Gepubliceerd: 30 november 2011
Indiener(s): Piet Hein Donner (minister binnenlandse zaken en koninkrijksrelaties) (CDA), Frans Weekers (staatssecretaris financiƫn) (VVD)
Onderwerpen: begroting financiƫn
Bron: https://zoek.officielebekendmakingen.nl/kst-33090-C-2.html
ID: 33090-C-2

Nr. 2 MEMORIE VAN TOELICHTING

Inhoudsopgave

blz.

     

A.

Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel

2

     

B.

Begrotingstoelichting

3

     

1.

Leeswijzer

3

     

2.

Het beleid

3

2.1.

Overzicht beleidsmutaties

3

2.2.

Het beleidsartikel

4

     

3.

Het verdiepingshoofdstuk

4

3.1.

Opbouw verplichtingen, uitgaven en ontvangsten vanaf de 1e suppletoire begroting

4

3.2.

Toelichting op de nog niet eerder opgenomen mutaties

6

3.3.

Integratie-uitkeringen

7

3.4.

Decentralisatie-uitkeringen

7

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Wetsartikel 1

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om de begrotingsstaat van het provinciefonds voor het jaar 2011 te wijzigen.

Het in die begrotingsstaat opgenomen begrotingsartikel wordt in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht.

Wetsartikel 3

Ingevolge artikel 5, eerste lid van de Financiële-verhoudingswet juncto artikel 6, vierde lid van de Invoeringswet Financiële-verhoudingswet, hebben de provincies gezamenlijk recht op een bedrag van € 726 846 000 dat in de begroting als verplichting voor het totaal van de algemene uitkeringen is opgenomen. De verplichtingenbedragen bedoeld in artikel 5, tweede lid van de Financiële-verhoudingswet ter zake integratie-uitkeringen en decentralisatie-uitkeringen zijn respectievelijk € 42 202 000 en € 491 147 000.

De minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties,

J. P. H. Donner

De staatssecretaris van Financiën,

F. H. H. Weekers

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. LEESWIJZER

Bij een suppletoire begroting ligt de nadruk niet op de beleidsprioriteiten, zoals in de ontwerpbegroting 2011, maar op de mutaties ten opzichte van deze ontwerpbegroting. De terugkoppeling over het gevoerde beleid in relatie tot de beleidsprioriteiten, zal centraal staan in de financiële verantwoording over 2011.

De indeling van deze suppletoire begroting is als volgt. Paragraaf 2.1. start met het beschrijven van de beleidsmutaties. Kort zal worden toegelicht wat de omvang en de reden van de uitgavenmutaties is. Vervolgens wordt in paragraaf 2.2. («het beleidsartikel»), ingegaan op de «budgettaire gevolgen van beleid». Deze paragraaf geeft inzicht in de integrale uitgaven die samenhangen met de hoofdbeleidsdoelstelling. Hierin worden de veranderingen op artikelonderdeel-niveau belicht. In paragraaf 3.1. worden de mutaties in de verplichtingen, uitgaven en ontvangsten weergegeven vanaf de 1e suppletoire begroting. De mutaties die nog niet eerder zijn opgenomen in een begrotingshoofdstuk worden vervolgens toegelicht in paragraaf 3.2. Tot slot wordt in de paragrafen 3.3. en 3.4. ingegaan op respectievelijk de integratie-uitkeringen en de decentralisatie-uitkeringen

2. DE BELEIDSMUTATIES

2.1. Overzicht beleidsmutaties

Tabel B: Beleidsmutaties (x € 1 000)
 

2011

Mutaties opgenomen in Ontwerpbegroting 2012 als Voorlopige Uitkomsten 2011:

 

Bedrijventerreinen (decentralisatie-uitkering)

4 310

Regionale luchthavens (decentralisatie-uitkering)

991

Nationale gebiedsontwikkelingen (Nota Ruimte en BIRK) (decentralisatie-uitkering)

2 262

Waddenfonds (decentralisatie-uitkering)

33 000

Totaal

40 563

   

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

 

Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer (decentralisatie-uitkering)

210

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

14 825

Bedrijventerreinen (decentralisatie-uitkering)

7 728

Sterke regio's (decentralisatie-uitkering)

12 080

Stimuleringsregeling oversampling WoON (decentralisatie-uitkering)

23

RUD (decentralisatie-uitkering)

4 000

Green Deal Overijssel (decentralisatie-uitkering)

3 000

Totaal nieuwe mutaties

41 866

Totaal mutaties (uitgaven = verplichtingen)

82 429

Op 20 september is er een onderhandelaarsakkoord getekend tussen het Rijk en het IPO over de decentralisatie van het natuurbeleid. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd met de brief van 21 september 2011 Decentralisatie Natuurbeleid (Tweede Kamer, 2011–2012, 30 825, nr. 107). Onderdeel van het akkoord is dat de financiering van de verplichtingen en het beheer tot 2014 in de periode 2011–2013 in de vorm van een decentralisatie-uitkering wordt uitgekeerd. De decentralisatie uitkering voor 2011 wordt geëffectueerd bij Slotwet 2011, onder voorbehoud van instemming van alle gedeputeerde staten met het onderhandelaarsakkoord. De middelen die in 2011 reeds zijn, en nog zullen worden bevoorschot zullen daardoor gelden als een decentralisatie uitkering. De decentralisatie uitkeringen 2012 en 2013 zullen bij Voorjaarsnota 2012 worden geëffectueerd.

2.2. Het beleidsartikel

In onderstaande tabel worden voor de verplichtingen, de uitgaven en de ontvangsten de budgettaire gevolgen van beleid van het provinciefonds weergegeven. Hiermee worden de integrale uitgaven die samenhangen met de samengestelde beleidsdoelstelling (het nastreven van een adequate omvang van het provinciefonds en het nastreven van een adequate verdeling van de middelen over de provincies) inzichtelijk gemaakt.

Tabel B1: Budgettaire gevolgen van beleid (x € 1 000)

 

Stand begroting (1)

Stand suppletoire begroting VJN (2)

Mutaties suppletoire begroting NJN (3)

Stand suppletoire begroting NJN (4)=(2+3)

Verplichtingen

1 142 512

1 177 866

82 429

1 260 295

Uitgaven:

1 142 512

1 177 656

82 429

1 260 085

         

Onderzoek en bijdragen organisaties

       

1.

Kosten Financiële-verhoudingswet

100

100

0

100

           

Programma-uitgaven

       

1.

Algemene uitkeringen

726 846

726 647

0

726 647

2.

Integratie-uitkeringen

42 202

42 203

0

42 203

3.

Decentralisatie-uitkeringen

373 364

408 706

82 429

491 135

           

Ontvangsten

1 142 512

1 177 656

82 429

1 260 085

3. HET VERDIEPINGSHOOFDSTUK

3.1. Opbouw verplichtingen, uitgaven en ontvangsten vanaf de 1e suppletoire begroting

Verplichtingen

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de verplichtingen van het provinciefonds voor het jaar 2011 met € 82 429 000 te verhogen en te brengen op € 1 260 295 000. De toelichting bij de mutaties, welke nog niet eerder zijn opgenomen in een begrotingsstuk, die onderdeel vormen van het bedrag van € 82 429 000 dat in tabel B2 is vermeld, wordt gegeven in paragraaf 3.2.

Tabel B2: Opbouw verplichtingenbedrag 2011 (x € 1 000)

Stand ontwerpbegroting 2011

 

1 142 512

Mutaties 1ste suppletoire begroting 2011

 

35 354

Stand 1ste suppletoire begroting 2011

 

1 177 866

Mutaties opgenomen in Ontwerpbegroting 2012 als Voorlopige Uitkomsten 2011

 

40 563

     

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer (decentralisatie-uitkering)

210

 

Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

14 825

 

Bedrijventerreinen (decentralisatie-uitkering)

7 728

 

Sterke regio's (decentralisatie-uitkering)

12 080

 

Stimuleringsregeling oversampling WoON (decentralisatie-uitkering)

23

 

RUD (decentralisatie-uitkering)

4 000

 

Green Deal Overijssel (decentralisatie-uitkering)

3 000

 

Subtotaal

 

41 866

Totaal mutaties 2de suppletoire begroting 2011

 

82 429

Stand 2de suppletoire begroting 2011

 

1 260 295

Waarvan verplichtingenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan verplichtingenbedrag Algemene uitkering

 

726 846

Waarvan verplichtingenbedrag Integratie-uitkeringen

 

42 202

Waarvan verplichtingenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

491 147

Uitgaven

In de onderstaande tabel B3 wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste mutaties die zich in de periode vanaf de ontwerpbegroting 2011 tot en met de tweede suppletoire begroting 2011 hebben voorgedaan in de uitgaven. De weergegeven mutaties, welke nog niet eerder zijn opgenomen in een begrotingsstuk, worden in paragraaf 3.2 afzonderlijk toegelicht.

In dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de begroting van de uitgaven van het provinciefonds voor het jaar 2011 met € 82 429 000 te verhogen en te brengen op € 1 260 085 000.

