Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 28 juni 2013
Hierbij breng ik u op de hoogte van de analyse van het CBS van de gevolgen voor het EMU-saldo en EMU-schuld van de nationalisatie van SNS Reaal en van de terugbetaling van investeringsbijdragen door het Havenbedrijf Rotterdam. Ik zal met name ingaan op de punten waar deze uitkomsten afwijken van de eerdere verwerking door het Ministerie van Financien. De uitkomsten van de CBS zijn voorlopig. Uiteindelijk gaat Eurostat hierover. De verwachting is dat het CBS binnenkort beide cases zal voorleggen aan Eurostat. Bij SNS heeft het CBS overigens nog niet het volledige dossier geanalyseerd. Het onderdeel vastgoedbeheerorganisatie zal mogelijk in het vierde kwartaal van 2013 worden geanalyseerd.
De kern van de uitkomst van de CBS-analyses is dat er zich voor het EMU-saldo per saldo een éénmalige meevaller van circa een ½% bbp voordoet in 2013 ten opzichte van de eerdere ramingen. Bij het SNS Reaal resulteert een bijstelling van 3,0 mld euro (positief voor het EMU-saldo) en bij het Havenbedrijf een bijstelling van 0,3 mld (negatief voor het EMU-saldo)1. Beide posten worden hieronder afzonderlijk toegelicht.
Bij het SNS-dossier is het CBS van oordeel dat de transacties tot nu toe – te weten de kapitaalinjecties in SNS Bank en Holding (2,2 mld), de lening aan SNS (1,1 mld) en de afschrijving op de Ct1 securities (0,8 mld) geen gevolgen hebben voor het EMU-saldo. De kapitaalinjecties en de lening hebben wel een effect op de EMU-schuld. De CBS conclusies verschillen op onderdelen van de eerdere verwerking door Financiën in het EMU-saldo. De navolgende tabel is een update van de tabel met budgettaire gevolgen van de nationalisatie van SNS uit mijn brief van 1 februari over deze nationalisatie.
Uitgaven 2013 |
EMU-saldo effecten (tussen haken stand 1 februari) |
EMU-schuld effecten |
---|---|---|
Herkapitalisatie SNS Bank en SNS Holding door de Staat |
0 (€ 2,2 miljard) |
€ 3,7 miljard |
Vastgoedbeheerorganisatie |
€ 0,7 miljard |
|
Afschrijving CT-1 securities |
0 (€ 0,8 miljard) |
|
Overbruggingskrediet door de Staat aan de SNS REAAL Holding |
€ 1,1 miljard |
|
Consolidatie vastgoedbeheerorganisatie in de overheid |
€ 5,0 miljard |
|
Totaal uitgaven |
€ 0,7 miljard / 0,1% bbp |
€ 9,8 miljard / 1,6% bbp |
Bovenstaande tabel laat zien dat de verschillen zitten bij het effect op het EMU-saldo van de kapitaalinjecties (2,2 mld euro) en de afschrijving op de core tier one securities (0,8 mld euro). Er zijn geen verschillen in het effect op de EMU-schuld van de transacties en evenmin bij het effect op het EMU-saldo van de verstrekte lening van 1,1 mld euro.
Voor het EMU-saldo 2013 resulteert op basis van de CBS-conclusies een verbetering van 3 mld euro / ½ % bbp uit hoofde van de beide posten. In de Financiënraming zijn de kapitaalinjecties in SNS Reaal Bank en SNS Reaal Holding in februari volledig ten laste gebracht van het EMU-saldo. Bij de kapitaalinjectie van 2,2 mld euro heeft Financiën zich bij de beoordeling van het effect op het EMU-saldo vooral gebaseerd op de beschikbare «jurisprudentie» over de verwerking van kapitaalinjecties in banken in het EMU-saldo. Op basis van die jurisprudentie lag het in de rede de kapitaalinjecties ten laste van het EMU-saldo te brengen. Van het CBS lag er het besluit over de kapitaalinjecties in ABN Amro uit 2008–2010 waarbij geoordeeld werd dat de bijna volledige kapitaalinjectie ten laste van het EMU-saldo gebracht diende te worden. Voorts lag er een aantal «rulings» van Eurostat voor over kapitaalinjecties bij onder meer banken in het VK, Ierland en Spanje; bij de Spaanse kapitaalinjecties in banken uit 2011 heeft Eurostat het EMU-saldo van Spanje fors neerwaarts aangepast door kapitaalinjecties ten laste van het saldo te boeken, die aanvankelijk volledig buiten het saldo waren gelaten. Bij de afschrijving van de CT1 securities heeft Financiën behoedzaam geraamd door de omzetting ervan naar een waarde van nul euro relevant te laten zijn voor het saldo.
Bij de transactie van het Havenbedrijf Rotterdam – het havenbedrijf heeft begin 2013 circa 0,3 mld euro terugbetaald aan de Staat – heeft het CBS geconcludeerd dat er sprake is van een zogenoemde financiële transactie. Dat betekent dat deze ontvangst niet meetelt in het EMU-saldo 2013. Het CBS zal voor de jaren 2011 en 2012 de eerder door de staat verrichte investeringsbijdragen in lijn hiermee met terugwerkende kracht aanmerken als financiële transacties. In de Financiënraming van het EMU-saldo 2013 was de ontvangst van het Havenbedrijf als een relevante ontvangst voor het EMU-saldo aangemerkt, aangezien eerdere uitgaven van de Staat aan het Havenbedrijf in de jaren 2011 en 2012 door het CBS aangemerkt werden als EMU-relevante uitgaven. Voor 2013 is er dus een klein negatief effect op het EMU-saldo vanuit deze transactie. Voor de jaren 2011 en 2012 resulteert jaarlijks een kleine verbetering van het EMU-saldo.
De minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem