Welfare Quality, worden uitgevoerd, welke mensen zullen betrokken zijn bij deze pilot en voor welke dieren zal een pilot worden gedaan?

Voor welzijnsmonitoring bij paarden is door WUR Livestock Research in Nederland een protocol opgesteld. Dit is gedaan is samenspraak met de sector (ondernemers, hippische sport), de Dierenbescherming en de KNMvD. Dit protocol is onlangs gepubliceerd, en is bruikbaar om in de praktijk het welzijn van paarden te meten. Het uitgebreid testen van dit protocol in de praktijk is op dit moment financieel niet haalbaar voor de sector.

De paardensector heeft aangegeven zelf op basis van de uitgebreide welzijnsmonitor een verkorte versie te maken die door paardenhouders zelf kan worden toegepast. Een eerste versie hiervan wordt begin 2013 verwacht.

228.

Hoe zullen de uitkomsten van een of meerdere pilots worden gebruikt voor de toepassing van bijvoorbeeld Welfare Quality en op deze manier in de praktijk worden gebruikt?

Er zijn verschillende mogelijkheden waarop Welfare Quality kan worden ingezet.

Als eerste zie ik Welfare Quality als een managementinstrument voor de veehouder om inzicht te krijgen in het niveau van dierenwelzijn op zijn bedrijf. Op basis daarvan kan hij gericht het welzijn verbeteren. Welfare Quality is ook bruikbaar voor de verwerkende industrie, catering en retail om claims op dierenwelzijn te ontwikkelen en te onderbouwen. Het kan daarbij gaan om etikettering van diervriendelijke producten maar ook om een «Business to Business» aanpak. Het is de verantwoordelijkheid van de marktpartijen om hun claims op dierenwelzijn te onderbouwen.

Daarnaast heeft de Europese Commissie in haar Strategie voor dierenwelzijn 2012–2015 aangegeven toe te willen naar «outcome-based animal welfare indicators», mogelijk op basis van Welfare Quality. De ervaringen opgedaan met Welfare Quality in Nederland kunnen hier mogelijk aan bijdragen.

De praktijkprojecten leveren de informatie die nodig is om te bepalen in hoeverre Welfare Quality op bovenstaande manieren kan worden ingezet (zie ook het antwoord op vraag 229).

229.

Wat is op dit moment de stand van zaken met betrekking tot de implementatie van Welfare Quality en welke dingen zijn nog nodig om Welfare Quality in de praktijk toe te kunnen passen?

230.

Hoe ziet u de mogelijke toepassingen van Welfare Quality in de praktijk, bent u van mening dat Welfare Quality de basis kan vormen voor het waarborgen van dierenwelzijn en diergezondheid en dat de protocollen gebruikt kunnen worden om controle en toezicht aan te scherpen en beter te kunnen uitvoeren en waarom wel of niet?

231.

Kunt u aangeven op welke termijn er protocollen beschikbaar komen voor andere dieren dan varkens, pluimvee en rundvee?

Voor paarden zijn de complete welzijnsmonitorprotocollen in november 2012 gepubliceerd.

Ook wordt er gewerkt aan een welzijnsmonitor voor konijnen. Een lijst van potentiële welzijnsindicatoren is inmiddels opgesteld en gepubliceerd.

Begin 2011 is een door de Europese Commissie gefinancierd project gestart waarin specifiek gewerkt wordt aan welzijnsprotocollen voor andere diersoorten. Dit project («Animal Welfare Indicators» of AWIN) richt zich op schapen, geiten, kalkoenen, paarden en ezels. Het project duurt vier jaar, en de verwachting is dat waarnemingsprotocollen niet voor het einde van het project gepubliceerd zullen worden. In internationaal verband wordt er daarnaast gewerkt aan een welzijnsmonitor voor pelsdieren (WelFur), gebaseerd op het systeem van Welfare Quality. Deze monitor zal begin 2013 door EFBA gepubliceerd worden.

232.

Waarom is de streefwaarde voor het naleefniveau van regelgeving op het gebied van dierenwelzijn en diergezondheid ingesteld op minimaal 80% en niet hoger?

233.

Welke onderzoeken worden uitgevoerd omtrent zoönosen en antibioticumresistentie?

Zoönosen

Naar zoönosen wordt veel onderzoek gedaan in Nederland. EZ geeft opdracht voor:

• − Surveillance en monitoring: signaleren en volgen van mogelijke zoönotische bedreigingen voor mens en dier uit veehouderij, gezelschapsdieren en wild. Zowel nationaal als internationaal wordt dit gevolgd. Alle signalen worden bijeengebracht in het Signaleringsoverleg-zoönosen bij het RIVM.

• − Diagnostisch onderzoek naar dierziekten, waaronder zoönosen bij het Centraal Veterinair Instituut (CVI).

• − Onderzoek naar beleidsmaatregelen ter bestrijding van zoönosen.

Antibioticumresistentie

Over onderzoek naar antibioticumresistentie bent u geïnformeerd middels een brief van 18 oktober 2012 (TK 28 286, nr. 592). In aanvulling wordt nog het volgende uitgevoerd:

• − Meerjarig onderzoek naar aanwezigheid van MRSA op varkensbedrijven.

• − Onderzoek naar antibioticaresistentie van MRSA en ESBL in de bodem en

• − Onderzoek naar de veterinaire gezondheidsrisico's van MRSA bij beroepsmatig contact met vleeskuikens.

234.

Welke mogelijkheden liggen er bij het topsectorenbeleid (Agri&Food) voor het verbeteren van diergezondheid?

235.

Kunt u per sector uiteenzetten hoe hoog het naleefniveau van regels momenteel is?

Niet voor elke sector zijn voor ieder jaar cijfers beschikbaar die een statistisch verantwoord beeld van het naleefniveau geven. Daarvoor is namelijk een a-selecte steekproef noodzakelijk. Wel kan voor elke sector aangegeven worden bij welk percentage van de gecontroleerden geen afwijkingen zijn aangetroffen.

Voor 2011 was dat: kalveren 72%, varkens 68%, vleeskuikens 46%. Voor legkippen in 2010 64%. Hierbij gaat het om selecte controles.

Voor varkens is in 2011 ook een a-selecte steekproef gehouden, daarbij was het naleefpercentage: 66%.

236.

Waarom is het niet mogelijk om per sector een minimaal naleefniveau te bepalen?

237.

Hoe is het mogelijk om een hoog naleefniveau van regels te handhaven, nu de dierenpolitie afgeschaft wordt?

238.

Op welke manieren zal tot dit minimale naleefniveau worden gekomen en welke (nieuwe) maatregelen zijn hiervoor nodig?

239.

Op welke terreinen van diergezondheid en dierenwelzijn wilt u dat de regels extra worden nageleefd?

240.

Wat gaat u er aan doen om ervoor te zorgen dat de regels van dierenwelzijn en diergezondheid (extra) worden nageleefd?

241.

Hoe verhoudt het naleefniveau van regelgeving zich tot het afschaffen van de dierenpolitie en bent u van mening dat de dierenpolitie een belangrijke bijdrage kan leveren aan het omhoog brengen van het naleefniveau?

242.

Wat waren de kosten waren voor het bestrijden en aanpakken van dierziekten in de afgelopen jaren en kunt u dit uitsplitsen per dierziekte?

In principe worden de uitgaven voor het monitoren en bestrijden van bestrijdingsplichtige dierziekten gedaan vanuit het Diergezondheidsfonds (DGF). Tot aan het plafondbedrag volgens convenant met de Productschappen worden de bestrijdingskosten gedragen door het bedrijfsleven. Voor een uitsplitsing van de uitgaven aan bestrijdingskosten naar dierziekten wordt verwezen naar de jaarverslagen van het Diergezondheidsfonds.

Zie verder ook het antwoord op vraag 243.

243.

Wat is het budget voor de bestrijding en aanpak van dierziekten in de komende periode?

Het budget voor de aanpak ter voorkoming dierziekten staat op de instrumenten:

• 1) Monitoring,early warning en bewaking € 5,8 mln.

  Uit deze post worden onder andere betaald de EZ bijdrage in de monitoringprogramma’s voor het Diergezondheidsfonds en de monitoringsprogramma’s voor niet-bestrijdingsplichtige dierziekten zoals voor paarden, bijen, dieren in het wild en dode vogels. Verder ook de basismonitoring door de Gezondheidsdienst van Dieren (GD).

• 2) Crisisorganisatie- en management € 4,3 mln.

  Heruit wordt onder andere gefinancierd de paraatheidorganisatie van de GD, crisisoefeningen, en stortingen in het DGF voor crisisvoorbereiding, zoals voor aanhouden extra destructiecapaciteit bij Rendac en aanschaf van vaccins Klassieke Varkenspest en Mond- en Klauwzeer.

244.

Wordt bij de bewaking van diergezondheid ook rekening gehouden met de import van exoten en worden diergezondheidsrisico’s, die de import met zich meebrengt, ook bekeken en zo nodig aangepakt?

245.

Bent u bereid een import- of handelsverbod voor exoten in te stellen, ook in het kader van dierenwelzijnaspecten die hieraan zijn gerelateerd?

246.

Hoeveel geld is er de afgelopen jaren uitgegeven aan de aanpak van volksgezondheidsrisico’s die de veehouderij met zich meebrengt en het bestrijden van zoönosen en kunt u dit uitsplitsen per gezondheidsrisico en zoönose?

De aanpak van volksgezondheidsrisico’s als onderdeel van dierziektebestrijding, dierziektepreventie en voedselveiligheid is van oudsher één van de taken van het Ministerie van EZ en zijn voorlopers. Veel van de inspanningen zijn gezamenlijk met het Ministerie van VWS. Daarnaast geven ook productschappen geld uit voor monitoring die in het belang van volksgezondheid zijn.

Inspanning vindt plaats op alle aspecten van de aanpak van dierziekten zoals uitvoering dierziektebestrijding door de NVWA, monitoring en surveillance van bepaalde ziekten door onder meer de Gezondheidsdienst voor Dieren, Faculteit diergeneeskunde, Dutch Wildlife Health Centre en het Centrum Monitoring Vectoren; onderzoek ten behoeve van het vermeerderen van kennis over preventie en bestrijding van dierziekten bij onder meer door het Centraal Veterinair Instituut, de Faculteit diergeneeskunde, het Rijks Instituut voor Volksgezondheid en Milieu, Instute for Risk Assessment Sciences, de Gezondheidsdienst voor Dieren en TNO; en het verbeteren van efficiëntie van de organisatie door het opzetten en laten functioneren van een speciale risicoanalysestructuur bij het RIVM.

247.

Hebt u ook beleidsdraaiboeken opgesteld voor besmettelijke plantenziekten naar aanleiding van de EHEC-crisis?

248.

Welke lessen heeft u getrokken sinds de EHEC-uitbraak en welke maatregelen heeft u getroffen om bij een soortgelijke crisis adequater op te treden in Europees verband?

Direct na het uitbreken van de EHEC crisis is een crisisoverleg bijeen geroepen met alle betrokken overheidsdiensten en directies, departementaal en interdepartementaal (in het geval van de EHEC met het ministerie van VWS). Dit overleg is in belangrijke mate bepalend en ook succesvol geweest op het gebied van samenwerking met interne & externe stakeholders, informatievoorziening, communicatie en besluitvorming en management.

Daarnaast heeft Nederland input geleverd aan de Europese evaluatie van deze crisis en de daaruit voortvloeiende aanbevelingen voor crisiscommunicatie en de coördinerende rol van de Europese Commissie hierin. Ook heeft Nederland input geleverd voor specifieke Europese regels voor kiemgroenten, waardoor de risico's voor het opnieuw optreden van een dergelijke uitbraak in belangrijke mate zijn verkleind en de mogelijkheden voor het snel traceren van een besmetting zijn verbeterd. Met de initiatieven die samen met de sector worden genomen om «tracking en tracing» in de tuinbouw verder te verbeteren, kan adequater worden opgetreden in soortgelijke situaties. Overigens heeft Nederland in Europees verband een trekkende rol vervuld bij de totstandkoming van het noodfonds.

249.

In hoeverre wordt de crisisorganisatie en voorbereiding in samenwerking met de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport gedaan?

250.

Wat heeft het Innovatienetwerk concreet betekend voor de verduurzaming van de landbouwsector en kunt u aangeven hoe deze activiteiten nu worden ingebed en voorgezet in de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen?

De werkzaamheden van InnovatieNetwerk worden voortgezet in een Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI) opgericht per 1 december 2012 door vertegenwoordigers van de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw & Uitgangsmaterialen (zie ook vragen 56 en 57).

