Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 april 2013
De MIRT-verkenning Capaciteit Volkeraksluizen is afgerond. In deze brief geef ik aan hoe ik omga met het voorziene capaciteitstekort van de sluizen. Het betreft de aanleg op termijn van een nieuwe sluiskolk. Om de wachttijd voor de binnenvaartschepen op korte termijn te verminderen zal ik starten met de voorbereiding en realisatie van de quick wins. Deze aanpak is in lijn met het advies van de Stuurgroep Capaciteit Volkeraksluizen.
De Volkeraksluizen bij Willemstad vormen een cruciale schakel in de vaarweg Rotterdam-Antwerpen. Voor de binnenvaart is er geen alternatieve route. Snelle doorvaart en betrouwbare reistijden zijn daarom van groot belang. De Volkeraksluizen behoren tot mijn prioritaire Hoofdvaarwegprojecten. Ik verwijs daarvoor naar mijn brief van 13 februari 2013 (Kamerstuk 33 400 A, nr. 48).
Het streefbeeld in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) voor sluizen is een wachttijd van gemiddeld maximaal 30 minuten in de drukste maand. Op dit moment voldoen de Volkeraksluizen aan dit wachttijdcriterium. Op basis van de verwachte groei van het goederenvervoer zal vanaf 2025 substantieel extra capaciteit nodig zijn. De werkelijke groei van het goederenvervoer is afhankelijk van de economische ontwikkeling. Daarbij speelt ook het extra containervervoer dat door de Tweede Maasvlakte via de binnenvaart afgewikkeld moet gaan worden als alternatief voor het wegvervoer.
In de verkenning is een aantal oplossingsrichtingen onderzocht om het voorziene capaciteitstekort aan te pakken. Het zijn de volgende alternatieven:
– quick wins: kleinschalige maatregelen om de wachttijd op korte termijn te verminderen;
– verlengen of verbreden van een bestaande sluiskolk;
– een nieuwe sluiskolk;
– een semi-open verbinding, waarbij de sluisdeuren tussen Hollandsch Diep en Volkerak meestal open staan.
Voor de korte termijn is het zeer kosteneffectief om enkele kleine maatregelen te realiseren om de schuttijd te verkorten. Dit betreft onder andere extra schuiven in de bestaande sluisdeuren om de nivelleringstijd te kunnen verkorten. Deze tijd is nodig voor het aanpassen aan het waterpeil van Hollandsch Diep of Volkerak. Door uitvoering van de quick wins verschuift het moment dat knelpunten in wachttijd optreden met enkele jaren. Deze maatregelen zijn ook blijvend effectief. Deze quick wins lossen echter op termijn het capaciteitstekort structureel onvoldoende op. Om op langere termijn de overschrijding van het wachttijdcriterium te voorkomen is de aanleg van een extra sluiskolk voor de beroepsvaart het meest kosten-effectief gebleken. De kosten daarvan zijn € 152 miljoen. De kosten van een semi-open verbinding zijn een factor 2 tot 3 hoger dan een nieuwe sluiskolk en daardoor niet kosteneffectief. Vergroten van de bestaande sluiskolken levert een te beperkte wachttijdreductie op. Een vierde sluiskolk valt goed in te passen ten noordwesten van de huidige sluizen voor de beroepsvaart binnen het sluizencomplex.
Op basis van de verkenning en de reacties daarop, en in lijn met het advies van de stuurgroep Volkeraksluizen, waarin ook de provincie Noord-Brabant en de gemeenten Moerdijk en Oostflakkee waren vertegenwoordigd, heb ik besloten de voorziene capaciteitsproblemen op de volgende wijze aan te pakken:
– Ik zal op korte termijn starten met de voorbereiding en realisatie van de quick wins om de wachttijd op korte termijn te verminderen. De uitvoering van deze maatregelen is nu voorzien in 2015.
– Ik zal tevens de ontwikkeling van de werkelijke wachttijden bij de sluizen monitoren. Via een innovatieve meetmethode, waarbij de (AIS)-zenders op de binnenschepen worden gebruikt, is nauwkeurige meting mogelijk. Op basis van de monitoring zal ik tijdig starten met de planuitwerking ten behoeve van de aanleg van een extra sluiskolk voor de beroepsvaart.
Gezien het grote belang van de Volkeraksluizen, met name ook om het groeiende containervervoer per binnenschip vanaf Rotterdam snel en betrouwbaar te kunnen faciliteren, heb ik in de begroting en het Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) hiervoor de benodigde financiële middelen gereserveerd om de extra sluiskolk in 2024–2026 gerealiseerd te hebben.
Bij de reservering gaat het om € 157 miljoen, waarvan € 5 miljoen voor de quick win maatregelen. Dit is overeenkomstig de sectorplaat vaarwegen bij mijn eerdergenoemde brief van 13 februari 2013.
De minister van Infrastructuur en Milieu, M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus