Nr. 14 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN

Het rapport verschaft inzicht in de regeldrukeffecten van de huidige natuurwetgeving en van de verwachte regeldrukeffecten van het gehele wetsvoorstel natuurbescherming. Het is gebaseerd op onderzoek volgens de huidige methoden en met gebruikmaking van de meest recente gegevens, waaronder de resultaten van recente interviews met betrokkenen uit het bedrijfsleven, met burgers en met provincies.

Voor de nulmeting van huidige natuurwetgeving is SIRA Consulting BV met een schone lei begonnen. Zijn oorspronkelijke onderzoek naar de regeldrukeffecten van de huidige natuurwetgeving van 13 oktober 2011 is daarmee achterhaald. Dat geldt eveneens voor de resultaten van het oude onderzoek naar de verwachte regeldrukeffecten van het voorontwerp van het wetsvoorstel natuurbescherming.

Ten aanzien van de huidige Natuurbeschermingswet 1998 is in het rapport opgenomen dat de respondenten hebben gemeld dat de grootste belemmering die de regelgeving opwerpt, niet zozeer van inhoudelijke aard is, maar komt door de stapeling van regelgeving. De verschillende bevoegde gezagen en met name de verschillende interpretaties van die bevoegde gezagen van de regelgeving, maken het voor de ondernemer lastig om te voldoen aan regelgeving, aldus het rapport. Ook het gebrek aan communicatie door provincies en andere overheden speelt hierbij een belangrijke rol, aldus het rapport.

In reactie daarop merk ik op dat ik het belang van een goede afstemming van regelgeving, een duidelijke uitleg van de regels door de bevoegde gezagen en een goede communicatie daarover, onderschrijf. Zo voorziet het wetsvoorstel natuurbescherming in een optimale aansluiting op het omgevingsrecht. In het bijzonder noem ik hierbij het voorstel om de toets van de gevolgen van een activiteit voor een Natura 2000-gebied of een beschermde dier- of plantensoort, onderdeel wordt van de omgevingsvergunning. Ook voorziet dit wetsvoorstel in een eenduidige toedeling van bevoegdheden, taken en verantwoordelijkheden op het vlak van de bescherming van de natuur aan de provincies. Waar andere bestuurslagen zijn betrokken, met name gemeenten, voeren de provincies de regie voor de afstemming met hen.

De provincies zijn zich bewust van het belang van samenwerking, onderlinge afstemming, eenduidige kaders en wijze van uitvoering van de regels, waaronder de verlening van vergunningen. Ik bezie en zo nodig stimuleer, samen met de provincies, dat er in voldoende mate kennisoverdracht plaatsvindt naar gemeenten, via het project implementatie natuurwetgeving. In het kader van dat project zijn instrumenten opgeleverd die overheden helpen bij de uitvoering van de wet en in instrumenten die de vereiste duidelijkheid verschaffen aan burgers en bedrijven, bijvoorbeeld de routeplanner, de effecten-indicator en de maatregelindicator.

Over de Flora- en faunawet merkt het onderzoeksbureau op dat er in het onderzoek drie vormen van belemmering zijn gebleken: de hoge onderzoekskosten, de lange proceduretijden en de onevenwichtige verhouding van de beperkte kosten van de te treffen maatregelen en het dure onderzoek en de lange procedure. Het rapport meldt dat respondenten in overweging geven om te werken met openbare bronnen zoals de flora- en faunadatabase, om te inventariseren welke soorten op een locatie aanwezig zijn, waarvoor vervolgens passende maatregelen kunnen worden getroffen.

Deze aanbeveling bevestigt het belang van mijn beleid om de procedure voor de aanvraag van een ontheffing op grond van de Flora- en faunawet te verkorten en eenvoudiger te maken voor de aanvrager. In het kader van het eerder aangehaalde project implementatie natuurwetgeving heeft het Rijk in afstemming met provincies voor de veel voorkomende soorten instrumenten voor de aanvraag van een ontheffing ontwikkeld waarmee zoveel mogelijk kan worden gewerkt met beschikbare gegevens en standaardmaatregelen. Daardoor is alleen voor zeldzaam voorkomende soorten maatwerk nodig.

Ook wijs ik in dit verband op de mogelijkheid om gedragscodes op te stellen. Activiteiten die overeenkomstig een door mij goedgekeurde gedragscode plaatsvinden, zijn vrijgesteld van de verboden ter bescherming van soorten.

Verder merkt het onderzoeksbureau op dat het van belang is dat wordt gemonitord of in de uitvoering van de natuurwetgeving sprake zal zijn van aanvullende regeldruk. Daarbij kan niet alleen worden gedacht aan de uitvoeringsregelgeving van het Rijk op grond van het wetsvoorstel, maar ook aan de regelgeving van provincies en de uitvoering van regelgeving door de provincies, met inbegrip van de onderlinge verschillen, aldus het rapport.

Over de uitvoeringsregelgeving van het Rijk merk ik op dat de ontwerpen van de algemene maatregel van bestuur en de ministeriële regeling die op grond van het wetsvoorstel, eenmaal wet, zullen worden vastgesteld, ter voldoening van het integraal afwegingskader, zullen worden onderzocht op hun gevolgen voor de regeldruk. Ten aanzien van de uitvoering door provincies merk ik op dat provincies zelf een afweging maken over de invulling van hun natuurbeleid en regelgeving, waarbij zij niet alleen acht slaan op het belang van de natuur, maar ook op de regionale bijzonderheden en het belang van de regeldruk. In dat verband wijs ik erop dat in het regeldrukonderzoek is gemeld dat uit de gesprekken met betrokkenen van provincies naar voren is gekomen dat provincies geen voornemens hebben om nadere eisen te stellen die leiden tot extra regeldruk.

Tot slot doet het rapport de aanbeveling om een onafhankelijke partij te laten adviseren bij discussies over de toepassing van de natuurregelgeving, ter voorkoming van bezwaar- en beroepsprocedures.

Hierover merk ik op dat het bij de voorbereiding van activiteiten wenselijk is dat een initiatiefnemer met het bevoegd gezag en mogelijke belanghebbenden beziet hoe op een goede wijze in lijn met de natuurwetgeving kan worden gehandeld. In complexe situaties valt te overwegen om hiervoor een procesbegeleider in te schakelen. Dit is aan de initiatiefnemer zelf.