TKI richt zich op baanbrekende innovaties, gericht op doorbraken in duurzaamheid en een focus op de langere termijn. Succesvolle en inmiddels door het bedrijfsleven overgenomen innovaties zijn ondermeer de Kas als Energiebron, Energieneutrale Zuivelketen, Innofisk (redding van de paling), lupine als eiwitbron voor de veehouderij en Bouwen met Groen en Glas (o.a. Villa Flora op de recente Floriade). Tevens loopt er onder anderen een programma met ondernemers gericht op antibioticavrije ketens. De agenda van TKI sluit aan bij die van de topsectoren.

251.

Op basis van welk beleid lopen de budgetten van de kennisinstellingen welke toepassingsgericht onderzoek voor de agenda’s van de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen uitvoeren terug?

252.

Klopt het dat bij ongewijzigd beleid de kennisinstellingen niet kunnen voldoen aan de vraag van de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen?

253.

Klopt het dat het Rijk verwacht dat een deel van die terugloop wordt gecompenseerd door de grotere cofinanciering van het bedrijfsleven betrokken bij topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen in het kader van publiek private samenwerking in de topsectoren en welke ontwikkeling verwacht u t.a.v. contractresearch in deze?

254.

Wat is de kritische grens ten aanzien van de handhaving van de kennisinstituten in de agrofoodsector?

De kennisinstituten (met overheidsfinanciering) in de agrofoodsector bedienen in de meeste gevallen zowel private als publieke partijen. Het bedrijfsmatig voortbestaan is afhankelijk van financiering (dus van de vraag) vanuit beide bronnen en een efficiënte bedrijfsvoering.

Daarnaast is het voortbestaan afhankelijk van voldoende kwaliteit, wetenschappelijke vernieuwing, klantgerichtheid van de dienstverlening en wetenschappelijke productie.

De combinatie van bedrijfsmatige en inhoudelijk facetten is onlosmakelijk en bepalen samen of een instituut voldoende levensvatbaar is en blijft. Een eenduidige kritische grens is daardoor niet aan te geven.

255.

Vallen door deze beleidsinzet de instituten niet om en gaat het geheel naar research en development (R&D) van bedrijven betrokken bij de topsectoren Agri&Food en Tuinbouw en Uitgangsmaterialen, met andere woorden, hoe ziet u deze ontwikkeling tegemoet?

256.

Op welke manier geeft u vorm aan het zorg dragen voor hoogwaardig groen onderzoek, wat is hierbij uw definitie van groen onderzoek, hoeveel geld is hiervoor beschikbaar, wie zijn hiervan de ontvangers en welke operationele doelen zijn hieraan gekoppeld?

257.

Welke maatregelen treft u momenteel om de medebewindstaken van de productschappen over te nemen?

258.

Zal de Europese Commissie nog in 2012 een besluit nemen over de voorgenomen correcties bij apurement, zoals u verwachtte in antwoord 230 bij de feitelijke vragen over de begroting 2012 van het ministerie van EL&I (Kamerstuk 33 000 XIII, nr. 55). Zo ja, zal dit nog voor de begrotingsbehandeling gebeuren?

259.

Waarom hebt u de begrotingsreserve van 170 miljoen euro voor apurement nog niet overgeheveld van 2011 naar latere jaren?

Beschikbare middelen in de begrotingsreserve apurement worden niet overgeheveld naar latere jaren omdat het niet past in de systematiek van de interne begrotingsreserve. Bovendien is het meerjarig kasritme van de opgelegde correcties niet bekend.

Onttrekkingen aan de begrotingsreserve apurement vinden plaats op basis van feitelijke betalingen van de opgelegde correcties. Deze onttrekkingen worden gedurende het begrotingsjaar toegelicht in de suppletoire begrotingswetten.

260.

Kunt u het kasritme geven van de begrotingsreserve apurement voor de jaren 2013 t/m 2017?

261.

Kunt u de gereserveerde bedragen voor apurement nader toelichten?

De gereserveerde bedragen voor apurement zijn bestemd voor opgelegde correctievoorstellen. Thans is een bedrag van € 41,4 mln aan opgelegde correctievoorstellen bekend. De verwachting is dat deze posten in 2013 moeten worden betaald, tenzij de definitieve besluiten van de Europese Commissie afwijken van de eerdere correctievoorstellen.

Het betreft de volgende posten:

• • Correctievoorstel van € 35,4 mln op het gebruik van het perceelsregistratiesysteem in 2008.

• • Correctievoorstel van € 5,3 mln inzake vorderingenbeheer in de periode 2006–2009. Dit correctievoorstel betreft het niet in rekening brengen van wettelijke rente bij achterstallige openstaande vorderingen in de periode 2006–2009.

• • Correctievoorstel van € 0,7 mln voor hommels en bijen in 2010. Hierbij is discussie over de vraag in hoeverre de kosten voor de inzet van hommels en bijen bij bestuiving subsidiabel zijn.

Over de bovengenoemde correctievoorstellen moet de Commissie nog een definitief besluit nemen. Alleen definitieve correctiebesluiten komen ten laste van de begroting, voor zover niet terugvorderbaar bij eindbegunstigden.

262.

Zijn de bedragen van apurement amendeer voor de Kamer, mocht de Europese Commissie besluiten dat de voorgenomen correcties voor apurement lager uitvallen dan de begrotingsreserve van 170 miljoen euro en de overige ramingen voor apurement?

De middelen in de interne begrotingsreserve apurement en de ramingen voor apurement zijn bestemd voor het financiële risico dat Nederland loopt voor toekomstige correctiebesluiten van de Europese Commissie. De middelen in de begrotingsreserve en de overige ramingen in de begroting voor apurement zijn in principe amendeerbaar.

Indien de Kamer op de begrotingsreserve een amendement indient, levert dit een budgettair risico op voor de komende jaren.

263.

Waar werd de post apurement in 2012 aan besteed?

264.

Zijn er vooruitzichten waar de post apurement in 2013 voor wordt benut?

265.

Wat is de huidige stand van zaken wat betreft het doorvoeren van verbeteringen om de omvang van de terugbetalingen (apurement) te beperken?

Financiële correcties zijn veelal het gevolg van achteraf niet door de Europese Commissie geaccepteerde implementatie en uitvoering van EU-regelgeving. Het ministerie heeft acties uitgezet om nieuwe financiële correcties zoveel mogelijk te voorkomen. Zo blijft Nederland met andere lidstaten aandringen op vereenvoudiging van EU-regelgeving, worden interpretaties vaker aan de Europese Commissie voorgelegd en zijn er interne organisatorische maatregelen getroffen.

Ik zal hierop apart terugkomen in een brief aan de Tweede Kamer als reactie op de motie Jacobi c.s. (TK, 2011–2012, 33 240 XIII, nr. 18)

266.

Hoeveel geld is er begroot voor inbreukprocedures en boetes van de Europese Unie wegens het niet nakomen van Europese verplichtingen en waar is dit in de begroting opgenomen?

267.

Welke maatregelen heeft u genomen om de risico's op toekomstige financiële transacties te verkleinen?

268.

Kunt u een overzicht geven van de instroom en uitstroom van studenten en kunt u hierbij aangeven hoeveel studenten (in absolute aantallen en percentages) daadwerkelijk aan de slag gaan in de groene sector?

269.

Wat bedoelt u precies met het stimuleren van voorwaarden om te voldoen aan de forse vervangingsvraag en de transitie naar een groene economie?

270.

Welke instrumenten zet u in voor de transitie naar een groene economie?

271.

Welke wijzigingen hebben zich de afgelopen jaren voorgedaan aangezien er sprake was van een forse vervangingsvraag?

272.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor het natuur- en milieueducatie instrumentarium «Duurzaam Door» en waar is dit op de begroting te vinden?

273.

Welke natuur- en milieueducatieaspecten kunnen er gefinancierd worden met het budget voor «Duurzaam Door» en valt de vergroening van speeltuinen en schoolpleinen hier ook onder?

274.

Hoeveel wordt er in 2013 en de jaren daarna bezuinigd op natuur- en milieueducatie en waar is dit opgenomen in de begroting?

275.

Waarom wordt het budget voor natuur- en milieueducatie in 2013 bijna gehalveerd ten opzichte van 2011 en welke consequenties heeft dit voor natuureducatie doeleinden op de korte termijn en voor natuurliefde bij kinderen op de lange termijn?

276.

Op basis waarvan concludeert u dat met de helft minder budget voor natuur- en milieueducatie ten opzicht van 2011 kinderen nog steeds voldoende liefde voor de natuur bijgebracht kan worden?

277.

Op welke wijze wordt het beleid om meer jongeren te interesseren voor beroepen in de agro- en foodsector bestendigd in het topsectorenbeleid?

278.

Welke inzet pleegt u op de knelpunten op de arbeidsmarkt in de agro- en foodsector op te lossen?

279.

Hoeveel belastinggeld gaat er naar Wageningen UR?

280.

Waar zijn de bedragen die naar Wageningen UR gaan in de begroting opgenomen, op welke wijze en aan welke onderzoeksgebieden wordt dit besteed en kunt u deze bedragen zoveel mogelijk specificeren?

De bedragen voor Wageningen Universiteit zijn opgenomen binnen artikel 17 en de bedragen die naar DLO gaan zijn opgenomen onder artikel 16.4. De bedragen voor DLO zijn opgenomen onder de onderdelen Kennisbasis, Wettelijke onderzoekstaken en Onderzoeksprogrammering.

In 16.4 is een verdeling van het onderzoeksbudget over thema's opgenomen, die ook geldt voor de onderzoeksmiddelen die naar DLO gaan.

281.

Kunt u aangeven of de subsidies die in beleidsartikel 17 gereserveerd zijn voor het onderdeel educatie juridisch verplicht zijn en of er nog budgetflexibiliteit bestaat binnen dit onderdeel?

282.

Kunt u een gedetailleerd overzicht verschaffen van de soort projecten die vallen onder het onderdeel «Ontwikkeling en beheer natuurkwaliteit»?

283.

Kunt u een gedetailleerd overzicht verschaffen van de soort projecten die onder de kennisverspreidingsprojecten vallen onder «Jeugd en Natuur» en «Dierenwelzijn»?

284.

In het Limburgse Kempen-Broek ontwikkelt natuurstichting Ark in opdracht van de provincie Limburg voor 48.000 euro per hectare nieuwe natuur, klopt het dat u via de Dienst Landelijk Gebeid voor een soortgelijk project met 96.000 het dubbele hiervoor nodig heeft? Wat zit er in de bedragen, hoe verklaart u dit en welke efficiëntiewinst ziet u?

285.

Wat zijn de gangbare bedragen voor inrichting, beheer, verwerving en kunt u onderstaande bedragen bevestigen?

Natuurgebieden:

Verwerving ca 40.000 per ha

Inrichting ca 10.000 per ha

Beheer ca 250 per ha per jaar

Recreatiegebieden om de stad (RodS):

Verwerving ca 70.000 per ha

Inrichting ca 20.000 per ha

Beheer ca 3.500 per ha per jaar

gemiddeld 50.000 euro per ha

286.

Kunt u de grond voor grond-regeling zoals deze nu voorligt helder uit de doeken doen inclusief een raming van de opbrengsten?

In het bestuursakkoord natuur is afgesproken dat de provincies 17.000 ha grond verwerven of door functieverandering omzetten in natuur en 40.000 ha grond inrichten als natuur. De inrichtingsopgave is groter dan de verwervingopgave omdat er al een groot aantal hectares is verworven dat nog niet is ingericht als natuur. Er komt op deze manier dus 40.000 ha natuur bij in de periode tot en met 2021.

Deze opgave wordt «gefinancierd» door het ruilen en verkopen van grond in de volgende 4 categorieën:

• 1. Gronden die door herijking buiten de EHS vallen;

• 2. Gronden van de provincies verworven in de ILG-periode en die buiten de herijkte EHS vallen;

• 3. Gronden van terreinbeherende organisaties die niet of in beperkte mate bijdragen aan het nakomen van de internationale verplichtingen;

• 4. Voor de herijking van de EHS beschikbare ruilgronden, ter grootte van 14.000 ha, die vóór de ILG-periode zijn gekocht door het Rijk. Deze gronden blijven tot 2021 beschikbaar voor de afgesproken ontwikkelopgave. Hiervan kan tot 2016 6000 ha worden ingezet zonder dat de provincies het Rijk voor deze gronden hoeven te betalen. Over de inzet van de overige 8000 ha onder dezelfde voorwaarden wordt bij de evaluatie in 2016 besloten.

De provincies gaan aan de slag om dit proces van ruilen, verkopen, kopen en inrichten in de gebieden tot stand te brengen.

287.

Voor de ontwikkelopgave is meer dan een miljard euro nodig terwijl slechts de helft is gedekt via Bureau Beheer Landbouwgronden; hoe gaat u de grond voor grondregeling inzetten om de ontwikkelopgave succesvol te kunnen realiseren?

288.

Bent u bereid een extra inspanning te verrichten om de voortdurende verdroging van natuurgebieden aan te pakken en zo ja, op welke wijze en termijn?

289.

Op welke manier gaat u markten voor de zogenoemde ecosysteemdiensten, zoals opslag van CO₂, waterberging, recreatie en gezondheid, die de natuur momenteel vaak nog gratis ter beschikking stelt aan de maatschappij en welke afrekenbare doelen worden hierbij opgesteld?

290.

In hoeverre wordt er in de uitgaven en kosten van natuurbescherming en beheer rekening gehouden met de baten en opbrengsten van ecosysteemdiensten?

291.

Welke wetenschappelijke onderzoeken en monitoringsprogramma’s lopen er met betrekking tot de geluidsbelasting van natuurgebieden?

292.

Bent u bereid de geluidsbelasting van natuurgebieden terug te dringen en zo ja, op welke wijze en termijn?

293.

Welke andere landen participeren nog meer in het uitwerken van een systematiek van de Wereldbank voor economische indicatoren en wat gaan deze indicatoren precies meten?

294.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van afname van bedreigde soorten?

In de huidige begrotingssystematiek zijn geen operationele doelen meer gedefinieerd voor soorten. Wel is in de begroting een indicator opgenomen die er vanuit gaat dat in 2020 de afname van bedreigde soorten moet zijn gestopt.

Het beleid is erop gericht om via verschillende wegen de biodiversiteit in stand te houden (gebiedenbeleid, soortenbeleid, randvoorwaardenbeleid). De wet- en regelgeving ondersteunt dit beleid.

295.

Hoeveel van de beschikbaar gestelde middelen gaat naar beheer van RodS-gronden in beheer bij het Rijk?

296.

Hoeveel van de beschikbaar gestelde middelen komt als toeslag voor recreatie bij de beheerders terecht en wordt deze toeslag aan de openstellingsbijdrage toegevoegd?

297.

Wat zijn de consequenties voor de RodS van het regeerakkoord betreffende aankoop, verkoop, financiering, inrichting en beheer en hoe geeft u uitvoering aan de motie van het lid Van Gerven over RodS (Kamerstuk 32 500 XIII, nr. 24)?

298.

Bent u bereid om met een plan van aanpak te komen om de lokale effecten op de biodiversiteit van de buitenlandse productie van agrarische producten, alsmede producten ten behoeve van de agrarische producten hier, op te stellen gezien onze verantwoordelijkheid inzake het afremmen van biodiversiteitverlies en zo ja, op welke wijze en termijn?

299.

Bent u van plan invulling te geven aan de aanbeveling van de Balans voor de Leefomgeving om bij de verduurzaming van de landbouw en visserij zorg te dragen dat er op de productiegronden ruimte voor biodiversiteit blijft en zo ja, op welke wijze en termijn?

300.

Bent u bereid een extra inspanning te verrichten om de voortdurende achteruitgang van kwetsbare soorten en kwetsbare ecosystemen te stoppen en zo ja, op welke wijze en termijn?

301.

Is er informatie of monitoring aangaande de aanwezige genetische diversiteit van kleine wilde populaties?

302.

Op welke wijze neemt u dat in het beleid aangaande biodiversiteit mee?

303.

Waarom zijn er in het biodiversiteitbeleid geen doelen gesteld ten aanzien van extra inspanning om de bedreigde soorten die een lagere genetische diversiteit hebben te beschermen?

304.

Op welke wijze houdt het Rijk overzicht van de maatregelen inzake het leefgebiedenbeleid en als het Rijk hier geen toezicht op houdt, op welke wijze vindt er dan landelijke coördinatie, afstemming of ondersteuning plaats?

305.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van behoud aan biodiversiteit?

306.

Wat zijn de gevolgen van de bezuiniging op natuur (inclusief de 200 miljoen intensiveringsgelden natuur is er vanaf 2015 is er nog maar 47% aan natuurbudget ten opzichte van 2011) voor de biodiversiteit en welke wetenschappelijke onderbouwing heeft u hiervoor?

307.

Op welke wijze bent u van plan de (inter)nationale biodiversiteitsdoelen buiten de Ecologische Hoofdstructuur te behalen, welke operationele doelen zijn hier aan gekoppeld en welke termijn en wijze hanteert u?

De belangrijkste instrumenten waarmee Nederland invulling geeft aan de internationale biodiversiteitverplichtingen zijn het netwerk van Natura 2000-gebieden en de Ecologische Hoofdstructuur (EHS).

Ook bescherming van natuur buiten de EHS en Natura 2000-gebieden is van belang voor het nakomen van de internationale biodiversiteitverplichtingen.

Zoals in het regeerakkoord is vastgelegd, is de 200 miljoen die in het begrotingsakkoord 2013 voor natuur is bestemd, geoormerkt beschikbaar via het Provinciefonds.

308.

Blijft de 10 miljoen euro voor natuur in het Caribisch gebied beschikbaar die hier in het Begrotingsakkoord voor was gereserveerd en waar staat dit op de begroting?

309.

Wordt de 200 miljoen euro jaarlijks zonder extra voorwaarden automatisch toegevoegd aan het Provinciefonds en komt hier nog een addendum op het contract tussen het Interprovinciaal Overleg (IPO) en het Rijk om dit te regelen?

310.

De 200 miljoen euro voor natuur was in het Begrotingsakkoord ook aan andere zaken besteed dan aan het Provinciefonds, komen deze doelen nu te vervallen?

311.

Hoe krijgt de Kamer zicht op de natuurgelden en de resultaten nu de gelden via het Provinciefonds lopen en niet opgenomen worden in de begroting? Wilt u volgend jaar dit alsnog bij de begroting voegen?

312.

Worden de afspraken aangaande het beleidsterrein natuur zoals weergegeven in het hoofdstuk Vergroening van het Begrotingsakkkoord (Kamerstuk 33 280, nr. 1, bijlage 2) en verwoord in de brief aan de kamer d.d. 4 juni 2012 (Kamerstuk 33 280 XIII, nr. 3) uitgevoerd en wat zijn de afspraken met provincies?

313.

Hoe wordt het Subsidiestelsel Natuur- en Landschapsbeheer (SNL) vormgegeven met de decentralisatie, gebeurt dit op uniforme wijze, met welke standaardbedragen wordt gewerkt en is de nieuwe regeling inmiddels volgens afspraak geïmplementeerd? Zo nee, hoe gaat dit dan?

314.

Hoe ziet u toe op de SNL-afspraken nu het Rijk verantwoordelijk wordt voor de kaders en ambities en de provincies verantwoordelijk zijn voor het invullen en uitvoeren van het beleid, zoals in het Natuurakkoord is afgesproken?

Ik ben met betrekking tot de 200 miljoen euro met provincies in overleg over de ambities bovenop de in het Bestuursakkoord Natuur overeengekomen afspraken. De gemaakte afspraken in het Bestuursakkoord Natuur zijn hierbij het startpunt.

Ik beschouw het Subsidiestelsel natuur en landschap als een uitvoeringsinstrument van de provincies.

315.

Gaat op basis van de SNL-afspraken in het Natuurakkoord de SNL-regeling weer naar 84% vergoeding en zijn alle provincies gehouden om deze regeling uit te voeren?

316.

Hoe is de 65 miljoen euro provinciale bijdrage voor natuur, zoals afgesproken in het Natuurakkoord tussen Rijk en provincies, verdeeld over de verschillende provincies?

317.

Welke afspraken heeft u gemaakt met provincies over het uitvoeringsprogramma natuurontwikkeling zoals opgenomen in het Begrotingsakkoord?

318.

Welke middelen inzake het het decentralisatieakkoord natuur zijn inmiddels formeel gedecentraliseerd en welke middelen moeten nog gedecentraliseerd worden?

Op 23 november 2012 zijn door het Rijk en de twaalf provincies ILG afrondingsovereenkomsten ondertekend. Op basis hiervan worden de middelen voor de afronding van het ILG en het beheer t/m 2013 bij decembercirculaire 2012 aan het provinciefonds toegevoegd.

De in het Bestuursakkoord Natuur overeengekomen € 105 miljoen per jaar als bijdrage voor structureel beheer van de herijkte EHS vanaf 2014, moet nog worden geformaliseerd. Dit zal worden toegevoegd aan de algemene uitkering van het provinciefonds. Dit bedrag is voorzien bij meicirculaire 2013.

De middelen voor het natuurcompensatie project Westerschelde zijn nog niet formeel gedecentraliseerd. Hierover maak ik met de provincie Zeeland nadere afspraken.

319.

Wat is de huidige status van het Bestuursakkoord Natuur, welke specifieke stappen zijn er nog benodigd om het geheel over te dragen en af te ronden?

320.

Wat zijn de consequenties van het controversieel verklaren van de nieuwe Wet natuurbescherming en de aanpassingen in de Wet inrichting landelijk gebied (WILG)?

Het wetsvoorstel Wet natuurbescherming voorziet voor burgers en bedrijven in duidelijke en eenvoudige regels ter bescherming van waardevolle natuur en belegt bevoegdheden zoveel mogelijk op provinciaal niveau.

Het wetsvoorstel tot wijziging van de Wet inrichting landelijk gebied strekt ertoe het gebiedsgericht beleid en de uitvoering daarvan te decentraliseren naar de provincies en de regels over de programmering en het investeringsbudget landelijk gebied te schrappen.

Beide wetsvoorstellen zijn nodig om uitvoering te geven aan het bestuursakkoord natuur. Voor elk wetsvoorstel geldt dat, zolang het geen kracht van wet heeft, de genoemde doelstellingen niet worden gerealiseerd.

321.

Kunt u analoog aan de ILG-overzichtsconstructie 2007–2013 een overzicht verschaffen van de stand sinds september 2012 en wat is de stand van zaken m.b.t. de decentralisatieafspraken?

322.

Wanneer ontvangt de Kamer de eerder gevraagde separate, volledige en adequate rapportage over het Investeringbudget Landelijk Gebied (ILG 2007–2011) met een volledig overzicht van afspraken conform overzichtsconstructie ILG, inclusief prestaties en bereikte resultaten, zowel kwalitatief als kwantitatief?

323.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor agrarisch natuurbeheer en waar is dit in de begroting opgenomen?

324.

Is er geld gereserveerd voor agrarisch natuurbeheer buiten de EHS en hoeveel?

325.

Kunt u een overzicht geven van uitvoeringskosten voor agrarisch natuurbeheer binnen de SNL?

326.

Hoe beoordeelt u de conclusie van de Balans voor de Leefomgeving dat het agrarisch weidevogelbeheer niet effectief is?

327.

Hoeveel geld is er de afgelopen 5 jaar uitgegeven aan het weidevogelbeleid, hoeveel budget is er voor de komende 5 jaar gereserveerd en waar op de begroting is dit opgenomen?

In de afgelopen 5 jaar (2007–2011) is door provincies vanuit het ILG-budget en het Plattelandsontwikkelingsprogramma (POP) € 119,5 mln uitgegeven aan agrarisch natuurbeheer voor weidevogels. Conform het Bestuursakkoord natuur zijn provincies t/m 2013 verantwoordelijk voor alle beheer, inclusief agrarisch natuurbeheer en de weidevogelpakketten. Bekostiging door EZ hiervoor komt uit artikelonderdeel 18.4: «Decentralisatie uitkering ILG».

Over de eventuele inzet van de intensiveringsmiddelen natuur die nu nog op de aanvullende post van de rijksbegroting staan, zal ik met betrekking tot dit onderwerp voor de periode vanaf 2014 nadere afspraken maken met de provincies.

328.

Bent u van plan het weidevogelbeleid aan te passen of aan te scherpen en zo ja, op welke wijze en termijn?

Uit onderzoek blijkt dat inzet in kerngebieden met betere potenties kan leiden tot een duurzame instandhouding van een (kleinere) populatie. Werken met kerngebieden impliceert een aanpassing van de doelstelling en het areaal waar het agrarisch natuurbeheer van toepassing zal zijn. Er zullen hogere eisen aan de kwaliteit van de gebieden gesteld moeten worden, wat meestal neerkomt op een hogere grondwaterstand en voldoende openheid.