Tabel B3: Opbouw uitgavenbedrag 2011 (x € 1 000)

Stand ontwerpbegroting 2011

 

1 142 512

Mutaties 1ste suppletoire begroting 2011

 

35 144

Stand 1ste suppletoire begroting 2011

 

1 177 656

Mutaties opgenomen in Ontwerpbegroting 2012 als Voorlopige Uitkomsten 2011

 

40 563

     

Mutaties nog niet opgenomen in een begrotingsstuk:

   

1) Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer (decentralisatie-uitkering)

210

 

2) Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

14 825

 

3) Bedrijventerreinen (decentralisatie-uitkering)

7 728

 

4) Sterke regio's (decentralisatie-uitkering)

12 080

 

5) Stimuleringsregeling oversampling WoON (decentralisatie-uitkering)

23

 

6) RUD (decentralisatie-uitkering)

4 000

 

7) Green Deal Overijssel (decentralisatie-uitkering)

3 000

 

Subtotaal

 

41 866

Totaal mutaties 2de suppletoire begroting 2011

 

82 429

Stand 2de suppletoire begroting 2011

 

1 260 085

Waarvan uitgavenbedrag Kosten Financiële-verhoudingswet

 

100

Waarvan uitgavenbedrag Algemene uitkering

 

726 647

Waarvan uitgavenbedrag Integratie-uitkeringen

 

42 203

Waarvan uitgavenbedrag Decentralisatie-uitkeringen

 

491 135

Ontvangsten

Sinds de invoering van de Financiële-verhoudingswet zijn de uitgaven en de inkomsten op grond van artikel 4 van die wet over ieder uitkeringsjaar aan elkaar gelijk. Ten opzichte van de oorspronkelijke vastgestelde begroting van het provinciefonds voor 2011 worden de ontvangsten, analoog aan de uitgaven, met € 82 429 000 verhoogd en gebracht op € 1 260 085 000.

3.2. Toelichting op de nog niet eerder opgenomen mutaties:

1) Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer (decentralisartie-uitkering)

De provincie Flevoland ontvangt in 2011 en 2012 € 210 000 per jaar als rijksbijdrage aan de werkmaatschappij Markermeer-IJmeer in de vorm van een decentralisatie-uitkering uit het provinciefonds. De natuur in Markermeer-IJmeer moet weer tegen een stootje kunnen om de gevolgen van klimaatverandering en menselijk medegebruik op te kunnen vangen. Om dat doel te verwezenlijken is de Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer opgericht.

2) Bodemsanering (decentralisatie-uitkering)

Met ingang van 1 januari 2010 wordt een deel van het bodemsaneringsbudget uitgekeerd aan provincies via de decentralisatie-uitkering Bodemsanering in het provinciefonds. Voor de knelpunten Gasfabriek Hellevoetsluis (Zuid-Holland), EMK-terrein (Zuid-Holland), Olasfa-terrein (Overijssel), informatiemanager (Noord-Brabant) en Asbest in de bodem (Overijssel en Gelderland) wordt in 2011 in totaal € 14,825 miljoen toegevoegd aan de decentralisatie-uitkering.

3) Bedrijventerreinen (decentralisatie-uitkering)

Betreft de decentralisatie aan provincies van de bedrijventerreinmiddelen voor 2011 voor projecten van nationaal belang die de economische structuur van Nederland versterken. Het gaat om de bedrijventerreinen Kennispark Twente, Railterminal Chemelot, Aviolanda Woensdrecht, De Run Veldhoven, Stadshavens Vlissingen, Port Valley Rotterdam, Drechtsteden en Novio Tech Campus. In 2011 wordt ten behoeve van deze projecten € 7,728 miljoen toegevoegd aan de decentralisatie-uitkering.

4) Sterke regio's (decentralisatie-uitkering)

Enkele regio’s en sectoren zijn economisch sterk ontwikkeld, maar extra inspanningen zijn nodig om de (internationale) concurrentiekracht van deze sterke regio’s te verstevigen. Via de decentralisatie-uitkering sterke regio’s ontvangen de projecten Groen Gas Hub Wijster (Drenthe), Cool Port (Zuid-Holland), OLV-Greenport (Noord-Holland) en Verduurzaming Waddenglas (Friesland) daarvoor in 2011 € 12,08 miljoen.

5) Stimuleringsregeling oversampling WoON (decentralisatie-uitkering)

In 2011–2012 wordt voor de derde keer het WoonOnderzoek Nederland (WoON) gehouden voor het verkrijgen van inzicht in de ontwikkelingen op de woningmarkt. Naast het landelijke onderzoek dat in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken wordt uitgevoerd, wordt een deel van het onderzoek (de oversampling) in opdracht van andere partijen gedaan, zoals gemeenten, provincies, stadsgewesten en woningcorporaties. Hiervoor wordt in 2011 via een decentralisatie-uitkering € 23 000 aan provincies uitgekeerd.