Met de provincies en natuurbeheerorganisaties maak ik in de komende periode afspraken over verantwoordelijkheden voor het agrarisch natuurbeheer en over het opstellen van nieuwe pakketten. Daarbij worden de uitkomsten van het onderzoek naar kerngebieden meegenomen.

329.

Welke afspraken zijn gemaakt met waterschappen en provincies over de inzet van de 30 miljoen euro rijksmiddelen per jaar voor het realiseren van hydrologische condities in Natura 2000-gebieden voor de komende jaren?

330.

Kunt u een overzicht geven van de beheerkosten van natuurgebieden die gemaakt moeten worden om verzuring en vermesting tegen te gaan?

331.

Hoeveel van het beschikbaar gestelde bedrag komt in een regeling voor toezicht en handhaving terecht en hoe worden deze Bijzondere Opsporingsambtenaren-bijdragen aan de beheerders toegedeeld?

332.

Wat gaat u doen om de inefficiëntie in de uitvoeringsregelingen natuur terug te dringen?

333.

Op welke wijze wordt de naleving van de Natuurbeschermingswet gecontroleerd en hoeveel budget is hiervoor beschikbaar?

De controle op de naleving van de Natuurbeschermingswet is vooral een zaak van de provincies. Ik heb geen inzicht in de budgetten die provincies daarvoor beschikbaar stellen.

Ik ben verantwoordelijk voor de controles van de Natuurbeschermingswet op activiteiten die van nationaal belang zijn. De NVWA voert selectief inspecties uit op basis van meldingen en verzoeken van mijn ministerie. Daar voor is circa € 75.000 beschikbaar. Ik acht deze inzet voldoende. Deze kosten maken onderdeel uit van de bedragen genoemd bij de baten/lastendienst NVWA blz. 113 van de begroting 2013.

334.

Hoeveel kost de ambtenareninzet op het punt van naleving van de Natuurbeschermingswet, is dit afdoende en waar is dit in de begroting opgenomen?

335.

Hebben de handhavingsdiensten afgelopen jaar overtredingen van de Natuurbeschermingswet geconstateerd en zo ja, hoe vaak en wat voor soort overtredingen betrof dit?

336.

Op welke wijze wordt de naleving van de Flora- en faunawet gecontroleerd, hoeveel budget is hiervoor beschikbaar, is dit afdoende en waar is dit in de begroting opgenomen?

De naleving van de Flora- en faunawet wordt door diverse instanties gecontroleerd: de NVWA, Dienst Regelingen, douane, politiediensten, provincies en gemeenten.

De douane controleert de buitengrenzen, de politie, NVWA, provincies en gemeenten in het binnenland. Het toezicht van de douane, politie, NVWA en Dienst Regelingen is vooral gericht op de handel en het bezit van beschermde soorten. DR kan ook bestuursrechtelijk optreden tegen overtredingen.

337.

Hebben de handhavingsdiensten afgelopen jaar overtredingen van de flora- en faunawet geconstateerd en zo ja, hoe vaak en wat voor soort overtredingen betrof dit?

338.

Op welke wijze wordt de naleving van de Boswet gecontroleerd, hoeveel budget is hiervoor beschikbaar, is dit afdoende, waar is dit in de begroting opgenomen?

Het onderzoek ingeval sprake is van een vermoeden van een strafbaar feit op grond van de Boswet geschiedt vooral door buitengewone opsporingsambtenaren van de provincies.

De opsporingsambtenaren van de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit worden primair ingezet ingeval sprake is van een vermoeden van strafbare feiten naar aanleiding van meldingen van derden op terreinen van het Rijk, zoals terreinen van Defensie, Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer. Omdat het in de afgelopen jaren slechts enkele meldingen/controles betrof, is hiervoor geen apart budget gereserveerd in de begroting.

339.

Hebben de handhavingsdiensten afgelopen jaar overtredingen van de Boswet geconstateerd en zo ja, hoe vaak en wat voor soort overtredingen betrof dit?

Ten aanzien van de niet-Rijksgronden verschaffen de provincies aan Dienst Regelingen overzichten van overtredingen van de Boswet die zij hebben geconstateerd. Dit betrof in 2012 (tot en met 25 november) in totaal 46 tenietgegane beplantingen en 80 vastgestelde illegale vellingen.

De NVWA heeft in 2012 tot dusverre geen meldingen ontvangen van overtredingen van de Boswet op Rijksgronden.

340.

Op welke wijze wordt vastgesteld of er een verhoogd risico bestaat op overtredingen van de Boswet?

Ten aanzien van de niet-Rijksgronden is deze risicobeoordeling een zaak van provincies. Zie ook de antwoorden op de vragen 338 en 339.

Voor wat betreft de Rijksgronden is het aantal meldingen een graadmeter voor de mate van risico. Het aantal meldingen is, zoals gemeld in antwoord op de vragen 338 en 339, klein. Daarnaast wordt het risico beperkt doordat de eigenaren van de Rijksgronden zijn verplicht tot registratie en melding van kap en herplant op hun terreinen. Op basis hiervan wordt niet aangenomen dat sprake is van een verhoogd risico.

341.

Wanneer zal, gelet op de afspraken in het regeerakkoord, de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) ongeveer afgerond kunnen worden?

342.

Voor bijzondere beheeropgaven buiten de EHS is 10 miljoen euro beschikbaar gesteld, hoe wordt dit ingezet om aan internationale verplichtingen te kunnen voldoen?

343.

Hoe wordt in het reguliere beheer van natuur buiten de EHS voorzien nu het tempo van verkopen van gronden buiten die EHS onduidelijk is?

344.

Zijn er inmiddels al gronden verkocht in het kader van de herijking EHS die behoorden tot de oorspronkelijk beoogde EHS, om hoeveel grond gaat het in totaal, hoeveel heeft de verkoop van deze gronden opgeleverd, welke bestemming hebben deze gronden gekregen en aan wie zijn deze gronden verkocht?

345.

Gaan er gronden verkocht worden, zo ja welke, wanneer wordt hiermee begonnen en wanneer kan de Kamer hier specifieke informatie met de aangewezen gebieden over krijgen?

346.

Gaat verkoop van gronden buiten de EHS nog door nu het regeerakkoord uitgaat van realisatie van de EHS, inclusief verbindingszones?

347.

Wat bedoelt u met uw opmerkingen over een dunnere EHS?

348.

Hoe gaat u om met provincies die de EHS willen verkleinen, ook in financiële zin, qua geld uit het Provinciefonds, beheergeld, geld uit verkoop van grond, etc.?

349.

Welke consequenties hebben de in het regeerakkoord opgenomen afspraken over de Ecologische Hoofdstructuur en natuurbeheer voor de met de provincies gemaakte afspraken in het Bestuursakkoord Natuur?

350.

Blijft vereenvoudiging en lastenverlichting ook bij de in het regeerakkoord voorgenomen aanpassing van de in behandeling zijnde Natuurbeschermingswet een belangrijk doel van dit wetsvoorstel?

351.

Welke consequenties hebben de in het regeerakkoord opgenomen afspraken over de Ecologische Hoofdstructuur voor de in begrotingsartikel 18 genoemde doelstelling van circa 600.000 hectare?

352.

Welke consequenties hebben de in het regeerakkoord opgenomen afspraken over de Ecologische Hoofdstructuur voor de in het Bestuursakkoord Natuur opgenomen afspraak dat provincies voor 1 juli 2013 de planologische regeling van de herijkte EHS moeten begrenzen?

353.

Hoeveel hectare natuurgrond is er in 2012 zowel binnen als buiten de EHS verkocht aan particulieren en in hoeveel gevallen zijn er specifieke eisen gesteld aan de bestemming van de verkochte grond?

354.

Bent u voornemens de oorspronkelijk beoogde EHS van 728.000 hectare aan te leggen?

355.

Welke robuuste verbindingzones maken deel uit van de EHS die u beoogt aan te leggen, op welke wijze en termijn zullen deze verbindingzones worden gerealiseerd, welk budget is hiervoor beschikbaar en waar op de begroting is dit opgenomen?

356.

Op basis van welke wetenschappelijk rapporten acht u het afronden van de oorspronkelijke EHS voldoende om de achteruitgang van biodiversiteit in 2020 in zijn geheel te stoppen en hoe verhoudt dit zich tot de conclusies van het Planbureau voor de Leefomgeving dat alleen de oorspronkelijk beoogde EHS en de Natura 2000-gebieden niet voldoende zijn om aan de internationale doelen te voldoen en de lange termijn doelen te behalen?

357.

Hoe definieert u de «wezenlijke bijdrage aan het behoud en de versterking van de biodiversiteit», welke operationele doelen zijn hier aan gekoppeld en hoe gaat dit gemonitord worden?

358.

Kunt u uitleggen waarom de bedragen in de tabel bij 18.4 «Te decentraliseren» anders zijn dan voorgaande jaren: voor 2012 384,3 miljoen euro, was 280 miljoen euro; 2013 310,2 miljoen euro, was 250 miljoen euro; 2014 151,4 miljoen euro, was 184 miljoen euro?

359.

Waarom daalt het budget op het vlak van het behouden van (inter)nationale biodiversiteit en versterken van onze natuur in 2014 plotseling?

De daling in 2014 van het budget voor (inter)nationale biodiversiteit en versterken van onze natuur wordt voornamelijk veroorzaakt door verlaging van de bijdrage aan Staatsbosbeheer voor opdrachten beheer buiten EHS, op grond van de taakstelling van het kabinet Rutte I. Verder stopt in 2014 de exploitatiebijdrage aan de stichting Gegevensautoriteit Natuur en lopen de budgetten voor Monitoring en Kaderrichtlijn Mariene Biodiversiteit af.

Verder staan op de aanvullende post op de Rijksbegroting middelen voor natuur (€ 200 mln) die conform het Regeerakkoord en de reactie op de motie Pechtold (TK 33 410, nr. 35) bestemd zijn voor een kop op de eerdere afspraken van het Bestuursakkoord natuur inzake de herijkte EHS. Dit kabinet herstelt hiermee de ambitie om te komen tot een robuust netwerk van natuurgebieden dat de ruggengraat vormt van het beleid om de biodiversiteit op peil te houden (TK 30 825, nr. 186).

360.

Klopt het dat de te decentraliseren middelen voor natuur (artikel 18.4) in 2012 met 21 miljoen euro omlaag zijn bijgesteld ten opzichte van de brief van 29 juni jl. (Kamerstuk 33 204 XIII, nr. 19)? Wat is hiervan de aanleiding?

361.

Klopt het dat de te decentraliseren middelen voor natuur (artikel 18.4) in 2013 met 41 miljoen euro omlaag zijn bijgesteld ten opzichte van de brief van 29 juni jl. (Kamerstuk 33 204 XIII, nr. 19)? Wat is hiervan de aanleiding?

Dat klopt. In de brief van 29 juni 2012 (TK, 32 240 XIII, nr. 19) is gemeld dat een deel van het budget dat beschikbaar is als dekking van de afspraken in het Bestuursakkoord, niet via de rijksbegroting loopt, dus niet op artikel 18.4 staat. Het verschil tussen het budget voor 2013 in de ontwerpbegroting bestaat uit twee posten. Voor een bedrag van € 23 wordt dit veroorzaakt door de EU-middelen die de provincies zullen declareren in het kader van het Plattelandsontwikkelings-programma (POP) en via Dienst Regelingen zullen ontvangen.

Daarnaast wordt het verschil veroorzaakt door voormalige FES projecten ILG. Er hebben zich twee wijzigingen voorgedaan ten opzichte van de stand in de brief. De eerste betreft middelen voor waterkwaliteit, beschikbaar gesteld door I&M en tot en met 2011 betaalbaar gesteld via het ILG. In 2013 worden deze middelen (€ 8,8 mln) niet langer via de begroting van EZ betaald, maar ze worden rechtstreeks door I&M aan gemeenten beschikbaar gesteld (mutatie NJN 2012). De tweede wijziging is een verschuiving van de middelen voor één van de voormalige FES projecten van 2013 naar 2012 van € 9,1 mln. Daarmee komt het totale verschil op € 41 mln.

362.

Kunt u in een meerjarige tabel (2011–2016) inzichtelijk maken hoe hoog de bijdrage van u was voor het wederzijds versterken van ecologie en economie (18.2), het behouden van de (inter)nationale biodiversiteit en versterken van onze natuur (18.3) en te decentraliseren (18.4) in de ontwerpbegroting 2012, in de ontwerpbegroting 2013 en het verschil daartussen en kunt u daarbij ook uiteenzetten wat er aan deze verschillen ten grondslag ligt?

363.

Waarom wijken de bedragen gereserveerd voor de artikelen 18.2, 18.3 en 18.4 in de ontwerpbegroting 2013 zo af van de bedragen gereserveerd voor deze artikelen in de ontwerpbegroting 2012?

364.

Waarom is er volgens de begroting 2013 in 2011 meer geld aan natuur (artikelen 18.2, 18.3 en 18.4 samen) uitgegeven dan dat er op de begroting 2012 stond?

365.

Wat wordt verstaan onder het bevorderen van agrarische grondmobiliteit en welke budgetten zijn hiervoor beschikbaar?

366.

Hoeveel onder de Natuurschoonwet (NSW) fiscaal bevoordeelde landgoederen zijn er?

367.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) van de onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen liggen er binnen de EHS?

368.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) van de onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen liggen er binnen Natura 2000-gebieden?

369.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen zijn agrarische bedrijven?

Omdat een landgoed naar zijn aard een gemengd grondgebruik kent, kan elk landgoed kwalificeren als een agrarisch bedrijf. Een NSW-landgoed moet minimaal voor 30% uit bos of natuur bestaan en er kunnen nog wateren, opstallen en erven op zijn gelegen. De rest van het landgoed kan uit met lijnbeplanting of landschapsbepalende bomen omringde kleinschalige landbouwpercelen bestaan.

Intensieve veehouderij is niet toegestaan op een landgoed, maar een melkveehouderij of akkerbouwbedrijf is verenigbaar met de vereisten uit de NSW.

370.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen zijn golfbanen?

371.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen zijn woonhuizen van particulieren?

372.

Hoeveel (aantal en oppervlakte) onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen zijn klassieke landgoederen (kastelen of landhuizen met een beschermde status als monument)?

De Rijksoverheid heeft geen database waarin van NSW landgoederen wordt geregistreerd of bebouwing een (Rijks)monument is.

Voor buitenplaatsen kleiner dan vijf hectare geldt een apart regime binnen de NSW. In deze categorie bevinden zich vaak (Rijks)monumenten. Er zijn 264 buitenplaatsen onder dit aparte regime gerangschikt.

373.

Welk deel van de onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen is opengesteld voor derden?

374.

Hoeveel gederfde inkomsten is het Rijk de laatste 10 jaar misgelopen als gevolg van de vrijstellingen onder de NSW?

375.

Is er enige onderbouwing voor de toegevoegde waarde van de onder de NSW fiscaal bevoordeelde landgoederen voor de ecologische beleidsdoelstellingen?

De doelstelling van de Natuurschoonwet is om de eenheid van landgoederen voor de toekomst te bewaren, vanwege de cultuurhistorische, landschappelijke natuurschoonwaarden van het geheel. Om landgoedeigenaren te stimuleren het landgoed in goede staat te houden en te voorkomen dat een landgoed mogelijk bij vererving uiteenvalt, worden fiscale faciliteiten gegeven.

In deze eeuw kreeg de particuliere eigenaar een steeds belangrijkere rol toebedeeld bij de realisatie van de EHS en bescherming van de soortenrijkdom daarbuiten. Om deze particulier te stimuleren nieuwe natuur te verwezenlijken, is de NSW opengesteld voor nieuwe landgoederen.

De ecologische waarde van NSW landgoederen is in studies voor individuele landgoederen vastgesteld: in de regel blijkt uit deze onderzoeken dat landgoederen een hoge ecologische en natuurbelevingswaarde vertegenwoordigen.

376.

Wat is uw inzet t.a.v. het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO)?

In het Regeerakkoord is aangegeven dat de Europese begroting gemoderniseerd moet worden door verlaging van landbouw- en cohesiebudgetten ten gunste van investeringen in innovatie en duurzaamheid. Daarbij moet wel ruimte zijn voor het bevorderen van grensoverschrijdende samenwerking (TK 21 501-20, nr. 553).

In het BNC-fiche Toekomst Cohesiebeleid (TK 22 112, nr. 1246, 24 oktober 2011) wordt de Nederlandse inzet bij de onderhandelingen over de verordeningen voor de nieuwe periode uitgebreid toegelicht. De inzet van EZ tijdens de onderhandelingen over de verordeningen voor de nieuwe periode zijn samen te vatten in drie inhoudelijke hoofdpunten:

• 1. Het Cohesiebeleid leidt tot goede projecten die bijdragen aan economische groei, innovatie en werkgelegenheid, waarbij de focus is gericht op een beperkt aantal doelen en het realiseren van concrete resultaten. Zo wordt versnippering van de middelen voorkomen;

• 2. Goede verantwoording van de besteding van de fondsen en het borgen van de rechtmatigheid van de uitgaven (minimaliseren van fraude en fouten); en

• 3. Terugdringen van administratieve lasten voor bedrijven en uitvoeringskosten voor overheden, bijvoorbeeld door meer proportionele inzet van audit en controle.

377

Wanneer wordt het regionaal economisch beleid gedecentraliseerd?

378.

Kunt u aangeven welke projecten bij het Rijk blijven, omdat er geen medeoverheid is waaraan het project overgedragen kan worden en welke financiële consequenties zijn hieraan verbonden?

379.

Wat is de spin-off van de regeling Groen en Doen?

380.

Wanneer treedt de subsidieregeling in werking n.a.v. de Green Deal Platform biodiversiteit, ecosystemen en economie?

381.

Kunt u toelichten wat het Programma Natuurlijk Ondernemen inhoudt?

Het programma Natuurlijk Ondernemen streeft naar meer synergie tussen natuur en ondernemerschap. Met de Green Deals, met name de Green Deal die gesloten is met het Platform Biodiversiteit Ecosystemen en Economie (BEE), worden initiatiefnemers door het Rijk gefaciliteerd in het op een vernieuwende wijze werken aan de verbinding tussen natuur en economie en daarmee aan groene groei. Samen met het Platform BEE, waarin het bedrijfsleven, de non gouvernementele organisaties en de wetenschap vertegenwoordigd zijn, stimuleer ik kennisontwikkeling en verspreiding op dit terrein. Daarvoor is een Subsidieregeling voor Biodiversiteit en bedrijfsleven open gesteld gericht op innovatieve ondernemers. In 2013 zal weer een subsidieregeling worden opengesteld.

Voor de subsidieregeling en de Green Deals is veel belangstelling. Met deze instrumenten krijgen ondernemers en andere initiatiefnemers een steun in de rug bij het ontwikkelen van innovatieve ideeën om biodiversiteit in hun bedrijfsvoering te integreren.

Onder andere de TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity)-studies dragen daar eveneens aan bij en moeten leiden tot inzicht in de impact op en afhankelijkheid van natuurlijk kapitaal, bewustwording en handelingsperspectief voor ondernemers en overheden.

Om voldoende bekendheid te geven aan het Programma natuurlijk Ondernemen worden seminars, masterclasses en andere evenementen georganiseerd voor ondernemers, maatschappelijke organisaties en andere overheden. Op relevante websites, in persberichten en vakbladen wordt hier eveneens aandacht aan geschonken.

382.

Op welke sectoren richt het Programma Natuurlijk Ondernemen zich?

383.

Kunnen individuele bedrijven aanspraak maken op het Programma Natuurlijk ondernemen?

384.

Is het Programma Natuurlijk Ondernemen voldoende bekend bij het bedrijfsleven?

385.

Hoe groot is de bereidwilligheid onder ondernemers om deel te nemen aan het Programma Natuurlijk Ondernemen en welke voordelen levert het programma voor ondernemers op?

386.

Welke resultaten hebben de Green Deals (natuur) het afgelopen jaar opgeleverd?

387.

Kunt u aangeven op welke wijze ondernemers zijn betrokken bij het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW) naast het Rijk, Regiecollege Waddengebied en de natuurorganisaties?

388.

Kunt u gedetailleerd uiteenzetten hoe de 39,3 miljoen euro in 2012 in het kader van de Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) is uitgegeven en waarvoor de bedragen 38,8 miljoen in 2013 en 34,9 miljoen in 2014 benodigd zijn?

Voor de besteding in 2012 wordt op basis van afspraken in het bestuurlijk overleg van 10 oktober jl. 27,8 mln. van de PAS middelen ter beschikking gesteld aan de provincies (€ 23 miljoen in het Provinciefonds en € 4,8 miljoen in het BTW-compensatiefonds). Middels declaratie van BTW-plichtige uitgaven ten laste van het BTW-compensatiefonds kunnen provincies de volledige € 27,8 miljoen benutten. Dit bedrag wordt overgemaakt om snel stappen te kunnen zetten in de uitvoering van de benodigde maatregelen. Het bedrag is onderdeel van de overeengekomen € 75,6 miljoen die beschikbaar zal worden gesteld aan provincies voor uitvoering van maatregelen. Voorts zijn er generieke maatregelen getroffen, zoals het meetprogramma, de regeling integraal duurzame stallen, en voer- en managementmaatregelen. Tenslotte is 6,5 miljoen besteed aan de ontwikkeling van het PAS-systeem, waaronder het rekeninstrument AERIUS wat dient ter ondersteuning van vergunningverlening.

Voor 2013 en 2014 zijn de middelen vooral bestemd voor generieke maatregelen, zoals de regeling integraal duurzame stallen, de proeftuin, het meetprogramma, voer- en managementmaatregelen en het praktijknetwerk. Met vertegenwoordigers vanuit de sector vindt overleg plaats over de invulling van dit pakket.

389.

Kunt u een totaaloverzicht verschaffen van de kosten voor de PAS en de dekking van deze kosten op de begroting, onderverdeeld naar de verschillende maatregelen die in het kader van de PAS genomen zullen worden?

390.

Wat is de laatste stand van zaken over het bestuurlijk akkoord PAS? Wordt het akkoord ook daadwerkelijk eind 2012 gesloten conform planning?

391.

Wanneer zal de PAS in werking treden en waar liggen mogelijke knelpunten?

392.

Welke garanties heeft u dat in 90% van de gebieden de PAS een oplossing kan bieden?

393.

Kunt u aangeven voor welke gebieden de PAS geen oplossing biedt? Wat zijn de maatwerkoplossingen voor deze gebieden?

394.

Kan ten behoeve van de vergunningverlening al in 2013 een beroep gedaan worden op de PAS al is deze dan nog niet definitief afgerond?

In de eerder genoemde voortgangsbrief van 2 november jl. is gemeld dat met de provincies is afgesproken dat zij vooruitlopend op de inwerkingtreding van de PAS in de huidige vergunningverlening gebruik kunnen maken van voor de PAS ontwikkelde instrumenten op het moment dat deze gereed zijn, zoals het rekenmodel AERIUS, de ecologische redeneerlijnen en de gebiedsanalyses.

Het is van belang dat provincies, vooruitlopend op de PAS, in de vergunningverlening rekening houden met en ruimte bieden aan voorgenomen regionale en nationale projecten (w.o. MIRT en snelheidsverhoging), zodat hier bij vaststelling van de PAS ontwikkelingsruimte voor kan worden vastgesteld.

395.

Bent u in overleg met de provincies over de uitvoering van de PAS en zo ja, hoe?

396.

Hoe worden de PAS-middelen ingezet en in hoeverre houdt u rekening met de motie van de leden Snijder-Hazelhoff en Koopmans waarin verzocht werd ter realisatie van stikstofreductie de PAS-middelen prioritair in te zetten voor stikstofreductiemaatregelen via het veevoerspoor, huisvesting (zowel nieuwe integraal duurzame stallen als bestaande stallen) en mesttoedieningstechnieken en de resterende PAS-middelen alleen in te zetten voor herstelmaatregelen die aantoonbaar en noodzakelijk zijn voor de ontwikkelruimte (Kamerstuk 33 000 XIII, nr. 117)?

397.

Kunt u aangeven hoe ver de gesprekken met betrekking tot de vaststelling van de PAS gevorderd zijn?

398.

Kunt u aangeven of en zo ja, hoe de terreinbeherende organisaties (TBO’s) bij de gesprekken met betrekking tot de vaststelling van de PAS betrokken zijn?

399.

Kunt u aangeven of en zo ja, hoe de natuur- en milieuorganisaties bij de gesprekken met betrekking tot de vaststelling van de PAS betrokken zijn?

400.

Kunt u aangeven of en zo ja, hoe de waterschappen bij de gesprekken met betrekking tot de vaststelling van de PAS betrokken zijn?

401.

Kunt u aangeven of en zo ja hoe, het traject in verband met de vaststelling van de PAS zich verhoudt tot de afspraken over hydrologische maatregelen en verdroging?