6) RUD (decentralisatie-uitkering)

Voor de benodigde samenwerking bij de totstandkoming van Regionale uitvoeringsdiensten (RUD) binnen de landelijke kaders (basistakenpakket, kwaliteitscriteria, checklist robuust) wordt in 2011 € 4 miljoen via een decentralisatie-uitkering aan de provincies uitgekeerd. De gelden zijn niet bedoeld om de provinciale regierol te financieren. De financiële bijdrage is behulpzaam bij het maken van de slag van «het praten over RUD’s» naar het daadwerkelijk «bouwen van RUD’s».

7) Green Deal Overijssel (decentralisatie-uitkering)

Het kabinet beoogt met de Green Deal Overijssel een bijdrage te leveren aan de verduurzaming van de maatschappij en vergroening van de economie op korte en lange termijn. Bij de Green Deal Overijssel gaat het om concrete uitvoering van energiebesparingsmaatregelen. Hiervoor ontvangt de provincie Overijssel in 2011 € 3 miljoen via een decentralisatie-uitkering uit het provinciefonds.

3.3. Integratie-uitkeringen

Als een toevoeging aan de algemene uitkering van het provinciefonds in één keer bezwaarlijk is vanwege de omvang van de herverdeeleffecten wordt normaliter gesproken een integratie-uitkering toegepast. De integratie-uitkering voorziet dan in een geleidelijke overgang van specifieke uitkering of eigen inkomsten naar de algemene uitkering. In tabel B4 wordt een overzicht gegeven van de integratie-uitkeringen in 2011.

Tabel B4: Overzicht integratie-uitkeringen provinciefonds (x € 1000)
 

2011

Ontwerpbegroting 2011:

 

Rivierdijkversterking/hoofdwaterkering

42 202

Stand ontwerpbegroting 2011

42 202

1ste suppletoire begroting 2011:

 

Wijziging betalingsverloop integratie-uitkeringen 2010

1

Stand 1ste suppletoire begroting 2011

42 203

Mutaties opgenomen in Ontwerpbegroting 2011 als Voorlopige Uitkomsten 2011:

 
   

2de suppletoire begroting 2011:

 

Stand 2de suppletoire begroting 2011

42 203

3.4. Decentralisatie-uitkeringen

Binnen het provinciefonds bestaat naast de algemene uitkering en de integratie-uitkering ook de decentralisatie-uitkering. De verdeling van de decentralisatie-uitkering volgt evenmin als de integratie-uitkering de regels van de verdeling van de algemene uitkering van het gemeentefonds. Anders dan bij de integratie-uitkering, waar de termijn van overheveling naar de algemene uitkering van tevoren vaststaat, ontbreekt bij de decentralisatie-uitkering een dergelijke termijn. Dat maakt de uitkering geschikt voor de overheveling van specifieke uitkeringen, ook als die termijn nog niet bekend is. Ook maakt het de uitkering geschikt voor middelen die slechts tijdelijk beschikbaar zijn. In tabel B5 is een overzicht opgenomen van de decentralisatie-uitkeringen in 2011.

Tabel B5: Overzicht decentralisatie-uitkeringen provinciefonds (x € 1000)
 

2011

Ontwerpbegroting 2011:

 

Regeling cultuurparticipatie

8 123

Alle troeven in handen

92

Bodemsanering

57 700

Externe veiligheid

20 000

Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing

76 387

Muskusrattenbestrijding

12 469

Stimulering lokaal klimaatbeleid (SLOK)

1 235

Uitname provinciefonds

197 358

Stand ontwerpbegroting 2011

373 364

1ste suppletoire begroting 2011:

 

Bodemsanering

– 1 271

Wijziging betalingsverloop decentralisatie-uitkeringen 2010

– 12

Regiospecifiek pakket Zuiderzeelijn

15 884

Electrisch varen

175

Innovatie energiebesparing gebouwde omgeving

900

Pieken in de Delta

19 666

Stand 1ste suppletoire begroting 2011

408 706

Mutaties opgenomen in Ontwerpbegroting 2011 als Voorlopige Uitkomsten 2011:

 

Bedrijventerreinen

4 310

Regionale luchthavens

991

Nationale gebiedsontwikkelingen (Nota Ruimte en BIRK)

2 262

Waddenfonds

33 000

   

2de suppletoire begroting 2011:

 

Werkmaatschappij Markermeer-IJmeer

210

Bodemsanering

14 825

Bedrijventerreinen

7 728

Sterke regio's

12 080

Stimuleringsregeling oversampling WoON

23

RUD

4 000

Green Deal Overijssel

3 000

Stand 2de suppletoire begroting 2011

491 135