402.

Kunt u aangeven of en zo ja hoe, welke concrete aanpassingen er in de PAS zijn aangebracht als gevolg van de milieueffectenrapportage (MER)?

403.

Hoe verhoudt uw definitie van een «oplossing» in de zin van de werking van de PAS zich tot de kritische depositiewaarde die nodig is om natuurherstel in gang te zetten?

404.

Waaraan wordt concreet gedacht als gesproken wordt over «stevige inzet gezocht naar maatwerkoplossingen om de economische ontwikkeling ook hier van het slot te krijgen»?

405.

Waarom wordt als indicator het aantal gebieden waar de PAS ontwikkelingsruimte creëert gehanteerd, in plaats een indicator op basis van natuurherstel?

406.

Hoeveel budget is nodig voor de hydrologische maatregelen in het kader van de PAS, waar in de begroting is hier dekking voor gevonden en is deze dekking afdoende?

407.

Waarom is er een indicator op basis van de systematiek van Actal gekozen terwijl de administratieve lasten rapportage voor de wijziging van de wet natuur is uitbesteed aan een derde partij (SIRA consulting)?

408.

Waarom wordt ingezet op economische ontwikkelruimte in 95% van de gebieden, gelet op het feit dat de Commissie MER concludeerde dat in 2030 nergens buiten de Waddeneilanden de kritische depositiewaarde die nodig is voor langdurig behoud van depositiegevoelige vegetatietypen wordt gehaald?

409.

Waarom is gekozen voor een indicator gericht op economische ontwikkelruimte als de Commissie MER aangaf dat een «maximale inzet op natuurherstel noodzakelijk» lijkt?

410.

Is bij de ontwikkeling van de indicator gedacht vanuit verwacht natuurherstel of gegarandeerd natuurherstel en welke mate van onzekerheid is gehanteerd?

411.

Kunt u een overzicht geven van hoe de extra middelen beschikbaar (200 miljoen euro structureel) gesteld voor natuur conform het Begrotingsakkoord 2013 worden verdeeld?

412.

Komet de 30 miljoen euro aan middelen uit het Begrotingsakkoord ook deels ten goede aan herstel van de indexering van de vergoedingen voor agrarisch natuurbeheer?

413.

Kunt u aangeven op welke artikelonderdelen en over welke posten in de begroting de extra middelen uit het Begrotingsakkoord zijn verdeeld?

De extra middelen uit het Begrotingsakkoord staan niet op de begroting van EZ.

Op p. 23 van de Beleidsagenda staat dat de extra middelen zijn geraamd op een Aanvullende Post van de Rijksbegroting. Wanneer het beoogde beleid in samenwerking met de provincies voldoende is uitgewerkt, zullen de betreffende middelen aan het betreffend begrotingshoofdstuk worden toegevoegd.

414.

Kunt u een overzicht geven van hoeveel Staatsbosbeheer en natuurbeheerders ontvangen voor natuurbeheer en waarin en hoe groot de verschillen zijn?

415.

Hoe wordt de toegankelijkheid van informatievoorziening door de stichting Gegevensautoriteit Natuur (GAN) gewaarborgd?

416.

Waarom zit er een dip in de subsidie die verleend wordt aan het Samenwerkingsverband Nationale Parken (SNP) voor activiteiten op het gebied van communicatie, educatie, samenwerking en promotie van Nationale Parken (Burgereducatie) in de periode 2013–2016 en wat zijn de gevolgen van deze aanzienlijke daling in subsidie gedurende deze periode?

417.

Op welke specifieke wijze gaat u uitvoering geven aan de bodembescherming van het Friese Front en de Centrale Oestergronden, welke operationele doelen zijn hier aan gekoppeld en welke termijn hanteert u hiervoor, hoeveel budget is hiervoor beschikbaar en waar is dit opgenomen in de begroting?

418.

Op basis van welke wetenschappelijke onderbouwing acht u de beschreven doelen en indicatoren in Deel 1 van de Mariene Strategie voldoende om de aantasting van mariene ecosystemen en de achteruitgang in mariene biodiversiteit te stoppen en uw verantwoordelijkheden op dit gebied na te komen?

De wetenschappelijke basis is vervat in de voor dit doel opgestelde adviesdocumenten van de kennisinstituten Deltares en IMARES, te weten:

– Initial Assessment, Implementation of the Marine Strategy Framework Directive for the Dutch part of the North Sea. Background document 1 (of 3) (Delft, 2011) – Determination of Good Environmental Status. Implementation of the Marine Strategy Framework Directive for the Dutch part of the North Sea. Background document 2 (of 3) (Delft, 2011) – Environmental targets and associated indicators. Implementation of the Marine Strategy Framework Directive for the Dutch part of the North Sea. Background document 3 (of 3) (Delft, 2011).

Deze kennis is aangevuld met studies en resultaten uit workshops en werkgroepen die in OSPAR- of EU-verband zijn georganiseerd en laatste onderzoeksresultaten vanuit (beheerplannen voor) Natura 2000, gemeenschappelijk visserijbeleid en het bruinvisbeschermingsplan.

419.

Op welke wijze zal het maatregelenprogramma van de Mariene Strategie vormgegeven gaan worden en welke planning hanteert u hiervoor?

420.

Waarom daalt het budget voor Natura 2000 van 5,6 miljoen in 2012 naar 1,7 miljoen euro in 2013 en zelfs 1,0 miljoen euro in 2014, terwijl het budget daarna weer stijgt naar 5,6 miljoen euro vanaf 2015?

421.

Kunt u aangeven wat de laatste stand van zaken is met betrekking tot het aanwijzen van Natura 2000-gebieden, hoeveel en welke Natura 2000-gebieden zijn er definitief aangewezen?

Er zijn 58 gebieden definitief aangewezen. Van de overige gebieden zijn er 100 in ontwerp aangewezen.

Een actuele lijst van definitief aangewezen en in ontwerp aangewezen gebieden is te vinden in de gebiedendatabase op www.rijksoverheid.nl/natura2000.

422.

Kunt u uiteenzetten hoeveel beheerplannen er definitief zijn vastgesteld?

423.

Wat is de laatste stand van zaken met betrekking tot het schrappen van complementaire doelen?

Afgelopen zomer is een ontwerp-wijzigingsbesluit gepubliceerd waardoor uit 13 reeds definitieve aanwijzingsbesluiten de complementaire doelen worden geschrapt. Naar aanleiding van het besluit zijn, in het kader van de uniforme voorbereidingsprocedure, een aantal zienswijzen binnengekomen. Deze worden momenteel verwerkt. Mede op basis van de zienswijzen zal ik het definitieve wijzigingsbesluit nemen.

Voor de overige gebieden zullen in de nog te nemen aanwijzingsbesluiten geen complementaire doelen worden opgenomen. In beheerplannen waarvoor het Rijk voortouwnemer is worden complementaire doelstellingen niet opgenomen.

424.

Kunt u aangeven of de beheerplanprocedure inmiddels is verkort van drie naar één jaar als het gebied eenmaal definitief is aangewezen en het beheerplan de status van een ontwerpbeheerplan heeft?

De wettelijke termijn waarbinnen een beheerplan moet zijn vastgesteld is drie jaar na het definitief aanwijzen van het gebied (artikel 19a, zevende lid, van de Natuurbeschermingswet). Ik vind het belangrijk dat beheerplannen zo snel mogelijk na het definitief aanwijzen van gebieden af worden gerond. Dit verzoek heb ik ook bij provincies neergelegd die verantwoordelijk zijn voor het opstellen van een groot deel van de beheerplannen. Voor het vaststellen van de beheerplannen moet in veel gebieden worden gewacht op duidelijkheid vanuit de PAS en duidelijkheid over de definitieve doelen vanuit het definitieve aanwijzingsbesluit. Zodra deze duidelijkheid er is kunnen beheerplannen snel worden afgerond.

Een spoedige afronding van de beheerplannen is van belang, maar dit mag niet ten koste gaan van een gedegen gebiedsproces.

425.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor de uitvoering van Natura 2000 en waar in de begroting zijn deze budgetten opgenomen?

In de begroting zijn middelen voor natura 2000 zichtbaar gemaakt op artikel 18 (artikelonderdelen 18.2 en 18.3) als instrumenten «Natura 2000» en «Programmatische Aanpak Stikstof», en op artikelonderdeel 18.4; «Te decentraliseren».

Onder artikel 16, zijn onder andere middelen gealloceerd voor het deel generieke maatregelen i.h.k.v. Natura 2000 zoals de stimulering van integraal duurzame stallen.

426.

Op welke manier bent u van plan om de hoeveelheid Natura 2000-habitats met een gunstige staat van instandhouding van 8% structureel te verbeteren en kunt u een overzicht geven van de passende maatregelen die sinds 2000 zijn genomen om de verslechtering tegen te gaan?

427.

Op welke wijze vindt er internationale of bilaterale afstemming plaats in de Natura 2000-gebieden aan de grens, is dit afdoende en bent u voornemens extra inspanning te leveren om de internationale aansluiting van gebieden te verbeteren zodat soorten beter kunnen migreren?

428.

Waarom bent u enkel verantwoordelijk voor het opstellen van een kwart van de beheerplannen voor Natura 2000-gebieden en wie is er verantwoordelijk voor de overige gebieden?

429.

Hoe wordt er op toegezien dat middels de beheerplannen de internationale doelen ook gehaald worden?

430.

Welk budget is er beschikbaar voor de terreinbeherende organisaties in het kader van Natura 2000 en de EHS, aan welke voorwaarden is dit verbonden en waar is dit in de begroting opgenomen?

431.

Kunt u aangeven of (leden van) het Koninklijk huis landbouw- of natuursubsidies ontvangen en zo ja, hoeveel en waar is dit in de begroting opgenomen?

432.

Kunt u aangeven hoeveel geld er beschikbaar is voor de handhaving van de regelgeving omtrent CITES en kunt u uitsplitsen waar deze kosten precies voor worden gemaakt?

433.

Op welke manier worden de 20 aanbevelingen van de COP10 van het Biodiversiteitsverdrag geïmplementeerd, welke planning hanteert u hiervoor, welke concrete stappen zijn er in 2012 gezet en welke operationele doelen zijn er gesteld voor de komende vijf jaar?

De biodiversiteitdoelstellingen voor 2020 die tijdens de COP10 in Nagoya zijn vastgesteld (de 20 Aichi-doelen), zijn door de Europese Unie uitgewerkt in de EU 2020-Biodiversiteitsstrategie.

De lidstaten hebben deze strategie in juni 2011 geaccordeerd door middel van raadsconclusies en werken nu gezamenlijk aan de implementatie. De Europese Commissie heeft hiervoor een Gezamenlijk Implementatie Kader vastgesteld, welk zes operationele doelen kent: volledige implementatie van Natura 2000, herstel van ecosysteemdiensten, vergroening landbouw- en bosbeleid, verduurzaming visserijbeleid, voorkomen en bestrijden invasieve exoten, en integratie tussen biodiversiteit, ontwikkelingssamenwerking en internationale handel. Daarmee wordt de Europese, en dus ook de Nederlandse implementatie, van de biodiversiteitdoelen voor 2020 gerealiseerd. Indien aanvullende regelgeving nodig is, zal dit primair in Europees verband worden ontwikkeld.

In de 20 doelen die COP10 heeft vastgesteld wordt veel nadruk gelegd op de noodzaak van verduurzaming van productie en consumptie en het zichtbaar maken en tot waarde brengen van de ecosysteemdiensten.

De Nederlandse regering deelt het belang van deze prioriteiten en heeft geconstateerd dat juist op deze onderwerpen extra zou moeten worden ingezet. Om dit operationeel te maken zijn de afgelopen tijd diverse nieuwe initiatieven in gang gezet, bijvoorbeeld met betrekking tot TEEB (The Economics of Ecosystems and Biodiversity), Green Deals en het Platform Biodiversiteit, Ecosystemen en Economie.

Zoals in het Algemeen Overleg Biodiversiteit van 15 november 2012 aan de Kamer is toegezegd, kom ik voor de zomer van 2013 met een strategische agenda biodiversiteit waarin de prioriteiten van dit Kabinet zijn geformuleerd.

434.

Kunt u aangeven welke plannen er door de eilandsbesturen ingediend zijn voor de besteding van de 10 miljoen euro voor natuur en duurzame economische ontwikkeling uit het begrotingsakkoord, en wat de meerwaarde van deze projecten zou zijn voor milieu, natuur, economische ontwikkeling en sociale ontwikkeling op de eilanden?

Bonaire:

Herstel Natuur Exotenbestrijding, Landschapspromotie & Toegankelijkheid (Lac Bay, Washington Slagbaai en onderwaterpark); Educatie en capaciteitsopbouw, Groene eiland economie (green agent, toerisme, visserij, regenwaterstructuur, landbouw, groene strip en onderhoud en expansie tijdelijke afvalwaterzuiveringsinstallatie).

Sint Eustatius:

Reparatie weg naar Botanische tuin, strandontwikkeling, anti-erosiemaatregelen, versterking beheerorganisatie STENAPA, duurzaamheidconferentie 2013, aanpak loslopend vee, composteringfaciliteit, eco-lodges botanische tuin, wandelpaden in nationale parken, natuureducatieprogramma, aanpak autowrakken.

Saba:

Aankoop land voor natuurpark en verplaatsing elektriciteitscentrale, landbouw ontwikkelingsproject, waterkwaliteit (filters voor cisternes), wandelpaden, visserij en dierenwelzijn, koraalrif bescherming, zonne-energie straatverlichting.

435.

Heeft het schrappen van de 10 miljoen euro voor natuur en duurzame economische ontwikkeling uit het begrotingsakkoord gevolgen voor het natuurbeleidsplan Caribisch Nederland?

436.

Wanneer stuurt u het natuurbeleidsplan Caribisch Nederland naar de Kamer en wordt die vergezeld van een financiële paragraaf/onderbouwing?

437.

Op welke post van de EL&I begroting is de financiering van een meerjarig inventarisatie en monitoringsprogramma in verband met natuurbescherming op de BES-eilanden terug te vinden en hoeveel geld is hiervoor gereserveerd?

438.

Hoeveel geld is er beschikbaar voor het natuurbeheer op de BES-eilanden, waar is dit in de begroting opgenomen en is dit geld gelabeld?

439.

Bent u voornemens om de regeling voor de Nationale Nederlandse Parken aan te passen opdat natuurtypes die voorkomen op de BES-eilanden ook onder deze regeling kunnen vallen en zo ja, op welke wijze en termijn?

440.

Bent u van plan de problemen als erosie, exoten en te hoge begrazingsintensiteit op de BES-eilanden op te lossen door kennisuitwisseling of beleid en zo ja, op welke wijze en termijn?

441.

Op welke wijze gaan de Natuurbeschermingswet en de Flora- en faunawet op de BES-eilanden geïmplementeerd worden?

442.

Op welke wijze wordt de visserij gereguleerd op de BES-eilanden?

443.

Waarom worden gebieden in de Noordzee aangewezen als Natuurbeschermingsgebieden en wat is het doel hierbij?

444.

Welke gevolgen heeft het aanwijzen van Natura 2000-gebieden op de Noordzee voor economische activiteiten van vissers en andere ondernemers op zee?

445.

Hoe wordt met de decentralisatie de sturing en resultaatverplichting van de provincies geregeld en hoe wordt gehoor gegeven aan de kritiek van de Algemene Rekenkamer die het gebrek aan sanctiemechanisme richting provincies vorig jaar als een onvolkomenheid in de begroting kwalificeerde?

Uit de verantwoording van Gedeputeerde Staten aan Provinciale Staten leest het Rijk af hoe de herijkte EHS ruimtelijk vordert en de ontwikkeling van de stand van soorten en de kwaliteit van habitats wordt gevolgd via de gezamenlijk door Rijk en provincies uit te werken eenvoudige monitoringsystematiek. Rijk en provincies richten verder geen verticale toezichtrelaties in.

De kritiek van de Algemene Rekenkamer ten aanzien van het ontbreken van een sanctiemechanisme heeft betrekking op de situatie waarin een provincie de in de bestuursovereenkomst Investeringsbudget Landelijk Gebied (ILG) 2007–2013 afgesproken prestaties niet realiseert, en dit de provincie kan worden toegerekend.

Het ILG is inmiddels tussentijds beëindigd. Op 23 november 2012 zijn door het Rijk en de twaalf provincies ILG afrondingsovereenkomsten ondertekend waarin wordt bevestigd dat het ILG wordt afgerekend per 1 januari 2011 en dat de resterende ILG middelen door provincies worden ingezet voor de afronding van het ILG en het beheer tot en met 2013. Op basis hiervan is het implementeren van een sanctiemechanisme niet meer opportuun.

446.

Waarom zijn de uitgaven aan Staatsbosbeheer niet uitgesplitst?

447.

Hoeveel is er sinds 2011 bezuinigd op Staatsbosbeheer en hoeveel bent u van plan de komende vijf jaar te bezuinigen?

448.

Hoeveel gronden van Staatsbosbeheer zijn er in 2012 verkocht, hoeveel hebben deze gronden opgeleverd en lagen deze gronden volledig buiten de oorspronkelijk beoogde EHS?

449.

Waarom ontbreken de apparaatsuitgaven en -kosten voor de jaren 2013–2017 bij Staatsbosbeheer en kunt u de tabel voor deze jaren aanvullen?

450.

Kunt u de tabel voor de jaren 2013–2017 eveneens aanvullen voor de overige Zelfstandige Bestuursorganen (ZBO’s) en Rechtspersonen met een Wettelijke Taak (RWT’s)?

451.

Wat is de kritische grens m.b.t. middelen en taken bij het NVWA-apparaat?

452.

Wat is de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de motie van het lid Ormel (Kamerstuk 26 991, nr. 301) waarin verzocht werd bij het hanteren van kostendekkende, transparante tarieven gedurende drie jaar vanaf het moment dat de tarieven kostendekkend zijn, een taakstelling op te leggen van 10% tariefsreductie per jaar, voortkomende uit effectief en efficiënt werken?

453.

Hoe kan het maatregelenplan bij de NVWA (besparingen bij personele en materiële kosten) tegenvallende frictiekosten dekken als er de afgelopen jaren juist aanzienlijke overschrijdingen zijn opgetreden bij de personeelskosten ten opzichte van de ontwerp-begroting?

454.

Waarom zijn er hogere bijdragen aan de baten-lastendiensten DR en NVWA geraamd maar niet voor de Dienst Landelijk Gebied (DLG)?

De ophoging van de uitvoeringsbudgetten van de NVWA en van de Dienst Regelingen wordt toegelicht in het antwoord op vraag 489.

Voor DLG is er geen aanleiding om de geraamde bijdrage bij te stellen.

455.

Hoe is de omzet doelstelling 2013 van de DLG tot stand gekomen c.q. onderbouwd?

456.

Zijn de ramingsbijstellingen bij de NVWA en de DR voldoende, gezien het feit dat de tegenvallers in de financiële jaarverslagen van 2008–2011 hoger waren dan de bijstellingen die nu zijn doorgevoerd en voorkomt u hiermee tegenvallers bij de NVWA en de Dienst Regelingen in het financieel jaarverslag 2013 van het ministerie van Economische Zaken?

Zoals is aangegeven in de ontwerpbegroting wordt uw Kamer per brief geïnformeerd over de maatregelen om besparingen bij de NVWA te realiseren. Deze brief stuur ik voor de begrotingsbehandeling aan uw Kamer toe. Ook is aangegeven dat om te komen tot een sluitende begroting voor Dienst Regelingen nog besluitvorming nodig is in het kader van het decentralisatieakkoord Natuur.

Hieruit vloeien voor zowel de Dienst Regelingen als de NVWA nog mutaties voort bij Voorjaarsnota, om de begroting volledig in overeenstemming te brengen met het takenpakket van Dienst Regelingen en NVWA. Verder zal invoering van nieuw beleid (bijvoorbeeld nieuw Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) qua uitvoeringslast van Dienst Regelingen nog om een bijstelling vragen.

457.

Wat is de stand van zaken m.b.t. de opvolging van de aanbevelingen in het rapport «DR tot uw Dienst»?

458.

Kunt u toelichten waarom de omzet van de leges I&R in 2014 met 900.000 euro toeneemt ten opzichte van 2013?

De stijging in de leges wordt verklaard door een aanpassing in de tarieven gericht op schapen- en geitenhouders. Tot en met 2013 wordt er door DR, conform afspraak tussen de sector S&G en het ministerie, een verlaagd tarief in rekening gebracht. Deze afspraak is gemaakt om gedurende de periode 2010–2013 compensatie te geven voor de kosten van de nieuwbouw van het registratiesysteem Schapen en Geiten in het bestaande I&R systeem voor runderen. Tot en met 2013 vult het ministerie de tekorten aan.

In de begeleidingscommissie van 23 oktober 2012 is al met vertegenwoordigers van de sector besproken hoe de stijging in de leges opgevangen kan worden. Hierbij is het de bedoeling om gezamenlijk een aantal alternatieven uit te werken waarbij duidelijk wordt met welke tarieven een dekkende begroting te realiseren is.

459.

Hoe verhouden de beoogde besparingen op personele en materiële kosten bij de NVWA zich tot de tegenvallers in de jaren 2008–2011 en hoeveel bedragen deze tegenvallers exact?

460.

Hoe verklaart u dat de NVWA-taakstelling niet is behaald, was vantevoren niet te voorzien dat de zoveelste reorganisatie niet de beloofde kostenwinst zou opleveren omdat reorganisaties altijd productiviteitsverlies betekenen (en zeker bij een organisatie die reorganisatie moe is) en kunt u een overzicht geven van de voor de reorganisatie voorgespiegelde efficiëntiewinst tegenover de feitelijke behaalde?

461.

Waar slaan de bezuinigingen van de NVWA vooral neer, komen er aanvullende bezuinigingen, waar komt het kwaliteitsverlies ten gevolge van de bezuinigingen tot uiting en wat zijn de personele gevolgen?

462.

Kunt u in een meerjarige tabel (2013–2016) inzichtelijk maken hoe hoog de bijdrage van het ministerie van EL&I was aan de DR en de NVWA in de ontwerpbegroting 2012, in de ontwerpbegroting 2013 en het verschil daartussen?

463.

Kunt u het huidige retributiestelsel van de NVWA nader toelichten?

464.

Welke externe partijen vanuit het bedrijfsleven betalen retributies en welke niet en hoe is dit stelsel opgebouwd?

De overheid heft retributies voor met name genoemde keurings- en inspectiewerkzaamheden van de NVWA. De wettelijke basis berust op EU-wetgeving en is uitgewerkt in nationale wetgeving. De uitgangspunten voor Nederland zijn uitgewerkt in het rapport «Maathouden» (1996). Op basis van dit rapport is bepaald welke kosten voor rekening van de overheid en welke voor rekening van het bedrijfsleven komen. Een belangrijk uitgangspunt van het retributiestelsel is het beginsel van kostendekkende tarieven.

In grote lijnen betalen de volgende partijen:

• • Erkende bedrijven (vlees, vis, diervoeder- en dierlijke bijproducten): keuringen en inspecties.

• • Veehandel: exportkeuringen en inspecties van exportverzamelplaatsen

• • Import en doorvoer van producten van dierlijke oorsprong en van hoogrisico levensmiddelen

• • Bepaalde fytosanitaire inspecties

• • Ook de laboratoriumonderzoeken in aanvulling bij al deze keuringen en inspecties worden in rekening gebracht.

465.

Op welke wijze voorkomt u dat de bezuinigingen op het NVWA-apparaat gevolgen hebben voor voedselveiligheid, diergezondheid en dierenwelzijn?

466.

Wat worden de exacte taken van de NVWA voor de komende periode als het gaat om het controleren van dierenwelzijn op bedrijven, tijdens veetransporten en in slachterijen en kunt u nader toelichten hoe vaak de NVWA controles uitvoert en op welke aspecten er allemaal wordt gecontroleerd?

De NVWA zal toezicht houden op de bepalingen van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren (Gwwd) en onderliggende regelgeving en de Europese regelgeving die hier van toepassing is.

De NVWA voert onder meer de volgende fysieke controles uit:

• • Bij de certificering van intraverkeer en export naar derde landen wordt in alle gevallen controle vooraf toegepast. Daarbij wordt bepaald of de dieren geschikt zijn om te worden vervoerd en wordt beoordeeld of aan andere eisen uit de Transportverordening voldaan is.

• • Bij transporten die de EU via Nederland of die via Nederland de EU binnenkomen vindt altijd een veterinaire controle plaats. Daarbij wordt ook beoordeeld of aan de eisen uit de Transportverordening wordt voldaan.

• • Alle dieren die op het slachthuis ter keuring worden aangeboden worden beoordeeld op hun geschiktheid voor vervoer. Op basis van meldingen of risico-analyse wordt een kleiner deel van de transporten bij aankomst gecontroleerd op beladingsdichtheid, of het vervoermiddel voldoet aan de vereisten van de transportrichtlijn, etc.

• • Ieder geretourneerd reisjournaal wordt globaal gecontroleerd. In die gevallen waar daar aanleiding toe is wordt een nader onderzoek ingezet.

• • GPS data van langeafstandstransporten worden zowel aselect als risicogericht opgevraagd en gecontroleerd

• • Daarnaast voert de NVWA in de vorm van steekproeven of gerichte acties controles uit op de weg, op veemarkten, op bestemmingsadressen bij transporten vanuit het buitenland en bij aankomst op het slachthuis. Een deel van de wegcontroles wordt samen met andere toezichthouders, zoals de KLPD uitgevoerd.

• • De NVWA richt zich sterk op de verwaarlozing van en het welzijn van dieren op de primaire bedrijven

467.

Hoeveel fte is bij de NVWA beschikbaar per onderdeel van de NVWA?

468.

Hoeveel fte is bij de NVWA beschikbaar voor de controle bij veetransporten en slachterijen?

469.

Hoeveel fte is bij de NVWA beschikbaar voor controle op bedrijven?

470.

Wat is de gemiddelde behandeltermijn van klachten en meldingen bij de NVWA? Wat zijn de positieve en negatieve uitschieters en wat is de oorzaak daarvan?

471.

Kunt u aangeven welke afspraken in het monitoringsprotocol cisgenese voor aardappelen staan?

472.

Kunt u aangeven of een monitoringsprotocol zoals voor aardappelen ook voor gewassen als maïs en suikerbieten is opgesteld?

473.

Kunt u aangeven wat de omvang van de garantiestelling is die het bedrijfsleven reeds heeft toegezegd en of dit voldoende is voor het vullen van een goed restschadefonds?

474.

Kunt u aangeven hoe de financieringsregeling schaapskuddes vorm gekregen heeft, hoe veel schaapskuddes hiervan reeds gebruik maken, en of er al zicht is op goedkeuring door de Europese Commissie van de regeling?

475.

Hoe en op welke termijn zal de motie van het lid Ouwehand over ingrepen bij pluimvee (Kamerstuk 21 501-32, nr. 630) worden uitgevoerd en wanneer wordt de Kamer geïnformeerd?

476.

Hoe en op welke termijn zal de motie van het lid Ouwehand over de financiering van megastallen in het buitenland (Kamerstuk 28 973, nr. 92) worden uitgevoerd en wanneer wordt de Kamer geïnformeerd?

477.

Kunt u een overzicht geven van de programmamiddelen voor het Faunafonds welke op basis van een kostengeoriënteerde toedeling via de decentralisatie-uitkering worden toegekend?

478.

Kunt u meer inzicht geven in de verwachte besteding van het Plattelandsontwikkelingsfonds in Nederland, waarbij u tevens per onderdeel aangeeft hoeveel het Rijk hieraan bijdraagt via cofinanciering? Hoe verhoudt de besteding van deze fondsen zich ten opzichte van de verwachting bij het van start gaan van het Meerjarig Financieel Kader 2007–2013?

Zie onderstaande tabel, met uitgesplitst per hoofddoelstelling (de zogenaamde «assen») de verwachte bestedingen van het Plattelandsfonds in Nederland (EU middelen) en het Rijk.

Deze zijn:

• − As 1: Verbetering van het concurrentievermogen van de land- en bosbouwsector

• − As 2: Verbetering van het milieu en het platteland

• − As 3: De leefkwaliteit op het platteland en diversificatie van de plattelandseconomie

• − As 4: Invoeren van de LEADER-aanpak

Voor het Fonds Plattelandsontwikkeling (POP-2) zijn voor Nederland door de EU oorspronkelijk jaartranches beschikbaar gesteld van circa € 70 miljoen per jaar voor de jaren 2007 t/m 2013 (totaal € 486,5 miljoen) Als gevolg van de Health Check in 2009 zijn de oorspronkelijke POP-2 middelen verhoogd met de middelen voor POP-Nieuwe Uitdagingen (POP-NU). Dit betreft een bedrag van € 97,6 miljoen EU-middelen voor de periode 2009 t/m 2013. Ten slotte is als gevolg van de hervorming van de marktordening Groenten en Fruit circa € 9 miljoen aan EU middelen vrijgekomen ten behoeve van het POP. Door deze wijzigingen komt de bijdrage van de EU aan het Plattelandsontwikkelingsfonds voor de periode 2007 t/m 2013 uit op € 593,2 miljoen.

Tegenover deze EU middelen staan nationale bijdragen van het Rijk van € 82,6 miljoen en van medeoverheden van € 444,8 miljoen.

479.

Kunt u aangeven welke bedragen voor het Plattelandsontwikkelingsfonds worden gecofinancierd door de medeoverheden?

480.

Kunt u nader toelichten waarom de verwachte nationale cofinanciering voor EFRO vanaf 2015 nog maar op 4,4 miljoen euro geschat wordt in plaats van de huidige 59,4 miljoen euro?

Het budget van € 4,4 mln voor EFRO betreft alleen de uitloop van de nationale cofinanciering vanuit het Rijk van de programmaperiode 2007–2013.

Het kabinet is van mening dat de Europese begroting gemoderniseerd moet worden door verlaging van landbouw- en cohesiebudgetten ten gunste van investeringen in innovatie en duurzaamheid. De verwachting is dat Nederland in de volgende periode wel EFRO-middelen blijft ontvangen.

De Commissie schrijft een cofinanciering voor van minimaal 50%. Deze 50% bestaat uit nationale cofinanciering (Rijk, decentrale overheden, privaat).

De invulling van de nationale cofinanciering is aan de orde zodra duidelijk is hoeveel EFRO middelen Nederland voor de volgende programmaperiode zal ontvangen. Er zijn geen middelen voor cofinanciering opgenomen in de EZ begroting.

481.

Wat bedoelt u bovenwettelijke maatschappelijke prestaties met betrekking tot natuur, milieu en dierenwelzijn?

482.

Kunt u aangeven hoe het komt dat Nederland 23,5 miljoen euro meer betaalt aan het Europees Visserijfonds (EVF) dan het ontvangt?

483.

Kunt u de Nederlandse inkomsten vanuit het EVF vergelijken met andere landen?

484.

Is de bijdrage die Nederland ontvangt vanuit het EVF in dit kader in evenwicht met andere Europese lidstaten?

485.

Kunt u aangeven wat er valt onder de post innovatieve proefprojecten en in hoeverre zijn deze te relateren aan duurzaamheid?

486.

Kunt u nader toelichten hoe u de beleidsdoorlichtingen van artikel 16, 17 en 18 gaat uitvoeren?

487.

Heeft u, net als bij de topsectoren (zie pag. 5) de beschikking over een nulmeting bij elk van de beleidsdoorlichtingen van artikel 16, 17 en 18? Zo nee, ten opzichte van welk moment en op basis van welke gegevens gaat u de effectiviteit van het beleid meten en kunt u dit toelichten voor iedere beleidsdoorlichting afzonderlijk?

488.

Zijn de resultaten van eerdere beleidsdoorlichtingen en beleidsevaluaties in de nieuwe beleidskeuzes verwerkt? Zo ja, welke?

489.

Kunt u aangeven hoe de ophoging van de uitvoeringsbudgetten van de NVWA en van de Dienst Regelingen onderbouwd is, zijn er bijvoorbeeld opdrachtenpakketten verruimd en zo ja, welke?

490.

Kunt u verklaren waarom de cijfermatige ophoging tussen de begroting 2012 en 2013 groter is dan de bedragen die in de begroting 2013 worden genoemd?

491.

Kunt u toelichten hoe de verhoging van de ramingen voor de baten-lastendiensten (DR en NVWA) ten opzichte van eerdere jaren is samengesteld, gelet op het verschil tussen de getallen die op pagina 251 worden genoemd met de toename ten opzichte van de ramingen in eerdere begrotingen?

492.

Zijn er bij de DR en de NVWA opdrachtenpakketten verruimd door de toevoeging van structureel 10 miljoen euro aan de NVWA en van structureel 8 miljoen euro aan de Dienst Regelingen en zo ja, welke?

493.

Kunt u voor de jaren 2013–2016 toelichten waarvoor de overige opwaartse bijstellingen ten opzichte de ontwerpbegroting 2012 worden ingezet, gezien het feit dat deze structureel hoger liggen dan de genoemde 10 miljoen euro voor de NVWA resp. de 8 miljoen euro voor de Dienst Regelingen?

494.

Hoe verhoudt de taakstelling Rutte (pag. 132) zich tot de opwaartse ramingsbijstelling bij de NVWA?

495.

Kunt u aangeven uit welke begrotingsartikelen de hogere bijdrage aan de NVWA en de DR wordt gedekt, naast de verlaging van beleidsartikel 17?

496.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren op het mestbeleid, inclusief de inzet in Brussel om tot aanpassing van de Europese regels te komen?

De kosten voor inzet van ambtenaren voor ontwikkeling en verantwoording rond mestbeleid (inclusief inzet in Europees kader voor Nitraatrichtlijn en Meststoffenverordening) bedragen op jaarbasis ruim € 800.000.

Voor uitvoering (inclusief uitvoeringscommunicatie), controle en handhaving van het mestbeleid door Dienst Regelingen bedragen de volledige uitvoeringskosten op basis van een kostendekkend tarief, waarin de personeelskosten zijn verdisconteerd, ongeveer 17 miljoen euro. Aangetekend hierbij dient te worden dat 1,6 miljoen euro aan inkomsten verwacht wordt uit leges.

NVWA overlegt op dit moment met EZ en VWS over haar jaarplan 2013. In 2012 is overigens voor inzet van medewerkers van de NVWA een bedrag van bijna 9,5 miljoen euro voorzien.

497.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren op het dossier Westerschelde en de verplichte natuurcompensatie van het uitdiepen daarvan?

498.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren op het dossier Programmatische Aanpak Stikstof?

499.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren van de ammoniak- en fijnstofregelgeving en (subsidie)maatregelen?

Het ministerie van IenM is primair verantwoordelijk voor de regelgeving op het vlak van de uitstoot van ammoniak en fijnstof. Hierop is één uitzondering namelijk de regelgeving rond het uitrijden van mest. Hiervoor ben ik primair verantwoordelijk. Daarnaast faciliteer ik het milieubeleid door het stimuleren van investeringen in bovenwettelijke maatregelen en door het stimuleren van innovatie.

De inzet van mijn ambtenaren voor het beleidsterrein ammoniak en fijnstof is ongeveer 2 fte. Dit komt overeen met ongeveer 180.000 euro. Deze inzet komt bovenop de inzet van mijn ambtenaren op het dossier Programmatische Aanpak Stikstof (zie antwoord op vraag 498).

500.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren op het dossier genetisch gemanipuleerde organismen, en kunt u deze kosten nader specificeren?

501.

Wat zijn de kosten van de inzet van ambtenaren van het toekennen en afhandelen van de Gemeenschappelijke Landbouw- en Visserijsubsidies?

502.

Hoeveel kosten de extra medewerkers bij AgentschapNL die de vergunningverlening voor mestverwerkingsinstallaties sneller moeten laten verlopen?

503.

Welke subsidies met evaluatiedatum 2012 zijn geëvalueerd? Hebben deze aanpassingen geleid tot aanpassing van verstrekking of de hoogte van de subsidies?

Voor 2012 staan de volgende subsidie evaluaties geprogrammeerd.

• − Aalbeheerplan

• − Subsidie integraal duurzame stallen en veehouderijsystemen

• − Regeling praktijknetwerken veehouderijen

• − Subsidie marktintroductie energietransities

• − Samenwerking bij innovatie (sectoraal)

• − Voedingscentrum Nederland

  De eerste 2 evaluaties zijn onlangs aan uw Kamer aangeboden, de andere evaluaties worden binnenkort afgerond. Aanbevelingen uit de rapporten worden zonder meer ter harte genomen, maar het is nu nog te kort tijd om op grond van deze evaluaties aanpassingen aan te kunnen brengen.

504.

Kunt u aangeven welke open einde regelingen die voorheen bestonden beëindigd worden gedurende deze kabinetsperiode?

505.

Kunt u een gespecificeerd overzicht geven van de subsidies op het gebied van visserij?

506.

Kunt u aangeven wat uw operationele doelen zijn die worden beoogd met de begroting voor aankomend jaar, op het gebied van bevordering van agrobiodiversiteit?